برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: آثار و برکات حمد و نکاتی پیرامون زیارت اربعین
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش: 01- 08-96
بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
اینگونه در قفس به رهایی نمیرسیم *** بی ناخدا بدان به خدایی نمیرسیم
یک عمر صرف مدرسه و درس شد ولی *** بی گریه بر حسین به جایی نمیرسیم
بی شوق انتظار به بی راهه میرویم *** جز راه دل به کرب و بلایی نمیرسیم
یا ایها العزیز، تو شرط رسیدنی *** ما ماندهایم و تا تو نیایی نمیرسیم
ما را بدون تو به پشیزی نمیخرند *** جز با حضور تو به بهایی نمیرسیم
صاحب عزا، بدست تهیمان نگاه کن *** بی لطف تو به فیض گدایی نمیرسیم
شریعتی: سلام میکنم به همه دوستان عزیزم، خانمها و آقایان و سلام میکنم به صاحب عزای این روزها و ماهها، حضرت ولیعصر(عج) که انشاءالله با آمدنش داغ دل این روزها و شبهای ما التیام پیدا کند. سلام علیکم و رحمة الله. خیلی خوش آمدید.
حاج آقای فرحزاد: علیکم السلام و رحمة الله. خدمت جنابعالی و بینندگان و شنوندگان عزیز عرض سلام دارم. آرزوی قبولی عزاداریها و اعمال را داریم. ماه صفر هست. ماه خیر و برکت و عزاداری اهلبیت عصمت و طهارت است. شهادت چند امام در این ماه است. امام حسن مجتبی (ع)، آقا علی بن موسی الرضا(ع)، شهادت پیغمبر عظیم الشأن(ص). صدقه دادن در این ماه خیلی سفارش شده است. دعای بسیار کوتاهی دارد که هر روز عزیزان به مفاتیح مراجعه کنند. «یا شدید القوی و یا شدید المحال، یا عزیزٍُ یا عزیزُ یا عزیز، ذَلَّت بعظمتک جمیع خلقک» دو سه خط دعاست. روزی ده بار خواندنش در ماه صفر خیلی خوب است که از خطرات محفوظ باشند. در مفاتیح هم شهادت امام حسن مجتبی(ع) به فرموده بسیاری از علما و بزرگان ذکر شده که در هفتم صفر است که جمعه ای که پیش رو است. در آستانه شهادت حضرت رقیه پنجم صفر هستیم. انشاءالله این مراسم را احیاء کنیم که مورد شفاعت اهلبیت قرار بگیریم.
شریعتی: روزهای دوشنبه ما منور به نام امام سجاد زین العابدین است، با دریای نورشان صحیفه سجادیه است که امروز هم فرازهای ناب و نورانی صحیفه را از بیان زیبای حاج آقای فرحزاد میشنویم.
حاج آقای فرحزاد: هفتههای قبل عرض کردیم بخش عظیمی از دعاهای صحیفه و کلاً دعاهای ما با حمد و ستایش است. در همین دعای اول شاید حضرت بیست مورد درباره حمد الهی و آثار و برکات حمد بیانات خیلی زیبایی داشته است که این حدیثی که هفته قبل گفتم را باز تکرار کنم. پیغمبر فرمود: «اذا انعم الله علی عبدٍ فیقول العبد الحمدلله» هرگاه خدا بر بندهای نعمتی و لطفی و عنایتی کرد، الحمدلله بگوید. خدا میگوید: به بندهام نگاه کنید! من نعمتی که خیلی قدر و قیمتی ندارد به او دادم و او حمدی کرده است که قیمت ندارد. یعنی خدا میگوید: نعمت من خیلی قیمت ندارد، ولی حمد تو اندازه ندارد. چون نعمت مادی از بین میرود ولی حمد و ستایش خدا باقی است. «فیقول الله تعالی انظروا الی عبدی اعطیته ما لا قدر له فاعطانی ما لا قیمة له» خدا به حمدهای ما میبالد.
