كارشناس:حجت الاسلام والمسلمين میرباقری
تاريخ پخش: 93/07/12
بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
نماز صبح سبک باری به شکر اشهد ان رویت * * * نماز مغرب مشتاقی به شوق حی علی مویت
به شرب خمر گرفتارم شراب چشم خمارت را * * * اسیر جذبهی محرابم به طاق هشتی ابرویت
دو چشم معجزه بر دوشت صفا و مروهی حیرانیست * * * دویده هاجر چشمانم به شرق زمزم گیسویت
بخواب و در دل بیتابم شکوه موسم حج را باش * * * طواف حاجی دستانم به گرد کعبهی گیسویت
چه شامها که نخوابیدند ز دست من که نخوابیدم * * * چه عذرها که بدهکارم به مردمان سر کویت
چه میشود که شبی من هم وضو بگیرم از این چشمه * * * که آسمان پر و بال میشست در انبساط پرستویت
شریعتی: سلام میگویم به همهی شما هم وطنان خوب بینندگان عزیز عید سعید قربان پیشاپیش مبارک باشد و همین طور روز عرفه که انشاءالله امروز روز پر باری باشد برای همهی دوستان مان. دوستانی که در صحرای عرفات هستند، در کربلای معلا هستند حتما ما را و همهی بینندگان خوب سمت خدا را دعا خواهند کرد. حاج آقای میرباقری سلام علیکم خیلی خوش آمدید.
حاج آقا میرباقری: علیکم السلام و رحمة الله خدمت شما و همکاران عزیز و بینندگان عزیز عرض سلام و ادب و احترام دارم و این روز و فردا و امشب برای عزیزان آرزوی توفیق افزون دارم انشاءالله خدای متعال لحظه به لحظه ما را با خودش و با اولیائش مانوستر بفرماید.
شریعتی: انشاءالله، خیلی خوشحالیم در این روز بسیار مبارک خدمت شما هستیم. برنامهی امروز را به دو بخش تقسیم میکنیم بخشی از شرح و تفسیر سورهی مبارکهی همزه باقی مانده بود و یک روایاتی که حاج آقای میرباقری وعده داده بودند که برای ما بفرمایند، بشنویم و استفاده کنیم در بخش بعدی میدانم خیلی از دوستان مترصدند که شما از فضیلت امروز روز عرفه و امشب شب عید قربان و روز عید قربان بگویید و دعوت میکنم حتما بینندهی برنامهی امروز باشند دوستان، تا پایان خدمت شما هستیم.
حاج آقا میرباقری: : بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین اللهم کن لولیک الحجة بن الحسن صلواتک علیه و علی آبائه فی هذه الساعة و فی کل الساعة ولیاً و حافظاً و قاعداً و ناصراً و دلیلاً و عیناً حتی تسکنه ارضک طوعاً و تمتعه فیها طویلاً و هب لنا رعفته و رحمته و دعائه خیره ما ننال به سعة من رحمتک و فوز عن عندک خیره ما ننال به سعة من رحمتک و فوز عن عندک عرض کردیم این سوره ناظر به یک جمعیتی است که کارشان همز و لمز است اولا ملکهشان است و ثانیا هم کثیرا همز و لمز میکنند هم ظاهرا همز و لمزهای بزرگ میکنند و طبیعتا خدای متعال هم از یک جهنمی خبر داده با یک تصویر خاص که اینها در آن جهنم مبتلای به عذاب هستند اشاره شد که شاید این همز و لمز اساساش همز و لمز نسبت به خدای متعال و اولیای معصوم باشد نقطهی مقابل حمد خدای متعال و حسن ظن به خدای متعال و صلوات بر اولیا خدا همز و لمز است میدانید اول کسی که اهل حمد بر خدای متعال است خود نبی اکرم است همهی جبههی حامدین اطراف نبی اکرم جمع میشوند لوای حمد در قیامت دست نبی اکرم و امیرالمومنین است در روایت دیده ایم. یک عده حامد خدای متعال هستند خدا را خوب و زیبا میبینند یک عده ای هم بر عکس سوء ظن به خدای متعال دارند بهشتیها این طرفاند جهنمیها آن طرف راه بهشت حمد است راه جهنم سوء ظن و بدبینی و بدگمانی به خدا آدم که بدگمان به خدا شد به دیگران تکیه میکند اول کسی که حسن ظن دارد نبی اکرم است و امیرالمومنین آن طرف هم دشمنان نبی اکرم و دشمنان جنی که ابلیس است و شرایط انسی آنها هامزین هستند و جهنمیان در سپاه آن طرف قرار میگیرند این طرف حضرت نبی اکرم حسن ظن به خدا را در عالم ایجاد میکند و زیباییها و جلال و جمال حق را به تصویر میکشد و ما را دعوت میکند به توحید آن طرف هم سوء ظن و اعراض از حضرت حق و شرک. آنهایی که این کار را میکنند یک بت کدههایی برای خودشان دارند امکاناتی را فراهم کردند با او به جنگ خدای متعال میروند شیطان هم با تکیه به عبادات و ریاضات و تواناییهایی که از خود خدای متعال بود به جنگ رفت. این اجمال مسئله شاید بود حالا یک چند روایت میخواندیم که این همز و لمز را توضیح میدهد که اول هماز شیطان است شیطان ما را هم میخواهد مبتلا به همز و لمز بکند خودش گرفتار است فرمود روایت را دیگر تکرار نمیکنم روایت در تفسیر منسوب به امام حسن عسگری علیه السلام است از وجود مقدس نبی اکرم نقل شده که به خدای متعال پناه ببرید تا به شما پناه ببرد از همزات و نفخات و نفسات شیطان همزات شیطان این است که در شما غضب نسبت به