برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: اهمیت گره‌گشایی و خیر رساندن به دیگران
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش: 28-01-96

حاج آقای فرحزاد: هفته‌های قبل بحث ما در مورد عوامل شادی بود. وسایلی که نشاط می‌آورد، غم و غصه‌ها،کدورت‌ها و ناهنجاری‌ها را دور می‌کند و برطرف می‌کند. به آیات و روایاتی که مراجعه کردم آنقدر این بحث گسترده مطرح شده و سفارش شده که هم سیره عملی پیغمبر همین بوده است. اصلاً انبیاء و اهل‌بیت برای دستگیری دیگران و شاد کردن دلها آمدند. غل و زنجیر را از روح و جان و جسم همه باز کنند. بشر را آزاد کنند. از اسارت‌های نفس و شیطانی که آنها را زمین‌گیر کرده است. لذا موضوع مهمی است. از چیزهایی که نشاط و شادی را روی ما منعکس می‌کند گره‌گشایی از کار همدیگر و خیر رساندن به دیگران است.
چند روایت ناب را خدمت عزیزان می‌گویم و نمونه‌هایی که امام و اهل‌بیت چه اهتمام فوق العاده‌ای بر گره‌گشایی داشتند. یکی از روایت‌های خیلی ناب که بنده یادم نمی‌آید در یک روایت سه بار اسم رحمت آمده باشد. روایت داریم پیغمبر(ص) فرمودند: «إن‏ الله‏ خلق‏ خلقا من رحمه لرحمة برحمة» خدای متعال بعضی‌ها را از رحمت خودش خلق کرده است. سرشت‌شان از رحمت است. از رحمت خلق شدند. «لرحمة» برای رحمت هم خلق شدند. آنهایی که اهل بهشت و جهنم هستند در این دنیا کاملاً روشن است. خانمی پیامک داده بود که شما فرمودید اذیت و آزار به حیوانات گناه کبیره هست، من بچه بودم، لباس اتو می‌کردم، اتو را روی مورچه‌ای گذاشتم که راه می‌رفت. سالیان سال است عذاب وجدان گرفتم. بنده هزار قسم می‌خورم که این خانم اهل بهشت است. چون بی‌رحمی در وجودش نیست. چندین سال است عذاب وجدان دارد چرا من یک مورچه را از بین بردم. یعنی کسانی که اهل رحم هستند، ما خیلی روایت داریم «ارْحَمْ‏ تُرْحَم‏»، «ارحم من فی الارض یرحمک من فی السماء» ما به اطرافیان و زیر مجموعه و دیگران رحم داریم و مهربان هستیم، شک نکنیم. الآن هم مرحوم هستیم. شب اول قبر هم مرحوم هستیم. عالم برزخ هم مرحوم هستیم. ولی اگر آدم الآن بی‌رحم است، بی‌تفاوت است. از کنار خیلی حادثه‌ها راحت می‌گذرد و اهمیت هم نمی‌دهند. در فضای مجازی دیدید که گاهی یکی دارد غرق می‌شود،یکی هم دارد فیلم می‌گیرد. خوب برو کمکی بکن. یعنی این بی‌رحمی را می‌رساند. لذا یک عده‌ای هستند سرشتشان‌ از رحمت است. از رحمت خلق شدند، «لرحمة» برای رحمت خلق شدند. «برحمة» یعنی همراه رحمت هستند. یعنی دائم در فضای رحم و مهربانی دارند می‌گردند. اینها چه کسانی هستند؟ سه تا رحمت پشت سر هم هست که من دیگر مانند این در روایات پیدا نکردم.
