94-07-08-حجت الاسلام والمسلمین دکتر رفیعی - امامت
موضوع برنامه: امامت
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين دکتر رفیعی
تاريخ پخش: 08-07-94
احمدزاده: بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
یا علی آیینه دار سرنوشت *** وارث بوی خدا بوی بهشت
سلام عرض می‌کنم خدمت شما بینندگان عزیز برنامه‌ی سمت خدا از نجف اشرف در خدمت یکی از کارشناسان و مهمانان همیشگی این برنامه هستیم جای آقای شریعتی و دوستان در این جا خیلی خالی است تمام تلاشم را می‌کنم که بتوانم جای این دوست خوب را در این برنامه پر بکنم قبل از هر چیز به همه‌ی دوستان در پخش شبکه‌ی سه سیما عرض می‌کنم که نائب الزیاره‌ی همه‌ی شما هستیم و امروز بچه‌های در آستانه‌ی خورشید همراه باشیم با گفتگوی زیبایی که با آقای دکتر رفیعی خواهیم بود خدمت آقای دکتر رفیعی عرض سلام می‌کنم خوشحالم در قالب این برنامه در خدمت شما هستیم.
حاج آقا رفیعی: بسم الله الرحمن الرحیم عرض سلام دارم از کنار بارگاه شریف حضرت علی علیه السلام توفیقی شد ما امروز صح مشرف شدیم نجف اشرف برای پخش زنده‌ی دعای ندبه‌ی این هفته از حرم حضرت امیر و بنا شد این جلسه را از حرم حضرت علی علیه السلام خدمت بینندگان باشیم در خدمت آقای مجری: از همین جا به همه‌ی کارشناسان آقای شریعتی دست اندر کاران برنامه‌ی سمت خدا عرض سلام دارم یاد و خاطره‌ی جان باختگان منا را گرامی می‌دارم برای بیمارانشان آرزوی شفا دارم برای مفقودین آرزوی یافته شدن دارم و از خدا می‌خواهم به آبروی حضرت علی که ما الآن از زیارت حضرت برگشتیم خدا می‌داند که کنار ضریح یاد کردم از همه‌ی بینندگان عزیز دوستان بیننده بدانید که ما این جا نائب الزیاره‌ی شما هستیم و از خدا می‌خواهم همه‌ی شمایی که امروز دارید این برنامه را دنبال می‌کنید در ثواب زیارت حضرت امیر شریک باشید ان شاء الله خداوند به شهدای عزیز ما که هفته‌ی دفاع مقدس هم بود علو درجات عنایت بفرماید به بیماران و جانبازان شفا عنایت بفرماید از خدا می‌خواهم کمک بکند ولو این جا پخش برنامه هم سخت است استدیو نیست سر و صدای اطراف است بتوانم یک مقداری درباره‌ی غدیر و فضائل حضرت امیر علیه السلام صحبت کنیم.
مجری: این روزها بحث غدیر بحث بسیار داغی است از خدمت شما استفاده می‌کنیم.
حاج آقا رفیعی: گاهی از اوقات از ما سوال می‌کنند که استناد خود امیرالمومنین و ائمه به داستان غدیر. چقدر بوده آیا این جشن گرفتن یا اصل واقعه‌ی غدیر مورد استناد خود حضرت علی هم بوده یا نه خود ائمه هم بوده یا نه من اجازه می‌خواهم یک موضوعی را عرض کنم که شاید کمتر مطرح شده اولا حضرت امیر در مدینه چندان شرایط برایشان مطرح نبود فراهم نبود که به بیان خطبه‌ی غدیر و جریان غدیر به صورت مفصل بپردازند حضرت زهرا سلام الله علیها دارد در تاریخ که وقتی از ایشان محمود بن لبیک پرسید چرا شما این قدر گریه می‌کنید حضرت فرمودند آیا مردم حادثه‌ی غدیر را فراموش کردند یا در جریان جمل دارد حضرت علی به یکی از اهالی جمل فرمود آیا فراموش کردید پیغمبر درباره‌ی من چه فرمودمَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ، فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ (الغدیر، ج 1، ص 196) اما آن چیزی که عرض می‌کنم این است حضرت امیر وقتی به کوفه آمد خلافت و حکومت به کوفه منتقل شد شرایط کاملا مساعدی پیدا شد برای این که حضرت امیر آن جا داستان غدیر را مفصل مطرح بکند لذا ابن اثیر در اسطل القابه و سایر منابع اهل سنت آمده که حضرت مردم را در میدان عمومی کوفه جمع کرد و مفصل در مورد عرصه‌ی غدیر صحبت کرد و آن جا فرمود چه کسانی الآن در بین شما است که یادشان باشد که پیغمبر آن روز درباره‌ی من چه فرمود در کوفه حضرت علی به داستان و واقعه‌ی غدیر مفصل استناد کرده اما مطلب دوم که گفتم شاید کمتر مطرح شده باشد می‌خواهم به آن بپردازم این است مرحوم شیخ طوسی اتفاقا این جا هم کنار باب شیخ طوسی هستیم مقبره‌ی ایشان هم این جا است کتاب مصباح المتهجد است ایشان نقل