حجت الاسلام والمسلمین قرائتی
92/101/3

سوال – در مورد قبولی اعمال توضیحاتی بفرمایید.

پاسخ – قبول کردن یک لیوان آب شرایطی دارد. اگر آب در آفتابه باشد شما آن آب را نمی خورید. اگر در آب کاه یا مگسی باشد آنرا نمی خورید. اگر کسی که آب می دهد آلوده ای باشد آب را نمی خورید. آب غصبی، شور و تلخ را نمی خورید. اگر عمل کم مورد قبول خدا واقع بشود، زیاد می شود. یک قاشق ماست خوب را اگر به یک دیگ شیر بزنیم، ماست خوبی بدست می آید. کوچک یا بزرگی لامپ مهم نیست، مهم این است که لامپ به برق وصل بشود. یک لامپ کوچک اگر به برق وصل بشود، همه جا را روشن می کند.

ما کارهای خیر زیاد انجام می دهیم .داریم: زیاد ندوید توجه شما به قبولی اعمال تان باشد. من در درس خارج آیت الله العظمی مرتضی حائری شرکت می کردم. درس ایشان فنی بود و متوجه نمی شدم. به ایشان گفتم که من درس های شما را نمی فهمم و ایشان باز آنها را توضیح می داد. ایشان به من گفت: اگر شما در قیامت بفهمی که کارهایت برای خدا نبوده، آرزو می کنی که ای کاش خواب بودی. زیرا انسان در خواب کار نمی کند. اگر ماشین در جاده توقف کند از جاده دور نمی شود و بعد از مدتی آنرا هل می دهند و روشن می کنند و به راه خودش ادامه می دهد ولی ماشین که کج می رود از جاده دور می شود یعنی هم عمرش تلف می ود و هم به مقصد نمی رسد.

ما نگاه نکنیم که چند تا کتاب نوشته ایم یا چند تا ساختمان ساخته ایم .ما فردی بهتر از حضرت ابراهیم نداریم. وقتی می خواهیم به پیامبر صلوات بفرستیم به خدا می گوییم که درودی به پیامبر بفرست که بر ابراهیم فرستادی و لطفی به پیامبر بکن که به ابراهیم کردی. حضرت ابراهیم سرسلسله ی انبیاست. حضرت موسی، حضرت عیسی و حضرت محمد از نسل ابراهیم هستند.

ما کاری بهتر از ساختن کعبه نداریم. نگاه کردن به کعبه ثواب دارد. طواف کردن دور کعبه ثواب دارد. در ساختن کعبه بنا ابراهیم بود و کارگر اسماعیل، مکان مکه بود و ساختمان کعبه . حضرت ابراهیم می فرماید: خدایا این کار را از ما قبول کن. مردم ایران رسم خوبی دارند زیرا می گویند :نماز و روزه تان قبول باشد یا حج تان قبول باشد، این دعای خوبی است. یعنی اگر کارهای تان قبول بشود به خدا وصل می شوید.

در مورد قبولی اعمال شرایط مختلفی وجود دارد: شرایط اخلاقی ،خدا می فرماید : کار را از فرد باتقوا قبول می کند. آب باید در لیوان خورده شود نه در ظرف دیگر. پس خدا هم کار را از فرد با تقوا قبول می کند. گفتند :فردی خیلی خوب است. حضرت او را دید که از میوه فروشی چند میوه بدون اجازه برداشت و از معازه ی نانوایی هم چند نان بدون اجازه برداشت و در راه ،آنها را به فقیری داد. حضرت علت را پرسید. او گفت: من دو تا نان و دو تا میوه را به فقیر دادم. در قرآن داریم که هرکار خیری که بکنید ده برابر می شود، بنابراین من چهل ثواب انجام داده ام که چهار تا از آن کم می شود و کار ثواب من می شود سی و شش تا. حضرت فرمود: خدا کار خیر را از فرد باتقوا قبول می کند نه از یک دزد. اگر فردی بگوید که من مواد مخدر را می فروشم و روز عاشورا خرج می دهم این کار ثواب، درست نیست.

حدیث داریم: عمل کم از فرد عاقل پذیرفته می شود. عاقل کسی است که ببیند کدام کار شرش کمتر است. عقل چیزی است که انسان را از گناه دور کند. در جامعه کنونی به فردی عاقل می گویند که کار زیاد می کند و درآمد زیادی هم دارد ولی در حدیث این طور نیست.

