دلیل اول پیشرفت وهابیت:وضعیت فرهنگی دینی و و اقتصادی منطقه نجد
وضعیت فرهنگی ، دینی و اقتصادی سرزمین نجد( محیطی که محمد بن عبدالوهاب در آن به نشر عقایدش پرداخت) بستر مناسبی برای گسترش تفکر وهبیت بود. بر اساس گزارش های تاریخی ابن عبدالوهاب در سرزمین هایی که از وجود عالمان اسلام شناس و متفکر و مردمانی که از فرهنگ غنی اسلامی برخوردار بودند موفق نبود، زیرا به محض اظهار عقیده دانشمندان اسلامی او را تکفیر و تفسیق می کردند و از شهر اخراج می شد، البته مردم عادی و بدوی در سرزمین نجد به سبب نبود دانشمندان اسلامی روشنگر دعوت او را پذیرفتند.
جهل فرهنگی و اعتقادی مردمان این منطقه زبانزد تاریخ است. اینان مردمانی بدوی و ناآگاه و از آموزه های حقیقی اسلام دور بودند که برای پذیرش هر سخن تازه ای آمادگی داشتند؛ به ویژه اگر به مسئله اقتصاد و رفع فقر آنان کمک می کرد. آنان در انتظار کسی بودند که راهی درست یا غلط نشان دهد به ویژه کاری که موافق ذوق خواسته های قلبی و درونی آنها می بود. وی تمام مسلمانان را به شرک و بت پرستی متهم کرد, و خون مردم مسلمان و به غنیمت بردن ثروت آنان را حلال اعلام کرد. این سخن بدویان صحراگرد ساده اندیش و گرسنه را برا غارت و چپاول اموال دیگر مسمانان بر می انگیخت.(چالشهای فکری و سیاسی وهابیت, اکبر اسد علی زاده, ص 107)
