دختري هستم كه فارغ التحصيل شده ام. بعد از چند سال دوري از خانواده با هزار اميد و آرزو برگشتم اما از وقتي برگشته ام از هر طرف غم و اندوه به من هجوم آورده است. كه قسمت اعظم غصه هاي من مربوط به برادرم است. برادرم رفتار بسيار ناهنجاري دارد و اعمال منافي عفت انجام مي دهد. درحالي كه خانواده ما تقريبا مذهبي است. بارها با او صحبت كرده ايم و راههاي گوناگون مشاوره را امتحان كرده ايم اما درست بشو نيست. هرچند وقت يكبار در خانه دعوا و مشاجره داريم. در حالي كه در خوابگاه و دانشگاه با معارف والاي اخلاقي و اسلامي خو گرفته بودم الان برايم غيرقابل تحمل است كه ببينم آرمانهاي من توسط يكي از اعضاي خانواده ام مورد سخره قرار مي گيرد، تصميم گرفتم ازدواج كنم. خواستگاراني داشتم اما هر كدام به دليلي از جمله رفتار همين برادرم جور نشد. دعاهايم براي هدايت او و خودم و رهايي از اين موقعيت جانفرسا هم به جايي نرسيده است. به من نگوييد كه خدا دارد امتحانت مي كند آخر وقتي من اين قدر ضعيفم چه كنم. اگر خودكشي حرام نبود شايد تا به حال به اين زندگي ادامه نمي دادم. چرا هيچ كس مرا درك نمي كند؟ اگه پسر بودم از خونه ميزدم بيرون اما وقتي دخترم و دنبال هر كاري نمي تونم برم چه كنم؟ بريده ام از همه اما نه از خدا! نه فكر متمركزي براي درس خواندن دارم، نه كاري هست براي سرگرم شدن. مادرم هميشه حق را به او مي دهد تا به قول خودش بدتر نشود. خسته شدم، دوست دارم نباشم. هيچ وقت فكر نمي كردم روزي به اينجا برسم، كمكم كنيد!
پرسشگر گرامی؛ نامه ارسالیتان را به دقّت خوانده و موقعیتتان را درک می نماییم، امیدواریم هر چه زودتر مسایلی را که با آن مواجه هستید به خوشی حل گردد تا زندگی شاد و با نشاطی را در کنار خانواده خود سپری نمایید.
در متن ارسالی خود به موارد متعددی اشاره نمودید که شایسته بود در مورد بعضی از آنها توضیحاتی ارائه می نمودید تا فضای بحث کمی روشن تر می شد .
با توجه به نوشته های شما به نظر می رسد علّت اصلی و عمده دغدغه های شما در محیط خانواده به نوع رابطه شما و برادرتان بر می گردد.
توجه داشته باشید که بينش افراد نسبت به یکدیگر در روابط اعضاي خانواده نقش اساسي دارد؛لذاست که رابطه سالم با سوء تفاهم و یا زخمهاي گذشته ارتباطي ندارد. به نظر می رسد نگرشی که شما به برادرتان دارید، زمینه ساز نوع رابطه شما در محیط خانواده است به گونه ای که مستقیماً روی آرامش خاطر خود و اطرافیانتان تأثیر گذاشته است . اختلاف نظر در همه موارد و حتی در میان اعضای خانواده امری طبیعی است. این شما هستید که باید سعی نمایید با توجه به اين كه فرد تحصيل كرده اي هستيد با مدیریت صحیح کشمکش ها و نزاع های خود با برادرتان به سازگاری مطلوبی با وی دست یابید.
این اصل کلّی را به خاطر داشته باشید : کسانی كه ارتباطات سالم و درستي با ديگر اعضاي خانواده دارند، استرس كمتري را تجربه ميكنند و شادتر بوده و راحت تر مي توانند به خواسته هاي خود برسند .
البته ما هرگز در صدد آن نیستیم که بگوییم واقعیت های موجود در رفتار و برخوردهای برادرتان را نادیده انگارید ؛ ولی این توقّع را از شما داریم که به شکلی منطقی با واقعیت های زندگی برخورد نمایید تا لااقل تحمّل شرایطی که باب طبع شما نیست برایتان ممکن گردد.
