حجت الاسلام والمسلمین حسینی قمی
7/8/90
می چرخم و دلم به مدار تو دل خوش است پاییز این جهان به بهار تو دل خوش است ، صبر و قرار رفته از این عالم و هنوز این وعده باز دل به قرار تو دل خوش است ، گفتی به دار می کشی ام وعده ی خوشی ست اصلا دلم به وعده ی دار تو دل خوش است ، خاکستری که مانده به جا تا جوان شود هر لحظه دم به دم به شرار تو دل خوش است ، من نقش می زنم که جهان تازه تر شود اما دلم به نقش و نگار تو دل خوش است ، یار صبور مدست مرا آن حهان بگیر این غرق در گنه به تبار تو دل خوش است .
سوال – در مورد سالروز ازدواج حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س ) توضیحاتی بفرمایید .
پاسخ – اول ذی الحجه سالروز ازدواج حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س) است . زندگی این دو حضرت مخصوصا داستان ازدواج این دو بزرگوار برای ما الگو است . ما سه اصل را مورد بحث قرار می دهیم . یکی اصل وظیفه ی پدر و مادر در ازدواج فرزندان و دیگری وظیفه ی جامعه در قبال ازدواج جوانان و دیگری وظیفه ی خود جوانان است . اصل اول در مورد پدر و مادر است . حدیثی در کتاب مجمع البیان طبرسی است . پیامبر فرمودند : اگر کسی جوانی دارد و می تواند برای ازدواج او اقدام بکند ولی این کار را نکند ، اگر این جوان مرتکب گناهی بشود ، پدر و مادر در گناه جوان شریک هستند و گناه به پای هر دو نفر آنها نوشته می شود . روایت داریم که اگر کسی ازدواج کند نصف دین خودش را حفظ کرده است . بسیاری از مشکلات و دوری ما از تقوا بخاطر ازدواج نکردن است. کسی که ازدواج کرده است در پایگاه امنی قرار می گیرد و در نیمه ی باقی مانده باید تقوا را پیشه کند . مطلب دیگر آسان گرفتن ازدواج است که این هم یکی از وظایف پدر و مادرهاست . فردی به امام صادق (ع) نوشت که دختر من خواستگاری دارد من باید چکار کنم ؟ امام نوشتند : اگر از دین و امانتداری این جوان راضی هستی ، حتما دخترت را به ازدواج او در بیاور و اگر این کار را نکنید ، فساد بزرگی روی زمین پیش می آید ( سوره انفال آیه 73 ) . بسیاری از مفاسد اخلاقی به مسئله ی ازدواج برمی گردد . پس وظیفه ی پدر و مادرها این است که در مسئله ی ازدواج سخت نگیرند . الان ما شرایط ازدواج را سخت گرفته ایم . ما در کنار دین ،اخلاق و امانت داری ، چه معیارهایی داریم ؟ این معیارهای اصلی کم کم فراموش یا کم رنگ شده است و خیلی مواقع ما معیارهای اصلی را نمی بینیم و سراغ معیارهای دیگر می رویم . پس پدر و مادرها اصل ازدواج را اقدام کنند و ازدواج را آسان بگیرند . وظیفه ی جامعه در قرآن این طور بیان می شود . در سوره نور می فرماید : واسطه ازدواج دو نفر را فراهم کنید . خیلی از خانواده ها هستند که دنبال دختر خوب می گردند ولی سراغ ندارند و این وظیفه ی همه ی ما است که واسطه ازدواج دو نفر بشویم. امام موسی کاظم (ع) می فرمایند : سه گروه در روز قیامت در سایه ی عرش الهی قرار می گیرند . یک گروه کسی است که در راه ازدواج برادر مسلمان خودش قدم بردارد . دیگر اینکه کسی هزینه های ازدواج دیگران را بپردازد . مثلا مقداری از هزینه ی ازدواج فرزندش را به جوانان دیگر اختصاص بدهد . خیلی از افراد با همین مبالغ کم با هم ازدواج می کنند . امام فرمود : برای هر قدمی که بر می دارد خداوند ثواب یکسال عبادت را برای او می نویسد . ممکن است که این حدیث بنظر مبالغه آمیز بیاید . وقتی حضرت علی (ع) در بستر شهادت بودند سفارش کردند که بین دو نفر را اصلاح کنید . امام فرمود : اصلاح بین دو نفر بالاتر از تمام نمازها و روزه ها است . بخش دیگر وطیفه ی جامعه بحث مهریه ، جهیزیه و... است که مشکلاتی ایجاد کرده است . ما باید در جامعه تغییراتی ایجاد بکنیم و در قرآن داریم خدا سرنوشت جامعه ای را تغییر نمی دهد مگر اینکه خودشان بخواهند . جامعه باید بفهمند که این موانعی که در سر راه ازدواج ایجاد کرده است خوب نیست . این عوامل مانع ازدواج می شود . اصل سوم وظیفه ی خود جوان است . حالا اگر خانواده و جامعه به وظیفه ی خودش عمل نکرد جوان باید چکار کند ؟ سوره ی نور آیه 33 می فرماید : اگر پسر و دختری نتوانست ازدواج بکند باید عفاف و پاکدامنی را پیشه کند . یکی از مهمترین مراتب صبر ، صبر بر گناه و معصیت است . در بخش قصار نهج البلاغه حضرت علی (ع) می فرماید : پاداش مجاهد شهید در راه خدا بالاتر از آن نیست که جوانی امکان گناه دارد ولی پاکدامنی پیشه می کند . در یکی از جنگ های سخت یاران پیامبر از جنگ برمی گشتند . پیامبر فرمود که از جهاد کوچک برگشتید و جهاد بزرگتر در راه است . اصحاب فکر کردند که جنگ سخت تری در راه است . پیامبر فرمود : جهاد بزرگتر مبارزه با نفس است . عرصه ی جهاد اکبر همیشه هست . حضرت فرمود : شهید بالاتر از این جوان پاکدامن نیست . در شرح نهج البلاغه ابن حدید داریم : اگر کسی عاشق شد ،کتمان کرد ،صبر کرد و پاکدامنی پیشه کرد جایگاه او در بهشت است . بالاترین عبادت پاکدامنی است . در اینجا باید صبر کرد . وقتی زمینه ی گناه برای جوان پیش می آید باید کاری بکند که به آن گناه فکر نکند و باید از خدا کمک بگیرند . پس اگر کسی بر گناه صبر کند اجرش از شهید بالاتر است . یکی از مهمترین وعده الهی به جوانان که پاکدامنی را پیشه می کنند این است که خدا به آنها چشم باطن عنایت می کند . مظهر پاکدامنی در قرآن حضرت یوسف است . یوسف به علم تعبیر خواب رسید . درتاریخ داریم که ابن سیرین هم خواب تعبیر می کرد . البته تعبیر خواب به این راحتی نیست و هر خوابی نباید ما را نگران کند . البته ما رویای صادقه داریم . پیامبر از اصحاب خودشان می پرسیدند که در رویا به کسی بشارتی نرسیده است ؟ استادی می گفتند که این برای کسی است که روز خوبی داشته باشد و ما که بیداری مان با دروغ است چطور می خواهیم خواب مان صادق باشد . ابن سیرین بخاطر یک گناه نکردن به علم تعبیر خواب رسید . ابن سیرین جوان خوش سیمایی بود . یک صحنه ی گناهی برای او پیش آمد ولی او خودش را از آن صحنه نجات داد . ما مطمئن باشیم که اگر ما خدا را حکیم می دانیم خدا آنرا جبران می کند . اگر جوانان سختی را تحمل می کنند بدانند که خدا آنرا جبران خواهد کرد . قرآن در سوره یوسف آیه 90 هم این بشارت را به کسانی که تقوا و صبر پیشه می کنند می دهد .
سوال - سوره ی عنکبوت آیات 15 تا 23 را توضیح بفرمایید .
پاسخ – در این آیات در مورد رزق صحبت می کند . خدا می فرماید که روزی دست من است و از من روزی بخواهید . هیچ کاری را بخاطر طلب روزی از کسی نخواهید . گاهی پیامبر مشغول نماز جمعه بودند و خطبه می خواندند و در این بین وقتی مسلمانان صدای فروشنده ای را می شنیدند خطبه ی پیامبر را رها می کردند . خدا در سوره ی جمعه می فرماید که خدا خیرالرازقین است . خدا در سوره مزمل می فرماید که کارتان را به من بسپارید و خدا وکیل شما است . در ابتدا خداوند حیطه ی وکالت خودش را شرق و غرب ( همه ی عالم ) معرفی می کند . باور کنیم که رزاق خداست و بازگشت ما به خداست و همه چیز در دست خداست. در عین اینکه ما تلاش خودمان را انجام می دهیم کار خودمان را به خدا بسپاریم .
سوال – کسانی که زمینه ی ازدواج برای آنها فراهم نشده است عفت پیشه می کنند ولی اطرافیان جوری به آنها نگاه می کنند مثل اینکه جایی از کار آنها اشتباه بوده است . راهنمایی بفرمایید .
پاسخ – این مشکل در بحث مصیبت ها هم هست . گاهی فردی که به او مصیبتی رسیده صبر و پایداری خوبی دارد ولی اطرافیان می گویند که حتما شما گناهی کرده ای و این چوب الهی است . امام صادق (ع) کنار کعبه بودند و اشاره به کعبه کردند و فرمود : چقدر حرمت تو بالاست ! کعبه بدان که تو بالاترین نیستی ، از تو بالاتر حرمت مومن است . اگر ما با یک سخن طعنه دل مومنی را شکستیم یا اگر جوانی که عفت پیشه می کند و وعده های الهی را باور دارد با طعنه باعث لغزش او بشویم ، باید خودمان را مقصر بدانیم .
سوال – در مورد ماه ذی الحجه توضیحاتی بفرمایید .
پاسخ – وعده ی موسی در ده روز ماه ذی الحجه کامل شد ( یک ماه ذی القعده برای موسی کافی نبود و با ده روز ذی الحجه ،اربعین موسی کامل شد) . پیامبر اگر روزه ای از ماه رمضان شان قضا می شد در این ده روز بجا می آوردند . نماز ذی الحجه مثل نماز صبح است و بعد از حمد و سوره ، آیه 142 سوره ی اعراف را می خوانید . امام باقر (ع) فرمودند : کسی که در این ده شب این نماز را بخواند در ثواب حجاج بیت الحرام شریک خواهد بود . این نماز بین نماز مغرب و عشا خوانده می شود . اول ذی الحجه خواندن نماز حضرت زهرا مستحب است که دو تا دو رکعت است و بعد از حمد 50 مرتبه قل هوالله خوانده می شود .