حجت الاسلام والمسلمین قرائتی
92/5/15

بی تاب تر از جان پریشان در تب ،بی خواب تر از گردش هذیان بر لب ،بی روئیت روی او بلاتکلیفم مثل گل آفتابگردان در شب.

سوال – در مورد توبه و مراحله آن توضیحاتی بفرمایید.

پاسخ – در مناجات داریم: دری بنام توبه باز کرده ای و اگر کسی نیاید مقصر خودش است. ماه رمضان درحال اتمام است ولی در همین مدت کم باقی مانده هم می توان جبران کرد. داریم که هرکس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگیرد خداوند آنچه را که در ماه شعبان از دست داده است را به او می دهد. داریم که در شب عید فطر خداوند می بخشد به اندازه ی تمام روزهای ماه رمضان که گناهکاران را بخشیده. این روایت نشان می دهد که شب عید فطر شب بزرگی است.

یکی از مراتب توبه این است که انسان قلباً پشیمان شده باشد. توبه از گناه راه خاصی ندارد .امام رضا(ع) می فرماید: کسی که به زبان استغفرالله می گوید ولی قلباً پشیمان نشده است مثل این است که خدا را مسخره می کند. گاهی صاحبخانه غذایی درست می کند و میهمان آنرا دوست ندارد. صاحبخانه ناراحت است که چرا میهمان آن غذا را نخورد. ما باید غصه بخوریم که چرا مردم را راضی کردیم ولی خالق را راضی نکردیم. همه می خواهند کاری بکنند که مردم را راضی کنند.

چرا ما به دنبال راضی کردن خالق نیستیم؟ چرا وقتی با خالق صحبت می کنیم حواس مان پرت است ولی ساعت ها با مخلوق صحبت می کنیم و حواس مان جمع است؟ انسان به دنبال بی نهایت است زیرا روح ما بی نهایت است. پس پشیمانی قلبی مرحله ی اول است. در مناجات داریم :خدایا اگر توبه پشیمانی است من پشیمان هستم.

مرحله ی بعدی جبران است. در قرآن همراه با توبه ،عملی بیان شده است. مثلا توبه کنید و ایمان بیاورید یا عمل صالح انجام بدهید .پس بعد از توبه، باید کاری انجام داد.

در قرآن داریم که انسانی که توبه می کند بدی هایش به خوبی تبدیل می شود. چطور این امکان دارد؟ آب کثیف به باغچه می رود و تبدیل به گل می شود. پس می شود بدی ها به خوبی تبدیل بشود همان طور که آب بدبو به گل خوش بو تبدیل می شود.

دعای اولیاء خدا برای مردم موثر است. قرآن می فرماید: اگر پیامبر در حق مردم دعا کند دعایش موثر است. امام رضا(ع) به یکی از یارانش نوشت که در آن قوم بمان زیرا خداوند بخاطر تو بلا را از قوم تو دور می کند همان طور که بخاطر قبر امام کاظم(ع)، بلا از بغداد دور می شود. زمانی قوم لوط گرفتار گناه لواط شدند. خداوند دستور داد که شهر زیر و رو بشود. فرشته ها به خداوند گفتند که از اولیاء تو(لوط) در شهر است ،ما چطور شهر را زیر و رو کنیم. خداوند بخاطر آبروی اولیائش بلا را از منطقه برمی دارد.

قرآن می فرماید: ما می دانیم که لوط در شهر است ولی قبل از عذاب به او دستور می دهیم که از شهر بیرون برود. گاهی خداوند بخاطر عالم ربانی در یک منطقه ،دفع عذاب می کند.

وقتی برادران یوسف او را در چاه انداختند متوجه گناه شان شدند و از پدرشان خواستند که برای آنها استغفار کند. قرآن می فرماید: فرشته ها برای ما دعا می کنند. بین آسمان و زمین یک داد و ستد وجود دارد. ما باید ایمان بیاوریم و فرشته ها باید برای ما استغفار کنند. درماه رمضان همه ی فرشته ها روی زمین می آیند یعنی آسمانی ها به زمین می آیند و عبادت زمینی ها به آسمان می رود. در قرآن داریم: حرف های خوب بالا می رود و فرشته ها به پایین می آیند.

گفتند که قبل از پیامبر، اعراب به فکر شب، شعر، شهوت و شراب بودند ولی بعد از آمدن پیامبر آنها به مراتب بالاتر رفتند.