پیغمبر(ص) فرمودند: «هم الذین یقضون الحوائج للناس» کار مردم را راه می‌اندازند. تمام اینهایی که صبح از خانه بیرون می‌آیند. راننده است، مدیر است، کارگر است، رئیس است، معلم است، کاسب است، می‌خواهد به مردم رحم کند، خدمت کند یا جیب خودش را پر کند. همه انسان‌ها یا مورد رحمت خدا هستند یا مورد نقمت و عذاب خدا هستند. اینهایی که بی‌رحم و بی‌انصاف هستند در مسیر ناهمواری می‌روند. شاطری که نان مردم را درمی‌آورد، نان خودش هم درمی‌آید. کسی که آب برای دیگران جاری می‌کند، خدا آب خودش را هم می‌رساند. لذا فرمود: کسانی که وجودشان پر از رحمت است، کسانی هستند «یقضون الحوائج للناس» خدایا قسمت می‌دهیم ما را به سنت‌های حسنه و کارهای خیر معتاد کن. عادت کنیم معتاد کار خیر شویم. استاد بزرگواری می‌فرمودند: اگر من یک روز کار خیر نکنم و گره‌ای باز نکنم، شب‌ها خوابم نمی‌برد. عادت کرده است. یعنی شده برود کوچه و خیابان بگردد و به یک بچه و یتیم و ضعیف، یک پولی بدهد تا شاد شوند، گره‌ها هم باز می‌شود. عادت به کار خوب کردن. «وَ عَادَتُكُمُ‏ الاحْسَانُ‏ وَ سَجِيَّتُكُمُ الْكَرَم»‏ (من لايحضره الفقيه، ج2، ص 615) امام‌های ما سیره همیشگی، سجیه و سیره‌شان کرم و احسان بوده است. در بعضی روایات داریم اینهایی که اینطور نیستند، شیعه نیستند. حالا اگر فرصت شد روایتش را می‌خوانم.
پیغمبر عظیم الشأن(ص) فرمود: «هم الذین یقضون الحوائج للناس فمن استطاع منکم ان یکون منهم فلیکن» (بحارلانوارج53/ص254) آنهایی که می‌توانند جز اینها باشند، شاید سرشت اینها هم از همین باشد. بروند این کار را بکنند. یعنی سرلوحه کارهایشان خدمت رسانی به دیگران باشد. روایت دیگر که خیلی جالب است این است که «والله لرسول الله صلى الله علیه وآله أسر بقضاء حاجة المؤمن إذا وصلت إلیه من صاحب الحاجة» یعنی شما گره از کار یک بنده خدایی باز کنی، امام صادق(ع) فرمود: به خدا قسم پیغمبر بیش از صاحب حاجت از این کار شما خوشحال می‌شود. اما شما قرض کسی را ادا کنی، زندانی بی‌گناهی را آزاد کنی. پول درمان مریضی را می‌دهی، دست گرفتاری را می‌گیری، چقدر خوشحال می‌شود. من همین‌جا خواهش می‌کنم، آنهایی که بیست سال است سی سال است مشهد نرفتند و پای گیرنده‌ها اشک می‌‌ریزند. اگر شما بانی خیر می‌شوی، با یک مبلغ ناچیزی می‌توانی کمک کنی. الآن ما برنامه حضرت خدیجه(س) راه انداختیم، افرادی که تا به حال قم نیامدند، حدود دوازده هزار نفر آوردیم. بعضی‌ها تا به حال قم و جمکران را ندیدند. دو روز هم می‌آوریم. بیایید بانی خیر شویم. شما وقتی این آقا و خانم را به کربلا، مشهد و قم می‌بری چقدر خوشحال می‌شوند. می‌فرماید: پیغمبر بیشتر خوشحال می‌شود. بیایید دل امام زمان و امام حسین را شاد کنیم.
در بعضی روایات داریم که پیغمبر خدا فرمودند: بعضی یک کارهایی می‌ کنند که بر من رسول الله واجب می‌شود از آنها شفاعت کنم. یعنی حق ایجاد می‌کند. گره از کار یک سید و اولاد پیغمبر باز می‌کنید، پیغمبر می‌گوید: من شفاعت می‌کنم کسی به اولاد من خدمت کند. همه امت به یک معنا اولاد پیغمبر و زیر مجموعه پیغمبر هستند. خدای متعال توفیقی مرحمت کرد که «الحمدلله الذی اشهدنا مشهداولیاء فی الرجب» زیارت رجبیه در ماه رجب، در مشهد، کربلا، زیارت امیرالمؤمنین و زیارت پیغمبر سفارش شده است. در زیارت جامعه کبیره که در حرم می‌خواندم این نکته به ذهنم آمد، زیارت جامعه هم خیلی سفارش شده و آیت الله بهجت هر روز می‌خواندند. حضرت امام نجف بودند هر شب می‌خواندند. از دور و نزدیک می‌شود خواند. بعضی از فرازهایش که در زیارات دیگر هم تکرار شده است، «بِأبى أَنْتُمْ وَ اُمّى وَ أهْلى وَ مالى» در این زیارت می‌گوییم: این امام حسین، ای امام رضا، ای اهل‌بیت جانم به قربان شما! مالم به قربان شما، خانواده و تمام هستی من فدای شما! این به ذهن من رسید که اگر امام رضا به آقای شریعتی بگوید: آقای شریعتی می‌شود یک میلیون پول به من بدهی؟ حتماً می‌دهید. آقای شریعتی می‌شود فلانجا وساطت کنید کار این بنده خدا راه بیافتد؟ شما قطعاً این کار را می‌کنید. ما به امام‌ها می‌گوییم: جانم فدای تو! مالم فدا تو! پدر و مادرم فدای تو! آیا امام هشتم،امام زمان، از ما درخواست نمی‌کنند گره بیچاره را باز کنیم؟ الآن که یک گرفتاری می‌آید در خانه شما را می‌زند. خواهر و برادر گرفتار، خوب این فرمایش نهج‌البلاغه است. مسکین رسول خداست. یعنی فرستاده خداست. اگر کسی او را رد کرد، خدا را رد کرده است. اگر کسی او را پذیرفت، خدا را پذیرفته است.
فقرا و گرفتارها و دردمندها که در خانه فامیل و دوست و آشنا را می‌زنند فرستاده امام زمان هستند. فرستاده امام حسین هستند. ما به امام‌ها می‌گوییم: جانم به قربانت! مالم به قربانت! امام زمان می‌گوید: که تو می‌گویی: مال و جان و خانواده من به قربانت! امام زمان می‌گوید: یک پنجم اضافه مالت را اگر اضافه آمد، در سال به من بده. به نظر شما این دروغ نیست که من بگویم: جان و مال و هستی‌ام فدای تو! یک پنجم اضافه مالت را بده. ما می‌گوییم: مال وجان و پدر و همه هستی فدای تو! می‌گوید: پنج درصد مالت را بده. ده درصد مالت را بده. انشاءالله این زیارت‌ها سازندگی داشته باشد.
باز در روایت دیگری پیغمبر فرمودند: «خَيْرُ النّاسِ مَنْ نَفَعَ وَ وَصَلَ وَ اَعانَ» (مستدرک الوسایل/ج12/ص390) بهترین انسان‌ها آنهایی هستند که به دیگراننفع برسانند، و کمک به دیگران کنند. در چندین روایت داریم. امام صادق(ع) فرمودند: «ما قضی مسلم لمسلم حاجة الا ناداه الله علیّ ثوابک و لا ارضی لک بدون الجنة» (کافی/ج2/ص194) هیچ مسلمانی نیست که گره از کار مسلمانی باز کند و گرفتاری او را برطرف کند، از طرف خدای متعال ندا می‌رسد که ثواب تو که گره‌گشایی کردی با من است، من کمتر از بهشت راضی نمی‌شوم. «يا من أرجوه‏ لكل خير و آمن سخطه (عند) كل شر» فرازهای عجیب دعای ماه رجب که بسیار زیباست. «و آمن سخطه (عند) كل شر» یعنی در تمام سختی‌ها و پیشامدها و ناگواری‌هایی که پیش می‌آید خدایا من مطمئن هستم از غضب و سخط تو در امان هستم. جمیع خیر دنیا و آخرت، «و زدنی من فضلک» از دنیا و آخرت بالاتر. دست را بالا بگیر و با تضرع بگو. من خواهش می‌کنم بیننده‌ها این دعا را بخوانند. به خدا چه می‌گوییم؟ «أرجوه‏ لكل خير» هر پیشامد ناگوار، ممکن است مریض شوم،زمین بخورم، فقر و مشکلات اقتصادی و روحی و جسمی سراغ من بیاید، ولی خدایا اینها برای تربیت من است. گوشمالی و تنبیه ممکن است بشود ولی به من غضب نمی‌کند. پدری که ممکن است قهر کند، غضب کند ولی او را از خانه بیرون نمی‌کند. نمی‌گوید: برو گمشو! «آمن» یعنی من از سخط خدا در امان هستم، «عند کل شر» یعنی هر حوادث تلخی که پیش می‌آید می‌دانم خدا با من قهر نکرده است. گاهی ما این دعا را می‌خوانیم ولی توجه نمی‌کنیم چیست. خیلی بلند است. یعنی راه سوء ظن را کامل می‌بندد. «زدنی من فضلک» یعنی برویم با خودش بنشینیم، صاحبخانه مهمتر است. تقرب محض است. کاری که خدا می‌کند چیست؟ گره گشایی. دوست داریم ما هم همینطور شویم که حداقل بهشت است. «و لا ارضی لک بدون الجنه»
تک تک این روایت معانی زیادی دارد. قال رسول الله(ص):«إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِى عَوْنِ الْمُؤْمِنِ مَا كَانَ الْمُؤْمِنُ فِى عَوْنِ أَخِيهِ‏ الْمُؤْمِنِ‏» (ثواب‏ الأعمال، ص 135) چه وقت لطف خدا و عنایت خدا بالای سر ماست، می‌گوید: تا وقتی که شما بالای سر کار مردم هستی، لطف و عنایت خدا بالای سرت است. خدا در کار شماست، مادامی که شما در کار بنده‌های خدا هستی. به دیگران توجه کنی. چرا بهشت زیر پای مادران است؟ چون دئم به فکر بچه‌اش است. به فکر دیگران است. ای کاش این من درون خودمان را می‌شکستیم. «مَنْ نَفَّسَ عَنْ أَخِيهِ الْمُؤْمِنِ كُرْبَهً مِنْ كُرَبِ‏ الدُّنْيَا نَفَّسَ اللَّهُ عَنْهُ سَبْعِينَ كُرْبَهً مِنْ كُرَبِ الْآخِرَهِ» (بحارالانوار/ج71/ ص312) می‌فرماید: اگر کسی یک گره از کار مؤمن در دنیا بردارد، خدای متعال هفتاد سختی را در قیامت از او برمی‌دارد. قیامتی که پنجاه هزار سال هر موقف آن طول می‌کشد و هر موقفی چه سختی‌ها و زحمت‌هایی دارد. می‌فرماید: کسی که گره از کار دیگران باز می‌کند، خدای متعال تمام گره‌ها و کربت‌ها و سختی‌های قیامت را برای او صاف می‌کند. همه گره‌های قیامت را برای او باز می‌کند. آنهایی که عبادت می‌کنند، اعتکاف می‌روند، روایت داریم که اعتکاف هم خیلی خوب است.
امام حسن مجتبی(ع) معتکف بودند. یک نفر آمد به امام حسن مجتبی عرض کرد: من قرض بالا آوردم. طلبکار اجرا گذاشته است. الآن می‌خواهند مرا زندان کنند. اسیر کنند. حضرت فوری بلند شدند و کفش پوشیدند و اعتکاف را رها کردند تا کار او را راه بیاندازد. یک نفر گفت: آقا شما معتکف هستید. امام مجتبی(ع) فرمودند: از جدم خاتم انبیا، محمد مصطفی(ص) شنیدم که فرمود: اگرکسی حاجت یک مؤمنی را برآورده کند مثل این است که هزار سال عبادت کرده است. شب‌ها عبادت کرده و روزها را روزه گرفته است. بهترین وقت اعتکاف دهه‌ی آخر ماه رمضان است. پیغمبر دهه آخر معتکف می‌شدند. از سه روز نباید کمتر باشد. تا ده روز باید معتکف شد. یک سال جنگ بدر بود و پیامبر نتوانستند معتکف شوند، سال بعد دو دهه معتکف شدند. خیلی اعتکاف را دوست داشتند. یک روایت برای کسانی که خدمتگزار معتکفین هستند بخوانم. درجه و مقام آنها صدها و هزار بار از معتکفین بالاتر است. غذا آماده می‌کنند. جارو کشی می‌کنند. کفش‌ها را جفت می‌کنند. فرمود: کسی گره یک مسلمانی را باز کند، مثل این است که هزار سال شب تا صبح عبادت کرده و روزها را هم روزه گرفته است.
شریعتی: این به این معنا نیست که مثلاً اعتکاف یا نمازها و زیارت‌های ما ارزش ندارد. این اعتکاف و زیارت و نماز است که به خدمت جهت می‌دهد و ما را شارژ می‌کند.
حاج آقای فرحزاد: بله، ولی آنهایی که مسبب اعتکاف می‌شوند، آنهایی که سفره را پهن می‌کنند. یک کسی کارخانه شراب راه می‌اندازد. یک کسی شراب می‌فروشد. یک کسی شراب می‌خورد. یک کسی درخت انگور تولید می‌کند برای شراب، اینها همه گناه دارد. یک کسی بستر سازی برای شراب ایجاد می‌کند. کسی که فرهنگ زیارت و فرهنگ نماز را ایجاد می‌کند، بالاتر از نماز است. وسایل نماز و اعتکاف را فراهم کنی. در روایت داریم جمعی زیارت خانه خدا رفتند. آمدند مدینه خدمت امام صادق(ع) گفتند: فلانی همسفر ما بود، دائم نماز و دعا و قرآن می‌خواند. حضرت فرمود: چه کسی کارهایش را می‌کرد؟ فرمودند: ما. فرمود: همه شما افضل از او هستید. چون خدمت کردید. خدمت کردن به زوار را دست کم نگیریم. خیلی‌ها از ماه‌ها جلوتر برای خدمت به عتبات برنامه‌ریزی می‌کنند. قصدشان پول نباشد. قصدشان محبت و خدمت به زوار است.
