1– اگر در نماز موبایل زنگ بزند ، آن را  قطع کنیم و یا اینکه ببینیم چه کسی بوده   است  یا اینکه پیامک رسیده را بخواهیم چه حکمی دارد ؟
پاسخ – این سوال دو بخش دارد . شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که در حال خواندن نماز هستید ، تلفن همراه شما زنگ بزند . با یک دست آن را قطع می کنید و نماز را ادامه می دهید . در این حد اشکالی ندارد . اما در بخش دوم که گفته شده شخص در میان نماز پیامک بخواند ، ممکن است که اگر مبالات نماز به هم نخورد و طول نکشد نماز باطل نباشد. اما سوال من این است که آیا در نماز جای این کارها است ؟ لااقل این کار کراهت دارد . چونکه ما در نماز داریم که اگر شخص برای شنیدن سخن دیگری ساکت شود که حرف او را گوش دهد ، در صورتیکه مبالات نماز به هم نخورد باطل نیست اما کراهت دارد . اگر هم مبالات به هم بخورد نماز باطل است . اگر شما در نظر خود بخواهید به دیدار یک شخصیت بزرگ و محترمی بروید آیا با تلفن همراه روشن می روید ؟ معمولاً آن را خاموش می کنید و مراقب هستید که سر و صدایی نباشد . انسان در حال سخن گفتن با خالق هستی است که هرچقدر شما او را بزرگ فرض کنید ، خداوند بزرگتر از آن است . هرچه قدر مقام را بالا فرض کنید در مقابل مقام بالای الهی هیچ است . لذا انسان قبل از نماز باید توجه به این امور داشته باشد . اگر سر و صدای تلویزیون است فرد در جایی نماز بخواند که سرو صدا نباشد . اگر افرادی با یکدیگر صحبت می کنند برای نماز به جایی برود که سروصدای آنها مزاحم نباشد . گوشی تلفن را کناری بگذارد و بعد ازنماز آن را ببیند . اما اگر مبالات نماز به هم نخورد و در نماز حرفی زده نشود ، نماز باطل نیست . ولی ما یک نماز صحیح داریم و یک نماز مقبول . بعضی از نمازها صحیح هستند اما نمره نمی گیرند و قبول نمی شوند .

2 -  آیا صرف اینکه فرد می خواهد نماز قضا بخواند می تواند آن را نشسته بخواند ؟
پاسخ – شخص اگر می تواند نماز را ایستاده بخواند نباید نشسته بخواند . نماز قضا نیز حکم نماز واجب و یومیه را دارد . یعنی قضای نماز های واجب یومیه حکم اصل نماز را دارد . در نماز مستحب اشکالی ندارد . اگر کسی نشسته بخواند مانعی ندارد ولی اگر ایستاده بخواند ثواب آن بیشتر است . و اگر نشسته خواند بهتر این است که دو برابر بخواند . یعنی اگر نماز دورکعتی است بهتر است دو نماز دورکعتی به همان نیت بخواند . اما در نماز واجب و قضای نماز واجب مانند نماز صبح، اگر کسی می تواند ایستاده بخواند نباید نشسته بخواند . بسیاری از فقها فرموده اند که اگر کسی الان نمی تواند ایستاده نماز بخواند و نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا را نشسته می خواند ، نماز قضای گذشته را نمی تواند نشسته بخواند. مگر اینکه امیدی نداشته باشد که دیگر بتواند ایستاده نماز بخواند . مثلاً فرد کهنسالی است و پا درد و کمر درد دارد و امیدی ندارد که بتواند در آینده نمازهای قضا را ایستاده بخواند ، در این صورت می تواند نشسته بخواند . اما فرد سالم و یا کسی که امید دارد در آینده بتواند نمازهای قضا را ایستاده بخواند ، مثلاً الان پای او شکسته است و ممکن است یک یا دو ماه دیگر خوب شود ، نمی تواند نشسته بخواند .
3 -  اگر ما مثلاً در رکعت دوم نماز باشیم و فراموش کرده باشیم که در رکعت دوم هستیم و بجای سوره ی حمد تسبیحات اربعه را بخوانیم . اما در هنگامی که می خواهیم به رکوع برویم به خاطر بیاوریم که باید سوره ی حمد را می خوانده ایم . آیا می توانیم در همانجا سوره ی حمد و توحید را بخوانیم یا باید نماز را دوباره بخوانیم ؟
پاسخ – چون در رکعت دوم نماز حتماً باید حمد وسوره خوانده شود و تسبیحات اربعه کفایت نمی کند . اگر کسی عمداً تسبیحات اربعه بخواند نماز صحیح نیست . اما اگر فراموش کرده باشد و سهواً تسبیحات اربعه را بخواند ، دو فرض دارد: اگر قبل از رفتن به رکوع متوجه شد باید رها کند و حمد و سوره را از ابتدا بخواند .  اما اگر به رکوع رفته باشد دیگر محل خواندن حمد و سوره گذشته است ، چون عمداً نبوده نماز را ادامه می دهد و صحیح است .
13 – من در هنگام خواندن نماز زیاد شک می کنم آیا نماز من صحیح است یا خیر  ؟
پاسخ – اگر زیاد شک می کنید به شک خود اعتنا نکنید . اگر نماز را خوانده اید و بعد از آن شک می کنید که درست خوانده اید و صحیح بوده است یا خیر انشاء اله صحیح بوده ولازم نیست آن را تکرار کنید  . اگر وسط نماز شک دارید که کلمه ای را صحیح خوانده اید یا نه و یا عملی را درست بجا آورده اید یا نه، باز هم اعتنا نکنید و انشاء اله نماز شما صحیح است تا این حالت شما بر طرف شود .
14 – اگر پدری نماز خود را نخواند و پسر بزرگ نداشته باشد آیا به عهده ی دختر بزرگ است یا خیر؟
پاسخ – بر عهده ی دختر بزرگ نیست . ایشان گفته اند پسر بزرگ ندارد . اگر فرد یک پسر هم دارد بر عهده ی او است . حتماً لازم نیست که پنج پسر داشته باشد و نماز و روزه ها بر عهده ی بزرگترین آنها باشد . اگر یک پسر هم دارد نماز و روزه های قضا به تفسیری که گفته شده بر عهده ی همین یک پسر است . اگر شخص فرزند پسری نداشته باشد بر عهده ی دخترها نیست. اما درصورتی که  آنها نیز برای پدر بجا بیاورند کار خوبی است و می توانند این کار را انجام دهند. در همان مورد نیز که میت فرزند یا فرزندان پسری دارد ، اگر پسران دیگر که کوچک تر هستند و یا دختران همکاری کنند یا بجا بیاورند اشکالی ندارد و کار خوبی است . اما از لحاظ حکم شرعی وظیفه ی پسر بزرگ است .
15– اگر کسی عذر شرعی داشته باشد و نتواند نماز خود را بجا بیاورد آیا آن نماز، قضا یا کفاره دارد یا خیر؟
پاسخ – در مدتی که خانم ها عذر شرعی دارند نماز و روزه بر آنها واجب نیست.  روزه های آن ایام قضا دارد  و بعداً باید بجا بیاورند . اما نماز ها قضا و کفاره ندارد . روزه ها هم کفاره ندارند اما قضای آنها را باید تا قبل از ماه رمضان سال بعد بجا بیاورند .
17 خانم ها نماز می خوانند حالت دست آنها در سجده باید – وقتی که چگونه باشد ؟ آیا کافی است که کف دست آنها بر روی زمین باشد یا اینکه باید تا آرنج بر روی زمین باشد؟
پاسخ- خانم ها بر خلاف آقایان مستحب است که در سجده ی نماز جمع و جور باشند . آقایان زمانی که دست خود          را می گذارند باید دست ها باز باشد . موقعی که خانم ها کف دست ها را می گذارند، اگر قسمت آرنج را هم روی زمین بگذارند اشکالی ندارد و نماز صحیح است .

19– آیا می توان نمازهای قضای خود را با شخص دیگری قسمت کرد تا زودتر تمام شود ؟
 پاسخ – خیرنمی توان قسمت کرد .  هرکس نماز قضای خود را باید خودش بخواند . حتی اگر فردی داوطلبانه هم بخواهد نماز قضای کسی را بخواند نمی تواند این کار را بکند . مثلاً یک نفر به مادر و یا مادر بزرگ خود که توانایی ندارد بگوید من بخشی از نماز های قضای شما را می خوانم، درست نیست . اما اگر آن شخص مرده باشد و از دنیا رفته باشد نماز قضای او را می توانند تقسیم کنند و چند نفری بخوانند ، این کار اشکالی ندارد .

