در مورد راه کارهای دوری از کبر و غرور توضیحاتی بفرمایید.

پاسخ – ریشه ی غضب و عصبانیت غرور و تکبر است. معمولا افرد افتاده حال دچار عصبانیت نمی شوند. بدترین صفت اخلاقی و ریشه ی همه ی رذایل غرور است. باید غرور و تکبر در انسان از بین برود البته موارد خاصی در روایات ما وجود دارد که غرور و تکبر استثنا شده است.

در روایت داریم که تکبر ورزیدن به افراد خودخواه عبادت است یا داریم که با افراد متکبر، متکبرانه برخورد کنید. این از موارد خاص است. اگر تکبر ورزیدن با افراد متکبر باعث بشود که متکبر از تکبرش بیرون بیاید و اصلاح شود، تکبر ورزیدن مانعی ندارد. وقتی جواز تکبر صادر شده است منظور این نیست که ما واقعا خودمان را بالا ببینیم بلکه منظور این است که ما شبیه سازی کنیم یعنی خودمان را به مغرور بودن بزنیم نه اینکه واقعا مغروربشویم. حتی درمورد غضب هم این طور است که اگر ما می خواهیم کار اشتباه را به فرزندمان بفهمانیم باید حالت غضب یا تهدید را به خودمان بگیریم. پس جواز تکبر برای وقتی است که هم تکبر اثر داشته باشد و هم اینکه حالت تکبر را به خودمان بگیریم. و قصد ما خیر باشد.

آقای دولابی می فرمود :ما دو راویت در مقابله با تکبر داریم یکی می فرماید که خودت را متکبر نشان بده و روایت دیگر می فرماید: اگر کسی مغرور است و مَن مَن می کند شما هم بگوید :بله ،درست است. ما باید به روایت دوم عمل کنیم زیرا روایت اول مخصوص انبیاء و اولیاء است که اگر قیافه ی متکبرها را بگیرند آلوده نمی شوند ولی اگر ما قیافه ی متکبرها را به خودمان بگیریم آلوده می شویم. پس ما روایت اول را سفارش نمی کنیم. پس هر کس می گوید: من، شما بگویید: خوب تو و خیلی توجه نکنیم.

یکی دیگر از موارد جواز تکبر در مانورهای جنگی در مقابل دشمن است. پیامبر دیدند که فردی در مقابل دشمن لباس جنگی پوشیده و تکبر او را گرفته است، پیامبر فرمود :خداوند این حالت را دوست دارد. پس تواضع درمقابل دشمن معنا ندارد. ما باید در مقابل دشمن قیافه بگیریم و او را بترسانیم حتی اگر توخالی باشیم. پس در مانورهای جنگی و میدان جنگ قیافه بگیریم و تکبر ورزیدن اشکالی ندارد.

جواز دیگر تکبر ورزیدن برای خانم ها است که در برابر اجنبی ها و غریبه که قصد سوء دارند باید تکبر بورزند. البته تکبر در برابر شوهر و دیگران جایز نیست. آقایان هم نباید در خانواده قیافه بگیرند و دستور بدهند.

بعضی از خانم ها خودشان چراغ سبز نشان می دهند و غریبه ها سوء استفاده می کنند. خانمها باید پشت تلفن با نامحرم ها خیلی سلام وعلیک نکنند مگر اینکه طرف خودش را معرفی کند. خانم ها باید با نامحرم ها سنگین برخورد کنند . در قرآن خداوند به زنان پیامبر می فرماید که با نامحرمان ملایم و نرم صحبت نکنید زیرا کسی که در دلش مرض دارد طمع می کند. خیلی از مفاسد با پیامک ها شروع شده است. اینها پیشگیری های اسلام است.

حتی خانم ها باید با اقوام نامحرم نزدیک که قصد سوء دارند و می خواهند ارتباط برقرار کنند، سنگین برخورد کنند. امیرالمومنین می فرماید که سه خصلت برای خانمها خوب است ولی برای آقایان خوب نیست :تکبر در مقابل نامحرم، بخل ورزیدن و ترس. پس تکبر و بخل و ترس برای آقایان بد است. آقایان هم باید در مقابل خانم هایی که قصد سوء دارند جدی باشند.  خدا می فرماید: مقدمات گناه را فراهم نکنید.

یکی دیگر از جوازهای تکبر این است که حضرت علی(ع) می فرماید: چقدر زیباست که اغنیاء برای فقرا تواضع کنند و زیباتر این است که فقرا هم در مقابل اغنیاء عزت نفس داشته باشند و خودشان را نشکنند. آقایی می خواستند به سیدی کمک کنند و نزد حاج آقا ارباب آمدند و گفتند که من می خواهم به ایشان کمک کنم. حاج آقا ارباب فرمود: من تفضل ایشان را نسبت به شما قبول کردم. یعنی عزت نفس سید را حفظ کرد و حرمت کمک کننده را هم گرفت. ما باید منت پذیر فقرا باشیم. پیامبر فرمود که ما واسطه هستیم که رزق و روزی را به فقرا برسانیم.

