حجت الاسلام والمسلمین قرائتی
91/4/27
سوال – در مورد ویژگی های یک مسجد روحانی توضیحاتی بفرمایید.
پاسخ – هیئت امنا ،دفتر تبلیغات ، امور مساجد و ائمه ی جمعه می توانند در این مورد صحبت کنند. من در مورد مسجد قرآنی توضیحاتی می دهم .هر جا که عبادت می شود ارزش دارد حتی کلیساها و دیر ها و صومعه ها . اگر عده ای نجنگند طاغوت ها صومعه ها را هم خراب می کنند . پس این قدر جای عبادت مهم است که خدا در قرآن می فرماید مسلمانان قیام کنند و طاغوت را سرنگون کنید تا محل عبادت یهودی ها سالم بماند. این نگاه اسلام است .جایی که ذکر خدا گفته شود مقدس است . پس ما دنبال سند مساجد نیستیم. ما چرم کفش را نمی بوسیم ولی چرم قرآن را می بوسیم. اینها هر دو چرم هستند ولی یکی کنار قرآن است . با اینکه ابولهب جنایتکار است ولی چون اسمش در قرآن است نباید بدون وضو به آن دست زد .هر پولی را برای مسجد استفاده نکنید .اگر رباخواری به مسجد پول می دهد از آن استفاده نشود. مسجد باید محل افراد ارزشی باشد. پس مکان ارزش دارد. به ما می گویند که پول های حلال تان را پول مهریه خانم ، مکه و کفن بدهید. پول مسجد باید پول مقدسی باشد .دیگر اینکه در هیئت امنا باید نسل جدید هم باشد. خدا به ابراهیم صد ساله و اسماعیل سیزده ساله می گوید که کعبه را مرمت کنید .در ضمن یک خانم تحصیل کرده هم باید باشد. حضرت مریم وقتی در شکم مادرش بود ، مادرش نذر کرد که او خادم مسجد بشود. تقسیم مسجد باید بر اساس نیاز تقسیم بشود نه براساس زن و مرد . اگر تعداد خانم ها در مسجد بیشتر است باید محل آنها هم بیشتر باشد .مثلا طبقه ی بالا را برای خانم ها می گذارند که این برای خانم ها سخت است و این عدالت هم نیست .تحویل گرفتن افرادی که تازه به مسجد می آیند مهم است. مسجدی های همیشگی ،نباید به تازه واردها نیش بزنند و باید آنها را تحویل بگیرند. اگر یک بچه دوساله در جایی از مسجد می نشیند شما حق ندارید او را بلند کنید. پس باید به دخترها و پسرها در مسجد احترام بگذارند . خوب است که دعاها بین دو نماز را بعد از نماز بخوانیم و حداقل فقط تسیبحات حضرت زهرا خوانده بشود که این ثواب هزار رکعت نماز را دارد . اسلام به ما آزادی داده است که نماز را سریع بخوانیم و برویم ، پس بین دو نماز هم باید مردم را آزاد بگذاریم .در شب های قدر حتما نباید دعا خوانده بشود. خوب است بین دو دعا مقداری آزادی به مردم بدهیم و مردم را گیر نیندازیم. باید در گوشه های مسجد صندلی باشد . چه کسی گفته است که باید روی زمین بنشینیم ؟ در قرآن داریم علی ... داریم یعنی بر .من در روز عاشورا ،سخنرانی داشتم و دیدم که رئیس هیئت عده ای از بچه ها را را از جلوی بلند کرد و عده ای از مسئولین را نشاند. اینکار شبهه ی غصبی دارد . البته در قرآن داریم که به احترام عالمان و دانشمندان از جایتان بلند بشوید. من به مسئولین گفتم که بلند بشوید و هر کجا که جا هست بنشنید . بچه ها خیلی خوشحال شدند .بعضی مواقع پیرمرد به مسجد می آید و جوان در مغازه است یا پیر زن به مسجد می آید و دخترجوان در خانه است . بت پرستان به پیامبر گفتند که ما نمی گذاریم که به مکه بیایی. هنگامی که پیامبر می خواست نماز ظهر را بخواند همه با هم قامت بستند و نماز خواندند . دشمنان هم گفتند که ما می توانیم همه ی آنها را سر نماز بکشیمÂ و نیازی به جنگ تن به تن نیست .از طرف خدا آیه آمد که در مقابل دشمنان این طوری نماز نخوان ، همه با هم اقتدا نکنند و عده ای هم که اقتدا می کنند شمشیر به همراه داشته باشند و عده ی دیگر شیفت بدهند .و وقتی پیامبر الله اکبر می گوید ،صد نفر با شمشیر اقتدا کنند و در رکعت دوم آنها قصد فرادا کنند و نماز را تمام کنند و کسانی که سر شیفت بودند به رکوع نماز دوم برسند.و کسانی که به رکعت دوم می آیند هم شمشیر و هم کلاه خود هم داشته باشند. یعنی حفاظت باید بیشتر باشد تا دشمن آنها را غافلگیر نکند . دشمنان دیدند که در نماز عصر همه با هم نماز را شروع نکردند و نقشه ش آنها بر آب شد . ما از این آیه نتیجه می گیریم که پدر نماز اول را بخواند و سریع به مغازه برود و نماز دوم را جوان به مسجد بیاید یا اینکه یک روز پدر به مسجد بیاید و یک روز پسر به مسجد بیاید.
