حجت الاسلام والمسلمین فرحزاد

1/12/90

سوال –  چرا بعضی مواقع رحمت الهی شامل حال ما نمی شود؟ آیا خدا رحمتش را از ما دریغ می کند یا اشکال از ماست ؟

پاسخ – اگر ما احساس رحمت خدا را نسبت به خودمان درک نمی کنیم ،باید بدانیم که فیض خدا دائمی است .در دعای شب جمعه می خوانیم : فضل خدا دائمی است . خدا در همه ی مکان ها و زمان ها خدا به ما رحم می کند . واسطه های فیض خدا که چهارده معصوم هستند دائما لطف و رحمت آنها شامل حال همه می شود. اگر چراغ دل ما روشن نمی شود ، بدانیم که مشکل از ماست و ما باید مانع را برداریم . یکی از شاگردهای عارفی می نویسد که مدتی است که در خودم صفا و خوشی نمی بینم اشکال کار کجاست؟ عارف به شاگردش نامه ای می نویسد : کدورت ،بی صفایی ، غم و کدورت نتیجه ی پشت کردن به خدا و توجه به خود است . ما روی از خدا برمی گردانیم و به هوا وهوس خودمان می پردازیم ، این منشا تمام خودمحوری ها ،خودخواهی ها و بی صفایی ها است .ما باید دست از خودمان برداریم و رو به خدا بکنیم . این اتفاق وقتی می افتد که ما خواسته های خودمان را فدای خواسته های خدای متعال بکنیم . و این نورانیت را در خودمان ایجاد بکنیم . شخصی به پیامبر گفت : من دوست دارم در نور محشور بشوم . پیامبر فرمود : اگر دردنیا به کسی ظلم نکنی با نور محشور می شویی .

اگر ما می خواهیم این رحمت همیشه در وجودمان جاری باشد باید همیشه به فکر خدا باشیم و آه مظلوم پشت سر ما نباشد . اگر آه مظلوم پشت سر ما نباشد قطعا بدانید که ما رستگار هستیم . بزرگی می فرمود : تمام دغدغه ی من این است که آه مظلوم پشت سر من نباشد. با خدا راحت می شود کنار آمد ولی در محشر بیشتر مردم در موقف حق الناس وقوف دارند . امیرالمومنین می فرماید : به حساب خودتان برسید قبل از اینکه در قیامت به حساب شما برسند . برای عموم مردم ، در روز قیامت حساب و کتاب خیلی سخت است . داریم که بخاطر یک درهم حق الناس ، هفتاد نماز مقبول را برمی دارند تا طرف بگذرد . ( اصلا ما نمی دانیم که نماز قبول شده داریم یا خیر ) داریم : اگر شما یک درهم بدهی را به صاحب حق برگردانی ، هم گناه شما پاک می شود و هم به شما پاداش می دهند. کسی که بدهی ندارد آزاد است و رحمت شامل حال او می شود. وقتی شما یک درهم به صاحبش برمی گردانی ، ثوابش هفتاد حج مقبول مستحبی است . امام صادق (ع) می فرماید: اگر کسی یک لقمه ی حرام را بخاطر خدا ترک کند ، ثواب این کارش افضل از دو هزار نماز مستحبی است . امام می فرماید : عبادت ده جز است که نُه جزو آن در کسب حلال است . یعنی نود درصد عبادت کسب حلال است . در لقمه ی ما نباید حق الناس  باشد . ما فکر می کنیم عبادت همین اعمال ظاهری است . در روایت داریم : کسی که لقمه ی حرام بخورد تا چهل روز نمازش قبول نمی شود. یکی از مهمترین موانع استجابت دعا لقمه ی حرام است . یعنی یک لقمه ی حرام رحمت را قطع می کند . اگر ما شاداب نیستم و روحیه ما شاد نمی شود باید خودمان را تقویت کنیم . امیرالمومنین در خطبه 224 نهج البلاغه قسم می خورد که اگر بدن من را برهنه کنند یا من را درغل و زنجیر بکنند ، این برای من راحت تر از این است که خدا را ملاقات کنم در حالیکه مالی را غضب کرده باشم یا به بنده ای ظلم کرده باشم . در پایان خطبه     می فرماید : به خدا قسم ( امیرالمومنین قسم جلاله می خورد و این مهم است . روایت داریم که قسم دروغ حرام است و قسم راست مکروه است . فردی ادعا کرد که پانصد درهم از امام سجاد (ع) طلب دارد . آنها پیش قاضی رفتند و چون امام شاهد نداشت باید قسم می خورد . امام گفت که پانصد درهم را به او بدهید . اسم خدا برتر از این است که من برای پانصد دلار قسم بخورم .) اگر هفت طبقه آسمان و زمین را به من بدهند که من به ناحق پوست جو را از دهان مورچه ای بیرون بکشم ، این کار را نخواهم کرد . ما پیرو حضرت امیر هستیم و نباید ظالم پرور بشویم . مرحوم کشمیری می فرمودند : افرادی که مشکل خاصی در زندگی دارند ، اول خدمت امام حسین (ع) می روند و اگر مشکل حل نشد خدمت حضرت ابوالفضل می روند و اگر باز مشکل حل نشد به درخانه ی حضرت مسلم می روند . او نائب خاض امام حسین (ع) بود و در تنهایی به شهادت رسید . امام حسین (ع) به حضرت مسلم  برادر و پسرعمو می گفتند .هنگام شهادت یکی از وصیت های ایشان این بود که من هفت صد درهم به مردم کوفه بدهکار هستم ، زره من را بفروشید و بدهی من را بدهید .آنها معاد را قبول داشتند. این روایت در سفینةالبحار است . یک روز حضرت محمد (ص) بعد از نماز بجای دعا و تسبیحات ، روی شان را به مردم برگرداندند و گفتند که در میان شما از طائفه بنی نجار کسی هست ؟ پیامبر فرمودند : از این طائفه یک نفر شهید شده است و دیشب به خواب من آمده است و گفته که به داد من برس ، من سه درهم به یهودی بدهکار بودم و جایی ثبت نکرده ام . خواب پیامبر عین واقعی و بیداری است و پیامبر خواب شهید را دیده است و در ضمن مبلغ خیلی کم بوده است ولی با این حال شهید را حبس کرده اند و اجازه ی ورود به بهشت نمی دهند . پیامبر دِین او را پرداخت کرد تا شهید آزاد بشود .