امام سجاد(ع) در بیان نورانی دیگر فرمودند: اگر کسی نعمتی را که خدا به او داده است را الحمدلله بگوید، «فقد عبدا شکر کل نعمة عز و جل» شکر هر نعمتی و حقش را ادا کرده است. نه یک نعمت، کل نعمت! حداقل عزیزان ما زبانشان در شبانه روز در هر کاری، شروع و پایان کاری، در شبانه روز مقید شوند و یک دور تسبیح الحمدلله بگویند. توجه به نعمتهای خدا داشته باشند. چه اشتیاق و محبتی در دل ما به خدا ایجاد میشود. مرحوم فیض کاشانی اشعاری دارد که حیفم آمد نخوانم. مرحوم آیت الله بهاءالدینی از مرحوم فیض خیلی تجلیل میکردند. میفرمودند: کم عالم و وارسته داریم که در علوم و فنون مختلف متبهر باشد و شاعر توانمندی باشد. ایشان چند غزل و قصیده دارد. درباره «لااله الا الله، استغفرالله» غزل دارد.
ز هرچه غیر یار استغفرالله *** ز بود مستعار استغفرالله
یکی از اشعارش دربارهی الحمدلله است.
شدم آگه ز راه الحمدلله *** که عشقم شد پناه الحمدلله
رهی کارد مرا تا درگه او *** به من بنمود اله الحمدلله
سحاب رحمتش بر من ببارید *** ز دل شستم گناه الحمدلله
به یک دم کهربای عشق بربود *** دل و جان را چو کاه الحمدلله
رَسَن آمد ز بالا یوسف جان *** برون آمد ز چاه الحمدلله
آن یوسف ما، حقیقت جان ما در چاه طبیعت دنیا گرفتار شده است. خدا و اهلبیت حبل الله هستند. اولیای خدا حبل الله هستند. اینها را فرستاده که ما را از درون چاه دربیاورند. الآن ریسمان اربعین آمده، ریسمان زیارت امام حسین آمده، هم میتوانیم کمک کنیم و این رَسَن آمده ما را از درون چاه دربیاورد. یکی از بزرگان میفرماید: روح و دل و جان ماو تا ولی خدا را نبیند، شکوفا نمیشود. آن روح و جان ما مثل غنچه است. غنچه گل سفت است و طراوت و زیبایی ندارد. بویش هم پراکنده نشده است. ولی وقتی این غنچه باز شود، هم زیباییهایش را نشان میدهد و هم طراوتش را نشان میدهد و هم بوی عطرش فضا را میگیرد. میگوید: مؤمنین و اولیای خدا و بندگان خوب خدا تا وجه الله را نبینند که ولی خداست، مولا علی و بچههای حضرت علی را نبینند، غنچه روح آنها باز نمیشود. از چاه طبیعت بیرون نمیآیند. میگوید: خدا آن رسن را فرستاده ما را از درون چاه دربیاورد. عشق امام حسین ما را از چاه طبیعت درمیآورد.
رسن آمد ز بالا یوسف جان *** برون آمد ز چاه الحمدلله
چو در تاریکی زلفش فتادم *** رخی دیدم چو ماه الحمدلله
روایت داریم که خیلی زیباست. هم از حضرت داود(ع) هست، هم از حضرت موسی کلیم(ع) است. هردو بزرگوار، روایت داریم خدای مهربان به اینها فرمود: «یا موسی، یا داود، احبَّنی و حببّنی الی خلقی» ای داود، ای موسی! من خدا را دوست بدارید و یک کاری کنید مردم هم مرا دوست بدارند. هردو بزرگوار بلافاصله سؤال کردند: خدایا ما تو را دوست داریم. چه کار کنیم خلق الله دوستت بدارند. خدای مهربان فرمود: «اذکر لهم آلائی و بلایی و نعمائی» نعمتها، الطاف و کارهایی که با بندگانم کردم، از نبود، بودشان کردم. همینطور فوران نعمت و سلامت و صحت داشتند، اگر کسی درک کند که خدا چقدر لطف و محبت به او کرده است، نمیتواند خدا را دوست نداشته باشد.
شریعتی: ایام پاییز و شبهای زمستان طولانی است، نکتهی بسیار ظریف حاج آقای دولابی که فرمود: شبها که دور هم مینشینید ده دقیقه نعمتهای خدا را بشمارید.
