حجت الاسلام والمسلمین فرحزاد

91/1/21

هوا هوای لطیفی ست طراوات است و ترنم و شبنم است و شقایق ، هوای همهمه دارند تندر و ابر و باران ، هوای زمرمه دارند بید و باد و بنفشه و من هوای تو را دارم .

سوال – گاهی اوقات ما دعا می کنیم ولی دعای ما اجابت نمی شود . برای این دعا چه اتفاقی می افتد ؟

پاسخ – سه جمله ی زیبا در پایان دعای ابوحمزه ی ثمالی آمده است . در جمله ی اول امام سجاد (ع) می فرمایند : خدایا تو در قرآن فرموده ای : کسانی که به شما ظلم می کنند عفو کنید، پس حرفی را که خودت زده ای ،به آن عمل کن . ما به خودمان ظلم کرده ایم ، پس ما را عفو کن . در جمله ی دوم امام می فرماید :خدایا در قرآن فرموده ای که سائلی را بی جواب برنگردانیم ، ما سائل درخانه ی تو هستیم پس ما را بدون جواب برنگردان . در  جمله ی سوم امام می فرماید : خدایا ،در قرآن فرموده ای که ما نسبت به زیردست های مان گذشت بکنیم ، خدایا ما برده ی تو هستیم ،پس ما را از آتش جهنم نجات بده ، خدایا به قول های خودت عمل کن.

ما می دانیم کسی از خدا راستگوتر نیست و مطمئن هستیم که خدا به قول هایش عمل      می کند . یکی از شرایط دعا این است که انسان نسبت به خدا خوش بین باشد . گاهی دعای ما اجابت نمی شود زیرا ما هنوز خدا را نشناخته ایم . زیرا او همه چیز را می داند و مهربان است . اگر فامیل مهربانی ما را دعوت بکند ، آیا ما می توانیم گمان ببریم که وقتی به خانه ی او برویم ،در را به روی ما باز نکند ؟ ما چنین گمانی نمی بریم . یک مادر مهربان ،دانا ، دلسوز و پولدار است و فرزندش نیاز مالی دارد ، آیا می شود که این مادر به فرزند نیازمندش کمک نکند ؟ ما باید اعتقاد و باور خودمان را نسبت به خدا بالا ببریم . خدا به مراتب از مادر نسبت به ما ،مهربانتر است . محبت خدا از محبت امام حسین (ع) که خون خودش را در راه خدا داد تا مردم از گمراهی نجات پیدا کنند بیشتر است . آیا می شود که خدا ما را دعوت بکند و بعد ما را رد بکند ؟ پس اگر دعای ما مستجاب نشد ،ما باید اشکال را در خودمان جستجو کنیم . وقتی یوسف عزیز مصر شد ،جبرئیل به دیدن او آمد . جبرئیل دید که جوانی به دیدن یوسف می آید ،او تبسمی کرد . یوسف پرسید که چرا تبسم می کنی ؟ جبرئیل گفت : این جوان ،همان نوزادی است که در گهواره به پاکی تو شهادت داد . وقتی زلیخا پیراهن یوسف را که داشت از دست او فرار می کرد پاره کرد و یوسف در اتهام بود ، نوزاد گفت که اگر پیراهن یوسف از پشت پاره شده است معلوم می شود که یوسف داشته فرار می کرده و مقصر نیست . این نوزاد در گهواره شهادت داد و یوسف نجات پیدا کرد . حضرت یوسف خوشحال شد و هدایای زیادی به او داد و به او محبت کرد . جبرئیل منقلب بود و اشک می ریخت. جبرئیل گفت که تو برای یک بار شهادت دادن این جوان ، این قدر به او محبت می کنی ، حالا ببین خدا به کسی که در روز ،پنج بار به بزرگی و یکتایی خدا شهادت بدهد ،چه محبت و لطفی می کند . خوب است که ما به خدا خوش بین باشیم . خوش بینی به خدا خیلی از مشکلات را حل می کند.

