تاريخ پخش :: 1358/8/23 عوامل رشد و ركود-2

بايگاني سالانه - 1358



قابل توجه کاربران محترم:
برنامه درسهایی از قرآن، پس از ضبط پیاده می شود و به جهت حفظ امانت، متن کامل آن در سایت قرار می گیرد، اما همواره بخش هایی از برنامه به جهت محدودیت زمان و رعایت حال مخاطبان، از تلویزیون پخش نمی گردد، آنچه به عنوان برنامه ی درسهایی از قرآن قابل استناد است، آن چیزی است که از تلویزیون پخش می گردد و در فایل صوتی برنامه قابل دسترسی می باشد.
بسم الله الرّحمن الرّحیم
گفتیم كه فكر باز داریم و فكر بسته روح باز داریم و روح بسته «عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا» محمد/24 بعضی‌ها مثل اینكه به قلب‌شان قفل زده شده است یعنی نمی‌فهمند.
گاهی آدم چشمش نمی‌بیند تقلید كوركورانه و دربست در اختیار یك نفر بودن غلط است اما حساب تقلید در اسلام جداست این یكی از عوامل بسته بودن فكر است یكی كتمان دانشمندان و سانسو است پیغمبر مبعوث شد دانشمندان او را می‌شناختند اما نگفتند چون نگفتند ملت مانده بودند و زاد و ولد كردند الان كسانی كه مخالف پیغمبر هستند و آمارشان به میلیونها رسیده است اینها علاوه بر اینك گناهكارند و تحقیق نمی‌كنند گناهشان به گردن آن چند نفری هست كه كتمان می‌كردند و نمی‌گفتند.
یكی از این چیزها طرحهای استعماری است، و یكی هم تعصب است تعصب نوع‌های مختلفی دارد ما یك تعصب ملی داریم، علاقه باعث می‌شود كه انسان حقیقت را. . . گاهی وقتها می‌بینی كه دو تا بچه با هم دعوا می‌كنند مادر می‌آید بیرون بدون اینكه بفهمد كه قصه چیه و حق با كی است به دفاع از بچه‌اش می‌پردازد.
در زمان پیغمبر فامیل الف یك نفر از فامیل ب را می‌كشت فامیل ب می‌گفت چون یكی از ما را كشتید ما ده تا از شما را می‌كشیم این تعصب قبیله‌ای است آیه نازل شد «فَلَا یُسْرِفْ فِی الْقَتْلِ» الإسراء/33 در قتل اسراف نكنید یكی به یكی، بعضی‌ها این آیه را می‌خوانند می‌گویند آقا قرآن گفته در آدمكشی اسراف نكن یعنی یكی دو تا را می‌شود كشت نه بابا، اینكه می‌گوید اسراف نكن نظر دارد به این قصه این تعصب قبیله‌ای باعث می‌شود كه وقتی چندین نفر سر یك نفر كشته شوند آیه نظر به آنجا دارد در مقابل آن عمل می‌گوید یكی به یكی نه اینكه یعنی مجاز هستید یكی را بكشید.
ما یك وطن دوستی داریم یك وطن پرستی، وطن دوستی درست است وطن پرستی شرك است همینطور كه چوب پرستی شرك است وطن پرستی هم شرك است انسان نباید تابع وطن‌اش باشد به جوری كه حرفهای وطن‌های دیگر و ملت‌های دیگر را قبول نكند ما حق پرست هستیم.
در قرآن آیاتی داریم كه از آن استفاده می‌شود كه وطن دوستی یك حق طبیعی است مثلاً «أُخْرِجُوا مِنْ دِیَارِهِمْ» آل عمران/195 مومنین را از خانه هایشان بیرون می‌كردند پس پیداست علاقه به دیار، علاقه به خانه و وطن یك حقی است كه ستمگران این حق را از مومنین گرفتند. تمام آیاتی كه می‌گوید ظالمین مومنین را از دیارشان اخراج می‌كردند معلوم می‌شود كه علاقه به وطن و دیار درست است كه یكی از بدی كفار این است كه مومنین را از دیارشان اخراج می‌كردند.