حاج آقای فرحزاد: روایت داریم امیرالمؤمنین و اهل بیت گاهی مینشستند و هرکسی یک نعمت خدا را شرح میداد. این صریح قرآن است. «وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ» (ضحی/11) اصلاً خود این گفتن و تذکر و یادآوری نعمت چقدر انسان را به وجد میآورد. ما فقط قسمت خالی لیوان را میبینیم و شکایت و گلایه و پریشانی، هزار و یک درد و مرض میآید. من در تمام بلاها آن لطف و نعمتم را به شما نشان میدهم که چه برکاتی که شاید خیلی از بینندهها توجه نداشتند. تمام نمازخوانهای عالم در هفده رکعت نمازشان هفده بار به آنهایی که الحمدلله میگویند، دعا میکنند. کجای نماز است، بعد از رکوع است. بعد از رکوع چه میگوییم؟ «سمع الله لمن حمده الله اکبر». «سمع الله لمن حمده» معنایش چیست؟ «سمع الله لمن حمده» یعنی خدایا اجابت کن دعای هرکسی که تو را حمد میکند. سمع الله یعنی خدا بشنود. یعنی ما بعد از هر رکوعی به تمام کسانی که الحمدلله میگویند، میگوییم: خدایا دعایش را مستجاب کن. میلیونی برای ما دعا میکنند. هرکس حمد خدا را میکند، دعایش را اجابت کن. «سمع الله لمن حمده» یعنی خدایا کار او را راه بیانداز.
من بخشی از صحیفه را بخوانم. در دعای اول صحیفه. سجادیه، امام سجاد(ع) در مورد حمد میفرماید: «وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى لَوْ حَبَسَ عَنْ عِبَادِهِ مَعْرِفَهَ حَمْدِهِ» (صحیفه سجادیه/دعای 1) حمد میکنم خدایی که او توفیق حمد به من داده است. که اگر از بندگانش معرفت حمد را حبس میکرد و به ما نمیفهماند که شکر نعمت را به جا آوریم، «عَلَى مَا أَبْلَاهُمْ مِنْ مِنَنِهِ الْمُتَتَابِعَهِ» این همه نعمتهایی که پی در پی به ما رسیده است، «وَ أَسْبَغَ عَلَيْهِمْ مِنْ نِعَمِهِ الْمُتَظَاهِرَهِ» پشت سر هم مهلت نمیدهد. بعضی فکر میکنند خدا ما را ساخته و رها کرده است. نه! لحظه به لحظه اگر فیض خدا نرسد، مثل تصویری که در ذهنمان درست میکنیم، اگر یک لحظه فراموش کنیم از بین میرود. فیض خدا باید دائم به ما برسد. فیض خدا دائم است. نعمتهایی که پی در پی است، اگر خدا حبس میکرد و شکرگزاری را به ما یاد نمیداد، «لَتَصَرَّفُوا فِى مِنَنِهِ فَلَمْ يَحْمَدُوهُ» مردم نعمتهای خدا را استفاده میکردند و حمد نمیکردند. توفیق حمد را خدا مرحمت کرده است. «وَ تَوَسَّعُوا فِى رِزْقِهِ فَلَمْ يَشْكُرُوهُ» اگر خدا توفیق حمد به ما نمیداد، خدا وسعت رزق به ما میداد و ما شکرش را به جا نمیآوردیم. اگر خدا توفیق حمد و ستایشی که شب و روز میگوییم را به ما نمیداد، «وَ لَوْ كَانُوا كَذَلِكَ لَخَرَجُوا مِنْ حُدُودِ الْإِنْسَانِيَّهِ إِلَى حَدِّ الْبَهِيمِيَّهِ» از حد انسانیت بیرون میرفتند و به حد بهیمیت و حیوانیت میرسیدند. بلکه از این پایینتر «فَكَانُوا كَمَا وَصَفَ فِى مُحْكَمِ كِتَابِهِ إِنْ هُمْ إِلَّا كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِيلًا» آنهایی که حمد و ستایش نکنند از حد انسانیت که انسان باید شکور و سپاسگزار و قدردان باشد، اگر خدا توفیق حمد و ستایش نمیداد از حد انسانیت بیرون میرفتند و به حد بهیمیت، بلکه پایینتر از حیوان! چون بعضی از حیوانات هستند که وقتی لقمه به آن میدهی دم یا سر تکان میدهد. یعنی کسانی که شکرگزاری نمیکنند و الحمدلله نمیگویند و قدردان نعمتها نیستند، حتی از حد بهیمیت هم پایینتر هستند. میگویند: بزرگی فرمود: «بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِيلًا» را اگر خدا نمیگفت، جگر من آتش میگرفت. که خدا میگوید: بعضی از انسانها مثل انعام و چهارپایان هستند، بلکه به مراتب از حیوان پستتر هستند.
