مرحوم آیت الله مجتهدی تهرانی(ره) در شرح دعای روز هشتم ماه مبارک رمضان درخواست های چهارگانه بندگان از خداوند در این روز را تشریح کرده اند.

دعای روز هشتم:

اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ رَحْمَةَ الْأَیْتَامِ وَ إِطْعَامَ الطَّعَامِ وَ إِفْشَاءَ السَّلاَمِ وَ صُحْبَةَ الْکِرَامِ بِطَوْلِکَ یَا مَلْجَأَ الْآمِلِین[1]

خداوندا در این روز، ترحم به یتیمان و اطعام به گرسنگان و افشاء و انتشار سلام به مسلمانان و مصاحبت نیکان نصیب فرما به حق انعامت ای پناه آرزومندان عالم.

اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ رَحْمَةَ الْأَیْتَامِ

قلب خود را چگونه جلا دهیم

خدایا در این ماه رمضان به من توفیق بده و روزی من کن که نسبت به ایتام رحمت داشته باشم، رحمت به ایتام امر مطلوب و پسندیده ای می باشد؛ اگر قلب انسان زنگ بزند چند امر باعث جلای آن است؛ یکی: تلاوت قرآن [2]؛ دوم: استغفار در سحر ها و یکی هم رحمت بر ایتام و دستگیری از ایشان. این سه امر قلب را جلا می دهد. [3]

وَ إِطْعَامَ الطَّعَامِ

خدایا در ماه رمضان روزی من کن تا؛ سفره افطاری داشته باشم

افراد بسیاری بوده و هستند که افطاری های ویژه ای برای فقرا داشتند و شب های ماه رمضان افطاری درست می کردند و به فقراء اطعام می نمودند: همچنین به یاد دارم بسیاری از مومنان در ماه رمضان نیز چند شب افطاری می دادند، ولی یک شب را مخصوص فقراء و مستمندان اطعام می کردند؛ اطعام یک برنامه و مطلب مهمی است که مورد تاکید شرع اسلام است و برکات بسیاری برای جامعه و فرد دارد. [4]

وَ إِفْشَاءَ السَّلاَمِ

خدایا در این ماه توفیق بده تا بلند سلام کنم [5]

تاجر مومنی بود که خیلی به هم علاقه داشتیم ؛ آن ایام که من در قم درس می خواندم، ایشان همان موقع ماهی سی تومان برای من می فرستادند و آن زمان سی تومان خیلی بود، شهریه ما پانزده تومان بود، ایشان سی تومان برای من می فرستاد. وقتی وارد منزل می شد از همان جلوی درب منزل با صدای بلند به اهل منزل سلام می کرد و این شیوه او بسیار آموزنده بود و درس عملی به جوانان به شمار می رفت.

سلام کردن ثواب زیادی هم دارد؛ سلام کردن مستحب است ولی جواب سلام دادن واجب است؛ همچنین جواب سلام دادن به طوری که طرف بشنود هم واجب است. البته بعضی جاها باید سلام نظامی داد؛ اگر شخصی که سلام می کند و دور است با تکان دادن دست به او سلام کن و به نحوی بفهمان که جواب سلام او را داده ای.

مسئله شرعی در باره سلام:

اگر در یک مکانی دو نفر به هم برخورد کردند و همزمان به هم سلام کردند؛ این جا بر هر دو لازم است که جواب سلام همدیگر را بدهند.

حکایتی از علاقه به امام زمان (عج)

شخص مسیحی بود؛ شغل کفاشی داشت بعدها در همان محل کارش هم وفات کرد؛ ایشان از مریدان آیت الله لنگرودی بود و مسلمان هم شده بود، من صبح گاه بود که از جلوی مغازه ایشان عبور می کردم و وقتی ایشان را دیدم گفتم « صبحکم الله »؛ ایشان در جواب من گفت « مساء کم الله » من با تعجب گفتم الان که صبح است شما چرا عصر بخیر می گویید!؟ ایشان گفتند : تا امام زمان حضرت مهدی ( علیه السلام ) تشریف نیاورند صبح نیست ؟! من منقلب شدم و واقعا هم همینطور است تا امام زمان تشریف نیاورده اند ؛ صبح نیست این قضیه مربوط به شصت؛ هفتاد سال پیش بود که برای شما نقل کردم.

