در مورد دوران رجعت توضیحاتی بفرمایید . 

پاسخ – رجعت یکی از عقاید مسلم و زیبای شیعیان است . در آخر الزمان در هنگام ظهور ولی عصر گروهی از عالم برزخ به دنیا برمی گردند که آنها دو دسته هستند . یک دسته مومنین خالص و یک دسته کفار خالص و سران ضلالت و گمراهی که در طول تاریخ باعث گمراهی شده اند . مومنین خالص کسانی هستند که در دنیا استعداد سرشاری داشتند ولی بخاطر موانع بیرونی استعدادهایشان شکوفا نشد . پس اینها بر می گردند تا ظلمی به آنها نشود و در تشکیل حکومت ولی عصر کمک کنند . سران کفر و الحاد هم برگردانده می شوند تا طعم ذلت و خواری را در همین دنیا ببینند و در همین دنیا انتقام ظلم ها از آنها گرفته بشود . سنگین ترین انتقامی که از آنها گرفته می شود و باعث رنج آنها است این است که حکومت دینی را می بینند . از جهت عقلی هیچ مانعی نیست که رجعت اتفاق بیفتد. در تاریخ به شهادت قرآن رجعت های مکرری رخ داده است . پس امکان بوجود آمدن رجعتی در انتهای تاریخ وجود دارد . بسیاری از آیات قرآن پستوانه ی این عقیده ( رجعت ) است . کتاب شیعه و رجعت نوشته ی آقای شاه میر ولد است که در آن 76 آیه قرآن که در مورد رجعت است را تفسیر کرده اند . در مورد رجعت ما شش صد روایت داریم . پس این عقیده پشتوانه های محکمی دارد. همه ی ما می دانیم که امام زمان (عج) ظهور خواهد کرد . در ضمن می دانیم که آمادگی های خود مردم است که باعث می شود آن عدالت پرور بیاید و با آمادگی و لیاقت های مردم این حکومت جهانی برقرار بشود . مانع تشکیل حکومت از طرف امام زمان (عج) نیست بلکه مانع از طرف مردم است . ما هنوز ظرفیت آن عدالت را نداریم . در روضه ی کافی نقل شده است که از امام بافر (ع) سوال شد که دولت فرج شما چه موقع تشکیل خواهد شد ؟ امام زمانه را به سه دوره تقسیم کرده اند . زمانه ی گرگ ، میش و ترازو . زمانه ی گرگ زمانی است که گرگ صفتی حاکم می شود و زمانی است که قلدران چپاول می کنند و در آن زمان حق ما اهل بیت غصب می شود . دوره ی میش که مردم آرام تر می شوند و ظلم را می فهمند ولی تلاش برای مقابله با آن ندارند . زمانه ی ترازو که مردم علیه ظلم تلاش می کنند و خواهان عدالت می شوند که در این دوره ظهور رخ می دهد و دولت ما اهل بیت تشکیل می شود. در واقع در دوره ی سوم مردم خودشان را عوض کرده اند . مشکل از ماست و ما باید به سمت مهدویت برویم و آمادگی ظرفیت آن حکومت را داشته باشیم . حضرت زهرا فرمودند : امام مثل یک کعبه می ماند که مردم باید به سمت آن بروند و او خودش را به مردم تحمیل نمی کند . در دعای فرج ما می خواهیم برای حجت بن الحسن در این زمان و در هر لحظه سرپرست او و یاور او باش تا او بیاید و با رغبت مردم ، در زمین مستقر بشود . پس مردم باید در مقیاس جهانی آمادگی حکومت ولی عصر را داشته باشند . در ضمن تا آمادگی اجتماعی بوجود نیاید امام ظهورنمی کند حتی اگر آمادگی های فردی وجود داشته باشد . بزرگانی همچون سید بن طاوس ، سید بحرالعلوم و امام خمینی از نظر فردی مشکلی نداشتند ولی ظهور رخ نداد زیرا جامعه ی جهانی باید یکسری آمادگی هایی را داشته باشد . اگر عقیده به رجعت نباشد ممکن است که بعضی از افراد دچار ناامیدی و سرخوردگی بشوند. مثلا بگویند که به فرض من خوب باشم و عظمت فردی داشته باشم ، ظهور امام نیاز به عظمت اجتماعی دارد و آن دست من نیست و ممکن است که پاکی خودش را از دست بدهد اما اگر کسی عقیده به رجعت داشته باشد می گوید به فرض که اجتماع آمادگی ظهور را نداشته باشد ولی همین که من آماده باشم در هنگام ظهور هستم حتی اگر ظهور در زمان من نبود، من می توانم در زمان ظهور باشم . پس اگر یک فرد هم خوب بشود