بسم الله الرحمن الرحیم
مقدمه
با عرض تسلیت به مناسبت شهادت حضرت زهرا سلاماللهعلیها و گرامی میدارم یاد و خاطره همهی شهدای عزیز بهویژه سردار شهید سلیمانی عزیز و امیدوارم که مردم ما بیشتر با معارف فاطمی با آموزههای فاطمی با تعالیم آن حضرت و سیره آن حضرت آشنا بشوند و فقط مراسمهایمان فاطمی نباشد جان و روح و سبک زندگی ما مطابق با زندگی حضرت زهرا سلاماللهعلیها و فرزندانشان باشد. ما اگر بخواهیم حتی توسلها و ارادت ورزیها و سوگواریهایمان از عمق بیشتری برخوردار باشد باید بال معرفت و شناخت را با آن همراه کنیم یا حتی چهبسا بشود گفت این بنا را بر آن زیر بنا قرار بدهیم.
منابع شناخت حضرت زهرا
در شناخت هر شخصیتی و برای شناخت هر شخصیتی طبعاً یک منابعی وجود دارد اگر بخواهید بروید راجع به آقا یا خانمی برای جذب یا ازدواجش تحقیق کنید به شما میگویند برو مدرسه یا محل کارش یا برو پیش فلان دوستش اینطور هست. معرف کسی هست که طرف را میشناسد و به شما آگاهی میدهد در این زمینه.
در مورد حضرت زهرا سلام الله علیها ما از ۵ منبع می توانیم معرفت به وجود و جایگاه ایشان پیدا کنیم که من از هر کدام یک نمونه می گویم و الا از هر کدام دهها نمونه میشود گفت و میشود بالای ۵۰ یا ۱۰۰ حدیث و نکته عرض کرد.
۱. نخستین منبع قرآن هست، یعنی شما ببینید خود پیامبر را بخواهید بشناسید با چه میشناسید؟ با قرآن یا داستان حضرت یوسف ما آن زمان نبودیم مسلمانها هم نبودند مردم از کجا با حضرت یوسف آشنا شدند؟ با این قصهای که خدا در قرآن ذکر کرده. ده ها آیه قرآن را مستقیم یا غیرمستقیم مربوط به حضرت زهرا سلاماللهعلیها دانستیم حتی بعضی از عزیزان تا ۱۳۰ آیه جمعآوری کردند منتها چرا این نکته را میگویم؟
وقتی میگوییم یک آیهای مربوط به حضرت زهرا هست ممکن است مستقیم مربوط باشد یعنی این آیه شان نزولش حضرت زهراست. خیلی از اوقات توسعهی مفهومی هست یعنی آیه یک معنای فراگیری دارد مثل اینکه آیهای میگوید: وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ، أُولئِک الْمُقَرَّبُون (.سوره ی واقعه آیه ی 10)، این نمیگوید امیرالمؤمنین، ولی یکی از مصادیق بزرگ السابقون علی علیهالسلام است. یا اهدنا الصراط المستقیم خوب علی علیهالسلام میگوید من صراط مستقیم هستم. یعنی بالاترین مصداق صراط مستقیم علی علیهالسلام است.
خیلی از جاها در قرآن اینطور هست که یک مفهوم آن مثل کلمه بَقِيَّةُ اللَّهِ خَیْرٌ لَکُمْ،(. سوره ی هود، آیه ی 86) مگر راجع به امام زمان هست یا نه؟ راجع به حضرت شعیب هست که میگفت مال حلال بخورید اگر مال حلال بخورید باقیمانده حلال برای شما بهتر هست. این توسعهی مفهومی داده شده امام زمان هم باقی مانده ائمه هست عصاره هست لذا گفتند انا بقیه الله. توسعهی مفهومی را ائمه علیهالسلام دادند. ما در آن دایره ورود پیدا میکنیم.
حضرت امام وقتی میخواستند به گروهی تشر بزنند فرمودند این تذهبون؟ ممکن است شما هم یک آیه را جایی استفاده کنید ولی من مقصودم توسعهی مفهومی هست که امام و معصوم دادند یعنی مثلاً اگر قرآن فرموده: إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا،(. سوره ی ملک، آیه ی 30) اگر آب ها فرو برود؛ فَمَنْ یَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ(. همان) کی میخواهد برای شما آب گوارا بیاورد؟ امام میآید میگوید این، إِنْ أَصْبَحَ امامُکم غائباً، غائبا یعنی مفهوم آب را توسعه میدهد به امام. اینها بحثهای تخصصی هست تأویل و تفسیر ظاهر و باطن قرآن اینکه گفتم ده ها آیه با این نگاه گفتم.