می گویند : سلطانی وزیری بی کفایت داشت که می خواست او را کنار بگذارد و دنبال  بهانه ای بود . او سه تا سوال سخت از وزیر کرد و می دانست که او نمی تواند آنها را جواب بدهد . بنابراین به وزیر گفت که اگر نتوانی به این سوالها جواب بدهی تو را برکنار می کنم . یکی اینکه خدا چه چیزی می خورد ، چه چیزی می پوشد و چکار می کند ؟ وزیر غلامی زیرک داشت .( یکی از علما می فرمودند که یک روز نوه ام از من پرسید که معنی ملاصدرا چیست ؟ من به او گفتم که این اسم یک فیلسوف است. او به من گفت که تو هم نمی فهمی . او گفت : کسی که درس خوانده است ملا است و صدرا یعنی اینکه صد تا راه برای مشکل پیدا می کند. ما نباید هیچ کس را دست کم بگیریم . هدهد سلیمان ملکه ی سبا را پیدا کرد ،در حالی که سلیمان از این موضوع خبر نداشت.) وزیر داستان را برای غلام تعریف کرد . غلام گفت که من جواب این سه تا سوال را می دانم ولی دو تا جواب را الان می گویم ولی سومی را فردا می گویم . جواب اول : خدا غم بنده هایش را می خورد و جواب دوم : خدا عیب بندگانش را می پوشاند . ستاریت خدا بسیار مهم است. اگر پرده ها کنار برود کسی حاضر نیست که حتی دیگری را دفن کند. آیت الله بهجت ذکر یا ستار را زیاد می گفتند . خیلی از افراد که ظاهرشان خوب است ولی باطن شان خیلی خراب است و برعکس . آنچه ما در دنیا داریم مثال آن هم در آسمان چهارم وجود دارد . هر کاری که ما می کنیم مثال یا شبه ما آن کار را در آسمان چهارم می کند. امام صادق (ع) فرمودند: وقتی انسان کار خوب انجام می دهد ،درآسمان چهارم این عمل نشان داده می شود ولی وقتی انسان گناه می کند ، خدا می فرماید که روی آسمان پوششی بیندازید که اهل آسمان بنده ی من را نفرین نکنند. خدا نمی خواهد در آسمان چهارم هم آبروی ما برود . روایت داریم: اگر هفتاد گناه کبیره از برادرت دیدی ،آنرا بپوشان . جوانی با دختری ازدواج کرد و بعد دید که او دوشیزه نیست ولی آبروی او را نبُرد و با خدا معامله کرد و به دختر کمک کرد که انسان خوبی بشود . این مرد توانست خدمت امام زمان (عج) شرفیاب بشود . کسانی که دنبال عیب دیگران می گردند تا آنرا افشا کنند ، از تحت ولایت خدا خارج می شوند و تحت ولایت شیطان قرار می گیرند . و شیطان هم آنها را قبول نمی کند . خدا پوشاندن عیب و حفظ اسرار دیگران را دوست دارد . غلام جواب سوال سوم را نداد. وزیر غلام را پیش سلطان برد و جواب ها را به سلطان گفت . سلطان دستور داد که جای غلام و وزیرعوض بشود . وزیر قبلی گفت که جواب سوال سوم چه بود ؟ وزیر فعلی گفت که جواب سوم این است :خدا در یک لحظه جای غلام و وزیر را عوض می کند. خدا انسانها را امتحان می کند . ما بدانیم که خدا ما را رها نمی کند . خوش بینی یعنی شاکی نبودن از خدا . مشکلات خودمان را به خدا نسبت ندهیم .