تاثیری در جامعه می گذارد . اگر تو خوب باشی، می توانی در زمان رجعت جزو افراد آن زمان باشی . عمده شرط این که انسان در لیست رجعتی ها باشد ، این است که بر عهدش با امامش باشد . داریم که اگر کسی چهل صبح دعای عهد را بخواند نه فقط قرائت کند و بر عهدش وفادار باشد ، جزو یاران امام زمان (عج)خواهد بود . کارهای ما باید با رضایت امام زمان (عج) که همان رضایت خدا هست باشد . در دعای آل یاسین داریم که حق آن چیزی است که شما رضایت دارید . پسند و ناپسند شما ،پسند و ناپسند شماست . سعی کنیم که یک روز غفلت نداشته باشیم و بر عهد خودمان بمانیم . عده ای بودند که عمری غفلت نداشتند . اگر ما یک روز این کار را انجام دادیم و لذت آنروز را چشیدیم قطعا کار ما تداوم خواهد داشت . شاگردان مرحوم رجبعلی خیاط می گفتند که ایشان عمری نفس نمی کشید بدون یاد امام زمان(عج) و ذکرش او بود و به دوستانش تدکر می داد که چیزی جز خود او نخواهید . گفت طلب کن ز دوست هر چه تو را آرزوست ، چون همه هستی از اوست گفتم : دوست ، دوست . ایشان همیشه صلواتش با عجل فرجهم بود و روایت داریم که کسی که صلواتش این جوری باشد لایق امام زمان (عج) می شود . امام صادق (ع) می فرمایند : اگر کسی صلوات کامل بفرستد (با عجل فرجهم )این لایق مهدی ما خواهد بود . ایشان در اواخر عمر می گفت که در آمادگی سعی بکنید حتی اگر در آمادگی از دنیا بروید . اگر کسی در راه و به یاد او باشد حتی اگر ظهور را درک نکند لیاقت رجعت را پیدا می کند . ایشان به دوستانش می گفت که اگر امام زمان (عج) را دیدید سلام من را به او برسانید و بگویید که گدایی دائم حرف از شما می زد . عقیده ی رجعت می تواند امید و نشاط را در فرد ایجاد بکند .
سوال – آیا بازگشت سران کفر و مومنین خالص در دوره ی رجعت اختیاری است ؟
 پاسخ – سران کفار را برای عذاب برمی گردانند و شکی نیست که هیچ مجرمی با اختیار خودش پای چوبه ی دار نمی رود. آنها را بر می گردانند که خواری و ذلت را در دنیا بچشند . بنابراین آنها با اجبار به دنیا برمی گردنند . چون رجعت بر اساس لطف خاص خداست و خدا خواسته که آنها به دنیا بیایند و تکامل پیدا بکنند و در تشکیل حکومت شریک باشند ، این اجباری نیست . امام صادق (ع) فرمود : وقتی مهدی ما قیام می کند ، در عالم قبر به سراغ مومنین می روند و می گویند که صاحب تو در دنیا آمده است ، اگر می خواهی به او ملحق بشوی بلند شو و اگر می خواهی در نعمت بهشت برزخی بمانی بمان . کدام مومن خالصی است که لطف خدا را پس بزند ؟ در آخر کتاب سیاحت غرب نوشته ی مرحوم آقا نجفی سیر آخرتی خودش را نوشته که به رجعت ختم می شود می نویسد :در یکی از منازل آخرتی حضرت علی اکبر و حضرت ابوالفضل به بازدید من آمده بودند بخاطر زیارت هایی که در دنیا برای آنها رفته بودم . من دیدم که آن دو بزرگوار مسلح هستند و سوال کردم که چرا آنها مسلح هستند ؟ گفتند که آنها آماده ی رجعت هستند . صحنه ی دیگر که به آقانجفی نشان دادند چهره ی حضرت علی اصغر بود در حالیکه زیر گلویش یک خط سرخی بود . ایشان سوال کردند که این خط سرخ برای چیست ؟ گفتند که این نشانه ی مظلومیت است تا وقتی که منتقم آنها بیاید و انتقام تمام ظلم ها را بگیرد . آقا نجفی می گوید که وقتی من این دوصحنه را دیدم حال و هوای من برگشت و با اینکه در بهشت برزخی بودم دیگر این لذتها برایم جلوه ای نداشت و با خودم می گفتم که مرده باد عاشقی که از رنگی معشوق خودش نداشته باشد. در بهشت همه ی بهشتی ها و در راس آنها رسول خدا واهل بیت دست بردعا برداشتند و برای فرج دعا کردند . بعد به ما خبر دادند که مهدی در دنیا آمده است و هر کس می خواهد سر از قبر بلند کند .