سوال- آیا آبرو ریزی هم ظلم است ؟

پاسخ – بله . ما روی مسائل مالی خیلی مانور می دهیم ولی به مسائل آبرویی خیلی اهمیت نمی دهیم . مثلا در انتخابات خیلی از مردم نمایندگان را تخریب می کنند ، تهمت می زنند ، عیب های نهایی آنها را آشکار می کنند ، این کار حرام است . آبروی یک مومن مثل جان و مالش محترم است . بدترین گناهان شکستن دل یک مومن است . بداخلاقی و پرخاشگری هم ظلم است . شهید مطهری استادی بنام آیت الله حاج میزرا علی آقای شیرازی داشتند . ایشان به حق عالم ربانی بودند . شهید مطهری می فرماید که ایشان من را با نهج البلاغه آشنا کردند . روزی آقا هنگام درس ناراحت بودند . ایشان فرمودند که دیشب خواب عجیبی دیدند . ایشان فرمودند : خواب دیدم که مرده ام و من را تشییع جنازه می کنند و در قم دفن کردند . در برزخ جای من خوب بود ولی گاهی سگ کوچکی به من حمله می کرد . (سگ نتیجه ی اعمال و صفات ما هستند ) من خیلی ناراحت بودم که در عالم برزخ گیر هستم . من چون روضه خوان امام حسین (ع) بود از امام کمک خواستم . آقا ظاهر شدند و نهیبی به سگ زدند و آن حیوان دور شد. ایشان می فرمودند : من در خانه گاهی با خانواده ام تندی می کنم . با این خواب این صفت را به من نشان دادند .از آن موقع به بعد استاد بسیار به این مسئله دقت داشتند زیرا همسر ایشان علویه بودند . پس ما باید مواظب باشیم که آزارمان به کسی نرسید و اگر هم این اتفاق افتاد عذرخواهی بکنیم. افرادی که اصرار برگناه دارند مثلا فردی کارش آبروریزی یا کشتن است ، روایت داریم که این افراد به جهنم می روند . اما افرادی که عذرخواهی می کنند ، حلالیت می طلبند و پشیمان هستند ، برای صاحبان حق کارهای خیر انجام بدهند و این افراد حساب شان جداست . کسانی که حلالیت می طلبند و عذرخواهی می کنند و در حد توان خود جبران می کنند ، دعای روز دوشنبه راه جبرانی برای این افراد است  تا دِین خودشان را بپردازند .