داستان جالبی هست. من توصیه میکنم کتابهای بزرگان را زیاد بخوانید. مرحوم آیت الله شهید دستغیب یک کتابی دارند به نام «داستانهای شگفت». اصلاً خسته کننده نیست. ایشان یک داستان زیبایی نقل کرده است. همه هم مستند است. میگوید: یکی از بستگان ما به خارج رفته بود و تحصیل میکرد. آنجا مرسوم است بعضی مناطق سگ نگهبان دارد که دزد نیاید. ایشان معمولاً دانشگاه شبانه میرفت و دیر میآمد، این سگ میآمد بیرون حیاط محافظت میکرد، وقتی میآمد او را داخل حیاط میآورد و یک چیزی به او میداد و استراحت میکرد. میگوید: یک شب من از دانشگاه برگشتم، هوا سرد بود. سرمای شدیدی بود. پالتویم را روی صورتم کشیدم. آمدم کلید بیاندازم در را باز کنم. این سگ فکر کرد من غریبه هستم. آمد یک حمله جزئی به من کرد. پالتو را کنار زدم تا دید من صاحبش هستم و به او لقمه میدهم، اینقدر خجالت کشید، گوشه دیوار حیاط رفت و خزید. هرچه گفتم: بیا نیامد و خجالت کشید. دو ساعت بعد آمدم هرچه گفتم: بیا، نیامد و تکان نخورد. دیدم از خجالت و حیاء مرده است. میگوید: یکبار اشتباهی به صاحبش پریده است، از خجالت جان داد. مرحوم دستغیب ذیل همین داستان این جمله از دعای ابوحمزه را آورده است. «انا یارب الذی لم استحیک فی الخلا و لم أراقبك في الملاء
أنا صاحب دواهي العظمی أنا الذي على سيده اجترى» امام سجاد میگوید: من کسی هستم که در خلوت حیاء نکردم. در جلوت حیاء نکردم، من کسی هستم که صاحب گناهان زیاد هستم. من کسی هستم که بر سید من جری شدم. اینکه خدا در قرآن میگوید: بعضیها پستتر هستند، و امام سجاد می فرماید، زبان حال ما هست. اگر واقعاً کسی حمد و ستایش نمیکند و قدردان نعمتها نیست از حد انسانیت به بهیمیت و از بهیمیت یک درجه پایینتر میرود. صد رحمت به حیوان! واسطه نعمت و قدردانی و شکرگزاری نعمت، نعمتها را زیاد میکند.
