عوامل موثر در معنویت و آمادگی مجلس
چون مداح اهل بیت علیهم السلام با معنویت سر و کار دارد چه مجلس دعا باشد و چه عزاداری و چه مولودی، باید عواملی که در معنویت مجلس تاثیر گذار است را بشناسد و از عواملی که با آن منافات دارد، دوری گزیند.
بعضی از اشخاص خود دارای روح‌های بلند و معنوی هستند که به طور مستقیم میتوانند روی مجلس اثر مثبت گذارند و باعث ارتقا سطح روحانی مجلس شوند که البته به آسانی میسر نمی شود و کار مردان خداست، اما در بعضی زمینه ها میتوان کار کرد و با رعایت بعضی از مسائل، موفق تر عمل نمود و باعث آمادگی بیش از پیش مستمعین و شرکت کنندگان در مجلس شد.
حال عواملی که بر معنویت مجلس اثر میگذارند را بر میشماریم.
موقعیت زمانی
یعنی اینکه زمان برپایی مجلس چه شبی است، شب شهادت است یا مثلا جلسه هفتگی است. خود این مسئله باعث تاثیری بسزا در حال و هوای مجلس بوده و بّعد روحانی آن را تقویت مینماید. مسلما روضه قتلگاه خواندن در روز عاشورا تاثیر غیر قابل مقایسه ای با خواندن همان روضه در هیئت هفتگی دارد، اگر چه کلمات و اشعار تغییر نکرده اند اما به لحاظ موقعیت زمانی، مجلس دگرگون میشود.
قسم دوم مربوط به این است که مجلس اول شب باشد و یا آخر شب و یا مثلا روز هنگام ظهر و یا صبح باشد. یعنی تشکیل مجلس چه موقعیت زمانی در روز باشد زیرا حالت کسالت و خمودگی و یا نشاط مستمع باعث تاثیر بر آمادگی مجلس شده و سبب میشود که مجلس نیز همان حالت را به خود بگیرد.
قسم سوم این بحث آن است که خواندن شما در چه موقعیت زمانی از مجلس قرار داشته باشد که آیا نفر اول یا دوم یا آخر هستید که میخوانید، چه بسا در هر مقطع از مجلس، آمادگی و معنویت آن تفاوت میکند و خستگی ها و کسالت ها باعث عدم آمادگی و پایین آمدن سطح معنوی مجلس و همکاری کمتر مستمع میگردد.
موقعیت مکانی
یعنی مجلسی که مجلس در آن منعقد است چگونه محلی است، مسجد، حسینیه، حرم اهل بیت علیهم السلام، فضای باز، فضای بسته، داخل ماشین و…
قسم اول این است که مکان مورد نظر خود جنبه روحانی و معنوی داشته باشد مثل حرم اهل بیت علیهم السلام، که این خود باعث سوق دادن مجلس و مستمعین میگردد.
قسم دوم اینکه مجلس در محیطی آرام باشد و یا در محلی شلوغ و پر رفت و آمد. یا چیزی در محل باشد که باعث بر هم خوردن توجه مستمع برای استفاده از مداح میشود که باز موجب پایین آمدن سطع معنوی مجلس میگردد. چرا که تا وقتی کاملا حواس ها جمع نباشد، نباید وارد روضه شد و به طور کلی مداح، باید روی مستمع خود اشراف داشته باشد و چیزی توجه او را به هم نزند.
قسم سوم بزرگی یا کوچکی مکان و یا باز بودن وبسته بودن محیط است که خود بی تاثیر نیست. اگر مستمع صدای مداح را خوب دریافت نکند ویا مثلا بلندگو به دلیل بسته بودن محیط بد باشد موجب بی حوصلگی مستمع و در نهایت گوش ندادن او شده و کم کم به همه سرایت میکند و از معنویت مجلس تا حد بسیار زیادی کاسته میشود.