سوال – آیا رجعت به دوران قبل از اسلام هم اختصاص دارد ؟
 پاسخ - ما هیچ دلیلی نداریم که رجعت اختصاص به افراد بسیار مومن یا بسیار کافر در دوره ی اسلامی داشته باشد . ما دلایلی داریم که رجعت برای طول تاریخ است . در روایات قید مسلمان بودن دیده نمی شود. در زمان حضرت موسی هم مومنین خالص و کافران خالص وجود داشتند . آیه 83 سوره ی نحل که در مورد رجعت است می فرماید : روزی خواهد رسید که از هر امتی ما یک گروهی را برمی گردانیم . قیامت صغری در رجعت است . در المیزان می فرماید : این آیه مربوط به رجعت است ومنحصر به دوره ی اسلامی نیست و مربوط به همه ی امت هاست . امام صادق (ع) می فرماید : پانزده نفر از قوم حضرت موسی و هفت نفر اصحاب کفر برمی گردند . امام باقر(ع) می فرماید : همه ی انبیاء از آدم تا خاتم برمی گردند و امیرالمومنین را یاری می دهند . پس رجعت انحصار به ما امت اسلامی ندارد .

پاسخ – انتهای رجعت مشخص نیست زیرا اگر انتهای آن مشخص بود زمان قیامت هم مشخص بود در حالیکه زمان قیامت معلوم نیست . ما روایت داریم که مومنینی که از عالم برزخ برگشته اند سی ماه در دنیا هستند . امام کاظم (ع) می فرمود : مومنینی که از برزخ برمی گردند سی ماه در دنیا می مانند و در یک شب همه ی آنها از دنیا می روند . جزئیاتی که برنامه ی زندگی آنها در این سی ماه چیست بیان نشده است . در مورد ائمه روایت داریم که مدت زمان طولانی در دنیا می مانند ولی سند این روایات ضعیف است و ما آنها را بیان نمی کنیم . یک روایت موثق داریم که امام باقر (ع) فرمودند : حکومت امام حسین (ع) سی صد و نُه سال است . ائمه اصراری نداشتند که جزئیات رجعت را بیان کنند . مثلا ما روایتی نداریم که مومنینی که به دنیا برمی گردند مکلف به تکلیف هستند یا خیر . بعضی علما می گویند که آنها مکلف به تکلیف هستند زیرا انی عالم دنیا است و بعضی از علما می گویند که مکلف به تکلیف نیستند زیرا عالم دنیای پس از مرگ است . به تعبیر علامه مجلسی رجعت دنیایی بین آخرت و دنیا است . مومنین خالصی که برمی گردانند محرمات را انجام نمی دهند و واجبات را انجام می دهند زیرا می دانند که خدا آنرا دوست دارد با اینکه مکلف نیستند . فضای بندگی و عشق است . اینکه ما فلسفه ی رجعت را بدانیم برای ما سازنده است .

سوال – سوره عنکبوت آیات 24 تا 30 را توضیح بفرمایید . 