آیهای را در اول انقلاب منافقین میگفتند: فضَّل الله المُجاهدین را برای خودشان میخواندند. اکثر این توسعهها بیشترشان در روایات هست. من میتوانم توضیح بیشتری بدهم فرض کنید قرآن میگوید مِنَ المُؤمِنينَ رِجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَيهِا (.سوره ی احزاب، آیه ی 23)، ین یک آیه کلی هست اما امیرالمؤمنین میگوید منتظر من هستم مصداق تعیین میکند مفهوم توسعه میدهد. آن ده ها آیهای که گفتم با این نگاه گفتم و الا اگر مستقیم بخواهیم شاید چند آیه بیشتر نباشد. آیه تطهیر هست آیه مودت هست آیه مباهله هست.
یکی از نمونه های نزول آیات سوره هَلْ أَتَیٰ است یا سوره دهر و انسان سه تا نام دارد. امام حسن و حسین علیهالسلام بیمار شدند پیامبر گرامی اسلام توصیه کردند اهل این خانه روزه بگیرند. خودش هم یک نکته تربیتی هست لازم نیست نذرتان همیشه مالی باشد گاهی میتوانید برای شفای بیمارتان روزه نذر کنید یا مثلاً دعایی نذر کنید نمازی خوانده شود که قربه الی الله می خوانند از خدا می خواهند توسل میکنند که این مریض شفا پیدا کند.
هنگام افطار به نص قرآن که در بعضی روایات دارد سه شب بوده در بعضی دارد یک شب بوده اصلش مهم هست که مسکین آمد و یتیم آمد و اسیر آمد. اسیر کافر بوده اسیر مسلمان نداریم، یک کافر آمد در خانه وَ یُطْعِمُونَ الطَّعٰامَ عَلیٰ حُبِّهِ مِسْكِيناً وَ یَتِيماً وَ أَسِيراً؛(. سوره ی انسان، آیه ی 8) قرآن میفرماید: إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزَاءً وَلَا شُکُورًا،(.سوره ی انسان، آیه ی 9) این کار را کردند بدون چشم داشت گفتند هیچ تشکر نمیخواهیم.
خدای تبارک و تعالی در این سوره اینها را ابرار نامیده و برای اینکه بدانید ابرار یعنی چه در سوره آل عمران می گوید: خردمندان اولوالالباب آدم های فهیم، می گویند تَوَفَّنا مَعَ الْأَبْرارِ،(.سوره ی آل عمران، آیه ی 193) ما را با ابرار بمیران.
عرض کردم مفسران شیعه و سنی ذیل این آیه و این سوره این را نوشتند که این سوره در عظمت این خانواده و جایگاهشان نازل شده است.
۲. معرف دوم رسول خدا هست. خیلی روایات عجیبی داریم از پیغمبر یعنی وقتی اینها را نگاه میکنیم یادم هست این جملهای که میخواهم بگویم حضرت امام و رهبر کبیر انقلاب در سخنرانیاش فرمود که: از امور شگفت و عجیب در زندگی حضرت زهرا برای من این هست (روایت در کافی مرحوم کلینی کتاب ۱۱۰۰ ساله است) امام فرمودند: وقتی پیامبر از دنیا رفت تمام این ۹۵ یا ۷۵ روز جبرئیل رفت و آمدش را با این خانه قطع نکرد میآمد پیش حضرت زهرا و سه چیز را برای ایشان میگفت، یعنی سه مطلب:
۱. یَأْتِيهَا جَبْرَئِيلُ ع فَیُحْسِنُ عَزَاءَهَا؛(. الکافي (ط - الإسلامیة)، ج 1، ص 458) بهش تسلیت میگفت.
۲. اخبار پدرش را در عالم برزخ به ایشان میداد که الان پیغمبر کجا هست نگران نباش.
۳. و سوم اخبار ذریهاش که در آینده چه اتفاقاتی برای فرزندان میافتد.
