مقدمه
هر پسر و دخترى كه پا به دوران جوانى مى گذارد، بزرگترين آرزويش ازدواج و ايجاد كانون گرم و پر مِهر خانواده است، تا يار و مونس و محرم راز پيدا كند و از نعمت زندگى مشترك زناشويى، استقلال و آزادى بيشترى بهره مند گردد. پسران و دختران جوان سعادت خود را در سايه زندگى مشترك جستجو مى كنند. چنين ميلى بطور طبيعى و فطرى در انسانها وجود دارد و نمى توان از آن صرف نظر كرد. آرى بزرگترين پناهگاه مطمئن براى جوانان، كانون گرم خانوادگى است كه مى توانند اضطرابهاى درونى خود را در آن به اطمينان، استقامت و آرامش تبديل كنند و غمها و نگرانيهاى خود را از ياد ببرند. امر ازدواج و تحقّق آن در جامعه بايد براى همه كس آسان باشد. چرا كه اين امر يك ضرورت حياتى است، مانند آب و نان كه در هر جامعه اى از همه كالاها ضرورى تر و مهم تر است.
ولى متأسفانه در جامعه امروزى ما روز بروز بر تشريفات، سنگينى مهريّه ها، اسرافها و تجمل گرايى ها افزوده مى شود! كه تحمّل پى آمدهاى آن براى عموم افراد جامعه دشوار و چه بسا براى بعضى غير ممكن مى باشد، و پدر و مادران هم هيچ توجّهى به اين امر مهّم نمى كنند. بلكه بعضى از پدران و مادران با رقابتهاى غلط، فرزندان خود به ويژه دختران جوان خود را به سوى بدبختى سوق مى دهند. دخترى كه هنوز در سنين نوجوانى بسر مى برد و در اوّل راه است، مادران باتوقعّات زياد، آن هم نامعقول و غيرممكن، باعث تباه شدن دو انسانى كه به هم پناه مى آورند، مى شوند. مادران بجاى اينكه دختران خود را به سازگارى، ساده زيستى و ارزشهاى انسانى راهنمايى كنند، تشريفات و زرق و برق ظاهرى را در چشم فرزند جوان خود بزرگ جلوه مى دهند.
جاى بسى تأسف است كه پرده هاى ضخيم غفلت و نادانى چشم و گوش و دل برخى افراد ظاهر بين را چنان بسته است كه همه ارزشها و سعادت و عاقبت و عافيت و راحتى فرزندان خود را در سايه پول، تجّمل و ژست و خوش تيپ بودن و حسن قيافه مى جويند! شگفتا كه اينان راه شقاوت مى پويند!.
ما بهترين راه و روش زندگى را در كلام و عمل پيامبر صلي الله عليه و آلهو خاندان پاكش مى يابيم و احكام اسلام را روشنترين آينه زندگى سعادتمند مى بينيم پس بهتر آن است كه به آيين اسلام روى آوريم و سيره رهبران آسمانى آن را سرمشق زندگى خود سازيم تا شايد از فتنه هاى روزگار در امان باشيم.
فتنه مى خيزد از اين طاق مُقرنَس، برخيز
تا به ميخانه پناه از همه آفات بريم! «حافظ»
دفترى كه در پيش روى شما عزيزان قرار دارد حاوى چهل حديث نورانى و راهگشا از پيشوايان معصوم عليهم السلام است. مترجم بنابر وظيفه خود، اين مجموعه را گزينش، تنظيم و ترجمه كرده و تحت عنوان چهل حديث «ازدواج» به همه جوانانى كه در اوّل راه زندگى اند، تقديم مى نمايد.