نبی اکرم و اهل بیت ایجاد بکند دشمنی ایجاد میکند آدم میرود در صف دشمنان و حضرت بعد توضیح دادند اگر نسبت به خود من هم نتواند دشمنی ایجاد بکند دشمنی به دوستان من ایجاد میکند بدبینی و بد گمانی و نفرت از آن طرف هم دوستی دشمنان من را در شما ایجاد میکند شما را به دشمنان خوش بین میکند و به دوستان بدبین اما نفخات شیطان این است که بدل سازی میکند برای نبی اکرم و اهل بیت برای امام بدل میسازد تکیه گاه آدم را عوض میکند در انسان نفرت ایجاد میکند و تکیه گاه انسان را از امام به دیگران منتقل میکند خیلی نکتهی مهمی است که آدم بدل برای نبی اکرم و اهل بیت درست کند یکی از کارهای دستگاه شیطان این است. مقابل انبیاء بدل درست میکند خیلی مهم است بدل سازی ها. یکی از ارکان تصرفات جنود شیطان بدل سازی برای اولیا خداست مقابل امیرالمومنین این قدر آدم درست میکند میگوید خب یکی از آن ها. تکیه گاههای متعدد میشود صراطهای مستقیم در حالی که ادیان صراط مستقیم است در حالی که وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِيٍّ يَدُورُ حَيْثُمَا دَارَ دستگاه درست میکند و نفس شیطان این است که مقابل نسخهی نبی اکرم نسخه برای شما میپیچد نسخهی شفای بشر همهی بیماریها و دردهای ما در دست نبی اکرم است با صلوات بر نبی اکرم و با تواضع و خشوع و راه صلواتاش را طی کردن که صلوات در ادامه میشود همهی دین داری و تواضع در مقابل نبی اکرم. کسی که دستورات نبی اکرم را عمل میکند دارد باطنا صلوات میفرستد ایشان را پیغمبر خدا میداند راهش را راه خدا میداند نفس معنایش همین بود فرمود در دل شما این تردید را ایجاد میکند که غیر از قرآن و اهل بیت و توحه و تواضع در خانهی خدا و از آنها گرفتن کسی دنبال داروی شفا بخشی نسبت به آلام و دردهای باطنی بود و ظاهری جامعه و فرد این آدم مبتلا به نفسات شیطان شده پس این یک. یک روایت دیگر هم که باز افق سوره را معنا میکند خدمت شما تقدیم میکنم این روایت را در تعبیرالآیات ذکر کرده مرحوم مجلسی هم در بحار از همین سند نقل میکند که البته از علمای بزرگ است سند هم سند خوبی است به امام صادق عرض کردم که معنای این آیهی شریفه وَیلٌ لِکُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ (همزه/1) چیست؟ حضرت فرمودند اهل بیت را نسبت به حقشان همز کردن است و لمزشان کردن است همز و لمز نسبت به حق اهل بیت جایی نشستند که حق نبی اکرم و اهل بیتشان بود همازین و لمازین اینها هستند یعنی کم کم همازین و لمازین یک دستگاه درست میکنند مقابل دستگاه نبی اکرم سرپرستی جامعه حق نبی اکرم است خلافت الله است «إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ» (مائده/55) مقام ولایت مال خدای متعال است اگر در مقابل آن یک دستگاهی درست کنند اینها میشوند همازین و لمازین از طریق همز و لمز این اتفاق میافتد افق همز و لمز یک چنین چیزی است یک عده ای هستند که واقعا اصل همز و لمز به آنها برمیگردد یعنی کارشان همز و لمز است بدبیناند العیاذ بالله نفرت دارند هر چه دین آورده زشت میبینند حتی صنع الهی را قرآن میفرماید آنهایی که اهل تسبیح خدای متعال هستند همهی عالم را زیبا میبینند مقام رضا پیدا میکنند یک عده ای به عکس است نگاهشان به عالم نگاه وارونه است زشت میبینند از منظر خودشان به عالم نگاه میکنند آدم اگر از منظر الهی به عالم نگاه کند میفهمد همه چیز عالم سر جای خودش است اگر انسان از منظر معلم به کلاس نگاه کند همه چیز معنی دارد اما اگر از منظر خودت نگاه کنی میبینی همه چیز مزاحم است برای تفریح و این مسائل. فرمود «إِنَّ الَّذِینَ عِندَ رَبِّکَ لاَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَیُسَبِّحُونَهُ» (اعراف/206) آنهایی که در محضر خدا هستند و از آن منظر به عالم نگاه میکنند خدا را تسبیح میکنند کسی که در محضر خدا نیست حجاب دارد از پایین میبیند همهی عالم را عیب میبیند عیبها را هم گردن خدای متعال میگذارد یک عده ای هستند کارشان این است آنها ولاتاند جامعه پردازی میکنند تمدن سازی میکنند بساط درست میکنند در عالم جای نبی اکرم مینشینند جای خلفای نبی اکرم مینشینند بعد برای خودشان دستگاهی درست میکنند مقابل دستگاه حضرت احیای جاهلیت مدرن میکنند حیات و ممات نبوی حیات و ممات طیبه است این طرف جاهلیت و تمدن و جامعه جاهلی درست میکنند حالا دیگران چطور؟ یک موقعی وارد دستگاه همز و لمز آنها میشوند قبول میکنند آن عیب جوییها را از منظر ولات جور و ائمهی جور و امامان باطل اولیاء طاغوت نگاه میکنند به خدا و اولیائش اینها هم مبتلا میشوند به همان دستگاه.
