در مورد خطاب های قرآنی (سوره انفال آیه 29، یا ایهاالذین امنوا ...)قرآن توضیحاتی بفرمایید.
پاسخ – سالروز پیروزی انقلاب را گرامی می داریم. ما توقعات خودمان را از خدا در قالب دعا بیان می کنیم ولی خدا هم از ما توقعاتی دارد که این توقعات به نفع خود ماست. سوره انفال آیه 29 می فرماید :ای کسانی که ایمان آورده اید، اگر تقوا داشته باشید و پرهیزگار باشید،خدا برای شما راه تشخیص قرار می دهد(ما به شما وعده می دهیم که راه درست را از غلط تشخیص بدهید. تقوا به انسان درجه ی تشخیص می دهد و در بحران ها انسان می تواند راه را تشخیص بدهد ،اینها فقط بخاطر آگاهی نیست زیرا خیلی از دانشمندان و علما در بحران ها گمراه شده اند)، خدا زشتی های زندگی شما را می پوشاند( کسی نمی گوید که حُر که بود، همه می گویند حر چه کسی شد) و خدا شما را می آمرزد. خدا صاحب فضل زیاد است .
تقوا باید به سبک زندگی ما بیاید یعنی درگفتار ،نگاه ها ،میهمانی ها و ... حضرت امیر المومنین از جنگ صفین برمی گشتند که از قبرستانی در کوفه عبور کردند. داریم که وقتی از کنار قبرستان رد می شوید بگویید که ما هم به شما ملحق می شویم. حضرت علی(ع) فرمود: ای کسانی که در سرزمینی زندگی می کنید که وحشتناک است، ای کسانی که خانه هایتان تاریک است، ای کسانی که غریب هستید، ای کسانی که تنها هستید ،ای کسانی که در وحشت هستید، شما از ما جلو افتاده اید و ما هم به شما می رسیم. ای مردگان اگر من بخواهم به شما سه خبر می دهم و اگر شما بخواهید به ما خبر بدهید یک خبر می دهید. حضرت رو به قبرها کردند ( حضرت با این کار امید و روحیه به اصحاب شان می دهند )و فرمودند :خانه هایی که شما داشتید الان افراد دیگری در آن زندگی می کنند و خانه هایتان خالی نیست ، همسرانتان هم ازدواج کرده اند و دارند زندگی می کنند و اموال تان هم تقسیم شد .پیام شما چیست؟ حضرت امیر به اصحاب فرمودند :اگر خدا به اینها اجازه می داد که جواب مرا بدهند آنها می گفتند: همانا بهترین چیز تقوا است.
در قرآن یا ایهاالذین امنو اتقوالله زیاد داریم که کنار آن یک خبری هم هست. در قرآن داریم: ای مردم تقوا داشته باشید، درست صحبت و محکم کنید. یعنی در گفتار تقوا داشته باشید. و حرف های تان را کنترل کنید. ای مومنان تقوا داشته باشید با وسیله (توسل به پیامبر و اهل بیت)به سمت خدا بروید. ای مردم تقوا داشته باشید ،با سابقین باشید. پس تقوا باید در همه ی کارها باشد.
در سوره حشر داریم که ای مردم تقوا داشته باشید و کارهایی که به عالم دیگر می فرستید حساب شده باشد. تقوای در گفتار کنترل زبان، تقوای در رفتار کنترل رفتار است، تقوا در مسائل اقتصادی پرهیز از لقمه ی حرام است .روایت داریم که در هر کاری بسم الله بگویید. وقتی ما اول غذا بسم الله را می گوییم اگر لقمه حرام باشد ما تکانی می خوریم که این با بسم الله جور در نمی آید و همین بسم الله گفتن مانع از خوردن لقمه ی حرام می شود. پس بسم الله گفتن قبل از غذا به ما اجازه نمی دهد که شراب یا چیزهای ناپاک بخوریم. اگر شما روی صفحه ی کامپیوتر بسم الله بزنید وقتی کامپیوتر را روشن می کنید باعث می شود که شما به هر سایت و وبلاگی نروید .زیرا خداوند فرموده است که رابطه با نامحرم جایز نیست. یاد خدا می شود ترمزی برای ورود به سایت حرام.