یکی از راه های توبه این است که ما باید همدیگر را هم ببخشیم. قرآن می فرماید: باید همدیگر را عفو کنید، مگر دوست ندارید که خدا شما را ببخشد؟ ،پس شما هم مردم را ببخشید. داریم :بگذریم تا از ما بگذرند .

راه دیگر خواندن نماز است. نماز باعث بخشش گناهان است. قرآن می فرماید: نماز را بپا دارید نماز گناهان را از بین می برد. نماز به نهر آبی تشبیه شده است که انسان روزی پنج بار خودش را در آن می شوید.

راه دیگر اجتناب از گناهان کبیره است. داریم که اگر گناهان کبیره انجام ندادید خداوند گناهان کوچک را می بخشد. مثلا در امتحان اگر کسی سوالات اصلی را پاسخ بدهد ، سوالات غیر اصلی را ندید می گیرند و به او ارفاق می کنند.

راه دیگر شرکت در جهاد است .قرآن می فرماید: خداوند رزمندگان را می بخشد. مهم نیست که فرد شهید بشود یا کسی را بکشد. وقتی شما به عیادت کسی می روید او را شاد می کنید و مهم نیست که در کنار او باشید یا جلوی او، مهم گوش دادن به حرف خداست. در قرآن داریم: اگر کسی به قصد هجرت از خانه بیرون برود و مرگ او را فرا بگیر، اجرش با خداست. مهم این است که نیت ما الهی باشد.

راه دیگر کمک به مستمندان است. در عید فطر همه باید به فقرا کمک کنند. افراد پولدار باید کاری بغیر از مبلغ فطریه انجام بدهند. مثلا بخشی از بدهی فرد بدهکار را بدهند یا جهیزیه ای بدهند یا...

راه دیگر حل مشکلات مردم است. اگر می خواهید گناهان بزرگ تان بخشیده بشود به کسی که مشکل دارد کمک کنید. بعضی ها می گویند که ما کارهای خیر زیادی می کنیم ولی نماز نمی خوانیم. کارهایی که خداوند از ما می خواهد عبادت است و کارهای دیگر نفسانی است. ابلیس به خدا گفت که از من نخواه که به آدم سجده کنم ولی هر چقدر بخواهی تو را عبادت می کنم. دوست داشتن کار نفس است. جوانی را دیدم که از دست فردی خیلی عصبانی بود و می گفت که فلانی هر سال با خانواده اش به هتل مشهد می رود. من گفتم: رفتن به هتل گناه نیست. در اوایل انقلاب دستشویی های فرنگی را می شکستند ولی الان دارند آنرا می سازند.

در اوایل که یخچال آمده بود حکم دادند که این جزو تجمل است و اسراف است و آنرا حرام کردند بعد آنرا مباح اعلام کردند بعد جزو مستحبات شد و الان جزو واجبات است. اینها اِعمال سلیقه است. ما سلیقه های مان را در دین گذاشته ایم. در اوایل انقلاب به مکه رفتم و یک تلویزیون رنگی آوردم. همه می گفتند که فلانی تلویزیون رنگی آورده است. من گفتم: مگر تلویزیون رنگی حرام است؟ ما درکارهای مان افراط و تفریط می کنیم. خداوند یک شب قبل ازعید فطر را می فرماید :روزه بگیر وعید فطر را می فرماید: روزه نگیر. ما باید حرف های خدا را گوش کنیم.

داریم که سه چیزکفاره ی گناهان است: سلام کردن به همه .قرآن می فرماید: ای پیامبر ،زمانی که مومنین می آیند تو به آنها سلام کن .خداوند به حضرت ابراهیم فرمود که مسجد را تمیز کن برای طواف کنندگان. پس خادم بودن مسجد مقام است. در قرآن داریم که چهار نفر خادم مسجد بودند :ابراهیم ،اسماعیل ،زکریا و مریم. در هیئت امنای مسجد هم باید افراد پیر باشند،هم افراد جوان و هم خانم ها. ما باید عیب های مسجد را برطرف کنیم.

قرآن می فرماید: موسی به خداوند گفت که من با برادرم هارون بصورت شریکی نزد فرعون می روییم. خوب است که مسجد را یک روحانی پیر با یک طلبه ی جوان بصورت شریکی اداره کنند. به یک کشتی گیر جوان که برای مسابقات به امریکا رفته بود گفتم که وقتی نفر اول شدی ،یک سجده ی شکر طولانی بجا بیاور تا همه ی دنیا تو را بعنوان یک مسلمان نشان بدهند و این کار ریا نیست.

