تمثیل ورود کفّار در بهشت به داخل شدن شتر به سوراخ سوزن!

خداوند متعال در آيه 40 سوره اعراف، بهشت رفتن مستكبران لجوج را از باب محال و غیر ممکن بودن به این تشبيه كرده است كه اگر شتر از سوراخ باريك سوزن خياطى بتواند عبور كند، آنها هم مى توانند وارد بهشت شوند! يعنى همان طور كه امكان ندارد شتر با آن جثّه بزرگش از سوراخ باريك سوزن عبور كند، همچنين ممكن نيست افراد متكبّر مغرور داخل بهشت گردند. زيرا بهشت خانه انسان هاى سالم است و آدم متكبّر تا وقتى كه مرض كبرش را معالجه نكند، نمى تواند وارد بهشت شود.

قرآن کریم می فرماید: إِنَّ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیاتِنا وَ اسْتَکْبَرُوا عَنْها لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ السَّماءِ وَ لا یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّی یَلِجَ الْجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیاطِ، وَ کَذلِکَ نَجْزِی الْمُجْرِمِینَ[1] «آنها که آیات ما را تکذیب کردند و در برابر آن تکبّر ورزیدند، درهای آسمان به رویشان گشوده نمی شود و (هیچ گاه) داخل بهشت نمی شوند مگر اینکه شتر از سوراخ سوزن خیاطی بگذرد! این چنین گنهکاران را جزا می دهیم.»

این تعبیر قرآن، کنایه لطیفی از محال بودن ورود کفّار به بهشت است، در واقع برای اینکه عدم امکان دخول این افراد به بهشت به صورت یک مسأله حسّی در آید این مثال انتخاب شده است، تا همانطور که هیچ کس تردید ندارد که ممکن نیست شتر با آن جثّه بزرگش از سوراخ باریک سوزن عبور کند، همینطور مسلّم بداند راهی برای ورود افراد بی ایمان متکبّر در بهشت مطلقا موجود نیست![2] علّامه طباطبائی در توضیح این آیه کریمه می فرمایند:

«در این جمله ورودشان به بهشت، تعلیق بر محال شده و این تعلیق بر محال، کنایه است از اینکه چنین چیزی محقّق نخواهد شد و باید برای همیشه از آن مأیوس باشند. همچنانکه گفته می شود: «من این کار را نمی کنم مگر بعد از آنکه کلاغ سفید شود» و یا «موش تخم بگذارد».[3]

جالب است که مشابه چنین تعبیری از زبان عیسی علیه السّلام درباره ثروتمندان (خودخواه و متکبّر) وارد شده است. آنجا که می فرماید: «چه دشوار است که ثروتمندی وارد ملکوت خدا شود! گذشتن شتر از سوراخ سوزن آسانتر است از وارد شدن شخص ثروتمند به ملکوت خدا!»[4]

پی نوشت ها:

[1] اعراف، 40.
[2] تفسیر نمونه، ج 6، ص 170.

[3] تفسیر المیزان، ج 8، ص 160.

[4] انجیل لوقا، فصل 18، جمله 24 و 25.