قرآن کريم :
اِنَّ اللّه َ يُحِبُّ التَّوّابينَ وَ يُحِبُّ الُمُتَطَهّرينَ؛
[سوره بقره، آيه ۲۲۲]
خداوند توبه كنندگان و پاكيزگان را دوست مى دارد.
۱ پيامبر صلي الله عليه و آله:إِنَّ اللّه َ تَعالى جَميلٌ يُحِبُّ الْجَمالَ، سَخىٌّ يُحِبُّ السَّخاءَ، نَظيفٌ يُحِبُّ النَّظافَةَ؛
خداوند زيباست و زيبايى را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد،پاكيزه است و پاكيزگى را دوست دارد.
[نهج الفصاحه، ح ۶۹۰]
۲ پيامبر صلي الله عليه و آله:تَنَظَّفوا بِكُلِّ مَا اسْتَطَعْتُمْ فَإِنَّ اللّه َ تَعالى بَنَى الاِْسْلامَ عَلَى النَّظافَةِ وَلَنْيَدْخُلَ الْجَنَّةَ إِلاّكُلُّ نَظيفٍ؛
خودتان را با هر وسيله اى كه مى توانيد پاكيزه كنيد، زيرا كه خداى متعال اسلام رابرپايه پاكيزگى بنا كرده است و هرگز به بهشت نمى رود، مگر كسى كه پاكيزه باشد.
[نهج الفصاحه، ح ۱۱۸۲]
۳ پيامبر صلي الله عليه و آله:عن زيد بن خالدٍ الجُهَنّى: ما كانَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله يَخْرُجْ مِنْ شَىْ ءٍ لِشَى ءٍمِنَ الصَّلَواتِ حَتّى يَسْتاكَ ؛
زيد بن خالد جُهَنى: پيامبر خدا صلي الله عليه و آله از هيچ نمازى به نماز ديگر مشغول نمى شدند،مگر اين كه در اين فاصله مسواك مى زدند.
[المعجم الكبير، ج ۵، ص ۲۵۴، ح ۵۲۶۱]
۴ امام على عليه السلام:اَلنَّظيفُ مِنَ الثِّيابِ يُذْهِبُ الْهَمَّ وَالْحُزْنَ وَهُوَ طَهورٌ لِلصَّلاةِ؛
لباس پاكيزه غم و اندوه را برطرف مى كند و باعث پاكيزگى نماز است.
[كافى، ج ۶ ، ص ۴۴۴، ح ۱۴]
۵ پيامبر صلي الله عليه و آله:طَهِّروا هذِه الاَْجْسادَ طَهَّرَكُمُ اللّه ُ، فَاِنَّهُ لَيْسَ عَبْدٌ يَبيتُ طاهِرا اِلاّباتَ مَعَهُ مَلَكٌ فى شِعارِهِ وَ لا يَتَقَلَّبُ ساعَةً مِنَ اللَّيْلِ اِلاّ قالَ: اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِعَبْدِكَ فَاِنَّ هُباتَ طاهِرا؛
اين بدن ها را پاكيزه كنيد، خداوند پاكيزه تان كند، زيرا هيچ بنده اى نيست كه شب بابدنى پاكيزه بخوابد مگر اين كه فرشته اى در جامه او با وى مى خوابد و هيچ لحظه اى ازشب از اين پهلو به آن پهلو نمى شود، مگر اين كه آن فرشته مى گويد: خدايا بنده ات رابيامرز، زيرا كه با بدنى پاكيزه خوابيده است.
[كنز العمال، ح ۲۶۰۰۳]
۶ پيامبر صلي الله عليه و آله:تَخَلَّلوا، فَاِنَّهُ يُنَقِّى الْفَمَ وَ مَصْلَحَةٌ لِلِّثَةِ؛
خلال كنيد، چرا كه دهان را تميز مى كند و مايه سلامت لثه است.