13 – من در هنگام خواندن نماز زیاد شک می کنم آیا نماز من صحیح است یا خیر  ؟
پاسخ – اگر زیاد شک می کنید به شک خود اعتنا نکنید . اگر نماز را خوانده اید و بعد از آن شک می کنید که درست خوانده اید و صحیح بوده است یا خیر انشاء اله صحیح بوده ولازم نیست آن را تکرار کنید  . اگر وسط نماز شک دارید که کلمه ای را صحیح خوانده اید یا نه و یا عملی را درست بجا آورده اید یا نه، باز هم اعتنا نکنید و انشاء اله نماز شما صحیح است تا این حالت شما بر طرف شود .
14 – اگر پدری نماز خود را نخواند و پسر بزرگ نداشته باشد آیا به عهده ی دختر بزرگ است یا خیر؟
پاسخ – بر عهده ی دختر بزرگ نیست . ایشان گفته اند پسر بزرگ ندارد . اگر فرد یک پسر هم دارد بر عهده ی او است . حتماً لازم نیست که پنج پسر داشته باشد و نماز و روزه ها بر عهده ی بزرگترین آنها باشد . اگر یک پسر هم دارد نماز و روزه های قضا به تفسیری که گفته شده بر عهده ی همین یک پسر است . اگر شخص فرزند پسری نداشته باشد بر عهده ی دخترها نیست. اما درصورتی که  آنها نیز برای پدر بجا بیاورند کار خوبی است و می توانند این کار را انجام دهند. در همان مورد نیز که میت فرزند یا فرزندان پسری دارد ، اگر پسران دیگر که کوچک تر هستند و یا دختران همکاری کنند یا بجا بیاورند اشکالی ندارد و کار خوبی است . اما از لحاظ حکم شرعی وظیفه ی پسر بزرگ است .
15– اگر کسی عذر شرعی داشته باشد و نتواند نماز خود را بجا بیاورد آیا آن نماز، قضا یا کفاره دارد یا خیر؟
پاسخ – در مدتی که خانم ها عذر شرعی دارند نماز و روزه بر آنها واجب نیست.  روزه های آن ایام قضا دارد  و بعداً باید بجا بیاورند . اما نماز ها قضا و کفاره ندارد . روزه ها هم کفاره ندارند اما قضای آنها را باید تا قبل از ماه رمضان سال بعد بجا بیاورند .
16– پدر من میان دختر ها و پسرهای خود تفاوت زیاد قائل است آیا این کار از لحاظ شرعی اشکال دارد یا خیر؟ ( متفرقه )
پاسخ – اگر این تبعیض قائل شدن به گونه ای است که به یکی از آنها احترام می گذارد و یا هدیه می دهد و برای دیگری این کار را نمی کند  . یا با یکی از آنها زیاد تندی می کند و با دیگری کمتر یعنی طوری که معلوم است مابین آنها فرق می گذارد ، گفته اند در صورتی که این کار موجب اختلاف ، فتنه و فساد شود و مابین آنها کدورت ایجاد کند  حرام است و جایز نیست . اما اگر در آن حد هم نباشد کراهت دارد . حتی اگر فرزندی از جهاتی وضعیتی دارد که پدر می خواهد به او برسد باید طوری باشد که دیگران متوجه نشوند و موجب اختلاف نباشد .
خانمی گفته اند که مادر من طلاق گرفته آیا باز هم به شوهر من محرم است یا خیر؟ (محرمیت)
پاسخ – مادری که طلاق گرفته با پدر شما  دیگر محرم نیست اما با شوهر شما محرم است . بخاطر اینکه شوهر شما داماد او است و همچنان محرم می ماند و با طلاق گرفتن از شوهر، داماد بر شخص نامحرم نمی شود .
21 – خانمی که عذر شرعی دارد آیا می تواند آیه های سجده دار را گوش کند ؟ (متفرقه)
پاسخ – گوش دادن اشکالی ندارد اما خواندن آنها حرام است . دربرخی از جلسات گفته شده که الان به آیه ی      سجده دار رسیده ایم بنابراین خانم هایی که عذر شرعی دارند از جلسه بیرون بروند . لازم نیست از جلسه خارج شوند . خود آنها آیه را نخوانند اما اگر بشنوند اشکالی ندارد. زمانی هم که شنیدند سجده را باید بجا بیاورند . حتی با وجود اینکه  این افراد طهارت ندارند بازهم اشکالی ندارد، چون در سجده ی تلاوت آیات قرآن طهارت شرط نیست . یعنی با داشتن عذر شرعی و نداشتن طهارت هم فرض واجب است که فرد سجده ی تلاوت را بجا بیاورد .
22– اگر هنگام روزه بوی غذای غلیظ به حلق برود چه حکمی دارد ؟
پاسخ – بوی غذا باطل کننده ی روزه نیست و به حلق هم برسد اشکالی ندارد . البته غبار غلیظ حکم جداگانه ای دارد.
23-  آیا در رکعت اول نماز نافله ی شب باید حتماً سوره ی فاتحه خوانده شود  یا هر سوره ای را که بخواهیم    می توانیم بخوانیم ؟ در خصوص نافله ی صبح نیز برخی از افراد می گویند که باید سوره ی اعلی خوانده شود ، اما در مفاتیح الجنان نوشته شده که سوره ی قل یا ایها الکافرون را باید بخوانیم. لطفا ً در این خصوص توضیح دهید.
پاسخ – چون نماز شب جزو نمازهای مستحب است اگر سوره هم خوانده نشود اشکالی ندارد. یعنی حمد تنها هم کافی است، اما اگر سوره خوانده شود بهتر است . در نماز شب بعد از حمد هر سوره ای که خوانده شود از جمله سوه ی توحید اشکالی ندارد . غیر از سوره های سجده دار که حکم آنها جدا است. اما بهتر است که سوره هایی که وارد شده مانند سوره ی اعلی یا کافرون خوانده شود . ضمناً در کتاب ها ی مفصل ذکر شده که در هر رکعتی چه سوره ای خوانده شود تا شخص ثواب بیشتری ببرد . بنابراین سه مرحله ذکر شد: اولاً اگر در نماز شب حمد بدون سوره خوانده شود اشکالی ندارد .  دوماً در نماز شب می توان بعد از حمد هر سوره ی دلخواهی را خواند.  سوماً نماز شب با آن سوره های مفصلی که وارد شده خوانده شود، که این مورد سوم از همه بهتر است .  در هرصورت هر سه مورد صحیح است .
24 – ما یک زمینی در استان گیلان داریم و هرسال برای مسافرت به آنجا می رویم . مسافرت های ما معمولاً کمتر از ده روز است . یعنی در سال دو یا سه بار به آنجا می رویم ولی هر بار بیشتر از دو یا سه روز طول       نمی کشد. می خواستم بدانم با توجه به اینکه آن زمین متعلق به ما است و یک خانه ای نیز درآن ساخته ایم آیا ما باید نماز خود را شکسته بخوانیم یا خیر؟
پاسخ – داشتن زمین در جایی تأثیری در مسئله ندارد . اولاً آنجا وطن شما نیست . دوماً برای کار به آنجا مسافرت نمی کنید و بخشی از سال را نیز در آنجا سکونت ندارید . یعنی گهگاهی برای تفریح و یا بازدید  می روید . در نتیجه به فتوای مراجع تقلید مواقعی که کمتر از ده روز اقامت دارید نماز شما شکسته است و روزه نیز صحیح نیست .
27 – آیا ما تسبیحات اربعه را باید در نماز قضای خود یک بار بگوییم ؟
پاسخ – فتوای مشهور فقها و مراجع معظم تقلید این است که در رکعت سوم و چهارم نماز خواندن یک بار تسبیحات اربعه هم کافی است اما احتیاط مستحب آن است که سه بارخوانده شود . لذا در نماز قضا اگر شما یک بار هم تسبیحات اربعه را خواندید اشکالی ندارد .
36 – شوهر من فوت کرده و گاهی در نماز ها کاهلی می کرده است آیا الان من وظیفه ای دارم یا خیر؟
پاسخ – قضای نماز های همسر بر خانم واجب نیست . همچنان که اگر خانم از دنیا رفت ، نماز و روزه های قضای او بر شوهر او واجب نیست . وظیفه ی فرد این بوده که بجا بیاورد و اگر هم نتوانست وظیفه داشته که وصیت کند . اما خوب است که برای او بجا بیاورند .بنابراین اگر شوهر از دنیا رفته و در نماز کاهلی داشته است ، یعنی گاهی نماز نخوانده و یا نماز باطلی خوانده ، اگر فرزند پسر دارد به پسر او، اگر هم چند پسر دارد بر پسر بزرگ او واجب است و بر دیگران واجب نیست . بنابراین بر شما واجب نیست ولی به هرحال شوهراست و از دنیا رفته ، مخصوصاً اگر هم اموالی دارد به ورثه می رسد . اگر وارث صغیر ندارد و یا اگر هم دارد آنها که کبیر هست.