یكی از تعصبات تعصب حزبی و سازمانی است، «كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ» المؤمنون/53 یعنی هر حزبی به آرم خودش به پوستر و شعار خودش شاد می‌شود، معنایش این نیست كه حزب‌ها كارهایشان را تعطیل كنند معنایش این است كه اگر حزب الف دست به یك كاری زد و حزب ب بر علیه او تبلیغات كرد با اینكه حرف حزب الف درست است معلوم می‌شود كه حزب ب خداپرست نیست حزب پرست است حزب پرستی مثل خورشید پرستی است.
قرآن برای باز شدن فكر برنامه‌هایی دارد یكی از آنها مشورت است «وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَیْنَهُمْ» الشورى/38 در سوره شوری وقتی می‌خواهد كارهای خوب مومنین را بشمارد یكی از كارهای خوبشان این است كه مشورت می‌كنند اما الان هستند كسانی كه «وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَیْنَهُمْ» را می‌گویند ولی از باقی آیه غافل هستند، كسانی كه وابسته به شرق و غرب نبودند و به خدا تكیه كردند، از گناهان كبیره اجتناب كردند، در مقابل برخوردهای ناروا گذشت داشتند، هر چه فرمان حق است استجابت كردند، از كنار زندگی گذشتدن و به محرومین كمك كردند اینها همه هست یكی هم می‌گوید بپا داشتن نماز و در نماز جمعه و جماعت شركت كردن یكی هم می‌گوید مشورت كردن، ده تا صفت است یكی هم مشورت است ولی متاسفانه افرادی هستند كه مشورت را می‌گیرند اما باقی‌اش را ول می‌كنند.
این هم كه می‌گوید «وَأَمْرُهُمْ شُورَى» گاهی هم غرض‌اش این است كه من را دعوت كنید به شوری نه اینكه عقلاً بنشینند. . . اینكه هی داد می‌زند شوری شوری این غصه می‌خورد كه چرا خودش را به شوری راه ندادند این دلش به حال خودش می‌سوزد.
اصولاً مشورت خیلی فایده دارد محبت بوجود می‌آورد فكر را باز می‌كند پیغمبر عقل كل است نیازی ندارد اما در عین حال یك جا خدا به او می‌گوید می‌خواهی كاری كنی با مردم مشورت كن آدم لازم نیست كه همیشه در مشورت چیزی یاد بگیرد گاهی هم چیزی به مردم یاد می‌دهد.
ابرهیم بزرگ است اما با بچه‌اش مشورت می‌كند البته فرمان خدا را انجام می‌دهد اما برای رشد بچه مسئله را با بچه‌اش طرح می‌كند «یَا بُنَیَّ إِنِّی أَرَى فِی الْمَنَامِ أَنِّی أَذْبَحُكَ» الصافات/102 من مامور شده‌ام كه تو را بكشم «فَانظُرْ مَاذَا تَرَى» نظر بده رای تو چیه؟ ابرهیم صد ساله از پسر سیزده نظر می‌خواهد «قَالَ یَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِی إِنْ شَاءَ اللَّهُ مِنْ الصَّابِرِینَ» پسر گفت بابا! چرا از من نظریه می‌خواهی همین كه خدا گفته انجام بده تو هم انجام بده اصولاً مشورت در جایی است كه حكم خدایی در كار نباشد وقتی خدا وقتی گفته نماز صبح دو ركعت باشد دیگر مشورت نمی‌خواهد مشورت در جایی است كه فرمان خدایی در كار نباشد.
(مَنِ اسْتَبَدَّ بِرَأْیِهِ هَلَكَ) وسائل‏الشیعة ج12 ص40- اگر كسی خودبین باشد و بگوید كه من بهتر می‌فهمم و نیازی به مشورت ندارم فلج می‌شود كسی كه خودبین باشد و مردم را لایق مشورت نبیند قهراً از افكار دیگران باخبر نمی‌شود. خودبینی انسان نسبت به خودش این خودبینی یكی از حسودهای عقلش است یعنی عقلی كه باید از دیگران هم استفاده كند چون خودبین است از دیگران استفاده نمی‌كند و كسی كه از دیگران استفاده نكند فكرش بسته است.
