به مناسبت سالروز شهادت صحابی گرانقدر، جناب میثم تمار

پیش گویی امیر مومنان(ع) از شهادت جناب میثم تمار
شريف ترين دانش ها، دانش هاي الهي است؛ علم و دانسته هاي امير مؤمنان ـ عليه السلام ـ ریشه در شريف ترين علومی دارد که خداي متعال از طريق جبرئيل امين، آن را به رسولش ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ عطا نمود و مولاي متقيان وارث علم نبوت شد، همان گونه که جانشين آن حضرت بود در ولايت و خلافت و به يقين پيشگوئي هاي حضرت نيز نه از خود و بلکه برگرفته از همان علم الهي است و يکي از اين پيشگوئي ها، خبر دادن از به شهادت رسيدن اصحاب خاص آن حضرت مي باشد که به ميثم تمار فرمود: وقتي از تو بخواهند از من بيزاري بجوئي چه مي کني؟! ميثم جواب داد، بيزاري نمي جويم، حضرت فرمود: آن وقت تو را بدار آويزند و تو دهمين نفري هستي که به دار آويخته مي شوي.[1]
با نگاهي به تاريخ مي توان اصحاب آن حضرت را که به شهادت رسيدند و آن حضرت خبر داده بود اين گونه بر شمرد:
1. رشيد هجري: وي از ياران خاص امير مؤمنان علي ـ عليه السلام ـ بود که حضرت از شهادتش خبر داده بود؛ وي توسط عبيدالله بن زياد دستگير شد و در کوفه بدار آويخته شد.[2]
2. جويريه بن مسهر: وي نيز در ايام معاويه توسط زياد بن سميه به دار آويخته شد که امير مؤمنان از قبل به او خبر داده بودند.[3]
3. مزرع بن عبدالله: وي از اصحاب خاص امير مؤمنان علي ـ عليه السلام ـ بود که روزي به ابوالعاليه گفت که مولايم به من خبر داده است که بخاطر دوستي ام با آن حضرت، بدار آويخته خواهم شد.[4]
4. محمد بن اکثم: امير مؤمنان علي ـ عليه السلام ـ فرمودند که درخت خرمائي که در کناسه است را خواهند بريد و در قسمتي از آن محمد را دار خواهند زد.
5. خالد بن مسعود: وي نيز در ولايت امير مؤمنان علي ـ عليه السلام ـ بدار آويخته شد و از کساني بود که امير مؤمنان اين حادثه را خبر داده بود.
امير مؤمنان علي ـ عليه السلام ـ غير از اينها به نحوه کشته شدن عده اي ديگر از اصحابش خبر داده بود که فقط فهرست وار اشاره مي شود.[5] البته اين تعداد نمونه هايي از اين پيشگوئي ها است.
1. حجر بن عدي: به دستور معاويه کشته شد.
2. کميل بن زياد: حجاج وقتي وي را دستگير کرد، کميل گفت مولايم خبر داده که تو مرا خواهي کشت و حجاج او را به قتل رساند.
3. حبيب بن مظاهر: وي نيز از جمله افرادي بودند که اميرمؤمنان ـ عليه السلام ـ از کشته شدنش خبر داده بودند و حبيب بن مظاهر طبق خبر غيبي اميرمؤمنان علي ـ عليه السلام ـ يقين داشتند که در محبت اهلبيت ـ عليهم السلام ـ کشته خواهد شد. وي در کربلا و در رکاب سالار شهيدان ابا عبدالله الحسين ـ عليه السلام ـ به شهادت رسيد.
4. عمرو بن حمق: وي به دستور معاويه کشته شد و سرش به شام فرستاده شد. اميرمؤمنان علي ـ عليه السلام ـ به عمرو خبر داده بود که کشته خواهد شد و وي بارها به ياران خاص گوشزد مي کرد که مولايش اميرمؤمنان علي ـ عليه السلام ـ خبر کشته شدنش به دست معاويه را خبر داده است و عمرو بن حق با علم به اينکه اگر با معاويه مخالفت کند کشته خواهد شد باز دست از مبارزه با ظلم بر نداشت و در آخر همانگونه که اميرمؤمنان علي ـ عليه السلام ـ خبر داده بود به شهادت رسيد.
وقتي از امير مؤمنان پرسيدند شما اين خبرها را از کجا مي گوئي؟! فرمودند بخدا قسم اين اخباري است که نبي خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ فرموده است و چنين خواهد شد.[6]
يادآوري اين نکته لازم است که اين خبر دادن هاي اميرمؤمنان ـ عليه السلام ـ فراتر از اينهاست و در اين نوشتار فقط به چند نمونه اشاره شده است و در کتاب هاي روايي و تاريخي شيعه و سني خبرها و پيشگويي هاي امير مؤمنان ـ عليه السلام ـ با اسناد معتبر ذکر شده است.
در پایان لازم به ذکر است که حضرت به جناب میثم می فرماید که تو دهمین فرد هستی، اما در روایت این ده تن نام برده نشده است و چه بسا نام برخی از این افراد را تاریخ ثبت و ضبط نکرده باشد؛ همچنین امام(ع) از جناب میثم به عنوان دهمین فرد یاد می کند و معلوم نیست افراد بعد از او چه تعداد بوده اند و با توجه به سفاکی های بنی امیه، مخصوصا حجاج بن یوسف و روش های مختلف قتل(امام تنها به دارآویخته شدگان اشاره دارند) لیست کشته شدگان بسیار زیاد خواهد شد.

[1]. شوشتري، محمد تقي، بهج الصباغه في شرح نهج البلاغه، تهران، امير کبير، چاپ اول، 1376ش، ج5، ص428.
[2]. مجلسي، محمد باقر، بحارالأنوار، بيروت، موسسه الوفاء، 1404ق، ج42، ص137.
[3]. بهج الصباغه في شرح نهج البلاغه، ج5، ص532، علامه حلي، حسن بن يوسف، نهج الحق، قم، موسسه دارالهجره، چاپ اول، 1407ق، ص242.
[4]. هاشمي خوئي، حبيب الله، منهاج البراعه في شرح نهج البلاغه، تهران، مکتبة الاسلاميه، چاپ چهارم، 1358ش، ج1، ص184.
[5]. مجلسي، محمد باقر، بحارالأنوار، ج41، باب 114، ص316.
[6]. فتال نيشابوري، محمد، روضه الواعظين، قم، رضي، بي تا، ج2، ص286.

مرکز مطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات حوزه علمیه قم