بعضی لغات را بد معنی کرده اند. آقایی می گفت :زهد اسلامی یعنی اینکه غذا به میهمان سوپ بدهیم ولی این زهد نیست زهد یعنی اینکه خودت نخور نه اینکه به میهمان نده. این بخل اسلامی است. حضرت علی(ع) خودش نان خالی می خورده ولی به میهمان نان خالی نمی داد. مثلا می گویند :فلانی خوش اخلاق است یعنی هر کسی گناهی می کند او کاری ندارد. این معنای خوش اخلاقی اشتباه است. در حدیث داریم که رفیق کسی است که اشتباه را به شما بگوید.

مورد دیگر مسئله ی اعتقادی است. در دعا داریم :انسان باید ولایت داشته باشد. مردی به همسرش می گوید که تو هر چه بخواهی برایت می خرم ولی تو را دوست ندارم و مردی به همسرش می گوید که من تو را دوست دارم و همه ی زندگی من عشق است ولی چیزی ندارم که برای تو بخرم. کدام زندگی شیرین تر است؟ زندگی که در آن محبت است شیرین تر است. البته خوب است که دنبال دوستی ،عمل باشد. بعضی ها می گویند که ما خدا را دوست داریم ولی نماز نمی خوانیم. هیچ کسی این را قبول نمی کند که ما بگوییم: تو را دوست داریم ولی با تو حرف نمی زنیم. فردی می گوید که من پیامبر را دوست دارم ولی سفر به مدینه را به سفر به کانادا ترجیح می دهد. عشق به اهل بیت باعث قبولی اعمال است.

در عزاداری ها، نماز جماعت و خواندن قرآن زیاد شده است. قرآن و اهل بیت باید با هم باشند و از هم جدا نشوند. گاهی نیم ساعت روضه می خوانند ولی یک آیه قرآن تفسیر نمی کنند. حضور جوانان در عزاداری های امسال بیشتر بود .همچنین نذورات هم بیشتر بود. مراسم اربعین کربلا هم بسیار زیبا و باشکوه بود. فردی آرزو دارد که پیاده به کربلا برود، چطور می شود این را تحلیل کرد؟

در قرآن هفت مرتبه آمده است :کار کنید در حالیکه ایمان دارید. خدا می فرماید که کار باید در ظرف دین باشد. آب باید در لیوان باشد. پس اگر ایمان نباشد، خدا کار را قبول نمی کند. اگر شما می خواهید پیش رئیس جمهور بروید باید با لباس رسمی بروید. پس هر کاری آدابی دارد. بعضی از مخترعین از اسلام خبر نداشته اند و کار مفیدی کرده اند و با دین هم لجبازی نکرده اند، کار آنها جداست .ما نمی توانیم بگوییم که همه ی مخترعین که کافر هستند به جهنم می روند.

داریم :اگر می خواهی عمل تو قبول باشد، باید خُلق شما هم خوب باشد. اگر شما به میهمانی رفتید و با شما بداخلاقی کردند ،شما بر می گردید. پیامبر به امیرالمومنین فرمود که اگر کسی حلم نداشت، تو از کنار او رد شو. ممکن است که شما دکتر باشید ولی عنوان شما را ننویسند، شما نباید به روی خودتان بیاورید و از آن بگذرید. البته کارها باید برای خدا و با اخلاص باشد. ما باید به باور برسیم.

گاهی جوان به استاد و پدر و مادرشان احترام نمی گذارند. استاد و پدر و مادر باید حلم داشته باشند و این کار جوان را به دل نگیرند. گاهی ما گیر خودمان(اسم وعنوان) هستیم. اگر روح کسی کوچک باشد زود ناراحت می شود ولی کسی که روح بزرگی دارد، از مسائل جزئی می گذرد.

ما می توانیم تمام کسانی را که پشت ما بد کرده اند ببخشیم تا خدا هم ما را ببخشد. اعمال با کینه مورد قبول نیست. پیامبر به حضرت علی (ع) فرمود:سه چیز است که اگر در تو نباشد عمل تو فرو می ریزد: تقوا و ورع ، اخلاق خوب و حلم.

