حجت الاسلام والمسلمین ماندگاری
90/12/23

می چرخم و دلم به مدار تو دل خوش است پاییز این جهان به بهار تو دل خوش است ، صبر و قرار رفته از این عالم و هنوز این وقت باز دل به قرار تو دل خوش است ، گفتی به دار می کشی ام وعده ی خوشی است اصلا دلم به وعده ی دار تو دل خوش است ، خاکستری که مانده به جا تا جوان شود هر لحظه دم به دم به شراب تو دل خوش است ، دل باختم به عشقت و غم بردم از دلت بیچاره دل فقط به غمار تو دل خوش است ، من نقش می زنم که جهان تازه تر شود اما دلم به نقش و نگار تو دل خوش است ، یار صبور دست مرا آن جهان بگیر این غرق در گنه به تبار تودل خوش است .

سوال – در سال جدید ما در زندگی مان چه مسیری را در پیش بگیرم تا به عبودیت برسیم ؟

پاسخ – ما در این آخر سال می خواهیم به در خانه ی شهدا برویم . همه باید باور کنند که بنده ی خدا شدن و به مقام عبودیت رسیدن از میان همین انسانهای عادی بوده است و قوی شدن در برابر شیطان و بندگی خدا ، شدنی است . حداقل جوانان ما سالی یک بار سفر راهیان نور را بروند. ظاهر خاک زمین آنجا با خاک های دیگر فرقی ندارد ولی هر کس به آنجا می رود یک فرقی را احساس می کند . انسان وقتی به آنجا می رود احساس می کند که به خدا متصل می شود. زیرا در این سرزمین یاد خدا بیشتر بوده است . حسی که انسان در مسجدالحرام ، حرم امام حسین (ع) ، مسجد و .... دارد ، در آنجا هم دارد . این حس فقط در مسلمانان نیست .الان چند سالی است که از کشورهای خارجی توریست به این منطقه می آید و اکثرا مسلمان نیستند ولی جملاتی می گویند که انسان از آنها لذت می برد . دانشجوی لهستانی در طلائیه می گفت : این خاک ها چقدر تمیز (آرام بخش) است . او از روی خاک ها بلند نمی شد و می گفت که این خاک ها من را زمین گیر کرده است . و من حس می کنم که این خاک ها با من حرف می زند. او می گفت : کشته های شما یک حس دیگری دارند . در این زمین ها ذکر الا بذکر الله تطمئن القلوب گفته شده است و این آرامش هم به شما منتقل می شود. مثل آرامش امام حسین (ع) در گودی قتلگاه . خیلی از افراد وقتی به حرم امام حسین (ع) می روند دلشان نمی خواهد که از حرم بیرون بیایند . زیرا در آنجا زمین گیر می شود. شهدا از جنس معصومین نبودند ولی باز این خاصیت را دارند . چه اتفاقی افتاد که شهدا توانستند زندگی شان را با رنگ خدا پر رنگ بکنند که تبدیل به بندگی واقعی شد ؟ دعاهایی که مردم در زمان تحویل سال می خوانند شرایط استجابت دعا را دارد زیرا هفتادمیلیون هم زمان این دعا را می خوانند . یک موج دعا به آسمان می رود : حول حالنا الی احسن الحال یعنی خدایا اگر من توفیق پیدا بکنم که زندگی ام را به بندگی تبدیل بکنم ، از همه ی زندگی ام بعنوان احسن الحال لذت می برم .