روایت زیبایی در فضیلت شکر و حمد و قدردانی نعمتها است. روایت داریم امام حسین(ع) دستشویی میرفتند. در مسیر دیدند یک تکه نان روی زمین افتاده است. نان را باید احترام کرد. حتی علمای بزرگی داشتیم که کارشان را تعطیل کردند، اگر نان روی زمین افتاده تمیز کردند و یک جای امنی گذاشتند که زیر پا نرود. حدیث داریم نان در سفره آمد منتظر غذای دیگر نشویم. پیغمبر ما نان را میبوسیدند و به صورت میمالیدند. میفرمود: خدایا «اللَّهُمَّ بَارِكْ لَنَا فِي الْخُبْزِ وَ لا تُفَرِّقْ بَيْنَنَا وَ بَيْنَهُ فَلَوْ لا الْخُبْزُ» خدایا بین ما و نان جدایی نیانداز. اگر نان نباشد ما نمیتوانیم رکوع برویم. سجده برویم، عبادت کنیم. چقدر در مملکت ما بی احترامی میشود و نان و برنج دور ریخته میشود. حتی دانههای برنج را باید جواب بدهیم و اسراف گناه کبیره است. امام حسین(ع) دیدند یک تکه نان خاک آلود روی زمین افتاده است. نان را برداشتند. چون عجله داشتند دستشویی بروند به غلام دادند و فرمودند: این را نگهدار بر برگشتم تمیز کنم و استفاده کنم. حضرت که دستشویی رفتند، این غلام نان را تمیز کرد و خورد. آقا که تشریف آوردند گفتند: نان را بده. گفت: تمیز کردم و خوردم. حضرت فرمودند: «انت حرٌّ لوجه الله» تو را در راه خدا آزاد کردم. یک بنده خدا آنجا بود، گفت: آقا بخاطر خوردن یک نان او را آزاد کردی؟ حضرت فرمودند: از جدم خاتم انبیاء محمد مصطفی(ص) شنیدم که فرمود: اگر کسی حرمت نانی که افتاده را نگه دارد و تمیز کند و استفاده کند، «ما دخل فی جوف انسان الا حرم الله جسده الی النار» اگر این تکه نان را تمیز کرد و خورد، در واقع احترام نعمت خدا را گرفته است. خدا بخاطر این احترامی که کرده است، خدا میگوید: او حمدی کرده که قیمت ندارد. خدا میفرماید: من بدن او را بر آتش جهنم حرام میکنم. امام حسین(ع) فرمود: کسی که خدا او را از آتش جهنم آزاد کرده است، من دلم نمیآید عبد و غلام من شود. من او را از قید بندگی آزاد کردم. اگر همه ما از اسراف و تبذیر جلوگیری کنیم، به جا و درست مصرف کنیم بسیاری از مشکلات اقتصادی ما حل خواهد شد. ما قدردان نعمتها نیستیم.
شریعتی: قدری در مورد مرحوم علامه سید کاظم قزوینی صحبت کنیم.
حاج آقای فرحزاد: مرحوم علامه سید کاظم قزوینی(ره) که بنده ارادت ویژه خدمت ایشان داشتم، مدتها پای منبر ایشان بودم و حتی توفیق داشتم گاهی رانندگی ایشان را بکنم برای مجالسی که میرفتند. کتابهای ایشان همه پرمحتوا و پر مطلب بود. معمولاً کتابهایشان «من المهد الی اللحد» است که یکی هم در مورد حضرت زینب (س) است. در مورد حضرت زهرا نوشتند، «فاطمة الزهرا من المهد الی اللحد» در مورد معصومین نوشتهاند. ایشان واقعاً هم در تألیفات توفیقات فراوان داشتند، هم در تبلیغ و سخنرانی، کشورهای مختلف دنیا به زبان عربی، فارسی، در قم به منبرهای پاکیزه میرفتند. ایشان یک مدت به استرالیا میرفتند و ایرانی و عراقی زیاد آنجا بود. یک مسجد بسیار معظمی به نام مسجد فاطمه الزهرا بنا کردند. ایشان آن مسجد را که پایهگذاری کردند میلیاردها دلار هزینه برداشت. ایشان بنا را گذاشتند و به ایران یا عراق آمدند و هیأت امنای آنجا تلفن زدند و گفتند: هزینه سنگین است و ما نمیتوانیم انجام بدهیم. یک گروهی آمدند گفتند: ما از صفر تا صد کلیه هزینه مسجد را میدهیم فقط یک خواهش داریم اسم مسجد را عوض کنید. بگذارید مسجد علی بن ابی طالب! مسجد امام حسن یا امام حسین بگذارید. ولی اسم فاطمه زهرا نباشد. خیلی عجیب است! گفت: ما تازه فهمیدیم که نام فاطمه چقدر مهم است. اینها وهابیهای تندرو بودند و گفتند: اسم فاطمه سؤال برانگیز است! میگویند: فاطمه کیست؟ قبرش کجاست؟ وصیتی که حضرت زهرا کرده است، حاضر بودند میلیونها و میلیارد پول بدهند اما اسم فاطمه زهرا نباشد. خیلی ایشان موفق بودند در تألیف، در مراکش روز عاشورا جشن میگرفتند و شادی میکردند. ایشان آمدند آنجا را متحول کردند و چقدر افرادی شیعه شدند.