شریعتی: شاید با آن شدت نگاه نکنند.
حاج آقا میرباقری: پیداست به هیچ وجه در مقیاس آنها ممکن نیست هیچ وقت هیچ کسی در مقیاس ابلیس و دشمنان نبی اکرم نمیتواند عداوت و دشمنی کند این را قبلا عرض کردیم که همهی صفات رذیله مال ابلیس است مال جهل است. دیگران وقتی تبری از نبی اکرم پیدا میکنند و میروند زیر بار جهل صفاتاش را در آنها القا میکند همان طور که خوبیها مال نبی اکرم است جنود جهل هم اصلش مال ابلیس و دشمنان نبی اکرم است.
شریعتی: همین که آن طرف باشند دچارش میشوند.
حاج آقا میرباقری: اگر آن همز و لمز را قبول کردند میروند جزء آن جبهه. همهی موانع و حدود محدودیتها آنها را میگیرد البته به اندازهی خودشان درکات جهنم یکسان نیست کما این که بهشت درجات دارد یک عده ای اهل طاغوتاند و درکات جهنم و یک عده ای مراتب بالاتر جهنم هستند یک عده ای هستند که گرفتار همز و لمز و هماز و لماز نشدند ولی یک جایی با آنها همراهی کردند که همیشه هر گناه اخلاقی اعتقادی عملی که اتفاق میافتد ریشهی در جبههی همز و لمز دارد آنها هستند که دین را بد میدانند و ضد دین را اشاعه میدهند در عمل و فکر و اخلاق. ابلیس است منتها یک مومنی هم مبتلا میشود آنهایی که مبتلا شدند موحداند خدا را قبول دارند انبیاء و اولیاء را قبول دارند ولی گرفتار شدند اینها نجات پیدا میکنند آن جهنم موصده و دربسته مال اینها نیست یک روایتی است که روایت را در مجمع البیان مرحوم طبرسی نقل کردند و همچنین عیاشی. از امام باقر علیه السلام ظاهرا سند حدیث هم خوب است کفار و مشرکین اهل توحید را در جهنم مورد سرزنیش قرار میدهند و میگویند شما که گفتید خدا و همه چیز را به خدا نسبت میدادید خوشبین که اهل حق بودید این خوشبینی چه فایده ای کرد ما کافر بودیم شما این جا چه کار میکنید؟ میبینید پایان کار ما یکی شد فرمود خدای متعال میآید به میدان به نفع اینها و به ملائکه اجازه میدهد دستگیری کنند آن کسایی که خدا اجازه داده را دستگیری میکنند تعداد کثیری را هم انبیا دستگیری میکنند وقتی آنها دستگیریهایشان را کردند و ملائکه و انبیاء دستگیری کردند که محور شفاعت هم نبی اکرم هستند خدای متعال میفرماید من ارحم الراحمینام همهتان بروید بیرون مثل پرندهها از جهنم بیرون میروند سپس امام باقر علیه السلام فرمود آن وقت ستونها بر پا میشود خیمهی جهنم این جا درست میشود و درها برایشان بسته میشود و خالد میمانند. یعنی آنهایی که اهل دشمن و بدبینیاند به جهنم هم که رفتند به جای این که توبه کنند مومنین را سرزنش میکنند میگویند ببینید ما و شما یکی هستیم آن جا هم برنمی گردند به سمت خدا. جهنم که افتادی خودت را سرزنش بکن خدای متعال هم میآید به میدان هر چه انبیا و ملائکه شفاعت نکنند خودش دستگیری میکند با رحمت خودش از جهنم بیرون میبرد بعد خیمهی جهنم برپا میشود عمودهای آتش درهای جهنم بسته میشود این میشود مقام خلود که مال معاندین است پس این سوره بعید نیست بر اساس این روایات آن مجازاتی که گفته مال آن دسته است یک نکتهی آخر را هم بگویم این دستگاهی که شیطان درست میکند دستگاه همز و لمز به نظر خودش هم خیلی دستگاه بزرگی است گاهی قرآن هم گاهی برای این که به ما نشان بدهد که این دستگاه را باید به خدا پناه ببریم و از وسع شما بیرون است نجات از آن و مقابله با آن گاهی وسعتاش را برای ما ترسیم میکند ولی همهی این دستگاه را گاهی خدای متعال با یک تعابیر دیگری به تعبیر من با یک نگاه الهی به عالم یک نگاه از بالا نگاهی که حضرت حق دارد به عالم نشان میدهد در دستگاه خدا هیچ چیز به حساب نمیآید گاهی میفرماید که آنهایی که به غیر خدا تکیه میکنند مثل عنکبوت است که برای خودش خیمه ای درست کرده تار و پود هم دارد خیال میکند خیلی دستگاه عظیمی است اما همهاش یک تار عنکبوت است «كَمَثَلِ الْعَنكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتًا» (عنکبوت/41) گاهی تعبیر این است که اینهایی که علیه دستگاه حق حرکت میکنند «يُطْفِؤُواْ نُورَ اللّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ» (توبه/32) همهی تلاششان باز دم است میخواهند نور خدا را خاموش کنند «إِلاَّ أَن یُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ کَرِهَ الْکَافِرُونَ» (توبه/32) خدای متعال ارادهاش این تعلق گرفت که این چراغ نه خاموش شود بلکه به تمام برسد که با ظهور حضرت به تمام میرسد گاهی تعبیرشان این است که اینها همهی دستگاهشان در مقابل همهی عالم مثل کف روی آب است مثل طلایی که آب میکنند کفی هم روی طلا میآید این زرگر آنها را دور میریزد طلا خالص میشود این ناخالصی کنار میرود خدای متعال با یک نگاه فرانگرانی حالا تعبیرهای کوچک از من است فرانگران است میفرماید همهی این دستگاه همز و لمز با این تکیه گاهاش که امکانات مادی همهی این دستگاه «لَيُنبَذَنَّ فِي الْحُطَمَة» (همزه/4) خودشان و اتکائشان در آتشاند و بعد هم ستونهای برافراشته و جهنم در بسته که راه ورود و خروجی نیست که جلسات گذشته تقدیم کردیم.
