خداحافظی از ماه مبارک رمضان
بسم الله الرحمن الرحیم
قال الله تبارک و تعالی:قال عذابی أصیب به من أشاء و رحمتی وسعت کل شیء
اصولا ادب اقتضاء میکند در هنگام خروج از منزلی یا حرمی یا میهمانی خداحافظی و وداع نماید ائمه معصومین به ما یاد دادند در ماه مبارک که میهمان پروردگار بودیم این ادب را رعایت کنیم و در این آخرین روزها برنامه وداع را به رسم ادب رعایت کنیم
دستور پیامبر اکرم به جابر
در وسائل الشیعه ج دهم ص 365 حدیثی نقل میکند که :
جابر میگوید: من در آخرین جمعه ماه رمضان خدمت رسول خدا رفتم حضرت فرمودند: جابر با ماه رمضان وداع کن. عرض کردم یا رسول الله چگونه خداحافظی کنم ؟ چه بگویم؟
فرمود این که من به تو یاد میدهم بگو:
اللهم لاتجعله آخر العهد من صیامنا ایاه یعنی: خدایا این رمضان را آخرین ماه رمضان ما قرار مده
بعد حضرت فرمودند: در ادامه بگو فإن جعلته فاجعلنی مرحوما
اگر هم صلاح دیدی که من از دنیا بروم و ماه رمضان دیگر را درک نکنم مرا با رحمت و بخشش از این دنیا ببر
بعد پیامبر فرمودند: جابر ،
فإنه من قال ذالک ظفر بإحدی الحسنیین ، إما ببلوغ شهر رمضان من قابلِِ و إما بغفران الله و رحمته
فرمود: هرکه این دعا را بخواند به یکی از دو نیکی میرسد یا ماه رمضان آینده را درک میکند و یا اگر از دنیا رفت مغفرت و رحمت را درک میکند که هر دو خوب است
برخورد امام سجاد با خدمتکارانش در شب عید فطر
در بحار جلد 46 ص 103 روایتی نقل میکند که :
امام سجاد علیه السلام در شب عید فطر غلامان و کنیزان را جمع میکرد دفتری را میآورد و میفرمود:
من خطاهای شما را از اول ماه نوشتم که چه کسی چه خطائی کرده است چه کسی حرفم را گوش نکرده است؟ خطاهایشان را به آنها نشان میداد بعد میفرمود: همه شما را بخشیدم حالا برخیزید
و ارفعوا اصواتکم
صدایتان را بلند کنید با صدای بلند بگویید
اللهم اعف عن علی ابن الحسین
خدایا علی ابن الحسین را بیامرز
کما عفا عنا
همانطور که ما را بخشید
فأعتقه من النار
او را از آتش جهنم نجات بده . همانگونه که ما را آزاد کرد
امام اشک میریخت و آنها هم بلند میشدند و دعا میکردند
برنامه دیگر امام سجاد در روز عید فطر
در صبح عید فطر امام سجاد علیه السلام برای همه هدیه میخریدند و میفرمودندکه:
هم آزادتان کردم هم شما را بخشیدم و هم به شما احسان کردم
والعافین عن الناس والله یحب المحسنین خدا میفرماید هم ببخش هم نادیده بگیر و هم احسان کن
ندای فرشته در شب عید فطر
در بحار ج 87 ص 362 روایتی نقل میکند که :
امیرالمؤمین علیه السلام فرمودند:
در شب عید فطر و روز آخر ماه مبارک رمضان فرشته ای ندا میدهد: بندگان خدا ، بشارت باد بر شما ، خداوند همه شما را آمرزید بعد میفرماید: ببینید بعد از ماه رمضان چگونه عمل میکنید
کیف تکونون فیما تستأنفون
توصیه علما پس از ماه مبارک رمضان
فقها و علما در کتب خود نوشته اند که:
مستحب است انسان شش روز بعد از ماه رمضان روزه بگیرد
به دو دلیل:
دلیل اول: اگر کسی شش روز شوال را به ماه رمضان وصل کرد ثواب یک سال کامل روزه را میبرد چون خدا میفرماید: به هر حسنه کار نیک ده برابر پاداش میدهم
سی روز ماه رمضان اگر ده برابر شود میشود سیصدتا .
شش روز دیگر هم به آن وصل کن میشود شصت تا . جمعا میشود سیصد وشصت روز ثواب . یکسال ثواب روزه .
دلیل دوم: این دلیل دوم ظریف است وقتی کسی به خانه شما میآید اگر از او خوشتان نیاید وقتی میخواهد برود همان جا که نشسته اید به میگویی خوش آمدی و وقتی میرود بلافاصله درب را پشت سرش میبندید
اما اگر یک میهمان خیلی عزیز باشد به دنبالش تا ایوان و حیاط و پشت درب میروی .
گاهی میهمان بسیار عزیز است او را بدرقه میکنی تا کوچه و خیابان . وقتی سوار ماشین میشود با نگاهتان او را بدرقه میکنید
این بدرقه کردن یعنی آنقدر عزیزی که باز هم دلمان میخواهد بیایی ما از تو خسته نشدیم خوشحال بودیم که نزد ما بودی
لذا وقتی که چند روز از شوال را روزه بگیری یعنی ای ماه رمضان ما هنوز داریم به دنبال تو دویدن تو را بدرقه میکنیم تو خیلی عزیز بودی...
یک جمله ذکر مصیبت:
مؤمنین در روز آخر رمضان وقت افطار اشک میریزند چرا که با ماه عزیزی خداحافظی میکنند و دگر معلوم نیست تا سال آینده زنده بمانند و این عزیز را درک کنند
یا خداحافظی های انسان با افراد صمیمی و بستگان بسیار نزدیک همراه با اشک است آنهم شخصی که میدانند بالاخره برمیگردد و او را مجددا خواهند دید
من نمیدانم چه گذشت به دختر امیرالمؤمنین در روز عاشورا وقت خداحافظی از برادرش حسین که میدانست و یقین داشت که میرود و دیگر برنمیگردد
از کجا میدانست که حسینش میرود و برنمیگردد از آن وصیت مادرش زهرا که فرمود هر وقت حسینم سراغ پیراهن از تو کرد بدان دیگر برنمیگردد لذا از جانب من زیر گلوی حسین را ببوس
الا لعنت الله علی القوم الظالمین