37 – آیا نماز میت بر خانم ها واجب است ؟
پاسخ – گفته نشده  که نماز میت فقط بر مردان واجب است . اگر مردی بر میت نماز خواند از دیگران ساقط است یا اگر خانمی بر میت نماز خواند از دیگران ساقط است . اگر یک میتی بود که هیچ کس نبود یک خانمی هم اطلاع دارد و می تواند بر این میت نماز بخواند، آن خانم باید بخواند .
54 – مدتی است که هنگام نمازخواندن حواسم پرت می شود و نمی فهمم که چه می گویم تا نمازم تمام می شود . باید چکار بکنم ؟
پاسخ – بعضی ها می گویند که ما در نماز کلاً حواسمان نیست یا در بخشی از نماز حواسمان نیست و حواس مان به جای دیگری می رود.  انسان باید ببیند که عوامل حواس پرتی برای شخص چیست . آیا جای خاصی نماز می خواند یا موقعیت خاصی دارد یا مکانی هست که موجب حواس پرتی می شود . مثلا کنار تلویزیون نمازمی خواند و حواسش پرت می شود یا اینکه خانه شلوغ است . پس انسان از این عوامل دور بشود یعنی جایی نماز بخواند که بتواند با حواس جمع نماز بخواند . اینکه گفته اند جزو مستحبات خانه ،داشتن نماز خانه است یعنی یک جای ویژه ی نماز ، شاید بخاطر این است که انسان بتواند با توجه بیشتر نماز بخواند . دیگر اینکه در خود نماز برنامه ای طراحی شده که جز مستحبات و آداب نماز است که اگر انسان آنها را رعایت بکند حواسش بیشتر جمع خواهد شد . اینکه گفته اند : جایی که روبروی تان در باز است نماز نخوانید و کراهت دارد البته نماز باطل نیست . یک اینکه جایی که محل عبور است کراهت دارد که نماز بخوانید . جایی که روبروی تان تصویر یا عکسی باشد حتی تصاویری که موجب حواس پرتی می شود اگر چه تصویر انسان  یا حیوان کراهت دارد . اگر عکس گل و گیاه باشد و توجه فرد را به خودش جلب کند کراهت دارد . پس بهتر است جایی بایستد که این تصاویر نباشد . دیگر این که شما در حال قیام به محل سجده نگاه کنید . معمولا نگاه به یک نقطه موجب تمرکز حواس است . در هنگام رکوع بین القدم روی زمین را نگاه بکنید و در هنگام تشهد بر دامن خود نگاه کنید . حتی گرداندن چشم کراهت دارد ولی نماز را باطل نمی کند . بازی کردن با انگشتان یا لباس موجب باطل شدن نماز نمی شود ولی کراهت دارد .بهتر از همه اینها توجه به معانی نماز است . مثلا وقتی می گوییم : ایاک نعبدو و ایاک نستعین و ... معانی نماز را از بَر داشته باشیم و ببینیم که چه می خوانیم  و بفهمیم . ممکن است که شما بگویید اینکارها برای ما امکان پذیر نیست . چرا امکان پذیر است اگر آن را کم کم شروع کنید . اول اینکه در قنوت توجه داشته باشید زیرا از خدا حاجت می خواهیم و توجه داشته باشیم که از خدا چه چیزی می خواهیم . بعد در مورد سجده حواس مان را جمع کنیم زیرا سجده نزدیکترین حالت نزدیکی انسان به خدا است و توجه بیشتر است و بعد اجزای دیگر نماز را با توجه بخواند تا کم کم تمام نماز را با توجه بخوانند .
59 – نماز خواندن بدون چادر چه حکمی دارد ؟ و نمازهایی که تابحال بدون چادر    خوانده ایم درست است یا خیر ؟
پاسخ – خانم ها بادیبا حجاب نماز بخوانند ولی حجاب ها تفاوت دارد . خانم باید در حال نماز تمام بدنش پوشیده باشد ، اگر صورت ، دستها و پاها تا مچ باز باشد و نامحرمی هم نباشد اشکالی ندارد . بسیاری از فقها می گویند که اگر نامحرم باشد باید پاها را هم بپوشانند اما نفرموده اند که حتما باید چادر باشد البته چادر حجاب برتر است . اگر خانمی با لباس گشادی که کامل باشد و بدون چادرنماز بخواند نمازش صحیح است . اگر لباسی که فرد پوشیده شرایط لباس نمازگزار را دارد و حجاب نماز را هم دارد این اشکالی ندارد اما اگر با چادر نماز خوانده بشود بهتر است .معمولا خانواده های نمازخوان و متدین چادر مخصوص نماز دارند که سفید است که رنگ سفید هم توصیه شده است .
61 – اصالت من شیرازی هستم . و خانه ی پدرم در شیراز است . ولی خودم ساکن بوشهر هستم . حکم نماز و روزه ی من در بوشهر چیست ؟
پاسخ – اگر شما در بوشهر تصمیم دارید که همیشه زندگی کنید و آنجا وطن شما باشد ، به فتوای همه فقها و مراجع تقلید نماز شما تمام و روزه ی شما هم صحیح است . ممکن است که شما از بوشهر بیرون بروید و نخواهید ده روز هم بمانید اشکالی ندارد زیرا وطن شماست . اگر شما بوشهر را بعنوان وطن انتخاب نکردید ولی هر بار که آنجا می روید ده روز را می مانید یا بیشتر ازده روز می مانید ، باصطلاح این را می گویند که قصد ده روز ماندن دارد مثل شهرهای دیگری که می روید و نماز شما کامل است . اگر قصد ماندن همیشگی را ندارید و گاهی اوقات ممکن است که به بوشهر بروید ولی ده روز را نمانید ، در اینجا بعضی از فقهاء می فرمایند که اگر تصمیم دارد که چند سالی در آنجا سکونت داشته باشد حکم وطن دارد اما بسیاری از فقهای دیگر هم می گویند که تصمیم ماندن همیشگی لازم است . تصمیم ماندن همیشگی یا قصد وطن به این معناست که می گوید ما اینجا زندگی می کنیم و اگر چند س پالی هم در جای دیگر رفتیم باز به اینجا بر می گردیم زیرا خانه و زندگی ما اینجاست. بنابراین اگر این تصمیم را داشته باشید نماز کامل است و اگر این تصمیم را نداشته باشید هر باز که می آیید و می خواهید ده روز بمانید نماز کامل است یا باید ببینید که فتوای مرجع شما در خصوص ماندن چند سال در آنجا چیست . اگر می فرمایند که حکم وطن دارد نماز کامل است و اگر می فرمایند که حکم وطن ندارد باید نماز را با قصد ده روز کامل بخوانید.
72– پای من را از زانو به پایین کچ گرفته اند . می خواهم کیفیت نماز نشسته را بدانم . راهنمایی بفرمایید. 
پاسخ – اگر بتوانید ایستاده و با تکیه بر عصا نماز بخوانید و ادامه اش را بنشینید باید این جوری نماز بخوانید . اما اگرسخت است و ضرر دارد شما تکلیفی ندارید. شما هر جور که راحت هستید و می توانید پایتان را بگذارید می توانید نماز بخوانید. اگر انسان بتواند مثل حالت تشهد بنشیند ولی اگر شما نتوانستید هر جوری می توانید بنشینید ولی باید روبه قبله بنشینید و نماز بخوانید . نشسته تکبیرالاحرام را می گویید و حمد و سوره را می خوانید و برای رکوع نشسته خم می شوید که پیشانی مقابل زانوها برسد و اگر بتوانید پا را کج کنید حتی اگر سر انگشتان روی زمین قرار نگرفت ،  سجده را بجا بیاورید ولی اگر مشکل است میزی را بگذارید و مهر را روی آن بگذارید و سجده را بجا بیاورید. دستها را باید روی همان میز بگذارید . هر مقدار از اعضای سجده که می توانید روی زمین بگذارید را بعلاوه پیشانی ، باید روی زمین  بگذارید .
78 – آیا بچه ای که بالغ نشده و فوت کرده، نماز و روزه ای بر عهده ی او می باشد یا خیر؟ و اگر نمازی برای او بخوانیم یا روزه ای بجا بیاوریم آیا ثواب آن به او می رسد یا خیر؟
پاسخ – اگر کودکی بالغ نشده باشد تکلیفی ندارد . کودک نا بالغی که تکلیف ندارد اگر قبل از بلوغ از دنیا برود دیگران نسبت به نمازو روزه های او وظیفه و تکلیفی ندارند . یعنی لازم نیست برای او نمازی بخوانند یا روزه ای بجا بیاورند . اما اگر نمازی را خواندند و ثواب آن را به او اهدا کردند ، مثلاً نماز مستحب خواندند . یا اینکه به زیارت رفته و نماز زیارت خواندند و ثواب آن را به او اهدا کردند . یا عمره ای بجا آورده و کار خیر دیگری را انجام دادند . قرآن خواندند و ثواب آن را به او اهدا کردند، به آن کودک می رسد و فایده هم دارد .
81 – اگر در حین خواندن نماز به اشتباه به جای تسبیحات اربعه سوره ی حمد را بخوانیم و در وسط آن متوجه اشتباه خود شویم آیا باید به خواندن سوره ی حمد ادامه دهیم و یا نماز خود را به هم زده و دوباره تسبیحات اربعه را بخوانیم ؟
پاسخ – در نمازهای سه رکعتی و چهار رکعتی در رکعت سوم و چهارم نماز ، نماز گزار می تواند سوره ی حمد را به تنهایی بخواند بدون سوره ی دیگرو یا تسبیحات اربعه را بخواند . بنابراین اگر با تصمیم قبلی هم حمد را بخواند اشکالی ندارد . ما ملزم نیستیم که حتماً تسبیحات اربعه را بخوانیم . ولی اگر تصمیم داشت که تسبیحات اربعه را بخواند و به اشتباه حمد را شروع کرد و در وسط آن متوجه اشتباه خود شد گفته اند که باید سوره ی حمدی را که در حال خواندن است رها کند و از ابتدا یا تسبیحات اربعه را شروع کند و یا حمد را از ابتدا شروع کند و به تنهایی بخواند. ولی اگر متوجه نشد ، همیشه عادت داشت که در رکعت سوم و چهارم نماز تسبیحات اربعه می خواند به اشتباه شروع به خواندن حمد کرد . بعد از خواندن حمد در رکوع و یا بعد از رکوع متوجه شد که اشتباه خوانده است این نماز اشکالی ندارد چون سهواً بوده و واجبی هم عمداً ترک نشده است ، بنابراین نماز اشکالی ندارد . اینجا هم    سجده ی سهو ندارد  .
85 – آیا اشکال دارد که در نماز ایاک نعبدوا را چند بار تکرار کرد ؟
پاسخ – تکرار در ذکرهای نماز مانعی ندارد . اما در حمد اگر کلمه ای را درست تکرار نکردید و دوباره آنرا تکرار کنید اشکالی ندارد ولی اگر تمایل دارید که این جمله را یکبار دیگر تکرار بکنید مانعی ندارد زیرا کلمات قرآن است ولی آن را زیاد تکرار نکنید که نمازگزار را از حال نماز خارج بکند . پس یکی دو بار تکرار کردن ایرادی ندارد .
86 – آیا بلافاصله بعد از اذان می توان نماز خواند ؟
پاسخ – کسی در منزل است و می شنود که اذان از رادیو پخش می شود ولی هنوز تمام نشده است و تازه اذان شروع شده است . اگر اذان به وقت گفته بشود شما می توانید همان موقع نمازتان را بخوانید زیرا شما وارد وقت نماز شده اید یعنی وقتی مغرب اذان گفته     می شود شما وارد وقت نماز مغرب شده اید و لازم نیست که شما صبر کنید تا نماز تمام بشود . اگر کسی بخواهد مطمئن بشود صبر می کند و آخر اذان نمازش را می خواند ولی اگر اذان به وقت گفته می شود که معمولا از رادیو و تلویزیون بطور منظم پخش می شود معنایش این است که شما وارد وقت نماز شده اید و می توانید نمازتان را بخوانید .
87 – هنگام نماز خواندن ، آقایان چه مقدار از بدنشان باید پوشیده باشد ؟
پاسخ – پوشش هنگام نماز با جاهای دیگر متفاوت است . وقتی آقایان می خواهند جایی بروند که نامحرم هست باید پوششان متعارف باشد . اگر آستین کوتاه پوشیدند یا جوراب نپوشیدند یا دگمه ی پیراهن شان باز بود اشکالی ندارد . اما این طور نیست که مقدار زیادی از بدن را در مقابل زن نامحرم باز بگذارند . این برای رفتن در اجتماع است . حالا فرض کنید آقایی می خواهد در منزل نماز بخواند و نامحرمی هم در آنجا نیست ،دیگر لازم نیست که پوشش به اندازه ی بیرون رفتن از خانه باشد. اگر از ناف تا زانو پوشیده باشد به همین اندازه کافی است و نمازش هم درست است .
92 – اگر در نماز شب بجای استغفار برای چهل مومن ، فقط استغفار برای مومنین بکنیم ، آیا این نماز درست است ؟
پاسخ – نماز شب نماز مورد تاکیدی است . نماز شب یازده رکعت است . چهار تا دو رکعتی به نیت نماز شب و دو رکعت به نیت نماز شفع و یک رکعت به نیت نماز وتر است . پنج رکعت آن مثل نماز صبح است و یک رکعت هم با حمد وسوره و رکوع و سجده و تشهد تمام می شود . اگر قنوت هم بگیریم خوب است ولی اگر کسی قنوت هم نگیرد مانعی ندارد . حالا اگر قنوت گرفت که مستحب است چهل مومن را دعا کنید و نام ببریم از کسانی که حقی به گردن ما دارند ومی توانند مرده یا زنده باشند . می توانید در قنوت یک صلوات بفرستید یا فقط استغفار برای مومنین بکنید . می توانید قنوت هم نگیرید و فقط یازده رکعت را بخوانید .
95 – من وضو برای نماز صبح می گیرم . اگر این وضو بماند ، آیا می توان با آن نماز ظهر را بخوانم ؟
پاسخ – بله می توان نماز ظهر را خواند . اگر شما وضو دارید نیازی به تجدید وضو ندارید . اگر شما اول صبح وصو گرفتید و تا آخر شب وضوی شما باقی ماند می توانید تمام نمازها را با آن وضو بخوانید مگر اینکه وضو باطل بشود و حتی اگر شک هم کردید می توانید باز هم نماز بخوانید .
107 –  در نماز تسبیحات اربعه  را چند بار باید بگوییم ؟
پاسخ – فتوای مشهور فقهاء این است که در رکعت سوم و چهارم نماز خواندن یک بار تسبیحات اربعه کافی است ولی بهتر است که سه بار خوانده بشود .
109 – برای  گفتن اذان و اقامه حتما باید سر نماز و روی سجاده بایستیم یا اینکه در حالی که جانماز را پهن می کنیم می توانیم اذان و اقامه بگوییم ؟
پاسخ – اذان و اقامه مستحب است ولی ثواب بسیار زیادی دارد . خواندن اذان و اقامه در حال حرکت اشکالی ندارد . اما مستحب است که انسان در حال ایستاده  ، رو به قبله و با طهارت اذان و اقامه را بگوید البته در اقامه بیشتر به این نکات تاکید شده است . در حال پهن کردن جانماز و رفتن به سر نماز گفتن اذان و اقامه اشکالی ندارد ولی اگر نکات بالا که گفته شد مراعات بشود ، ثواب بیشتری می برد .
110 – اگر من در خواندن سوره اشتباه بکنم و بعدا بفهمم نماز من چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر شما قبل از رکوع متوجه اشتباه شدید باید اشتباه را برطرف کنید یعنی به این معنی که از هر کجای سوره که اشتباه بوده مجددا بخوانید . اما اگر وارد رکوع شده باشید یا از رکوع گذشته باشید یا بعد از نماز متوجه اشتباه خودتان شده باشید چون سوره واجب است ولی رکن نیست و چون عمدی نبوده ، نماز باطل نخواهد بود .
112 – اگر کسی هنگام خواندن سوره ی حمد خمیازه بکشد نمازش چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر صورت نماز بهم نخورد و از خمیازه کشیدن عمدا کلمه ای حاصل نشود اشکالی ندارد ولی اگر از روی اختیار باشد کراهت دارد .
114 – آیا ما می توانیم نماز قضا را در موقع اذان بخوانیم ؟
پاسخ – اولا انسان باید سعی کند که نمازش قضا نشود ولی اگر قضا شد دیگر وقت ندارد مثل نمازهای یومیه که وقت مشخص دارد نیست . دیگر این طور نیست که مثلا نماز قضای صبح حتما صبح خوانده بشود یا نماز ظهر و عصر حتما بعد از اذان ظهر خوانده بشود . لذا در صبح می شود نماز قضای ظهر را خواند . در خواندن نماز قضا مسامحه نشود و باید سریع آنرا بخواند . بعضی از فقهاء احتیاط کرده اند که پیش از آنکه نماز بعدی را بخواند قضای نمازش را بخواند . مثلا می خواهد نماز ظهر بخواند ، قضای نماز صبح را قبل از نماز ظهر بخواند . اما حالا اگر همان موقع قبل از نماز بعدی آنرا بجا نیاورد باید بعدا آنرا بجا بیاورد و وقت مشخصی ندارد . 
117 – اگر کسی نماز صبحش قضا بشود ، آیا نمازهای ظهر و شب او قابل قبول است ؟
پاسخ – ما یک نماز صحیح و یک نماز مقبول داریم . اگر نمازهای بعدی با شرایط باشد صحیح است و اگر شرایط قبولی را هم داشته باشد قبول است . ممکن است بعضی از گناهان مثل ترک نماز مانع قبولی نماز بشود ولی این نباید مانع از آن بشود که نماز بخوانیم . نماز باید بطور صحیح خوانده بشود و باید قبولی نماز را هم رعایت کنیم . اگر کسی عمدا نمازش قضا شد یا با عذز نمازش قضا شد مثلا خواب ماند و نمازش قضا شد ، نسبت به نمازهای بعدی تکلیف دارد و باید نمازهای بعدی را بخواند . نماز قضا شده را هم زودتر بجا بیاورد .
119 – برادر من فوت کرده است ولی وصیت نکرده که برای من نماز قضا بخوانید . آیا من می توانم برای او نماز قضا بخوانم ؟
پاسخ – بله شما می توانید برای او نماز قضا بخوانید یا می توانید به دیگران بسپارید که برایشان نماز قضا بخوانند . چون ایشان وصیت نکرده و شما هم اطلاعی از نمازهای قضای او ندارید چیزی بعنوان وظیفه و تکلیف بر عهده ی شما نیست .
124 – اگر هنگام نماز خواندن بدون اینکه رویمان را از قبله برگردانیم با چشم به اطراف نگاه کنیم نمازمان باطل است؟
پاسخ – نماز باطل نیست ولی این کار کراهت دارد . وقتی انسان به نماز ایستاده است خوب نیست که زیر چشمی به اطراف نگاه کند . مثلا شما دارید با یک شخصیت بزرگی حرف می زنید یا او با شما حرف می زند ، خوب نیست که شما اطراف را زیر چشمی نگاه کنید در نماز هم این کار خوب نیست ولی نماز باطل نیست . سعی کنید که زیر چشمی به اطراف نگاه نکنید.
125 – لطفا سجده ی سهو در نماز را توضیح بدهید .
پاسخ – سجده ی سهو برای برخی امور سهویی در نماز است . مثل اینکه طرف اشتباه کرده تشهد یا سجده ی بیجا انجام داده است یا حرف بیجایی زده است . وقتی سجده ی سهو واجب شد ، بعد از سلام دادن نماز بدون اینکه روی از قبله برگرداند یا حرفی بزند و صورت نماز را بهم بزند به سجده می رود و می گوید : بسم الله و بالله السلام علیک ایهاالنبی و رحمة الله و برکاته یا بسم الله و بالله اللهم صل علی محمد و آل محمد ، از سجده سر برمی دارد و یک سجده ی دیگر می رود و می نشیند و تشهد می خواند و سلام آخر را یعنی السلام علیکم و رحمة الله و برکاته می دهد.
126 – حکم نماز و روزه ی فردی که عقب مانده ی ذهنی بوده است چیست؟
پاسخ – اگر عقب ماندگی به حدی بوده است که تشخیص نمی داده که باید نماز بخواند و نماز نخوانده است یا اهل تشخیص روزه نبوده است ، نمازهای این فرد قضا ندارد . اما اگر تشخیص می داده و کوتاهی کرده است ، نمازها قضا دارد و اگر روزه را تشخیص        نمی داده و نمی توانسته بگیرد روزها هم قضا ندارد .
128 – کار من بصورتی است که هر روز در شهرهای مختلفی هستم و ممکن است که ده روز هم در تهران باشم . تکلیف نماز من چیست؟
پاسخ – اگر شما سفرهای شغلی زیادی دارید و معمولا کمتر از ده روز یک مسافرت دارید و در سفر هستید، به فتوای اکثر مراجع تقلید نماز شما در این سفرهای کاری تمام است و روزه تان هم صحیح است . البته در این نظر تفاوت فتوا هم هست . شما با دفتر مرجع تقلید خودتان تماس بگیرید تا حکم شرعی شما دقیقا مشخص بشود .
130 – پدرم نماز نمی خواند . آیا می شود فرزندان به جای او نماز بخوانند ؟
پاسخ – تا وقتی پدر شما زنده باشد نمی توان به جای او نماز خواند حتی اگر خودش نماز نخواند . وقتی که پدر شما از دنیا رفت پسر بزرگ باید نمازهای قضایش را بجا بیاورد و اگر تنها یک فرزند پسر داشت او باید نمازهای قضای پدر را بجا بیاورد . ممکن است که دیگران هم بگویند که ما نمازهای قضای او را بجا می آوریم ، این اشکالی ندارد ولی  وظیفه ی پسر بزرگ است که آنرا بجا بیاورد. حتی تا وقتی ایشان زنده هستند نمی توان روزه بجایش گرفت و نماز قضا بجای ایشان خواند .

