در مورد راه کارهای مقابله با وسواس های فکری و عملی توضیحاتی بفرمایید.
پاسخ – بعضی از بینندگان حس می کنند که اگر ما می گوییم که مسائل دین و احکام ساده است بخاطر درمان بیماری وسواسی است ولی این طور نیست این مطالب از روایات گفته می شود و مسائل حقیقی است. اگر کسی حتی وسواس هم نداشته باشد باید بداند که یک بار شستن کافی است .
امیرالمومنین از محلی عبور می کردند که آبی از پشت بام روی سرشان ریخت و ایشان این آب را روی صوت شان مالیدند و فرمودند: وقتی من علم به نجاست چیزی ندارم حتی اگر آن مایع بول باشد برای من پاک است.
فردی از امام صادق(ع) سوال کرد که در تاریکی حس می کنم مایعی از بدنم بیرون می آید.آیا لازم است که من چراغی روشن کنم که ببینم آن خون است یا خیر.امام فرمود: خیر،لازم نیست.
امام باقر(ع) وقتی از حمام بیرون می آمدند بدون اینکه پای شان را بشویند نماز می خواندند.( در قدیم آب لوله کشی در حمام ها نبود و ایشان بدون شستن پا از حمام بیرون می آمدند)
شخصی به امام صادق(ع)گفت که من لباس ها را آب کشیدم و بعد دیدم که موش مرده ای در تشت است ،آیا لباس ها نجس است؟ امام فرمود :احتمال دارد که این موش مرده بعد از آب کشیدن لباس ها در تشت افتاده است و شما یقین ندارید که قبل از شستن لباس ها در تشت بوده است، پس لباس ها پاک است.
امام هادی(ع) می فرماید: خداوند دشمن می دارد کسانی را که به رخصت های خدا اهمیت نمی دهند و آنرا قبول نمی کنند. مثلا می گویند که اگر بیمار هستید روزه نگیرید ولی طرف می گوید که من می خواهم روزه بگیرم. این کار هم حرام است و هم بدعت است. و گناهش از کسی که روزه اش را می خورد بیشتر است. فردی که روزه می خورد کار حرامی انجام می دهد و کفاره و قضا دارد. ولی کسی که در مقابل حرف خدا می ایستد و می گوید که می خواهم روزه بگیرم و بدعت می گذارد، گناهش بیشتر است. در زمان پیامبر عده ای بودند که وقتی پیامبر در سفر روزه اش را خورد و نمازش را شکسته خواند، گفتند که ما روزه مان را نمی خوریم و نمازشان را کامل خواندند و در مقابل پیامبر ایستادند. پس بعضی ها در مقابل حکم خدا و پیامبر می ایستند. و تسلیم نمی شوند.
انتهای قطار وسواس بسیار خطرناک است. زیرا به جهنم و خودکشی ختم می شود. پس بهتر است که هر کسی که سوار این قطار است در اولین ایستگاه پیاده بشود. اگر هزاران فکر ناخواسته به ذهن افراد وسواسی بیاید نباید به آن توجه کنند و گناهی برای آنها نوشته نمی شود. باید فکر و رفتار وسواسی را در ابتدا از بین برد زیرا کم کم زیاد می شود و تمام وجود انسان را فرا می گیرد. این روایت ها روی خیلی از افراد اثر کرده است.
امام صادق(ع) وقتی می خواست به دستشویی برود روی لباسش آب می ریخت که اگر در دستشویی آبی روی لباسش ریخت فکر کند همان آبی است که خودش ریخته است.
1- یک اصل مهم این است: (در روایت داریم)همه چیز پاک است مگر اینکه یقین پیدا کنید آن چیز نجس است. یعنی بتوان روی نجس بودن آن قسم خورد. آیت الله تبریزی می فرمودند که اگر در دستشویی آبی که به شلنگ وصل است به صورت تان می بپاشد این آب پاک است. زیرا ما نمی دانیم که همراه این آب بول یا خون هست یا خیر و در ضمن آب هم کر است. با احتمال نمی توان گفت که چیزی نجس است. این مطلب مسائل را آسان می کند. در هنگام نماز خواندن فقط باید لباس و محل مهر پاک باشد و پاک بودن بقیه ی قسمت ها مهم نیست. اگر کسی نداند که لباسش نجس است و با آن نماز بخواند و بعدا بفهمد، نمازش اشکالی ندارد و اعاده هم ندارد. ما باید به نجس بودن علم پیدا کنیم.
