حجت الاسلام والمسلمین قرائتی
92/1/20

سوال- در مورد سوره کوثر توضیحاتی بفرمایید.

پاسخ- کوثر یعنی خیر زیاد، کثیر یعنی زیاد ولی کوثر یعنی زیادی که برکت دارد. این سوره جزو سوره های کوچک قرآن است و سه آیه بیشتر ندارد.

کسانی که اطلاعات ضعیفی از دین دارند، وقتی وارد دین می شوند ممکن است که اشتباهاتی انجام بدهند. پیامبر فرمود که من از آینده می ترسم که افرادی لقب ها یا اسامی را جابجا کنند. آقای فخرالدین حجازی نماینده ی مجلس بود، روزی خدمت امام رسیدند. ایشان از امام خیلی تجلیل کردند و مرتبه می گفت که جان من فدای شما باد. امام فرمود: این حرف ها را نزنید، شاید من اینها را باور کنم. یعنی تجلیل هایی که از امام صادق(ع) می کنیم نباید از افراد دیگر بکنیم و مرزها باید حفظ شود.

وقتی می خواهیم به حضرت معصومه سلام بدهیم اول به تمام پیامبران سلام می دهیم ،بعد به پیامبر و امامان سلام می دهیم ،بعد به حضرت معصومه سلام می دهیم. پس باید حدود حفظ بشود. وهابی ها به ظاهر آیات قرآن توجه می کنند درحالیکه ما باید به قرآن مسلط باشیم تا بتوانیم آنرا بفهمیم. قرآن می فرماید: در کنار خدا، صدای احدی نزن. وهابی ها می گویند که چرا شما می گویید: یا حسین یا زهرا؟ شما باید بگویید: یا الله. ما می گوییم در قرآن داریم که کسی را بعنوان خدا نخواهید. وقتی ما می گوییم :یا حسین، حسین را در کنار خدا نمی گذاریم. پس کسی باید به سراغ قرآن برود که یک نگاه کلی به قرآن داشته باشد.

قرآن می فرماید: هر وقت به مسجد می روید زینت خودتان را همراه ببرید. زینت می تواند بهداشت مسجد باشد. در آیه ای دیگر خدا می فرماید: فرزند و مال زینت است و منظور این است که وقتی به مسجد می روید فرزندتان را با خودتان ببرید یا پولی به فقیر بدهید. باید همه ی قرآن را باهم معنا کرد.

گاهی ما باید آیات را در مصداق معنی کنیم. وقتی مکه در دست مشرکین بود پیامبر خواست که عمره انجام بدهد بنابراین با جمعی به سمت مکه حرکت کرد. مشرکین نگذاشتند که پیامبر وارد مکه بشود. نزدیک بود که جنگ بشود ولی صلح حدیبیه پیش آمد. در بیابان، وقت نماز شد و همه به پیامبر اقتدا کردند. رهبران کفار تابحال نماز دسته جمعی ندیده بودند و نقشه ریختند که در نماز بعدی وقتی آنها به سجده رفتند همه را بکشند. آیه نازل شد که ای پیامبر در نزد دشمن نباید این طور نماز بخوانید. قرآن می فرماید :وقتی در نزد دشمن هستید و خواستید نماز جماعت بخوانید،همه اقتدا نکنند و عده ای شمشیر داشته باشند و با شمشیرالله اکبر بگویند و عده ای پست بدهند. ( عده ای که اقتدا کرده اند وقتی رکعت اول را خواندند بقیه را خودشان سریع بخوانند و نماز را تمام کنند و بجای افرادی که در شیفت هستند بروند و آنها اقتدا کنند تا به رکعت دوم نماز جماعت برسند). در رکعت دوم آن عده ، هم شمشیر و هم کلاه به سر داشته باشند. افرادنظامی علت این کار را می دانند. در رکعت اول دشمن وقتی نمازگزاران را با شمشیر می بیند جا می خورد و تا رکعت دوم می تواند طراحی جدیدی بریزد، بنابراین گروه دومی که به نماز جماعت می ایستند باید حفاظت بیشتری داشته باشند. این داستان صلح حدیبیه است ولی این داستان به ما هم ربط پیدا می کند. ما باید در جامعه تقسیم کار داشته باشیم. در هنگام نماز مغرب، پدر نماز را بخواند و به مغازه برود و پسرش برای نماز عشاء به مسجد برود. الان افراد پیر به مسجد می آیند ولی جوانان در مغازه ها هستند. مثلا مادرشوهر می تواند یک روز نوه را نگه دارد تا عروس هم به نماز جماعت برود.

