حجت الاسلام والمسلمین حسینی قمی
19/9/90
همینکه دست قلم در دوات می لرزد به یاد مهر تو چشم فرات می لرزد ، نهفته راز اذا زلزلت ماند بدون عشق تو بی شک صراط می لرزد ، هزار نکته باریکتر از مو اینجاست اگر اشاره کنی کائنات می لرزد ، تو را به کوثر و تطهیر و نور گریه مکن که آیه آیه تن محکمات می لرزد ، غزل تمام نشد چند کوچه بالاتر میان چشم سواری فرات می لرزد ، سپس سوار می افتد تو می رسی از راه که روضه خوانی شوی اما صدات می لرزد .
سوال – فرعون اگر بد اخلاق و بی خدا بود ، معتاد نبود و پولدار هم بود . تحمل کردن فرعون راحت تر از مرد بی ادبی است که خرجی خانه را هم نمی دهد . همسر من به مواد مخدر و مشروبات الکلی معتاد است . راهنمایی بفرمایید .
پاسخ – سر و جان در ره جانان چو بداد از دل و جان ، جان جانان شد و محبوب به جانان آمد بود ، چون خون خدا و پسر خون خدا ، خون بهایش به جزا ایزد منان آمد .
سخن ایشان صحیح است . داریم که اگر کسی به بداخلاقی شوهرش صبر بکند خدا ثوابی که به آسیه داده ، به او خواهد داد . ما نمی توانیم بین ادعای مسلمانی و بعضی از گناهانی که افرادی گرفتار آن هستند جمع ببندیم . عده ای می گویند :اشکالی ندارد که مشروباتی هم می خوریم و محرم و صفر هم تعطیل می کنیم . تصور بعضی این است که می توان هم مسلمان بود و هم مشروب خورد . در کتاب شیخ صدوق داریم که پیامبر می فرماید : شراب خوار مثل بت پرست می ماند . پیامبر می فرماید : چهار چیز را در مورد شراب خوار فرموده است . با او همنشینی نکنید ، به او دختر ندهید ، اگر بیمار شد به عیادت او نروید و اگر مُرد به تشییع جنازه ی او نروید . بعضی ها می گویند که همه گرفتار گناهانی هستند و ما هم گرفتار این گناه هستیم . این گناه با مسلمانی قابل جمع نیست . داریم کسی که شراب می خورد در روز قیامت با چهره ی سیاه می آید . حتی اگر کسی مسلمان هم نباشد ، آثار اجتماعی شراب خواری خیلی خطرناک است . پیامبر فرمود : چهار چیز است که اگر وارد خانه ای شد آن خانه خراب می شود و برکت در آن خانه نیست و یکی از آنها شرب خمر است . آقایی می گفتند که من مشروبات الکلی مصرف می کردم و خانواده ام خبر نداشتند البته در شب دوم محرم خوردن مشروبات الکلی را ترک کرده بودند . همسرم به من می گفت که تو چرا این قدر پرخاشگر و عصبانی شده ای . البته این آقا می گفتند که ترک مشروبات الکلی خیلی سخت است و در واقع خانه خراب می شود . روایت داریم هر کس بخاطر خدا شراب را ترک بکند فردای قیامت خدا از شراب های بهشتی به او می دهد حتی اگر برای غیر خدا ترک کند خدا او را پاداش می دهد . سوال شد چرا برای غیر خدا ؟ فرمودند : زیرا جان و روح خودش را حفظ بکند . بعضی ها می گویند که در مورد مضرات مشروبات الکلی می دانیم ولی ما کم مصرف می کنیم یا از درصد کم آن مصرف می کنیم . زمان آیت الله بروجردی عده ای از خارج به دین ایشان آمده بودند . در خارج عده ای مخالف سر سخت مشروبات الکلی هستند . آنها از آیت الله بروجردی سوال کردند که چرا اسلام حتی با یک قطره مشروب مخالف است . ایشان فرمودند : انسان را جز خدا کسی نمی شناسد . انسان کسی نیست که اگر وارد آلودگی شد به کم آن راضی بشود. اگر شما از تمام کسانی که به موادی معتاد هستند سوال کنید ، همه ی آنها خواهند گفت که از خیلی کم شروع کرده اند . حالا ببینیم وظیفه ی خانواده در مقابل این فرد چیست ؟ خانم ها باید صبر کنند ولی در کنار آن باید سعی کنند که همسرانشان را به ترک تشویق کنند . داریم ترک عادت بد معجزه است . اگر خانم توان معجزه را دارد می تواند این کار را بکند . با اینکه این کار سخت است ولی اجر و پاداش آن زیاد است . این مشکل کل خانواده را درگیر می کند .