امام(ره) در جوانی با طلاب به مشهد برای زیارت می‌رفتند. مختصر زیارتی می‌کردند. منزل می‌آمدند و چای آماده می‌کردند و ظرف‌ها را می‌شستند. من خیلی خوشحال می‌شوم از آقایانی که بچه را نگه می‌دارند تا خانمشان به خوبی زیارت کند. این بالاتر است. اینهایی که بچه دارند و به همسرشان کمک می‌کنند و می‌گویند: ما غذا را آماده می‌کنیم، شما زیارت برو. این بالاتر است. کار امامان ما این بود. می‌توانستند شب تا صبح بنشینند عبادت کنند. چرا شبها نقاب می‌زدند و در خانه فقرا،گاهی در خانه پانصد فقیر غذا می‌گذاشتند. این بالاتر از عبادت است. ما می‌گوییم: خدایا تو را دوست داریم، صفت خدا همین است که کار مردم را راه بیاندازیم.
همه ما دغدغه‌ی سفر آخرت را داریم. سفری است که قطعاً پیش روی ماست. مرگ حق است. عزیزانی که کنار رودخانه بودند در سیل اخیر استان آذربایجان، فکر نمی‌کردند یکباره سیل بیاید، خودشان و ماشینشان را ببرد. آخر باید برویم. فشار قبر حق است. نکیر و منکر حق است. سؤال قبر حق است. عالم برزخ حق است. همه انبیاء و مذاهب آسمانی معاد را قبول دارند. معاد حق است. چه کنیم از هول قبر و قیامت و برزخ نجات پیدا کنیم؟ چند روایت ناب برای ما راه حل پیدا کرده است. روایت داریم «مَا مِنْ مُومِنٍ أَدْخَلَ‏ عَلَى‏ قَوْمٍ‏ سُرُوراً إِلا خَلَقَ اللَّهُ مِنْ ذَلِكَ السُّرُورِ مَلَكاً يَعْبُدُ اللَّهَ تَعَالَى وَ يُمَجِّدُهُ وَ يُوَحِّدُه‏» (كشف‏الغمة،ج2، ص163) فرمود: هیچ مؤمنی نیست که عده‌ای را شاد کند، «إِلا خَلَقَ اللَّهُ مِنْ ذَلِكَ السُّرُورِ مَلَكاً» الا سروری که در قلب این یتیم ایجاد می‌شود، خدا یک فرشته‌ای خلق می‌کند. در ماه رجب این دعاها را بخوانید. «خاب‏ الوافدون‏ على غيرك و خسر المتعرضون الا لك‏» یکی از دعاهایی که در ماه رجب خوانده می‌شود دعایی است که «ادْرَأْ عَنِّی مُنْکَراً وَ نَکِیراً وَ أَرِ عَیْنِی مُبَشِّراً وَ بَشِیرا» می‌گوییم: خدایا این سؤال و جواب برزخ را تو کاری کن و متولی شو.
حضرت فاطمه بنت اسد مادر حضرت علی(ع)، وقتی از دنیا رفتند پیغمبر ما چهل تکبیر برایش گفتند. رفتند در قبر خوابیدند که فشار قبر نبینند. پیراهن مبارکشان را کفن او قرار دادند. گفتند: او در حق من مادری کرده است. زن عموی پیغمبر بود. وقتی او را دفن کردند، فرمودند: «ابنک یقول ابن ابنی» فرمودند: الآن از فاطمه بنت اسد پرسیدم: امامت کیست؟ گفتم: بگو فرزند من، علی بن ابی طالب، فرمودند: بگو پسرم! درباره حضرت زهرا هم در بحار مرحوم مجلسی نقل کرده است. که وقتی حضرت علی(ع)، حضرت زهرا را دفن کردند. سؤال کردند: امامت کیست؟ فرمود: «هذا الجالس علی شفیر قبری» این آقایی که بالای سر قبر من نشسته است.