خوانندگان گرامى در اين دفتر كوچك، اهميّت، آداب و آثار ازدواج در اسلام را در آينه كلام روشن راهبران الهى راه زندگى مشاهده مى كنند. و پيداست كه هيچ سخنى والاتر از كلام اين بزرگان نيست. و ما هر راه ديگرى را كه نشان دهيم به روشنى راه آن پيام آوران سعادت ابدى بشر نخواهد بود. و مردم ما به خوبى اين حقيقت را مى دانند و به حرف هيچ حكيم و دانايى به اندازه سخن پيشوايان معصوم خود، دل نبسته اند و نخواهند بست و ايمان دارند كه: «كلامُكُمْ نورٌ وَ امرُكُمْ رُشدٌ ...».[ ـ زيارت جامعه كبيره .]
والسلام على من اتبع الهدى
۲۰ جمادى الثانى ۱۴۱۶ ـ ۲۳/۸/۷۴
(روز ولادت حضرت فاطمه زهرا« عليهاالسلام»)
قم ـ محمّد رحيم بيگ محمّدى اندريان
قالَ اللّهُ تَعالى:
وَ اَنْكِحُوا الاَْيامى مِنْكُمْ وَ الصّالِحينَ مِنْ عِبادِكُمْ وَ اِمآئِكُمْ اِنْ يَكُونُوا فُقَرآءَ يُغْنِهِمُ اللّهُ مِنَ فضْلِه وَ اللّهُ واسِعٌ عَليمٌ.
پروردگار متعال مى فرمايد:
مردان بى زن و زنان بى شوهر، بردگان و كنيزان صالح را تزويج كنيد. چنانچه آنان فقير باشند، خداوند به لطف خود غنى و بى نيازشان مى سازد. كه خداوند به احوال بندگان خود آگاه و رحمتش وسيع است.
«سوره نور، آيه ۳۲»
فصل اوّل
فضيلت ازدواج
تأثير ازدواج
۱ قالَ النَّبِيُّ صلي الله عليه و آله: اِذا تَزَوَّجَ الرَّجُلُ اَحْرَزَ نِصْفَ دينِهِ. [مستدرك الوسائل، ج 14، ص 154]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: كسى كه ازدواج كند، نصف دينش را حفظ كرده است.
عروسى در هنگام تنگدستى
۲ قـالَ الصّـادِقُ عليه السلام: مَنْ تَرَكَ التَّزْويجَ مَخافَةَ الْفَقْرِ فَقَدْ اَساءَ الظَّنَّ بِاللّهِ ـ عَزَّ وَ جَلَّ ـ ، اِنَّ اللّهَ ـ عَزَّ وَ جَلَّ ـ يَقُولُ: «اِنْ يَكُونُوا فُقَـراءَ يُغْنِـهِمُ اللّهُ مِـنْ فَضْـلِهِ[ ـ قرآن، سوره نور، آيه 32.] ». [من لايحضره الفقيه، ج 3، ص 251]
امام صادق عليه السلام فرمود: هركس از ترس فقر ازدواج نكند نسبت به لطف خداوند بدگمان شده است. چرا كه خداوند مى فرمايد: اگر آنان فقير باشند خداوند از فضل و كرم خود بى نيازشان مى كند.
ازدواج رحمت است
۳ قـالَ النَّـبِيُّ صلي الله عليه و آله: يُفْتَحُ اَبْوابُ السَّماءِ بِالرَّحْمَةِ فى اَرْبَعِ مَواضِعَ: عِنْدَ نُزُولِ الْمَطَرِ، وَ عِنْدَ نَظَرِ الْوَلَدِ فى وَجْهِ الْو الِدَيْنِ، وَ عِنْدَ فَتْحِ بابِ الْكَعْـبَةِ، وَ عِـنْدَ النِّـكاحِ. [بحار الانوار، ج 103، ص 221]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: درهاى رحمت آسمانى در چهار وقت گشوده مى شود: ۱ ـ موقع بارش باران. ۲ ـ زمانى كه فرزند به چهره پدر و مادرش مى نگرد. ۳ ـ هنگام گشوده شدن در كعبه. ۴ ـ هنگام برپايى مراسم عقد و عروسى.
