تاريخ نگار شوال المکرم
1 شوال
عيد سعيد فطر
5 شوال
حركت "امام على(عليه السلام)" از طريق مداين براى جنگ صفين (37 ق)
5 شوال
ورود "مسلم بن عقيل" نماينده ى امام حسين(عليه السلام) به كوفه (60 ق)
مسلم بن عقيل، نماينده و پسر عموى امام حسين(عليه السلام) به منظور دعوت از مردم كوفه و آگاهى از ميزان وفادارى آنان به امام، وارد اين شهر شد. مردم كوفه، قبلا با ارسال نامه هاى فراوان، خواستار عزيمت امام به اين شهر و رهبرى آنان براى مبارزه با حكومت ستمكار اموى شده بودند. در بدو ورود مسلم به كوفه، وى نامه ى امام را كه حاكى از دعوت مردم كوفه به قيام بود، براى آنان قرائت كرد و در اندك زمانى، حدود 18 هزار نفر با وى بيعت كردند. پس از آن، مسلم، بيعت گسترده ى اهالى كوفه را به اطلاع امام رساند. اما اندكى بعد، مردم كوفه تحت تأثير تبليغات و تهديد و تطميع ابن زياد، حاكم جديد كوفه، بيعت خود را با امام حسين(عليه السلام) ناديده گرفتند. آن ها حتى پا را فراتر گذاردند و گروهى از آن ها عازم جنگ با امام شدند. مسلم بن عقيل هم كه در كوفه تنها مانده بود، به دست ماموران اموى اسير شد و به شهادت رسيد.
7 شوال
وقوع غزوه ى احد دوّمين جنگ صدر اسلام به فرماندهى پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) (3 ق)
پس از شكست مشركان در جنگ بدر در سال دوم هجرى، آنان لشكرى سه هزار نفرى مهيا كرده و به سمت مدينه به راه افتادند. مسلمانان به تعداد هزار نفر به رهبرى پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) در هفتم شوال از مدينه خارج شده و به سمت احد به راه افتادند; در اين ميان منافقانى كه با جنگ در خارج از مدينه مخالف بودند با تحريك ديگران، سيصد نفر را از همراهى با لشكر مسلمانان منصرف كرده و سپاه اسلام با هفتصد نفر رودرروى مشركان قرار گرفت، پيروزى در ابتداى جنگ از آن مسلمانان بود ولى با سرپيچى عدّه اى از فرمان اكيد پيامبر مبنى بر حراست از موضع استراتژيك احد، سپاهيان قريش با طى كردن اين تنگه ى مهم، پشت سر قواى اسلام قرار گرفت و تعداد زيادى از مسلمانان را به شهادت رساندند. در اين جنگ، حمزه عموى پيامبر و هفتاد تن از ياران آن حضرت نيز به شهادت رسيدند.
7 شوال
رحلت علاّمه ميرزا ابو الحسن شعرانى فقيه، مفسر و عارف نامى (1393 ق)
ميرزا ابو الحسن شعرانى در سال 1320 ق در تهران به دنيا آمد. مقدمات را در مدرسه ى مروى تهران گذراند. وى مدتى در محضر درس آيت الله شيخ عبدالكريم حائرى يزدى بود و سپس آهنگ نجف نمود و از اساتيد آن ديار بهره برد، علامه شعرانى در حالى به وطن مراجعت كرد كه اوج استبداد رضا خانى، خفقان را بر كشور حاكم كرده بود و در اين حال به تبليغ و تدريس و تحقيق پرداخت. علاّمه، علاوه بر مهارت در فقه، اصول، تفسير، حديث، فلسفه، رياضى عرفان، كلام و.. به زبان هاى عربى، فرانسه، تركى، انگليسى و عبرى نيز آشنايى كافى داشت. فاضلان زيادى در محضر او پرورش يافتند كه حضرات آيات ميرزا هاشم آملى، عبدالله جوادى آملى، حسن حسن زاده آملى و... از آن جمله اند. همچنين از علاّمه شعرانى آثار قلمى متعددى از جمله تفسير منهج الصادقين به جاى مانده است. سر انجام، اين عالم عامل و دانشمند كم نظير پس از هفتاد و سه سال زندگى پر افتخار در هفتم شوال 1393 ق جان به جان آفرين تسليم كرد و در جوار حرم حضرت عبدالعظيم حسنى(عليه السلام) در خاك آرميد.