پاسخ- در این آیات خدا داستان حضرت ابراهیم را ذکر کرده است که او را در آتش انداختند و خدا او را نجات داد . یکی از کسانی که به حضرت ابراهیم ایمان آورد لوط بود که خواهرزاده ابراهیم بود. در آیه 26 ابراهیم می فرماید : من مهاجر به سمت خدا هستم و خدا عزیز و حکیم است . ابراهیم دراین آیه می فرماید که من مهاجر هستم نه مسافر . بین مهاجر و مسافر فرق وجود دارد . ای کاش کسی که می خواهد به سمت خدا برود مهاجر باشد. مهاجر یعنی کسی که می رود و دیگر برنمی گردد ولی مسافر یعنی کسی که می رود و بر می گردد . مسافر کسی است که خیلی با خدا معامله نکرده است . و چه بسا دلهره دارد که با خدا معامله کند . کسی که مهاجر است تا آخرش با خدا معامله می کند. خدا با دو تا اسم عزیز و حکیم از او استقبال می کند . اگر کسی واقعا به سمت خدا برود خدا با اسم عزیزش از او استقبال می کند و اسم عزیز یعنی اینکه خدا نمی گذارد که کسی درمانده بشود . یک کسی در تاریکی از ساختمان به پایین پرت شد ، بند لباسش به جایی گیر کرد . او به خدا گفت که به من کمک کن . خدا گفت که بند لباست را پاره کن . او ترسید که بیفتد و حرف خدا را گوش نکرد . صبح که شد بند لباس او را خفه کرده بود . رهگذران می دیدند که او نیم متر با زمین فاصله داشته است . او مهاجر نبود و با خدا معامله نکرد زیرا ترسید . در مسیر هجرت تردید راه ندارد . او مسافر بود و رفت و به سمت خودش برگشت . ابراهیم را در آتش پرت کردند . جبرئیل به ابراهیم گفت که حاجتی داری ؟ ابراهیم گفت که من به تو حاجتی ندارم ولی به خدای خودم پر از حاجتم . خدا هم دست ابراهیم را گرفت یعنی هم عزیز بود و هم خدا حکیم بود که خدا با حکمت آینده اش را رقم زد که آنرا در آیه ی بعدی ذکر می کند . ابراهیم چون مهاجر شد خدا به او فرزندانی داد که اسحاق و یعقوب بودند و خط نبوت را در فرزندان او گذاشت . خدا می فرماید : اجر او را در دنیا دادیم و آخرتش هم محفوظ است.
سوال – بعد از رجعت چه اتفاقی می افتد ؟
 پاسخ – در روایت داریم که آخرین نفری که از دنیا می رود و بعد قیامت می شود امام و حجت خداست . علامه مجلس در کتاب بحار بیش از صد روایت در این مورد آورده است. خدا رحمت و فیض خودش را به واسطه ی امام به مردم می فرستد . در دعای عدیله می خوانیم : با اوست که دنیا برقرار است . زیرا حجت خدا و معصوم خلیفة الله است و خدا عالم را به خاطر او خلق کرده است . پس اگر خلیفة الله در زمین نباشد آفرینش لغو است . پس با بودن حجت خداست که خدا رزق می فرستد . این مثل باغبانی می ماند که یک درخت پر میوه ای دارد که باغ را بخاطر آن درخت آب می دهد . ممکن است که گلها وعلف های هرز هم به طفیل آن درخت آب بخورند ولی باغبان اگر آن درخت نباشد آن باغ را آب نمی دهد . پس آخرین کسی که در دنیا هست امام است زیرا اگر او از بین برود عالم از هم پاشیده می شود . در روایت معراج داریم که پیامبر فرمود : در معراج خدا فرمود که آخرین حجت علی است . امام صادق (ع) وقتی به جدش سلام می دهد می گوید : ای مظهر العجائب . اینکه امیرالمومنین آخرین فرد در دنیا است منظور این نیست که حکومت علی آخرین حکومت روی زمین است . اولین حکومت ، حکومت امام حسین (ع) است و بعد حکومت پیامبر و بعد حکومت علی (ع) است . امام علی (ع) حکومت می کند و بعد از دنیا می رود . بعد ائمه حکومت خواهند داشت و امام علی (ع) دوباره رجعت می کند . امام علی (ع) می فرماید:من رجعت های متعددی دارم . ذو القرنین معصوم نبود ولی بعد از مرگش سه تا رجعت داشت . وقتی امام علی (ع) از دنیا برود حوادث قیامت بوجود می آید .
سوال – در مورد دهه ی ذی الحجه توصیه ای بفرمایید . 
پاسخ – دهه ی اول ذی الحجه استثنایی است . هیچ زمانی اعمال صالح پیش خدا محبوب تر از این دهه نیست . این دهه را ازدست ندهیم . این ده شب دو رکعت نماز بین مغرب و عشا دارد که بعد از سوره حمد و توحید آیه واعدنا موسی خوانده می شود . اگر کسی این نماز را بخواند در ثواب حاجیان شریک است . اگر کسی چند شب را از دست داده است نیابد شب های دیگر را از دست بدهد زیرا هر شبی ارزش خودش را دارد .
انشاء الله خدا به ما توفیق بدهد که از همه ی ایام مخصوصا دهه ی اول ذی الحجه استفاده بکنیم .