آفات بى‌همسرى
۴ قـالَ رَسُـولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: اَكْـثَرُ اَهْلِ النّـارِ الْعُـزّابُ. [من لايحضره الفقيه، ج 3، ص 251]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: بيشترين اهل جهّنم جوانان بى همسر هستند.
فصل دوّم
وظيفه توانگران
تلاش در ازدواج جوانان
۵ عَنِ الصّـادِقِ عليه السلام قـالَ: مَنْ زَوَّجَ اَعْزَبا كانَ مِمَّنْ يَنْظُرُ اللّهُ ـ عَزَّ وَ جَلَّ ـ اِلَـيْهِ يَـوْمَ الْقِيــامَةِ. [وسائل الشيعه، ج 20، ص 45]
امام صادق عليه السلام فرمود: كسى كه مجردى را تزويج كند و امكان ازدواج او را فراهم نمايد از كسانى است كه در قيامت خداوند به آنان نظر لطف مى كند.
در سايه عرش
۶ قـالَ مُـوسَى بْنُ جَعْـفَرٍ عليه السلام: ثَلاثَةٌ يَسْتَـظِلُّونَ بِظِلِّ عَـرْشِ اللّهِ يَـوْمَ الْقِـيامَةِ، يَـوْمَ لا ظِلَّ اِلاّ ظِلَّهُ: رَجُـلٌ زَوَّجَ اَخـاهُ الْمُسْـلِمَ اَوْ اَخْـدَمَهُ اَوْكَـتَمَ لَـهُ سِـرّا. [وسائل الشيعه، ج 20، ص 46]
امام كاظم عليه السلام فرمود: سه دسته در روزقيامت، روزى كه سايه و پناهى جزء سايه خداوند نيست، در سايه و پناه خدا هستند: ۱ ـ مردى كه زمينه ازدواج برادر مسلمانش را آماده نمايد. ۲ ـ مردى كه خدمتگزارى به برادر مسلمانش بدهد. ۳ ـ كسى كه سرّ برادر مسلمانش را بپوشاند.
منظور نظر حق
۷ قـالَ الصّـادِقُ عليه السلام: اَرْبَعَةٌ يَنْـظُرُ اللّهُ اِلَيْـهِمْ يَـوْمَ الْقِـيامَةِ: مَنْ اَقـالَ نادِما اَوْ اَغاثَ لَهْفانَ اَوْ اَعْتَقَ نَسَمَةً اَوْ زَوَّجَ عَـزَبـا. [وسائل الشيعه، ج 20، ص 46]
امام صادق عليه السلام فرمود: چهار كس در قيامت مورد نظر پروردگارند: ۱ ـ آنكه چون طـرف معامـله پشيـمان شـود، معـامله را برگرداند. ۲ ـ كسى كه غم از دلى برگيرد. ۳ ـ كسى كه برده اى را آزاد كند. ۴ ـ كسى كه مرد مجرّدى را زن دهد.
بهترين وساطت
۸ قـالَ عَـلِىٌّ عليه السلام: اَفْضَلُ الشَّفاعـاتِ اَنْ تَشْفَـعَ بَيْنَ اِثْنَيْنِ فى نِـكاحٍ يَجْـمَعَ اللّهُ بَيْنَـهُما. [تهذيب، ج 7، ص 405؛ وسائل الشيعه، ج 20، ص 45]
حضرت على عليه السلام فرمود: از بهترين شفاعتها، شفاعت بين دو نفر در امر ازدواج است تا اينكه خداوند آنان را مجذوب يكديگر گرداند.
فصل سوّم
ديدار قبل ازدواج
ازدواج با دينداران
۹ عـَنِ النَّـبِيِّ صلي الله عليه و آله قـالَ: مَنْ تَزَوَّجَ امْرَأَةً لِمالِها وَ كَلَهُ اللّهُ اِلَيْهِ، وَ مَنْ تَـزَوَّجَها لِجَمالِها رَأى فِيـها ما يَـكْرَهُ، وَ مَنْ تَـزَوَّجَها لِدِينِـها جَـمَعَ اللّهُ لَـهُ ذلِـكَ. [وسائل الشيعه، ج 14، ص 31]
از پيامبر خدا صلي الله عليه و آله نقل شده: هر كه با زنى به خاطر مالش ازدواج كند، خداوند او را به مال وى واگذار مى كند، و هر كه با او به خاطر جمال و زيبائى اش ازدواج نمايد، در او چيزى را كه خوشايند او نيست، خواهد ديد، و هر كه با وى به خاطر دينش ازدواج كند، خداوند تمامى اين مزايا را براى او جمع مى كند.
