یاد خدا در همه حالات95/02/08
قال رسول الله (ص): «تَعَرَّفْ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي الرَّخَاءِ يَعْرِفْكَ فِي الشِّدَّةِ إِذَا سَأَلْتَ فَاسْأَلِ اللَّهَ وَ إِذَا اسْتَعَنْتَ فَاسْتَعِنْ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَدْ مَضَى الْقَلَمُ بِمَا هُوَ كَائِنٌ فَلَوْ جَهَدَ النَّاسُ أَنْ يَنْفَعُوكَ بِأَمْرٍ لَمْ يَكْتُبْهُ اللَّهُ لَكَ لَمْ يَقْدِرُوا عَلَيْهِ وَ لَوْ جَهَدُوا أَنْ يَضُرُّوكَ بِأَمْرٍ لَمْ يَكْتُبْهُ اللَّهُ عَلَيْكَ لَمْ يَقْدِرُوا عَلَيْه»[1].
اغلب انسانها زمانی به خداوند متعال روی میآورند که در زندگی آنان مشکلی ایجاد شده باشد؛ به عنوان مثال اغلب افراد هنگام فقر، تنگدستی، بیماری و فشارهای روحی به سوی خداوند متعال و راز و نیاز با خداوند روی میآورند؛ به تعبیر دیگر ما انسانها معمولاً زمانی که از بندگان خداوند مأیوس میشویم به خداوند متوسل میشویم و زمانی که حاجت و نیازمان برطرف شد، مجدداً به حالت سابق برگشته و از خداوند فاصله میگیریم؛ در حالی که اولیاء الهی اینگونه نیستند بلکه آنها هنگامی که در آسایش و آرامش به سر میبرند به راز و نیاز با خداوند متعال توجه بیشتری دارند و آرامش خود را در ارتباط با خداوند میبینند و بندگی خداوند را افتخاری برای خود میدانند کما اینکه در تعبیری از امیرالمؤمنین علی ابن ابیطالب (ع) آمده است: «مَا عَبَدْتُكَ خَوْفاً مِنْ نَارِكَ وَ لَا طَمَعاً فِي جَنَّتِكَ وَ لَكِنْ وَجَدْتُكَ أَهْلًا لِلْعِبَادَةِ فَعَبَدْتُكَ»[2].
نبی گرامی اسلام (ص) در روایتی که در ابتدای سخن ذکر شد، فرموده است که هنگام آسایش و راحتی خدا را بشناس [به یاد خدا باش] تا خدا نیز در زمان سختی و گرفتاری تو را بشناسد و مشکل تو را برطرف نماید، همچنین اگر میخواهید از کسی یاری بطلبید، ابتدا از خداوند متعال درخواست کمک کنید زیرا همه چیز به خداوند برمیگردد؛ به تعبیر روشنتر اگر همه مردم تلاش کنند تا آنچه را که برای شما مقدر شده است برآورده سازند از این کار عاجز خواهند بود و اگر بخواهند جلوی آنچه را که برای شما مقدر شده است بگیرند، باز هم در انجام این کار ناموفق خواهند بود. نمونه شاخص این مسأله، انقلاب اسلامی است که با اینکه تمام دشمنان انقلاب در حال برنامهریزی بر علیه انقلابند ولی این انقلاب همچنان پابرجا مانده است که این امر به دلیل عنایت خداوند نسبت به انقلاب اسلامی است. در کتب ادعیه نیز به این مسأله که همه امور با اراده خداوند محقق میشود اشاره شده است: «وَ بِيَدِكَ لَا بِيَدِ غَيْرِكَ زِيَادَتِي وَ نَقْصِي وَ نَفْعِي وَ ضُرِّي»[3].
[1]. شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج4، ص412.
[2]. علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج67، باب 54، ص234.
[3]. همان، ج91، باب 32، ص96.
