در مورد شهود و گواهان روز قیام توضیحاتی بفرمایید .
پاسخ – شهود و گواهان روز قیامت متعدد هستند . تعدد این شهود جنبه ی تربیتی دارد ازاین جهت که باعث می شود ما بیشتر مراقب باشیم .وقتی ما می بینیم که چشم های بیشتری ما را نگاه می کند و مراقب ما است دقت مان روی اعمال مان بیشتر است و اگر ما بدانیم چشمهای نگران ،چشمهای مهربانی هستند که نگاه آنها نگاه رحمت و لطف است، احساس امنیت و امیدی هم می کنیم. اصلی ترین شاهد وجود مقدس خداوند متعال بود. او ناظر بر اعمال ما است و بر تمام اعمالی که بر شهود مخفی است آگاه است و خبر دارد و مراقب است . در دعای کمیل داریم : خدایا همه ی گناهانی را که من انجام داده ام و کرام الکاتبین آنها را ثبت کره اند ببخش ، کرام الکاتبینی که شهود بر من هستند علاوه بر اعضا و جوارج ، خدایا تو بالای سر همه ی شهود، شاهد و مراقب من هستی ، تو شاهد اعمالی هستی که بر شهود دیگر مخفی است . اسرار و زوایایی است که بر شاهدان دیگر پنهان است . مرحوم محمد مهدی نراقی در جامعه السعادات روایتی از پیامبر دارد : خدایا حساب امت من را طوری برس که هیچ کس اعمال آنها را نبیند، فقط من و تو آنها را ببینیم .خدا می فرماید : ای پیامبر اگر تو مهربان هستی من خالق مهربانی هستم و از تو مهربان تر هستم و اعمال آنها را به تو هم نشان نمی دهم وخودم آنها را محاسبه می کنم . شاهد بعدی انبیاء هستند که در راس آنها پیامبر اسلام است، شاهدان بعدی ائمه هستند ، شاهدان بعدی ملائکه هستند که همان کرام الکاتبین هستند .اینها فرشتگانی هستند اعمال ما را ثبت می کند و مراقب ما هستند و برای ما امداد دعا هم دارند . مرحوم تبریزی در کتاب اسرارالصلاة و المراقبات دارد : کرام الکاتبین در سحر مومن را برای نماز شب صدا می کنند اگر آنها بلند بشوند، آنهاÂ نورانیت و صفا پیدا می کنند والا کسل می شوند. بعضی صدای فرشتگان را می شوند که آنها را صدا می زنند .اگر شما صدای آنها را نشنیدی باز به آنها سلامی بکنید . ایشان با فرشتگان مراوده داشتند. انسان باید طوری باشد که اگر پایش لغزید این فرشتگان برای او دعا کنند و او را نگه دارند . شاهد بعدی زمین و مکان ها هستند. زمین شعور دارد و اعمال ما را ثبت می کند و در روز قیامت خبرهایی که در دلش نگه داشته است را بیرون می ریزد . مستحب است که انسان حجرالاسود را ببوسد یا دست بکشد و اگر شلوغ است از دور برای آن دست تکان بدهد. در روز قیامت این سنگ شهادت می دهد. پیامبر فرمود: دست و صورت تان را به حجرالاسود بکشید ، این به منزله ی دست خدا در روی زمین است که با انسانها بیعت می کند و دست می دهد مثل کسی که به خدا پناه برده است . و در روز قیامت شهادت می کند که این فرد تجدید بیعت کرد. گفته شده است که نمازهای مستحب را در مکان های مختلف بخوانید. مرحوم قاضی فرموده است که اگر حال نماز خواندن ندارید محل های عبادت تان را عوض کنید.
سوال – شاهدان روز قیامت علیه ما یا به نفع ما شهادت می دهند ؟
پاسخ – شاهدان هم می توانند به نفع ما و هم بر علیه ما شهادت بدهند، این بستگی به اعمال ما دارد که اگر انسان کار بد انجام بدهد آنها گواهی می دهند و این برای یک انسان تبهکار خجالت آور است و اگر انسان کار خوب انجام بدهد آنها گواهی می دهند و این گواهی ،برای مومن لذتی دارد . تعدد شهود برای فردی که دچار عذاب و گناه است باعث رسوایی است و نمی تواند اعمال خودش را کتمان کند .