مسلمانی گوسفندی را دزدیده بود و وقتی می خواست آنرا سر ببرد گفت :بسم الله الرحمن الرحیم و بعد دست نگه داشت و گفت خدایی که به من گفته برای ذبح گوسفند بسم الله بگویم همان خدا فرموده است که باید دست دزد قطع بشود، بعد گوسفند را به صاحبش پس داد .
اگر ما بخواهیم اهل تقوا بشویم و تقوا را در زندگی مان پیاده کنیم چکار باید بکنیم ؟باید به خطبه ی 193 نهج البلاغه (خطبه ی متقین) مراجعه کنیم. همام خدمت امیرالمومنین آمد و گفت که تمام صفات ریز متقین را برای من تعریف کنید. امام فرمود: اگر تقوا داشته باشید کافی است .همام اصرار کرد و امام صد و ده ویژگی برای متقین شمارد. ما نباید بگوییم که صد و ده صفت خیلی زیاد است و ما اصلا به سراغ آن نمی روییم. کسی که شنای کامل نمی داند می تواند به داخل آب برود و راه برود .علما در گذشته به شاگردان شان می گفتند که این خطبه را حفظ کنند. شرح های زیادی هم برای این خطبه نوشته شده است.
آیت الله مکارم شیرازی هم دو جلد کتاب(اخلاق در نهج البلاغه) در شرح این خطبه نوشته اند .دراین خطبه امیرالمومنین سبک زندگی را به ما می گوید. سعی کنید که این خطبه را یک بار بخوانید .
امام فرمود: اهل تقوا گفتارشان و منطق شان صواب است.صواب یعنی درست .درحالات مرحوم کاشف الغطاء (سیمای فرزانگان شرح حال علما است. مرحوم دوانی هم در کتابی مفاخر اسلام را نوشته اند. یک جلد این کتاب شرح حال آقاشیخ عباس قمی است.)داریم که یک شب صدای شیون و گریه کاشف الغطاء بلند شد و دیدیم که دارد استغفار می کند. از ایشان پرسیدند که چه اتفاقی افتاده است ؟ایشان فرمودند که من داشتم کتابی را مطالعه می کردم و به فتوایی رسیدم که برایم عجیب بود و دنبال سند این فتوا گشتم ولی آنرا پیدا نکردم. بعد گفتم که چرا بعضی ها فتوای بدون سند می دهند و سند آنرا ذکر نمی کنند. شب خوابیدم و در خواب دیدم که به صحن امیرالمومنین وارد شدم و دیدم که آیت الله محقق صاحب شرایع درس می دهد. خوشحال شدم که به پای منبر ایشان بروم. وقتی خواستم وارد درس شان بشوم به من گفتند که آقا گفته اند که شما را به درس راه ندهیم. من گفتم که من هم عالم و مرجع هستم. ولی مرا راه ندادند، بعد از درس خدمت آقا رفتم و علت را سوال کردم. ایشان گفت که آیا تو همه ی کتاب ها را گشتی که این طور پشت سر علما حرف زدی؟ گفتم :من سند را پیدا نکردم. ایشان فرمود: ملا فیض کاشانی این سند را در کتابش (وافی)آورده است. از خواب بیدار شدم و کتاب را باز کردم و سند فتوا را یافتم. این یک رویای صادقه بود. بخاطر این حرفی که زده بود گریه و شیون می زد. البته اینها افراد مقرب خداوند هستند و خدا زود مچ آنها را می گیرد.
