شهادت امام موسی کاظم علیه السلام
دستگیری امام موسی کاظم علیه السلام در حین نماز توسط هارون الرشید
حدثنا محمد بن إبراهیم بن إسحاق الطالقانی رضی الله عنه قال حدثنا محمد بن یحیى الصولی قال حدثنا أبو العباس أحمد بن عبد الله عن علی بن محمد بن سلیمان النوفلی قال سمعت أبی یقول لما قبض الرشید على موسى بن جعفر ع قبض علیه و هو عند رأس النبی ص قائما یصلی فقطع علیه صلاته و حمل و هو یبكی و یقول أشكو إلیك یا رسول الله ما ألقى و أقبل الناس من كل جانب یبكون و یصیحون فلما حمل إلى بین یدی الرشید شتمه و جفاه فلما جن علیه اللیل أمر ببیتین فهیئا له فحمل موسى بن جعفر ع إلى أحدهما فی خفاء و دفعه إلى حسان السروی و أمره بأن یصیره به فی قبة إلى البصرة فیسلم إلى عیسى بن جعفر بن أبی جعفر و هو أمیرها و وجه قبة أخرى علانیة نهارا إلى الكوفة معها جماعة لیعمی على الناس أمر موسى بن جعفر ع فقدم حسان البصرة قبل الترویة بیوم فدفعه إلى عیسى بن جعفر بن أبی جعفر نهارا علانیة حتى عرف ذلك و شاع خبره فحبسه عیسى فی بیت من بیوت المجلس الذی كان یجلس فیه.
على بن محمّد بن سلیمان نوفلى گفت: از پدرم شنیدم كه وقتى هارون الرشید موسى بن جعفر علیه السّلام را گرفت، آن جناب بالاى سر پیغمبر(ص) مشغول نماز بود. نمازش را قطع كردند او را به زور بردند. اشك می ریخت و می گفت:
یا رسول اللَّه شكایت این جفاكارى هارون را به تو میكنم. مردم نیز اطرافش را گرفته با صداى بلند گریه می كردند.
همین كه موسى بن جعفر(ع) را مقابل هارون آوردند ناسزا گفت و آن جناب را آزار كرد. شبانه دستور داد دو خانه آماده كنند. موسى بن جعفر(ع) را مخفیانه به یكى از آن دو خانه برد و تحویل حسان سروى داد تا او را به وسیله محملى به بصره ببرد و تسلیم عیسى بن جعفر بن ابى جعفر كه فرماندار بصره بود كند. یك محمل را روز با گروهى كه به همراه محمل بودند به جانب كوفه فرستاد تا مردم متوجه كارى كه نسبت به موسى بن جعفر كرده نشوند.
حسّان یك روز قبل از ترویه (دو روز قبل از عید قربان) وارد بصره شد امام علیه السّلام را تحویل عیسى بن جعفر بن ابى جعفر داد.
--------------------------------------------------------------------------------
منبع: عیون أخبار الرضا(ع) ج1 ,ص 86.