ما در این دعا می‌گوییم: خدایا، تو متولی شو و در سؤال برزخ کمک من کن. من بتوانم درست جواب بدهم. کنکور قبر را درست رد کنم! ما نکیر و منکر و بشیر و مبشر داریم. نکیر و منکر مچ گیر هستند. برای بدها مچ‌گیر هستند. می‌گوییم: خدایا نکیر و منکر را از ما دور کن. بشیر و مبشر را برای ما برسان. بشیر و مبشر، «حساباً یسیرا» سخت نمی‌گیرند. این بشیر و مبشر را چطور بیاوریم؟ می‌فرماید: هیچ مؤمنی یک قوم وگروهی را شاد نمی‌کند، خدا از آن سرور و شادی که در دل آنها ایجاد می‌شود یک فرشته‌ای را خلق می‌کند، یعنی همین الآن که شما یک زندانی را آزاد کردی، وسیله درمان یک بیمار را فراهم کرد. وسایل ازدواج کسی را فراهم کردی. شادی که در دل او آمد، آن فرشته خلق می‌شود. همین حالا برای شما همه عبادت است. خدا اینقدر فرشته درست می‌کند تا برای شما عبادت کنند. «مَلَكاً يَعْبُدُ اللَّهَ تَعَالَى وَ يُمَجِّدُهُ وَ يُوَحِّدُه‏» تا چه وقت؟ تا وقتی که ما زنده هستیم. «فاذا صار المؤمن فی لحده» وقتی از دنیا رفتیم آن فرشته در قبر می‌آید. «اتاه السرور الذی ادخله علیه» آن فرشته‌ای که از سرور خلق شده بود همراه این مؤمن می‌آید. من آن شادمانی و سروری هستم که گره از کار یک مؤمن گشودی و قلبش را شاد کردی. من آن سرور هستم.
درباره علامه مجلسی نقل شده که به خواب شاگردش مرحوم جزایری آمده بود. گفت: من گرفتار شدم. دو نقل قول است یکی این است که ایشان فرمودند: ایشان به بازار اصفهان می‌رفتم و می‌دیدم یک کسی را دارند می‌زنند. آب دهان به او می‌اندازند. پرسیدند: چیست؟ گفتند: ورشکست شده و ما از او طلب داریم و پول نمی‌دهد. ایشان وضع مالی‌اش خوب بوده است. مرحوم مجلسی گفت: من طلب شما را می‌دهم او را رها کنید. این باعث شد که خدا گفت:من همه کارهای تو را قبول می‌کنم. یا اینکه دیدم یک بچه‌ای در بغل مادرش گریه می‌کند، من یک سیبی همراهم بود. من این سیب را به او دادم. آن بچه خیلی خوشحال شد. خدا می‌گوید: من بخاطر این همه کارهایت را قبول کردم. ما نمی‌دانیم کدام عمل ما خیلی قبول می‌شود. علامه مجلسی را می‌گویند: مذهب مجلسی، یعنی دین ما را احیا کرده است. بعضی علما از قم به اصفهان زیارت پدر و پسر مجلسی می‌روند و برمی‌گردند.
می‌گوید: شما که هستی؟ می‌‌گوید: من آن سروری هستم که در دل آن شخص وارد کردی. بعد می‌فرماید: «انا الیوم آنس وحشتک و القنک حجتک و اثبتک بالقول الثابت» من الآن هر وحشتی و ترسی را از شما دور می‌کنم. حجت را به شما تلقین می‌کنم که چه بگویی و چه کار کنی. با قول ثابت تو را تثبیت می‌کنم. «و اشهد لک مشاهد القیامه» روز قیامت همراه تو سر از قبر درمی‌آورم. «و اشفع الی ربک» نزد خدا از تو شفاعت می‌کنم. «و اریک منزلک فی الجنه» جایگاه تو را در بهشت به تو نشان می‌دهم. بنده در عمرم فقط حسرت می‌خورم به حال کسانی که گره گشایی از کار بندگان خدا می‌کنند. جلد 71 صفحه 315 بحارالانوار است.