سوال – امام جماعت مسجد چه ویژگی هایی باید داشته باشد ؟
پاسخ – امام جماعت باید عادل باشد یعنی ما از او گناه کبیره ندیده باشیم ،قرائت مسجد جاذبه دارد ،جواب سلام دادن جاذبه دارد،امام جماعت می تواند از شاگرد اول محل شان تشکر بکند یا اگر یکی از افراد محل بچه دار شده است به او کتابی بدهد تا مطالعه کند یا فردی در محله عروس می شود کتاب آیین همسرداری را به آنها هدیه بدهد .امام باید عاطفه داشته باشد. اگر پدر هر سال افطاری می دهد امسال پول افطاری را بدهد ولی به پسرش بگوید که تو میهمان های خودت را دعوت کن . ما روایت داریم که اگر صدقه می دهید، آنرا به فرزندتان بدهید تا به فقیر بدهد .افطاری دادن نباید گزینشی باشد. در مکه سفره ی افطار می اندازند و همه سر آن سفره می نشینند، در افطاری ها فقیر و غنی با هم بنشینند .پیامبر فرمود که فقیر و غنی را با هم دعوت کنید و با هم بنشینند. در بعضی از مسجدها خرما می دهند. در زمان پیامبر عده ای گفتند که ما پول نداریم افطاری بدهیم و آقا فرمود که اگر پول ندارید ، خرما بدهید . این خرما دادن برای افراد غنی نیست .مثلا فردی که معامله ی میلیاردی می کند نباید مبلغ کمی برای صدقه در صندوق کمیته ی امداد بیندازد. خرما را بعد از دو نماز بدهید تا مشکلی برای نماز ایجاد نشود .صدای اذان باید بلند باشد .زمانی گفتند که ما می خواهیم در پارک ها در یک زمان کامپیوتر اذان بگوید . من گفتم که اینکار ثوابی ندارد، ثواب اذان باید زنده خوانده بشود. اذان باید گردشی باشد و هر روز یک نفر اذان بگوید. خادم مسجد باید خوش اخلاق باشد . بعضی مشکلات باید در همان لحظه در مسجد حل بشود. خادمی بچه را از مسجد فراری می دهد و خادمی با اخلاق خوب بچه را جذب مسجد می کند. گاهی بچه ها در مسجدبازی و شوخی می کنند ،این اشکالی ندارد .روزی پیامبر درحال سجده بودند و بچه ای روی کول ایشان سوارشد و پیامبر سجده را خیلی طول داد تا بچه خودش پیاده شود. حضرت علی (ع)وقتی نتوانست بچه ی یتیمی را بخنداند با دست مثل بزغاله راه رفت تا بچه ی یتیم بخندد. گاهی اوقات خوب است که ما جای مان را در مسجد عوض کنیم .امام باید بعضی از کلمات را برای مردم توضیح بدهد.سخنرانی های مسجد باید مورد نیاز مردم باشد. در مسجدی شنیدم که موضوع سخنرانی این بود که اگر کسی تیر به کف دستش بخورد چطور باید نماز بخواند. در مورد ثواب ها بدرستی توضیح بدهیم . مثلا بگوییم که هر کس سوره ی عم یتسائلون را یکسال بخواند در حجش موثر است نه اینکه بگوییم :هر کس سوره عم یتسائلون را یکسال بخواند به مکه می رود . طرف دو سال این سوره را می خواند ولی به مکه نمی رود و بی دین می شود. حکمت و سنت خدا در کارها تاثیر دارد .حدیثها را کلی نگوییم و زمان آنرا هم مشخص کنیم . مسجد تمیز تاثیر دارد .حتی بانی مسجد ، مسجد را ارث خودش نداند زیرا این مسجد وقف شده است. حتی وصیت ها می تواند تغییر پیدا کند. اگر درمسجدی ده نفر از افراد عادی هستند و در مسجدی نه نفر عالم هستند، اسلام می فرماید که به مسجدی بروید که ده نفر از افراد عادی هستند. درنماز جماعت باید ببینیم که کجا نماز جماعت بیشتر است . چوپانی به پیامبر گفت که اگر تو پیامبر هستی، ماه را به دونیم کن. خدا ماه را دوتا کرد تا چوپان ایمان بیاورد. اگر امام جماعت بداند که اگر جایش را به فرد دیگری بدهد مسجد شلوغ تر می شود و رونق پیدا می کند، باید این کار را بکند. باید مسجد را شراکتی اداره کرد. موسی می خواست پیش فرعون برود ولی تنهایی نرفت و با برادرش هارون رفت .مسجد نباید پایگاه سیاسی بشود . در مسجد کسی نباید احساس غربت کند.