ممکن است که افراد معتادی بگویند که خرجی خانه را می دهیم و از خانه چیزی کم نمی گذاریم ولی آنها باید بدانند که تکریم از همه چیز بالاتر است . اگر انسان موقعیتش از دست برود تحملش از گرسنگی خیلی سخت تر است . اگر شما همه ی اهانت ها را به فردی بکنید و بعد به او بگویید که امروز ناهار میهمان من باشید ، مطمئنا فرد می گوید من گرسنه باشم بهتر از اهانت هایی است که به من کردی . حفظ شأن و جایگاه اجتماعی مهمتر است . ممکن است که آقایی بگوید که من خوش اخلاق هستم و خرجی هم می دهم ولی با اینها نمی شود آن جایگاه را جبران کرد . ممکن است که آقا خانم و فرزندانش را به کارهای غیر شرع مجبور کند که این جزو صبر نیست . صبر کردن تا مرز دین است . مثلا آقایی به خانمش می گوید که نباید حجاب را رعایت بکنی ، در اینجا صبر درست نیست . داریم که احترام به والدین واجب است حتی اگر آنها مشرک باشند ولی اگر تقاضایی دارند که با سخنان خدا منافات دارد در اینجا احترام واجب نیست .
سوال – در مورد صبر و اجر خانم هایی که همسرشان را از دست داده اند توضیحاتی بفرمایید .
پاسخ – داریم که اگر انسان مصیبتی دید از خدا بخواهد که برای او این مصیبت را جبران بکند . ما باید باور بکنیم که خدا با عدالتش این مصیبت را جبران می کند. یکی از اصحاب پیامبر ابو سلمه بود . او از اولین کسانی بود که به مدینه هجرت کرد . او تمام احادیثی که از پیامبر می شنید برای خانواده اش نقل می کرد . او برای خانواده اش این حدیث را نقل کرد که پیامبر فرمود : اگر کسی مصیبتی بر او وارد شد اول بگوید : انالله واناالیه راجعون و دیگر اینکه از خدا اجر و پاداش بخواهد و دیگر اینکه بگوید : خدا تو برای من جبران کن . مدتی گذشت و ابوسلمه مُرد . همسر او به یاد این حدیث افتاد و از خدا خواست که این مصیبت را برای او جبران بکند ولی پیش خودش گفت که چه کسی بهتر از ابوسلمه پیدا می شود . چند ماهی گذشت و پیامبر به خواستگاری او آمد که پس از خدیجه او یکی از بهترین زنان پیامبر بود . او به پیامبر گفت که من از ابو سلمه بچه هایی دارم و دیگر اینکه از من سنی گذشته است و دیگر اینکه من غیرتی دارم . پیامبر فرمود : بچه های او بچه های من هستند و از من هم سنی گذشته است و من هم دعا می کنم که این غیرت از تو گرفته بشود. پس ما باید باور کنیم که خدا مصیبت را برای ما جبران می کند.
سوال – چکار کنیم که در مصیبت ها بیشتر صبر کنیم ؟ آیا ذکرهای خاصی هست که در این مواقع به ما کمک کند ؟
پاسخ – واستعینوا بالصبر و الصلاة. رسول خدا وقتی برای اهل خانه مشکلی پیش می آمد دستور می داند که آنها نماز بخوانند و اگر برای خودشان هم مشکلی پیش می آمد نماز می خواندند . نماز بالاترین ذکر است . امیرالمومنین بعد از خاک سپاری همسرش به نماز ایستادند و از نماز کمک گرفتند . امام صادق (ع) فرمود : هر کس برایش غم یا مشکلی پیش آمد وضو بگیرد و به مسجد برود . وضو گرفتن مقدمه ی ارتباط با خداست و در فضای مسجد انسان می فهمد که همه چیز دنیایی نیست و خود بخود آرامش پیدا می کند . داریم که اگر کسی مشکلی برایش پیش آمد نماز بخواند و روزه بگیرد . یکی از ذکرهای موثر نماز و روزه است . رفتن به اماکن مذهبی خیلی موثر است . کسی که شوهرش را از دست داده است خوب است که به زیارت مرقد امام رضا (ع) یا زیارت مرقد امام حسین (ع) برود تا در آنجا مصیبت خودش از یادش برود .