می‌کند بحار و دیگران هم از ایشان نقل کردند یک روز عید غدیری مردم در طوس خدمت امام رضا آمدند که ایشان جشن مفصلی گرفت تمام مردم را آن روز اطعام کرد غذا داد و به تمام کسانی که روز عید غدیر آمدند دیدنشان عیدی داد این که الآن سادات روز عید غدیر عیدی می‌دهند بدانند این کار سنت امام رضا بوده به تمام مردم عیدی داد و این نکته را می‌خواهم عنایت بفرمایید بعد آقا فرمودند که مردم جدم حضرت علی یک سال روز عید غدیر با جمعه یکی شد یکی شدن جمعه و غدیر خیلی کم است من یادم نمی‌آید بعد از انقلاب این اتفاق افتاده باشد امسال این طور است فرمود جدم حضرت علی یک سال که ظاهرا دو سه سال بعد از خلافت آقا بوده اواخر عمر آقا در کوفه بوده غدیر و جمعه یکی شد جدم حضرت علی خطبه‌ی مفصلی خواند در مورد غدیر و آن روز کل خطبه‌ی نماز جمعه اش را به غدیر اختصاص داد من همین جا به آقایان ائمه‌ی جمعه جسارت نمی‌کنم ولی اگر بتوانند نماز جمعه‌ی روز غدیر را که امسال تلاقی کرده به بخشی از این خطبه بپردازند خیلی جالب است این خطبه جداگانه هم چاپ شده یک بخش‌هایی اش را می‌خوانم حضرت رضا فرمود جدم حضرت علی فرمود إِنَّ اللهَ تَعَالىَ جَمَعَ لَكُم مَعشَرَ المُؤمِنِينَ في هَذَا اليَومِ عِيدَينِ عَظِيمَينِ كَبِيرَينِ لاَ يَقُومُ أحَدُهُمَا إلاَّ بِصَاحِبِهِ لِيَكمُلَ عِندَكُم َجمِيلَ صَنِيعَتِهِ وَ يَقِفَكُم عَلىَ طَرِيقِ رُشدِهِ وَ يَقفُو بِكُم آثَارُ المُستَضِيئِينَ بِنُورِ هِدَايَتِهِ وَ يَشمُلَكُم مِنهَاجَ قَصدِهِ وَ يُوَفِّرَ عَلَيكُم هَنيءَ رِفدِهِ فَجَعَلَ الجُمُعَةَ َمجمَعاً نَدَبَ إِلَيهِ لِتَطهِيرِ مَا كَانَ قَبلَهُ (مصباح المتهجد، ص 680) مردم امسال خدا دو عید بزرگ دو عید با اهمیت را برای شما جمع کرده کنار هم یکی جمعه و یکی غدیر بعد آقا شروع کردند در این خطبه‌ی بسیار عالی که اشاره می‌کنم اولا در مورد خود این روز صحبت کردند که این روز چه روزی است من بخش‌هایی از این خطبه را خدمت بینندگان عرض می‌کنم فرمودند إِنَّ هَذَا يَومُ عَظِيمُ الشَّأنِ فِيهِ (همان) روز غدیر روز بسیار با عظمتی است وَقَعَ الفَرَجُ وَ رَفَعَتِ الدَّرَجُ وَ وَضَحَتِ الحُجَجُ وَ هُوَ يَومُ الإيضَاحِ وَ الإِفصَاحِ عَنِ المَقَامِ الصَّرَاحِ وَ يَومُ كَمَالِ الدِّينِ وَ يَومُ العَهدِ المَعهُودِ وَ يَومُ الشَّاهِدِ وَ المَشهُودِ وَ يَومُ تِبيَانِ العُقُودِ عَنِ النِّفَاقِ وَ الجُحُودِ فرج امام زمان در این روز واقع می‌شود با جمعه یکی شده بوده آن سال بعد فرمودند امروز روز روشنایی است روز روشن شدن مقام و جایگاه امامت است روز تکمیل دین است و روز عهد و پیمان بسته شده است و یوم البیان روز آشکار شدن است روز رانده شدن شیطان است روز از بین رفتن عقده‌های نفاق است حضرت اولا در بخش اول اشاره کردند به اهمیت این روز بعد حضرت علی علیه السلام فرمود در این روز انفاق کنید در این روز قرض بدهید به دیگران اگر می‌خواهید پولی قرض بدهید در این روز بچه ها را خوشحال کنید در این روز لباس پاکیزه بپوشید که خود حضرت رضا علیه السلام در روایتی به این موضوع اشاره کردند جمیع کارهای خوب را در این روز انجام بدهید من از بیان حضرت امیر بخشی از این کارهای خوب را می‌گویم همین خطبه‌ای که آقا در کوفه خواندند فرمود این روز البِرِّ بِإِخوَانِكُم به همه نیکی بکنید شما می‌خواهید عیدی بدهید روز غدیر بدهید می‌خواهید مهمانی کنید روز غدیر انجام بدهید خدا را شکر کنید دور هم جمع شوید این خیلی مهم است به هم دیگر مهربانی بکنید از هم بگذرید بعد فرمودند وَ َتهَادُوا نِعَمِ اللهِ كَمَا مَنَّاكُم بِالثَّوَابِ فِيهِ عَلىَ أضعَافِ الأَعيَادِ قَبلَهُ وَ بَعدَهُ إِلاَّ في مِثلِهِ وَ البِرُّ فِيهِ يَثمُرُ المَالَ وَ يَزِيدُ في العُمرِ وَ التَّعَاطُفُ فِيهِ يَقتَضِي رَحمَةَ اللهِ در این عید نعمت‌هایی که خدا به شما داده را به هم دیگر هدیه بدهید هر کسی هر نعمتی داده خدا به کسی باغ داده فامیل هایش را دعوت کند در آن باغ به کسی خدا پول داده هدیه بدهد به بچه ها کتابی چاپ کرده بدهد به افراد بعد می‌فرماید نیکی در روز عید غدیر موجب می‌شود عمر انسان افزایش پیدا بکند و مال انسان هم گسترش در بعضی از روایات داریم صدقه در روز غدیر صد هزار برابر می‌شود بعد حضرت فرمودند در این روز هر چه در توان دارید برای خانواده تان و برادرانتان وسایل تهیه بکنید می‌خواهید چیزی بخرید هدیه‌ای بخرید روز غدیر بخرید یعنی روز غدیر را روز نقطه‌ی عطفی در زندگی تان قرار بدهید این نکته‌ی اول بود که عرض کنم این خطبه مستقلا چاپ شده تحت عنوان خطبه‌ی امیرالمومنین یک خطبه‌ای پیغمبر گرامی اسلام در روز غدیر دارند که آن هم اخیرا دیدم خیلی منتشر می‌شود و خوانده می‌شود الحمدلله یک خطبه‌ای هم امیرالمومنین علیه السلام دارند که روز جمعه و غدیر با هم شد حضرت تقریبا حدود بیست و هفت هشت سال بعد از حادثه‌ی غدیر این خطبه خوانده شده نکته‌ی دیگری که من امروز کنار حرم حضرت علی عرض می‌کنم این است که امام هادی علیه السلام هم یک زیارت دارند به نام زیارت غدیر که عجیب است عزیزانی که نجف مشرف هستید ما هم ان شاء الله به نیابت از شما این را روز غدیر می‌خوانیم قرائت بکنید آن‌هایی هم که در شهر خودتان هستید مرحوم حاج شیخ عباس می‌فرماید لازم نیست انسان فقط حرم باشد جاهای دیگر هم می‌شود خواند فضائل حضرت علی حدود شصت آیه‌ی قرآن در این زیارت غدیر است یعنی شصت آیه‌ی قرآن امام هادی استناد کرده به فضائل حضرت علی علیه السلام با بیان خاص امام هادی علیه السلام اگر بخواهم تعبیری داشته باشم امام هادی درباره‌ی امامت کلی زیارت جامعه را فرموده درباره‌ی امامت خاصه یعنی حضرت امیر زیارت غدی را فرموده به عبارت دیگر جمله‌ای است از یکی از دوستان شنیدم جالب است فرمود که مردم در زمان ائمه اگر می‌خواستند از دینشان مطمئن شوند دسترسی داشتند خدمت امام می‌رسیدند می‌گفتند این وضعیت دین ماست اگر اشکال دارد بفرمایید اگر درست است تصدیق بکنید مثلا حضرت عبدالعظیم حسنی خدمت امام هادی رسید یا بعضی از افراد خدمت امام باقر شدند امام هادی آمدند یک سندی درست کردند برای تصحیح اعتقادات ما به نام زیارت جامعه‌ی کبیره من و شما دسترسی نداریم به امام معصوم می‌خواهیم بدانیم عقاید ما در مورد ائمه باید چطور باشد زیارت جامعه‌ی کبیره این الفاظی که در این زیارت آمده باورهای یک انسان شیعه و امامی مذهب است در مورد حضرت علی و ائمه یک چیز مکتوبی است لذا آدم شناسنامه‌ی خدا جوشن کبیر است شناسنامه‌ی ائمه هم زیارت جامعه‌ی کبیره است اما من دو سه مطلب در مورد غدیر می‌گویم با ذکر این نکته من دو هفته است در برنامه‌ی سمت خدا می‌آیم بحث امامت را هم شروع کردم قول هم دادم به بینندگان به شبهاتشان پاسخ بدهم دو برنامه صحبت می‌کنیم یک برنامه هم به شبهات پاسخ می‌دهیم منتها این برنامه آمدیم نجف و نشد به آن وعده عمل کنیم ان شاء الله هفته‌ی آینده سعی می‌کنیم به سوالاتی که بینندگان می‌فرستند جواب بدهیم منتها آن چیزی که الآن می‌خواهم بپردازم این است یکی از سوالاتی که در ذهن خیلی ها است این است که چرا حادثه‌ی غدیر با این عظمت عملا در طول تاریخ فراموش شد و چرا هفتاد روز بعد از رحلت پیغمبر گرامی اسلام به این سهولت این مسیر عوض شد خدا رحمت کند مرحوم سید شرف الدین ایشان با یکی از علمای اهل سنت مصر وارد مکاتبات شدند قرار شد آن آقا نامه بنویسد ایشان هم جواب بدهد حدود هفتاد تا نامه نوشت سید شرف الدین هم جواب داد جمع شد کتاب خیلی با ارزشی است من این را معرفی می‌کنم خدمت بینندگان مباحثه‌ی مکتوب است به نام المراجعات همین جا در پرانتز می‌گویم دوستان عزیز عنایت داشته باشند جریان غدیر جریان تاریخی نیست صرفا جریان اعتقادی است ما هم همه‌ی گروه ها مذاهب را دعوت می‌کنیم واقعا در مورد غدیر جریانی که 110 صحابی نقل کرده شوخی نیست حالا 110 صحابی بوده که ما دسترسی پیدا کردیم و الا هزاران نفر آن روز بودند علامه امینی 110 صحابی آورده الغدیر ایشان تلخیص شده در یک جلد یک آقایی ترجمه کرده کتاب هم خوب است بینندگان بخوانند سید شرف الدین وقتی شصت هفتاد