8 شوال
درگذشت "عضد الدوله ديلمى" معروف ترين امير آل بويه در نجف اشرف (372 ق)
عماد الدوله در سال 338 ق جانشينى خود و امارت فارس را به عضد الدوله تفويض نمود. عضد الدوله معروف ترين امير آل بويه است و در طول سلطنت خويش در فتح بلاد و آبادى شهرها و ساختن كاخ ها همّت گماشت. در زمان عضد الدوله اقتدار او از سواحل درياى عمان تا شام و در حدود مصر مسلم گرديد، بند امير در فارس از آثار اوست. همچنين براى نخستين بار در بغداد خطبه به نام او خواندند; عضد الدوله مذهب شيعه داشت و دربارش مجمع دانشمندان بود و كتاب هاى بسيارى به نام او نوشته اند. جنازه ى او را در جوار حرم مطهر على بن ابى طالب(عليه السلام) به خاك سپردند.
8 شوال
تخريب بُقاع متبركه ى ائمه ى بقيع در مدينه ى منوّره توسط وهابيون سعودى (1344 ق)
با تسلط يافتن وهابيون بر مدينه، قبور ائمه ى شيعه بسيارى از بزرگان اسلام توسط اين فرقه ى منحرف ويران گرديد. تا آن زمان بر روى قبور ائمه ى شيعه و ساير بزرگان اسلام كه در مدينه مدفون بودند، گنبد و ضريح قرار داشت، اما از اين زمان به بعد وهابيون با تخريب قبور و از بين بردن ضريح و گنبدى كه بر روى تربت ائمه و بزرگان اسلام قرار داشت، مسلمانان را از فيض زيارت بارگاه آن بزرگواران محروم ساختند. از جمله قبورى كه در جريان اين واقعه ويران گرديد، بارگاه و مقبره ى امام حسن مجتبى(عليه السلام) امام سجاد(عليه السلام)امام محمد باقر(عليه السلام) و امام جعفر صادق(عليه السلام) بود. اين حركت وحشيانه ى وهابيون، جهان اسلام به ويژه ايرانيان را شديداً متأثر نمود و در امر سفر حجاج ايرانى هم اختلال ايجاد كرد. علاوه بر ويرانى قبور ائمه ى شيعه، قبر حضرت عبدالله و حضرت آمنه پدر و مادر حضرت رسول(صلى الله عليه وآله) مالك، پيشواى فرقه مالكى، عباس عموى پيامبر، اسماعيل از فرزندان امم جعفر صادق(عليه السلام) و... نيز به طور كامل ويران گرديد. لازم به ذكر است كه قوت گرفتن فرقه ى وهّابى در عربستان، از ناگوارترين حوادث تاريخ اسلام در قرن چهاردهم هجرى است.
11 شوال
عزيمت پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) به شهر "طائف" جهت تبليغ دين اسلام (3 سال قبل از هجرت)
سفر تبليغى پيامبر اسلام به شهر طائف در نزديكى مكه در حالى صورت گرفت كه به تازگى ابو طالب، ياور و حامى بزرگ آن حضرت وفات يافته و به همين دليل، مشركان قريش بر آزار و اذيت خود عليه پيامبر، افزوده بودند. بنابر اين اگر اهالى طائف به اسلام مى گرويدند، اين شهر پايگاه و محل امنى براى مسلمانان تحت ستم مكه مى شد. امّا سران قبيله ى ثقيف در طائف، نه تنها به خداى يكتا و رسالت حضرت محمد(صلى الله عليه وآله) ايمان نياورده بودند، بلكه به تحريك آن ها برخى مردم نادان، پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) را مورد آزار و اذيت قرار دادند و ايشان را مجروح كردند.
12 شوال
رحلت "شيخ بهايى" عالم كم نظير و دانشمند بزرگ عهد صفوى (1030 ق)
شيخ الفقهاء استاد الحكما، رئيس الادبا، علاّمه ى دهر، شيخ الاسلام والمسلمين، شيخ بهاء الدين محمد بن عز الدين حسين بن عبدالصمد حارثى همدانى جبعى عاملى معروف به شيخ بهايى از شاگردان شهيد ثانى و يكى از علماى بزرگ شيعه و از افتخارات جهان اسلام مى باشد شيخ بهايى فقيهى اصولى، محدّث رجالى، مفسّر، رياضى دان، حكيم، متكلم، اديب، شاعر، جامع علوم عقلى و نقلى بوده و بالجمله در علوم متنوع، گوى سبقت از افاضل و دانشمندان ربوده است. وى در سال 953 قمرى در بعلبك لبنان به دنيا آمد. در طول حيات پر بار خويش مسافرت هاى زيادى به نقاط مختلف جهان داشت و از محضر اساتيدى برجسته در رشته هاى گوناگون استفاده نمود شيخ بهايى در اين سفرها توانست در بسيارى از علوم، مانند هيئت و نجوم، رياضيات، تفسير قرآن، فقه و اصول، علم حديث، ادبيات فارسى و عربى و طب و مهندسى متبحر گردد و در تمامى آن ها كتبى را به رشته ى تحرير درآورد وى نخستين كسى است كه يك دوره ى فقه غير استدلالى به زبان فارسى نوشت، ملا صدرا، ملا محمد تقى مجلسى اوّل، محقق سبزوارى، ملا حسنعلى تسترى، ميرزا رفيعا نايينى، سيد ماجد بحرانى، ملا محسن فيض كاشانى، ملا محمد صالح مازندرانى و ده ها دانشمند و فاضل ديگر از شاگردان شيخ بهايى مى باشند. كشكول، اسرار البلاغه، اثنى عشريات، اربعين، جامع عباسى، عين الحيوة و بحر الحساب و ده ها اثر ديگر از جمله آثار اوست. آثار علمى و مهندسى وى را مى توان در جاى جاى اصفهان مشاهده نمود. سر انجام، شيخ بهايى، اين دانشمند كامل و جامع در 77 سالگى در اصفهان پايتخت سلسله ى صفويان بدرود حيات گفت و طبق وصيتش در مشهد مقدس و در نزديكى مرقد مطهر حضرت امام رضا(عليه السلام) مدفون گرديد.