[كافى، ج ۶، ص ۳۷۶، ح ۵]
۷ پيامبر صلي الله عليه و آله:فِى السِّواكِ اِثْنَتَى عَشَرَةَ خَصْلَةً: مَطْهَرَةٌ لِلْفَمِ، و مَرضاتٌ لِلرَّبِّ وَيُبَيِّضُ الاَْسْنانَ وَ يَذْهَبُ بِالْحَفَرِ وَ يُقِلُّ الْبَلْغَمَ وَ يُشَهِّى الطَّعامَ وَ يُضاعِفُ الْحَسَناتِ وَتُصابُ بِهِ السُّنَّةُ وَ تَحْضُرُهُ الْمَلائِكَةُ وَ يَشُدُّ اللِّثَةَ وَ هُوَ يَمُرُّ بِطَريقَةِ الْقُرآنِ وَ رَكْعَتَيْنِ بِسِواكٍ اَحَبُّ اِلَى اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ مِنْ سَبْعينَ رَكْعَةً بِغَيْرِ سِواكٍ؛
مسواك زدن دوازده فايده دارد: دهان را پاكيزه، خداوند را خشنود، دندان هارا سفيد، جرم دندان ها را پاك، بلغم را كم، غذا را مطبوع، حسنات را چندينبرابر مى كند، به سنت عمل مى شود، فرشتگان حضور پيدا مى كنند، لثه محكم مى شود،بر گذرگاه تلاوت قرآن مى گذرد و دو ركعت نماز با مسواك، نزد خداوند محبوب تراست از هفتاد ركعت نماز بى مسواك.
[خصال، ص ۴۸۰، ح ۵۲]
۸ پيامبر صلي الله عليه و آله:لا يُطَوِّلَنَّ أَحَدُكُمْ شارِبَهُ وَلا شَعْرَ إِبْطَيْهِ وَلا عانَـتَهُ فَإِنَّ الشَّيْطانَ يَتَّخِذُها مَخْبَئا يَسْتَتِرُ بِها؛
كسى از شما موهاى سبيل و موهاى زير بغل و موى زير شكم خود را بلند نكند؛ چراكه شيطان (ميكروب) اين نقاط را پناهگاه خود قرار داده، و زير موها پنهان مى شود.
[وسائل الشيعه، ج ۱، ص ۴۲۲، ح ۶]
۹ امام باقر عليه السلام:شَكَتِ الْكَعْبَةُ اِلَى اللّه ِ ما تَلْقى مِنْ اَنْفاسِ الْمُشْرِكينَ، فَاَوحَى اللّه ُ اِلَيْها:اَنْ قَرّى يا كَعْبَةُ، فَاِنّى اُبْدِلُكَ بِهِمْ قَوْما يَتَخَلَّلونَ بِقُضبانِ الشَّجَرِ. فَلَمّا بَعَثَ اللّه ُمُحَمَّدا صلي الله عليه و آله اَوحى اِلَيْهِ مَعَ جَبْرَئيلَ بِالسِّواكِ وَالْخِلالِ؛
كعبه از زجرى كه از بوى بد نفس هاى مشركين مى كشيد، به درگاه خداوند شكايتنمود، خداوند به آن وحى كرد، تو را مژده باد كه بجاى اينان كسانى را جايگزين مى كنمكه با شاخه هاى درخت خلال مى كنند. هنگامى كه خداوند حضرت محمد صلي الله عليه و آله را مبعوثفرمود، توسط جبرئيل سفارش مسواك و خلال كردن را به او وحى كرد.
[محاسن، ج ۲، ص ۵۵۸، ح ۹۲۴]
۱۰ پيامبر صلي الله عليه و آله:غَسْلُ الاِْناءِ وَ طَهارَةُ الْفِناءِ يورِثانِ الْغِنى؛
شستن ظرف ها و پاكيزگى حياط خانه مايه غناست.
[نهج الفصاحه، ح ۲۰۳۱]
۱۱ امام باقر عليه السلام:اِنَّما قُصَّ الاَْظْفارُ، لاَِنَّها مَقيلُ الشَّيْطانِ وَ مِنْهُ يَكونُ النِّسْيانُ؛
كوتاه كردن ناخن، از آن رو لازم است كه پناهگاه شيطان است و فراموشى مى آورد.
[كافى، ج ۶، ص ۴۹۰، ح ۶]
۱۲ پيامبر صلي الله عليه و آله:اِنَّ مِنْ حَقِ الضَّيْفِ اَنْ يُكْرَمَ وَ اَنْ يُعَدَّ لَهُ الْخِلالُ؛
از حقوق ميهمان است كه ميزبان او را احترام كند و برايش خلال دندان فراهم نمايد.