شریعتی: انشاءالله دوستان میتوانند مراجعه بکنند در سایت ما فایلهای صوتی و متنی نکات لطیف سورههایی که در جلسات گذشته گفتند سورهی عصر و تکاثر و همزه را فرمودند و محور همهی اینها هم شاید وجه مشترکاش همان صف بندی باشد که ما جایمان را مشخص بکنیم یا این طرفی هستیم یا آن طرفی.
حاج آقا میرباقری: بله اگر کسی همز و لمز دستگاه شیطان را عیب جویی و بدبینی و عرض کردم این همز و لمز هم اعم از همز و لمز با حالت قول و فعل و نگاه و عمل و تمدن میسازد این تمدن کارش همز و لمز است دین را تحقیر میکند این اگر کسی مبتلا به همز و لمز آنها شد و زیبایی شناسیاش تغییر کرد گرفتار است ولی اگر نه زیبا شناسیاش تغییر نکرد دستگاه خدا و انبیا را خوب میداند و دستگاه شیاطین را بد میداند اما وسوسه است یک وقتهایی شیطان آلوده میکند این را خدای متعال با شفاعت خودش از طریق انبیا و ملائکه و محورش هم وجود مقدس نبی اکرم و اهل بیتشان نجات میدهد دستگیری میکند وارد وادی طهارت و نور و توحید و رحمت میشوند.
شریعتی: قبل از این که به قرار روزانه برسیم و تلاوت آیات نورانی کلام وحی داشته باشیم بعد از سورهی همزه به کدام سوره خواهیم پرداخت؟
حاج آقا میرباقری: شاید سورهی فیل که بعد از همین سوره است در ترتیب جزء آخر قرآن.
شریعتی: انشاءالله پس دوستان منتظر باشند در جلسات آینده تفسیر و شرح سورهی فیل را حاج آقای میرباقری به ما بگویند. در بخش بعدی در مورد امروز روز عرفه و فضیلت امروز و در مورد عید قربان صحبت خواهیم کرد. صفحهی 224 قرار امروز ماست ایات 20ام تا 28ام سورهی مبارکهی هود انشاءالله زندگیتان منور به نور قرآن باشد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
أُولَئِكَ لَمْ يَكُونُوا مُعْجِزِينَ فِي الْأَرْضِ وَمَا كَانَ لَهُم مِّن دُونِ اللَّـهِ مِنْ أَوْلِيَاءَ يُضَاعَفُ لَهُمُ الْعَذَابُ مَا كَانُوا يَسْتَطِيعُونَ السَّمْعَ وَمَا كَانُوا يُبْصِرُونَ ﴿٢٠﴾ أُولَئِكَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ ﴿٢١﴾ لَا جَرَمَ أَنَّهُمْ فِي الْآخِرَةِ هُمُ الْأَخْسَرُونَ ﴿٢٢﴾ إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَأَخْبَتُوا إِلَى رَبِّهِمْ أُولَئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿٢٣﴾ مَثَلُ الْفَرِيقَيْنِ كَالْأَعْمَى وَالْأَصَمِّ وَالْبَصِيرِ وَالسَّمِيعِ هَلْ يَسْتَوِيَانِ مَثَلًا أَفَلَا تَذَكَّرُونَ ﴿٢٤﴾ وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ إِنِّي لَكُمْ نَذِيرٌ مُّبِينٌ ﴿٢٥﴾ أَن لَّا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّـهَ إِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ أَلِيمٍ ﴿٢٦﴾ فَقَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِن قَوْمِهِ مَا نَرَاكَ إِلَّا بَشَرًا مِّثْلَنَا وَمَا نَرَاكَ اتَّبَعَكَ إِلَّا الَّذِينَ هُمْ أَرَاذِلُنَا بَادِيَ الرَّأْيِ وَمَا نَرَى لَكُمْ عَلَيْنَا مِن فَضْلٍ بَلْ نَظُنُّكُمْ كَاذِبِينَ ﴿٢٧﴾ قَالَ يَا قَوْمِ أَرَأَيْتُمْ إِن كُنتُ عَلَى بَيِّنَةٍ مِّن رَّبِّي وَآتَانِي رَحْمَةً مِّنْ عِندِهِ فَعُمِّيَتْ عَلَيْكُمْ أَنُلْزِمُكُمُوهَا وَأَنتُمْ لَهَا كَارِهُونَ ﴿٢٨﴾
ترجمه:
اینان در زمین، عاجزکننده [خدا] نیستند تا [بتوانند از دسترس قدرت او بیرون روند]، و برای آنان سرپرستان و یاورانی جز خدا نیست، عذابشان [در روز قیامت] دو چندان خواهد شد؛ آنان [به سبب بسیاریِ گناه] تاب وتوانِ شنیدنِ [حق را] نداشتند و [با چشم بصیرت، حقیقت را] نمی دیدند. (۲۰) اینان کسانی هستند که سرمایه وجودشان را تباه کردند، و آنچه را همواره به دروغ [به عنوان شریکان خدا به خدا] نسبت می دادند [گم شده] از دستشان می رود. (۲۱) ثابت و یقینی است که اینانند که در آخرت از همه زیانکارترند. (۲۲) قطعاً کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند و به پروردگارشان آرامش و اطمینان یافتند، اهل بهشت اند و در آن جاودانه اند. (۲۳) وصف این دو گروه [مشرک و مؤمن] همانند نابینا و کر و بینا و شنواست؛ آیا [این دو گروه] در صفت و حال یکسانند؟ پس آیا متذکّر نمی شوید؟ (۲۴) بی تردید نوح را به سوی قومش فرستادیم [که به آنان بگو:] من برای شما بیم دهنده ای آشکارم. (۲۵) که جز خدا را نپرستید؛ من بر شما از عذاب روزی دردناک بیمناکم. (۲۶) اشراف و سران کافر قومش گفتند: ما تو را جز بشری مانند خود نمی بینیم، و کسی را جز فرومایگان که نسنجیده و بدون اندیشه از تو پیروی کرده باشند مشاهده نمی کنیم، و برای شما هیچ برتری و فضیلتی بر خود نمی بینیم، بلکه شما را دروغگو می پنداریم. (۲۷) نوح گفت: ای قوم من! مرا خبر دهید: اگر من بر دلیل روشنی از سوی پروردگارم متکی باشم و مرا از نزد خود رحمتی عطا کرده باشد که بر شما مخفی مانده [باز هم نبوّت مرا تکذیب می کنید؟] آیا [در صورتی که اجباری در پذیرش دین نیست] می توان شما را به پذیرش آن دلیل روشن در حالی که آن را خوش ندارید، وادار کنیم؟ (۲۸)
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
شریعتی: ای خدای عرفات اگر آدمی حد خودش را بشناسد از مصائب دهر مصون میماند ما را شناسای حد خودمان قرار بده. خیلی خوشحالیم که با سمت خدا همراه شما هستیم در روز عرفه انشاءالله روز پر برکتی داشته باشید و برای هم دعا بکنیم و خداوند متعال یک توجه و عنایتی بکنند به همهی ما. حاج آقای میرباقری ما در بخش دوم گفتگو از امروز میشنویم دوست دارند بدانند امروز را چه کار بکنند میتوانند کاملا بهره مند شوند.
حاج آقا میرباقری: بسم الله الرحمن الرحیم. برای همهی اساتید عزیزان روشن است که رحمت الهی همهی عالم را فراگرفته اما طبیعتا یک ظرفهایی که هم از نظر زمانی و هم از نظر مکانی ظرف خاص هستند تجلیات هم از کجا میآید گاهی در بعضی روایات استفاده میشود در عرفه از نظر زمانی یک زمان بسیار فوق العاده است که در فضیلتاش همین مقدار کافی است در روایت است فرمود اگر کسی در ماه رمضان آمرزیده نشد که ماه رمضان است و شهر الله است و شب قدر دارد در هر شب هزاران نفر میلیونها از جهنم نجات پیدا میکنند فرمود باید منتظر عرفه بماند بنابراین اگر خدای متعال به ما توفیق داد ما را به عرفه رساند پیداست آمادگی در ما ایجاد کرده برای این که تطهیر شویم پاک شویم از نو شروع کنیم این یک نکته و البته میدانید کل این دهه دههی فوق العاده ای بوده در همین دعایی که صبح و قبل از مغرب خوانده میشود سخن همین است که خدایا ما را به این ایام رساندی از برکات این ایام به ما بده آن دعا را ملاحظه کنید برکاتی که در این ایام میشود به آن برسید در این دعا است این قاعدهی کلی است خیلی از فیوضاتی که در فرصتهای خاص میشود به آن رسید از دعاهای آن ایام ما باید به دست بیاوریم لحن دعای معصوم که به ما میآموزد چه چیزی از خدا بخواهیم گویای این است که چه حاجتی برآورده میشود چه فیضی جاری میشود این دعایی که مال دههی ذی الحجه است نه روز اول تا غروب عرفه صبح و غروب خوانده میشود آن دعا نشان میدهد که چه مقامهایی است از جمله مقام رضا است این مقاماتی که میشود به آن رسید گویا عرفه ختم میشود لذا این دعا روز عرفه تمام میشود مال عید هم نیست گویا اگر کسی این دعا را خوب انجام بدهد غروب عرفه دعا مستجاب میشود و بارش بسته میشود و بار این ایام را میبرد و وارد عید میشود انسان گویا اوج مسئله در غروب عرفه است بعد عید انسان است حال عنایت بکنید این ایام که ایام مخصوص است از نظر زمانی دو نقطه هم است که فیض خاص در آن جاری است یکی صحرای عرفات است که حاجیان آمدهاند و من شاید عرض کردهام دیگر زیره به کرمان بردن است که گویا امام زمانی که ما در ماه رمضان دعای حج را میخوانیم شب قدر التماس میکنیم که خدایا شب قدر ما را از حاجیها قرار بده گویا حضرت آن شب مینویسند اسم حاجیها را گویا حضرت بنا است به عنوان امیر حج بیایند سیرشان بدهند در مناسک حج ثبت میشوند چون حج فرار الی الله که در قرآن است که از بت کده شرک آله بروید به سمت خدا موحد شوید از گناهانتان توبه کنید در روایت دارد حج فرار الی الله است از شرک از غفلت از تعلقات دنیایی یک سفر است یک سیر در حج واقع میشود انسان اگر این سیر را طی کرد میرسد به مقام توحید.