نامه را نوشت و او جواب داد او شیخ سلیم در پاسخ گفت حرف‌های شما درست است است همه‌ی دلایل شما درست است قضیه‌ی ولایت امیرالمومنین از یوم الدار روزی که پیغمبر فامیل هایش را جمع کرد مطرح شده در حدیث منزلت مطرح شده غدیر هم در کتاب‌های معتبر آمده ولی آن چیزی که من را قانع نمی‌کند این است که چرا بعد از رحلت پیغمبر گرامی اسلام اصحاب پیغمبر به جریان غدیر وفادار نماندند این سوال جدی است و من این سوال را یک پاسخ اجمالی می‌دهم تا برسیم به قرار قرآن وجود مقدس پیغمبر گرامی اسلام جریان غدیر را مطرح کرد ولایت حضرت علی را هم مطرح کرد و اگر مطرح نمی‌کرد واقعا نقص بزرگی بود پیغمبری که جزئیات دین را بیان کرده می‌شود برای بعد از خودش جانشین تعیین نکند و رها بکند این جامعه را اما چرا بعد از رحلت پیغمبر گرامی اسلام اصحاب و کسانی که در مدینه بودند التزام پیدا نکردند عملا تعدادی چرا سلمان ابی ذر مقداد امام حسن امام حسن حضرت زهرا این ها محکم ایستادند دفاع کردند از قضیه ولی جریان چه شد که به این سادگی تبریک گویان غدیر فراموشش کردند شاعران غدیر فراموش کردند حسان بن ثابت خودش شعر گفته در مورد غدیر پاسخ این است که ما باید برگردیم شرایط مدینه‌ی آن روز را ببینیم مدینه‌ی آن روز وضعیت مردم به چه گونه‌ای است و شرایط به چه گونه است اشکالاتی که شده چه است حضرت علی شخصیتی است که در همه‌ی جنگ ها حضور داشته و در همه‌ی جنگ ها افرادی هم از سران کفار را به درک واصل کرد لذا یک ذهنیت این طوری از ایشان داشتند یعنی وقتی مطرح می‌کردند امیرالمومنین می‌گفتند همان که در بدر همان که در احد همان که در خیبر لذا این ذهنیت برای این ها خیلی هایشان کسانی بودند که تازه مسلمان شده بودند ابوسفیان که در هشتم هجری مسلمان شده این کسی است که قبلا در احد با پیغمبر جنگیده لذا حضور این افراد جریان ولایت حضرت امیر را عقب انداخت نگذاشت عملا این جریان شکل بگیرد دوم خود قرآن می‌فرماید تعدادی از کسانی که دور پیغمبر بودند منافق بودند این صریح قرآن است سوره‌ی توبه این را می‌گوید وَمِمَّنْ حَوْلَكُم مِّنَ الْأَعْرَ‌ابِ مُنَافِقُونَ وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ (توبه/ 101) بعضی از مردم مدینه منافق اند و تو آن ها را نمی‌شناسی خدا می‌فرماید ما می‌شناسیم به همین جهت در جنگ تبوک تعداد زیادی از منافقین را عبدالله بن ابی جدا کرد از پیغمبر در جنگ احد سی صد نفر از منافقین از اردوگاه پیغمبر جدا شدند حضور این قشر این هم دوم نکته‌ی سوم شبهه‌ای که آن جا مطرح کردند گفتند حضرت علی جوان است یک کسی باشد کارکشته باشد سابقه‌ی بیشتری داشته باشد.
مجری: در اعراب هم مسئله‌ی جوان بودن و شیخ و پیر بودن خیلی اهمیت داشت.
حاج آقا رفیعی: بله این قصه هم مطرح شد و در کنار این دو سه تا مسئله یک شبهه‌ی دیگری هم مطرح شد گفتند نبوت و امامت نمی‌شود هر دو در خانه‌ی بنی هاشم باشد نبی از شما بوده به عبارت دیگر نگاه به قصه‌ی جانشینی پیغمبر نگاه به یک معصوم نبود نگاه به انتصاب از سوی خدا نبود به عبارت دیگر با این شرایطی که من چهار پنج قصه‌ای که عرض کردم این نتیجه گرفته شد حضرت امیر تن نداد حضرت زهرا سلام الله علیها تن نداد به این داستان و لذا بینندگان این را دقت داشته باشند چه از برادران اهل سنت ما چه برادران شیعه‌ی ما چه سایر مذاهب و فرق این برنامه‌ی فراگیری است این را دقت داشته باشید تمام زوایای تاریخ را بگردید ببینید حضرت زهرا سلام الله علیها در این مدتی که بعد از پیغمبر زنده بود چقدر زنده بوده ایشان هیچ کس بیشتر از یک سال نگفته سه ماه هفتاد و پنج روز شش ماه حداکثر بگیرید یک سال احدی ننوشته که حضرت زهرا به امامت غیر از حضرت علی تن داده باشد نمی‌شود که بی امام از دنیا رفته باشد مسلم است ایشان با وجود اعتقاد به امام چون این روایت را منابع مختلف شیعه و سنی دارند مَن مَاتَ بِغَيْرِ إِمَامٍ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً (کمال الدین، ص 409) حضرت زهرا به غیر امام بوده؟ مَن اِمَامِهَا و لذا در لحظه‌ی آخر دفاع می‌کرد از حضرت امیر علیه السلام این است که من تقاضایم این است که مخصوصا جوانان عزیز ما کتاب‌هایی که در مورد غدیر نوشته شده تلخیص غدیر علامه امینی خود الغدیر کتاب المراجعات سید شرف الدین کتاب خوبی هم دوستان ما در قم نوشتند آقای علی اصغر رضوانی برای جوانان توصیه می‌کنم کتاب ساده و قابل مطالعه است تحت عنوان غدیر کتاب نسبتا خوب و روانی است مطالعه داشته باشیم بدانیم داستان غدیر داستان هویت و مبنا است این طور نباشد بگویند نبش قبر نکنید گذشته را کلنگ نزنید نه این طور نیست امروز جوان ما می‌خواهد نماز بخواند اگر پیرو مکتب غدیر بود باید بداند نمازش را حضرت صادق و حضرت علی چه گفته نه من بالاتر می‌گویم امروز من کنت مولاه فمهدی مولاه هم است داستان استمرار است و مسئله‌ی امامت مسئله‌ای است که امام رضا علیه السلام وقتی آمدند در مرو یک خطبه‌ای خواندند اشاره کردند فرمودند موضوعی نیست که مردم در آن نظر بدهند لَا یَنَالَهُ عُقُولَ النَّاس مگر می‌توانند در نبوت مردم نظر بدهند بگویند فلانی پیغمبر باشد کما این که می‌گفتند وقتی پیغمبر خدا آمد قرآن می‌فرماید گفتند چرا نبوت بر یک آدم پولدار نازل نشد «وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ هَذَا الْقُرْآنُ عَلَى رَجُلٍ مِّنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ» (زخرف/ 31) که ظاهرا منظورشان ولید بود چون وضع مالی اش خوب بود به همین دلیل انتخاب‌های مردمی غالبا بی اشکال نیست از اول چه در گذشته چه در امروز این است که ان شاء الله به وظایفمان در روز غدیر عمل کنیم امسال که جمعه و غدیر با هم شده برای فرج امام زمان خیلی دعا کنیم تمام کارهای خوبی که می‌خواهیم انجام بدهیم لباس خوب بخریم لباس خوب برای بچه مان قرار بدهیم هدیه بدهیم در روز غدیر قرار بدهیم غدیر باید نقطه‌ی عطف باشد در زندگی ما
مجری: خیلی ممنون به قرار روزانه رسیدیم از آیه‌ی 1 تا آیه‌ی 42 سوره‌ی عبس صفحه ی 585 را امروز تلاوت خواهیم کرد این صوت از نجف اشرف تقدیم شما می‌شود
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
سورة عبس
بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـنِ الرَّ‌حِيمِ
عَبَسَ وَتَوَلَّى ﴿١﴾ أَن جَاءَهُ الْأَعْمَى ﴿٢﴾ وَمَا يُدْرِ‌يكَ لَعَلَّهُ يَزَّكَّى ﴿٣﴾ أَوْ يَذَّكَّرُ فَتَنفَعَهُ الذِّكْرَ‌ى ﴿٤﴾ أَمَّا مَنِ اسْتَغْنَى ﴿٥﴾ فَأَنتَ لَهُ تَصَدَّى ﴿٦﴾ وَمَا عَلَيْكَ أَلَّا يَزَّكَّى ﴿٧﴾ وَأَمَّا مَن جَاءَكَ يَسْعَى ﴿٨﴾ وَهُوَ يَخْشَى ﴿٩﴾ فَأَنتَ عَنْهُ تَلَهَّى ﴿١٠﴾ كَلَّا إِنَّهَا تَذْكِرَ‌ةٌ ﴿١١﴾ فَمَن شَاءَ ذَكَرَ‌هُ ﴿١٢﴾ فِي صُحُفٍ مُّكَرَّ‌مَةٍ ﴿١٣﴾ مَّرْ‌فُوعَةٍ مُّطَهَّرَ‌ةٍ ﴿١٤﴾ بِأَيْدِي سَفَرَ‌ةٍ ﴿١٥﴾ كِرَ‌امٍ بَرَ‌رَ‌ةٍ ﴿١٦﴾ قُتِلَ الْإِنسَانُ مَا أَكْفَرَ‌هُ ﴿١٧﴾ مِنْ أَيِّ شَيْءٍ خَلَقَهُ ﴿١٨﴾ مِن نُّطْفَةٍ خَلَقَهُ فَقَدَّرَ‌هُ ﴿١٩﴾ ثُمَّ السَّبِيلَ يَسَّرَ‌هُ ﴿٢٠﴾ ثُمَّ أَمَاتَهُ فَأَقْبَرَ‌هُ ﴿٢١﴾ ثُمَّ إِذَا شَاءَ أَنشَرَ‌هُ ﴿٢٢﴾ كَلَّا لَمَّا يَقْضِ مَا أَمَرَ‌هُ ﴿٢٣﴾ فَلْيَنظُرِ الْإِنسَانُ إِلَى طَعَامِهِ ﴿٢٤﴾ أَنَّا صَبَبْنَا الْمَاءَ صَبًّا ﴿٢٥﴾ ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْ‌ضَ شَقًّا ﴿٢٦﴾ فَأَنبَتْنَا فِيهَا حَبًّا ﴿٢٧﴾ وَعِنَبًا وَقَضْبًا ﴿٢٨﴾ وَزَيْتُونًا وَنَخْلًا ﴿٢٩﴾ وَحَدَائِقَ غُلْبًا ﴿٣٠﴾ وَفَاكِهَةً وَأَبًّا ﴿٣١﴾ مَّتَاعًا لَّكُمْ وَلِأَنْعَامِكُمْ ﴿٣٢﴾ فَإِذَا جَاءَتِ الصَّاخَّةُ ﴿٣٣﴾ يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْ‌ءُ مِنْ أَخِيهِ ﴿٣٤﴾ وَأُمِّهِ وَأَبِيهِ ﴿٣٥﴾ وَصَاحِبَتِهِ وَبَنِيهِ ﴿٣٦﴾ لِكُلِّ امْرِ‌ئٍ مِّنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنِيهِ ﴿٣٧﴾ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُّسْفِرَ‌ةٌ ﴿٣٨﴾ ضَاحِكَةٌ مُّسْتَبْشِرَ‌ةٌ ﴿٣٩﴾ وَوُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ عَلَيْهَا غَبَرَ‌ةٌ ﴿٤٠﴾ تَرْ‌هَقُهَا قَتَرَ‌ةٌ ﴿٤١﴾ أُولَـئِكَ هُمُ الْكَفَرَ‌ةُ الْفَجَرَ‌ةُ ﴿٤٢﴾