137 – آیا اگر رو به سفره نماز بخوانیم اشکال دارد ؟

پاسخ – اشکالی ندارد ولی برای نماز خواندن یک حکم کلی داریم . آنچه که در نماز خواندن باعث حواس پرتی انسان بشود کراهت دارد حتی اگر گل و نقاشی باشد . پس بهتر است که انسان برای خواندن نماز جایی را انتخاب کند که حواسش پرت نشود . پس خواندن نماز رو به سفره اشکالی ندارد ولی اگر موجب حواس پرتی انسان می شود بهتر است که انسان جای دیگری نماز بخواند .

148 – اگر مهر نماز به مرور زمان سیاه بشود استفاده از آن چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر مهر سیاه بشود ولی روی مهر جرمی نباشد و فقط رنگ عوض کرده است ، سجده بر آن اشکالی ندارد ولی اگر لایه ای از چرک روی آنرا گرفته باشد سجده روی آن صحیح نیست . مهرهایی که صرفا رنگ عوض می کنند اگر آنها را در آفتاب یا روی بخاری بگذارید بعد از چند روزی سیاهی آن برطرف می شود .
151 – چگونه سجده ی سهو در نماز واجب می شود ؟
پاسخ – در مواردی که سهوی در نماز پیش بیاید باید سجده ی سهو را بجا بیاوریم . مثل اینکه شخص تشهد یا سجده ای بیجا انجام بدهد یا سجده ای را فراموش بکند یا قیام بیجا داشته باشد یا کلام بیجاداشته باشد یا شک بین چهار و پنج درنماز برایش پیش بیاید . بعد از سلام نماز باید بلافاصله به سجده برود و بگوید : بسم الله و بالله السلام علیک ایها النبی و رحمه الله و برکاته یا بگوید : بسم الله و بالله اللهم صل علی محمد و آل محمد ، دو تا سجده پشت سرهم و بعد تشهد و بعد سلام آخر را بدهد .
152 – نماز نافله مغرب و عشاء را باید چطور بخوانیم ؟
پاسخ – نماز نافله ی مغرب ، باید بعد از مغرب خوانده بشود مگر اینکه کسی عذری داشته باشد و نافله ی نمازعشاء هم بعد از نماز عشاء خوانده می شود ولی اگر کسی عذری داشت می تواند قبل از آن هم بخواند .

156 – آیا می شود یازده رکعت نماز شب را کمتر خواند ؟
پاسخ – بله . اشکالی ندارد که کمتر بخوانید . اگر شما فرصت ندارید یا حالش را ندارید همان سه رکعت نماز شفع و وتر را بخوانید . اگر وقت باشد و شما تمام آنرا بخوانید ثواب بیشتری می برید و اگر مستحبات آنرا بجا بیاورید ثواب بیشتری خواهید برد.
160 – نماز حاجت را چگونه می خوانند ؟
پاسخ – چندین جور نماز حاجت وارد شده است که من یکی را می گویم و شما می توانید بقیه را در مفاتیح الجنان پیدا کنید. شخص دو رکعت نماز به نیت نماز حاجت می خواند و بعد هر حاجتی که دارد از خدا می خواهد .
161 – اگر در نماز چهار رکعتی بین رکعت سوم و چهارم شک کنم که رکعت دوم را خوانده ام یا نه ، تکلیف چیست ؟ 
پاسخ – اگر رکعت دوم را خوانده باشد رکعت سوم یا چهارم است و اگر رکعت دوم را نخوانده باشد رکعت دوم یا سوم است .پس این به شک بین دو و سه و یا شک بین سه و چهار برمی گردد که شک دارد دو رکعت خوانده یا سه رکعت ، اگر شک بعد از سجدتین  باشد بنا را بر رکعت سوم می گذارد و رکعت چهارم را هم می خواند و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نماز احتیاط نشسته می خواند . اگر شک دارد که رکعت سوم یا چهارم است بنا را بر چهار می گذارد و نماز را تمام می کند . و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نماز احتیاط نشسته می خواند .

162 – اگر هنگام نماز دامن نپوشیم ولی چادر بپوشیم ، نماز درست است ؟
پاسخ – اگر چادر کل بدن را که باید درهنگام نماز پوشیده باشد می پوشاند البته به جز صورت و دست و پا تا مچ اشکالی ندارد . اگر این پوشش در تمام حالات نماز هست اشکالی ندارد .

171 – در مورد نماز وحشت یا لیلةالدفن توضیحاتی بدهید .

پاسخ – شب اولی که میت دفن می شود ،مستحب است که افراد زنده برای او این نماز را بخوانند و ثوابش را برای او هدیه کنند . نماز لیلةالدفن جزو نمازهای مستحب است که اذان و اقامه ندارد و فقط تکبیرة الاحرام دارد و در رکعت اول بعد از حمد آیت الکرسی را     می خوانند و در رکعت دوم بعد از حمد ده مرتبه سوره ی قدر خوانده می شود و بعد از سلام ، ثواب این نماز را به فرد میت هدیه می کنند . این نماز به جماعت خوانده نمی شود .