روایت داریم کسی را که شاد می‌کنید، خدا از آن سرور فرشته‌ای را خلق می‌کند. «مِنْ قَبْرِهِ خَرَجَ مَعَهُ مِثَالٌ» روز قیامت از قبر که بلند می‌شود، یک مثال زیبا و شخص زیبایی پای قبر می‌آید و می‌گوید: من در خدمت شما هستم. من در فرودگاه‌های خارج چون زبان بلد نبودم، تنها گیر کردم. ولی یکوقت یک راهنما آمده و مرا رد کرده است. انگار همه عالم را به من دادند. آخرت قابل قیاس نیست. هرچه برای این مؤمن پیش می‌آید، روایت می‌گوید: نترس، «لَا تَفْزَعْ وَ لَا تَحْزَنْ» نگران نباش. «وَ أَبْشِرْ بِالسُّرُورِ وَ الْکرَامَةِ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ» به او بشارت می‌دهد تا اینکه او را نزد خدای متعال می‌آورد. «فَیحَاسِبُهُ حِسَاباً یسِیراً» حساب راحت، یعنی دیگر ندیده بگیر. «وَ یأْمُرُ بِهِ إِلَى الْجَنَّةِ» خدا امر می‌کند او را به بهشت ببرید. «وَ الْمِثَالُ أَمَامَهُ» آن مثال آن فرشته جلوی مؤمن است.مؤمن می‌گوید: «یرْحَمُک اللَّهُ» خدا خیرت بدهد. عجب چیزی بودی همراه ما بودی. «نِعْمَ الْخَارِجُ خَرَجْتَ مَعِی مِنْ قَبْرِی» خوب آدم بودی و از قبر من بیرون آمدی و مرا همراهی کردی. تو چه کسی هستی؟«أَنَا السُّرُورُ الَّذِی کنْتَ أَدْخَلْتَ عَلَى أَخِیک الْمُؤْمِنِ فِی الدُّنْیا خَلَقَنِی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْهُ لِأُبَشِّرَک» من آن سروری بودم که به دل یک مؤمن افتادم.
خواهرها و مادرها، پول دارید، ارث می‌رسد،مهریه دارید، نمی‌گویم به زور بگیرید. ولی خانم‌ها هم خیلی می‌توانند کار کنند. بنده اعتقاد دارم پنج درصد از اموالی که داریم را بدهیم، یک مقدار از زندگی‌مان بزنیم، خدمت به دیگران بکنیم مشکلات عموم مردم حل می‌شود.
شریعتی: خیلی‌ها با این روایت دلشان پر از حسرت شده که کاش ما هم داشتیم و می‌توانستیم کمک کنیم. خوش بحال فلانی و فلانی که می‌توانند کمک کنند. این نکاتی که شما گفتید منحصر به کسانی نیست که وضع مالی‌شان خوب است.
حاج آقای فرحزاد: هفته قبل گفتیم: آنهایی که لبخند می‌زنند. سلام می‌کنند، اصلاح بین دو نفر می‌‌کنند. ده درصد شاید امور مالی است. نود درصد شاید محبت و گره گشایی وخوش اخلاقی است. یک کسی را با دو کلمه از اعتیاد نجات بدهی. یک کسی را با سمت خدا آشنا کنی. یک خانمی می‌گفت: من برنامه سمت خدا که شروع می‌شود به خواهر و مادر و بستگانم زنگ می‌زنم و می‌گویم: برنامه را ببینید. اینها از هزار کمک نقدی بالاتر است.
شریعتی: انشاءالله همه ما تمام دغدغه‌مان این است که گره‌ای را باز کنیم و دلی را شاد کنیم. امروز صفحه 553 قرآن کریم، سوره مبارکه جمعه که یکی دیگر از مسبحات است. چقدر خوب است که ثواب تلاوت این آیات را به روح همه جانباختگان سیل اخیر هدیه کنیم. برای شادی روحشان هم دعا کنیم.
