گروه امامت و خلافت

توضيح سؤال :

آيا روايت : « لست بمنكر فضل أبى بكر » از قول امام جواد صحت دارد ؟

و عن الباقر (ع) قال " و لست بمنكر فضل أبى بكر ، ولست بمنكر فضل عمر ، و لكن أبابكر أفضل من عمر "الاحتجاج للطبرسى تحت عنوان – احتجاج أبى جعفر بن على الثاني فى الأنواع الشتى من العلوم الدينية –

از امام باقر(ع) نقل است که فرمود: منکر برتري ابوبکرو عمر نيستم ولي ابوبکر بر عمر برتري دارد

پاسخ :

أوّلاً : اين روايت در كتاب الإجتجاج طبرسي است و هيچ سندي ندارد . طبرسي مي‌نويسد : « وروي » و هيچ سندي ذكر نمي‌كند .

ثانيا : اين حديث از امام جواد (ع) در پاسخ يحيى بن اكثم است ، ونويسنده بين امام باقر و حضرت جواد(ع) كه ملقّب به ابو جعفر هستند آشنايى ندارد، و لذا فرق نگذاشته است.

ثالثاً : امام جواد عليه السلام اين مطلب را در برابر طر فداران ابوبكر و عمر فرموده‌اند و طبيعي است كه وقتي كسي مي‌خواهد با مخالفين خودش مناظره كند ، نمي‌تواند مخالفت علني خود را با تمام عقايد آن‌ها اعلام كند ؛ چون در اين صورت هيچ تأثيري بر آن‌ها نخواهد داشت . همانند داستان حضرت ابراهيم عليه السلام .

خداوند كريم داستان را اين گونه نقل مي‌كند :

فَلَمَّا جَنَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ رَأَى كَوْكَبًا قَالَ هَذَا رَبِّي فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَا أُحِبُّ الْآَفِلِينَ .

فَلَمَّا رَأَى الْقَمَرَ بَازِغًا قَالَ هَذَا رَبِّي فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَئِنْ لَمْ يَهْدِنِي رَبِّي لَأَكُونَنَّ مِنَ الْقَوْمِ الضَّالِّينَ .

فَلَمَّا رَأَى الشَّمْسَ بَازِغَةً قَالَ هَذَا رَبِّي هَذَا أَكْبَرُ فَلَمَّا أَفَلَتْ قَالَ يَا قَوْمِ إِنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ .

قطعاً وقتي حضرت ابراهيم مي‌گويد كه ستاره و ماه و خورشيد خداي من هستند ،‌ به اين خاطر نيست كه حقيقتا اين مطلب را قبول داشته است . امام جواد عليه السلام در اول مناظره از فضيلت ابوبكر و عمر كه مورد قبول خصم او بوده سخن مي‌گويد و بعد با يك جملۀ ديگر تمام آن‌ را باطل مي‌كند :

فقال على رأس المنبر : إنّ لي شيطاناً يعترينى، فإذا ملتُ فسدّدونى .

ابوبكر بالاى منبر گفت: شيطانى بر من مسلّط است كه مرا وسوسه مى كند .

نويسنده بازهم اصل امانتداري در نقل را رعايت نکرده است و ادامه سخن را حذف مي کند و چه خوب بود كه ادامه را نيز نقل مي‌كرد .

موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات

مؤسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر (عج)