174 – آیا در قنوت نماز می توان دعای فارسی خواند ؟

پاسخ – در قنوت خواندن دعای غیر عربی صحیح است .

189 – وقتی آینه یا مجسمه ای جلوی ما باشد ، آیا ما می توانیم نماز بخوانیم ؟
پاسخ – روبروی آینه و تصویر انسان یا حیوان ، نماز خواندن کراهت دارد . البته نماز باطل نیست ولی کراهت دارد و ثواب نماز کم می شود. بهتر است که روبروی آینه و تصاویر نماز نخوانید .
.
192 –آیا فردی که خودش نماز و روزه ی قضا داشته باشد می تواند برای پدرش نماز و روزه ی قضا بجا بیاورد ؟
پاسخ – اگر پدر فوت کرده باشد می توانید نماز قضا برای ایشان بجا بیاوریدحتی اگر خودتان نماز قضا داشته باشید . سعی کنید نماز قضای خودتان را زودتر بجا بیاورید.دیگر اینکه کسی که روزه ی قضا دارد نمی تواند روزه ی مستحب بگیرد . بعضی از فقهاء هم می گویند که فردی که روزه ی واجب بعهده ی او است نمی تواند روزه ی مستحب بگیرد . این حکم به روزه اختصاص دارد . اما اگر کسی نماز قضا دارد می تواند نماز مستحبی بخواند . فرد می تواند در روزهایی که روزه گرفتن مستحب است روزه ی قضا را بگیرد و     انشاء الله ثواب آنرا هم می برد .

196 – اگر نماز صبح قضا بشود آیا روزه باطل است ؟
پاسخ – البته نماز صبح نباید قضا بشود ولی اگر قضا شد روزه باطل نیست .
199 – شغل من طوری است که شنبه به مسافرت می روم و آخر هفته بر می گردم . حکم نماز و روزه ی من چیست ؟
پاسخ – در این مسئله تفاوت فتوا وجود دارد . بطورکلی اگر این رفت و آمد برای کار باشد یعنی سفر کاری است ، نظر اکثر مراجع تقلید این است که نماز کامل و روزه هم صحیح است . اما اگر سفر تفریحی است و سفر شغلی محسوب نمی شود ، نظر اکثر مراجع تقلید این است که نماز شکسته است و روزه هم صحیح نیست مگر اینکه آنجا ده روز بمانید . تفسیر مسئله را باید از دفتر مرجع تقلید خودتان بپرسید.

205 – اگر در نماز تسبیحات اربعه را کمتر یا بیشتر بخوانیم چه حکمی دارد ؟
پاسخ – در رکعت سوم و چهارم نماز ، تسبیحات اربعه را سه بار یا یکبار می گویند . بیشتر فقهاء فرموده اند که یک بارهم کفایت می کند . سه بار تسبیحات را همه صحیح     می دانند ولی دو بار تسبیحات را کافی نمی دانند . پس تسبیحات را یا یکبار یا سه بار باید خواند . اگر در نماز به نیت تسبیحات اربعه بیشتر از سه بار خوانده بشود ، این هم درست نیست .

221 – اگر در سجده ی نماز بیش از سه بار ذکر بگوییم ، اشکالی دارد؟

پاسخ – خیر اشکال ندارد . حداقل آن ، سه بار سبحان الله است و بیشتر هم مانعی ندارد ولی بهتر است که آنرا درعدد فرد ، مثلا پنج بار یا هفت بار بگویید .

242 – اگر من در هنگام نیت نماز بجای اینکه بگویم نماز عشا می خوانم بگویم نماز مغرب می خوانم ، نماز من چه حکمی دارد ؟

پاسخ – به زبان آوردن نیت نماز واجب نیست . حالا اگر آنرا به زبان آوردید و اشتباه گفتید مثلا اگر می خواهید نماز عشا را بخوانید و گفتید نماز مغرب ، این صحیح است و اشکالی ندارد.
249 – اگر زلزله و خورشید گرفتگی در کشورهای دیگر اتفاق بیفتد ، آیا نماز آیات بر ما واجب است ؟

پاسخ – اگر خورشید گرفتگی یا ماه گرفتگی قابل روئیت بود باید نماز آیات بخوانید و اگر زلزله در همان محلی بود که شما زندگی می کنید باید نماز آیات بخوانید ولی اگر شما خبر زلزله را شنیدید خواندن نماز آیات واجب نیست .

256 – آیا خانم می تواند با مانتو نماز بخواند ؟
پاسخ – باید خانم در حال نماز حجاب کامل را داشته باشد . خانم در نگاه نامحرم باید تمام بدن را بپوشانند به جز قرص صورت و مچ که اگر اینها باز باشد اشکالی ندارد ولی در نماز ، اکثر فقها می فرمایند که پوشاندن پاها تا مچ هم لازم نیست اگر نامحرمی نباشد . اگر چادر دردسترس نباشد خانم می تواند با مانتو هم نماز بخواند .
278 – استفاده از کتابهای دعا در هنگام خواندن نمازهای مستحبی چه حکمی دارد ؟ 
پاسخ – اشکالی ندارد .اگر انسان از حفظ بود می خواند و الا از روی کتاب دعا می خواند .
280 – پدر ما فوت کرده است ، آیا خواهرم می تواند بجای او نماز قضا بخواند  ؟
پاسخ – نماز و روزه ی پدر و مادر به عهده ی پسر بزرگ است و اگر تک پسر باشد  بعهده ی خود اوست حتی اگر هنگام فوت پدر بالغ نبوده ، بعد از بالغ شدن باید این تکلیف را انجام بدهد . حالا پسر بزرگ نماز و روزه ی پدر را بجا نمی آورد ، کسان دیگر هم    می توانند این کار را انجام بدهد .
281 – اگر بعد از خواندن نماز متوجه بشویم که در هنگام وضو یک بار آب روی دستمان ریخته ایم ، نماز ما چه حکمی دارد ؟
پاسخ – یک بار یا دو بار آب ریختن روی دست هنگام گرفتن وضو ، اشکالی ندارد .
282 – اگر بعد از خواندن نمازمتوجه بشویم که قبله را 45 درجه اشتباه ایستاده ایم و وقت نماز هم گذشته باشد ، حکم نماز ما چیست ؟ 
پاسخ – با فرض اینکه شما در قبله ی اشتباه ایستاده اید و نماز خوانده اید ، دیگر اینکه بعد از نماز متوجه شده اید ، دیگر اینکه انحراف خیلی زیاد نبوده است ، نماز خوانده شده  صحیح است و قضا ندارد .
285 – در ماه مبارک رمضان چند روزی به مسافرت کربلا رفتیم و در آنجا نماز را کامل خواندیم و روزه هم گرفتیم . آیا روزه ی ما صحیح است ؟
پاسخ – در چند نقطه مسافر می تواند نمازش را کامل بخواند.در مسجدالاحرام ، مسجد النبی ، مسجد کوفه و حرم امام حسین (ع) . فتوای اکثر فقها روی این چهار مکان است . این حکم اختصاص به نماز دارد . اگر کسی به این مکان ها مسافرت بکند و ده روز هم نماند ، می تواند نماز را کامل بخواند ولی نمی تواند روزه بگیرد . اگر کسی مسافر باشد نمی تواند روزه بگیرد . فقط در مدینه ، مسافر می تواند آن سه روز روزه ی حاجت را که وارد شده است بگیرد .
286 – آیا نماز عید فطر را می توان با پخش مستقیم از تلویزیون خواند ؟
پاسخ – اگر مقصود شما این است که به جماعت بخوانید ، خیر.  این درست نیست . اگر نماز عید را همراه با تلویزیون با نیت خودتان و فُرادا بخوانید اشکالی ندارد .
288 – اگر در هنگام روزه یا نماز سهوا غذایی که در لای دندان ها باقی مانده است فرو برود ، آیا روزه باطل است؟
پاسخ – در صورتی که سهوا باشد نماز و روزه باطل نیست . در روزه تاکید شده است که کسی که سحری می خورد و احتمال دارد که در لای دندانهایش چیزی باقی می ماند ، باید دندانهایش را خلال کند . حالا اگر سهوا در میان روز غذایی از لای دندانها بیرون آمد و خورده شد  ، روزه باطل نیست .
293 – یک خانمی که پنجاه و چند سال سن دارد و نمی داند که از زمانی که مکلف شده چقدر نماز قضا دارد چکار باید بکند ؟ آیا نمازی وجود دارد که بجای همه ی نماز قضاهای خود بخواند یا خیر؟
پاسخ – اگر نمی داند که نماز قضا دارد یا خیر ، وظیفه ای ندارد . البته اگر نماز قضا بخواند خوب است و اشکالی ندارد .   اگر می داند که نماز قضا دارد اما تعداد آن را نمی داند ، باید حداقل و کمترین مقداری را که یقین دارد قضا شده ، بجا بیاورد. البته خوب است که یک مقدار هم بیشتر بجا بیاورد.  فرض دیگر این است که مقدار و تعداد آن را می داند اما در سنی است که بجا آوردن آنها برای او مشکل است ، در این صورت هر مقداری را که توانست باید بجا بیاورد . مخصوصاً نسبت به روزه این مسئله بیشتر مطرح می شود . آن مقداری را هم که موفق نشد بجا بیاورد باید حتماً وصیت کند . نمازی وجود ندارد که فرد بخواند و جایگزین نمازهای قضای او بشود . گرچه در برخی از کتاب ها به نقل از حدیثی آمده که فلان نماز را بخوانند اگر چهل سال هم نماز قضا داشته باشند کفایت می کند . اما این مسئله صحیح نیست . فقها در فتوا دادن امثال این روایت را دیده اند . اما اگر کسی می داند که نماز قضا دارد ، حتی اگر یک عدد هم باشد باید همان نماز قضا را بجا بیاورد و نماز مستحب دیگری جایگزین آن نخواهد شد. البته ممکن است با خواندن آن نماز مستحب اجر و ثواب را ببرد . ویا اینکه اگر کسی نمی داند که نماز قضا دارد یا خیر و این نماز مستحب را بخواند ، ممکن است این نماز جایگزین نمازهای قضای ندانسته بشود .
294 – اگر مهری که با آن نماز می خوانیم شکسته باشد می توانیم آن را چسب زده و دوباره با آن نماز بخوانیم ؟
پاسخ – با مهر شکسته اشکالی ندارد و می توان نماز خواند . اما اینکه آن را چسب بزنید ، اگر پیشانی بر روی چسب قرار بگیرد ، سجده صحیح نیست . اما اگر بعد از چسب زدن ، دوطرف آن به حدی است که پیشانی بر روی مهر قرار می گیرد اشکالی ندارد .
– نماز نافله ی شب را چگونه می خوانند ؟
پاسخ – نماز شب یکی از نمازهای موکد مستحب است که آثار زیادی دارد . این نماز یازده رکعت است . ابتدا چهارنماز دو رکعتی به نیت نافله ی ( نماز مسحب) شب خوانده می شود و بعد یک نماز دو رکعتی به نیت نماز شَفع و یک نماز یک رکعتی به نیت نماز وَتر خوانده می شود . وقت نماز هم از نیمه شب تا اذان صبح است . هر چه به نماز صبح نزدیکتر باشد ثوابش بیشتر است . مقداری هم مستحبات دارد که اگر آن هم خوانده بشود ثوابش بیشتر است .
303 – پدرم نماز نمی خواند . آیا فرزندان می توانند بجای پدرنماز بخوانند ؟
پاسخ – خیر . تا وقتی پدر زنده است کسی نمی تواند به جای او نماز بخواند . اگر از دنیا برود می توانید نمازهای قضای او را بخوانید

