به نام خدا. خواهري دارم که از من كوچيكتره؛ مشكل من اينه كه هر كاري ميكنم نميتونم باهاش كنار بيام و حتي تحملش كنم. رفتارش بسيار بده: خيلي زبون دراز و حاضر جواب هست و به علاوه با لحن بدي كه واقعا در شان يك خانم نيست صحبت ميكنه. خيلي پرخاشگرانه، عصبي، طلبكارانه و با صداي بلند (حتي پدر و مادرم هم گاهي تعجب ميكنن) اما جالب اينجاست كه خودش اصلا نميفهمه كه رفتارش زشته. زبون درازي رو يه امتياز ميدونه و فكر ميكنه ديگرون نميتونن صداشونو بالا ببرن! حالا من بايد چيكار كنم؟ شايد باور نكنيد كه ديدنش هم آزارم ميده چند بار سعي كردم پيش دستي كنم و از راه درست وارد بشم اما فايده اي نداشت و حالا مدتيه كه اصلا كاري به كارش ندارم و هيچ اهميتي بهش نميدم. آیا كار من اشتباه است؟ دوست دارم دختر خوبي باشم، اما هر وقت ميبينمش حالم بد ميشه. چيكار كنم؟ مرسي.
 
پرسشگر گرامي از اينكه به ما اعتماد كرده و سوالتان را با اين مركز در ميان گذاشته ايد متشكريم.
خواهر محترم يكي از مهمترين اركان مشاوره، مخصوصاً در زمينه راهنمايي كه باعث مي گردد نتيجه مطلوبي از آن حاصل گردد، ميزان اطلاعاتي است كه شما بايد در اختيار مشاور قرار دهيد ؛ زيرا به هر حال تفاوت هاي فردي افراد در وضعيت و شرايط خانوادگي، محيطي، شخصيتي، جنسيتي و ... ايجاب مي كند كه مشاوره ها با فرد مورد نظر و شرايط وي مطابقت داشته باشد.
توضيحات شما در مورد خواهرتان كافي نيست. مثلا آيا نحوه برخورد ايشان با پدر و مادر ، با خواهر و برادر متفاوت است؟ يا اينكه با همه با تندي برخورد مي كند؟ در واقع آيا فقط شما با رفتار ايشان مشكل داريد يا ديگر اعضاي خانواده نيز در برخورد با وي دچار مشكلند؟
 در ضمن همانطور كه مي دانيد براي رسيدن به يك نقطه صحيح در تصميم گيري، مخصوصا در مورد اختلافات خانوادگي نياز است تا جزييات و علل و رفتارها و واكنش ها و برخورد اطرافيان و ... دانسته شود . لذا نمي توان در اينجا بصورت تخصصي راهكارهايي را بيان نمود اما بطور كلي راهكارهايي را برايتان بيان مي داريم؛ در صورت متناسب نبودن با وضعيت شما در مكاتبه بعدي با بيان جزييات بيشتر ما را در ياري رساندن به خودتان همراهي نمايد.
در ابتدا به اين نكته توجه نماييد كه تمام افراد و خانواده ها از چنين مشكلاتي و يا نظير آن (شديدتر يا ضعيف تر) رنج مي برند و گمان نشود كه شما تنها فرد يا تنها خانواده اي هستيد كه دچار برخي نارسايي ها و مشكلات زندگي هستيد. يكي، از مشكلات اقتصادي به ستوه آمده است و ديگري، از سختي ها و مشكلات اعتياد و شبيه آ ن رنج مي برد. سومي از بيماري هاي رواني در عذاب است. چهارمي از ديگر مصائب و مشكلاتي كه نمي توان آنها را به زبان آورد، و اين لازمه جهان طبيعت است. در اين جهان، وجود بلا، مصيبت، سختي، گرفتاري امري است عادي و اين من و شما هستيم كه بايد با حسن تدبير از لا به لاي آن مشكلات به خوبي عبور كرده و با آنها كنار بياييم تا در پرتو تلاش ها و سخت كوشي ها، خود را به قله هدف برسانيم. بنابراين انتظار جهاني بدون سختي و مشكلات انتظاري ناصحيح و غير واقعي است.