13 شوال
ولادت "زين الدين بن على شامى" معروف به "شهيد ثانى" (صاحب شرح لمعه) (911 ق)
فقيه بزرگوار ودانشمند عاليقدر شيعه، زين الدين بن نورالدين عاملى پس از تحصيلات مقدماتى نزد پدر خويش، دروس خود را ادامه داد و يكى از مفاخر نامدار شيعه گرديد. او به منظور ادامه ى تحصيلات علمى، مسافرت هاى متعدد به نقاط مختلف جهان اسلام آغاز نمود و به تحقيق و تتبع مشغول شد. وى در بعلبك مرجعيت يافت و شاگردانى فاضل را تربيت مى كرد، زين الدين عاملى آثار تأليفى فراوانى را از خود به يادگار گذاشت كه شرح لمعه معروف ترين اثر اوست. سر انجام بر اثر توطئه چينى كه عليه زين الدين انجام شد، وى را دستگير كرده و در 966 ق به شهادت رساندند. از آن پس، اين عالم ربانى به شهيد ثانى معروف شد.
13 شوال
قيام اسلامى ملت عراق عليه استعمار انگليس به رهبرى آيت الله العظمى شيرازى (1338 ق)
پس از اعلان جنگ انگلستان به امپراطورى عثمانى در سال 1332 ق (1914 م) و تصرف بصره، علماى بزرگ نجف، حكم به مقابله صادر كردند. در طول سال هاى بعد گروه هايى به وجود آمدند كه مخالف حضور انگلستان در عراق بودند اين حركت با حمايت آيت الله ميرزا محمد تقى شيرازى، رنگى ديگر به خود گرفت و مردم مسلمان با فتواى جهادى ميرزا، عليه غاصبان انگليسى قيام كردند، اين حركت اسلامى به قيام 1920 م عراق مشهور است.
13 شوال
رحلت مرجع بزرگ تقليد حضرت آيت الله العظمى "سيّد حسين بروجردى" (1380 ق)
مرجع بزرگ شيعه آيت الله العظمى سيد حسين طباطبايى بروجردى در سال 1292 قمرى در بروجرد متولد گرديد وى فقيه بزرگوار و عالم وارسته اى بود كه زندگى خويش را در راه پر بار ساختن مكتب فقهى اهل بيت عصمت و طهارت سپرى ساخت. در اصول و رجال از شاگردان حاج سيد محمد شفيع جاپلقى بود و ضمن آشنايى با تاريخ فقه، حديث و تفسير را از سيد جعفر كشفى دارابى اخذ كرد. آيت الله العظمى بروجردى به حديث و رجال حديث تسلّط كامل داشت. دانشور بروجرد در 28 سالگى راهى نجف اشرف گرديد و در مدّت هشت سال از محضر عالمانى هم چون آخوند ملاّ محمد كاظم خراسانى، شيخ الشريعه ى اصفهانى و علاّمه سيد محمد كاظم يزدى بهره برد و به مقامى عالى در علم دست يافت و طبقات روات و محدثين را كاملاً مى شناخت. ايشان پس از آن ساكن بروجرد گرديد ولى به درخواست علما و فضلاى قم در سال 1363 ق راهى اين شهر شد و زعامت حوزه ى علميه را بر عهده گرفت. اين عالم برجسته شاگردان فاضلى را پرورش داد كه حضرات آيات مرتضى مطهرى، سيد محمد حسينى بهشتى، جعفر سبحانى، محمد فاضل لنكرانى، ناصر مكارم شيرازى و صافي گلپايگانى... از آن جمله اند. در زمان اين شخصيت، در اقصى نقاط جهان و ايران بناها و مساجد عظيمى بنا شد از جمله مسجد اعظم قم و مسجد بزرگ بندر هامبورگ در آلمان را مى توان نام برد. تأليفات او عبارتند از جامع احاديث شيعه، تعليقه بر اسفار، طبقات رجال، رساله اى در منطق، حاشيه بر كفاية الاصول، حاشيه بر كفايه ى شيخ طوسى، ايشان سر انجام در 10 فروردين سال 1340 ش در 88 سالى در قم رحلت نمود و در حرم حضرت معصومه(عليها السلام)مدفون گرديد.
