جواني هستم مذهبي و معتقد، متأسفانه مدتي را به عادت بد خودارضايي مبتلا بودم. گاهي اوقات در بعضي امور تصميم مي گيرم ولي نمي توانم انجام دهم مثلا مي گويم فردا روزه مي گيرم، اينقدر از اين اتفاقات مي افتد كه باورم مي شود از خود هيچ اراده اي ندارم، مرا راهنمايي كنيد براي حل اين مشكل؟
پرسشگر گرامي قبل از هر چيزي به خاطر كار بزرگي كه انجام دادهايد به شما تبريك ميگوييم. آن طور كه از سوالتان پيداست مثل اينكه قبلا به عمل زشت خود ارضايي مبتلا بوده ايد و آن را پس از مدتي ترك كردهايد .بايد بدانيد كه كار بسيار بزرگي انجام دادهايد و اين خود نشانه از توانايي شما و قدرت اراده تان دارد .چرا كه همة افراد توانايي چنين كاري را ندارند. ولي شما با ارادهاي قوي و تلاش و پشتكاري بالا توانستهايد اين عادت را از بين ببريد و قطعاً روز به روز شاهد اثرات مثبت و نتايج شيرين كار خود خواهيد بود.
اما برادر عزيز همانطور كه به درستي متوجه شده ايد اراده شرطي اساسي براي انجام كارها مي باشد و اين موضوع، يعني اراده، در واقع رمز موفقيت انسان هاي بزرگ، در تمام عرصه هاي زندگي بوده است. هر كس به اندازه نيروي اراده اش پيشرفت مي كند و مي تواند در مسير تكامل و سعادت خود گام بردارد. انسان هاي با اراده هم در زندگي شخصي خود موفق عمل مي كنند و هم در جامعه به عنوان يك فرد تاثير گذار و موفق مطرح مي شوند. در حالي كه انسان هاي ضعيف الاراده، افرادي ناتوان، عقب مانده، بي تحرك، شكست خورده، نااميد و ناموفق ظاهر مي شوند و عملا نمي توانند در زندگي و محيط اطراف خود تاثير مثبت بگذارند.
حال كه شما به دنبال تقويت نيروي اراده خود هستيد بهتر است نخست شخص با اراده و فرد بىثبات و فاقد اراده را توصيف كنيم و سپس راهكارهاي تقويت ارداه را تقديم نگاهتان كنيم . شخص با اراده كسى است كه وقتى در مورد كارى، به خوبى تأمل كرد، تصميم به انجام آن مىگيرد و با فعاليت و ثبات قدم، آن را به اجرا در مىآورد. بنابراين پافشارى بر تصميمى غلط يا داشتن ميلى قهرمانانه، ثبات قدم نخواهد بود. در مقابل فرد سست اراده، با كمترين مشكلى از انجام دادن كار، دلسرد شده و كوشش جهت تحقّق آن را متوقف مىكند. كسى كه اراده قوى دارد، آنچه را كه با تأمل خواسته است، باكوشش و ثبات قدم به دست مىآورد. شخص با اراده كسى است كه داراى هدفى معقول بوده و تا موقعى كه به آن نرسيده است، از تعقيب آن باز نمىايستد. مشكلات و موانع روانى يا مادى، به اراده و عزم او لطمه نمىزند و از پيشرفتش جلوگيرى نمىكند.
بنابراين براي تشكيل يك اراده قوي بايد:
يك. تعيين آگاهانه هدف يا اهداف؛
ابتدا هدف و يا اهداف دقيق و مشخص خود را از زندگى يا كارى كه مىخواهد انجام دهد، براى خود ترسيم كنند. طبيعى است اين هدف، بايد شفاف، معقول، قابل دستيابى، بدون افراط و تفريط، مطابق توان و استعداد خود واقع بينانه باشد؛ نه آرمانى و بلند پروازانه و خارج از توانايىهاى وى! در غير اين صورت وقتى با مشكلات و سختىهاى طاقت فرسا و خارج از توان خود، رو به رو شويد و با شكستهاى احتمالى به هدف مورد نظر دست نيابيد؛ نااميد و دلسرد شده و از ادامه كار منصرف مىگرديد. همچنين از انجام كارهاى ديگر منصرف شده و خود را ناتوان و بىاراده مىبينيد!!