2- بعضی ها فکر می کنند که اگر جُنب یا عادت ماهیانه بشوند تمام بدن شان نجس است. و باید لباس شان را عوض کنند. ولی این طور نیست .همان موضعی که خونی یا ... بشود نجس است. پس کسی که غسل بر او واجب شده است حتی اگرعرق بکند و بدنش به لباس بچسبد بازهم پاک است فقط موضعی که نجس است و به لباس می چسبد نجس است و بقیه ی بدن و لباس پاک است. و لازم نیست که تمام لباس شان را دربیاورند و آنرا عوض کنند.
3- رنگ و بوی نجاست اگر به بدن یا لباس بماند اشکالی ندارد. اگر لباسی خونی بشود و بعد آنرا در ماشین لباسشویی بیندازیم ولی اثر خون در روی لباس بماند اشکالی ندارد و این لباس پاک است. همین که جرم خون از بین برود کافی است. اگر کهنه ی بچه را می شویید و بوی نجاست در آن می ماند این هم اشکالی ندارد. به فتوای فقهاء وقتی عین نجاست برطرف شد جسم پاک است. پس ماندن رنگ نجاست و خون اشکالی ندارد.
4- خونی که به اندازه ی یک بند انگشت یا به اندازه ی یک سکه ،روی لباس یا بدن باشد برای نماز خواندن اشکالی پیش نمی آورد. و نماز خواندن با آن صحیح است. البته آن قسمت نجس است و بعداً آب بکشند ولی برای نماز اشکالی پیش نمی آورد.
5- فتوای اکثر فقهاء این است: ماشین لباس شویی که به آب کر وصل است در و پیکرش پاک است و وقتی عین نجسات برطرف می شود حتی اگر رنگش هم روی لباس مانده باشد پاک است.
6- آیا لازم است که ما از صاحبخانه بپرسیم که آیا فرش شما پاک است یا بچه ی شما پاک است ؟ خیر، در این مسائل تفحص لازم نیست. تا ما مسئله ای را نمی دانیم باید به پاکی عمل کنیم مگر اینکه یقین به نجاست کنیم. پس برای یقین رسیدن نیازی به تجسس نیست. زیرا این کار باعث زحمت و دردسر می شود. یکی از کارهایی که در روایات ما نهی شده است این که زیاد سوال کردن و تکرار سوال است. خیلی از مسائل بخاطر سوالات بیجا و فضولی ها اضافه شده است. داستان سوره بقره این بوده است: فردی کشته شد ولی قاتل مشخص نبود. به حضرت موسی مراجعه کردند و حضرت فرمود: گاویی را بکشید و قطعه ای از آن را به بدن این فرد بمالید تا جوان زنده شود و نام قاتل خودش را بگوید. روایت داریم که اگر آنها هر گاویی را می کشتند این اثر را داشت ولی قوم بنی اسرائیل سوال کردند که چه نوع گاویی باشد، رنگش چه رنگی باشد،...آنها آنقدر در مورد گاو سوال کردن که گاو در یک مورد منحصر شد. جوانی چنین گاوی را داشت و او مبلغ زیادی را درخواست کرد. در روایت ما را از تفحص و سوال زیاد نهی کرده است. کنجکاوی زیاد در مسئله لازم نیست.
رفتار مراجع بزرگ و امام خمینی برای ما حجت است زیرا رفتار آنها برگرفته از روایات است .امام خمینی وقتی در پاریس بودند اول درهتل بودند و بعد به دهکده رفتند. ایشان از حوله های هتل استفاده می کردند ولی بعضی از خشک مقدس ها می گفتند که اینها برای غیر مسلمان است و شاید دست آنها خورده باشد. یک روز که امام به حمام رفتند، اطرافیان جلوی پای ایشان پارچه ای انداختند که پای امام روی فرش هتل نباشد ولی امام آنها را کنار زد و پایش را روی زمین گذاشت. خیلی از فقهاء یهودی و نصرانی را هم پاک می دانند. تا جایی که ما یقین به قسم خوردن پیدا نکنیم برای ما پاک است. امام از وسایل خارجی ها استفاده می کردند و لباس شان را به خشک شویی محل زندگی شان در فرانسه می دادند. رفتار این بزرگان باید برای ما الگو باشد. شاید نجس باشد یا احتمال دارد را باید کنار گذاشت.