304 – آیا باید نیت نماز را بر زبان بگوییم یا گفتن نیت در دل کافی است ؟
پاسخ – گفتن نیت در دل هم لازم نیست .همین قدر که شما ظهر نماز می خوانید به نیت نماز ظهر است و کافی است . اگر به زبان بگویید و در دل هم بگذرانید کافی است . همین قدر که فرد بداند چه نمازی را می خواند کافی است . آنچه مهم است قصد قربت است و دوری از ریا است .
310 – شوهر من به رحمت خدا رفته است و در آخر عمر حالش بد بود و در چهار سال آخر نتوانست نماز و روزه ی خودش را مرتب بجا بیاورد . تکلیف ما چیست ؟
پاسخ – هرجوری که ایشان نمازها را بجا آورده است درست است و قضا ندارد . اگر ایشان بخاطر بیماری نتوانسته اند که روزه بگیرند ، روزه ایشان قضا ندارد ولی باید    کفاره ی آنرا از مال ایشان بپردازید . روزه هایی که مربوط به زمان سلامتی ایشان بوده است و ایشان روزه نگرفته اند ، باید قضای آن بجا آورده شود . نمازهایی که مطمئن هستید ایشان نخوانده اند را هم باید بجا آورده شود . اگر ایشان یک فرزند پسر دارند ، باید نماز ها را این پسر بخواند و  اگر ایشان چند پسر دارند ، پسر بزرگتر باید نمازها و روزه ها را بجای پدر بخواند . اگر ایشان فرزندی ندارند و وصیت هم نکرده اند شما می توانید نماز و روزه بجای ایشان بجا بیاورید .
315 – آیا ما می توانیم نمازهای مستحبی و نماز والدین را نشسته بخوانیم ؟

پاسخ – اگر شما می خواهید برای والدین تان نماز قضای بخوانید ، نمی توانید نشسته بخوانید اما اگر شما می خواهید نماز مستحبی بخوانید و ثواب آنرا هدیه کنید یا می خواهید نماز والدین را بخوانید ، نشسته اشکالی ندارد . نمازهای مستحبی را می توان نشسته خواند حتی اگر کسی بتواند آنرا ایستاده بخواند . فرموده اند که اگر کسی نماز را نشسته خواند بهتر است که دوبار بخواند ولی اگر همان دو رکعت را خواند و ثوابش را هدیه کرد اشکالی ندارد .

316 – آیا در هنگام نماز خواندن می توان وسط سوره ، سوره را تغییر داد ؟

پاسخ – یک وقت انسان بقیه سوره را بلد نیست می تواند آنرا تغییر بدهد . یک وقت انسان سوره را بلد است و می خواهد وسطش سوره ی دیگری را بخواند ، فرموده اند که اگر سوره به نصف نرسیده است می توان اینکار را کرد ولی دو تا سوره است که اگر به نصف هم نرسد نمی توان آنرا تغییر داد ، یکی سوره توحید و یکی سوره کافرون است .
323– من چکار کنم که نمازهایم را مرتب بخوانم ؟
پاسخ – بعضی از والدین از فرزندانشان این گِله را دارند . بخشی از آن به برنامه ریزی در زندگی برمی گردد . می توانید ببینید که کدام نماز قضا می شود و علت آنرا بررسی کنید . آیا علت آن دیر خوابیدن یا کم خوابی است؟ آیا علت آن به تاخیر انداختن نماز و بعد فراموش کردن آن است ؟ آیا بخاطر اهمیت دادن به کار دنیاست ؟ آیا بخاطر کم اهمیت بودن نماز پیش شما است؟ پس علت را جویا بشوید و بعد آن علت را رفع کنید . اگر دیر می خوابید ، زودتر بخوابید یا اگر دیر شام می خورید ، زودتر شام بخورید . اگر خودتان نمی توانید بیدار بشوید بگویید که کسی شما را بیدار کند یا از ساعت استفاده کنیم . دیگر اینکه به معنویات اهمیت بیشتری بدهیم . چطور انسان غذا خوردن را یادش   نمی رود ؟ کتاب تشویق جوانان به نماز را مطالعه کنید .
324 – اگر در وسط نماز متوجه شدیم که قبله اشتباه است باید چکار کنیم ؟
پاسخ – اگر وسط نماز متوجه شدید که قبله اشتباه است ، کلام را قطع کنید و به سمت قبله بچرخید و نماز را ادامه بدهید ، نمازتان صحیح است .
325 – من وقتی به سن تکلیف رسیدم نماز خواندن را بلد نبودم . آیا من باید قضاهای این چندسال را بخوانم ؟
پاسخ – شما قضای نماز آن چند سال را کم کم بجا بیاورید .
326 - مسجد روستای ما امام جماعت ندارد  . یکی از اهالی روستا پیش نماز شده است . آیا می توانیم به او اقتدا بکنیم ؟ اگر عده ای اقتدا بکنند و عده ای اقتدا نکنند ، تکلیف نمازها چه می شود ؟
پاسخ – ما هنوز خیلی به روحانی و عالم نیاز داریم . اگر دسترسی به روحانی ندارید ، شما می توانید به یک نفر که عادل است و نماز را صحیح می خواند ، اقتدا کنید . اگر شما طرف را قبول دارید به او اقتدا کنید و نماز را به جماعت بخوانید . اگر طرف را قبول ندارید ، می توانید در نماز جماعت شرکت کنید و همراه با آنها نماز خودتان را بخوانید ولی اینجوری نباشد که توهین به پیش نماز و نماز جماعت مومنین باشد . اگر می خواهید همراه جماعت فرادا بخوانید باید نیت فرادا بکنید نه نیت جماعت . اگر فُرادا خواندن شما توهین به فرد یا جماعت نباشد اشکالی ندارد . و اِلا شما باید در خانه نماز بخوانید .
327 – اگر در بین نماز شک کنیم که نماز را اشتباه خوانده ایم ، می توانیم  نماز را قطع بکنیم ؟
پاسخ – بعضی ها می گویند که شکیات نماز سخت است و اگر ما اشتباهی بکنیم ، از دوباره نماز می خوانیم . یکسری موارد هست که اگر انسان در آنها شک کند باعث بطلان نماز می شود . مثل اینکه انسان در نماز دو رکعتی شک بکند که رکعت اول است یا دوم یا در نماز سه رکعتی شک کند که رکعت دوم است یا سوم ، در این موارد نماز باطل است . باید نماز را رها کرد و دوباره خواند ولی شکیاتی هستند که نباید نماز را شکست بلکه باید اعمالی را انجام داد . مثل شک بین رکعت سوم و چهارم که باید بنای نماز را بر رکعت چهارم گذاشت و بعد یک رکعت نماز ایستاده خواند . پس در این موارد نمی شد نماز را رها کرد و دوباره نماز خواند . اگر فردی در بین نماز شکی برایش پیش آمد که حکم آنرا نمی داند نباید نماز را بشکند بلکه بنا را بر طرفی بگذارد و نماز را ادامه بدهد به این قصد که بعد از نماز این مسئله را می پرسم اگر درست بود که نمازم صحیح است ولی اگر اشکال داشت دوباره نمازم را می خوانم . انسان در همه ی موارد شک نمی کند همان مواردی که شک می کنند می توانند شکیات آنرا یاد بگیرند تا به آن عمل کنند . 
333 – اگر نفهمیم که در نماز چه می خوانیم ، آیا نماز ما قبول است ؟
پاسخ- خیر نماز شما قبول نیست ولی ممکن است که نماز شما صحیح باشد . بسیاری از ما نماز صحیح می خوانیم و تکلیف از گردن ما برداشته می شود . روایت داریم که آن مقداری از نماز مورد قبول است که انسان با توجه بخواند . سعی کنیم نماز را با توجه بخوانیم .حالا اگر کسی طوطی وار هم نماز می خواند باید نمازش را بخواند و یعی کند که نمازش را با توجه بخواند .  خواندن نماز طوطی وار بهتر از نخواندن نماز است .
339 – آیا گفتن وعجل فرجهم  بعد از صلوات و بعد از نماز واجب است؟

پاسخ – خیر .اصل صلوات مستحب است ولی ثواب زیادی دارد . یک صلوات واجب است و آن در تشهد نماز است . بعضی از بزرگان و فقهاء توصیه می کنند که وعجل فرجهم صلوات در تشهد را نگویید .

340 – آیا در اذان نماز بعد از نام پیامبر واجب است که صلوات بفرستیم ؟

پاسخ – خیر .  مستحب است .

341 – در نمازم تشهد خواندم و بعد متوجه شدم که اشتباه کرده ام و بلند شدم و نمازم را ادامه دادم . آیا نماز من صحیح است ؟

پاسخ – بله. نمازتان صحیح است ولی بخاطر تشهد بیجایی که گفته اید بعد از تمام شدن سلام نماز باید دو تا سجده ی سهو بجا بیاورید . یعنی سجده می کنید و می گویید بسم الله و بالله اللهم صل علی محمد و آل محمد ، دو بار سجده می کنید و بعد تشهد می خوانید. حالا اگر کسی نمی دانست و سجده ی سهو بجا نیاورد بعدا می تواند قضای سجده ی سهو را بجا بیاورد .

342 – من چند سال بعد از نه سالگی نماز خوانده ام ولی نمی دانم چه مقدار نماز نخوانده ام و روزه نگرفته ام .تکلیف چیست ؟

پاسخ -  شما می توانید حداقلی که مطمئن هستید نماز نخوانده اید و روزه نگرفته اید را بجا بیاورید . اگر وقت کردید بیشتر بجا بیاورید بهتر است .

345 – مادرمن زانوهایش درد می کند و نمی تواند سجده بکند . او مهر را بالا        می آورد . آیا نمازش درست است؟

پاسخ – مادر شما تا آنجا که می تواند سرش را خم کند و سجده را بجا بیاورد و اگر   نمی تواند میزی جلویش بگذارد و روی آن سجده کند . الان جا مهری های پایه داری هست که برای نماز خواندن خوب است . اگر این کار هم برایشان امکان ندارد پیشانی را روی مهر بگذارند نه اینکه مهر را بر روی پیشانی بگذارند .

347 – آیا ما می توانیم برای بجا آوردن نمازهای قضا از دیگران کمک بگیریم ؟

پاسخ – خیر . تا شما زنده هستید کس دیگری نمی تواند نماز و روزه ی شما را بجا بیاورد .