دو. شناخت توانايىها و استعدادها؛
همه ما در وجود خود، از استعدادهايى برخورداريم؛ كافى است اين نيروها را بشناسيم و براى رسيدن به هدف، آنها را به كار گيريم.
سه. برنامهريزى؛
بايد براى تمام كارها و فعاليتهاى شبانه روزى، برنامهاى مدون و منظّم داشته باشيد. بدين منظور از جدولى استفاده كنيد كه در ستون افقى آن، ساعات شبانه روز و در ستون عمودى، ايام هفته را يادداشت و تمام كارهاى روزانه را در آن درج كنيد (از خواب و استراحت تا عبادت، ورزش، مطالعه و ...). هر فعاليتى را در زمان خاص خود در جدول بنويسيد و هيچ زمانى را بدون كار خالى نگذاريد. هر روز صبح با نگاهى به آن برنامه، به اجراى دقيق آن بپردازيد و شبها قبل از خواب، آن را محاسبه و ارزيابى كنيد. شايسته است همچون يك محاسبهگر جدى و قاطع، فعاليتهاى روزانه و ميزان موفقيت خود در انجام دادن آنها بررسى كنيد. در صورت موفقيت، خود را تشويق و در صورت تخلّف و سهلانگارى در اجرا، تنبيه كنيد.
چهار. تلقين؛
تلقين به خود در تقويت اراده، اثر قابل ملاحظهاى دارد؛ بنابراين هر روز جملاتى را به خود تلقين كنيد؛ مانند: «من اراده لازم براى انجام كارهايم را دارم»، «هيچ چيز نمىتواند اراده ام را متزلزل كند»، «آنچه را كه به نظرم انجام دادنى است، انجام مىدهم و هيچ قدرتى نمىتواند مرا از آن باز دارد»، «اراده من هر روز محكمتر مىشود»، «بر من لازم است كه موفق شوم؛ زيرا موفقيت از آن نيرومندان است» و ... .
پنج. تدريجى بودن تقويت اراده؛
براى به دست آوردن ارادهاى قوى و محكم، توجه به تدريجى بودن آن و نياز به تمرين و ممارست، امرى بايسته است. گمان نكنيد مىتوانيد به طور دفعى و بدون هيچ تلاشى، به آن دست يابيد. بنابراين به راه كارهاى عملى زير توجه كرده، به آنها پاىبند باشيد:
و اماراهكارهاى كاربردي جهت تقويت اراده
1. بايد علل و عوامل ضعف اراده خويش را بشناسيد. توجّه كنيد ضعف اراده غالباً در عدم اعتماد به بينش و تفكر، عدم شناخت خويش، با ارزش تلقي نكردن خود، عدم امنيت رواني، عدم تدبير عقلاني در تشخيص امور و تميز اهم و مهم، شكستهاي گذشته و عوامل باز دارنده رشد و قوت نفس مانند محروميت، سرزنش و رنجهاي مستمر ريشه دارد. زدودن هر يك از اين عوامل در پرتو سرمايه گزاري و برنامه ريزي ممكن است.
2. بايد باور كنيد چون ديگر انسانها از توانمنديهاي بسيار برخورداريد و از ديگران كمتر نيستيد. فراموش نكنيد نقاط قوت انسان از نقاط ضعفش بيشتر است و نبايد خود را دست كم بگيرد. تصميم خوب در پرتو تكيه بر قوتها، جبران ضعفها و احساس توانمندي شكل ميگيرد.
3. پس از مشورت با افراد ذي صلاح، با توجّه به امكانات و توانمنديهاي واقعي خود، براي زندگي تان برنامه ريزي كنيد و بكوشيد هرگز بي جهت از آن برنامه و نظم سر نپيچيد. اوقات استراحت و تفريح و عبادت و همهفعّاليّتها را در اين برنامه بگنجانيد تا زماني خالي نماند و توجّه به فرصت بيكاري شما را سمت تأخير انداختن كارها سوق ندهد.