خیلی عجیب هست شما میدانید با مرگ پیامبر دیگر جبرئیل کاری ندارد وحی قطع شده، لَقَدِ انْقَطَعَ بِمَوْتِكَ ما لَمْ یَنْقَطِعْ بِمَوْتِ احد.(. خطبه ی 235 نهج البلاغه) نهجالبلاغه هست میگوید قرآن که نازل نمیشود. اما ارتباطش را با حضرت زهرا مثل همانی که خدمت پیامبر میآمد به همان ترتیب جبرئیل میآمد به حضرت زهرا سلامالله علیها در این سه زمینه خبر میآورد و سر میزد. این چیز عجیبی هست.
یادم نمی رود محضر مقام معظم رهبری دو سال قبل گفتم. این روایت را که عایشه نقل میکند: وقتی فاطمه سلام الله علیها وارد می شد بر پیامبر علیهالسلام، پیغمبر ۴ تا کار برایش انجام می داد: که قامَ الیها، من اینطور گفتم روی منبر که پیامبر وقتی حضرت زهرا وارد میشد جلوی پایش بلند می شد و رحّبَ بها، خوش آمد می گفت. سوم اینکه اَجلسها مَجلسَه، فاطمه را جای خودش مینشاند و چهارم که دستش را می بوسید. آمدم محضر آقا که اظهار ارادت کنم و ایشان را ببوسم ایشان فرمودند: اولی که شما گفتید قام الیها بلند می شد معنایش این نیست؛ می دوید قام الیها الی دارد متعددی شده قام لها نیست. یکی از در می آید شما به احترامش بلند می شوی.
این روایات عجیب هست من خیلی نوشتم این روایت را از منابع اهلسنت هم نوشتند.
یک کتابی دارد شبلنجی به نام نورالابصار که ایشان این روایت را نقل کرده :(. نورالابصار، ص 45)
خرج النبی و هو آخذٌ بیدِ فاطمه، پیامبر از خانه آمد بیرون درحالیکه دست حضرت زهرا را گرفته بود. در غدیر که پیغمبر دست علی علیهالسلام را گرفت و معرفی کرد معمول است اما غالباً دختر و زن اینطور نیست و کمتر این اتفاق میافتد که این دختر من هست ببینید. چرا پیغمبر این کار را کرد به نظر شما این مفهومی ندارد؟ که بعداً شما نگویید شما که سفارشش را نکرده بودی به ما نگفته بودی کاریش نداشته باشیم یا کلی گفته بودی، نه سمعی و بصری، هُوَ آخِذٌ بِیَدِ فَاطِمَةَ فَقَالَ: مَنْ عَرَفَ هَذِهِ فَقَدْ عَرَفَهَا؛ هرکس دختر من را میشناسد که میشناسد وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفْهَا فَهِيَ فَاطِمَةُ بِنْتُ مُحَمَّدٍ هر که نمیشناسد نگویید پیغمبر فاطمه دیگری را گفت نگویید زن بود صورتش پوشیده بود جلباب یا خمار داشت ما نشناختیم نه این هست. خطبه ای که حضرت زهرا در مسجد خواند قبل از خطبه فرمود: اِعلموا اَنّی فاطمه بنت محمد، این یعنی همانی هستم که پدرم آنطور گفت.
یک آقایی یک کتابی نوشته چند جلد هست اسمش این هست: اعلموا انی فاطمه ترجمه هم شده.
وَ هِیَ بَضْعَةٌ مِنِّي پاره تنم هست، وَ هِیَ قَلْبِي وَ رُوحِيَ الَّتِي بَیْنَ جَنْبَيَّ فَمَنْ آذَاهَا فَقَدْ آذَانِي وَ مَنْ آذَانِي فَقَدْ آذَی اللَّهَ؛ خیلی روایت عجیبی هست.
انواع خشم
جمله ای که می خواهم بگویم ۵۰ دقیقه وقت می خواهد و من فقط اشاره می کنم، ما دو جور خشم داریم :
یکوقت من و شما خشمناک میشویم روی انگیزههای نفسانی مثل دعواهای معمولی که داریم و این مذمت شده گفتند شما این خشم را نداشته باشید. یکوقت یک انسان کامل به جایی میرسد که خشمش برای خداست خوشنودیاش هم برای خداست این خیلی رشد هست که جنابعالی جای خشم کنی که میدانی خدا خشم کرده. مثلاً در جامعه بدعتی منکری واقع میشود حرامی علنی صورت میگیرد شما میدانید خدا اینجا غضب میکند شما هم غضب میکنی. مثل امام که در کاپیتولاسیون غضب کرد مثل اباذر که حضرت علی بهش فرمود غَضبتَ لله، تو برای خدا غضب کردی چون داری علیه منکرات صحبت میکنی.