ديدار قبل از وصلت
۱۰ عَـنِ الصّـادِقِ عليه السلام قـالَ: لا بَأْسَ بِاَنْ يَنْـظُرَ الـرَّجُلُ اِلَى الْمَـرْأَةِ اِذا اَرادَ اَنْ يَتَـزَوَّجَها. يَنْـظُرَ اِلىُ خَلْفِـها وَ اِلى وَجْهِـها. [وسائل الشيعه، ج 20، ص 88]
امام صادق عليه السلام فرمود: مانعى ندارد كه مرد قامت و صورت زنى را كه قصد ازدواج با او دارد، ببيند.
ديدار عروس و داماد قبل از ازدواج
۱۱ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قالَ: سَئَلْتُ اَبا جَعْفَرٍ عليه السلام عَنِ الرَّجُلِ يُريدَ اَنْ يَتَزَوَّجَ الْمَرْأَةَ، اَيَنْظُرُ اِلَيْها؟ قالَ: نَعَمْ اِنَّما يَشْتَريها بِاَغْلىَ الثَّمَنِ. [وسائل الشيعه، ج20، ص 88]
محمّد ابن مسلم مى گويد: از امام باقر عليه السلام پرسيدم: مردى كه مى خواهد ازدواج كند حق دارد زن را ببيند؟ امام عليه السلام فرمود: آرى، چون در برابر آن بهاى سنگينى مى پردازد.
سؤال از اوصاف
۱۲ قـالَ عَـلِىٌّ عليه السلام: اِذا اَرادَ اَحَدُكُمْ اَنْ يَتَزَوَّجَ فَلْيَـسْأَلْ عَـنْ شَعْـرِها كَـما يَسْأَلُ عَـنْ وَجْهِـها فَاِنَّ الشَّـعْرَ اَحَـدُ الْجَـمالَيْنِ. [من لايحضره الفقيه، ج 3، ص 254]
حضرت على عليه السلام فرمود: هر وقت يكى از شما، بخواهد، ازدواج كند، بايد از اوصاف موى سر زن سؤال كند همچنانكه از چگونگى رخسار او نيز مى پرسد. چون كه موى زن يكى از دو زيبايى (مو و صورت) اوست.
فصل چهارم
عروس و داماد شايسته
خواستگار خوش اخلاق و مذهبى
۱۳ قـالَ الرِّضـا عليه السلام: اِذا خَطَبَ اِلَيْكَ رَجُـلٌ رَضِـيتَ ديـنَهُ وَ خُلْـقَهُ فَـزَوِّجْهُ وَ لا يَمْنَـعْكَ فَـقْرُهُ وَ فاقَـتُهُ. [ميزان الحكمة، ج 4، ص 280]
امام رضا عليه السلام فرمود: وقتى كه از دين و اخلاق خواستگار راضى بوديد به ازدواج با او راضى باشيد و به خاطر فقير بودنش او را رد نكنيد.
دامادِ هم شأن
۱۴ قـالَ النَّـبِيُّ صلي الله عليه و آله: اِذا جائَـكُمُ الاَْكْـفاءُ فَانْكِـحُوهُنَّ وَ لا تَـرَبَّصُـوا بِـهِنَّ الْحِـدْثـانَ. [نهج الفصاحه، ص 37، ح 193]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: وقتى كه اشخاصِ هم شأن به خواستگارى دختران شما آمدند، به آنها دختر دهيد و در كار آنها منتظر حوادث نباشيد.