همانطور كه شما نيز مي دانيد يكي از بزرگ ترين مشكل ها، تغيير عادت هاست، كه مستلزم صرف وقت و تلاش قابل ملاحظه اي است، زيرا هر فردي اساساً يك مقاومت ذاتي و طبيعي در برابر تغييرات دارد و البته هر چه سن و سال بالاتر باشد كار دشوارتر مي شود.
 
امّا چه بايد كرد؟
 به امواج خروشان دريا بنگريد كه با چه شور و هيجاني خود را به ديوار سنگي ساحل مي كوبند تا بر آن اثري بگذارند، اما ساحل سنگي به شدّت در مقابل آن همه هيجان و عشق مي ايستد و حتي قطره اي از آن همه آب را كه سراپا شور و هيجان است، جذب نمي كند. امواج به يكباره، نااميد از اين كه برساحل سنگي تأثيري گذاشته باشند، باز مي گردند؛ اما آنقدر اين حركت پرشور و شوق انجام مي شود تا اين كه دل سنگ به نرمي مي گرايد؛ زيرا موج حيات خويش را درگير همين حركات پرشور مي داند و پيوسته به پيشرفت شور انگيز خود ادامه مي دهد تا هر چه بيشتر در دل سنگ جاي گيرد و ... .
مطمئنّم هنوز هزاران راه نرفته براي بهبود رابطه با خواهرتان هست كه نخواسته‌ايد يا نمي‌دانستيد كه بايد آن را طي كنيد. بياييد به جاي اين كه سعي كنيد خواهرتان را تغيير دهيد، كاري كنيد كه فضاي ارتباطي خود و خواهرتان تغيير كند. شايد تا به حال يا سعي نمي كرديد كه تغييري ايجاد كنيد مثل آنجايي كه به فرموده خودتان كاري به كارش نداريد و هيچ اهميتي به او نمي دهيد و يا اين كه سعي مي كرديد در اخلاق و رفتار خواهرتان تغييري ايجاد نماييد و حال آن كه صحيح تر آن است كه هدف خود را تغيير فضاي ارتباطي موجود بين خود و خواهرتان قرار مي داديد و تغيير را هم ابتدا از خودتان شروع مي كرديد.
به ياد داشته باشيد رفتار خواهرتان در طول زمان شكل گرفته، به همين دليل تغيير آن نيز به زمان نياز دارد. شيوه تغيير هم به چگونگي شرايط و عوامل بيروني نظير فرصت هايي كه شما و اطرافياني همچون پدر و مادر و يا برادران و خواهران ديگر مهيّا مي نماييد، بستگي دارد؛ لذا انتظار تغييرات سريع از خواهرتان نداشته و به او فرصت دهيد دنياي تازه اي را در كنار خانواده تجربه نمايد. دنيايي كه صبر و حوصله شما همراه با مهر و محبّتتان باعث گردد وي كم كم از رفتارهاي قبلي خود كناره بگيرد كه با اين كار شادي دنيوي و سعادت اخروي را براي خود مهيا خواهيد كرد.
 
راهكارها :
براي ايجاد تغيير در نوع ارتباط با خواهرتان پيش از هر چيز به خداوند بزرگ توكل كنيد و از اهل‏بيت(ع) پيوسته بخواهيد كه شما را در حل مشكل مدد و يارى كنند.
1. قبل از هر چيز بايد به اين نكته مهم توجه داشته باشيد كه لازم است ميان خود افراد و عملكرد بد و خوب آنها تفاوت قائل شد. اصولا همه انسان ها چه بد و چه خوب، مخلوقات و بندگان خداوند هستند و ما از اين جهت كه آنها منسوب به خداوند هستند، به آنها احترام مي گذاريم. در سيره اوليا هم اين مورد ديده مي شود و البته در عين احترام به خود افراد نسبت به بدي هاي رفتاري نيز نبايد بي تفاوت باشيم و با بدي ها و رفتار هاي ناهنجار، برخورد مناسب مي كنيم.