ما گاهی برای نفس خودمان خشم میکنیم که این پسندیده نیست گاهی خشم میکنیم برای خدا یعنی خدا آنجا خشم دارد شما هم خشم دارید این را میگویند فلانی برای خدا خشم کرده این نشانه کمال یک انسان هست.
اما داستان فاطمه این نیست می گوید خدا خشم می کند با خشم فاطمه، خیلی عجیب هست چه مرتبه ای دارد؟ به یک بزرگی گفتم این یعنی چی؟ ایشان رفت تو فکر گفت راست می گویی نگفته ان فاطمه تَغضبُ لغضبِ الرَّب، نگفته فاطمه به خشم خدا خشمگین می شود گفته: ان الله یغضبُ لغضب فاطمه، می دانید ایشان چه گفت؟ گفت: این یعنی معصوم بودن ۱۰۰ درصد یعنی فاطمه هیچ کجا خشم غیر الهی ندارد یعنی که امکان ندارد فاطمه به کسی خشم کند خدا او را ببخشد. لذا به آن بزرگ چیزی گفتم گفتم آقا پس ما اول برویم رضایت حضرت فاطمه را به دست بیاوریم چون انَّ الله یرضا لرضاها. و شما می دانید تاریخ منعکس کرده که حضرت زهرا با خشم نسبت به بخش هایی از جامعه از دنیا رفت و این خشم را تا روزهای آخر اظهار کرد و اگر کسی نتواند از این مرز،(این روایت در منابع مختلفی آمده مثل روایت علی مع الحق و الحق مع العلی،(. الإمامة والسیاسة، ج ۱، ص ۹۸) هست که من به رفقا می گویم که دومی مهم هست، علی که با باطل نیست اما این که حق با علی هست یعنی حق دنبال او می رود و او محور هست نباید تردید کنید این بخش دوم).
رضای حضرت زهرا که جدا نیست از رضای خدا. من به آن بزرگ گفتم یعنی حضرت زهرا یک جا هم همین طوری عصبانی نمی شد؟ گفت نه هرکجا خشم کرده، ببینید این مثل چک سفید هست مثل آن آیه که: ان کنتم تحبون الله فاتبعونی (. سوره ی آل عمران، آیه ی 31)، مثل آیه: ما آتاکم الرسول فخذوه (. سوره ی حشر، آیه ی 27)؛ خیلی مقام بالا هست این دو تا منبع یکی قرآن و یکی هم پیامبر.
۳. منبع سوم، همسر و فرزندانشان هستند، بهعبارتدیگر دوازده امام که من از همه اینها روایت نوشتم از هرکدام بخواهم یکی بگویم ۱۲ روایت باید بخوانم که طبعاً زمان ما اجازه نمیدهد فقط اشارهای میکنم.
امیرالمؤمنین که دیگر آرزوی مرگ کرد در کنار قبر فاطمه، شما خطبه ۲۰۲ نهجالبلاغه را ببینید اشاره خواهم کرد که: قَلَّ يَا رَسُولَ اللَّهِ عَنْ صَفِيَّتِكَ صَبْرِی (. خطبه ی 202 نهج البلاغه)، گفت فاطمه جان فقط گریه ام برای این هست می ترسم بعد تو زیاد بمانم، أَبكِی مَخَـافَةَ أَن تَطُولَ حَیاتِی، سالها بعد از مرگش ایشان نامهای نوشته برای معاویه شاید چندین سال گذشت و اواخر عمر حضرت علی علیهالسلام بود شاید ۲۰ سال گذشته نامه ۲۸ نهجالبلاغه هست.
حضرت افتخارات مسلمانها را که میشمارد آنجا میگوید، منّا النبی المختار، یکیاش پیغمبر هست یکی از آنها حمزه سیدالشهدا است و میگوید و منّذ خیرُ نسا العالمین، ازماست فاطمه، میبالد به خودش خیرالنساء العالمین. امیرالمؤمنین قریب به سه دهه بعد از شهادت حضرت زهرا در نامه ۲۸ نهجالبلاغه این عبارت را آنجا دارد.