فردی نزد آیت الله بهاء الدینی آمد و گفت که در نانوایی دیدیم که سنگ های تنور خونی است.(افراد وسواسی معمولا تَوَهم دارند و دنبال چیزهای نجس می گردند)آیت الله بهاءالدینی ناراحت شدند و فرمودند: این چه حرفی است آیا شما می خواهید نان مردم را نجس کنید؟ سیره رفتاری بزرگان ما این بوده است که همه چیز پاک است مگر اینکه صددرصد یقین کنید که نجس است. در قدیم برای مسافرت چند مشک آب برای خوردن می بردند. حتی در قدیم شیر آب در خانه ها نبود. به فتوای اکثر فقهاء می توان مدفوع را با دستمال کاغذی پاک کرد و شستشو هم لازم نیست. به فتوای عموم فقها کافر نجس است و وقتی اشهدان لا اله الاالله می گوید پاک می شود. آیا با گفتن شهادتین تغییراتی در بدن آنها حاصل می شود ؟ خیر. نجاست و طهارت یک امر اعتباری است و دقت عقلی نمی خواهد. مثلا خون داخل بینی پاک است مگر اینکه بیرون بیاید.
7- بعضی ها وقتی می خواهند نیت کنند مشکل دارند و نمی دانند چطور نیت کنند. نیت یعنی قصد و توجه .وقتی ما دست مان را بلند می کنیم که لیوانی را برداریم یعنی نیت شده است. سید بن طاوس می فرماید: نیت امری است که بدون خواسته ی ما تحقق پیدا می کند. و لزومی ندارد که ما روی آن مانور بدهیم. هرکاری که می خواهیم انجام بدهیم تصمیم می گیریم. یعنی به دست مان فرمان می دهیم که آنرا کار را انجام بدهد. همین که می خواهیم نماز بخوانیم یعنی نیت کرده ایم. یک معنی نیت اخلاص است یعنی وقتی وضو می گیریم برای شستشو و خنک شدن نباشد و به قصد امر الهی باشد. معنی دیگر نیت این است که توجه به کار داشته باشیم. مثلا اگر از ما بپرسند که چکار می کنید؟ بگوییم: وضو می گیریم. طبق فتوای فقهاء گفتن نیت نماز، غسل و وضو به زبان واجب نیست. توجه به این کارها کافی است. نیت یک امر واقعی است و انجام می شود و لازم نیست که در ذهن مان مرور کنیم.
8- در وضو یک بار شستن صورت کافی است. شستن دست ها قبل از وضو مستحب است. و جزو وضو نیست. روایت داریم :وضو دو تا شست و شو(دست و صورت) و دو تا مسح (سر و پا) است.
امام صادق(ع) می فرماید: به خدا قسم ،وضو پیامبر نبود مگر این چنین: یک مشت آب به صورت می ریختند، یک مشت آب به دست راست و یک مشت آب به دست چپ. درمسح سر و پا به اندازه ی درازای یک انگشت کافی است. دین ما راحت است ولی ما با سوال آنرا سخت کرده ایم .در مسئله ی آبروی مردم ، تهمت زدن و غیبت باید سخت گرفت.
ماه ذیقعده ماه امام رضا(ع)است. خدایا به حق امام رضا(ع) فرج امام زمان(عج) را نزدیک بفرما،همه ی بیماران روحی و جسمی را شفا عنایت بفرما، رفع گرفتاری از همه ی گرفتارها بفرما.
سوال – صفحه 445 قرآن کریم را توضیح بفرمایید.