تفسیر نمونه تفسیر خوبی برای فهمیدن است .تفسیر نور هم روان است و برای یادگیری مناسب است. اگر ما بخواهیم در قرآن تدبر کنیم خودمان نباید وارد بشویم. ما داشتیم افرادی که سواد دینی کمی داشتند و اشتباهات بزرگی کردند.

خدا می فرماید: یک کتاب مثل قرآن بیاورید. بعد می فرماید: ده سوره بیاورید بعد می فرماید: یک سوره کوتاه بیاورید. در طول سالها، جنگ ها کردند تا اسلام را بربیندازند ولی اسلام پیش رفت.

من از سوره کوثر 82 نکته بدست آورده ام. یک فرد عوام فقط نفت را می بیند ولی یک مهندس پتروشیمی از این نفت صدها نکته می فهمد.

چرا در قرآن فرموده :انا اعطیناک الکوثر و نفرموده: انی اعطیناک الکوثر؟

وقتی دنیا، دنیای توحید باشد و خداوند مستقیم کار را انجام می دهد می فرماید: اِنی الغفور الرحیم .وقتی کار با واسطه انجام می شود خداوند کلمه ی اِنا (ما) را بکار می برد مثلا می فرماید: ما آب را فرستادیم. خداوند در این سوره می فرماید: ما کوثر را به تو عطا کردیم. خداوند می فرماید که قرآن را آتینا( بخشیدن) کردیم ولی در مورد حضرت زهرا(س) می فرماید: اَعطینا( بخشیدن). کلمه ی عطا را وقتی بکار می برنند که دیگر نمی خواهند آنرا پس بگیرند ولی آتینا را وقتی بکار می برند که می توانند آنرا پس بگیرند. خدا قرآن را بخشید و اگر بخواهد آنرا پس می گیرد. کلمه ک یعنی به تو پیامبر بخشیدیم. در این سوره پنج بار اسم (تو) پیامبر آمده است. پس می فهمیم که پیامبر خیلی نزد خدا عزیز است. در قرآن در مورد صورت ،سینه، کمر ،چشم ها، دستهای پیامبر صحبت کرده است. در قرآن بیش از 240 بار کلمه رَبُکَ آمده است. کوچکترین سوره ،سوره کوثر است و بزرگترین هدیه حضرت زهرا(س) است. پس خدا بزرگترین هدیه را در کوچکترین سوره نوشته است. انسان می تواند با یک خودکار ارزان قیمت بهترین مقاله ها را بنویسد. می توان با یک مهر کوچک بهترین نمازها را خواند. حرف اول را داشتن ماشین و کتابخانه نمی زند ،حرف اول را اراده می زند.

کوثر یعنی خیر زیاد. بعضی می گویند: کوثر امت است. قرآن سه بار می فرماید که اسلام کره ی زمین را فرا خواهد گرفت. خدا در آیه دیگر می فرماید: اگر می خواهید بمیرید، بمیرید. ممکن است که کوثر مکتب یا شفاعت یا علم باشد. همه ی این معانی درست است. خداوند در قرآن می فرماید که دشمن تو ابتر( بی اولاد) است. پیامبر چند فرزند پسر داشت که در کوچکی مردند. عربها می گفتند که اگر کسی پسر نداشته باشد ابتر است ،دنباله ندارد. و چراغش خاموش می شود. خدا در آخر آیه می فرماید که ما به تو کوثر داده ایم و دشمن تو ابتر است. آیه آخر، آیه اول را تفسیر می کند. در جای دیگر قرآن داریم :حم عسق ،وحی ما با این حروف است.یعنی نترس ،قرآن ما با این کلمات نوشته شده است. آیه دوم آیه اول را تفسیر می کند.

پیامبرفرمود :یهودیان 71 فرقه، مسیحیان 72 فرقه و مسلمانان 73 فرقه شدند ولی یکی از آنها اهل نجات هستند. همه ی فرقه ها می گویند که ما اهل نجات هستیم. پیامبر فرمود: اهل بیت من مثل کشتی نجات هستند،هر کس با آنها باشد اهل نجات است. پس کوثر، زهرا است. زیرا با زهرا ،پیامبر دنباله دار می شود.

فخر رازی از بزرگان اهل سنت است و می گوید که زهرا کوثر است زیرا امامان همه از زهرا هستند. شاعرعرب زبان در مورد زهرا می گوید: دختر نبوت، مادر امامت و همسر ولایت. حضرت فاطمه خودش ،همسرش و فرزندانش همه شهید شدند.

