وقتی صحبت از مشورت می شود، اولین چیزی كه به نظر می رسد این است كه كسی مشكل یا مسئله ای دارد و درباره آن با كسی كه بیشتر می داند صحبت می كند تا مشكلش حل شود.
مشورت را به معنی صلاح اندیشی و كنكاش درباره یك موضوع هم می دانند و مشاوره به معنی با هم مشورت كردن به كار می رود.
به طور كلی مشاوره یا Conseling / Counselling در فرهنگ های علوم رفتاری به این ترتیب تعریف شده است:
" بحث و بررسی عمیق مشكلاتی كه فرد با آنها مواجه است. معمولاً فرد پس از گفت و گو درباره مشكلاتش با مشاور، به راه حلی دست می یابد."
مشكل فرد نیز ممكن است در زمینه های مختلف باشد. حالا بر می گردیم به سؤال اول كه آیا می شود با فرزند هم مشورت كرد. نكته ای كه ممكن است قبل از پاسخ به ذهن برسد این است كه مگر فرزند می تواند در مقام مشاور قرار گیرد؟ یا مگر فرزند می تواند كمك كند تا مشكل ما حل شود؟
اصلاً ببینیم مشكل یا مسئله یعنی چه و بعد درباره این پرسش ها گفت و گو كنیم. "مشكل یا مسئلهProblem به هر وضع پیچیده حقیقی یا ساختگی می گویند كه حل آن مستلزم فعالیت فكری است."
بنابراین حالا می توانیم به این پرسش كه " آیا می شود با فرزند مشورت كرد؟" بهتر پاسخ بگوییم.
ما به عنوان والدین معمولاً در برابر مشكلاتی قرار می گیریم كه به طور حقیقی و واقعی ، یا به صورت ساختگی و بنا به مصلحت می تواند از طریق مشورت با فرزند حل شود و این مشورت علاوه بر حل مشكل ، فایده های دیگری نیز در بردارد.
والدین، مربیان و همه كسانی كه به نوعی با كودك و نوجوان سروكار دارند، برای كار و زندگی و رابطه با كودك یا نوجوان به اموری برمی خورند كه نیاز به تصمیم گیری دارد. طبیعی است كه بزرگترها اگر به نقش و اهمیت مشورت یا كوچكترها پی نبرده باشند، می توانند به راحتی برای آنها تصمیم بگیرند. اما آیا همیشه این تصمیم گیری ها بهترین و درست ترین تصمیم هاست؟
و حتی اگر چنین باشد ، آیا این حركت ، اعتماد به نفس و رشد شخصیت فرزند را دچار اختلال نمی كند؟
یعنی آیا فرزند به جایی نمی رسد كه احساس كند هیچ نقشی در زندگی خود ندارد و دیگران برای او تصمیم می گیرند؟
پس به والدین و بزرگترها سفارش می كنیممشورت با فرزند را جدی بگیرند و آن را عامل مهمی در رشد شخصیت او بدانند.
فقط در مشورت به نكات زیر توجه كنید:
- مشورت باید با توجه به سن فرزند، میزان تجربه و اطلاعات او صورت گیرد. یعنی اموری كه مربوط به او نیست و یا او اطلاعات لازم را برای اظهار نظر درباره اش ندارد، با او در میان نگذارید.
- در اصولی كه به آن باور دارید و نمی توانید تغییری در عقیده خود بدهید مشورت نكنید.
- خود را آماده پذیرش نظر فرزندتان بكنید. پس به جای نظرخواهی به طور مطلق ، او را در برابر دو امر مساوی قرار دهید تا یكی را انتخاب كند. مثلاً نپرسید " به نظر تو در تعطیلات چه كار كنیم؟" بلكه دو كار را كه می توانید - در تعطیلات انجام دهید مطرح كنید و از او بخواهید یكی را انتخاب كند.
- در مشورت با فرزند به او كمك كنید تا یاد بگیرد جوانب مختلف یك موضوع را بسنجد بعد تصمیم بگیرد.
- به فرزند كمك كنید تا درك كند كه نظر مشورتی دادن به منزله ی نظر نهایی نیست.