سوال – صفحه ی 26 قرآن را توضیح بفرمایید .
پاسخ – قرآن می فرماید :گوشت خوک و مرده نخورید، اگر مضطر شدید آنرا بخورید . ممکن است که انسانی خودش را به اضطرار بکشاند یا ممکن است که انسان به اضطرار کشیده بشود. اگر انسان به اضطرار کشیده شد، باید به مقدار ضرورت گوشت خوک و مرده بخورد.
سوال – کسانی که به مسجد نمی روند خودشان را از چه چیزی محروم می کنند؟
پاسخ – کسی که این کار را نمی کند در واقع خودش را از خیر کثیر محروم می کند. در نماز جماعت دو نفره ،ثواب نماز صد و پنجاه برابر می شود و اگر تعداد جماعت به ده نفر رسید ، ثواب آنرا کسی نمی تواند حساب کند. پس نمازی که درخانه می خوانید در مسجد بخوانید . ممکن است که شما از امام جماعت مسجد خوشتان نیاید، اگر گناه کبیره نکرده است باید به او اقتدا کنید . قرآن می فرماید: اولین جایی که روی زمین ساخته شد کعبه بود. اولین کار پیامبر ساختن مسجد بود. در بعضی از شهرک ها همه نوع امکاناتی هست ولی مسجد نیست .خیرین مسجد ساز تصمیم گرفته اند که مسجدهای صدمتری باید آب ، برق ، خاک برداری و مهندسی مجانی باشد . همه ی مردم عادی می توانند خرج یک متر مسجد را بدهند. ما نباید انتظار داشته باشیم که حتما دولت برای ما مسجد بسازد . هر کجا خانه ی مسکن مهر ساخته شده است، مسجد هم باید ساخته بشود. مسجد ساده آجری بدون منار بسازید .امام خمینی فرمودند که مصلی را بسازید بزرگ و محکم بدون هیچ گونه تزئینات . الان مصلی بخاطر تزئینات هنوز تمام نشده است .مسجد باید در دسترس باشد .
سوال – نظر شما در مورد برنامه های معارفی صدا و سیما در ماه رمضان چیست ؟
پاسخ – من فکر می کردم که اگر در تلویزیون صحبت کنم همه ی مردم صدای ما را می شنوند ولی بعد دیدم که اگر به مدرسه بروم و با بچه ها صحبت کنم اثر دیگری دارد. آیت الله خامنه ای، گاهی اوقات سرزده به خانه ی خانواده ی شهدا می رود. این دیدار اثرش از دیدارهای دیگر بیشتر است. امام خمینی دو بار با من خصوصی صحبت کرد و من آنها را فراموش نکرده ام . شهید قدوسی می فرمود که من گاهی اوقات با یک طلبه یازده ساعت خصوصی صحبت می کنم. گفتگوی چهره به چهره اثر دیگری دارد. فحش خصوصی بیشتر انسان را می سوزاند. در شب قدر مسجد مشتری هایی دارد که همیشه نمی آیند. باید عالمی را در این شب دعوت کنند که اگر کسی سوال دارد از ایشان بپرسد و عده ای هم دعا بخوانند و عده ای هم قران بخوانند. Â مثل برنامه های تلویزیون که همه نوع برنامه برای همه نوع افراد دارد.
مسیر فیلم های ماه رمضان باید به سمت خدا کشیده بشود. همه ی فیلم ها باید یک جهت داشته باشند و به خدا کشیده بشود. پیامبر آخری می گوید که من پیامبر قبلی را قبول دارند .
خدایا همه ی ما را به راه راست هدایت بفرماید و ما را به خودمان واگذار نکن و همه ی خیر و برکتی که برای خوب هایش در شب قدر می دهد به ما هم عنایت بفرماید.