سوال – در مورد شاهدان دیگر قیامت توضیحاتی بفرمایید .
پاسخ - زمان هم در روز قیامت جزو گواهان است . نیمه شعبان و شب جمعه و تمام ایام برای خودش شخصیتی دارد .امام صادق (ع) می فرماید :هیچ روزی بر انسان نمی گذرد مگراینکه آنروز برای انسانها ندایی دارد :ای انسانها، من یک روز نویی هستم و شاهد هستم ، از من استفاده کن و اعمال خیر انجام بده. حتی شب جدید هم این ندا را دارد . حتی زمین علاوه بر زمان شعور و خطاب دارد .پس هر روز و هر شب یک شخصیت و هویت جداگانه ای دارد .مثل انسانها که هر کدام با هم فرق می کنند. در هر روز که شما اعمالی انجام بدهید ، این روز بسته و مهر می شود. ما باید قدر هر روز را بدانیم . نه تنها هر روز برای خودش شخصیت جداگانه ای دارد و شاهد است بلکه هر ساعت هم برای خودش شخصیت جداگانه ای دارد. پس تعداد شاهدان زمین هم خیلی زیاد است . شهود بعدی اعضا و جوارح است . در سوره یاسین آیه 65 داریم : امروز که روز قیامت است بر دهان شان مهر می زنیم و دست و پاهای آنها شهادت می دهند. Â این آیه مربوط به مشرکین است که در دنیا انسانهای دروغگویی بودند و دروغ ملکه ی آنها شده است و در روز قیامت وقتی آنها می خواهند حرف بزنند، باز هم دروغ می گویند. حتی آنها وقتی اعمال شان را می بینند باز قبول نمی کنند و وقتی ملائکه شهادت می دهند آنها می گویند که ملائک بنفع خدا شهادت می دهند و ما قبول نداریم . در اینجا خدا به دهان آنها مهر می زند و دست و پای آنها شهادت می دهند. شهادت دادن دست به این صورت است که عمل را نشان می دهد و در واقع آن عمل بازسازی می شود. در اینجا دیگر جای انکار نیست . مرحوم کوهستانی می فرمود: من طوری زندگی کرده ام که در روز قیامت اعضا و جوارج علیه من شهادت ندهند. امام باقر(ع)Â در کتاب اصول کافی می فرماید : جوارح علیه مومن شهادت نمی دهد، بر کسی شهادت می دهد که عذاب بر او حتمی است، مومنی که اعمالش را بدست راستش می دهند با خوشحالی می رود. اعضا و جوارح به نفع مومن شهادت می دهند. در کشف الاسرار داریم : مژه و چشم شهادت می دهند که این مومن چقدر گریه کرده است، خدا این مومن را می آمرزد و می فرماید که این آمرزیده بواسطه ی تار مو است. پس اعضا و جوارح بنفع مومن شهادت می دهند. شاهد بعدی وجدان انسان است ،وجدانی که بیدار شده است شهادت می دهد. این وجدان ها دروغ نمی گویند. شاهد بعدی تجسم خود اعمال است . یعنی اعمال خوب ما به شکل ملکوتی درمی آید و تجسم پیدا می کنند. شاهد بعدی قرآن است . قرآن شهادت می دهد که خدایا فلانی با من بود یا اینکه فلانی من را ترک کرد. در واقع این همان شکایت قرآن است .علامه مجلسی در جلد هفت این روایت را آورده است : رفتارهایی که افراد با قرآن کرده اند، در قیامت شهادت داده می شود. بشرطی اعضا و جوارح ما در قیامت علیه ما شهادت نمی دهند که ما مومن باشیم و ایمان خودمان را با خودمان به قیامت ببریم .
اگر ما توبه بکنیم تمام اعمال بد ما بر همه ی شاهدان پوشانده می شود . و در توبه ی واقعی بدی ها به خوبی تبدیل می شود.
سوال – صفحه ی 17 قرآن را توضیح بفرمایید.
پاسخ – در آیه 110 سوره بقره ،خدا می فرماید : نماز بخوانید و زکات بدهید ،خیراتی که برای خودتان می فرستید پیش خدا می ماند و گم نمی شود.
