آیا می شود نوروز بهانه ای برای رفتن به سمت خدا باشد ؟

پاسخ – بله ، نوروز فرصت خوبی برای رفتن به سمت خدا هست . انتخاب کردن این فصل برای عید نوروز نشانه ی هوش و ذکاوت ایرانیان است . در فصلی که سرما شکسته شده است و گرما نیامده است ، زمان خوبی برای استفاده از طبیعت است . نوروز پیام های ارزشمندی دارد : بحث دید و بازدید، مسافرت ، صله ی ارحام ، هدیه دادن و خانه تکانی .در کتاب تهذیب شیخ طوسی داریم که زمان نوروز بود و برای پیامبر فالوده شیرینی آوردند ، برای عربها این شیرینی رسم نبود . پیامبر مناسبت این شیرینی را پرسیدند و ایرانیان گفتند ( به نقلی آن فرد سلمان فارسی بوده است ) که این شیرینی نوروز ماست .  پیامبر فرمودند : اگر می توانید هر روز ما را ، نوروز قرار بدهید . نوروز جشن است و ما باید آنرا به عید تبدیل بکنیم . واژه ی عید از بازگشت است یعنی الان بازگشت طبیعت است . ما چه بخواهیم و چه نخواهیم طبیعت عید گرفته است . آیا ما هم عید داریم یا فقط مراسم جشن داریم ؟ طبیعت بازگشت دارد و ما هم باید این بازگشت را در زندگی مان داشته باشیم ، ما در هنگام سال تحویل می خوانیم : حول حالنا الی احسن الحال . اگر این حال در ما تحویل شد ، ما هم عید داریم .  اگر ما اخلاق های خوب را در زندگی مان شکوفا کنیم و مثل طبیعت ، اخلاق های خوب را احیا کنیم ، ما هم عید داریم . پس ما جشن که همان مراسم است را داریم ولی اگر بخواهیم عید داشته باشیم باید بازگشت داشته باشیم . حتی در اعیاد مذهبی مثل عید قربان و غدیر هم باید این نگاه را داشته باشیم . عید صرفا به غذا و پوشاک نیست ، اینها جشن و شادی است ولی بازگشت نیست . امیرالمومنین بعد از نماز عید فطر ، مشغول  خوردن غذای ساده ای بودند . فردی امام را دید ، تعجب کرد و گفت : امروز هم که عید است شما این غذای ساده را می خورید ؟ حضرت فرمود :( در نهج البلاغه حکمت 428) اگر کسی روزه اش قبول شده باشد و تلاش او در ماه رمضان مورد قبول خدا باشد ، آن فرد عید دارد . هر روزی که انسان گناه نکند آن روز عید است .

در روایت داریم : فردی نزد امیرالمومنین آمد و دید که حضرت غذایش را پنهان کرد . فرد تعجب کرد و گفت که مگر شما بخیل هستید ؟ حضرت فرمود : دوست ندارم غذایی را مصرف کنم که مسیرش را نمی دانم . منظور غذای حلال است . (البته خوردن غذاهای متنوع در جشن عید خوب است.) در آخر سال همه حساب و کتاب مالی دارند ما هم باید برای اعمال خودمان حساب و کتاب بکنیم و به اصل خودمان برگردیم . در مفاتیح در اعمال اول ماه محرم یعنی اول ماه قمری که سال قمری عوض   می شود از پیامبر دعایی داریم . امام رضا (ع) می فرمودند : در روز اول سال پیامبر دو رکعت نماز می خواند و این دعا را می خواندند : خدایا سال نو می شود ولی تو ابدی و ازلی هستی ، من سه تا تقاضا داریم : از شر شیطان محفوظ بمانم ، از شر نفس اماره محفوظ بمانم و تصمیم بگیریم مشغول چیزهایی بشوم که به تو نزدیک بشوم . خوب است که انسان هنگام تحویل سال با این نگاه شروع بکند . اگر انسان این نگاه را به زندگی داشته باشد ، هر روز نوروز است و زندگی زیباتر می شود. در کتاب کافی داریم که امام صادق (ع) فرمودند : هر روزی که بر انسان می گذرد ، آن روز با انسان سخن می گوید و به انسان می گوید : من نوروز( یک روز نو) هستم و من از گواهان تو هستم ، بنا بگذار از این روز نو کار خوب انجام بدهی .

در نوروز همه ی نگاهها این است که سال 90 تمام شد و سال 91 شروع می شود . کسی کمتر می گوید که سال 90 تمام شد و ما یک سال را از دست دادیم یا یک سال از عمر ما

