استفاده از سرمایه عمر در مسیر بندگی خدا94/08/27
قال مولانا امیرالمؤمنین علی ابن ابیطالب (ع): « لَا تُفْنِ عُمُرَكَ فِي الْمَلَاهِي فَتَخْرُجَ مِنْ الدُّنْيَا بِلَا أَمَل»[1] و «لَاتَعَرَّضْ لِمَعَاصِياللَّهِوَاعْمَلْ بِطَاعَتِهِ يَكُنْلَ كَذُخْرا».[2]
عمری که خدای متعال به انسان عنایت کرده است، میتواند زمینهساز بسیاری از کارهای ارزشمند و مفید باشد. بسیاری از بزرگان و مخصوصاً ائمه معصومین (ع) در مدت کوتاه عمر خود و در این دنیای فانی، کارهای بزرگی را انجام دادهاند که خیرات و برکات آن نه تنها شامل خود این بزرگواران شده، بلکه خیرات و برکاتی نیز شامل حال جامعه شده است. این دسته از افراد در قیامت در پیشگاه خداوند متعال سرافراز و سربلند هستند و هیچ دغدغه و نگرانیای ندارند. دنیا برای اینگونه افراد مانند قفس است و همیشه آرزو دارند تا دربِ این قفس باز شود و از این دنیا پرواز کنند؛ به تعبیر روشنتر مرگ در نظر این دسته از افراد مانند پرواز و رهایی از قفس است لذا تمام تلاش خود را کرده که تعلقات دنیایی در چشم آنان کم رنگتر شود تا بتوانند با روحی سبک به سمت دنیایی دیگر پرواز کنند. در مقابلِ این دسته از افراد، دسته دیگری هستند که سرمستِ از قدرت، مال، جوانی، مقام و ریاست پیوسته به دنبال گناه هستند تا جایی که قلب آنان بهگونهای تیره میشود که دیگر جایی برای کار خیر و روشنیِ قلب باقی نمیماند.
متأسفانه معصیتها ثابت و یکنواخت نیستند و در هر دوره و عصری تغییر میکنند لذا امام علی (ع) هشدار میدهند تا دچار معصیت خدای متعال نشویم و عمر خود را که سرمایهای گرانبهاست در مسیر معصیت و گناه صرف نکنیم.
امام علی (ع) در روایت دوم فرموده است که مطیع فرمان خدا باشید و نسبت به بایدها و نبایدهای او پایبند باشید؛ چرا که اطاعت از خداوند بهترین ذخیره انسان است.
هیچ چیزی برای کسی که افتخار سربازی امام زمان (عج) را دارد، بدتر از نیست که در روز قیامت او را در صف مردم نگه دارند و مردم گمان کنند که او برای شفاعتِ آنان [مردم] آمده است در حالی که خودِ او دچار مشکل است.
هیچ افسوسی بدتر از این نیست که در روز قیامت یک روحانی، مأمومین و مریدان خود را ببیند که راه درست را پیدا کرده و مشکلی ندارند اما خود او مشکل دارد؛ یا اینکه ببیند مریدانش به حرفهای او عمل کرده و سعادتمند شدهاند ولی در پرونده خودش هیچ عملی وجود نداشته باشد. بنابراین، روز حسرتِ حقیقی، روز قیامت است که خداوند در قرآن فرموده است: «یَوْمَ لا يَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُون * إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَليم»[3]؛ (روزی که مال و فرزندان به حال انسان هیچ سود نبخشد * و تنها آن کس سود برد که با دل پاک و با اخلاص، خالی از شرک و ریب به درگاه خدا آید).
البته نباید این گمان و خیال ایجاد شود که معصیت و گناه تنها در زنا، قمار و شراب خلاصه میشود، بلکه شیطان و نفس اماره متناسب با ذوق و سلیقه هر فرد، گناه و معصیتی را برنامهریزی کرده است که در این خصوص در قرآن آمده است: «فَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطانُ أَعْمالَهُمْ»[4]؛ (شیطان اعمال [زشت] آنها را برایشان زینت میدهد). لذا شیطان به گونهای معصیت را برای انسانها، زیبا جلوه میدهد که شخص حتی در انجام کار تردید نمیکند و به تعبیر قرآن: «يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعاً»[5]؛ (میپندارند که کار نیک انجام میدهند!).
به عنوان مثال، شیطان روحانیت را وسوسه میکند تا وجوهات شرعی را که باید به دست مرجع تقلید برساند، برای خود بردارد که اگر اینگونه اتفاقات رخ دهد و خبر آن در جامعه و در بین مردم بپیچد آثار بسیار سوء و نامطلوبی خواهد داشت که تا مدتها از ذهن مردم بیرون نخواهد رفت؛ لذا کوچکترین خطا و اشتباه از ناحیه یک روحانی باعث بدبین شدن مردم به کل جامعه روحانیت و دین میشود. در قیامت مسئولیت ما (روحانیت) سنگینتر از سایر مردم است زیرا ممکن است مردم نسبت به برخی از احکام و مسائل آگاهی کافی را نداشته باشند در حالی که روحانیت نسبت به بیشتر مسائل آگاهی دارد و وظیفه او تبلیغ دین خداست بنابراین، باید در این دنیا همه تلاش خود را به کار ببریم زیرا در قیامت، حسرت و افسوس فایدهای ندارد که خداوند نیز در اینباره فرموده است: «قالَ رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلِّي أَعْمَلُ صالِحاً فيما تَرَكْتُ كَلا»[6]؛ ([هنگامی که مرگ هریک از آنان فرا رسد،] میگوید: پروردگارا! مرا بازگردانید، شاید در آنچه از خود به جای گذاشتهام، کار نیکی انجام دهم).
متأسفانه امروزه برخی از روحانیون تا برایشان مجلس و منبری مهیا نباشد و به طور رسمی از آنان دعوت نشود، حاضر نیستند که مسائل را برای مردم بیان کنند و آنان را راهنمایی کنند.
آقای سید حسن نصرالله در جلسهای با برخی از دوستانشان گفته بود: «جریان داعش و تکفیریها، جریانی نیست که بتوان با جنگ آن را از پا در آورد بلکه این جریانات وابسته به بنیادهای فکری میباشند». در مناطق اهل سنت، این افراد به مساجد میروند و اعلام میکنند که افراد به مساجد بیایند تا مسائل را برای آنان بیان کنیم و جمعیت نیز از این کار استقبال میکنند. بنده شاهد هستم که در ایام محرم، حتی اهل سنت در مجالس عزاداری شرکت میکردند اما در سالهای اخیر، دشمن برای این ایام نیز برنامهریزی کرده است که عقاید خود را به خورد مردم دهد.
[1]. تصنیف غررالحکم، ص 461.
[2]. همان، ص 753.
[3]. «الشعراء»: 88 و 89.
[4]. «النحل»: 63 .
[5]. «الکهف»: 104.
[6]. «المؤمنون»: 99 و 100.