عروس شايسته
۱۵ قـالَ رَسـوُلُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: مَا اسْتَفادَ امْـرِءٌ فائِدَةً بَعْدَ الاِْسْـلامِ اَفْـضَلَ مِنْ زَوْجَةٍ مُسـلِمَةٍ تَسُـرُّهُ اِذا نَـظَرَ اِلَيْها، تُطيـعُهُ اِذا غـابَ عَنْـها فِى نَفْسِـها وَ مالِـهِ. [من لايحضره الفقيه، ج 3، ص 255]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: پس از اسلام، هيچ نعمتى براى مرد بهتر از زن مسلمانى نيست كه هرگاه به او بنگرد، مسرورش كند و هرگاه به او فرمان دهد، اطاعتش نمايد و در غياب او حافظ ناموس و مالش باشد.
فصل پنجم
انتخاب سرنوشت‌ساز
همسر شايسته
۱۶ قالَ الصّادِقُ عليه السلام: اِنَّمَا الْمَرْأَةُ قَـلاّدَةٌ فَانْظُرْ ما تَتَقَلَّدُ. [وسائل الشيعه، ج 20، ص 33]
امام صادق عليه السلام فرمود: زن همانا گردنبندى است، نيك بنگر كه چه گردنبندى را به گردنت آويزان مى كنى.
وصلت با خانواده ناشايست
۱۷ عَـنِ النَّـبِيِّ صلي الله عليه و آله قـالَ: اِيّاكُمْ وَ خَضْراءَ الدِّمَنِ، قيلِ: يا رَسُولَ اللّهِ وَ ما خَضَراءُ الدِّمَنِ؟ قالَ: اَلْمَرْأَةُ الْحَسْناءُ فى مَنْبِتِ السُّوءِ. [من لايحضره الفقيه، ج 3، ص 256؛ مكارم الاخلاق، ص 205]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: بپرهيزيد از سبزيجاتى كه در مزبله مى رويد. عرض شد: يا رسول اللّه! سبزيجاتى كه در مزبله مى رويد چيست؟ حضرت صلي الله عليه و آله فرمود: زن زيبايى كه در خانواده پست و ناشايست بوجود آمده باشد.
ازدواج با دوشـيزگان
۱۸ قـالَ رَسُـولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: تَـزَوَّجُوا الاَْبْـكارَ فَاِنَّـهُنَّ اَعْـذَبُ أَفْـواها وَ أَرْتَـقُ أَرْحـاما وَ أَسْـرَعُ تَعَلُّما وَ أَثْـبَتُ لِلْـمَوَدَّةِ. [بحار الانوار، ج 103، ص 237]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: با دختران باكره ازدواج كنيد زيرا كه دهان آنان شيرين و رَحِمشان مناسبتر است و زود چيزى را ياد مى گيرند و محبّتشان پايدارتر است.
رضايت داماد
۱۹ سُـئِلَ عَـنِ الصّـادِقِ عليه السلام: اِنّى اُريدُ اَنْ اَتَـزَوَّجَ اِمْـرَأةً وَ اِنَّ اَبَوَىَّ اَرادا غَيْرَها. قال: تَـزَوَّجِ التَّى هَوَيْتَ وَدَعِ الَّتى هَـوى اَبَـواكَ. [تهذيب، ج 7، ص 392]
كسى از امام صادق عليه السلام سؤال كرد: من مى خواهم با زنى ازدواج كنم ولى پدر و مادرم مايلند با ديگرى ازدواج كنم. امام عليه السلام فرمود: با زنى كه خودت مايل هستى ازدواج كن، و زنى را كه پدر و مادرت [بدون رضايت تو] انتخاب كرده اند، رها كن.
فصل ششم
آداب خواستگارى
سهولت خواستگارى
۲۰ قـالَ رَسُـولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: اِنَّ مِنْ يُمْنِ الْمَرْأَةِ تَيْسيرَ خِطْـبَتِـها. [كنزالعمال، ج 16، ص 322، ح 44721]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: همانا از نشانه هاى بركت زن آن است كه خواستگاريش بى تكلّف و آسان انجام گيرد.