گذشت . همه منتظر آمدن سال هستند ولی ما باید بگوییم که یک سال قبل گذشت . امام حسن مجتبی (ع) می فرماید : ای انسان ، تو از روزی که بدنیا آمدی هر روز دارد از عمرت کم می شود. شما به از دست دادن عمر توجه بکنید و ببیند که تابحال چه کرده اید . وقتی یک سال جدید می رسد ، یکسال از عمر ما کم می شود . فردی نزد امام صادق (ع) آمد و سوال کرد که معنای آیه :  ما حساب های نفس های شما را داریم چیست ؟ امام فرمود : نظر شما در مورد این آیه چیست ؟ او گفت :من فکر می کنم که منظور حساب سال و روز عمر ماست . حضرت فرمود : خدا حساب نفس های ما را دارد . حالا چکار کنیم که ما عید و بازگشت در زندگی داشته باشیم ؟ خدای نوروز با خدای شبهای قدر یکی است . ما نباید فکر بکنیم که چون نوروز است ما آزادی هایی داریم . خدای مکه و مدینه با خدای شهرهای دیگری یکی است . امام صادق (ع) از لقمان حکیم آداب سفر را نقل می کند ، در سفر با همسفرانت خوش اخلاق باش ، با هسمفرانت هماهنگ باش مگر در گناه (پس در سفر حدود را رعایت کنیم ). انسان باید مواظب گناه کردن باشد . بعضی از مراجع بزرگوار به خانمها می گفتند که چادر شما از عبای ما مقدس تر است . خانمی می گفتند که من خیلی معتقد و مومن هستم ولی با مردهای اقوام دست می دهم و هیچ قصدی ندارم . احتمالا ما در گفتن احکام کوتاهی کرده ایم . ما روایت داریم : اگر کسی با نامحرم دست بدهد خشم الهی را برای خودش خریده است و در قیاما این دست در غل و زنجیر است . گاهی می گویند که خیلی سخت نگیرید . خوب است شما به حوادث رجوع کنید و ببیند که سرمنشا خیلی از گناهان همین کارهای کوچک است . امام می فرماید : در سه مسئله جلوتر از همسفرانت باشد ، یکی در سکوت طولانی (البته مزاح خوب است ولی نباید کسی را اذیت کنیم یا کسی را مسخره کنیم یا غیبت کسی را بکنیم . غیبت یعنی اینکه شما در مورد برادر مومن خودت حرفی بزنید که او ناراحت بشود )، دیگری در نماز و دیگری بخشش . آداب بعدی سفر قرآن و ذکرخواندن است . ما در عید نوروز سه هفته ی تعطیلی داریم و می توانیم استفاده های مفیدی از این ایام بکنیم . شما می توانید نذر بکنید که در این ایام روزی دو ساعت مطالعه بکنید . کتاب بخوانیم و تلاوت قرآن انجام بدهیم . سریال و سرگمی هم حدی دارد . ما نمی توانیم تمام وقت ، خودمان را سرگرم کنیم . چقدر سرگرمی لازم است؟ کاری کنیم که خنده بر دل دیگران بیاید نه بر لب دیگران . در روایات داریم که ادخال سرور باید در قلب مومن باشد . امام صادق ( ع)می فرماید : اگر کسی به بازار برود و برای خانواده اش هدیه بخرد این مثل صدقه است . امیرالمومنین فرمودند : من هدیه دادن را بیشتر از صدقه دادن دوست دارم و صدقه دادن را بیشتر از هدیه دادن دوست دارم . یک گروه که عذاب قبر از آنها برداشته می شود زنانی هستند که به تنگدستی شوهرشان  صبر می کنند و آنها با فاطمه ی زهرا محشور خواهند شد . آقایان تا آنجا که در توان شان است هدیه بدهند و خانواده را به مسافرت ببرند و خانم ها هم به همسران شان فشار نیاورند اگر مرد خانه توانایی ندارد .

سوال – سوره حدید آیات 4 تا 11 را توضیح بفرمایید .

پاسخ – شما حتما تفسیر سوره حدید را مطالعه کنید . سوره حدید یکی از سوره هایی است که با سبح شروع می شود و به آن مسبحات می گویند . سوره ی حشر ، صف ، جمعه و تغابن هم جزو سوره مسبحات است . در این سوره ی مسبحات آیه ای است که پیامبر      می فرماید : ثواب آن از هزار آیه بالاتر است که ممکن است آن آیه آخر سوره ی حشر باشد . فردی امیرالمومنین را قسم داد که بهترین هدیه ای که پیامبر به شما داده است را به ما بدهید . حضرت فرمودند : شش آیه اول سوره ی حدید و چهار آیه آخر سوره ی حشر  را بخوان که نام اعظم خدا در این آیات هست . بعد این دعا را بخوانید : ای خدایی که این اوصاف تو هست و بر محمد صلوات بفرست و بعد حاجت خود را بخواه . بیست اوصاف خداوند در این آیات آمده است . امام سجاد (ع) فرمود : خداوند می دانست که در آخر الزمان مردمانی ژرف اندیش می آیند ، بنابراین سوره ی توحید و آیات اول سوره حدید را نازل کرده است . بعد از اینکه خدا به بیست وصف معرفی می کند در آخر آیات خدا از مردم تقاضایی دارد . در آیه 11 خدا به مردم می گوید : شما جانشین من در روی زمین هستید . به من قرض بدهید .  در روایت داریم : اگر کسی بتواند به برادر مومنش قرض بدهد و این کار را نکند ، بوی بهشت بر او حرام می شود . در خطبه ی 183 حضرت به این آیات اشاره کرده است و می فرماید : نه اینکه خدا از سر کمبود تقاضای وام کرده است بلکه می خواسته شما را امتحان بکند . اگر در بین اقوام کسی باشد که نیاز به کمک داشته باشد ، او در اولویت است .

هر کس که به سفر زیارتی می رود دست اندرکاران برنامه ی سمت خدا را دعا بکند .