امام خمینی سید بود، امام در ایران کوثر بود. ما الان 600 نماز جمعه داریم و افراد با سواد زیادی داریم .الان دنیا روی ما حساب باز می کند و مردم ما از آمریکا نمی ترسند. قهرمان عرب و عجم سیدنصرالله است. ایشان می گوید که نفس امام موسی صدر به من خورده است و امام موسی صدر شاگرد امام خمینی بوده است. او با نفس امام قدرتی در مقابل اسرائیل شده است. آیا این کوثر نیست؟

کلمات این سوره در قسمت های دیگر قرآن وجود ندارد. مثلا کلمه ی کوثر،شانئک ،وانحر و ابتر در هیچ قسمت قرآن وجود ندارد. در ضمن این آیه ریتم دارد. نماز ما ریتم و آهنگ دارد. حتی عرب ها، در ریتم و الفاظ قرآن مانده اند.

هر کس می تواند قدم هایی بردارد تا خودش را کوثر کند. اگر شما کتابی بنویسید و بگویید که هر کس می خواهد آنرا چاپ کند، چاپ کند، این کار باعث می شود که تعداد تیراژ آن بالا برود و تعداد زیادی آنرا بخوانند. همه ی کارها به نیت ما بستگی دارد. همه ی ما می توانیم کوثر بشویم. خوب است که ما هنگام دعا کردن برای دفع خطر، از همه ی موجودات دعا کنیم یا صلوات بفرستیم زیرا نیت می تواند نامحدود باشد.

ممکن است پول ،قدرت و سواد ما کم باشد ولی نیت ما کم نباشد. شما می توانید در نماز شب بگویید: خدایا بیامرز فلانی و هر کس که او را دوست دارد .با این دعا، تعداد کسانی که آمرزیده می شوند خیلی زیاد می شوند.

پس با نیت می توان خیر زیاد کرد. ابراهیم دعا کرد و فرمود :خدایا به هر کس که دین دارد چیزی بده که بخورد. خدا فرمود که من به کافر هم می دهم که بخورد. قرآن می فرماید که از مسلمانان زکات بگیرید و به مسلمانان و کفار هم کمک کنید تا آنها به شما گرایش پیدا کنند. نگاه اسلام این است. ما در دعاها می گوییم: خدایا کل اسیرها را نجات بده ،کل فقیرها را غنی کن. نیت اخلاص کوثر است.

الان ایران جایگاه بالایی در دنیا دارد. ما باید در دنیا رشد سیاسی، اقتصادی و انسانی داشته باشیم. در قدیم شاهزاده ها وقتی وارد حمام عمومی می شدند یک لُنگ قیمتی می بستند. یک روز شاهزاده ای پیش پیرمردی رفت و به او گفت که نرخ من چقدر است؟ این پیرمرد لُنگ او را دید و فهمید که قیمتی است و گفت که تو هفت صدتومان می ارزی .شاهزاده گفت :فقط لُنگ من هفت صد تومان می ارزد. پیرمرد گفت: تو خودت چیزی نمی ارزی .

ممکن است که فردی دروغ بگوید و پولش زیاد بشود ولی او بخاطر دروغ گفتن، سقوط کرده است. قرآن می فرماید: فکر نکن که اگر ربا گرفتی پولت نزد خدا زیاد می شود. ممکن است که ما کار خیری بکنیم ولی باید خودمان هم بزرگ بشویم.

فردی برای تجارت نزد عالمی استخاره کرد و بد آمد ولی او به سفر رفت و پول خوبی بدست آورد. او پیش استخاره کننده رفت و گفت که تو گفتی استخاره بد آمده است ولی کار من خیلی خوب بود. عالم گفت که در این سفر نماز صبح تو قضا نشد؟ تاجر گفت :بله . عالم گفت: پس تو باخته ای .

خدایا به آبروی زهرا ،همسر، پدر و فرزندانش ،مشکلات نظام و امت اسلامی را حل بفرما. کسانی که در تاریخ به یاد زهرا و اهل بیت کاری کرده اند، مرده هایشان را با آل محمد محشور و زنده هایشان را در پناه امام زمان(عج) حفظ بفرما. خدایا در نعمت هایی که به ما داده ای خیر کثیر قرار بده، همان طور که به پیامبر کوثر دادی.

انشاءالله نعمت هایی که خدا به ما داده است را هدر ندهیم و توفیق داشته باشیم که به نظام لطمه نزنیم.