کتاب مجمع ملکوتیان خاطرات بعضی از شهدای روحانی است از صدسال قبل تا زمان دفاع مقدس است . ما از خاطرات آنها متوجه می شویم که شهدا سه تا ملاک احسن الحال به ما داده اند . یعنی اگر مردم این شاخصه ها را پیدا کردند ، دعایشان زیباترین دعا می شود . اگر ما آب را نشناسیم حتی اگر ده لیوان آب هم به ما بدهند باز می گوییم به ما آب ندادند زیرا ما آب را نمی شناسیم . پس اگر من چیزی را نشناسم نمی توانم درست تشخیص بدهم و نمی توانم برای آن درست تلاش بکنم و اگر تقلبی آن چیز را به من بدهند من نمی توانم تشخیص بدهم ( بندگی قلابی مثل شیطان پرستی ، خورشید پرستی ، شهرت و قدرت پرستی و... اینها دنبال بندگی بوده اند ولی آدرس را گم کرده اند.) بهترین حال واقعی این است که من مصداق کمال واقعی را داشته باشم . ما در بهترین موقعیت ها ،بهترین دعاها را داریم ولی نمی توانیم از آنها مدد بگیریم . ما می خواهیم از شهدا مدد بگیریم و ببینیم احسن الحال چیست ؟ شهدا اثبات کردند که احسن الحال فقط مخصوص محمد و آل محمد نیست . البته عالی ترین آن مخصوص پیامبر و آل اوست اما ما می توانیم به مراتب پایین تر از آن هم برسیم . آیت الله بهجت می فرمودند : ما نیامده ایم که در این دنیا به هر قیمتی زندگی کنیم ما آمده ایم که زندگی کنیم تا قیمتی پیدا کنیم . یک جا گرانفروشی خیلی زیبا است و آن این است که انسان نباید جان و هستی خودش را ارزان نفروشد . گرانترین قیمت عالم ، خداست . در سوره ی توبه آیه 111 داریم که خوش به حال شهدا که خودشان را به خدا گران فروختند . به حاج ابراهیم همت گفتند که چشم های تو خیلی زیباست و او گفت: چشمهایی زیبا است که خدا آنرا بخرد . دنیا بازار است . احسن الحال این نیست که انسان بفروشد و بعد بفهمد که ضرر کرده است. بعضی ها فکر می کنند که در بازار دنیا خیلی سود کرده اند ولی قرآن می فرماید که آنها اخسرین هستند . آنها خودشان را به شیطان و هوس فروختند . اما شهدا خودشان را به بالاترین قیمت که خدا بود فروختند و آنها برنده ی واقعی هستند . امیرالمومنین می فرماید : قیمت شما بهشت است ، اگر شما خودتان را به این کمتر بفروشید ضررکرده اید . در قرآن داریم که جای شهدا در بهشت است . بر اساس این روایت احسن الحال یعنی اینکه انسان به نقطه ای برسد که خدا او را بخرد . بیایید در مورد شهدا فکر کنیم . یک بخشی از زندگی ما عید است و اگر قرار است که زندگی ما به بندگی تبدیل بشود همین عید است . عید باید بندگی بشود .بندگی یعنی خدایی شدن . در کتاب چهل حدیث داریم : هر کس می خواهد زندگی اش مملو از یاد خدا باشد سه تا ریشه دارد : یکی احترام عظیم است . یعنی ما در برابر هر عظمتی قرار بگیریم کرنش می کنیم . چه عظمتی بالاتر از خداست ؟ اگر انسان عظمت خدا را ببیند هیچ وقت عظمت دیگری او را جذب نمی کند . و عظمت چیزهای دیگر را به خدا نسبت می دهند. پس او در زندگی متوجه خدا می شود. و الله اکبر در زندگی اش موج می زند. ریشه ی دیگر احترام منعم یعنی هر کس به ما محبت کند ما به او احترام می گذاریم . ما منعمی بالاتر از خدا داریم ؟مشکل ما این است که وقتی عظمت را می بینیم خدا را فراموش می کنیم. ریشه ی سوم احترام حاضر است . یعنی حضور شما باعث می شود که من به شما احترامی بگذارم و درازنکشم . آیا حضوری بالتر از خداهست ؟ اگر ما دائما عظمت ، منعم بودن و حضور خدا را تلقین کنیم مشکلات ما حل می شود . زیرا ما در غفلت هستیم . ما گاهی در ایام عید ذکر خدا را فراموش می کنیم . امیرالمومنین می فرماید : اگر مومنی در یک جمع غفلت زده وارد شد ، رنگ آنها را به خودش نمی گیرد . و به آنها هم تذکر می دهد و یاد خدا را زنده می کند و اگر وارد یک جمع متذکر شد، ادای غافل ها را در نمی آورد . تمام زیبایی زندگی شهدا این بود که در زندگی آنها فقط خدا بود . در زندگی امروز رئیس اداره پررنگ شده است زیرا او به ما نعمت می دهد ولی آیا منعم بودن او بیشتر از خداست ؟ ما بخاطر عظمت یک نقاش خدا را فراموش می کنیم در حالیکه خداوند نقاش را آفریده است . حضور این همه زیبایی ما را مقهور خودش کرده است . ما در مورد سه شاخصه ی احسن الحال صحبت می کنیم . یکی از شاخصه ها این است که من نظرم را در زندگی با نظر و رضایت خدا تنظیم بکنیم . همه دوست دارند که درعید لباس نو بپوشند ولی ما باید نظر و رضایت خدا را هم در لباس پوشیدن در نظر بگیریم . روایت داریم : هر کس دوست دارد که روز قیامت عریان نباشد به کسی که نیاز دارد ، لباس بدهد . اگر قرار است که ما و خانواده مان در عید لباس نو بپوشند ، رضای خدا در این است که ما مقداری از هزینه ی خرید خانواده را برای فقرا اختصاص بدهیم و آنها را بصورت هدیه به آنها بدهیم . این خط کش احسن الحال است . پس ما برای هر کاری رضایت خدا را درنظر بگیریم . الان می گوییم که چرا این تیپ را زده ای یا چرا فلان کار را می کنی ؟ می گویند : برای اینکه مردم خوششان بیاید . در صدا و سیما می گویند که ما باید کاری بکنیم که دوربین را پُر بکنیم .احسن الحال این است که ما در دوربین خدا باشیم و نظر خدا را جلب کنیم . در دعای ندبه داریم : خدایا من می خواهم تو با رحمت به من نگاه بکنیم . آیا ما بساط عیدمان را طوری چیده ایم که خدا و ولی او راضی باشد ؟ آیا لباس پوشیدن ما در عید طوری هست که اگر حضرت زهرا (س) وارد بشود ، از ما راضی است ؟ ما در جبهه هشت سال عید داشتیم و خیلی هم شاد بودند . در لحظه ی سال تحویل ، چند نفر از ما به یاد امام زمان (عج) هستیم ؟ زیباترین لحظه این است که آقای ما احساس کند که همه ی منتظران ، چشم انتظار او هستند . و همه ی منتظران جای خالی آقا را حس می کنند. در بچه های جبهه و شهدا رضایت امام زمان (ج) مهم بود . پسر داشت به جبهه می رفت . برادران و پدرش هم در جبهه بود. مادر گفت که اگر تو بروی من می میرم . پسر گفت : یا باید تو بمیری یا دین خدا بمیرد . رضایت ولی خدا این است که دین خدا باید زنده بماند حتی به قیمت دق کردن تو (مادر) ،البته در زمان دفاع مقدس رابطه ی مادر و فرزند کمرنگ نبود ولی حب الله بر حب مادر احاطه داشت . این یعنی احسن الحال . ما عقب مانده ی قافله ی شهدا هستیم و زبان حال ما این است : رفتم که خار از پا کِشم محمل زچشمم دور شد ، یک لحظه من غافل شدم صد سال راهم دور شد .