348 – پسر و دختری که ازدواج کرده اند و به شهر دیگری رفته اند وقتی برای دیدن پدر و مادرشان به شهرشان می آیند ، تکلیف نماز آنها چیست ؟
پاسخ – اگر کسی از محل زادگاه خودش دل نکنده است و اعراض نکرده است یعنی اینکه بنا دارد روزی برگردد و در آنجا زندگی کند یا احتمال زندگی در آنجا را می دهد آنجا وطن او محسوب می شود ، نمازش کامل و روزه اش صحیح است . حالا اگر احتمال می دهد که دیگر نمی خواهد به محل زادگاهش برگردد یعنی اعراض کرده ، وقتی برای دیدن اقوام و فامیل به آنجا می رود نمازش شکسته است . اگر تصمیم دارد ده روز بماند نمازش کامل است . حالا اگر زن و شوهر به محل زادگاه شوهر می روند و شوهر اعراض هم نکرده ، مرد نمازش را کامل ولی خانم که اهل آن شهر یا روستا نیست نمازش را شکسته می خواند . برعکس آن هم صادق است .
362 – آیا هر اشتباهی در نماز با سجده ی سهو درست می شود ؟
پاسخ – خیر . بعضی از اشتباهات موجب بطلان نماز است ولی بعضی از اشتباهات سجده ی سهو دارد و در بعضی از اشتباهات باید قضای نماز بجا آورده شود مثل تشهد فراموش شده . موارد سجده ی سهو عبارت است از کلام و قیام و تشهد بی جا و شک بین رکعت چهار و پنج درنماز است.
363 – آیا اگر در نمازهای مستحب بعضی از قسمت ها را از روی مفاتیح بخوانیم اشکال دارد ؟
پاسخ – خیر اشکالی ندارد .
370 – وقتی ما به قم برای زیارت می رویم صبح می رویم و بعد از ظهر برمی گردیم . آیا ما باید نماز شکسته بخوانیم ؟

پاسخ – اگر سفر شما زیارتی است ، باید نماز را شکسته بخوانید . بعضی از فقها      می گویند که اگر کسی سفر زیاد داشته باشد باشد حتی سفر زیارتی ، باید نمازش را کامل بخواند .

371 – من نوزده سال دارم و تا الان نماز نخوانده ام یا یکی در میان خوانده ام . برای قضای نمازهایم چکار باید بکنم ؟

پاسخ – شما نمازهای قضای گذشته را به مرور زمان بخوانید . نماز قضا وقت معین ندارد و شما می توانید هر موقع که وقت کردید نماز قضا را بخوانید . شما باید هر چه زودتر نمازهای قضا را بخوانید .

 378 – خواندن نماز مرد با انگشتر طلا چه حکمی دارد؟
پاسخ – باطل است . اگر مرد با زیور طلا نماز بخواند ، نمازش باطل است .

382 – حکم نماز در قطار و هواپیما چیست ؟
پاسخ – اگر کسی نماز نخوانده باشد یا می داند که اگر به مقصد برسد به نماز نمی رسد باید در قطار یا هواپیما نماز بخواند . اگر شما بتوانید نمازتان را قبل از سوار شدن در قطار یا هواپیما بخوانید خیلی بهتر است . اگر فرصت نیست با طهارت وضو سوار هواپیما بشوید . البته قطار برای نماز نگه می دارد . در هواپیما امکان نگه داشتن نیست . پس سعی کنید که با وضو باشید و هر قدر از شرایط نماز را که می توانید رعایت کنید از جمله روبه قبله بودن ، قیام و رکوع . در قطار اینها امکان دارد البته کمی تکان       می خورد و ممکن است که قبله کمی انحراف داشته باشد ولی می شود نماز خواند . اگر در هواپیما جایی برای نماز بود درهمان جا نماز می خوانید ولی اگر جایی نبود روی صندلی خودتان نماز را بخوانید و اگر امکان داشت رو به قبله می شوید و می خوانید . برای سجده خوب است که چیزی به همراه داشته باشید ولی اگر چیزی به همراه نداشتید به گفته ی اکثر فقهاء می شود روی کاغذ هم سجده کرد . مقید باشید که در هیچ حالتی نمازتان قضا نشود . در این مواقع است که انسان باید امتحان بدهد که اهل نماز است یا خیر .
384 – اگر انسان در سفر مکه نداند که قبله از کدام طرف است ، نمازش چه حکمی دارد ؟
پاسخ – وقتی هواپیما از ایران حرکت می کند و به سمت عربستان می رود معمولا سر هواپیما رو به قبله است . وقتی داریم برمی گردیم سر هواپیما پشت به قبله است . خلبانها می دانند که قبله از کدام طرف است . اگر ما با جغرافیای محلی که سفر می کنیم آشنا باشیم ، می توانیم حدود قبله را تشخیص بدهیم و نماز را بخوانیم .
386 – اگر در نماز کمی حرکت کنیم مثلا کسی به ما تنه بزند و ما حرکت کنیم ، نماز ما چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر صورت  نماز به هم نخورد نماز باطل نیست . ولی اگر جمله ای در همان حال گفته شده باشد ، آنرا تکرار کنید و نمازتان صحیح است .

389 – شک بعد از محل به چه شک هایی گفته می شود ؟ ( نماز)
پاسخ – معمولا این اصطلاح بیشتر در شک نماز بکار برده می شود و معنایش این است که شک در جزئی است که محل آن گذشته است و وارد جزء بعدی شده است . فردی سر از سجده بر می دارد و تشهد می خواند و در وسط آن شک می کند که دو تا سجده انجام داده است یا یکی ، این شک بعد از محل است زیرا محل سجده گذشته است و فرد در محل تشهد است . این شک اعتباری ندارد .
401 – اگر به امام نماز جماعت شک داریم  آیا می توانیم به او اقتدا کنیم ؟

پاسخ – مثلا شما امام جماعت را عادل می دانستید ولی حالا شک دارید که عادل است یا خیر ، دراین صورت می توانید اقتدا بکنید . از طرفی می دانید که امام جماعت شخص گناهکاری بوده است ولی نمی دانید که توبه کرده است یا نه ، در این صورت شما     نمی توانید اقتدا کنید . در ضمن به وسوسه ی شیطان هم توجه داشته باشید که شما را از نماز جماعت باز ندارد .

402 – استفاده از مُهرهای شماره انداز نماز چه حکمی دارد ؟

پاسخ – اشکالی ندارد . این مُهرها بگونه ای است که وقتی سجده روی آن می کنیم مقداری پایین می رود و توقف می کند . این مقدار حرکت اشکالی ندارد .

404 – من در دوران نوجوانی در مورد روزه و نماز کاهلی کرده ام . نسبت به      روزه ها و نمازهای  گذشته چکار کنم ؟

پاسخ – در مورد نمازهای قضا شده ، هر وقت که شما می توانید و فرصت دارید آنها را بجا بیاورید . نماز قضا وقت معینی ندارد . مثلا نماز قضای صبح را می توانید در شب بخوانید . در مورد روزه های قضا آنها را بجا بیاورید . هر مقدار از روزه ها را که توانستید بگیرید و بقیه آنها را وصیت کنید که از اموالتان بجا بیاورند و باید کفاره ی روزه ها را هم بدهید که همان یک مد طعام یا 750 گرم طعام است که باید آنرا به فقیر بپردازید . اگر روزه های شما عمدی بوده است باید کفاره ی شصت تایی بپردازید .

405 – چکار کنیم که هنگام نماز خواندن حواس مان پرت نشود ؟

پاسخ – شما اسباب حواس پرتی را از خودتان دور کنید . مستحب است که انسان در خانه نمازخانه داشته باشد . یعنی در جای خاصی نماز بخواند که روبرویش عکس نباشد و سر و صدا هم نباشد . اگر شما به مسجد بروید و در نماز جماعت شرکت کنید    حواس تان بیشتر جمع است . دیگر اینکه توجه به معنای نمار هم کمک می کند و دیگر اینکه نگاه کردن به یک نقطه باعث تمرکز در نماز می شود .هنگام قیام به محل سجده  و هنگام رکوع به بین القدمین و هنگام تشهد به دامن خودتان نگاه کنید .

6/7/90
407-  من بیست و سه سال دارم و احساس می کنم که نمازهایم را اشتباه خوانده ام . چکار کنم ؟
پاسخ – شما به این احساسات توجه نکنید . شک های گذشته هم اعتبار ندارد . مواظب وسوسه ی شیطان باشید .
408 – یک طرف مهرها نوشته دارد و یک طرف آن صاف است . آیا فرقی می کند که با کدام طرف آن نماز بخوانیم ؟ آیا سجده روی نوشته ها اشکال دارد ؟
پاسخ – توصیه ی ما به مهرسازان این است که چیزهایی روی مهر ننویسد یا روی آن آئینه نگذارید . اینها توصیه ی دین نیست . خوب است روی آن طرف مهر که نوشته ندارد سجده کنید ولی طرفی هم که نوشته دارد اگر پیشانی شما روی کل آن قرار       می گیرد هر چند که بریده بریده هم باشد سجده اشکالی ندارد .
410 – اگر خانمی عذر شرعی داشته باشد آیا می تواند نمازهای قضایش را بخواند ؟
پاسخ – اگر منظور شما عادت ماهیانه است ، خانم نمی تواند نماز ادا ، قضا و مستحبی بخواند ولی مستحب است که در اوقات نماز بر سجاده بنشیند و مشغول ذکر بشوند.
412 – اگر لکه ی خونی روی لباس باشد و ما با آن نماز بخوانیم و فراموش کنیم و بعد از نماز یادمان بیاید، آیا این نماز صحیح است ؟ 
پاسخ – اگر مجموع لکه های ی خون روی لباس از دو انگشت کمتر باشد نماز صحیح است . ولی اگر از دو انگشت بیشتر باشد و طرف می دانسته که لباسش نجس است و فراموش کرده است که لباسش را عوض کند ، باید نماز را دوباره بخواند . حالا اگر     نمی دانسته که قسمتی از لباس نجس است ، نمازش صحیح است . برای نمازهای بعدی باید لباسش را آب بکشد .

414 – برادر من ناشنوا است و نمی تواند نماز قضای پدر و مادرم را بخواند . آیا بر من واجب است که نمازهای قضای آنها را بخوانم ؟
پاسخ – خیر . نماز قضای پدر و مادر بر پسر بزرگتر واجب است و بر شما واجب نیست ولی خوب است که نمازهای قضای آنها را بجا بیاورید  .
419– زمان دقیق نافله ی صبح چه وقتی است ؟ 
پاسخ – نماز نافله صبح یعنی دو رکعت نماز مستحب پیش از نماز صبح که ثواب زیادی دارد .  وقت آن از نماز صبح است و پایان آن تا طلوع آفتاب است . اگر خواندن آن باعث قضا شدن نماز صبح بشود ، باید نماز صبح خوانده بشود. اگر کسی نماز شب را    می خواند بعد از آن می تواند نافله ی صبح را هم بخواند .