داریم :مقداری از نماز شما مورد قبول است که در آن حضور قلب دارید. برای جایگزین مقداری که حواس مان پرست است می توانیم نوافل بخوانیم. اگر نمی توانیم نوافل بخوانیم با مهر کربلا نماز بخوانیم. سه چیز باعث می شود که نماز مورد قبول واقع بشود: حضور قلب، نوافل و مهر کربلا. در حرم امام حسین(ع) ،در مسجد النبی،در مسجد الحرام و در مسجد کوفه می توان نماز را کامل خواند .یعنی آنجا مثل خانه ی خودمان است. البته در محل تولد هم می توان نماز را کامل خواند. پس هر انسانی پنج خانه دارد: ولادت ،اولوهیت، نبوت ،شهادت و ولایت .

سوال – صفحه 551 قرآن کریم را توضیح بفرمایید.

پاسخ – در این صفحه داریم :چرا حرفی که می زنید عمل نمی کنید. غضب خدا بزرگ است برای کسانی که قول می دهند ولی عمل نمی کنند. این یک نوع نفاق است. داریم :خدا و ملائکه صلوات می فرستند. ای مردمی که ایمان آورده اید صلوات بر پیامبر بفرستید و تسلیم او باشید. پیامبر فرمود: من شما را به خیری دستور ندادم مگر اینکه خودم به آن عمل کردم. حضرت علی(ع) می فرماید: در جبهه پیامبر از همه به دشمن نزدیکتر بود. قانونگذار اول باید خودش به قانون احترام بگذارد و به آن عمل کند. خدا نسبت به منافقین هم غضب دارد ولی نسبت به کسانی که قول می دهند ولی عمل نمی کنند خیلی غضب دارد. منظور از عمل این است که فرد تارک العمل نباشد. اگر من می گویم که افطاری دادن ثواب دارد معنایش این نیست که من هر شب باید افطاری بدهم ولی باید یک بار افطاری بدهم. از فردی پرسیدند که شما به حرف هایی که می زنید عمل می کنید؟ ایشان گفت: مگر کفاش که کفش می دوزد همه ی کفش ها را پا می کند. یعنی کفاش نباید پابرهنه باشد ولی نباید صددرصد کفش ها را پا کند.

از آیت الله مدنی پرسیدم که آیا باید به حرف هایی که در تلویزیون می زنم عمل کنم؟ ایشان گفت :باید کمی از آنها را عمل کنی یعنی یک هفته نماز شب بخوان و بعد در مورد آن صحبت کن. سی سال پیش من نماینده ی رهبری در نهضت سواد آموزی بودم. به شهری رفتیم و در آنجا به صاحبخانه گفتیم که ما را برای نماز صبح بیدار کن. او گفت: مگر شما نماینده ی امام نیستی؟ گفتم: من نماینده ی امام هستم ولی خوابم که نماینده ی امام نیست. بعضی ها نسبت به آخوندها حساسیت هایی دارند.

سوال – از کجا بفهمیم که اعمال ما مورد قبول واقع شده است ؟

پاسخ – بهتر است که ما نفهمیم که اعمال مان قبول شده است. در اینجا ندانستن ارزش است. حضرت علی (ع) در جای پیامبر خوابید. ولی نمی دانست که کشته می شود یا خیر،در اینجا ندانستن ارزش بود والا همه می توانستد در جای پیامبر بخوابند. اگر شما به فردی سلام کردید و بعد فهمیدید که او مدیر کل است ارزش دارد. اگر ما بهفمیم که کارمان مورد قبول واقع شده است، مغرور می شویم.

خیلی اوقات اعمال ما قبول می شود ولی بعد خراب می شود. پیامبر فرمود: هر کس یک لااله الاالله بگوید ،یک درخت به درخت های او در بهشت افزوده می شود. فردی گفت: که در بهشت باغ ما خیلی درخت دارد. پیامبر فرمود :گاهی با یک آتش همه ی درختان را می سوزانید. در قرآن از بین رفتن اعمال هم داریم.

می خواستند سلمان فارسی را تحقیر کنند به او گفتند :ریش تو بهتر است یا دم سگ؟ سلمان گفت :هر کدام از پل صراط بگذرد. امام رضا(ع) فرمود: آن طرف پل صراط معلوم می شود که چه کسی غنی و چه کسی فقیر است. خیلی ها هستند که در این دنیا زندگی ساده ای دارند ولی در آخرت زندگی خوبی دارند. خیلی ها هم هستند که در این دنیا زندگی خوبی دارند ولی در آخرت زندگی شان خوب نیست.