14 شوال
رحلت فقيه، محدث و متكلم شهير "قطب الدين راوندى
امام قطب الدين ابو الحسن سعيد بن هبة الله بن حسين راوندى پس از تحصيل مقدمات به سرعت مدارج علمى را طى نمود. وى از شاگردان خاص علامه طبرسى صاحب تفسير مجمع البيان و ديگر اساتيد عصر بود، ابن شهر آشوب، على بن محمد المدائنى و دو فرزندش حسين و محمد از شاگردان قطب و فقهاى زمان بوده اند. قطب الدين راوندى در تفسير، نهج البلاغه، كلام، فلسفه، فقه، حديث، تاريخ، اصول فقه و شعر وادب استاد زمانه بود و در هر كدام داراى تاليفاتى مى باشد كه امّ القرآن، تفسير القرآن، الاختلافات رسالة الفقهاء فقه القرآن و... از آن جمله اند. اين عالم بزرگ و اين فقيه ربانى سر انجام در سال 573 ق در شهر مقدس قم جان به جان آفرين تسليم كرد و در جوار حرم مطهر حضرت معصومه به خاك سپرده شد. روزى كه پس از هشتصد سال قصد بازسازى صحن مبارك را داشتند. با پيكر سالم و سيماى نورانى اين عارف بالله مواجه شدند و حسب الامر حضرت آيت الله مرعشى نجفى، سنگ قبر بلندى بر فراز مزارش نصب كردند.
15 شوال
رد شمس براى حضرت امير المؤمنين(عليه السلام)
روزى پيامبر در كنار على(عليه السلام) آرميد و سر مبارك آن حضرت بر روى پاى حضرت امام على(عليه السلام)قرار داشت. امام كه هنوز نماز عصر خود را به جا نياورده بود، نتوانست خود را راضى كند كه پيامبر را بيدار نمايد. بنابر اين صبر كرد تا پيامبر، خود از خواب برخاست و امام را محزون ديد. چون سبب را دانست، دعا كرد كه خورشيد بار ديگر باز گردد و امام نماز خود را در وقت فضيلت خود ادا كند. اين واقعه كه در مسجد فضيخ روى داد به ردّ الشمس يعنى بازگشت خورشيد مشهور گشت.
15 شوال
وفات "حضرت عبدالعظيم حسنى" در شهر رى (252 ق)
حضرت عبدالعظيم بن عبدالله كه با پنج واسطه به امام حسن مجتبى(عليه السلام) مى رسد، از اكابر محدثين و اعاظم علما و زهّاد و عُبّاد بوده و از اصحاب امام جواد و امام هادى به شمار مى رود ولادت وى را در حدود سال 173 ق گفته اند. خفقان دوران عباسى و دشمنى سختى كه با علويان روا مى داشتند، عبدالظيم را به هجرت واداشت و او راهى رى گرديد و ساكن آن ديار شد. سر انجام اين سلاله ى پاك خاندان حسنى و اين زاهد پرهيزكار در نيمه ى شوال سال 252 ق در 79 سالگى در رى درگذشت. آن حضرت را شهيد و مسموم نيز مى دانند. مرقد حضرت عبدالظيم در رى، زيارتگاه مشتاقان اهل بيت است.
15 شوال
رحلت عالم ربانى "شيخ محمد تقى رازى اصفهانى" (1248 ق)
شيخ محمد تقى رازى اصفهانى فرزند عبدالرحيم، عالم امامى، فقيه اصولى و زاهدى ژرف بين و دقيق النظر بود و در محضر عالمانى همچون سيد بحر العلوم، سيد على صاحب رياض، شيخ جعفر كاشف الغطاء و سيد محسن كاظمينى پرورش يافت. وى علاوه بر تبحّر در علوم عقلى و نقلى، در اصول فقه نيز استادى مسلم و توانا به شمار مى رفت. شيخ محمد تقى رازى اصفهانى كه با نگارش كتاب هداية المسترشدين، به صاحب هدايه معروف است. داراى تاليفات سودمند ديگرى از قبيل شرح اسماء الحسنى، حاشيه ى معالم و... مى باشد. اين عالم بزرگ سر انجام در 15 شوال 1348 ق در اصفهان وفات يافت و در تخت فولاد اين شهر به خاك سپرده شد.