و از فرزندان دیگرش به عنوان مثال این روایت خیلی عجیب هست: که امام باقر علیهالسلام می فرماید: لَقَدْ كَانَتَ عليها السلام مَفْرُوضَة الطَّاعَة عَلَى جَمِيعِ مَنْ خَلَقَ اللَّه (. عوالم، ج 11، ص 190؛ دلائل الامامة، ص 28)، مادرم آن اطاعتش بر همه موجودات واجب بوده مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْس وَ الطَّيْرِ وَ الْوَحْشِ وَ اَلاَنبيا وَ الْمَلَائِكَةُ. روایت عجیبی هست یعنی اطاعت حضرت زهرا مثل اطاعت از پیغمبر گرامی بر همه موجودات لازم بود. وقتی این قصهها را باز میکنیم تکلیف مسلمانان خیلی سنگین میشود یعنی نمیشود خلاف آن مَشی که حضرت زهرا بعد از پیغمبر گرفته حرکت کرد. و از اینجور تعابیر در میان منابع ما زیاد میبینید و اصولاً یکی از شخصیتهایی که همه ائمه در مقابلش فروتن بودند مادرشان هست: انا ابن فاطمه؛ جزو افتخارشان هست.
امام سجاد می گوید عصر عاشورا که همه شهید شدند و بدنها روی زمین بود حتی برادر ۶ ماهه ام. می گوید پدرم آمد توی خیمه با من خداحافظی کند دیدم خون از بدنش دارد قلیان می کند آنقدر تیر و نیزه خورده. ضَمَّنی الی صَدرِه، من را در آغوش گرفت. یک نگاهی که فرمود: پسرم مادرم زهرا یک دعایی به من یاد داده بیا این دعا را با هم بخوانیم یعنی کربلا هم با نام فاطمه تمام شد. همان دعایی که من به بیننده ها توصیه می کنم که روی مشکلات و گرفتاریها سفارش شده این دعا را بخوانید دعای: بحق یاسین و القرآن الحکیم بحق طه و القرآن العظیم. سه چهار خط بیشتر نیست. کربلا هم با نام حضرت زهرا تمام می شود.
فضائل دختر
طرف آمده خدمت امام صادق. دختری خدا بهش داده دختر گل و ریحانه است هر که خدا دختر بهش داده خوش به حالش. امام صادق فرمود خوب بچه تان چی هست؟ گفت دختر اسمش چی هست؟ گفت فاطمه، تا گفت فاطمه امام صادق فاطمه لاتضربها مبادا بزنیش، مبادا داد سرش بزنی ، مبادا آزارش بدهی،بابا این فاطمه دختر فلانی هست فقط اسمش فاطمه هست. خیلی مهم هست یعنی ما برای نام فاطمه قداستی قائل هستیم برای نام مادرمان یک جایگاهی قائل هستیم.
آمد خدمت امام جواد علیهالسلام شخصی به نام موسی بن قاسم، گفت: آقا یک سوال شرعی دارم، من می روم مکه اعمالم انجام می شود گاهی از طرف شما ائمه طواف انجام میدهم حج و عمره انجام میدهم. مثل ما که به زائران توصیه میکنیم به نیابت انجام بدهید.فرمودند مجاز هست اشکالی ندارد کار خوبی انجام میدهی. میگوید رفتم و سه سال بعد وقتی آمدم خدمت امام گزارش دادم گفتم: آقا من توصیه شما را عمل کردم من هر وقت می روم حج یا عمره از طرف پدرتان علی بن موسی الرضا و جدتان امیرالمؤمنین و جدتان رسول خدا و از طرف مادرتان حضرت زهرا، تا این را گفت امام جواد علیهالسلام فرمود: اِستکثِر مِن هذا، این آخری را خیلی انجام بده مادرمان حضرت زهرا. فانَّه افضل ما انت عاملُ ان شالله. گفت از طرف پیغمبر هم انجام می دهم از طرف امیرالمؤمنین هم انجام میدهم آقا نفی نکرد فرمود برترین عملی که تو می توانی انجام بدهی آن است که به نیابت از مادرمان حج و عمره و طواف انجام بدهی. یعنی این را بدان این عمل موجب مورد رضایت پیغمبر هم هست، چون پیغمبر هم کسی فاطمه اش را خشنود کند خشنود می شود.