ترجمه:
سورة عبس
بسم الله الرحمن الرحيم
چهره در هم کشید و روی گردانید، (۱) از اینکه آن مرد نابینا نزد او آمد! (۲) تو چه می دانی شاید او [در پرتو تعالیم اسلام از آلودگی] پاک و پاکیزه شود (۳) یا متذکّر [حقایق] گردد و آن تذکر او را سود دهد؛ (۴) اما کسی که خود را ثروتمند نشان می دهد (۵) تو به او روی می آوری [و نسبت به وی اهتمام می ورزی] (۶) در حالی که اگر او نخواهد خود را [از آلودگی های باطنی و عملی] پاک کند تکلیفی بر عهده تو [نسبت به او] نیست؛ (۷) و اما آنکه شتابان نزد تو آمد (۸) در حالی که [از پروردگارش] می ترسد، (۹) تو [با روی گردانی] از او به دیگران می پردازی. (۱۰) این چنین [برخوردی شایسته] نیست، بی تردید این آیات قرآن مایه پند است. (۱۱) پس هرکه خواست از آن پند گیرد، (۱۲) در صحیفه هایی است ارزشمند (۱۳) بلند مرتبه و پاکیزه (۱۴) در دست سفیرانی (۱۵) بزرگوار و نیکوکار. (۱۶) مرگ بر انسان، چه کافر و ناسپاس است! (۱۷) [خدا] او را از چه چیز آفریده؟ (۱۸) از نطفه ای [ناچیز و بی مقدار] آفریده است، پس او را [در ذات، صفات و اندام] اندازه لازم عطا کرد. (۱۹) آن گاه راه [هدایت، سعادت، خیر و طاعت] را برایش آسان ساخت. (۲۰) سپس او را میراند و در گور نهاد، (۲۱) و سپس چون بخواهد او را زنده می کند. (۲۲) این چنین نیست [که وظیفه اش را انجام داده باشد] هنوز آنچه را به او دستور داده به جا نیاورده است. (۲۳) پس انسان باید به خوراکش با تأمل بنگرد (۲۴) که ما [از آسمان] آب فراوانی فرو ریختیم. (۲۵) سپس زمین را [به صورتی سودمند] از هم شکافتیم. (۲۶) پس در آن دانه های فراوانی رویاندیم، (۲۷) و انگور و سبزیجات (۲۸) و زیتون و درخت خرما…. (۲۹) و بوستان های پر از درخت تناور و بزرگ (۳۰) و میوه و چراگاه (۳۱) تا مایه برخورداری شما و دام هایتان باشد. …. (۳۲) پس زمانی که آن بانگ هولناک و مهیب در رسد، (۳۳) روزی که آدمی فرار می کند، از برادرش…. (۳۴) و از مادر و پدرش…. (۳۵) و از همسر و فرزندانش (۳۶) در آن روز هرکسی از آنان را کاری است که او را به خود مشغول می کند [تا جایی که نمی گذارد به چیز دیگری بپردازد.] (۳۷) در آن روز چهره هایی درخشان و نورانی است (۳۸) خندان و خوشحال…. (۳۹) و در آن روز چهره هایی است که بر آنان غبار نشسته (۴۰) [و] سیاهی و تاریکی آنان را فرا گرفته است؛ …. (۴۱) آنان همان کافران بد کارند. (۴۲)
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
مجری: اگر نکته‌ای درباره‌ی این آیات به ذهن مبارک می‌رسد بفرمایید.
حاج آقا رفیعی: سوره‌ی عبس یک نکته‌ی بسیار مهمی دارد یک نابینایی وارد شد و اختلاف است که چه کسی در این جا ناراحت و ترش رو شد عبس یعنی عبوس شد اکثر مفسران بزرگ شیعه معتقد هستند پیغمبر گرامی اسلام داشتند با یکی صحبت می‌کردند از سران بزرگ عرب عبد الله بن ام مکتوب نا بینا بود وارد شد آن شخص اموی اخم هایش را کرد در هم و ناراحت شد آن وقت این سوره به این مناسبت نازل شد که چرا یک آدم نابینای فقیر که آمد شما آدم بینای ثروت مند اخم هایت را در هم کردی اکثرا این را گفتند برخی از مفسرین هم گفتند نه پیغمبر گرامی اسلام در این جا ناراحت شدند نه از این که او وارد شده از این که گفتگویشان قطع شد که البته سید مرتضی و بزرگان شیعه معتقد هستند نه پیغمبر که حسن خلق عظیم را دارند هیچ وقت این طور ناراحت نمی‌شوند منظور از این عبس همان شخص اموی است ولی من می‌خواهم یک چیز دیگر بگویم خدا در مذمت عبوس شدن و بد اخلاق شدن یک سوره نازل کرده پس نفس این کار بد است به فاعل عبس هم کار نداریم چه کسی است گرچه اعتقاد من این است که همان شخص اموی است همان طور که علامه طباطبائی و سید مرتضی و بزرگان شیعه این است ولی این هم مهم است که شخص نابینا عبوس شدن آن شخص را نمی‌دید چون نابینا بود اما خدای تبارک و تعالی سوره‌ای نازل کرد در مزمت عبوس شدن نتیجه این که ان شاء الله عبوس نشویم چهره هایمان شاد باشد تحمل داشته باشیم.