شریعتی: کتاب «زینب کبری از ولادت تا شهادت»، «زینب الکبری من المهد الی اللحد» مرحوم آیت الله علامه سید محمد کاظم قزوینی که این هفته در مورد ایشان صحبت میکنیم. انشاءالله روحشان شاد باشد و مهمان سفره اهلبیت و اباعبدالله الحسین(ع) باشند. امروز صفحه 116 قرآن کریم، آیات 46 تا 50 سوره مبارکه مائده در سمت خدای امروز تلاوت میشود.
«وَ قَفَّيْنا عَلى آثارِهِمْ بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْراةِ وَ آتَيْناهُ الْإِنْجِيلَ فِيهِ هُدىً وَ نُورٌ وَ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْراةِ وَ هُدىً وَ مَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِينَ «46» وَ لْيَحْكُمْ أَهْلُ الْإِنْجِيلِ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ فِيهِ وَ مَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولئِكَ هُمُ الْفاسِقُونَ «47» وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتابِ وَ مُهَيْمِناً عَلَيْهِ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَهُمْ عَمَّا جاءَكَ مِنَ الْحَقِّ لِكُلٍّ جَعَلْنا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَ مِنْهاجاً وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ لكِنْ لِيَبْلُوَكُمْ فِي ما آتاكُمْ فَاسْتَبِقُوا الْخَيْراتِ إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعاً فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ «48» وَ أَنِ احْكُمْ بَيْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَهُمْ وَ احْذَرْهُمْ أَنْ يَفْتِنُوكَ عَنْ بَعْضِ ما أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيْكَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَاعْلَمْ أَنَّما يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُصِيبَهُمْ بِبَعْضِ ذُنُوبِهِمْ وَ إِنَّ كَثِيراً مِنَ النَّاسِ لَفاسِقُونَ «49» أَ فَحُكْمَ الْجاهِلِيَّةِ يَبْغُونَ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ حُكْماً لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ «50»
ترجمه: و به دنبال آنان (پيامبران پيشين) عيسى پسر مريم را آورديم در حالى كه تورات را كه پيش از او بود تصديق مىكرد و به او انجيل داديم، كه در آن هدايت و نور است و تصديق كنندهى تورات قبل از آن است و براى پرواپيشگان مايهى هدايت و موعظه است. و اهل انجيل، به آنچه خداوند در آن كتاب نازل كرده حكم كنند و كسانى كه به آنچه خداوند نازل كرده، حكم نكنند. پس آنان همان فاسقانند. و ما كتاب (قرآن) را به حقّ بر تو نازل كرديم، در حالى كه كتب آسمانى پيشين را تصديق مىكند و حاكم و حافظ آنها است. پس به آنچه خداوند نازل كرده، ميان آنان حكم كن و (با دور شدن) از حقّى كه براى تو آمده، از هوا و هوس آنان پيروى مكن، ما براى هر يك از شما آيين و طريقهى روشنى قرار داديم و اگر خداوند مىخواست، همهى شما را يك امّت قرار مىداد (و همه يك قانون و آيين داشتيد). ولى (خداوند مىخواهد) تا شمارا در آنچه به شما داده بيازمايد، پس در كارهاى نيك سبقت بگيريد، (و بدانيد كه) بازگشت همهى شما به سوى خداست، پس او شما را به آنچه در آن اختلاف مىكرديد آگاه خواهد ساخت. و اينكه ميان آنان طبق آنچه خداوند نازل كرده حكم كن، و از هوسهاى آنان پيروى مكن، و بر حذر باش از اين كه تو را از برخى از آنچه خداوند بر تو نازل كرده منحرف سازند. پس اگر آنان (از حكم و داورى تو) روىگرداندند، پس بدان كه خداوند مىخواهد آنان را به خاطر پارهاى از گناهانشان مجازات كند، بى شك بسيارى از مردم فاسقند. آيا آنان حكم جاهليّت را مىطلبند؟ براى اهل ايمان و يقين، داورى چه كسى از خدا بهتر است؟
شریعتی: دوستان عزیز که تمایل به تهیه کتاب «زینب کبری از ولادت تا شهادت» را دارند و همینطور کتابهایی که در روزهای قبل در برنامه معرفی شده را به 20000303 پیامک بدهند و انشاءالله دوستان ما آنها را راهنمایی خواهند کرد. از فضیلت ذکر بلند صلوات بر محمد و آل محمد بشنویم.