«يُسَبِّحُ‏ لِلَّهِ‏ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ «1» هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلالٍ مُبِينٍ «2» وَ آخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ «3» ذلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ «4» مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُوا التَّوْراةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوها كَمَثَلِ‏ الْحِمارِ يَحْمِلُ أَسْفاراً بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ «5» قُلْ يا أَيُّهَا الَّذِينَ هادُوا إِنْ زَعَمْتُمْ أَنَّكُمْ أَوْلِياءُ لِلَّهِ مِنْ دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ «6» وَ لا يَتَمَنَّوْنَهُ أَبَداً بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ «7» قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِي تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلاقِيكُمْ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلى‏ عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ «8»
ترجمه: آنچه در آسمان‏ها و آنچه در زمين است، براى خداوند تسبيح گويند، فرمانرواىِ با قداستِ عزيز حكيم. اوست كه در ميان مردم درس ناخوانده، پيامبرى از خودشان مبعوث كرد تا آيات الهى را بر آنان بخواند و آنها را رشد و پرورش داده (از آلودگى شرك و تفرقه پاك سازد) و كتاب آسمانى و حكمت به آنان بياموزد و همانا پيش از اين در انحراف و گمراهى آشكار بودند. و (اين بعثت، مخصوص زمان پيامبر نيست، بلكه براى) ديگرانى از مردم كه هنوز به آنان ملحق نشده‏اند (و در آينده متولّد مى‏شوند، خواهد بود) و اوست خداى مقتدر حكيم. اين بعثت، (در اختيار مردم نيست بلكه) لطف و تفضّل الهى است كه به هر كس كه بخواهد، (و لياقت داشته باشد) مى‏دهد و خداوند صاحب فضل بزرگ است. كسانى‏كه مكلّف به تورات شدند، ولى حق آن را ادا نكردند، مانند الاغى هستند كه كتاب‏هايى حمل مى‏كند، (ولى چيزى از آن نمى‏فهمد.) گروهى كه آيات خدا را انكار كردند، مَثَل بدى دارند و خداوند قوم ستمگر را هدايت نمى‏كند. بگو: اى يهوديان! اگر گمان مى‏كنيد كه تنها شما اولياى خدا هستيد نه ساير مردم، اگر (در اين پندار) راست مى‏گوييد، آرزوى مرگ كنيد (تا به پاداشهايى كه خداوند براى اولياى خود مقرّر كرده، برسيد!). ولى آنان به خاطر آنچه پيش از اين انجام داده‏اند، (تحريف كتاب و كتمان صفات پيامبر و ...) هرگز آرزوى مرگ نخواهند كرد و خداوند به ستمگران به خوبى آگاه است. (اى پيامبر!) بگو: همانا مرگى را كه از آن فرار مى‏كنيد قطعاً ملاقات كننده شما است، سرانجام به نزد آن كه به غيب و شهود آگاه است، برگردانده مى‏شويد، پس او شما را به آنچه انجام داده‏ايد خبر خواهد داد.
شریعتی: انشاءالله لحظات زندگی ما منور به نور قرآن و اهل‌بیت باشد. از فضیلت ذکر صلوات بر محمد و آل محمد خواهیم شنید.
حاج آقای فرحزاد: تعبیر خیلی بلندی است که پیغمبر(ص) که فرمودند: «مَنْ‏ صَلَّي‏ عَلَيَ‏ كُلَّ يَوْمٍ أَوْ كُلَّ لَيْلَةٍ وَجَبَتْ لَهُ شَفَاعَتِي وَ لَوْ كَانَ مِنْ أَهْلِ الْكَبَائِرِ» (جامع الاخبار، ص59) تعبیر به اینکه شفاعت بر من واجب می شود. گاهی آدم یک کاری می‌کند که پیغمبر تشکر و سپاسگزاری می‌کند. فرمود: بر من رسول الله واجب می‌شود شفاعت کنم از گنهکارانی که هر روز و هر شب بر محمد و آل محمد صلوات می‌فرستند.
در سوره مبارکه جمعه، ما هفت سوره داریم که مسبحات سبع است. یعنی ابتدای آن با «یسبح» شروع می‌شود. فضیلت این را حاج آقای عابدینی در روز شنبه فرمودند. آیه پنجم سوره مبارکه جمعه خدای مهربان می‌فرماید:«مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُوا التَّوْراةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوها كَمَثَلِ‏ الْحِمارِ يَحْمِلُ أَسْفاراً» خیلی تعبیر تندی است. بعضی هستند کتاب می‌خوانند. صاحب کتاب هستند ولی از کتاب بهره نمی‌برند. اسفار جمع سِفر است. کتابی که حقایق را روشن کند و باز کند، به آن سِفر می‌گویند. در مورد یهودی‌ها و علمای یهود است که حقانیت پیغمبر را در کتاب آسمانی دیدند ولی انکار کردند. عمل به کتاب آسمانی نکردند. درباره هرکسی که عالم بی‌عمل است، این آیه شامل حالش می‌شود. در واقع مثل الاغی که بار کتاب بارش است اما از کتاب‌ها استفاده نمی‌کند. از عالم بی‌عمل تندترین و زشت‌ترین تعبیرها شده است. یکجا قرآن به منزله سگ حساب کرده است. اینجا هم به منزله الاغ، «كَمَثَلِ‏ الْحِمارِ يَحْمِلُ أَسْفاراً» در روایات داریم بوی تعفن عالم بی‌عمل اهل جهنم را آزار می‌دهد. انشاءالله به دانسته‌ها و علم‌مان عمل کنیم.