آداب خواستگارى
۲۱ قالَ النَّبِيُّ صلي الله عليه و آله: لا يَخْطُبْ اَحَدُكُمْ عَلى خِطْبَةِ اَخيهِ. [صحيح مسلم، ج2، ص 1034، ح 56، دارالتراث العربى بيروت]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: هيچ يك از شما زنى را كه ديگرى خواستگارى مى كند، خواستگارى نكند. [ تا اينكه با او ازدواج كند و يا اينكه منصرف شود. اگر منصرف شد خواستگاريش بلا مانع است.]
داماد شرابخوار
۲۲ قـالَ رَسُـولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: شارِبُ الْخَمْرِ لا يُزَوَّجُ اِذا خَطَبَ. [وسائل الشيعه، ج 20، ص 79]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: شرابخوار اگر تقاضاى ازدواج كرد قبول نكنيد.
فصل هفتم
آداب عـروسى
مراسـم عروسى در شـب
۲۳ قـالَ الـرِّضـا عليه السلام: مِنْ سُنَّتِهِ [رسول اللّه صلي الله عليه و آله] اَلتَّزْويجُ بِاللَّيْلِ، لاَِنَّ اللّهَ تَعالى جَعَلَ اللَّيْلَ سَكَنا وَ النِّساءَ اِنَّما هُنَّ سَكَنٌ. [وسائل الشيعه، ج 20، ص 91]
امام رضا عليه السلام فرمود: مراسم عروسى در شب، سنت پيامبر اسلام صلي الله عليه و آلهاست، چرا كه خداوند شب را مايه آرامش قرار داده و زن هم آرامش خاطر است.
سور عروسى
۲۴ قـالَ النَّـبِيُّ صلي الله عليه و آله: لا وَليـمَةَ اِلاّ فى خَمْسٍ: عِـرْسٍ اَوْ خُـرْسٍ اَوْ عِـذارٍ اَوْ وِكـارٍ اَوْ رِكـازٍ. [من لايحضره الفقيه، ج 3، ص 263]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: سور و وليمه در پنج مورد است: ۱ ـ عروسى ۲ ـ تولد اولاد ۳ ـ ختنه كردن نوزاد ۴ ـ خريدن خانه ۵ ـ بازگشت از سفر مكّه
وليمه در عروسى
۲۵ قـالَ الصّـادِقُ عليه السلام: اِنَّ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله حينَ تَـزَوَّجَ مَيمُونَةَ بِنْتَ الْحارِثِ أَوْلَـمَ عَلَـيْها وَ اَطْـعَمَ النّاسَ الْحيـسَ. [فروع كافى، ج 5، ص 368]
امام صادق عليه السلام فرمود: رسول خدا صلي الله عليه و آله در هنگام تزويج «ميمونه» دختر «حارث» وليمه داد و با غذاى معجون خرما از حاضرين پذيرائى فرمود.
طـعام دادن در عـروسـى
۲۶ قـالَ رَسُـولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: اِنَّ مِنْ سُنَنِ الْمُرْسَلينَ الاِْطْعامَ عِنْدَ التَّزْويجِ. [فروع كافى، ج 5، ص 367]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: سور و طعام دادن در ازدواج، از سنت پيامبران است.
فصل هشتم
مهريّه و جهيزيّه
برتـرين زنان امت
۲۷ قـالَ رَسُـولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: اَفْضَلُ نِساءِ اُمَّتى اَصْبَحُهُنَّ وَجْـها وَ اَقَـلُّـهُنَّ مَـهْرا. [من لايحضره الفقيه، ج 3، ص 252]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: بهترين زنان امت من زنانى هستند كه خوشروتر و مهريّه ايشان كمتر باشد.