مجری: در خدمت شما هستیم می‌خواهیم باز هم بپردازیم به اهمیت جایگاه خطبه‌ی غدیر به نظر می‌رسد همان طور که شما فرمودید بحث غدیر یک واقعه‌ی تاریخی نیست یکی از مبناهای اعتقادی ما است چه کار کنیم که بتوانیم بیشتر آشنا شویم و چه راه کارهایی به نظر شما می‌رسد چند تا از اشارات صریح چون تا جایی که من مطالعه کردم بیست و چند مورد از آیات قرآن کریم برای استناد خطبه‌ی غدیر پیغمبر گفتند و نزدیک بیست سی مورد مستقیما با اسم علی پیغمبر گرامی اسلام لقب‌هایی را به ایشان دادند مثل برادر وصی امام راهنما مرشد لقب‌های مختلفی را برای ایشان به کار بردند چه کنیم بیشتر بتوانیم آشتی کنیم با خطبه‌ی غدیر در زندگی مان جاری شود اصلا چه کار کنیم زندگی مان بوی غدیر بدهد.
حاج آقا رفیعی: من قبل از آن که اشاره‌ای به این خطبه داشته باشیم یکی دو روایت دیگر در مورد خود غدیر و اهمیت تکریم غدیر عرض کنم شخصی خدمت امام صادق رسید عرض کرد جُعِلتُ فِداکَ هَل لِلمُسلِِمِینَ عِیدٌ اَفضَل مِنَ الفِطر وَ الاَضحی و الجُمعَة؟ نعم، افضلها و اعظمها و اشرفها عندالله منزلة، هو الیوم الذى اکمل الله فیه الدین (خصال، ج 1، ص 246) آیا مسلمانان عیدی مهم تر از عید فطر و قربان که هر دو عید مهم است هر دو عید کلیدی است آیا دارند این چهار تا را نام برد قال نعم بله عیدی مهم تر از این چهار تا داریم مهم تر از فطر و قربان و جمعه و عرفه آن عیدی است که خدا دین را در آن کامل کرد خیلی مهم است اگر دین ناقص بود اگر رسالت پیغمبر که استمرارش امامت است تکمیل نمی‌شد این به مراتب ضررش بیشتر از این بود که یک فرعی از دین یک مسئله‌ی جزئی از دین فراموش شود این یک نکته باز امام رضا فرمود قَالَ إِنَّ يَوْمَ الْغَدِيرِ فِي السَّمَاءِ أَشْهَرُ مِنْهُ فِي الْأَرْضِ (مصباح المتهجد، ص 737) غدیر در آسمان ها مشهور تر از زمین است حالا کنار حرم آقایمان حضرت علی این جمله را هم بگویم که روایت داریم علی بن ابی طالب در آسمان ها مشهور تر از زمین است پیغمبر خدا فرمود اهل آسمان معرفتشان به علی بن ابی طالب بیش از اهل زمین است دلیلش روشن است چون ما حجاب داریم نمی‌بینیم مقامات حضرت را باز نکته‌ی دیگری عرض می‌کنم تعبیر از امام رضا است در مورد روز غدیر فرمودند یَوْمُ الْحَبَاءِ وَ الْعَطِیَّةِ وَ یَوْمُ نَشْرِ الْعِلْمِ (النشر و الطی) روز بخشش روز نشر علم است چطور روز نشر علم است یکی اش همین خطبه‌ی غدیر است کتاب را تهیه بکنیم در اختیار قرار بدهیم در خانه ها باشد الآن رسم است خیلی از سادات مکرم ما روز عید غدیر هدیه می‌دهند به مردم غالبا هم پول می‌دهند پول هم قاطی پول ها می‌رود ان شاء الله برکت است ولی چقدر خوب است یک خطبه‌ی غدیر تهیه بکنند در کنار این پول پول را هم بدهند البته این خطبه‌ی غدیر در همه‌ی خانه ها منتشر شود یک وقت دیدم شما هم روی این برنامه کار کرده بودید ترویج کرده بودید در جهیزیه‌ی عروس خانم ها روی هدیه‌ای که برای بچه ها می‌بریم یا کتاب‌هایی که در مورد غدیر نوشته شده پیغمبر گرامی اسلام آغاز آن خطبه فرمود شاهد به غایب اطلاع بدهد والد به ولد پدر به فرزند و لذا در این روایت امام رضا فرمود روز نشر علم است یَوْمُ یُسْتَجَابُ فِیهِ الدُّعَاءُ روز اجابت دعاست یَوْمُ الشَّرْطِ الْمَشْرُوطِ وَ یَوْمُ نَفْیِ الْغُمُومِ روز از بین بردن غم هاست یوم قبول الاعمال روز پذیرش اعمال است وَ یَوْمُ تَرْکِ الْکَبَائِرِ وَ الذُّنُوبِ روز ترک گناه است هُوَ یَوْمُ التَّبَسُّمِ فِی وُجُوهِ النَّاسِ مِنْ أَهْلِ الْإِیمَانِ روز تبسم در چهره‌های مردم است ان شاء الله روز غدیر این ها را عمل کنیم تبسم در چهره‌ی دیگران هدیه دادن به دیگران شاد کردن دیگران امام رضا در روایت دیگری فرمودند روز غدیر خانواده هایتان را با لباس تمیز و عطر خوشحال کنید نمی‌خواهیم خرج دست آقایان بگذاریم