لذا امام جواد در روایت دارد هر روز می آمد تو مسجد النبی که کنار منزلشان بود برای نماز و عبادت می آمد روزانه میآمد در روایت دارد کفشش را از پا در می آورد می رفت توی خانه حضرت زهرا، حالا این خانه درش بسته هست، وارد آن خانه می شد و دو رکعت نماز می خواند .
شما میدانید این زیارت یا ممتحنه التی امتحنکِ (. زیارت حضرت فاطمه) که خیلی عجیب هست این زیارت میگوید: فاطمه جان! فوجدک لما امتحنک صابرة، من به دوستان صدا و سیما پیشنهاد دادم روز شهادت این زیارت از شبکهها پخش می شود. این زیارت از امام جواد رسیده، یعنی سه نقل خدمت شما از امام جواد عرض کردم هم قصهی نماز در خانه خواندن هم قصه حج و هم قصه زیارت این هم بخش سوم.
۴. اما بخش چهارم انبوهی از کتابهایی که شیعه و سنی و مسیحی راجع به حضرت زهرا نوشتند. ما یک کاری توی قم انجام دادیم یک مجموعه علمی هست که انجام داد و من هم ۳۰ صفحه در آن کار دخیل هستم به نام دانشنامه فاطمی. الان میدانید دانشنامه نویسی معمول شده، برای حضرت مهدی هست برای امام حسین هست. در این دانشنامهی فاطمی مجموعه این نویسندگان آمده که کی ها هستند راجع به حضرت زهرا سلام الله کتاب نوشتند یکی از اینها سلیمان کتّانی است مسیحی هست، کتابی دارد وتر فی غمد، آدم خوش ذوقی هست اولین بار رهبر عظیم الشأن انقلاب این کتاب را به بنده معرفی کردند من نمیدانستم که فلانی کتابی دارد من رفتم کتاب را دیدم بعد متوجه شدم راجع به امام حسن هم دارد راجع به امام حسین هم دارد راجع به امیرالمؤمنین هم دارد. معنی نام کتاب ترجمه شده زهی در نیام آدم ادیبی هست و عبارت پرداز هست مثل رمانهایی که مینویسند.
فاطمه را اینطور معرفی می کند: کبیرة القلب، مُنیرهُ اللُبن، یعنی اندیشمند نورانی قلب و روح عظیم. تعبیری دارد ترجمه را بگویم: کی گفته قهرمانی به زور و بازو است؟ قهرمان آن زنی هست که تمام قد در دفاع از حق ایستاد و به صحنه آمد و از حقی که احساس می کرد دفاع کرد. فاطمه یک قهرمان است.
عرض کردم نویسندگان دیگر اقای احمد خلیل جمعه میدانید که ایشان نویسنده کتابهای حوزه زنان هست یک کتابی دارد نساء اهل البیت، یک تعبیرش این است که:
کسی میخواهد فاطمه را بشناسد؛ انها کانت لسجایا ابیها مرآت، پیغمبر کی بود؟ ایشان آینه پیغمبر بود. نمیگوییم علی اکبر خَلق و خُلقش و منطقش، میگوید فاطمه برای اخلاق پدرش آینه بود.
این تعبیر قشنگی هست، میگوید: لیتنی استطیع کتابة حیاة الزهرا علی اوراق الورد بفتات المسک، ای دختر پیامبر کاش میتوانستم زندگی نامه ات را روی برگ گل بنویسم کاغذ چی هست؟ آن هم با مشک و با عطر و اینها.
یکی از کسانی هست که راجع به حضرت زهرا کتاب نوشته. به همین دو سه مورد اشاره کردم ممکن است که دیگر تخصصی شود اسم چند کتاب را میگویم:
تحاف السائل بما لفاطمة من المناقب والفضائل. در ۱۰۳۱ نوشته شده و این کتاب در واقع کتابی ادبی هست.
یا سیوطی کتاب الزهرا الثغور الباسمه .
احمد تیسیر سوری الزهراء قدوة و مثل. بعضی ها ترجمه فارسی شده ولی بهترینش همان دانشنامه ی فاطمی هست که هفت جلد هست.
