رُوِيِ عَن الحَسَنِ بنِ مَحبُوبِ عَنِ الصادِقِ عَلَيهِ السَلام ُقالَ:
قُلتُ لاَبي عَبدِاللهِ عَلَيهِ السَّلامُ:
يَكُونُ المُؤمِنُ بَخيلاً ؟ قالَ: نَعَم. قُلتُ فَيَكُونُ جَبَاناً؟ قالَ نَعَم. قُلتُ فَيَكُونُ كَذّاباً؟ قالَ لا وَ لا خائِناً ثُمَّ قالَ:
يُجبَلُ المُؤمِنُ عَلي كُلِّ طَبيعَةٍ اِلاَّ الخِيانَةَ وَ الكَذِبَ[1]

ترجمه حدیث: حسن بن محبوب از حضرت امام صادق علیه السلام نقل می­کند که به حضرت عرض کردم: آيا انسان مؤمن بخيل مي­شود؟ حضرت فرمودند: آري. عرض كردم: ترسو هم مي­شود؟ حضرت فرمودند: آري. عرض كردم: مؤمن دروغ مي­گويد؟ حضرت فرمودند: مؤمن دروغ نمي­گويد و خيانت در امانت نمي­كند. سپس حضرت ادامه دادند: مؤمن ممكن است هر رذيله و صفت بدي پيدا كند مگر خيانت و دروغ.

شرح حدیث: بخل به اين معنا: نعمتي را كه خداوند در اختيار انسان قرار داده است در راهي كه او مي­پسندد، امساك نموده و مصرف نكند، هرنعمتي كه باشد فرق نمي كند. غير از بخل داشتن و ترسو بودن، انسان مؤمن ممكن است رذايل و صفات بد اخلاقي مانند حرص، غرور، تكبّر و... را در خودش ملكه نموده و باعث تضعيف ايمانش شود، ولي دروغ گفتن و خيانت، هيچ گاه در مؤمن به صورت ملكه در نمي­آيد؛ يعني حالتي پيدا كند كه به راحتي دروغ بگويد و خيانت كند. ممكن است مؤمن خداي نكرده دروغ بگويد و يا خيانت كند، ولي اين عمل به راحتي از او سرنمي­زند. در نتيجه دروغ و خيانت با ايمان همسو نبوده و با او جمع نمي­شود.

[1]بحارالانوار، جلد 72 ، صفحه 172