در بعضی مواقع باید ریا کرد و این ریا ثواب دارد. من با یک کشتی گیر شریک شدم و این کار باعث شد که ماهواره های دنیا سجده ی یک جوان مسلمان ایرانی را نشان بدهند. مدیریت ها باید بصورت شریکی باشد. اگر مدیریت ما خوب باشد، مردم خوب هستند. حدیث داریم: اگر مردم زکات بدهند روی زمین فقیری باقی نمی ماند. حضرت امیر می فرماید: اگر در جایی فقیری وجود دارد حتما ثروتمندی هم در کنار او هست. زیارت امام حسین(ع) هم گناهان را می بخشد.

ما نمی دانیم که نماز بعدی را می توانیم بخوانیم یا خیر. پس باید هر نمازی که می خوانیم فکر کنیم که نماز آخر است. سعی کنیم مال مان حلال باشد واخلاق خوبی داشته باشیم . می شود زندگی خوبی داشت و آخرت را هم تأمین کرد.

سوال – صفحه 411 قرآن کریم را توضیح بفرمایید.

پاسخ – در این صفحه داریم: کسانی که پول می دهند، حرف های لهو را می خرند، می خواهد مردم را از راه خدا منحرف کند و راه خدا را مسخره می کند، عذاب مهین دارند.

ما باید مواظب پول خرج کردن باشیم. آمریکا هیچ وقت فرمول ساخته هایش را به ما نمی دهد ولی عیاشی ها را راحت در اختیار ما می گذارد. خدا می فرماید: دشمن آشکار است.

در زمان شاه جوانی هیپی پیش من آمد و گفت: آیا قیافه ی من گناه است؟ به او گفتم که قیافه ی تو گناه نیست بلکه بی هویتی تو گناه است. اگر کسی روی عقل و سلیقه ی خودش چیزی را انتخاب کند خوب است ولی اگر انسان به دیگری نگاه کند و خودباخته بشود، این بد است. بی هویتی بد است. هر چیزی باید هویت اسلامی داشته باشد حتی گوسفندی که درخارج از کشور اسلامی ذبح می شود و مسلمانان می خواهند آنرا بخورند، باید بصورت اسلامی ذبح بشود یعنی چون گوسفند می خواهد وا رد بدن مسلمان بشود باید هویت گوسفند هم تغییر پیدا کند.

پایان روزه خواری چیست ؟کسی که روزه گرفته وجدان راحتی دارد و کسی که روزه خواری کرده است ناراحت است. پایان لقمه ی حرام چیست ؟ امام قبر و جنازه را دید و فرمود :اگر دنیا این است بهتر است که انسان از اول به دنبال دنیا نباشد. گاهی مومن دروغی می گوید که چیزی را بدست بیاورد و در عوض چیز بزرگتر را از دست می دهد. فرد بخیل فکر می کند که پولش را حفظ کرده است ولی نمی داند که سنگدلی و قساوت بخرج داده است تا توانسته مقداری پول جمع کند. ما می توانیم پول بدهیم تا دعای محرومین را داشته باشیم.

ما باید به عاقبت خلاف کارها فکر کنیم. اگر به مجرمین بگوییم که چقدر لذت جرم را برده اید، می گویند که تلخی ها ،شیرینی جرم ها را از بین برده است. تلخی مرگ بر شاه لذت جاوید شاه را از بین برد. ما فکر نکنیم که عیاش ها خیلی خوش هستند. قرآن می فرماید: برنده افراد باتقوا هستند. کسانی که اسیر شکم شان بودند و روزه شان را خوردند، باختند. کسانی که می توانستند صداقت داشته باشند ولی دروغ گفتند، باختند.

گاهی به ما می گویند که برای جوانان دعا کنید. خود پدر و مادر باید برای ازدواج جوان اقدام کنند. برای کم کردن گناه، باید ازدواج آسان بشود. باید بسیجی برای ازدواج آسان بشود. خداوند می فرماید: به نکاح در بیاورید ،برده ها و کنیرها را هم به ازدواج هم در بیاورید.

حدیث داریم: اگر پسر و دختری در سن خیلی کم ازدواج کنند دوسوم دین شان را حفظ کرده اند. پس راه عملی توبه و گناه، ازدواج است. ما با دست خودمان یک سری آداب و رسوم درست کرده ایم و خودمان در همین آداب مانده ایم. می شود زندگی راحت و آسان داشت، ابراهیم بت شکنی می خواهد که آداب و رسوم غیرعقلی را از بین ببرد. الان ازدواج یک غول شده است .

خدایا به آبروی متقین به ما عزم و ایمان قوی عنایت کن که لحظه گناه ،خودمان را حفظ کنیم.