الان زمان انتخابات است. ما نباید کسی را تخریب کنیم. در مورد علما و مراجع لطیفه و جوک نگوییم. حرف های مان راحساب شده بزنیم این می شود تقوای زبانی. در مورد قضاوت کردن حساب شده صحبت کنیم. خوبی ها و بدهی ها را ببینیم و بدهی ها را برجسته نکنیم. حرف های مان مطابق با واقعیت باشد. ما نباید که به حرف های دیگران ،کلماتی را اضافه یا کم کنیم. ما باید در همه ی گفتارمان خدا را در نظر بگیریم .
امام فرمود :پوشش اهل تقوا میانه روی است .پوشش یعنی در تمام مسائل اعتدال دارند. بیشتر مشکلات ما در ازدواج بخاطر افراط و تفریط است. باید شیوه ی ما در گفتار و رفتار و تمام مسائل زندگی میانه روی باشد.
در تمام پیام هایی که به مناسبت درگذشت مرحوم دکتر حبیبی نوشته شده بود همه اذعان داشتند که ایشان فرد معتدلی بود. ایشان هیچ وقت توهین و جسارت نمی کردند. در تشییع جنازه ی ایشان همه ی گروه ها وجود داشتند و این نشان دهنده ی میانه روی ایشان بود. باید میانه روی در کارهای اجتماعی هم باشد. اگر ما با کسی دوست شدیم نباید همه ی رازهای مان را بگوییم و در اینجا هم باید اعتدال رعایت شود. حتی در دشمنی هم باید اعتدال رعایت شود. فردی هر روز به دیدن پیامبر می آمد و پیامبر به او فرمود که یک روز درمیان به دیدن من بیا. پس در صله رحم هم باید معتدل بود.
امام فرمود :اهل تقوا متواضع هستند یعنی متکبر نیستند و فخر نمی فروشند. مرجعی می فرمودند که من بعضی از درس های قرآن آقای قرائتی را یادداشت می کنم. و در صحبت هایم از نقل قول ایشان استفاده می کنم. این تواضع فرد را می رساند.
آقا شیخ مرتضی زاهد منبری در تهران بودند. یک روز ایشان به منبر رفتند و خیلی بد صحبت کردند. علما و پامنبری ها به ایشان اعتراض کردند. بعدا ایشان گفتند که منبری بعد از من، فرد ضعیفی بود و نمی توانست خوب صحبت کند، اگر من خیلی خوب صحبت می کردم ،منبر او زمین می خورد بخاطر همین من سطح منبر را پایین آوردم تا او ضربه نخورد.
آقا شیخ عباس قمی بالای منبر بود و دید که ملا عباس تربتی پایین نشسته است .ایشان از منبر پایین آمد و گفت که شما بهتر از من صحبت می کنید. بی دلیل کسی آقا شیخ عباس قمی نمی شود زیرا آنها در زندگی خیلی دقت می کردند. وقتی کسی شغل مهمی دارد باید در تواضع دقت داشته باشند.
سوال- صفحه 226 قرآن کریم را توضیح بفرمایید.
پاسخ – وقتی حضرت نوح فرمان داد که سوار کشتی بشوید نام خدا را برد . در قرآن داریم :بنام خدا حرکت می کنیم.
سوال – در مورد صفات متقین توضیحاتی بفرمایید.
پاسخ – امام علی (ع)فرمود :اهل تقوا سخن شان صواب است، پوشس شان میانه روی است ،مشی آنها تواضع است ، چشم هایشان را از حرام می بندند و گوشش شان را به حرف های نافع می دهند. گوشش شان را صرف حرف های بیهود نمی کنند. گوش می تواند موعظه قرآن و اشعار خوب گوش بدهد بجای غیبت، موسیقی حرام و ...
ما می توانیم از این صد و ده صفات متقین ،حداقل چند تای آنرا در زندگی مان پیاده کنیم .پس اگر تقوا داشته باشیم راه فرقان باز می شود.
خدایا گفتار ما را صواب، پوشش ما را اعتدال و مشی ما را تواضع قرار بده،خدایا گوش و چشم ما را از حرام بپوشان .