به عنوان مثال شایسته است خوب روی این موضوع بیندیشید که تا چه حد برادرتان در جور نشدن ماجرای ازدواجتان مؤثر بوده . اگر با واقع بینی و جامع نگری به این موضوع بنگرید ، تصدیق خواهید کرد که عوامل بسیاری ممکن است در این زمینه مؤثر باشد که شما نسبت بدانها توجه ننموده و برادرتان را مقصر احتمالی ماجرا قلمداد می نمایید. البته باز متذکر می شویم که ما به درستی از رفتار برادرتان اطلاع نداریم ؛لذا ممکن است برداشت شما درست باشد ؛ زیرا اگر قرار باشد مطلبی در این مورد بدانیم باید از جانب شما به ما منتقل گردد . با توجه به میزان اطلاعات موجود باید بگوییم: همین که شما از رفتار نابهنجار برادرتان به درست یا نادرست با واژه «اعمال منافي عفت» یاد می کنید ، خود همین واژه بیانگر نگرشی است که ممکن است فضای ارتباطی شما را با مشکلی مضاعف روبرو سازد.
خواهشمندیم درارتباط بعدی خود در مورد آرمانهایی از شما که توسط برادرتان مورد سخره قرار گرفته برایمان بنویسید تا بیشتر با فضای ارتباطی بین شما آشنا گردیم تا در صورت لزوم راهنمایی های کارسازی برایتان ارسال نماییم .
برای اینکه بهتر بتوانید با شرایط موجود کنار بیایید؛ توجه داشته باشید که:
1. اختلاف نظر میان اعضای خانواده امری طبیعی است؛ زیرا اعضای خانواده کپی همدیگر نیستند . نباید انتظار داشته باشیم که بقیه نیز مثل ما بیندیشند.
2. خود را مسئول سرنوشت خود دانسته و تقصیرها ، کمی و کاستی های زندگی را به گردن دیگران نیاندازید. البته با توجه به اینکه میانگین سن ازدواج در ایران برای دختران حدود 24 سال است ؛ خواهشمندیم خود را از این بابت نگران نساخته و شرایط را طوری نبینید که غیر قابل تحمّل باشد .
اولاً: شما فاصله ای با میانگین سنی ازدواج دختران در ایران ندارید.
ثانیاً : شما کمالاتی از جمله اعتقاد صحیح به خدا و تحصیلات عالیه دارید که بسیاری از دختران فاقد آن هستند .
ثالثاً : یکی از عواملی که باعث می گردد دخترانی مثل شما دیر به خانه بخت بروند این است که خانواده پسر به درست یا نادرست با خود می گویند دختر فلانی مشغول درس است و لابد خیال ازدواج ندارد و یا اینکه گاه فکر می کنند چون امثال شما تحصیل کرده هستید توقعات بالایی دارید . در یک جمع بندی باید اینگونه بگوییم که عدم ازدواجتان تا به امروز معلول عواملی است که بسیاری از آنها در دست شما و یا هیچ کس دیگری نیست ، بلکه گاه به شرایط فرهنگی ، اقتصادی و ... جامعه بر می گردد؛ لذا از این جهت بر خود سخت نگیرید و واقع نگر باشید تا تحمّل ماجرا بر شما گران نیاید.
3. زندگی در این دنیا برای هیچ کس کامل نیست . بدون شک زندگی (( داشته ها ))و (( نداشته ها))ی فراوانی دارد.اگر انسان به داشته های خود توجه کند و از آنها لذّت ببرد، راحت تر می تواند نداشته ها را تحمّل کند، اما اگر کسی داشته های خود را نبیند ،زندگی را یکسره محرومیت می داند و در آن ،هیچ نقطه امیدی نمی یابد و همه زندگی ،یکپارچه برای او سختی و تلخی است و واقعاً چنین زندگی ای را نمی توان تحمّل کرد.