17 شوال
وقوع غزوه ى "خندق" معروف به جنگ احزاب در مدينه (5 ق)
آتش افروزان اصلى نبرد احزاب، يهوديان مدينه بودند كه با تحريك قبايل و طوايف قريش از جمله: بنى سليم، بنى اسد، غطفان و... سپاه متحدى بين 10 هزار تا 24 هزار نفر (بنا به نقل هاى مختلف مورخان) جهت هجوم به مدينة الرسول مهيّا نمودند. اين سپاه عظيم، شهر مدينه را به مدت يك ماه در محاصره نگاه داشتند. مسلمانان مدينه به فرماندهى پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) با حفر خندق در دور شهر از مدينه دفاع كردند. با اين كه جوسازى منافقان در داخل مدينه به اوج رسيده بود و يهوديان هم پيمان با مسلمانان، پيمان خويش را نقض كرده بودند. ولى سپاه سه هزار نفرى اسلام، مقاومت سر سختانه اى از خود به نمايش گذاشت. سر انجام با كشته شدن "عمرو بن عبدود" شجاع ترين و قوى ترين نيروى سپاه دشمن به دست امام على(عليه السلام) مشركان، روحيه ى جنگى خود را از دست داده و پس از مدتى سر گردانى، مفتضحانه شكست را پذيرا شده و به سوى مكّه عقب نشينى نمودند.
18 شوال
رحلت فقيه بزرگ شيعه "محمد بن احمد بن ادريس حلى" (598 ق)
فخر الدين ابو عبدالله محمد بن احمد بن ادريس حلّى در سال 543 قمرى در شهر حلّه در عراق ديده به جهان گشود. ابن ادريس از كودكى به فراگيرى قرآن و علوم دينى پرداخت به طورى كه در جوانى، فقيهى متبحر و عالمى برجسته شد. او معتقد بود كه تفكر و شناخت براى انتخاب راه درست، وظيفه ى هر انسانى است و هر كس كه از اين نعمت يعنى شناخت و تفكر، استفاده نكند، به نعمت هاى خداوند كفر ورزيده است به همين جهت، علما و دانشمندان معاصر و متأخر از ابن ادريس حلى، وى را به خاطر داشتن شجاعت علمى و تحرك بخشيدن به فقه اسلامى و تشويق به انديشه ى آزاد ستوده اند. تا يكصد سال پس از درگذشت شيخ طوسى، تمامى مسند نشينان فقاهت شيعه، خوشه چينان آراء شيخ و در حقيقت، فقط منعكس كنندگان نظرات او بودند تا جايى كه برخى گفته اند باب اجتهاد تا حدودى مسدود شده بود در چنين وضعى، ابن ادريس پاى از دايره ى تقليد بيرون نهاد و به احياى اجتهاد و اظهار نظر آزاد پرداخت. ابن ادريس داراى آثار گرانبهاى چندى است كه معروف ترين آن ها كتاب السرائر از كتب بديع فقهى مى باشد كه ارزش و اعتبار آن، پس از قرن ها به قوت خود باقى است. اين كتاب علاوه بر اهميت فقهى به علت دارا بودن گزيده اى از احاديث، ارزش حديثى قابل توجهى دارد. اين عالم بزرگ مسلمان سر انجام در 18 شوال سال 598 قمرى در 55 سالگى دار فانى را وداع گفت.
18 شوال
تولد "ميرزا حسين نورى" عالم و فقيه شهير مسلمان (1254 ق)
ميرزا حسين نورى عالم و فقيه مشهور مسلمان در شهر نور از شهرهاى شمالى ايران در استان مازندران به دنيا آمد. ميرزاى نورى پس از پايان تحصيلات مقدماتى در محضر عالمان بزرگى همچون حضرات آيات: ملا محمد على محلاتى، شيخ عبدالرحيم بروجردى، شيخ العراقين عبدالحسين تهرانى، ميرزاى بزرگ شيرازى، شيخ مرتضى انصارى، ملا شيخ على خليلى، سيد مهدى قزوينى و... حاضر شد و به جايگاه رفيعى در علم دست يافت. وى پس از طى مدارج عالى علمى، سعى و كوشش خود را در جهت كسب حديث و جمع آورى آن متمركز كرد، ميرزا حسين نورى به تدريج يكى از محدثين تواناى اسلام شد و از آن پس به تاليف كتب ارزشمند پرداخت مستدرك الوسائل، اخبار حفظ القرآن و شاخه ى طوبى از جمله آثار ميرزاى نورى مى باشند. همچنين ده ها عالم فاضل در محضر اين محدث بزرگوار حاضر شده كه حضرات آيات شيخ آقا بزرگ تهرانى، شيخ عباس قمى، محمد حسين كاشف الغطاء، سيّد عبدالحسين شرف الدين عاملى، شيخ فضل الله نورى، شيخ محمد تقى بافقى، ميرزا جواد ملكى تبريزى و... از آن جمله اند. سر انجام اين عالم بزرگوار در سال 1320 ق در 66 سالگى رخ در نقاب خاك كشيد و در حرم امام على(عليه السلام) مدفون گرديد.
