دیدگاه حضرت امام (ره) در این باره، شرایط منتخبان، وظایف هواداران و کاندیداها و وظیفة ملت در این امر مهم و سرنوشت ساز و نقش انتخابات در یأس دشمن که به اختصار این موارد را مرور می کنیم.
حضرت امام در اهمیت حضور ملت فرمود: «از مسائلی که ما در پیش داریم، الان قضیة انتخابات رئیس جمهور است. من کار ندارم کی رئیس جمهور می شود، به من مربوط نیست، من خودم یک رأی دارم به هرکه دلم می خواهد می دهم، شما هم همین طور. اما اگر بخواهید در مقابل دنیا اظهار حیات بکنید که بگویید ما بعد از گذشتن چندین سال زنده هستیم، باید مشارکت کنید. اگر خدای نخواسته از عدم مشارکت شما یک لطمه ای بر جمهوری اسلامی وارد بشود، بدانید که آحاد ما که این خلاف را کرده باشیم خدای نخواسته مسئول هستیم؛ مسئول پیش خدا هستیم. مسئله، مسئلة ریاست جمهور نیست؛ مسئله، مسئلة اسلام است؛ مسئله، مسئلة قواعد اسلام است؛ مسئله، مسئلة حیثیت اسلام است».(۲)
همین دیدگاه را امروز در بیانات و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب مشاهده می کنیم که همواره بر مشارکت حداکثری تأکید ورزیده اند؛ زیرا مشارکت همگانی قطع نظر از کاندیدای خاص، حضور ملی و پشتوانه مردمی را از نظام به نمایش می گذارد و آب پاکی روی دست دشمن می ریزد و آثارش را در موضع گیری بیگانگان دیده و می بینیم. ویژگی انقلاب اسلامی افزون بر جنبة مکتبی و رهبری عنصر مردمی است که نظام را بیمه کرده و خواهد کرد. این در خصوص مشارکت عمومی به وجه اعم، اما آنچه مکمل این حضور است و در برابر دوست و دشمن جنبه راهبردی بیشتری دارد، انتخاب اصلح است.
اصلح در نظام اسلامی تعریف خاص خود را دارد. اصلح کسی است که به تمام معنا نظام و خط امام و ولایت فقیه و حاکمیت مطلق ارزش های اسلامی را پذیرفته باشد، نه تنها در ادعا، بلکه در عمل. کدام کاندیدا را می توان یافت که در گفتار خود از امام و ولایت و اسلامیت دم نزند؟! هیچ کس! اما این را در عمل و کارکردها باید به آزمون گذاشت. کسی که از نام امام و عنوان ولایت استفاده ابزاری نکند و آنگاه که پای عمل و عرصة امتحان به میان می آید در برابر دشمنان خارجی و فرصت طلبان و کج اندیشان و منحرفان و فتنه گران داخلی با صلابت و قاطعیت موضع بگیرد و مواضع لیبرالی و صلح کلی نداشته باشد و زیر و بم حوادث گذشته می تواند شاهد صادقی بر صدق و کذب مدعیان و ادعاها باشد.
ویژگی های خط امام پیش روی ما است و مواضع رهبری نیز مشخص و روشن است. یک رئیس جمهور باید نماد فرهنگ انقلاب اسلامی، استکبارستیزی، دفاع از مظلوم، قاطعیت، شجاعت، اخلاص، دغدغة ارزش های دینی، مردم دوستی، سعة صدر و تحمل و به دور از بداخلاقی، خودمحوری، ریاکاری و فرصت طلبی و سازش کاری باشد. امیرمؤمنان علی علیه السلام می فرماید: «لا یقیم امرا... سبحانه الا من لا یصانع و لا یضارع ولا یتبع المطامع»(۳) فرمان خدا را نمی تواند اجرا کند مگر آن کس که سازش کار نباشد، رنگ پذیر نباشد، دستخوش مطامع نباشد.
بدین ترتیب، سازش کاری و صلح کار بودن که حتی ضدانقلاب و ستون پنجم و دشمنان خارجی به استقبال بروند، یک نقطة منفی است که با وجود آن فرد سازش کار شایستة ریاست جمهوری نیست.
