شرح حدیث اخلاق | سروران دنیا و آخرت
بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم
الحمدلله ربّ العالمین
عَن زیدِ بنِ علیٍّ علیه‌السلام عن اَبیه عن جده عن علیٍّ علیهماالسلام قالْ سادَةُ النّاس فِی الدُّنیا اَلأَسخیاء (۱)
انسان سخی یعنی آن کسی که به دیگران پول می‌دهد، به دیگران کمک می‌کند از جمله کمک مالی می‌کند، این [افراد] در دنیا سرورانند؛ اینها برای اهل دنیا رئیس و مُطاعند. اما در آخرت چه؟ در آخرت که بحث پول و رشوه و این حرف‌ها دیگر وجود ندارد. این روایت این را می‌خواهد بگوید.
در این جمله‌ی سادَةُ النّاس فِی الدُّنیا اَلأَسخیاء جنبه‌ی ارزشی مورد لحاظ نیست؛ طبیعت امر را بیان می‌کند؛ این [جمله] معنی‌اش این نیست که این سخاوت بد است یا خوب است؛ بله، اگر این سخاوت در جهت اهداف خوب مثل تقرب الی الله، کمک به فقیر و مستمند و کمک به مؤمن انجام بگیرد، کار خوبی است. اگر هدفِ دادن پول، تحقق یک مقصود مکرّم و قابل قبولی باشد البته خوب است.
اگر نه، هدف از این [سخاوت] اهداف مادی است، اهداف دنیایی است، اهداف خبیث است، برای رسیدن به مقاصد سوء است، خب بله، [این سخاوت] بد است. بنابراین در این جمله نگاه ارزشی نشده است به سخاوت؛ طبیعت امر را می‌خواهد بگوید. سادَةُ النّاس فِی الدُّنیا اَلأَسخیاء؛ اما در آخرت چه؟
و فِی الآخِرَةِ اَلأَتقِیاء
در آخرت، سروران مردم، بزرگان مردم، کسانی که در چشم خلائق عظمت پیدا می‌کنند، انسان‌های باتقوا و پرهیزگار هستند. آنها هستند که میزان آنها میزان ثقیلی است، میزان سنگینی است.
۱) الامالی شیخ صدوق، صفحه‌ی ۸۴
