رُوِیَ عَن عَلِیِّ اَمیرِالمُؤمِنینَ عَلَیهِ السَّلامُ قالَ:
اَلدَّهرُ یَومانِ فَیَومٌ لَکَ وَ یَومٌ عَلَیکَ فَاِذا کانَ لَکَ فَلا تَبطَر وَ اِذا کانَ عَلَیکَ فَلا تَحزَن فَبِکِلَیهِما سَتُختَبَرُ[1]

ترجمه حدیث: حضرت امیر المؤمنین علی علیه السلام فرمودند:
روزگار دو روز است: روزی موافق میل نفسانی و رضایت توست و روزی هم موافق میل و رضایت تو نیست. اگر روزگارموافق میل تو بود، خوشحال و مغرور مشو و اگر مطابق میل تو نبود اندوهگین مباش؛ زیرا تو به هر دو حالت امتحان می­شوی.

شرح حدیث: این تعبیر، مکرّر در کلمات حضرت علی علیه السلام دیده می­شود؛ امّا این روایت یک جملۀ اضافه دارد و آن هم امتحان در این دنیا است. به عنوان اینکه دنیا را خانه­ای فرض کنیم که دمِ درِ آن کسی است که می­گوید: وضع خانه به گونه­ای است که گاهی ناراحتی دارد و چیزی از تو می­گیرند و موافق میل تو نمی­باشد و گاهی چیزی به تو می­دهند که موافق میلت می­باشد امّا حواست را جمع کن که اینها حساب شده است و خداوند امتحانت می­کند. نه فقط با چیزهای مادی، بلکه بالاتر از آن با سلامتی، بیماری و...
ای انسان! از اوّل که وارد این خانه شدی امتحان می­شوی و تو به خاطر دنیا نه خیلی خوشحال و نه خیلی ناراحت بشو. خوشی و ناخوشی دنیا را کنار بگذار، زیرا خانۀ تو اینجا نیست و از این خانه خارج می­شوی.
در روایت هست که حضرت جبرئیل آمد خدمت حضرت نوح علیه السلام و گفت که تو در میان انبیا، اطوَلُ العُمر هستی (دارای بالاترین عمرها می­باشی). بگو در دنیا چه دیدی؟ حضرت نوح علیه السلام فرمودند: مثل خانه­ای بود که از این در وارد شدم و از آن در خارج شدم. انسان ببیند چه ظرفیتی دارد؛ آن موقع که امور دنیا مخالف میل اوست آیا جزع و فزع کرده و از خدا شکایت می­کند و آن موقع که امور دنیایی موافق میل اوست، خدا را فراموش می کند یا نه؟

[1] بحار الانوار، جلد 75، صفحه 44