رنگ پذیری و متأثر بودن از القائات اطرافیان، خانواده و جریان های خاص سیاسی نوعی بی ثباتی است که ریاست جمهوری را بازیچة ایادی دیگران کرده و از او استفاده ابزاری می کنند و این منافی با استقلال و ثبات و پایداری بر اصول است. رئیس حکومت نباید آلت دست این و آن باشد و اگر جز این باشد آبروی نظام را می برد و حاکمیت را دستخوش استحالة تدریجی و فاصله گرفتن از اصل و ارزش ها می کند و این همان چیزی است که دشمن می خواهد و برای آن سرمایه گذاری می کند.
پیروی از مطامع خود یا دیگران نیز حاکمیت را به پرتگاه انحراف و کج اندیشی و توجیه تخلفات کشانده و زمینة دست اندازی به سرمایه های مادی و معنوی را فراهم می کند و حقوق جامعه را به تباهی می کشاند. هستند جریان های سیاسی کج اندیش، منحرف، تجدید نظرخواه در آرمان های انقلاب که از دیر زمان در صحنه های سیاسی اجتماعی حضور دارند و چوب حراج به اصول انقلاب زده و در جریان فتنه، سازش کاری پیشه کرده و آب در آسیاب دشمن ریخته اند و برخی جریان های منحرف که اصول انقلاب را زیر سؤال برده و درصدد آنند که زیر عَلَم و علامت برخی شخصیت ها و رانت های سیاسی جان تازه بگیرند که این فرایند نباید از دید تودة مردم و نخبگان به ویژه علمای اسلام پنهان بماند. مسئولیت روحانیت در اینجا بسیار خطیر است. همان گونه که حضرت امام در وصیت نامة سیاسی الهی خود تأکید ورزیدند: «به جامعة روحانیت مخصوصاً مراجع عظام وصیت می کنم که خود را در مسائل جامعه، خصوصاً مثل انتخابات ریاست جمهوری و وکلای مجلس کنار نکشند و بی تفاوت نباشند.»(۴)
بنابراین در انتخابات رئیس جمهورِ آینده همگان مسئولند که با حماسه آفرینی باشکوه، فردی را برگزینند که هم تراز عظمت انقلاب و خط امام و رهبری فرزانه و نعمت بزرگ باشد.
در این میان مسئولیت کاندیداها نیز بسیار سنگین است. ریاست جمهوری در نظام اسلامی یک امانت الهی و پست کلیدی است که بده بستان و هوا و هوس در آن جایگاهی ندارد. یک کاندیدا باید بسنجد آیا شرایط قانونی را دارد که به میدان بیاید یا نه؟
ویژگی های ضروری چون مدیریت، تدبیر، تجربه، کاردانی، برنامه محوری، تدین، تعبد، تعهد، درک سیاسی، عقلانیت، حسن سابقه، استقلال رأی، قانون مداری، کفایت سیاسی، روح تعامل با دیگر قوا، خویش، جامعه پذیری، آینده نگری، دلسوزی و ساده زیستی از دیگر الزامات است که شخص رئیس جمهور باید واجد آن باشد و اگر جز این بود حق ندارد خود را مطرح کند! جامعه نیز روی این محورها باید حساس باشد و این امانت را به نااهل نسپارد، و یک رأی دهنده باید براساس این موازین رأی دهد. صد البته که این انقلاب که برآمده از خون پاک شهدا است ناخالصی ها را کنار خواهد زد. به خواست خداوند و توجهات ولی عصر ارواحنا فدا، شاهد انتخاباتی پر شور، دشمن شکن و شایسته باشیم تا دشمنان و فرصت طلبان نتوانند از این فرصت تاریخی بهره برداری کنند و مانند همیشه مأیوس شوند. انشااله
پی نوشت ها:
۱. کلمات قصار امام خمینی (ره).
۲. صحیفة امام، ج 19، ص 328.
۳. نهج البلاغه، قصار 10.
۴. صحیفة نور، ج 21، ص ۱۸۶.