[كافى، ج ۶، ص ۲۸۵، ح ۳]
۱۳ امام على عليه السلام:نِعْمَ الْبَيْتُ الْحَمّامُ تَذْكُرُ فيهِ النّارَ وَ يَذْهَبُ بِالدَّرَنِ؛
چه خوب جايگاهى است حمّام، يادآور دوزخ است و چرك را از ميان مى برد.
[من لايحضره الفقيه، ج ۱، ص۱۱۵، ح۲۳۷]
۱۴ پيامبر صلي الله عليه و آله:جابِرُ بْنُ عَبْدِاللّه ِ: اَتانا رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله فَرأى رَجُلاً شَعِثا قَدْ تَفَرَّقَ شَعْرُهُ،فَقال: اَما كان يَجِدُ هذا ما يُسَكِّنُ بِهِ شَعْرَهُ؟! وَ رأى رَجُلاً آخَرَ (و) عَلَيْهِ ثيابٌ وَسِخَةٌفَقال: اَما كانَ هذا يَجِدُ ماءً يَغْسِلُ بِهِ ثَوْبَهُ؟!
جابر بن عبداللّه : رسول خدا صلي الله عليه و آله نزد ما آمد و چشمش به مردى افتاد كه موهايشژوليده و در هم بود. فرمودند: آيا اين مرد چيزى پيدا نكرد كه با آن موهاى خود را مرتبكند؟ و مرد ديگرى را ديدند كه لباس هاى چركين به تن داشت، فرمودند: آيا اين مردآبى پيدا نكرده كه لباسش را بشويد؟
[سنن ابى داود، ح ۴۰۶۲]
۱۵ امام رضا عليه السلام:و مَنِ اغْتَسَلَ مِنَ الْماءِ الَّذى قَدِ اغْتُسِلَ فيهِ فَاَصابَهُ الْجُذامُ فَلايَـل ومَنَّ اِلاّ نَفْسَهُ ؛
هر كس با آبى غسل كند كه پيش تر در آن غسل شده است و به جذام مبتلا شود،كسى را جز خود سرزنش نكند.
[كافى، ج ۶، ص ۵۰۳، ح ۳۸]
۱۶ امام صادق عليه السلام:اَلْحِنّاءُ يَذْهَبُ بالسَّهَكِ وَ يَزيدُ فى ماءِ الْوَجْهِ وَ يُطَيِّبُ الْنَّكْهَةَ وَيُحَسِّنُ الْوَلَدَ؛
حنا، بوى بد عرق را از بين مى برد، چهره را شاداب، دهان را خوشبو و فرزندرا زيبا مى كند.
[كافى، ج ۶، ص ۴۸۴، ح ۵]
۱۷ امام صادق عليه السلام:اِنَّ اللّه َ يُحِبُّ الْجَمالَ وَ التَّجْميلَ وَ يَكْرَهُ البُؤْسَ وَ التَّباؤسَ فَاِنَّ اللّه َعَزَّوَجَلَّ اِذا اَنْعَمَ عَلى عَبْدٍ نِعْمَةً اَحَبَّ اَنْ يَرى عَلَيْهِ اَثـَرَها. قيلَ: وَ كَيْفَ ذلِكَ؟ قالَ:يُنَظِّفُ ثَوبَهُ وَ يُطَيِّبُ ريحَهُ وَ يُجَصِّصُ دارَهُ وَ يَكْنِسُ أفْنيَتَهُ حَتّى اِنَّ السِّراجَ قَبْلَ مَغيبِ الشَّمْسِ يَنْفِى الْفَقْرَ وَ يَزيدُ فِى الرِّزْقِ؛
خداوند زيبايى و خودآرايى را دوست دارد و از فقر و تظاهر به فقر بيزار است.هرگاه خداوند به بنده اى نعمتى بدهد، دوست دارد اثر آن را در او ببيند.عرض شد: چگونه؟ فرمودند: لباس تميز بپوشد، خود را خوشبو كند، خانه اش راگچكارى كند، جلوى در حياط خود را جارو كند، حتى روشن كردن چراغ قبل از غروبخورشيد فقر را مى برد و روزى را زياد مى كند.