22 شوال
رحلت عالم بزرگ شيعه "سيد نعمت الله جزايرى" فقيه و دانشمند نامى (1112 ق)
سيد نعمت الله جزايرى فرزند سيد عبدالله كه از نوادگان امام موسى كاظم(عليه السلام) به شمار مى آيد. در حدود سال 1050 ق در "صباغيه" يكى از مناطق اطراف بصره به دنيا آمد. پس از تحصيل مقدمات در زادگاه خود، عازم شيراز شد و با جديّت به ادامه ى تحصيل و تدريس همت گماشت، در ادامه ى راه به اصفهان رفت و از محضر درس محقق سبزوارى، شيخ حر عاملى، ملا محسن فيض كاشانى و علاّمه محمد باقر مجلسى و... بهره برد و به سوى قلّه هاى كمال پيش رفت. وى چنان مورد توجّه علاّمه ى مجلسى قرار گرفت كه به مدت چهار سال استاد را در انجام رسالت بزرگش كه تاليف كتاب شريف بحار الانوار بود، يارى كرد و بعدها خود يكى از مدرسان بزرگ اصفهان گرديد. نقل است كه بر اثر شدت مطالعه دچار چشم درد شد و داروى پزشكان فايده نبخشيد. او به همراه برادر راهى عتبات عاليات گرديد و خاك مقدس آن سامان را سرمه ى چشمان خويش نمود و شفا يافت. سيد جزايرى در اواخر عمر به دعوت حاكم خوزستان راهى شوشتر گرديد و در آن ديار، مساجد و مدارس دينى فراوانى پى افكند و به تربيت مشتاقان علوم اهل بيت پرداخت. همچنين از او كتب فراوانى به جاى مانده است. سر انجام اين عالم ربانى در راه بازگشت از مشهد رضوى بيمار شد و در جايدر ـ منزلگاهى نزديك پل دختر ـ دعوت حق را لبيك گفت و در همان جا به خاك سپرده شد.
25 شوال
شهادت "حضرت امام جعفر صادق(عليه السلام) پيشواى ششم مسلمانان (148 ق)
حضرت امام جعفر صادق(عليه السلام) پيشواى ششم مسلمانان در اين روز به دست خليفه ى عباسى، منصور دوانيقى مسموم و در مدينه به شهادت رسيد. حضرت را در قبرستان بقيع در كنار پدر، جدّ و امام حسن مجتبى(عليه السلام) دفن كردند. آن امام به هنگام شهادت شصت و پنج سال داشته و مدت سى و چهار سال از امامت حضرتش مى گذشت. در ميان امامان معصوم(عليه السلام)، براى هيچ كدام همانند امام صادق(عليه السلام) فرصت و شرايط مساعدى پيش نيامد. تا بتوانند در سطح وسيع به انقلاب فرهنگى بپردازند و با تشريح فرهنگ غنى و پر مايه ى اسلام، بر گسترش اين دين آسمانى بيفزايند. ولى براى امام صادق(عليه السلام) اين فرصت، درگير و دار كشمكش ها ورودررويى بنى اميه و بنى عباس و جنگ قدرت، به دست آمد. آن بزرگمرد علم و عمل از اين فرصت استفاده ى كامل كرد و اسلام و فقه آن را از ديدگاه ائمه ى اهل بيت معرفى نمود و با تربيت شاگردان بسيار و برجسته، حيات تازه اى به اسلام و مسلمين بخشيد و فرهنگ ناب تشيع را كه از متن اسلام محمدى و علوى نشأت گرفته بود به جهانيان عرضه كرد. امام صادق(عليه السلام) به عنوان رييس مذهب جعفرى حوزه ى علميه ى اسلامى در سطح عميق و وسيع تشكيل داده و علوم اسلامى را تدريس مى نمود. در اين حوزه، چهار هزار نفر به فراگيرى علوم آل محمد(صلى الله عليه وآله) مى پرداخته و حضرت در اين زمان، اسلام اصيل را از زير حجاب تيره و تار اسلام بنى اميه و بنى عباس آشكار ساخت.