خدا قطعا دعاها را پاسخ می دهد . ما می توانیم در دعا اصرار بکنیم ولی باید حق انتخاب را به خدا واگذار کنیم . ما دعا می کنیم ،ممکن است که خدا عین خواسته ی ما را به ما بدهد و ثواب دعا را هم به ما می دهد یا ممکن است که خدا خواسته ی ما را با تاخیر به ما بدهد . در قرآن داریم :حضرت موسی به فرعون نفرین کرد و اجابت شد . ( این دعا چهل سال طول کشید ) . روایت داریم :از بین بردن کوهها راحت از از بین بردن حاکمی است که اجل او فرا نرسیده باشد. تا اجل کسی نرسد خدا به او مهلت می دهد . پس ممکن است که خدا در اجابت دعا تاخیر بیندازد که این تاخیر روی حکمت و شرایط است . خدا دوست دارد صدای بنده اش را بشنود. مرحوم نراقی می گوید: دنیات نداده اند نه از خواری توست کونِین فدای یک نفس زاری توست ، هر چند دعا کنی اجابت نکنم زیرا که مرا محبت زاری توست . خدا یا رب شما را دوست دارد . هر چه شما دعا کنی ، خدا آنرا ذخیره می کند . روایت داریم : در روز قیامت ، خدا از فقرائی که راضی هستند ، صبر می کنند و شکایت نمی کنند عذرخواهی می کند . اگر هر کس پنج درصد خرید عیدش را به فقرا می داد ، دیگر فقیری باقی نمی ماند .امروزه سخاوت و رحم کم شده است . خدا مثل یک برادر بزرگ که از برادر کوچکتر عذرخواهی می کند ،از فقرائی که صبر کردند و شکایت نکردند عذرخواهی می کند. گاهی ظرفیت کم است . یکی از پیامبران به دیدن دخترهایش رفت . او به دخترش گفت که حالت چطور است ؟ دختر گفت که شوهر من کشاورز است ،اگر باران بیاید وضع مان خیلی خوب می شود و اگر نباید بدبخت می شویم ، پدر دعا کن که باران بیاید . دختر دوم گفت که شوهر من سفالگر است و کوزه ها را در آفتاب گذاشته است که خشک بشود ، اگر باران بیاید ما ورشکست می شویم ، پدر دعا کن که باران نیاید . حالا این پدرمهربان دعا کند که باران بیاید یا نیاید ؟ گاهی دنیا یا انسان ظرفیت اجابت دعا را ندارد . بعضی از مواقع عین دعای ما مستجاب نمی شود ولی خدا بهتر از آن را به ما می دهد . ما دعایی می کنیم و روی آن اصرار می کنیم حتی درمورد مسائل معنوی . گاهی بنده ای از خدا طاعت می خواهد . در روایت داریم : خدا می داند که اگر این فرد مدتی نماز شب بخواند غرور او را می گیرد . در مکارم الاخلاق داریم : خدایا به من توفیق بندگی بده ،مبادا من دچار عُجب بشوم و از بین بروم . پس خدا بجای آن حاجت به شما ثواب، درجه و مقام می دهد . منصور دوانقی عده ای از سیّدها را در زندان کرده بود و آنها را شکنجه می کرد . عده ای از سیّدها پیش یکی از زندانیان مستجاب الدعوه رفتند و گفتند که برای آزادی ما دعا کند . او گفت : من برای شما دعا می کنم اگر خدا بخواهد . اما بدانید که خدا برای منصور دوانقی جهنمی درست کرده است و برای شما هم ،در بهشت مقاماتی قرار داده است که با صبر به این مقامات می رسید ، شما می توانید انتخاب کنید. آنها گفتند که برای آزادی ما دعا نکن ، ما صبر می کنیم تا آن مقامات را بدست بیاوریم . مثلا ممکن است که خدا به ما همسر ندهد ، حضرت معصومه همسر نداشت ولی عظمت بالایی داشت . ما نباید ندادن همسر را حمل بر بدی و دشمنی خدا بدانیم . حضرت زهرا مستجاب الدعوة بودند ولی رنج های زیادی کشیدند . وقتی ابراهیم پسر پیامبر مُرد ،پیامبر گریه کرد ولی شکایت نکرد . یکی از یاران خوب امام باقر (ع) و امام صادق (ع) ابوبصیر بود. او نابینا بود. او ایمان کاملی داشت . ابوبصیر نزد دو امام آمد و گفت شما که مستحاب الدعوة هستید برای من دعا کنید که چشم من بینا بشود. جضرت دعا کرد و او بینا شد. حضرت گفت : اگر تو بر نابینایی خودت تا آخر عمر صبر بکنی ، من بهشت برین را از طرف خدا برای تو ضمانت می کنم . ابوبصیر کور بودن را انتخاب کرد . اگر در دنیا برای ما کم گذاشته شده باشد حتما در آخرت خدا آنرا جبران می کند. در مثنوی داریم: عاشقم بر لطف و بر قهرش به جد ،دل عجب من عاشق این هر دو ضد ، ناخوش او خوش بود بر جان من ،جان فدای یار دل رنجان من . گاهی خدا ما را نوازش می کند و گاهی ما را اذیت می کند.