سوال – خانمی پس از مرگ فرزندش با خودش عهد کرده است که در هیچ مراسم شادی شرکت نکند . آیا این کار صحیح است ؟ ما برای افراد فامیل باید تا چه زمانی عزاداری کنیم ؟
پاسخ - خیر این کار صحیح نیست . اگر خانمی شوهرش را از دست بدهد از نظر شرعی باید مدتی صبر بکند ولی در مورد فرزند این طور نیست . کسی به مادرش وصیت کرده بود که وقتی من مُردم ، از افردی که برای مراسم من آمده اند بگو کسانی که مصیبتی دیده اند بروند و وقتی مادر این را به افراد گفت : همه ی آنها رفتند یعنی هیچ کسی نیست که مصیبت ندیده باشد . اینکه کسی اگر فرزندش را از دست داد دیگر نباید به مراسم شادی برود از توصیه های دینی نیست . این کار روی روحیه آنها هم اثر منفی خواهد داشت .
سوال – آیات پایانی سوره فاطر و ابتدایی سوره ی یس را توضیح بفرمایید .
پاسخ – آیات قبلی سوره ی فاطر در مورد تهدید مجرمها بود . آیه بعدی در جواب این سوال است که چرا مشرکین مکه مجازات نمی شوند . آیه جواب می دهد : اگر قرار باشد که خدا هر مجرمی را بلافاصله مواخذه بکند دیگر احدی باقی نمی ماند . خدا به آنها مهلت می دهد . خوب است که ما از مهلتی که خدا به ما داده سوء استفاده نکنیم . حضرت زینب در مجلس یزید فرمودند : آرام ، آرام ، فکر نکن که چون انسان خوبی هستی بدی می کنی و خدا با تو کاری ندارد .(سوره آل عمران) پیامبر فرمود : سوره ی یس قلب قرآن است . فضیلت سوره یس فراوان است . کمتر سوره ای مثل یس داریم که سفارش به خواندن آن شده باشد . پیام های بسیار مهم دینی دارد . سفارش شده که روز تان را با سوره یس شروع کنید . نکات مهم در این سوره این است که کسانی می توانند از حق استفاده کنند که موانع شناخت را کنار بگذارد . در این سوره می فرماید : اگر کسی غل و زنجیر در گردنش بود روی صلاح و رستگاری نخواهد دید . هوا و هوس و خود پرستی پیش داوری و ... مانع پذیرفتن حق است . انسان می تواند کارش را به جایی برساند که انذار روی آن تاثیری نداشته باشد . و خدا بر قلبهای آنان مهر می زند . تلاوت سوره یس را در برنامه ی روزانه خود قرار بدهید .
سوال – در مورد خسوف (ماه گرفتگی ) توضیحاتی بفرمایید .
پاسخ – در هنگام ماه گرفتگی باید نماز آیات خواند . وقت این نماز از زمان ماه گرفتگی شروع می شود . بنابر احتیاط واجب نباید آنرا به تاخیر بیندازند که ماه شروع به بازشدن بکند . نماز آیات از نمازهای واجب است . اگر کسی از دنیا برود و این نماز را نخواند ، باید این نماز را برای او قضا کنند. اگر کسی تا زمان باز شدن ماه ، نماز را به تاخیر انداخت باید نیت نماز ما فی الذمه بکند ولی بعد از پایان ماه گرفتگی باید نیت نماز قضا بشود . این نماز به دو طریق است . دو رکعت نماز که در هر رکعت حمد و یک سوره خوانده می شود . و در هر رکعت سوره را به پنج قسمت تقسیم می کنند و در هر قسمت یک رکوع دارد. طریق دیگر این است که در هر دو رکعت پنج حمد و سوره خوانده شود و بعد از هر حمد و سوره ی یک رکوع بجا آورده می شود . در ماه گرفتگی ما دستور داریم که باید نماز آیات خوانده بشود . در زمان پیامبر ، ابراهیم فرزند ایشان از دنیا رفت و بعد از آن خورشید گرفتگی اتفاق افتاد. خیلی ها گفتند که بخاطر مرگ فرزند پیامبر خورشید گرفت . پیامبر فرمود : خورشید و ماه از نشانه های خدا هستند و بخاطر مرگ کسی این اتفاق نمی افتد .
ما در دین خودمان آنقدر مسلمات دینی داریم که نیازی نداریم به سراغ چیزهای غیر صحیح برویم . پیامبر اهل عوام فریبی نبودند . وقتی سعد بن معاذ شهید شد ، یکی از اصحاب پیامبر به ایشان گفتند که وقتی او مرد من صدای لرزش عرش الهی را شنیدم . پیامبر فرمود : خیر آن صدای شکستگی تخت او بوده است . ماه گرفتگی یکی از نشانه های الهی است .