حاج آقای فرحزاد: پیغمبر عظیم الشأن(ص) فرمودند: کسی که عافیت میخواهد، با هر صلوات خدا دری از عافیت را به او باز میکند. «مَنْ صَلَّي عَلَيَ مَرَّةً فَتَحَ اللَّهُ عَلَيْهِ بَاباً مِنَ الْعَافِيَةِ» (جامع الاخبار، ص 59) یعنی هر صلوات یک گرفتاری را برمیآید، یک در عافیت به روی ما باز میکند.
شریعتی: از این ایام و نکات آن برای ما بگویید.
حاج آقای فرحزاد: دهه اول صفر هم شهادت مظلومانه و جانسوزانه حضرت رقیه(ع) است که پنجم صفر روز بزرگداشت این بانو است. بسیار به جا هست که هیأتها سنگ تمام بگذارند. از شورای انقلاب فرهنگی و مسئولینی که در تقویم هم تصویب شد و قول معتبر شهادت امام مجتبی(ع) در هفتم صفر هست. ما خواهش داریم دهه اول صفر به نام امام مجتبی(ع) و مجالس و هیأتهای ما حول محور امام حسن مجتبی باشد. در سالیانی که یاد داریم در قم مراجع ما درسها را تعطیل میکنند، از زمان شیخ عبدالکریم حائری تمام کشورهای عربی و نجف، مخصوصاً هفتم صفر میگیرند. اصلاً 28 صفر نمیگیرند و مراجع ما برنامه مفصلی دارند. هیأت بیرون میآیند. من معتقد هستم در میان پنج تن که از همه غریبتر است و کمتر عزاداری میشود، امام حسن است. ما حسینیه خیلی داریم اما حسنیه کم داریم. از چیزهایی که دل پیغمبر و امیرالمؤمنین را شاد میکند، پیغمبر ما فرمود: خدایا من حسن را دوست دارم و دوست دارم هرکس که حسن مرا دوست بدارد. فرمود: چشمی که برای حسنم اشک بریزد، کور وارد صحرای مشحر نمیشود. دلی که برای حسنم غمگین شود روز قیامت شادمان و مسرور خواهد بود. قدمهایی که به زیارت حسنم برود، در پل صراط نمیلرزد. گفت: همه عالم برای غربت و مظلومیت امام حسن مجتبی اشک میریزند و گریه میکنند ولی خود امام حسین برای برادرش اشک میریخت. شما ببینید برای اربعین چه غوغایی برای امام حسین است ولی یک زائر شاید امام حسن نداشته باشد. چقدر از مراسمش، شهادتش، انشاءالله این را هم عزیزان بیشتر برنامهریزی کنند، یک دهه حسنیت برای اول سفر با تبلیغ و فرهنگ سازی جا میافتد.
