مكان نمازگزار
سؤال 1: مكان نمازگزار بايد چه شرطهائي داشته باشد تا نماز صحيح واقع شود؟
جواب : مكان نمازگزار چند شرط دارد: اول: آنكه مباح باشد دوم: مكان نمازگزار بايد بي حركت باشد سوم: آنكه در جائي كه سقف آن كوتاه است و نميتواند در آنجا راست بايستد يا به اندازهاي كوچك است كه جاي ركوع و سجود ندارد نماز نخواند چهارم: اگر مكان نمازگزار نجس است به طوري تر نباشد كه رطوبت آن به بدن يا لباس او برسد. پنجم: آنكه جاي پيشاني نمازگزار از جاي زانوهاي او، بيش از چهار انگشت بسته، پستتر يا بلندتر نباشد. (ر.ک توضيح المسائل امام خميني(ره), م866 الي 889)
سؤال 2: اگركسي در ملك غصبي نماز بخواند آيا نماز او صحيح است؟حال اگر در جائي كه نميداند غصبي است نماز بخواند نماز او چه حكمي پيدا ميكند؟
جواب: كسي كه در ملك غصبي نماز ميخواند اگر چه روي فرش و تخت و مانند اينها باشد، نمازش باطل است ولي نماز خواندن در زير سقف غصبي و خيمهي غصبي مانعي ندارد. در جواب قسمت دوم سؤال بايد گفت كه اگر شخصي نميداند يا فراموش نموده كه آن محل غصبي است و نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد، نماز او صحيح است. (ر.ک توضيح المسائل امام خميني(ره), م866 و869)
سؤال 3: اگركسي جلوتر از قبر پيغمبر و امام ـ عليه السّلام ـ نماز بخواند نماز او چه حكمي پيدا ميكند؟
جواب: انسان بايد رعايت ادب را بكند و جلوتر از قبر پيامبر و امام ـ عليه السّلام ـ نماز نخواند چنانچه نماز خواندن بياحترامي باشد حرام است ولي نماز باطل نميشود. (ر.ک توضيح المسائل امام خميني(ره), م884)
سؤال 4: خواندن نماز بر روي فرشي كه ميدانيم يك نقطه آن نجس است چه حكمي دارد؟
جواب: اشكال ندارد. (ر.ك تحرير الوسيله, ج1, ص149, في مكان المصلي و مسجده, م 9)
سؤال 5: تكليف اداي نماز در اتاق بزرگي كه در پشت سر و روبهرو افرادي نشسته باشند چيست؟
جواب : اگر افراد در پشت سر باشند اشكالي ندارد و در روبهرو هم ميتوانيد چيزي را جلوي خود بگذاريد (مثلاً تسبيح) تا بين شما و ايشان فاصله شود و كراهت آن از بين برود و بهتر است در قسمتي از اتاق نماز بخواند كه اشخاص مانع توجه او در حال نماز نشوند. (ر.ک توضيح المسائل امام خميني(ره), م898 و899)
سؤال 6: اگر زن برابر مرد يا جلوتر بايستد نماز او چه حكمي دارد؟
جواب: اگر زن برابر مرد يا جلوتر بايستد و با هم وارد نماز شوند بهتر آنستکه نماز را دوباره بخواند. (ر.ک توضيح المسائل امام خميني(ره), م887)
سؤال 7: اداره بهزيستي مقدار 70متر از زمين به يكي از اعضاي معلول خود فروخته و پول آن را دريافت كرده، آيا ساختن خانه براي آن شخص نماز خواندن درآن براي او اشكال دارد يا خير؟
جواب: اگر زمينهاي مشروع در اختيار بهزيستي باشد مانعي ندارد اما اگر به نحو غير مشروع تصرف كرده و به افراد فروختهاند حكم غصب را دارد و نماز خواندن در آن اشكال دارد. (ر.ک استفتائات جديد امام خميني(ره), ج3, ص513, مسوولين و مقررات)
سؤال 8: در رساله آمده است در جايي كه عكس باشد نماز خواندن مكروه است آيا اين مسأله شامل عكس گلها و درختان هم ميشود؟
جواب: مقصود از عكس در عبارت توضيح المسائل عكس حيوانات ذي روح است نه گلها و درختان. (ر.ک استفتائات امام خميني(ره), ج1, ص150, س81)
سؤال 9: حكم نماز خواندن در كشتي و هواپيما و اتومبيل به چه شكل ميباشد؟
جواب: اگر وقت كافي براي خواندن نماز در حال استقرار نداشته باشيد ميتوانيد در كشتي و هواپيما و اتومبيل در حال حركت نماز بخوانيد و جهت قبله در خواندن نماز رعايت نماييد و در اتومبيل ميتوانيد به مقداري كه ممكن است براي ركوع و سجود خم شويد. (ر.ک توضيح المسائل دوازده مرجع, ج1, ص512, م880)
سؤال 10: كسي كه پدرش خمس مال را نداده آيا فرزند وي ميتواند در خانه او كه واقعاً غير از آن خانه جايي را ندارد نماز بخواند؟
جواب: خانه مسكوني مشمول خمس نميشود، بلي اگر بدانيد چيزي متعلق خمس است و پدر خمس را نپرداخته است نسبت به اجازه تصرف در آن ميتوانيد از مرجع تقليد خود اجازه بگيريد. (ر.ک استفتائات امام خميني(ره), ج1, مبحث خمس, ص414, س209)
سؤال 11: نمازخواندن در مكانهاي عمومي كه اطلاع از مباح يا غصبي بودن آنها نداريم جايز است يا خير؟
جواب: كسي كه يقين نداشته باشد كه مكان نمازش غصب است, نماز او صحيح است و تحقيق لازم نيست. (ر.ک استفتائات امام خميني(ره), ج1, مكان نماز گزار, ص148)
سؤال 12: آيا جايي را كه موقع نماز جماعت بعضي براي خود معين ميكنند وجه شرعي دارد و آيا تصرف در آنها و نماز خواندن در اين مكانها جائز است يا خير؟
جواب: هر كس ميتواند جايي را در صف جماعت براي خود حيازت نمايد و تا امام جماعت به ركوع ركعت اول نرفته است نبايد ديگري در آنجا نماز بخواند. (ر.ک توضيح المسائل دوازده مرجع, ج1, م868)
سؤال 13: يكي از شرايط مكان نماز گزار استقرار آن ميباشد حال سؤال اين است آيا روي تختهايي كه حالت فنري دارند ميتوان نماز خواند؟
جواب: اگر در حال حمد و سوره و قرائت ذكر ركوع و سجود و تشهد و سلام بدن استقرار داشته باشد و حركت نكند مانعي ندارد. (ر.ك تحرير الوسيله, ج1, , احكام مكان المصلي, ص150, م12)
سؤال 14: در رساله آمده است در مكان غصبي نميشود نماز خواند حال در جبهه كه رزمندگان پيشروي ميكنند و در خاك دشمن نماز ميخوانند چه حكمي دارد؟
جواب: اشكالي ندارد و مربوط به مسئله ذكر شده نيست. (ر.ک استفتائات امام خميني(ره), ج1, ص144, س61)