2. سعي كنيد نگرش خود را اصلاح كنيد تا عملكردتان اصلاح شود. به ياد داشته باشيد برنده ها كاري را انجام مي دهند كه بازنده ها دلشان نمي خواهد.
3. به جاي آن كه منتظر باشيد معجزه اي از سوي خواهرتان اتفاق افتد، با او همانگونه رفتار كنيد كه دوست داريد با شما رفتار كند.
4. اين قانون را بپذيريد كه وجود سرشار از محبّت، ضمن بذل محبت به ديگري مي تواند او را نيز به مهرباني سوق دهد؛ بنابراين هيچ فرصتي را براي ابراز محبّت به خواهرتان از دست ندهيد. از امواج پرشور و خستگي ناپذير دريا الهام بگيريد و در راه ابراز عشق و علاقه همچون موج از پاي ننشينيد.
5. هرگز قدرت گفته يا عمل محبّت آميز را دست كم نگيريد. البته نبايد انتظار داشته باشيد اين كار زود نتيجه بدهد چه بسا ماه ها طول بكشد؛ ولي آنچه مي تواند شما را به موفقيّت برساند صبر و اميدواري است. به عنوان مثال با يك هديه غير مترقّبه سعي در شاد كردن وي نماييد.
6. همواره بكوشيد در برابر ناهنجارى‏هايي كه از رفتار خواهرتان ذكر كرديد صبر، متانت و برخوردى پرمهر و عاطفه و منطقى داشته باشيد و ديگر اعضاى خانواده را نيز به چنين شيوه‏اى تشويق نماييد. اگر اعضاي خانواده در برابر هر خشونتى عكس العملى محبت‏آميز داشته باشند به تدريج و در مدت طولانى، روش او را مي توانيد تغيير دهيد؛ البته لازمه آن صبر و استفاده از زمان است.
7. كوشش كنيد عواملى كه در خانه موجب ناراحتى و عصبانيت او مى شود از بين برود. مثلا اگر از بى‏نظمى‏هاى خانه و سر و صدا و يا برخى خواسته‏ها ناراحت مى‏شود حتى‏الامكان آنها را از بين ببريد و محيط خانه را براى او جايگاهى آرام‏بخش و دوست داشتنى كنيد.
8. در صورتى كه افراد بزرگ و فهميده‏اى از نزديكان، بستگان يا دوستان وجود دارد كه توصيه‏هايش براى ايشان مفيد مى افتد، مشكلات را با او در ميان نهاده و بخواهيد كه با حفظ امانت و شيوه اى حكيمانه در موارد مقتضى، اندرزها و رهنمودهاى لازم را به او بدهد. براي اين كار حتي مي توانيد از يكي از اساتيد وي كه مي دانيد مورد احترام اوست و حرفش بر روي خواهرتان تاثيرگذار است كمك بگيريد.
9. انتقاد را با گشاده رويي بپذيريد. گوش دادن به حرفهاي يكديگر، يك موضوع مهم براي پايان دادن به جر و بحث بشمار مي رود. مجادله هايي كه هر دوي شما تصور مي كنيد حق با شما است، ولي در واقع مشكل مربوط به هر جفتتان مي باشد. اين بـخصوص زماني صدق مي كند كه قبلا نيز مكررا بر سر موضوعي بحث كرده باشيد. وقتي وي از شما انتقاد مي كند، شمشيرتان را از رو نبنديد. اينطور نشان دهيد كه حرف او را مي فهميد، همانگونه كه انتظار داريد هنگامي كه شما صحبت مي كنيد، او نيز متـوجه منظورتان شود. باز فكر كنيد، نظر خودتان را بدهيد، ايده او را لحاظ نموده و جلو رويد.