شریعتی: و حضرت سیرمان میدهند.
حاج آقا میرباقری: گویا حضرت به عنوان مربی و امیرالحاج فقط این نیست که ما را مواقف بدهند توضیح بدهند حالات باطنی ما و سیر ما را حضرت راهبری میکنند حضرت امیرالحاج ظاهری که نیستند امیرالحاج باطنی هم هستند انسان را در مقامات حج سیر میدهند همهی مقامات هم مقامات ولایت نبی اکرم و اهل بیت است باطن است برای خود اهل بیت هم مقامات ولایت لله است از آن لحظه ای که از خانه جدا میشوند گویا از عالم دنیا میروند بیرون تا آن لحظه ای که میآیند تلبیه میگویند لباسشان را بیرون میآورند از تعلقات میروند بیرون دیدهاید روایاتی که از اسرار حج وارد شده دو لباس میپوشند لباس تمیز ساده و یکسان و بعد هم تلبیه میگویند چهار تلبیه لبیک اللهم لبیک لبیک اللهم لا شریک لک لبیک این چهار تلبیه را میگویند گویا در بین نداهایی که در عالم است دعوتهایی که است دعوت خدا و رسول را میشنوند اجابت میکنند تلبیه میگویند از خانهی تعلقات که هجرت میکنند تعلقات را که دور میریزند دعوت الهی شنیده میشود این دعوت است در عالم در ماه رجب از آسمان هفتم ما را صدا میزنند اما اجاتبی نیست حاجی گویا وقتی این سیر را کرد رسید به مسجد شجره و امثال آن جایی که میخواهد محرم شود گویا در این مقامات و مواقیت گویا دعوت الهی را میشنود و تلبیه میگوید آدم میگویند اگر نشنیدی هم بگو گویا خدا دارد صدا میزند شوخی که نیست این دعوت خاص است منتها گوشی باید باشد بشنود ما که نمیشنویم آنهایی که شنیدند میگویند شما جواب را بدهید شما بی احترامی نکنید تلبیه بگویید محرم شوید وارد حج شوید محرماتی برای شما حرام میشود خیلی از تعلقات را باید کنار بگذارید بعد طواف میکنید سعی میکنید که هر کدام مناسک و آدابی دارد اگر تمتع باشد از احرام بیرون میآیید دوباره محرم میشوید این بار وقتی محرم شدید کنار خانهی خدا محرم میشوید بعد میروید به سمت عرفات اول جایی که وقوف واجب است عرفات است از ظهر عرفه تا غروب این سرزمین وادی عرفات است معرفت الله این جا حاصل میشود انسان میرسد به مرحلهی عرفه و معرفت حجابها و موانع گویا در این وادی کنار میرود و تجلیات الهی میشود و معرفت واقع میشود حالا بعد اگر کسی به معرفت رسید بعد میرود مشعرالحرام و آن جا شعور به حرمات الله پیدا میشود بعد هم وارد وادی منا میشود و آن جا باید با آرزوها درگیر شد و قربانی کرد و شیطان را رجم کرد شیطانی که میخواهد بین انسان و خدای متعال حائل شود باید رجم کنیم و این مناسک حج است حالا آن مناسک روز عید است که دیگر حاجی قربانی میکند من گاهی به ذهنام میآید نسبت نمیدهم که گویا حضرت سیر میدهند افراد را و در روز عید قربانیها و ذبیحهای خودشان را انتخاب میکنند آنهایی که باید ذبیح راه حضرت باشند ظاهرا یا باطنا یا هر دو این سیری است که شاید در حج واقع میشود من مناسک حج را نمیگویم بزرگان فرمودهاند روایات فراوانی هم داریم در باب آداب و مناسک باطنی حج و اسرار حج حالا این یک قصه است که حجاجی که مهمانهای خاصاند و از شب قدر رزقشان معین شده میآیند در وادی عرفات و آن جا خدای متعال به آنها عنایت میکند درها به رویشان باز میشود یک موطن دومی است که آن موطن در روایات بیشتر به آن اهمیت داده شده آن کربلاست و این خیلی عجیب است این روایت را بزرگان نقل کردهاند در مجامع حدیثی معتبر از جمله مرحوم سید هم در کتاب اقبال این روایت را نقل کرده از امام صادق علیه السلام که در ثواب الاعمال شیخ هم است حضرت فرمودند که خدای متعال قبل از اهل عرفات برای زوار قبر امام حسین تجلی میکند ما یک زوار داریم زائر از دوراند این روایت ظاهرا شامل کسانی هستند که زائر قبر امام حسیناند قبل از اهل عرفات بر آنها تجلی میکند حالا تجلی خدا چیست چه عرض کنم خواستههایشان را برآورده میکند و گناهانشان را پاک میکند شفاعت آنها را میکند در مسائلهها و خواسته هایشان.