سوال – آیات پایانی سوره ی تحریم را توضیح بفرمایید .

پاسخ – پیامبر فرمود : ای فاطمه ، هر کس بر شما صلوات و درود بفرستد خدا گناهان او را می آمرزد و او را به من پیامبرملحق می کند.

ما می توانیم صلوات های معمولی را به حضرت فاطمه هدیه کنیم یا اینکه بگوییم : اللهم صل علی فاطمة و ابیها و بعلها و بنیها بعدد ما احاط به علمُک .

در آیات پایانی این سوره ، خدا دو نمونه از زنان بد و خوب را معرفی می کند . دو نمونه از زنان بد ،همسر نوح و لوط بودند . (حضرت نوح مستجاب الدعوة بوده ولی همسرش هدایت نشد . ما باید دعا بکنیم ولی حق انتخاب را به خدا بدهیم . نوح به خدا گفت که بچه ی من ازاهل من است و من نمی خواهم او غرق بشود. خدا گفت که او از اهل تو نیست ، چیزی که تو نمی دانی از من نخواه . همسر و فرزند نوح به جهنم رفتند . امام هفتم در زندان بودند و مصیبت های زیادی دیدند . آنها ولی خدا بودند ولی حق انتخاب را به خدا  می دادند و راضی به راضی خدا بودند . گاهی ما از خدا فرزند پسر می خواهیم ولی خدا به ما دختر می دهد و دامادی به ما می دهد که از خیلی پسرها بهتر است یا گاهی فرزند نمی دهد ولی جایگزین آنرا می دهد . مرحوم آیت الله مجتهدی اولاد نداشتند ولی حوزه ی علمیه ای درست کردند و هزاران شاگرد تربیت کردند . آخوندکاشی همسر و فرزند نداشت ولی دویست تا مجتهد پای درس او می نشستند . ما نمونه هایی داریم که اولیاء خدا بودند ولی خواسته هایشان برآورد نشد و خدا به آنها جایگزین داد . جایگزین آن یا دردنیا است یا کفاره ی گناهان می شود یا خدا ثواب می دهد یا در بهشت درجه می دهد. روایت داریم : گناهانی که به اجابت نمی رسد ، در قیامت پاداش داده می شود و مومن در قیامت پشیمان است و می گوید که ای کاش هیچ کدام از دعاهای من برآورده نمی شد .) حضرت آسیه و حضرت مریم دو نمونه از زنان خوب بودند. همسر آسیه فرعون بود . او ادعای خدایی    می کرد . حضرت آسیه در آن شرایط سخت دین و ایمان خودش را حفظ کرد . روایت داریم که اگر خانمی بر بدی همسرش صبر کند ،خدا ثوب آسیه را به او می دهد . آسیه به موسی ایمان آورد . فرعون بدن او را زیر آفتاب شکنجه کرد ولی او ایمانش را از دست نداد . در قرآن دعای آسیه زیر شکنجه آمده است : خدایا من تو را می خواهم ، پیش خودت خانه ای از بهشت برای من بنا کن ، من را از دست فرعون و قوم ظالمین نجات بده .کسانی که گرفتار هستند این دعا را بخوانند (آخر سوره ی تحریم ).