25 شوال
حمله ى مزدوران رژيم ستم شاهى پهلوى به مدرسه ى فيضيه در قم (1383 ق)
همزمان با 25 شوال، سالروز شهادت امام جعفر صادق(عليه السلام) برابر با دوم فروردين سال 1342 ش، مجلس سوگوارى از طرف حضرت آيت الله العظمى گلپايگانى در مدرسه ى فيضيه ى قم برگزار شد. در اين مراسم عده ى زيادى از مزدوران رژيم پهلوى با لباس كشاورزان و چماقداران ضمن بر هم زدن سخنرانى، به ضرب و شتم طلاب پرداختند. در اين حمله ى وحشيانه، ضمن اهانت به ساحت مقدس قرآن كريم، بر اثر پرتاب طلبه ها از طبقات فوقانى و پشت بام مدرسه، تعداد زيادى كشته و مجروح شدند اين واقعه به شدت از جانب امام خمينى(ره) محكوم شد و سخنرانى شديدى عليه رژيم شاه ايراد فرمودند. رژيم با اين عمل مى خواست هم زهره چشمى از روحانيت بگيرد و هم حوزه را در مقابل مردم قرار دهد. اما افشا گرى هاى حضرت امام و وقايع پس از آن، رژيم پهلوى را رسوا ساخت.
26 شوال
ارتحال فقيه ربانى "سيد هبة الدين شهرستانى" عالم مجاهد و آگاه (1386 ق)
آيت الله سيد هبة الدين محمد على شهرستانى در رجب سال 1301 ق در سامراء به دنيا آمد. پس از كسب مقدمات از پدر فاضل و ديگران در هجده سالگى راهى نجف اشرف گرديد و از محضر درس آخوند خراسانى، سيد كاظم يزدى و شيخ الشريعه اصفهانى بهره برد و در شمار مجتهدان شيعه قرار گرفت. آيت الله شهرستانى جهت بيدارى فكرى مسلمانان با شيخ محمد عبده مفتى مصر و سيد محمد رضا دانشور و انديشمند مشهور جهان اسلام و جرايد اسلامى ارتباط بر قرار كرد و در پرورش روح اتحاد و بيدارى مسلمين كوشيد. سيد هبة الدين مسافرت هاى متعددى در اين مسير انجام داد و سختى هاى فراوانى را به جان خريد. آيت الله شهرستانى سال هاى پايانى عمر خود را در بيمارى چشم و سر انجام نابينايى گذراند ولى اين حالت، از روحيه ى استوار او نكاست و به فعاليت هاى خود ادامه داد. سر انجام اين عالم مجاهد در 85 سالگى در گذشت و در حريم پاك كاظمين(عليهم السلام) آرميد از اين مجتهد بر جسته حدود يكصد و ده اثر به جاى مانده است كه المحيط فى تفسير القرآن، فيض البارى، الشريعة و الطبيعه و الدلائل و المسايل از آن جمله اند.
28 شوال
ارتحال ملكوتى رهبر عظيم الشأن انقلاب اسلامى حضرت امام خمينى (1409 ق)
آيت الله العظمى سيد روح الله موسوى خمينى در 20 جمادى الثانى سال 1320 ق در خمين به دنيا آمد. پدر را در كودكى از دست داد و تحت تكفل مادر و برادر بزرگ خود قرار گرفت و در 16 سالگى، غم فقدان مادر نيز بر قلب او نشست. پس از تحصيل مقدمات در خمين، راهى اراك شد و در حوزه ى درس آيت الله شيخ عبدالكريم حائرى يزدى شركت جست. پس از عزيمت شيخ به قم، ايشان نيز به قم رفته و در درس خارج آيت الله حائرى شركت نمود هوش سر شار و فوق العاده وسيع و تلاش وافر، از ايشان استادى بارز و گرانقدر ساخت و مدرس معروف حوزه گرديد. آن حضرت پس از ارتحال آيت الله بروجردى، قيام تاريخى خود را عليه رژيم پهلوى آغاز كرد و پس از وقوع حوادث بسيار و تبعيد ايشان سر انجام در بهمن 1357 ش حكومت پهلوى را در ايران سرنگون نمود و با رأى قاطع ملت ايران در دوازدهم فروردين سال 1358 ش، نظام جمهورى اسلامى را بنيان نهاد. در دوران زعامت و رهبرى امام خمينى، اتفاقات بسيار زيادى روى داد كه آن بزرگوار هر يك را با كمك خداوند و يارى مردم پشت سر گذاشت. سر انجام اين اسطوره ى قرن و امام مجاهد در 29 شوال سال 1409 برابر با شامگاه سيزدهم خرداد ماه 1368 ش در 89 سالگى در تهران بدرود حيات گفت و عالم اسلام را عزادار ساخت. مرقد مطهر امام خمينى در بهشت زهرا واقع در جنوب تهران، زيارتگاه عاشقان و آزادگان است.