انسان موفّق کسی است که از سویی از آنچه دارد،آگاه بوده ،نسبت به آن شاکر باشد و از سوی دیگر ،نسبت به سختی ها بردبار بوده ، از بی تابی کردن بپرهیزد. کسی که شاکر نیست ، از آنچه دارد، بی خبر است و یا آنچه را دارد ، نعمت نمی داند و لذا از آن لذّت نمی برد و کسی هم که بردبار نیست ،سختی ها را تحمّل نمی کند و بی تاب می گردد و همین مشکل او را افزایش می دهد و در مجموع ،نبود سپاس گزاری و بردباری ،موجب نارضایتی از زندگی می گردد. بنا براین : سعی کنید نسبت به نعمت ها سپاس گزار بوده و از بی تابی نسبت به سختی ها و مسايلي كه در خانواده با آن مواجه هستيد ، بپرهیزید.
4. به این نکته اساسی توجه داشته باشید که گرچه ممکن است شما نتوانید تمام شرائط موجود در خانواده را بر وفق مرادتان فراهم نمايید ،اما چنین فضایی که شما در خانواده خود با آن مواجه هستید، به عنوان تمرینی است که هر گاه در اجتماع با چنین موقعیتی مواجه شدید خود را نبازید و با چنین موقعیتی از قبل آشنایی داشته باشید .
از تجربیات چند ساله خود در سازگاری با دانشجویان مختلف خوابگاه که مسلّماً نقاط مشترک کمتری نسبت به برادرتان با شما داشتند در جهت اصلاح روابط خود و برادرتان بهره گیرید. به عنوان مثال یکی از مسائلی که باعث می شود افراد یک خانواده با یکدیگر به نزاع بپردازند این است که حریم خصوصی دیگران رعایت نمی گردد . در واقع لزومی ندارد که خود را مسئول همه رفتارهای طرف مقابل خود دانسته و سعی کنیم در همه مواردی که به نظر ما شایسته نیست به وی تذکر دهیم ؛ زیرا این عمل ما باعث می گردد که طرف مقابل در قبال ما موضع تدافعی گرفته و گارد بگیرد. در یک جمله باید گفت :یک رابطه سالم با اعضاي خانواده بر مبناي احترام متقابل پايه ريزي شده است؛ لذا ست که نه تنها باید سعی کرد از دیگران ايراد نگرفته و سرزنششان نكرد، بلکه باید هر چه بيشتر خوبيهاي آنها را دید تا با تقویت نقاط قوت ، انگیزه فرد مقابل را برای اصلاح نقاط ضعفش بالا برد .
نکته پایانی
ممکن است با مطالعه پاسخ ارسالی با خود بگویید که چرا نوک پیکان به سمت من نشانه رفته و از من خواسته شده که برای بهبود روابط در فضای خانواده چنین و چنان کنم و یا اینکه با خود بگویید اینها نیز مرا درک نکردند. واقعیت امر این است که در موارد اینچنینی که فضای ارتباطی (مخصوصاً در محیط خانواده) با دیگران با مشکل مواجه می شود ، هریک از اعضاء باید فارغ از سعی و تلاش طرف مقابل برای برقراری ارتباط پیشقدم گردد(مخصوصاً آن کسی که احساس نیاز بیشتری کرده و اقدام به مشاوره نموده ؛ زیرا با این عمل خود به نوعی نشان داده که متعهّد به رعایت موارد ارسالی از سوی مشاور است ) و الّا در فضایی که افراد نسبت به یکدیگر حس خوبی ندارند و یا حتی اینکه حس خوبی دارند ولی این حس خود را به طرف مقابل انتقال نمی دهند ،به صراحت می توان گفت که موقعیتی شبیه به وضعیت فعلی شما اجتناب ناپذیر است.
به نظر می رسد قدم اول در برون رفت از چنین وضعیتی که بدان دچار شده اید، فارغ از همه اختلافات و تنش ها با اعضای خانواده خود، این است که سعی کنید در ارتباط خود با آنها مثبت اندیش باشید.
ارتباط میان فردی مؤثر زمانی برقرار می شود که از مثبت گرایی نسبی بهره مند باشید. واقعیت این است که هر اندیشه مثبت یا منفی که در ذهن انسان جاری می شود بر سرنوشت او اثر می گذارد .
یادتان باشد که اگر برادرتان مشکلی و نقصی برای خانواده ایجاد کرده نباید با ضربه زدن به خود و از دست دادن صبر و ... نتیجه را مساوی نمایید .