یک کتاب ساده را معرفی کنم، یکی از دوستان ما که کتاب های زیادی دارد نزدیک به ۲۰۰ جلد میرسد آثارشان آقای علی اصغر رضوانی کتاب غدیر شناسی موعود شناسی را شاید بشناسید یک کتابی دارد به نام: فاطمه از نگاه دیگران. انتشارات جمکران چاپ کرده مجموعه و انبوهی از افراد را جمع آوری کرده که راجع به حضرت زهرا سلام الله علیها سخن گفتند. این هم بخش چهارم.
به زندگی فاطمه مروری کردیم، از قرآن از پدرش از فرزندان و همسرش و از منابعی که راجع به شخصیت ایشان افراد مختلفی نوشتند البته این را اشاره نکردم که نویسندگانی در ضمن کتابهایشان و تفاسیرشان اشارات فراوانی دارند بههرحال ایشان را از صحابه پیغمبر میدانند و اکثر سیرهنویسان در شیعه و اهلسنت به شخصیت حضرت زهرا سلاماللهعلیها پرداختند. خیلی شخصیت والایی هست.
یک خاطره بگویم این را یک وقتی محضر رهبر عظیم الشأن به مناسبتی عرض کردم آقایی هست به نام دکتر عبدالمنعم حسن ایشان از شخصیتهای اهل سنت است که مطالعات زیادی داشته و دارد. ایشان در کتابی دارد به نام بنور فاطمه اهتدیتُ، یعنی فاطمه مرا هدایت کرد. این کتاب هم در بازار هست هم عربی و هم ترجمه شده.در این کتاب میگوید که: من یک روز داشتم رادیو گوش می کردند دیدم گوینده و مجری دارد حرف های خیلی قشنگی می زند ولی مال خودش نیست این حرف ها معلوم هست که نقل قول است رسید به پایانش گفت آنچه که شنیدید خطبه فدک حضرت زهرا سلام الله علیها بود. من گفتم عجب چطور میشود من یک مسلمان نمیدانم دختر پیغمبرم خطبه دارد به نام خطبه فدک خیلی ضعف هست من یک آدم محقق به عنوان مسلمان این را نمیدانم. یک وقتی در بقیع به آقایی گفتم صحیفه سجادیه را میشناسی؟ گفت چی هست؟ خیلی بد هست گفتم امام سجاد از فرزندان پیغمبر هست یک شخصیت علمی هست چرا نمی دانی صحیفه سجادیه چی هست؟
ایشان گفت رفتم و این کتاب را پیدا کردم. میدانید خطبه فدک در بلاغات النساء هست این کتاب هم در قرن سوم نوشته شده. عزیزان میدانید آقایی به نام ابن طیفور کتابی نوشته خطبههای خانمها را جمع آوری کرده به نام بلاغات النساء، جالب است که اولین خطبهاش خطبه حضرت زهراست این هم از افتخاراتی که مانده. سال ۲۸۰ این کتاب تألیف شده یعنی قبل از نهجالبلاغه جمعآوری شده، میگوید رفتم و پیدا کردم دیدم عجب خطمشی هست روش میدهد شیوه میدهد میگوید بعد از پیغمبر از کی تبعیت کنید میگوید بعد از پیغمبر چه بلایی سر اسلام آمده میگوید مسلمانها چه کوتاهیهایی کردند.
ما یا باید منکر شویم این خطبه را که نمیتوانیم چون قدمت تاریخی دارد. یک وقت میگوید نه این صد سال هست که پیدا شده نه این بلاغات النساء است این ابن طیفور هست این هم کتابی که ۲۸۰ نوشته شده. یا باید بگوییم نه این متنها را چون سادهترین راه حل این مسئله پاک کردن صورت مسئله است. اگر کسی این خطبه را بخواند و ببیند و دقت کند میشود همین حرفی که این آقا زده: بنور فاطمه اهتدیتُ، اینها حرفهای دختر پیغمبر خدا هست و دختر پیامبر بعد از ایشان حساب شده صحبت میکند موضوعی که صحبت میکند کلیدی هست موضوع امامت هست ولایت هست موضوع شخصی نیست بخشهای آخرین خطبه مربوط به فدک است این یک خطبه اعتقادی و سیاسی هست اجتماعی هست