سوال – راهکارهایی برای فراموش نکردن خدا بفرمایید .

پاسخ - شهدا هم تذکر درونی داشتند و درون خودشان را آزاد گذاشته بوند و دائم به آنها تذکر می داد که مواظب باشند که از یاد خدا غافل نشوند ، شهدا تذکر بیرونی هم داشتند محیط هم به آنها تذکر می داد یعنی خانواده ها و مردم . الان این تذکر بیرونی خیلی کم شده است . اگر من م یدانم که در این خیابان گناه است باید به جوان بگویم که در این خیابان نرو . خوب است صیانت جمعی داشته باشیم ، شهدا به یاد مرگ بودند و در جبهه بوی مرگ می آمد . در روایت داریم که هر جا بوی مرگ بیاید ، جلوه های دنیایی کمرنگ می شود و جلوه های آخرت پررنگ می شود .

سوال – آیات پایانی سوره الرحمن و ابتدایی سوره ی واقعه را توضیح بفرمایید.

پاسخ- شاخصه ی دوم احسن الحال این است که بهترین حال در برنامه ی زندگی شما این است که زندگی تان را با تصویر قیامتی تنظیم بکنید . بهترین حال این نیست که در دنیا پولدار باشم ،بلکه این است که در قیامت چگونه باشم . آیت الله آملی می فرمودند : چه بسیار پولدارهایی که در روز قیامت ، فقیر می آیند و چه فقیرهایی که روز قیامت غنی می آیند ، چه سواره هایی که در روز قیامت پیاده می آیند و چه پیاده هایی که درروز قیامت سوراه می آیند چه زیبارویانی که زشت وارد محشر می شوند .

احسن الحال این نیست که من زیباترین لباس و آرایش را داشته باشم . شما زیبایی را برای خودت انتخاب کن که در قیامت تو را زشت نکند . شهدا خیلی این مطلب را مد نظر داشتند . شهدا برای هر عمل، تصویر قیامتی آنرا در نظر می گرفتند . شهید باکری گریه می کرد زیرا مقداری بیت المال در زیر دست او ضایع شده است . تصویر قیامتی آن خیلی سخت بود. ممکن است که در دنیا صحنه های بد فیلم ، شاد آور باشد ولی تصویر قیامتی آن حسرت و عذاب حواهد بود. اگر شما تصویر قیامتی را ببینید احسن الحال را می فهمید .تصویر قیامتی عید دادن به بچه های یتیم خیلی زیبا است . احسن الحال زمانی است که شیطان از دست ما عصبانی بشود. یعنی کاری بکنید که شیطان راضی نشود ولی خدا راضی باشد . شهدا می دانستند سجده های طولانی شیطان را عصبانی می کند . در خاطرات شهدا داریم که گناه امروز من این است که رکوع و سجودم را خیلی تند انجام دادم . ما می توانیم دید و بازید و مسافرت داشته باشیم .

خوب است که در سفر ، وقتی وارد هر شهری شدید ، برای اموات و شهدای آن شهر فاتحه ای بخوانید ، نمازهای تان را در زیارتگاهها بخوانید ، در میهمانی جوانی را تشویق کنیم که اذان بگوید و همه با هم نماز اول وقت بخوانیم ، زنها و مردها را در میهمانی جدا کنیم .

خدایا به همه ی ما توفیق بده که عید بی گناهی داشته باشیم .