حالات انسان چند جور است گاهی حالات او مثبت است می‌گوید هم او داشته باشد و هم من داشته باشم یك حالت دیگر می‌گوید نه او داشته باشد و نه من این منفی باف است من كه ندارم خدا كند كه او هم از دستش بگیرند یكوقت می‌گوید او داشته باشد من نداشته باشم، یك حالت هم هست من داشته باشم اما او نداشته باشد.
اگر بگوید هم او داشته باشد و هم من این غبطه است و چیز خوبی است به امام سجاد(علیه السلام) می‌گویند چرا اینقدر عبادت می‌كنی؟ می‌گوید من كجا علی(علیه السلام) كجا، من می‌خواهم به علی برسم امام علی(علیه السلام) می‌فرماید(واجعلنی فی المیادین سابقین) یك جوری كه من و خوبها در كار خوب سبقت بگیرم.
اگر گفتی انشاءالله آنچه هم كه دارد از دستش بگیرند این حسادت است یكی از نشانه‌های آدم حسود این است كه اگر یك كمالی از رفیقش را برایش گفتند سعی نكند كه كمال را از بین ببرد. آدم باكمال كمال را كه دید خدا را شكر می‌كند و دعا می‌كند كه همه این كمال را داشته باشند.
اگر بگوید من نداشته باشم او داشته باشد این طوری نیست به این می‌گویند ایثار مثل حضرت علی(علیه السلام) و حضرت فاطمه(سلام الله علیها) كه سه روز روزه گرفتند و رفتند كه افطار كنند در خانه را زدند اینها هم غذا را به آنها دادند و خودشان با آب افطار كردند اینها ایثار كردند.
حدیث داریم امام فرمود هر كس یك دقیقه عار چیزی یاد گرفتن را تحمل نكند عمری در عار بی سواد باقی می‌ماند.
ارتش و پاسدار و سرباز ما از خوابشان می‌گذرند ولی. . . یكوقت می‌گویم من داشته باشم او نداشته باشد این بخل است، آدمی كه خودبین است اول ضرر را به خودش می‌زند بلد نیست عارش هم می‌آید كه بپرسد.
مسئله هجرت و سیر در زمین، قرآن مكرر می‌فرماید «أَفَلَمْ یَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ» یوسف/109 آیا سیر نمی‌كنید در زمین؟ بروید دنیا را ببینید، آثار پیشینیان را ببینید درس بگیرد، افرادی در یك منطقه‌هایی بسته هستند اسلام می‌گوید حركت كنید كسی كه هجرت كند راههایی پیدا می‌كند.
افرادی هستند سرگرم مباحث بی خودی هستند خدا انتقاد می‌كند از اینها مثل اینكه زمان پیغمبر(صلی الله علیه و آله) گروه الف وگروه ب سر جمعیت با هم دعوا كردند یكی گفت ما بیشتریم دیگری گفت ما بیشتریم بنا شد سرشماری كنند فامیل الف برنده شد فامیل ب باخت فامیل ب حاشا كرد و گفت دو مرتبه سرشماری كنیم بنا بر یك نقل گفتند زنهای آبستن را دو تا حساب كنیم سرشماری كردند باز فامیل ب باخت فامیل ب گفتند خیلی از ماها مرده برویم قبرستان مرده‌ها را هم بشماریم ببینیم كدامها بیشتریم، اینرا می‌گویند بستگی فكر اینكه فلانی خانه‌اش كجاست؟ آمارش چیه؟ چند نفرند؟ آیه نازل شد «أَلْهَاكُمْ التَّكَاثُرُ التكاثر/1حَتَّى زُرْتُمْ الْمَقَابِرَ» التكاثر/2 سرگرم كرده سرشماری حتی اینكه قبرها را می‌شمارید یعنی شما به شمارش استخوان پوسیده‌ها دلخوش هستید.
والسلام علیكم و رحمه الله و بركاته