كمى مهريّه بركت زن
۲۸ قـالَ الصّـادِقُ عليه السلام: اِنَّ مِنْ بَرَكَةِ الْمَرْأَةِ قِلَّةَ مَهْرِها. [من لايحضره الفقيه، ج 3، ص 254]
امام صادق عليه السلام فرمود: كمى مهريّه زن از بركات اوست.
سنگينى مهريّه
۲۹ قـالَ عَـلِىٌّ عليه السلام: لا تُغالُوا بِمُهُورِ النِّساءِ فَتَكُونَ عَداوَةً. [وسائل الشيعه، ج 15، ص 11]
حضرت على عليه السلام فرمود: مهريّه زنها را بيشتر نكنيد كه موجب كدورت و دشمنى گردد.
جهيزيه بى‌منّت
۳۰ قـالَ رَسُـولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: لَوْ اَنَّ جَميعَ ما فِى الاَْرْضِ مِنْ ذَهَبٍ وَ فِضَّةٍ حَمَلَـتْهُ الْمَرْأَةُ اِلى بَيْتِ زَوْجِها ثَمَّ ضَرَبَتْ عَلى رَأْسِ زَوْجِها يَوْما مِنَ الاَيّامِ، تَقولُ: مَنْ اَنْتَ؟ اِنَّمَا الْمالُ مالى، حَبِطَ عَمَلُها وَ لَوْ كانَتْ مِنْ اَعْبَدِ النّاسِ اِلاّ اَنْ تَتُوبَ وَ تَـرْجِعَ وَ تَعْـتَذِرَ اِلى زَوْجِـها. [مكارم الاخلاق، باب 8، ص 202، شيخ طبرسى]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: اگر تمام چيزهاى كه در روى زمين است از طلا و نقره باشد و زن آنها را به خانه شوهرش بياورد. آنگاه يك روز بر سر شوهرش منت بگذارد و بگويد تو كيستى؟ اين اموال مال من است. در اين صورت اجر و عمل وى از بين مى رود اگر چه از عابدترين مردم باشد. مگر اينكه توبه كند و برگردد و از شوهرش عذر خواهى كند.
فصل نهم
از خانه پدر تا خانه شوهر
خانه دوست داشتنى
۳۱ قـالَ الصّـادِقُ عليه السلام: اِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْبَيْتَ الَّذى هُوَ الْعِرْسُ. [وسائل الشيعه، ج 22، ص 7]
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند خانه اى را كه در آن عروسى انجام گرفته، دوست مى دارد.
در شب عروسى
۳۲ قـالَ رَسُـولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: لا سَهَرَ اِلاّ فى ثَـلاثٍ: مُتَهَـجِّدٍ بِالْقُـرآنِ، اَوْ فى طَلَبِ الْعِـلْمِ، اَوْ عَـرُوسٍ تُهْدى اِلى زَوْجِـها. [وسائل الشيعه، ج 20، ص 92]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: شب بيدارى روانيست، مگر در سه مورد؛ ۱ ـ تلاوت قرآن. ۲ ـ تحصيل علم. ۳ ـ بردن عروس به خانه داماد.
بَدرقه عروس
۳۳ اَمَرَ النَّـبِيُّ صلي الله عليه و آله : بَناتِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ وَ نِساءَ الْمُهاجِرينَ وَ الاْنَصارِ: اَنْ يَمْضينَ فى صُحْبَةِ فاطِمَةَ عليهاالسلاموَ اَنْ يَفْرَحْنَ وَ يَرْجُزْنَ وَ يُكَبِّرْنَ وَ يَحْمِدْنَ وَ لا يَقُلْنَ ما لا يَرْضَى اللّهُ. [مستدرك الوسائل، ج 14، ص 198]
پيامبرخدا صلي الله عليه و آله امر فرمود: دختران عبدالمطلب و زنان مهاجر و انصار در شب عروسى حضرت فاطمه عليهاالسلام به همراه او بروند و شادى كنند، شعر و سرود بخوانند، تكبير و حمد بگويند. و از گفتن حرفهايى كه خدا بدان راضى نيست، بپرهيزند.