4. بكوشيد براي هر رفتاري انگيزهاي قوي داشته باشيد و به ويژه از آثار مثبت تصميمگيريها و رفتارهاي خاصّ خويش به طور كامل آگاه شويد.
5. محيط زندگي و موقعيت كاري خود را تغيير دهيد و موانع بروز اراده و فعّاليّت را نابود سازيد؛ براي مثال در موقعيتي كه به سرزنش و متهم شدن به ناتواني و ناپختگي ميانجامد، قرار نگيريد. براي تصميمگيريها و اقدامات خويش امنيت رواني فراهم آوريد تا بتوانيد به آرامي در برابر ديگران يا همراه آنان ابراز وجود كنيد و برجستگي فكري و فعّاليّت به جا را از طريق تصميم آشكار سازيد.
6. هر كاري را آسان تلقي كنيد؛ زيرا در برابر اراده پولادين انسان همه سختيها آسان ميگردد. به استقبال كارهاي به ظاهر دشوار برويد و به خود تلقين كنيد ميتوانيد در اين امور درست تصميم بگيريد و افتخار موفقيت در انجام آنها را به دست آوريد.
7. رضايت خداوند را ملاك هر رفتار و گفتار قرار دهيد و از تسليم شدن در برابر تمايلات پوچ و هواهاي نفساني بپرهيزيد. اين تسليم شدنها اراده را ضعيف و متزلزل ميسازد. تقوا و رعايت حرمت دستورهاي پروردگار براي آرامش رواني و تقويت نفس و اراده بسيار سودمند است.
8. مدتي برنامه ريزي و تصميمات خود را با فردي ذي صلاح در ميان بگذاريد و از وي بخواهيد مراقب باشد تا در شما دو دلي پيش نيايد و اجراي تصميمات خويش را به تأخير نيندازيد.
9. از خواب زياد، پرخوري و ديگر اسباب تنبلي و سستي اراده بپرهيزيد و نگذاريد ديگران به جاي شما تصميم بگيرند.
10. با كساني كه روحيه و اراده قوي دارند، دوست شويد تا اراده شما نيز قوي گردد.
11. بكوشيد تصميمهاتان را با فردي با تجربه در ميان نهيد تا از قوت و درستي شان اطمينان يابيد. پس از مشورت با اين فرد، بر اساس تدبر و انديشه خود تصميم بگيريد و بدون از دست دادن فرصت اقدام كنيد.
12.تصميمات به جا و پر ارزش گذشتهخود واراده قويتان در انجام آن را به ياد آوريد و توجّه كنيد كه چون گذشته براي انجام دادن كارهاي مهم آمادگي داريد.
13. در تصميمها و فعّاليّتهاي اسوهها دقّت كنيد، در همسان سازي و الگوپذيري جدي باشيد تا جرأت انجام كار يابيد و توان تصميمگيري و اجرا در شما تقويت شود.
14. ورزش مستمر و انجام كارهاي سخت در تقويت اراده بسيار مؤثر است، فراموش نكنيد.
15. با تصميمهاي آسان در كارهاي ساده، به تدريج خود باوري و توانمندي را در خويش پديد آوريد و راه را براي تصميمگيري در امور مشكل و پيچيده هموار سازيد.
16. در موضوع مورد نظر تمركز پيدا كنيدو از اشتغالات ذهني متعدد بپرهيزيد تا تصميمگيري آسانتر صورت پذيرد.
17. پس از تدبير و مشورت از عواقب تصميمهاي خود هراسناك نباشيد و به خدا توكل كنيد. پيامدهاي تصميمهاتان را كه از قلمرو انديشهتان بيرون است و با سامان دادن احتمالهاي ضعيف سبب ترديد و تزلزل شما ميگردد، به خداوند متعال كه به بندگانش لطف و رحمت و محبت گسترده دارد، واگذاريد و به آنچه پروردگار پيش ميآورد، خشنود باشيد. خداوند شما را سمت صلاح و مطلوب واقعيتان رهنمون شود.
موفق باشيد .منتظر مكاتبه بعدي شما و بازخورد به كاربردن راهكارها هستيم .