[امالى طوسى، ص ۲۷۵، ح ۵۲۶]
۱۸ پيامبر صلي الله عليه و آله:نِعْمَ السِّواكُ الزَّيْتونُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ، يُطَيِّبُ الْفَمَ وَ يَذْهَبُ بِالْحَفَرِ،وَ هُوَ سِواكى وَ سِواكُ الاَْنْبياءِ قَبْلى؛
چه خوب مسواكى است زيتون! از درختى پر خير و بركت كه دهان را خوشبو مى كندو جِرم دندان را از ميان مى برد. اين مسواك من و پيامبران پيش از من است.
[مكارم الاخلاق، ص ۴۹]
۱۹ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنِ اتَّخَذَ شَعْرا فَلْيُحْسِنْ وَلايَتَهُ، اَو لِيَجُزَّهُ؛
هر كس مو مى گذارد، آن را خوب نگه دارد وگرنه كوتاهش كند.
[كافى، ج ۶، ص ۴۸۵، ح ۲]
۲۰ امام رضا عليه السلام:عَلَيْكَ بِالاِثْمِدِ فَاِنَّهُ يَجْلُو الْبَصَرَ وَ يُنْبِتُ الاَْشْفارَ وَ يُطَيِّبُ النَّكْهَةَ وَيَزيدُ فِى الباه؛
سرمه سياه بِكشيد، چرا كه ديده را جلا مى دهد، مژه ها را مى روياند، دهان را خوشبومى كند و بر توان جنسى مى افزايد.
[مكارم الاخلاق، ص ۴۶]
۲۱ امام على عليه السلام:نَظِّفوا بُيوتَكُمْ مِنْ حَوْكِ العَنْكَبوتِ، فَاِنَّ تَرْكَهُ فِى الْبَيْتِ يورِثُ الْفَقْرَ؛
خانه هاى خود را از تار عنكبوت پاك كنيد، زيرا باقى گذاشتن آن در خانه، فقر مى آورد.
[وسائل الشيعه، ج ۳، ص ۵۷۵، ح ۲]
۲۲ پيامبر صلي الله عليه و آله:لا تُبَيَّتُوا الْقُمامَةَ فى بُيوتِكُمْ وَ اَخْرِجوها نَهارا، فَاِنَّها مَقْعَدُ الشَّيْطانِ؛
زباله را شب در خانه هاى خود نگه نداريد و آن را در روز به بيرون از خانه منتقل كنيد، زيرا زباله نشيمنگاه شيطان است.
[من لا يحضره الفقيه، ج ۴، ص ۵، ح ۴۹۶۸]
۲۳ امام صادق عليه السلام:اِنَّ لِكُلِّ ثَمَرَةٍ سَمّا فَاِذا اَتَيْتُمْ بِها فَمَسّوها بِالْماءِ أوْ اَغْمِسوهافِى الماءِ؛
هر ميوه اى سمّى دارد، هرگاه ميوه به دستتان رسيد، آن را با آب بشوييد و يا درآب فرو بريد.
[كافى، ج ۶، ص ۳۵۰، ح ۴]
۲۴ امام صادق عليه السلام:اَبْصَرَ رسول اللّه صلي الله عليه و آله رَجُلاً شَعْثا شَعْرُ رَأسِهِ وَ سَخَةً ثيابُهُ، سَيِّئَةًحالُهُ فَقال رسول اللّه صلي الله عليه و آله: مِن الدّينِ الْمُتْعَةُ وَ اِظْهارُ النِّعْمَةِ؛
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله مردى را ديدند كه موهاى ژوليده و جامه اى چركين و سر و وضع نامرتّبىداشت، فرمودند: بهره بردن از نعمت هاى خدا و آشكار ساختن نعمت جزء دين است.
[كافى، ج ۶، ص ۴۳۹، ح ۵]
۲۵ امام باقر عليه السلام:كَنْسُ الْبُيوتِ يَنْفِى الْفَقْرَ؛
جارو كردن اتاق ها فقر را از بين مى برد.