زفاف و ضيافت
۳۴ عَـنِ الصّـادِقِ عليه السلام قـالَ: زُفُّوا عَرائِسَكُمْ لَيْلاً وَ اَطْعِمُوا ضُحىً. [من لايحضره الفقيه، ج 3، ص 262]
امام صادق عليه السلام فرمود: مراسم عروسى را در شب و مهمانى و ضيافت را در روز انجام دهيد.
دعاى شب زفاف
۳۵ قـالَ الصّـادِقُ عليه السلام: اِذا دَخَلَتْ عَلَيْكَ اَهْلُكَ فَخُذْ بِناصِيَـتِها وَ اسْتَقْـبِلْ بِهَا الْقِبْلَةَ و قُلْ: اَللّهُمَ ... فَاِنْ قَضَـيْتَ لى مِنْـها وَلَدا فَاجْعَـلْهُ مُبـارَكا سَـويّا. [من لايحضره الفقيه، ج 3، ص 263]
امام صادق عليه السلام فرمود: چون همسرت به خانه تو آمد، دست بر پيشانيش بگذار، و روبه قبله اش برگردان و [دعا كن و] بگو: خداوندا! ... اگر از اين همسرم، فرزندى براى من تقدير نمايى، فرزند مبارك و سالم عنايت فرماى.
هفته عروسى
۳۶ سُئِـلَ عَـنْ اَبـى عَبْـدِاللّهَ عليه السلامفى الرَّجُـلِ يَتَزَوَّجُ الْبِـكْرَ، قالَ: يُقيـمُ عِـنْدَهـا سَبْـعَةَ اَيّامٍ. [وسائل الشيعه، ج 21، ص 339]
از امام صادق عليه السلام سؤال شد در مورد مردى كه با دخترباكره اى ازدواج مى كند، امام عليه السلام فرمود: شوهر يك هفته در پيش او باشد.
فصل دهـم
زن و شوهر خوشبخت
زن خوشبخت
۳۷ قـالَ الصّـادِقُ عليه السلام: سَعيدَةٌ سَعيـدَةٌ اِمْـرَأَةٌ تُكْـرِمُ زَوْجَـها وَ لا تُـؤْذيهِ وَ تُطْيـعُهُ فى جَميـعِ اَحْـوالِهِ. [بحار الانوار، ج 103، ص 253]
امام صادق عليه السلام فرمود: خوشبخت است، خوشبخت است، آن زنى كه شوهرش را احترام كند و آزارش ندهد و در تمام مراحل از وى اطاعت نمايد.
آب دادن زن به شـوهـر
۳۸ عَـنِ الْـكاظِـمِ عليه السلام قـالَ: ما مِنِ امْرَأَةٍ تَسْقى زَوْجَها شَرْبَةً مِنْ ماءٍ اِلاّ كانَ خَيْرا لَـها مِنْ عِـبادَةِ سَـنَةٍ. [وسائل الشيعه، ج 20، ص 172]
حضرت امام كاظم عليه السلام فرمود: هر زنى كه به شوهرش قدرى آب آشاميدنى بدهد، پاداش آن از عبادت يك ساله بالاتر است.
بهترين زنان
۳۹ قـالَ رَسُــولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: طُوبى لِأمْرَأَةٍ رَضِىَ عَنْها زَوْجُها. [بحار الانوار، ج 103، ص 246]
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: خوشا به حال زنى كه همسرش از او خشنود و راضى باشد.
محبت به زن
۴۰ قـالَ الصّـادِقُ عليه السلام: اَلْعَبْدُ كُلَّماَ ازْدادَ لِلْنِّساءِ حُبّا إزْدادَ فِى الاِْيمانِ فَضْلاً. [من لايحضره الفقيه، ج 3، ص 251]
امام صادق عليه السلام فرمود: هر چه محبت مرد بر زن بيشتر گردد، بر فضيلت ايمانش افزوده مى شود.