پاسخ – در کلمات قصار 361 نهج البلاغه داریم :اگر شما حاجتی در نزد خدا دارید اول صلوات برمحمد و آل محمد بفرستید و بعد حاجت را بخواهید. خداوند کریم تر از آن است که صلوات را اجابت بکند و بقیه ی آنرا اجابت نکند (زیرا صلوات یک دعای مستجاب است)
خوب است که بعد از حاجت هم یک صلوات بفرستیم که دعای اول و آخر اجابت می شود و دعای وسط هم اجابت بشود.
درآخر سوره یس داریم که در مورد معاد است. خدا می فرماید: برای ما مثالی می زند از استخوان از بین رفته را چه کسی زنده می کند. خلقت خودش را فراموش کرده است .خدایی که شما را از هیچ درست کرده است می تواند استخوانهای پوسیده را دوباره بازگرداند . خداوند به همه خلقت داناست.
نماز یکشنبه ماه ذیقعده را می توان در هر یکشنبه ی ماه ذیقعده خواند. و یک بار خواندن آن کافی است. در مورد این نماز سفارش زیادی شده است . برکات این نماز زیاد است . برای این نماز بایدغسل کرد و وضو گرفت. این نماز دو تا دو رکعتی است. که در هر رکعت بعد از حمد، سه مرتبه ی سوره توحید و یک مرتبه سوره ناس و یک مرتبه سوره فلق خوانده می شود. بعد از سلام هفت مرتبه ذکر استغفار و یک مرتبه ذکر لاحول ولا قوة الا بالله العلی العظیم. با خواندن این نماز خداوند گناهان انسان را می آمرزد و طلبکاران انسان را راضی می کند و پدر و مادر ما را هم می آمرزد.و جبرئیل به ملک الموت سفارش می کند که او را به آسانی از دنیا ببرد.
سوال – کارشناس شما گفت که خداوند بزرگتر از آن است که بخاطر یک قسمتی از بدن ما درغسل که شسته نشده است ما را به جهنم ببرد. من یاد حرف بعضی از خانم های بدحجاب افتادم که معتقد هستند که خدا بزرگتر از آن است که بخاطر چند تار مو یا لباس نامناسبی که پوشیده اند عذاب کند. تفاوت حرف شما با حرف آنها در چیست ؟
پاسخ – اگر کسی عمدا در غسل جایی از بدنش را خشک بگذارد، این کاراشکال دارد. ولی کسی که نمی داند قسمتی از بدنش خشک است،خداوند چنین کسی را غضب نمی کند. به فرض اگر کسی عمدا این کار را بکند خداوند به اندازه ی همان قسمتی که خشک است او را چوب می زند. در حجاب هم همین طور است.اگر خانمی ناخواسته جایی از بدنش مشخص شد خداوند او را می بخشد. و او را عذاب نم یکند. ولی خانمی که می داند این کار حرام است و از قصد موهایش را بیرون بگذارد، عذاب می شود .البته عذاب کسی که فحشای زیادی انجام داده است با عذاب فردی که چند تار مویش بیرون است فرق دارد و هر کدام به اندازه ی خودشان عذاب می بینند. خوب است که خانم ها حجاب شان را رعایت کنند. روزی خانم ها به ملاقات آیت الله صافی گلپایگانی آمدند و اجازه گرفتند که عبای آقا را ببوسند. آقا فرمود: چادر شما ازعبای من بالاتر است. من باید چادرشما را ببوسم.
ما لا ابالیگری را در هیچ مسئله ای ترویج نمی دهیم. ما نمی گوییم که به خونی که روی لباس شما ریخته شده است اهمیت ندهید ولی می گوییم: در جایی که شک دارید و یقین ندارید، خداوند مسئله را سهل گرفته است.
خیلی از مردم فکر می کنند که هرنوع ترشحات نجس است. خیلی ها خواب می بینند و فکر می کننند که جُنب شده اند درحالیکه علائم منی در آنها نیست. این افراد نیازی به غسل ندارند. اگر علائم بود مثلا عین منی را دیدند باید غسل کنند. ترشحاتی که ما یقین نداریم بول است یا منی یا خون ،پاک است و نیازی به غسل ندارد. گاهی شیطان در بدن انسان می دمد کهانسان فکر کند وضوئش باطل شده است و نباید به اینها اهمیت دارد. معیار ما باید علم و یقین و دستورات شرعی باشد. خون داخل ناخن و گوش و بینی پاک است.