موضوع دیگری که در آستانه اربعین هستیم، از سالیان گذشته دغدغه داشتیم و آرزو داشتیم هم اربعین احیاء شود، هم مستندسازی زیاد شود و هم رسانه به میدان بیاید. خواهشی که داریم این است که جریانی در اربعین اتفاق افتاده و ثواب زیارتش فوق العاده است. در مفاتیح شیخ عباس قمی در آداب زیارت میفرماید: آنهایی که میخواهند سفر بروند، حلالیت بطلبند، دیونشان را ادا کنند. دعای دیگران پشت سرشان باشد. افرادی هم که به اصطلاح میخواهند مرخصی بدهند، یا زن و شوهر همدیگر را حلال کنند و اجازه بدهند. راه را هموار کنند. میفرماید: با خشوع و شکستگی دل از منزل خارج شو و زیاد «لا اله الا الله» و «الله اکبر و الحمدلله» بگو. تمجید و ستایش خدای متعال را زیاد کن. در سفر کربلا فرمود: صلوات بر محمد و آل محمد را فراموش نکن و در طول رفت و برگشت صلوات را فراموش نکن و با سکینه حرکت کن و با عجله به زیارت نرو. میفرماید: «رُوِيَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَخْلُقُ مِنْ عَرَقِ زُوَّارِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ مِنْ كُلِّ عَرَقَةٍ سَبْعِينَ أَلْفَ مَلَكٍ» میفرماید: خدا از عرق زوار قبر آقا أباعبدالله، از هر قطره عرقش هفتاد هزار فرشته خلق میکند. «يُسَبِّحُونَ اللَّهَ» تسبیح خدا میکنند «وَ يَسْتَغْفِرُونَ لَهُ» و برای این زائر استغفار میکنند «وَ لِزُوَّارِ الْحُسَيْنِ إِلَى أَنْ تَقُومَ السَّاعَة» (المزار، ابن مشهدی، ص417) برای زوار امام حسین تا روز قیامت استغفار میکنند.
زیارت اربعین و ایام دیگر را قدر بدانیم و فرصت خوبی است. موکب زیاد است و هزینهها کمتر هست. زیارت أباعبدالله در یک روایت داریم نود حج رسول الله است. شاید هشتاد درصد کامل الزیارات مدح زیارت آقا أباعبدالله و آداب زیارت أباعبدالله است. خدا رزق و روزی را زیاد میکند. حاجت زوار را برآورده میکند. کفایت رزق و کارهایش را میکند. هزینهاش را به او برمیگرداند. روایت داریم هر درهمی که برای زیارت أباعبدالله هزینه میکند، ده هزار درهم برایش خدا ثواب مینویسد.
خواهش دارم انشاءالله مسئولین و ارگانها و ادارات، همینطور که اگر خدای نکرده یک حادثه غیر مترقبه رخ بدهد، سیلی بیاید، زلزله بیاید تمام ارگانها و مردم بسیج میشوند. همینطور که در این کارها بسیج میشوند، جریان اربعین امام حسین برای همه هست. هر نوع تسهیلات و امکاناتی از قبیل اتوبوس، اخذ ویزا، هر کمکی میتوانیم بکنیم. بزرگترین راهپیمایی که قدرت اهلبیت را نشان میدهد. قدرت اسلام و مکتب اهلبیت را نشان میدهد. واقعاً مهمانداری مردم عراق در این ایام ستودنی است. خیلیها میگویند: در طول سال که خودمان نیاز داریم، بخشی از درآمد و کارهایمان را نذر اربعین زوار امام حسین میکنیم که خدمت کنیم. عراقی بوده که گفته: زن و بچه من بیست روز در آشپزخانه زندگی کردند و تمام اتاقها و حیاط در اختیار زوار بوده است. یک امتحانی برای همه هست. یک پزشکی پیاده روی میکرده و پشت کوله پشتیاش نوشته: بنده پزشک هستم. صلواتی معاینه میکنم و داروی ضروری را میدهم! یک پزشک، یک روحانی، نظافت چی، هرکس هرکاری میتواند بکند، هر خدمتی میتواند بکند. زوار اولیها را خودتان پشتیبانی کنید. هر کدام از شما اگر توانایی دارید یک زوار اولی هم با خود ببرید. هر کدام نفری پنجاه هزا تومان بگذارید و یک نفر را با خود ببرید. هفته قبل بسیار پیام دادند که ما میخواهیم کمک کنیم به زوار اولیها. ما بخشی را ایام اربعین و بخشی را بعد از ایام اربعین میبریم که راحتتر زیارت کنند. عزیزانی که میخواهند هر نوع کمکی برای زوار اولی داشته باشند، میتوانند ولو مبلغ ناچیز بدهند.