[وسايل الشيعه، ج ۳ ، ص ۵۷۱، ح ۲]
۲۶ پيامبر صلي الله عليه و آله:يَسْاَلُ اَحَدُكُمْ عَنْ خَبَرِ السَّماءِ وَ هُوَ يَدَعُ اَظْفارَهُ كَأَظْفارِ الطَّيْرِ، يَجْتَمِعُ فيهَا الْجَنابَةُ وَ الخَبَثُ وَ التَّفَثُ ؛
بعضى از شما از خبرِ آسمان مى پرسند، در حالى كه ناخن هاى خود را به مانندچنگال پرندگان، وا مى گذارند كه در آنها جنابت، آلودگى و چرك، جاى مى گيرد.
[كنز العمال، ح ۱۷۲۶۰]
۲۷ امام صادق عليه السلام:غَسْلُ الاِْناءِ وَ كَسْحُ الْفِناءِ، مَجْلَبَةٌ لِلرِّزْقِ؛
شستن ظرف و جارو زدن جلو در منزل، باعث جلب روزى مى شود.
[خصال، ص ۵۴، ح ۷۳]
۲۸ امام رضا عليه السلام:مِنْ اَخْلاقِ الاَْنبياءِ التَّنَظُّفُ؛
پاكيزگى از اخلاق پيامبران است.
[كافى، ج ۵، ص ۵۶۷، ح ۵۰]
۲۹ امام على عليه السلام:تَنَظَّفوا بِالْماءِ مِنَ النَّتْنِ الرِّيحِ الَّذى يُتَأَذّى بِهِ وَ تَعَهَّدوا اَنْفُسَكُمْ، فَاِنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ يُبْغِضُ مِنْ عِبادِهِ القاذورَةَ الَّذى يَتَاَنَّفُ بِهِ مَنْ جَلَسَ اِلَيْهِ؛
خودتان را با آب، از بوى بدى كه ديگران را آزار مى دهد، پاك كنيد و اين كار راپيوسته انجام دهيد؛ چرا كه خداوند، از بنده آلوده اى كه هر كس با او بنشيند، بينى اش رااز [بوى بد] وى مى گيرد، نفرت دارد.
[خصال، ص ۶۲۰، ح ۱۰]
۳۰ پيامبر صلي الله عليه و آله:لا تُؤْوُوا التُّرابَ خَلْفَ الْبابِ، فَاِنَّهُ مأوَى الشَّيْطانِ؛
زباله را پشت در (حياط) جمع نكنيد، زيرا كه لانه شيطان مى شود.
[محاسن، ج ۲، ص ۶۲۴، ح ۹]
۳۱ پيامبر صلي الله عليه و آله:مالى اَراكُمْ تَدْخُلونَ عَلَىَّ قُلْحَا مُرغا؟ مالَكُمْ لاتَسْتاكونَ؟
شما را چه شده است وقتى بر من وارد مى شويد، مى بينمتان كه دندان هايتان جرمگرفته و زرد و موهايتان ژوليده است. چرا مسواك نمى زنيد.
[محاسن، ج ۲، ص ۵۶۱، ح ۹۴۳]
۳۲ امام صادق عليه السلام:خُذْ مِنْ شارِبـِكَ وَ اَظْفارِكَ فى كُلِّ جُمُعَةٍ فَاِنْ لَمْ يَكُنْ فيها شَىْ ءٌفَحُكَّها لا يُصيبُكَ جُنونٌ وَ لا جُذامٌ وَ لا بَرَصٌ؛
در هر جمعه، اندكى از سبيل و ناخن هاى خود را بگير، و اگر هم چيزى وجود نداشتهباشد، آن را (كمى) بساى، [كه در اين صورت] ديوانگى، جذام و پيسى به تو نمى رسد.
[كافى، ج ۶، ص ۴۹۰، ح ۳]
۳۳ پيامبر صلي الله عليه و آله:اَنَّ الثَّوبَ يُسَبِّحُ، فَاِذا اَتَّسَخَ انْقَطَعَ تَسْبيحُهُ؛
لباس، [خدا را] تسبيح مى گويد و هرگاه كثيف شود از تسبيح باز مى ماند.