ولی این ها توصیه‌ی معصومین ماست شما که می‌خواهید لباس عطر بخرید این ها را روز غدیر بخرید در پایان برنامه خدمت همه‌ی عزیزان یک بار دیگر کنار حرم آقا حضرت علی یاد می‌کنیم و به نیابت از همه‌ی شما رو می‌کنم به حرم حضرت امیر و عرض می‌کنم اَلسَّلامُ یَا اَمِينَ اللَّهِ فى اَرْضِهِ وَحُجَّتَهُ عَلى عِبادِهِ اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا اَميرَ الْمُؤْمِنينَ اَشْهَدُ اَنَّكَ جاهَدْتَ فِى اللَّهِ حَقَّ جِهادِهِ (زیارت امین الله) شما هم گواه باشید که این زیارت را به نیابت از بینندگان عزیز خدمت حضرت علی عرض کردیم و همین جا هم دعا می‌کنم به برکت امیرالمومنین علیه السلام که پیغمبر فرمود علی جان جز تو کسی من را نشناخت و جز من کسی تو را نشناخت کتاب‌هایی که غیر شیعیان در مورد حضرت علی نوشته اند من فقط عرض کردم چون مخاطب برنامه عام است ارجاع می‌دهم به یکی اش کتاب خصائص علی بن ابی طالب نسائی 1100 سال پیش نوشته از علمای بزرگ اهل سنت است این کتاب مملو از فضائل حضرت علی علیه السلام است فضائل حضرت امیر با همه‌ی مبارزه‌ای که شد برای این که جلویش را بگیرند شصت سال حضرت علی را بالای منبر ها سب کردند خدا خواست این فضائل منتشر شود امیدواریم به برکت این آقا مشمول شفاعت حضرت واقع شویم.
مجری: داستان عیدی گرفتن از سادات شما سندی به امام رضا علیه السلام زدید خوب هم است ولی در این روز باید سادات تکریم شوند.
حاج آقا رفیعی: بله من اتفاقا یک سال پیشنهاد دادم من یک شهری بودم دیدم برای سادات هدیه می‌آورند گفتم این را عمل بکنند مانعة الجمع نیست هم آقایانی که خانه‌ی سادات می‌برند هدیه ببرند و هم هدیه‌ای را به عنوان تبرک دریافت بکنند.
مجری: چون ما سادات ایام غدیر مشکل پیدا می‌کنیم.
حاج آقا رفیعی: شما از خودتان دفاع می‌کنید؟
مجری: من از جامعه‌ی سادات دفاع می‌کنم.
حاج آقا رفیعی: نفس این که می‌روند خانه‌ی سادات غذایشان را می‌خورند پولشان را می‌گیرند تکریم است نفس این که من روز عید غدیر در نجف از شما عیدی می‌گیرم هزار برابر می‌شود این سنت حسنه را نخواهیم خدای نکرده به هم بزنیم یا جایگزین کنیم دیدن علما و بزرگان می‌روند دیدن همه برویم ولی خیلی زیباست که مردم ما از صبح غدیر راه می‌افتند نه به عنوان این که این مثلا همسرم است یا برادرم است یا آقای احمدزاده دوست من است نه به عنوان این که آقای احمدزاده سید است انتصاب می‌دهند به اهل بیت این جهت باید پر رنگ شود مقدار مهم نیست خداوند بهره مندی و شفاعت حضرت علی را شامل همه مان بکند. برای تسلی دل بازماندگان حادثه‌ی منا می‌گویم که اولا مسببینش را خدا محاکمه کند و مجازات بکند بی تدبیری شد بدون تردید بی کفایتی گردانندگان حج را نشان می‌دهد ولی برای این که دلشان آرام شود این زائران شما از عرفه می‌آمدند با توبه با عبادت با آمرزش با احرام رفتند آن چیزی که مقام معظم رهبری فرمودند « مَن يُهَاجِرْ فِي سَبِيلِ اللَّـهِ يَجِدْ فِي الْأَرْضِ مُرَ‌اغَمًا كَثِيرً‌ا وَسَعَةً وَمَن يَخْرُ‌جْ مِن بَيْتِهِ مُهَاجِرً‌ا إِلَى اللَّـهِ وَرَ‌سُولِهِ ثُمَّ يُدْرِ‌كْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُ‌هُ عَلَى اللَّـهِ وَكَانَ اللَّـهُ غَفُورً‌ا رَّ‌حِيمًا» (نساء/ 100) اگر کسی از خانه اش به خاطر خدا و پیغمبر بیرون آمد و مرگ او را دریافت اجرش بر خداست و حدیث هم داریم مَن مَاتَ فِی طَرِیقِ مَکَّة دَخَلَ الجَنَّه هر کس در راه مکه از دنیا برود اهل بهشت است یقینا بدانید زائران شما اهل بهشت اند خداوند به شما صبر بدهد و بدانید دست انتقام الهی قوی است چطور انتقام خون شهدای ما را خدا گرفت چه اتفاقی برای صدام افتاد دل خانواده‌های شهدا با نابودی او شاد شد این اتفاق برای مسببین این حادثه خواهد افتاد.
مجری: خیلی ممنون التماس دعا خدانگهدار.