سوال – صفحه 417 قرآن کریم را توضیح بفرمایید.

پاسخ – فراموش کردن چیزهای مهم خوب نیست .پیامبر فرمود :اگر کسی اسم مرا بشنود و فراموش کند که صلوات بفرستد ،خداوند کاری می کند که راه بهشت را گم کند.

پس مشخص می شود که راه بهشت پیروی از محمد و آل محمد و راه آنهاست.

در این صفحه خداوند می فرماید :کسانی که در دنیا گناه می کنند ،در این دنیا عذاب نزدیک دنیایی به آنها می چشانیم تا با این گرفتاری ها متنبه بشوند و دچار عذاب بزرگ روز قیامت نشوند و برگردند. پس خداوند برای افرادی که گناه می کنند گرفتاری و مشکلات می گذارد تا بلکه در این دنیا به سوی خداوند برگردند .

سوال -در مورد وسواس و راه مقابله با آن توضیحاتی بفرمایید.

پاسخ- بدانید که مقابله با وسواس با توکل به خدا و استغاثه حل می شود. ما در نماز می گوییم که خدایا مرا کمک کن .اعتماد و توکل به خدا مشکل وسواسی ها را حل می کند.

سوره حمد خلاصه ی قرآن است. از اول این سوره تا قبل ایاک نعبدو در مورد خداست و بعد درمورد ما و خداست. راه حل وسواسی ها گفتن ایاک نعبد و ایاک نستعین است. افراد وسواسی یا مسئله را نمی دانند یا به خواهش دلشان عمل می کنند یا به دستور شیطان عمل می کند. پس افراد وسواسی باید توکل و اعتمادشان به خدا زیاد باشد. فرستادن صلوات برای بیماریهای روحی خیلی موثر است. وسواسی ها بدانند که خداوند سریع الرضا است و به عمل کم راضی می شود.

امام صادق (ع)می فرماید: من نوجوان بودم و با پدرم به طواف خانه ی خدا رفتم ،شوق طواف داشتم و پشت سر هم طواف می کردم. بطوری که از بدنم عرق می ریخت  .وقتی طوافم تمام شد پدرم فرمود: ای فرزندم ،چرا این قدر خودت را خسته می کنی؟ وقتی خداوند از کسی راضی باشد با عمل کم هم از او راضی خواهد شد.

داریم که در رکعت سوم نماز می توانیم یک حمد بخوانیم یا یک بار تسبیحات اربعه را بخوانیم .یک بار خواندن تسبیحات واجب و دو بار خواندن آن حرام و سه بار خواندن آن مستحب است. شما نمی توانید به قصد نماز پنج بار تسبیحات بخوانید با اینکه زحمتش هم بیشتر است. در وضو شستن بار اول و دوم اشکالی ندارد ولی برای بار سوم حرام است. اگر ما این مسائل را بدانیم در حل مسئله ی وسواس موفق تر خواهیم بود. پیامبر فرمود: من بر یک دین ساده و فطری مبعوث شده ام. در زمان پیامبر زیاد آب نبوده است و با کمبود آب مواجه بوده اند.

در وسایل الشیعه داریم که ابوحمزه با عده ای مُحرم شدند که به مکه بروند. آنها نزد امام باقر(ع) رفتند در حالیکه بر اثر آفتاب پوست صورت شان کنده شده بود. امام پرسید: شما از کجا مُحرم شده اید که این قدر آفتاب به صورت شما تابیده است؟ آنها گفتند که ما از کوفه مُحرم شدیم. آنها گفتند: به ما حدیثی رسیده است که هر کاری که سخت تر است بهتر است. و اگر از وطن تان محرم بشوید بهتر است. امام فرمود :این حدیث درست نیست. ابوحمزه از رَبَزه مُحرم شده بود و امام کار او را هم تایید نکرد. عده ی دیگر از میقات محرم شده بودند .امام فرمود: شما به حرف خدا و سنت پیامبرعمل کردید. هر وقت دو موضوع حلال برای من پیش بیاید من آسانترین را می گیرم. خدا آسان گیری را دوست دارد.

چرا وسواسی ها به خودشان و دیگران سخت می گیرند؟ وقتی خدا با عمل کم از ما راضی می شود کاری نکنیم که به خودمان و دیگران فشار بیاوریم. و ثواب کمتری ببریم. یعنی چیزی که خدا از ما نخواسته انجام بدهیم.

خدایا به حق محمد و آل محمد امام زمان(عج) را از ما راضی و فرجش را نزدیک بفرما.همه  ی ما را از بهترین یاران اهل بیت قرار بده ، در دنیا و آخرت ما را به خودمان وانگذار و بیماران روحی هم شفا عاجل عنایت بفرما.