شریعتی: نکتهاش در چیست؟
حاج آقا میرباقری: بابی که از امام حسین گشوده میشود در عرفه مهمتر از بابی است که در عرفات گشوده میشود تجلی امام حسین است از برکت وجود مقدس سید الشهدا خبری است دیگر اگر گاهی روایات را دیدهاید هر شب جمعه 124 هزار پیغمبر میروند کربلا؟ چرا میروند؟ اوصیائشان میآیند در آن روایات است خدای متعال هبوط میکند به کربلا هبوط جسمانی نیست یعنی همین تجلی یک حقیقتی از رحمت الهی در کربلا واقع میشود حالا از آن تعبیر شده به هبوط آن حقیقت رحمت و ضیافت الهی به برکت امام حسین است انبیاء از سماوات سرازیر میشوند میبینند خبری است این جا عالم را طی کردهاند رفتند به سماوات از سماوات میآیند ملائکه از عالم ملکوت میآیند اولیاء از عالم ملکوت میآیند حتی نبی اکرم و اهل بیت فرمود ما هم میآییم امام صادق فرمود نبی اکرم میآیند ما هم میآییم چون هر خبری است در کربلاست بعد حضرت فرمودند آن گاه خدای متعال توجه به عرفه میکند همان رفتاری که با زوار امام حسین علیه السلام داشت با اهل عرفه که مهمانهای خود خدا هستند در حسب ظاهر آمدند بیت الله را درک کردند از کنار بیت الله قصد عرفات را کردند آن مواقف ارزشمند حج را. پس عرفه غیر از فیض زمانی یک فیضی هم دارد که از دو مکان منتشر میشود ولی این فیوضاتی که منتشر میشود ما هم میتوانیم که شریک باشیم این نکتهی مهمی است.
شریعتی: یعنی ما که در صحرای عرفات نیستیم.
حاج آقا میرباقری: بله ما هم با دلمان میتوانیم در آن صحنهها باشیم البته هر کس به اندازهی خودش سهم و درجه دارد گاهی این طور است که حتی ممکن است یک کسی که نتوانسته برود به ادله ای به گونه ای تعلق به آن مواقف داشته باشد که فیضی که به او میرسد بیشتر از آنها باشد این هم متصور است این بیان بیان دقیقی نیست مثل کسی که گناه کرده به حدی مبتلا میشود به ندامت و سوزش توبه و آتش توبه وجودش را دگرگون میکند که خدای متعال مبدل السیئات بالحسنات سیئات را تبدیل به حسنات میکند این گناه کرده گناهاش کرده به حسنه پس گویا از کسی که این گناه کرده یک قدم جلوتر است به خاطر آن شدت توبه ای که دارند.
شریعتی: مثل کسانی که به شدت آرزوی شهادت دارند.
حاج آقا میرباقری: بله لذا ببینید یکی از دعاهای ما این است که مستشهد باشیم یعنی طالب شهادت بی قرار شهادت در رکاب حضرت باشیم این شاید افضل از شهادت است حالا اگر صلاح دانستند شهادت را هم میدهند.
شریعتی: ولی آن بی قراری کم نیست.
حاج آقا میرباقری: آن بی قراری مهم است اگر کسی دلاش از محیط کنده شده باشد و دلش در عرفه باشد دلش در کربلا باشد انشاءالله در ثوابها شریک است امیرالمومنین بعد از جنگ جمل در نهج البلاغه است کسی عرض کرد ای کاش برادرم بود پیروزی شما را میدید حضرت فرمود دلش با ماست؟ عرض کرد بله حضرت فرمودند او در ثواب با ما شریکاند اشخاصی در ثواب شریکاند که هنوز به دنیا نیامدهاند یک تعبیری در زیارت جامعه الائمه است که ما شهادت میدهیم که ما شریک هستیم با کسانی که با ناکثین و قاسطین و مارقین در کنار امیرالمومنین جنگیدند و با کسانی که با قتل امام حسین در کربلا جنگیدند؟ چرا؟ چطور؟ بالنیات و تاسف اولا در نیت با آنها هستیم هم دل هستیم ثانیا تاسف میخوریم که چرا ما نبودیم در آن مواطن ما شریک هستیم حضرت فرموده این طور بگویید بگویید که ما هم این طور با آنها شریکیم ولو نبودیم ولی شریک آنها هستیم بنابراین میشود انسان از راه دور هم که است شریک باشد با آنهایی که در مواطن خوب هستند و آن مواقف را درک میکنند برای آنها دعا میکند دلش پیش آن هاست خوشحال است که آنها آن جا هستند آدم حسود اول اشکالی که دارد این است که از ثواب عبادت دیگران محروم میشود ولی اگر بسیار خوشحال است الحمدلله دیگران هم هستند بعد میگوید خدایا ما محرومان چه کنیم در روایت دارد که روز قیامت به خیلیها به خاطر عملشان مزد میدهند به یک عده ای هم عین همان مزدها را میدهند وقتی سوال میشود اینها که این کارها را نکردند گفته میشود آنها دعا کردند و از ما خواستند به خاطر همان دعا مستجاب کردیم پس عرفه هم زماناش زمان خاصی است هم یک مکانهای خاصی است که تجلیات الهی بر اساس این روایت در آن مکان میشود این زمان در اختیار ما هم است ولی فیضی که از آن مکان هم میآید ما میتوانیم در آن شریک باشیم گاهی می توانیم فیضی ببریم بدون این که در وادی عرفات باشیم در وادی کربلا باشیم فیضهایی که است فراوان است برای حاجی و بعد مهمتر برای زائر امام حسین روایتاش فراوان است روایت زیارت امام حسین به خصوص زیارت عرفه من یکی از روایات زیارت امام حسین علیه السلام را میخوانم حضرت فرمودند که از امام صادق علیه السلام نوع این روایات در کامل الزیارات است سید بن طاووس هم در اقبال نقل کردند فرمودند هر کس زیارت کند امام حسین را در روز عرفه این زار است شاید زیارت از دور هم شاملاش شود ولی اصلاش مال کسانی است که از نزدیک زیارت میکنند خداوند هزار هزار حج همراه با حضرت مهدی یا رسول خدا را برای او مینویسد این روایت باز هم ادامه دارد دیگر بعضی وقتها ثواب این قدر زیاد میشود البته این که گاهی آدم چون میترسد تردید شود نمیخوانم روایت را البته این به معنی این است که این فعل ظرف این ثواب است نه این که هر کسی این کار را بکند به او میدهند.