شعر:

منتظرم تا که فصل دی به سر آید * باغ شود سبز و باغبان ز در آید

خیلی شعر پر معنایی است؛ دعا کنیم تا زند ه هستیم حضرت را ملاقات کنیم و هیچگاه فراموش نکنیم که افضل الاعمال انتظار الفرج [6]

وَ صُحْبَةَ الْکِرَامِ

خدایا در این ماه به من توفیق بده که با انسانهای پاک و متدین و اهل کرامتت همنشین شوم ؛ خدایا مرا با نیکان همنشین کن [7]

شعر:

با بدان کم نشین که چو صحبت بد * گر چه پاکی تو را پلید کند

آفتاب بدین بزرگی را * لکه ابر ناپدید کند [8]

سعی کنید دوستانتان از لحاظ امور معنوی یک درجه از شما بالاتر باشند؛ اگر دوستت یک ربع زودتر از تو برای نماز شب بلند می شود با او هم حجره شو؛ با کسی رفیق باش که کمی از شما جلوتر است. رفیق خوب در پیشرفت انسان بسیار موثر است .یکی از رموز موفقیت بنده این بوده که دوستان خوب انتخاب می کردم .

بِطَوْلِکَ یَا مَلْجَأَ الْآمِلِین

خدایا این دعا های مرا مستجاب کن به حق نعمت هایی که به ما دادی، این چهار دعا یعنی یتیم نوازی، افطاری دادن، بلند سلام کردن و هم نشینی با خوبان را در حق ما مستجاب کن ای کسی که پناه آرزومندان هستی.

--------------------

[1] - إقبال الأعمال ص : 134 با اندکی تفاوت

اللهم ارزقنی فیه رحمة الأیتام و إطعام الطعام و إفشاء السلام و مجانبة [و جنبنی فیه صحبة] اللئام و ارزقنی فیه صحبة الکرام بطولک [بعزتک ] یا ملجأ أمل الآملین [برحمتک یا أرحم الراحمین ]

[2] - -« ارشاد القلوب-ترجمه رضایی ج 1 ص 191 »

رسول خدا فرمود که همانا این دلها زنگار میگیرد همان طوری که آهن زنگار میگیرد و همانا جلای دلها بخواندن قرآنست.

[3] - «نصایح ص 219»؛ آیت الله مشکینی؛ ترجمه احمد جنتی

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ): پنج چیز دل را صفا دهد و سختی قلب را برطرف کند: همنشینی علما، دست به سر یتیم کشیدن، نیمه شب استغفار کردن، و کم خوابیدن شب و روزه

[4] - «الحیاة با ترجمه احمد آرام ج 5 305»

مردی مهار مرکب پیامبر را گرفت و گفت: ای رسول خدا! کدام یک از اعمال از همه بهتر است؟ فرمود: اطعام کردن و خوش زبان بودن

«اصول کافی-ترجمه مصطفوی، ج 3، ص: 288»

امام صادق علیه السّلام فرمود. هر که مؤمنی را اطعام کند تا سیر شود، هیچ یک از مخلوق خدا اجر اخروی او را نداند، نه فرشته مقرب و نه پیغمبر مرسل جز خداوند پروردگار جهانیان، سپس فرمود: از اسباب آمرزش اطعام کردن مسلمان گرسنه است ...

[5] - رک: آداب معاشرت- ترجمه جلد شانزدهم بحار الانوار ج 2 296

امام صادق (ع) فرمود: نجات بخشها اطعام طعام و افشاء سلام است و نماز در شب که مردم خوابند.

[6] - بحارالأنوار ج 75 ، ص 208

[7] - آداب معاشرت-ترجمه جلد شانزدهم بحار الانوار ج 1 ص 121

حواریون به عیسی(ع) گفتند: با که همنشین شویم؟ فرمود: کسی که دیدارش شما را بیاد خدا اندازد، و کردارش شما را بآخرت کشاند، و علمش در منطق و گفتار شما بیفزای

[8] - حکیم سنای غزنوی در دیوان اشعارش آورده است

آفتاب ار چه روشن است او را * پاره ای ابر نا پدید کند