کسی که دلها را شکسته ، بر دلها مرحم بگذارد و اگر متکبرانه برخورد کرده است متواضعانه برخورد بکند . پس فرد عذرخواهی بکند و عکس خطاهای گذشته را انجام بدهد . ما می توانیم در ثواب مستحبات ، صاحبان حق را شریک بکنیم . مثل تلاوت قرآن و کارهای خیر . دیگر اینکه ما از کسانی که بر گردن ما حق دارند بگذریم و آنها را ببخشیم . روایت داریم : اگر کسی از گناه دیگری بگذرد ، خدا در دنیا وآخرت به او عزت می دهد .

سوال – سوره ی فتح آیات 10 تا 16 را توضیح بفرمایید.

پاسخ – همه ی کسانی که می خواهند به بهشت بروند باید از روی پل صراط رد بشوند که صراط هم روی جهنم است . پیامبر می فرماید : صلوات بر من باعث نورانیت      می شود و از افتادن در آتش جلوگیری می کند .  روایت داریم : در روز قیامت هر کس نور دارد در آتش جهنم نمی افتد ولی مشرکین که نور ندارند در آتش می افتند . در قیامت خود انسان باید نور داشته باشد تا بتواند از صراط رد بشود .

آیه 14 به چند نکته اشاره می کند . یکی اینکه کسی می تواند ببخشد که مالک مطلق باشد و آن خداست ،اختیار دست خداست و او باید ببخشد . دیگر اینکه رحمت و لطف بر عذاب مقدم است . اگر ما زمینه ی آمرزش را فراهم نکنیم دچار عذاب می شویم . دیگر اینکه خوف و رجاء باید در کنار هم باشد . ما باید بدانیم که هم خدا می بخشد و هم عذاب می کند. در پایان آیه خدا امید رحمت و بخشش می دهد .

سوال – در مورد دعای روز دوشنبه توضیحاتی بفرمایید .

پاسخ – ما باید حق الناس را جدی بگیریم و از خدا و خلق خدا عذرخواهی کنیم و خودمان را بشکنیم . این شکستن باعث می شود که رحمت خدا شامل حال ما بشود . شما عفو کنید تا شما را عفو کنند . ما باید خودمان را مقصر بدانیم . یعنی ما باید خودمان را درست کنیم . بعضی ها می گویند که ما توبه کرده ایم ولی نمی دانیم بخشیده شده ایم یا نه . این وسوسه های شیطانی است . کسی که توبه می کند و حق الناس را ادا می کند خدا او را می بخشد و او مثل کسی است که اصلا گناه نکرده است . روایت داریم : کسی که توبه می کند و حلالیت می طلبد ، اگر بدهی هایی دارد که در حد توان او نیست ،با استغاثه در درگاه خدا ، خدا آنرا جبران می کند. دعای روز دوشنبه در اوایل مفاتیح است . بخش مهمی از این دعا در مورد حق الناس است . دعا می فرماید : خدایا من استغفار می کنم از هر نذری یا عهدی که کرده ام و آنرا شکسته ام ، خدایا من از تو درخواست می کنم مظلمه هایی که از بندگانت در حق من است آنها را راضی بکن ، اگر ظلمی در حق خودم و دیگران کرده ام چه حاضر ، چه غایب ، مرده یا زنده ، خدایا الان دستم خالی است و چیزی ندارم که آنرا جبران بکنم ، خدایا از تو می خواهم درود بر محمد و آل او بفرستی ، خدایا تو بر قلب آنها بینداز که آنها از من راضی باشند . روایت داریم که اگر کسی عذرخواهی کند و شخص طلبکار راضی نشود ، در روز قیامت خدا شخص طلبکار را می آورد و می گوید که از این بنده ی من که حلالیت طلبیده است بگذر . او قبول نمی کند . خدا می فرماید که این خانه و باغ در بهشت را بپذیر و از او بگذرد . فرد هم از او می گذرد . فضیل بن عیاض دزد بود . او یک روز که برای دزدی بالای دیوار رفته بود ، این آیه قرآن را شنید : آیا وقت آن نشده است که دلهایتان خاشع بشود ؟ این آیه به قلب فضیل خورد . او توبه کرد و حقوق مردم را ادا کرد . او دید که عده ای در بیایان می گفتند که این محل امن نیست و فضیل و یارانش در اینجا هستند . او به آنها آرامش داد و گفت که فضیل توبه کرده است .او یکی از اولیاء الله شد یعنی دعا می کرد و مستجاب می شد . سکوی پرتاب ما توبه واقعی و اداکردن حقوق دیگران است .

در روز دوشنبه ، زیارت امام حسین (ع) و امام حسن (ع) مستحب است .

خدایا در ظهور امام زمان (عج) تعجیل بفرما .