29 شوال
رحلت فقيه بزرگ شيعه آيت الله العظمى "آقا محمد باقر وحيد بهبهانى" (1205 ق)
محمد باقر بن محمد اكمل بهبهانى معروف به "وحيد بهبهانى" در سال 1116 يا 1118 ق در اصفهان به دنيا آمد. وحيد بهبهانى بعد از اين كه حوزه ى اصفهان، پس از انقراض صفويه، از مركزيت افتاد، به همراه برخى از علما و فقها به عتبات مهاجرت نمود. آيت الله العظمى وحيد بهبهانى، كربلا را مركز قرار داد و شاگردان بسيار مبرزى تربيت كرد. حضرات آيات عظام سيد مهدى بحر العلوم، شيخ جعفر كاشف الغطاء، ميرزا ابوالقاسم قمى (صاحب كتاب قوانين)، حاج ملا مهدى نراقى، سيد على صاحب رياض، ميرزا مهدى شهرستانى، سيد محمد باقر شفتى اصفهانى (معروف به حجت الاسلام) و ميرزا مهدى شهيد مشهدى، از آن جمله اند. علاوه بر اين وحيد بهبهانى در دفاع از اجتهاد و مبارزه با اخبارى گرى و تربيت گروهى مجتهد مبرز، تلاش پيگيرى نمود و اين سبب شد كه او را "استاد الكل" خواندند او تقوى را در حد كمال داشت و شاگردانش براى او احترام بسيار عميقى قايل بودند. نتايج كارهاى آيت الله بهبهانى را مى توان بر دو محور بر شمرد: اول بررسى كامل روايات اخبار و احاديث و حاكم شدن باب اجتهاد و انسداد باب اخبارى گرى و ظاهر گرايى، دوم در مسير تكامل قرار گرفتن فقه اجتهادى، وحيد بهبهانى از سال 1173 ق تا پايان عمر، مرجعيت و زعامت شيعيان را به عهده داشت و خدمات زيادى در اين دوران به انجام رساند. حسن تدبير، مقام علمى و استعداد فوق العاده و ذوق خاص ايشان در آن عصر، زبانزد خاص و عام بود، به گونه اى كه از نوادر جهان اسلام به شمار آمده، خدمات و تلاش هاى علمى آن فقيه بزرگوار نقطه ى عطف مهمى در تحول بحث هاى اصولى و اجتهادى محسوب مى شد. الاجتهاد و الاخبار، شرح مفاتيح فيض و... از جمله تاليفات اين مرجع بزرگ شيعه مى باشند. سر انجام اين عالم ربانى در 89 يا 87 سالگى در كربلا به لقاء الله پيوست و در حرم امام حسين(عليه السلام) به خاك سپرده شد.
30 شوال
رحلت فقيه جليل فيلسوف شهير و حكيم والامقام آيت الله "شيخ محمد تقى آملى" (1391 ق)
آيت الله شيخ محمد تقى آملى فرزند مولا محمد در سال 1304 ق در تهران به دنيا آمد. وى پس از آموختن ادبيات عرب و منطق، فقه و اصول فقه را نزد پدر و اساتيدى همچون شيخ عبدالنبى نورى و ميرزا حسن كرمانشاهى فرا گرفت. آيت الله آملى سپس براى تكميل تحصيلات خود در 1340 ق راهى نجف شد و در درس حضرات آيات: ضياء الدين عراقى، ميرزاى نايينى و سيد ابو الحسن اصفهانى حاضر گشت و به درجه ى اجتهاد دست يافت. ايشان پس از 13 سال اقامت در نجف اشرف، به تهران بازگشت و به تدريس حكمت، فقه و اصول فقه همت گماشت و آثارى نيز از خود به يادگار گذاشت شيخ محمد تقى آملى فقيهى گوشه نشين بود از پذيرفتن مسؤوليت رياست ابا داشت و تا پايان زندگى نيز از نوشتن رساله ى فتوايى خود دارى كرد. جمعى از فقهاى فاضل از محضرش بهره مى بردند و بسيار گرامى اش مى داشتند. حضرات آيات عبدالله جوادى آملى، حسن حسن زاده آملى، علامه محمد حسين تهرانى و.... از جمله شاگردان اين حكيم وارسته اند و حيات جاويد در اخلاق، خداشناسى، حاشيه بر شرح منظومه ى سبزوارى، حاشيه بر شرح اشارات ابو على و... از جمله آثار آيت الله محمد تقى آملى مى باشند. سر انجام اين فيلسوف شهير و عالم ربانى در 87 سالگى در تهران بدرود حيات گفت و در همان شهر به خاك سپرده شد.