[كنزالعمال، ح ۲۶۰۰۹]
۳۴ پيامبر صلي الله عليه و آله:اَلْوُضوءُ قَبْلَ الطَّعامِ يَنْفِى الْفَقْرَ، وَ بَعْدَهُ يَنْفِى الهَمَّ وَ يُصَحِّحُ البَصَرَ؛
شستن دست قبل از غذا، فقر را و پس از غذا، غم و اندوه را برطرف مى كند و به چشمسلامتى مى بخشد.
[مكارم الاخلاق، ص ۱۳۹]
۳۵ پيامبر صلي الله عليه و آله:لِيُبالِغْ اَحَدُكُمْ فِى الْمَضْمَضَةِ وَ ا لاِْستِنْشاقِ، فَاِنَّهُ غُفرانٌ لَكُمْ وَ مَنْفَرَةٌلِلشَّيْطانِ؛
سزاوار است هر يك از شما در دهان و بينى زياد آب بچرخاند، چرا كه اين كار، مايهآمرزش شما و گريزِ شيطان است.
[ثواب الاعمال، ص ۱۹]
۳۶ پيامبر صلي الله عليه و آله:بَيْتُ الشَّياطينِ مِنْ بُيوتِكُمْ بَيْتُ الْعَنْكَبوتِ؛
خانه هاى عنكبوتى كه در اتاق هاى شماست، لانه شياطين است.
[كافى، ج ۶، ص ۵۳۲، ح ۱۱]
۳۷ امام على عليه السلام:لا يَدْلُكَنَّ رِجْلَيْهِ بِالْخَزَفِ، فَاِنَّهُ يورِثُ الْجُذامَ؛
مبادا كسى (در حمام) پاى خود را سفال (سنگ پا) بكشد، زيرا اين كارجذام مى آورد.
[كافى، ج ۶، ص ۵۰۰، ح ۱۹]
۳۸ امام صادق عليه السلام:غَسْلُ الرَّأسِ بِالْخَطْمىِّ اَمانٌ مِنَ الصُّداعِ وَ بَراءَةٌ مِنَ الْفَقْرِ وَ طَهورٌلِلرَّأسِ مِنَ الحَزاز؛
شستن سر با خطمى، مايه ايمنى از سر درد، بركنار ماندن از فقر و پاكيزگى سر ازشوره است.
[ثواب الاعمال، ص ۱۹]
۳۹ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَرَّ اَخى عيسى عليه السلام بِمَدينَةٍ فَاِذا وُجُوهُهُمْ صُفْرٌ وَ عُيونُهُمْ زُرْقٌ فَشَكَوااِلَيْهِ ما بِهِم مِنَ الْعِلَلِ. فَقالَ: دَواؤُكُمْ مَعَكُمْ، اَنْتُمْ اِذا اَكَلْتُمُ اللَّحْمَ طَبَختُموهُ غَيْرَمَغْسولٍ، وَ لَيْسَ يَخْرُجُ شَىْ ءٌ مِنَ الدُّنْيا اِلاّ بِجَنابَةٍ. فَغَسَلُوا بَعْدَ ذلِكَ لُحومَهُم فَذَهَبَتْ اَمْراضُهُم ؛
رسول خدا صلي الله عليه و آله: برادرم عيسى، از شهرى عبور كرد و ديد كه مردمش رنگچهره هايشان زرد و چشم هايشان كبود است. آنان از بيمارى هايى كه داشتند، نزد وىاظهار ناراحتى كردند. عيسى عليه السلامگفت: درمانتان همراهتان است. شما هنگامى كه گوشتمى خوريد، آن را ناشسته مى پزيد، در حالى كه هيچ چيزى بدون نوعى جنابت از دنيانمى رود. از آن پس، گوشت هاى مصرفى خود را شستند و در نتيجه بيمارى هايشان ازميان رفت.
[قصص الانبياء، ص ۲۷۴، ح ۳۵۷]
۴۰ پيامبر صلي الله عليه و آله:وَالسِّواكُ فِى الْفَمِ يُثَبِّتُ الاَْضْراسَ؛
مسواك، دندان ها را در دهان محكم مى كند.
[كنزالعمال، ح ۱۷۲۰۸]
پديدآورنده : هادی موحدی