پس ما خیراتی که آن طرف می فرستیم برای خودمان می ماند . و چیزهایی که در این دنیا می ماند برای وارث است . پیامبر گوسفندی را ذبح کردند و آن را خیرات کردند .یکی از زنان پیامبر گفت که شما همه ی گوسفند را دادید و چیزی نماند . پیامبر فرمود : همه ی اینها ماند یعنی چیزهایی که برای خدا داده ایم می ماند. پس چیزهایی که انسان برای خودش در دنیا پس انداز می کند برای خودش نیست و این برای دیگران است . چیزهایی که ما برای آن طرف می فرستیم، باقی است .
سوال – در مورد میزان روز قیامت توضیحاتی بفرمایید .
پاسخ – وقتی در دادگاه می خواهند اعمال ما را بررسی کند باید ملاک و میزانی باشد. مثلا وقتی شما می خواهید ببیند که خطی زیبا است یا خیر آنرا با کامل ترین و زیباترین خط می سنجید. وقتی شما می خواهید ببینید که دیواری صاف است آنرا با شاقول ارزیابی می کنید. میزان اعمال ما در قیامت حق و عدل است . یعنی اعمال ما را با حق می سنجند که آیا عمل ما حق بوده است یا باطل . در آیه ی دیگر داریم که عمل ما را با عدالت می سنجند. در آیه 8 سوره ی اعراف داریم: میزان در آن روز حق است و اعمال ما را با حق می سنجند و آیه 47 سوره انبیا داریم : میزان های عدل را می گسترانیم و اعمال را با آن می سنجیم و به هیچ کس ظلم نمی شود. امام صادق (ع) می فرماید : پیامبر و جانشینان مصداق حق و عدل هستند که در راس آنها چهارده معصوم است .آنها مصداق کامل عدالت و حقانیت هستند . نماز ما را با نماز آنها می سنجند . پس آنها موازین هستند. در این صورت اعمال ما خیلی با اعمال ائمه فاصله دارد و این نگران کننده است. اگر کسی می خواهد به میزان حق نزدیک باشد باید دو کار انجام بدهد و اینها میانبُرهستند:خوش اخلاقی و صلوات بر محمد و آل محمد .پیامبر فرمود : چیزی مثل خوش اخلاقی ترازوی عمل را سنگین نمی کند. انسان خوش اخلاق در دنیا اعتبار دارد و انسان بد اخلاق پوک است و ظاهری دارد و درون مایه ندارد. مرحوم میرزا جواد آقای تهرانی مجسمه ی اخلاق بودند. ایشان وقتی فردی پیش او می آمد تمام قد بلند می شد و اگر فردی به ایشان می گفت که مرا موعظه کنید ، ایشان می فرموند که اول شما مرا موعظه کنید. روزی فردی به زور دست ایشان را بوسید. ایشان از اتاق بیرون رفتند و در بازگشت فرمودند که شما اهل علم هستید که دست مرا بوسیدید ، من هم کفش شما را بوسیدم .روزی ایشان وقتی داشت با شاگردش بحث می کرد صدایش بالا رفت و این شاگرد از سادات بود. بعد از درس ایشان می خواستند دست او را ببوسند. روزی ایشان دیر به منزل آمده بود و تا صبح پشت در نشسته بود زیرا می فرمود که اگر من زنگ بزنم حق بچه ها ضایع می شود. یکی از شاگردانش که سادات بود می گفت که من دو ساعت ایشان را سرپا نگه داشتم تا از ایشان سوال کنم . من بخاطر این معطلی از ایشان معذرت خواهی کردم .ایشان فرمودند که در روز قیامت وقتی من را به طرف جهنم می برند به مادرت زهرا بگو که شفاعت من را بکند. امام صادق (ع) می فرماید : در نامه ی عمل چیزی سنگین تر از صلوات نیست .وقتی عمل انسان را وزن می کنند وعمل انسان سبک است، در اینجا صلوات ها به کمک انسان می آید و میزان را سنگین می کند.
صلوات نزدیک شدن به سمت اهل بیت است و کم کردن فاصله با اهل بیت است. ظاهر صلوات همان ذکر است و باطن آن انجام دادن خواسته ی ائمه است . صلوات ظاهری و باطنی هر دو انسان را به ائمه نزدیک می کند.
از خداوند می خواهیم که ما در هیچ کدام از مواقف قیامت توقف نداشته باشیم و شفای همه بیماران و گم شدگان را از خداوند خواستاریم.