10. گذشته را يادآوري نكنيد. اگر مي خواهيد به نيتي در آينده دست پيدا كنيد، با پيش كشيدن گذشته ها به هيـچ كجـا نخواهيد رسيد. مهم نيست كه او بار آخر فلان چيز را گفته و يا شما چه گفتيد. با هم عهد كنيد كه گذشته ها گذشته. به چيزي كه اكنون در حال روي دادن است توجه كنيد. آتش آور معركه شدن راهـي به جـايي نخواهد برد. با فراموش كردن گذشته زودتر به توافق خواهيد رسيد.
11. تا جايى كه مقدور است در مناظرات و اختلافات، چشم پوشى، عفو و گذشت نمايید. اگر انسانها به وقت خطا، عفو و گذشت را شيوه خود كنند، و اين حقيقت عرشى را مدتى كوتاه به تمرين بگذارند، اين خصلت در آنان قوّت مى گيرد، و پس از اندك زمانى به اين صفت ملكوتى آراسته مى شوند.
12. به نقاط قوت و مثبت ايشان بيشتر توجه كنيد و آن ها را به ياد آوريد.
13. خشونت را با خشونت پاسخ ندهيد. خشونت را با سكوت پاسخ گوييد و در موقعيتى مناسب درباره مساله مورد نظر به بحث و گفتگو بپردازيد .
14. در حق همديگر دعا كنيد .
15. سعي نماييد با مشكلات زندگى به طور منطقى برخورد كرده و كمتر دچار احساسات شويد.
16. در صورت به وجود آمدن هر گونه سوء تفاهم و سوء برداشت، در نخستين فرصت ممكن به حل و فصل آن بپردازيد تا به فرآيندى مخرب و پيشرونده تبديل نشود .
17. به هر طريق ممكن رفتارهاى مطلوب او را مورد توجه و تاييد قرار دهيد به گونه‏اى كه بفهمد برايش ارزش قائل هستيد .
18. تشويق و تاييد و بيان نكات مثبت ‏به طور آشكار يا در جمع باشد و تذكر نكات منفى و انتقاد به طور محرمانه و در تنهايى صورت گيرد .
19. هميشه در رويارويى با مسائل و مشكلات خانوادگى، خود را در وضعيت طرف مقابل قرار دهيد و با قبول مسؤوليت‏ خود و شناخت انتظارات متقابل، به حل و فصل اختلافات روى آوريد .
20. هرگز وي را به خاطر اخلاق و رفتارش ملامت نكنيد. از گفتن كلمات كنايه آميز اجتناب كنيد و از نسبت دادن القاب و زدن برچسب‏هاى ناگوار و نامطلوب مانند بدقول، شلخته، كله‏شق، يك دنده، لجباز، زورگو، بد اخلاق، خودخواه و ... به او پرهيز كنيد .
21. در صورت مشاهده اعمال نادرست از افراد خانواده خود، عصباني نشويد بلكه به خاطر آوريد كه شما هم در گذشته مرتكب اشتباهاتي شده و عاقبت مسير زندگي خود را انتخاب كرده ايد، انتظار نداشته باشيد كه ديگران همان راهي را بروند كه شما رفته ايد و در جايي باشند كه شما هستيد.
22. حداكثر استفاده را از شرايط بد بكنيد. سعي نماييد چيزهاي كم اهميّت را تشخيص داده و سپس آنها را ناديده بگيريد.
 
نكته پاياني :
به ياد داشته باشيد كه غالباً تغيير عادت ها، نيازمند پيشرفت تدريجي و برداشتن گام هاي كوچك به سمت يك هدف بزرگتر است. هر كاري كه از دستتان بر مي آيد، انجام دهيد، خواهيد ديد كه اين يكي از بهترين سرمايه گذاري هاي عمرتان خواهد بود.
براي شما و خانواده تان آينده اي سرشار از شادي و بهروزي آرزومنديم. باز هم با ما مكاتبه كنيد.