شریعتی: میتواند به آن جا برسد.
حاج آقا میرباقری: بله میتواند برسد در روایتی حضرت فرمودند که کسی که عارفا بحقه زیارت کند هزار حق مقبول هزار عمره مقبول یعنی آدم هزار سال زنده باشد هزار دفعه برود حج و هزار جنگ با پیامبر مرسل و امام عادل البته این روایات در ثواب زیارت امام حسین این قدر زیاد است که جای انکار ندارد و از نظر سند جای مناقشه نیست. این راوی به امام صادق عرض کرد که آقا موقف کجا؟ عرفات حیف است عرفات حضرت دارند ثواب زیارت سیدالشهدا را میگویند او دلش در عرفات بود راوی میگوید گویا حضرت شبیه کسی که غضب کرده به من نگاه کردند فرمودند اگر روز عرفه مومن بیاید محضر امام حسین و غسل از فرات بکند و متوجه به سید الشهدا شود خداوند در مقابل هر قدمی یک حج با همهی مناسک مینویسد میگوید شاید فرمودند و عمره در مقابل هر قدم. پس ببینید زیارت سید الشهدا یک عبادت خاص است گویا همهی درهای خیرات از وادی سید الشهدا گشوده میشود و به شفاعت سید الشهدا علیه السلام لذا خدای متعال به شفاعت سید الشهدا عنایت حضرت آن کسانی که میروند آن جا اول ضیافت میکند حتی در روایات است کسی عرفه برود به زیارت سید الشهدا به زیارت الله فوق عرشه رفته زیارت در آن مقام رفته که این باید معنا شود بعضی این گونه معنا کردند گویا همین که فرمود خدای متعال تجلی میکند بر زوار امام حسین این تجلی برای ما من وراء حجاب است از ورای حجاب امام حسین است مثل این که خدای متعال تکلم کرد با موسی کلیم در طور من الشجر روایت دارد آن شجر هم امام حسین علیه السلام بود خدای متعال از ورای امام حسین حالا چطور بماند از ورای این حجاب با موسی کلیم تکلیم کرد صدای خدا را میشنید اما از ورای خدای سید الشهدا. آن وقت در مقام عرش یعنی حضرت در همهی مقامات حضور دارند انسان تا از کدام مقام فیوضات را از امام حسین بگیرد فرمود زائر روز عرفه از مقام عرش فیوضات را میگیرد تجلیات الهی را میگیرد از وراء امام حسین علیه السلام البته.
شریعتی: خیلی خوب حاج آقای میرباقری کمتر از یکی دو دقیقه فرصت داریم.
حاج آقا میرباقری: عرفه روزی است که انسان باید به معرفت برسد شریک شود با زوار امام حسین و اهل عرفات دلاش آن جا باشد این اصل کار است زیارت سید الشهدا جزء اعمال اصلی است که فراموش نشود از راه دور هم باشد عرض کردم که چه بسا از راه نزدیک بیشتر قبول کنند جواب حضرت هم میرسد همهی عالم جواب آدم را میدهند ملائکه و همه حالا روایاتاش بماند و عرفات هم همین طور میشود انسان کنار عرفاتیهای امام زمان علیه السلام باشد دوم این که دعاهای عرفه را هم بخواند به خصوص دعای در صحیفه است که در آن قسمت عمدهاش دعا برای امام زمان است اصل دعای امروز بعد از ظهر را صلوات قرار بدهید و دعا بر امام زمان بقیه حاجات شوند فرع و آن وقت یک صلواتی است مرحوم محدث هم در اعمال عرفه نقل کردند که حضرت فرمود اگر این صلوات را بخوانید نبی اکرم و اهل بیت را از خودتان راضی میکند در اعمال روز عرفه در مفاتیح آمده صلوات کوتاهی است انشاءالله اعمال ما همهاش برای خدا باشد یک مطلبی را امشب سید بن طاووس دارد شب قربان احیاء دارد ولی عمل خاص برایش نقل نشده احیائش مستحب است عمل خاص ندارد ایشان میگویند اصل احیاء معامله مع الله است هر کاری میکنید برای خدا باشد در اخلاص بکوشید. این را میخواهم نقل نکنم ولی عیب ندارد ایشان میگویند اگر یک موقعی خسته هم شدید که خوابتان گرفت بخوابید که بیدار شوید با توان عبادت کنید این هم میشود جزء احیاء شب قدر خدای متعال خواب آنهایی که برای خدا میخوابند بیداری قبول میکند خواب بعضیها را بیداری حساب کرده خدای متعال اهل ذکر را بنابراین امشب شب احیاء به عبادت است اگر بشود انسان بیدار بماند فضیلتهای فراوان دارد و آنهایی که این دهه را درک کردند و از اول ذی القعده چله گرفتند روز عیدشان است و خیرات به آنها میرسد روز عید و اصل خیرات مال کربلا است و عرفه و از آن جا انشاءالله به ما میرسد.