423 – چندسال پیش ضربه مغزی شده ام. الان وسط نماز خواندن یادم می رود که باید چکار بکنم . تکلیف چیست ؟ 
پاسخ – اگر یادتان می آید می توانید چند لحظه ای صبر کنید تا یادتان بیاید که صورت نماز بهم نخورد ولی اگر کلا یادتان نمی آید که باید چکار کنید و صورت نماز بهم      می خورد ، باید نماز را رها کنید و مجدد نماز بخوانید .
424 – آیا کسی که نماز قضا دارد باید بدون فوت وقت نماز قضا را بجا بیاورد یا هر وقت که شد می تواند آنرا بجا بیاورد ؟
پاسخ – بهتر است که بدون فوت وقت این کار را بکند . بعضی از فقهاء احتیاط کرده اند که قبل از خواندن نماز بعدی ، نماز قضای قبلی را بخوانیم . فرموده اند که در خواندن نماز قضا نباید تاخیر بشود. خواندن نمازقضا وقت معینی ندارد.
426 – اگر در رکعت سوم نماز یادمان آمد که تشهد نخوانده ایم .باید چکار کنیم ؟
پاسخ – اگر در رکعت سوم پیش از رکوع متوجه بشوید که تشهد رکعت دوم را    نخوانده اید باید بدون رکوع به زمین بنشینید و تشهد را بخوانید و نماز را ادامه بدهید و احتیاط آن است که بخاطر قیام بیجا دو سجده ی سهو بجا بیاورید .اگر وارد رکوع شدید دیگر امکان برگشت نیست . در این صورت نماز را ادامه می دهید و بعد از سلام نماز قضای تشهد را بجا می آورید ولی نیت را به زبان نمی آورید و بعد از تشهد دو سجده ی سهو بجا می آورید .

447 – آیا با وضوئی که قبل از اذان داشتیم می توانیم نماز بخوانیم ؟
پاسخ – بله . تا وقتی وضوء باطل نشده است می توان با آن نماز بخوانیم .
449 – آیا در مسافرت می توانیم نماز قضا بخوانیم ؟
پاسخ – بله . در مسافرت هم می توان نماز قضای کامل و هم نماز قضای شکسته خواند . در سفر نمازهای ادای مسافر دو رکعتی می شود نه نمازهای قضا .
– اگر کسی ناخن کاشته باشد و لاک بزند ، نمازش چه حکمی دارد ؟
پاسخ – بعضی از فقهاء می فرمایند که اگر طرف می داند که این ناخن و لاک مانعی برای وضو و غسل است ، این کار جایز نیست . عده ای می فرمایند : اصل کار اشکال ندارد ولی دو تا حکم تبعی دارد . اگر این کار آرایش و زینت بحساب بیاید باید از نگاه نامحرم پوشانده بشود و دیگر اینکه هنگام وضو و غسل باید این مانع را برطرف کند حتی اگر باید وقت صرف آن بکند ولی اگر امکان ندارد و مشقت زیاد دارد و فرصت نیست که این کار را انجام بدهد ، می تواند وضو بگیرد و نمازش را بخواند .
455 – کسی که به نماز اهمیت نمی دهد رفت و آمد با آنها چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر فرد از اقوام نسبی شماست نباید با آنها قطع رابطه بکنید اما رفت و آمد با آنها نباید بگونه ای باشد که تایید بر بی نمازی آنها بشود . شما باید امر به معروف و نهی از منکر بکنید بشرط اینکه اختلافی پیش نیاید . اگر از کمی رفت و آمد شما ، آنها متوجه شدند که شما بخاطر بی نمازی با آنها کم رفت و آمد می کنید این خودش یکی از مراتب امر به معروف و نهی از منکر است . شما ببینید که رفت و آمد تاثیر دارد یا ترک رفت و آمد .
456 – اگر در سفر نماز ما قضا شد وقتی به شهر خودمان رفتیم باید نماز قضا را کامل بخوانیم یا شکسته  ؟
پاسخ – باید نماز قضای سفر ،  مثل زمان سفر شکسته باشد .
 464 – اگر در نماز جماعت فاصله ی صفوف زیاد باشد مثلا دو متر باشد ،نماز چه حکمی دارد ؟
پاسخ - فردی که فاصله اش با فرد جلویی یا فرد کناری دومتر باشد نمازش درست نیست . حداقل فاصله باید یک گام یعنی 70 الی 80 سانتیمتر باشد .
428 – آیا نماز خواندن در اتاقی که عکس های فوتبالیست ها یا هنرمندان باشد اشکالی دارد و دل بستن به این عکس ها حرام است ؟
پاسخ- نماز خواندن در جایی که تصویر انسان باشد کراهت دارد یعنی ثواب نماز کم   می شود . دل بستن به این عکس ها اگر دل بستن به نامحرم باشد حرام است ولی اگر از جهت دیگری است مثلا به فردی که از لحاظ علمی بالاست دل بستگی وجود دارد این اشکالی ندارد . پس اگردل بستن شهوانی نباشد اشکالی ندارد .
432 – اگر هنگام نماز حرکاتی انجام بدهیم که بچه ای که گریه می کند ساکت بشود ، آیا نماز باطل است ؟
پاسخ – اگر حرکاتی باشد که صورت نماز بهم بخورد یا آرامش بدن هنگام اذکار نماز بهم بخورد ، نماز باطل است ولی اگر در حد اشاره با دست باشد اشکالی ندارد .
433 – من متولد تهران هستم . در کرج زندگی می کنم و خانه ی پدری من هم در لاهیجان است و بعضی مواقع به آنجا می رویم . در لاهیجان نماز من چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر لاهیجان زادگاه پدری شما باشد و شما خودتان اهل آنجا نباشید یعنی آنجا وطن شما نباشد ، شما باید نماز را شکسته بخوانید .
436 – اگر بعد از تشهد رکعت دوم در نماز سه رکعتی ، سلام بدهیم ، نماز ما چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر شما صورت نماز را بهم بزنید نماز باطل است ولی اگر بعد از سلام دادن حواستان نبود و صورت نماز را بهم نزدید و رکعت بعدی را خواندید و سلام دادید ، نماز شما صحیح است . و باید دو تا سجده ی سهو بجا بیاورید .
437 – اگر ما ذکر رکوع  و سجده را در نماز اشتباه بگوییم ، نماز چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر سهوا باشد اشکالی ندارد و اگر عمدا هم باشد خیلی از فقهاء گفته اند که اشکالی ندارد . بهتر است که در رکوع بگویید : سبحان ربی العظیم و بحمده یا سه مرتبه سبحان الله و در سجده بگویید : سبحان ربی الاعلی و بحمده .
439 – آیا هنگام تکبیرة الاحرام نماز ما باید دست ها را تا گوش بالا ببریم ؟
پاسخ – خیر . مستحب است که این کار را بکنید . اگر دستها را بالا نبرید نماز صحیح است .
440 – قیام متصل به رکوع در نماز را توضیح دهید .
پاسخ – قیام متصل به رکوع یعنی ایستاده به رکوع رفتن . ما در نماز چهار تا رکوع داریم . هر چهارتای آن واجب است که  دو تای آن رکن است و دو تای آن واجب غیر رکنی است . یکی قیام تکبیرةالاحرام است که رکن است . یکی قیام هنگام قرائت که رکن نیست ولی واجب است . یکی قیام متصل به رکوع است و یکی قیام بعد از رکوع است که طرف باید بعد از رکوع کامل بایستد و بعد به سجده برود . بعضی ها بخاطر سریع خواندن نماز این را رعایت نمی کنند . قیام متصل به رکوع زمانی ترک می شود که شخص رکوع را یادش برود و به سجده برود و پیش از اینکه به سجده برود برگردد و به حالت رکوع برود ، این فرد از حالت ایستاده به رکوع نرفته است . در این حالت قیام متصل به رکوع ترک شده است .
443 – در سوم دبستان که بودم بزرگترها می گفتند که نمی خواهد روزه بگیری زیرا ضعیف هستی . حالا وظیفه ی من چیست ؟
پاسخ – ما به پدرها و مادرها می گوییم که دلسوزی بیجا نداشته باشید . ما نمی توانیم بطور کلی بگوییم که فلانی ضعیف است و نمی تواند روزه بگیرد . در اینجا کفاره بر شما واجب نیست ولی قضای آن بر شما واجب است ولی باید برای هر روز که تاخیر افتاده فدیه بپردازید .( 750 گرم طعام به فقیر )
468 – آیا واجب است که در گوش چپ نوزاد اذان گفته بشود .؟( نماز )
پاسخ – خیر مستحب است که در گوش راست اذان و در گوش چپ اقامه گفته بشود .
476 – اگر بعد از رکوع متوجه شدیم که ذکر حمد را اشتباه خوانده ایم حکم نماز چیست ؟
پاسخ – اگر بعد از رکوع متوجه شدید نماز صحیح است ولی اگر قبل از رکوع متوجه شدید که حمد را اشتباه خوانده اید باید رفع اشتباه کنید یعنی برگردید و از آنجا که اشتباه خواندید بطور صحیح بخوانید .
477 – اگر غسلی بر گردن من باشد و یادم برود و نماز بخوانم و روزه بگیرم ، آیا باید نمازها را قضا کنم ؟
پاسخ – اگر غسلی بر گردن شما بوده و انجام نداده اید ، باید نمازها را قضا کنید ولی روزه های تان درست است .
479 – اگر ما نسبت به قبله شک داشته باشیم و نماز بخوانیم . نماز ما چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر شما شک دارید باید تحقیق کنید ، اگر به نتیجه نرسیدید ، به سمتی که احتمال می دهید درست است نماز بخوانید . اگر بعد فهمید که انحراف کم بوده است نماز اشکالی ندارد . ولی اگر فهمید که پشت به قبله بوده است باید نماز را دوباره بخواند .
480 – آیا ادکلن نماز را باطل می کند ؟
پاسخ – خیر . معطر بودن برای نماز مستحب است ولی ادکلن نباید نجس باشد.می گویند که بیشتر ادکلن ها الکل دارد . اگر شما نمی دانید که این الکل از نوع نجس است یا پاک ، این برای شما حکم پاک را دارد و استفاده از آن اشکالی ندارد .
484 – من نماز یکسال خانمی را که فوت کرده دارم می خوانم . اگر من به مسافرت بروم که نماز خودم شکسته باشد ، باید نماز آن خانم را هم شکسته بخوانم یا خیر ؟
پاسخ – نماز قضا در مسافرت هم طبق اصلش باید خوانده بشود . شخص در مسافرت باید قضای نماز کامل را کامل بجا بیاورد . نمازی که شما از طرف میت می خوانید نماز کامل است . پس شما باید در مسافرت نماز میت را کامل بجا بیاورید مگر اینکه بگویند مقداری نماز شکسته بخوانید .
492 – آیا اگر در نماز چهار رکعتی ، در رکعت سوم بجای تسبیحات ، حمد بخوانیم اشکال دارد ؟
پاسخ – می توان بجای تسبیحات در رکعت سوم و چهارم حمد بدون سوره خواند. ولی اگر بنا بوده که طرف تسبیحات بخواند ولی سهوا حمد خوانده است ، فرموده اند که اگر پیش از رکوع یادش آمد باید برگردد یا تسبیحات اربعه را بخواند یا حمد بدون سوره را بخواند ولی اگر وارد رکوع شد و متوجه شد نمازش درست است و باید آنرا ادامه بدهد .
 
495 – اقتدا به امام جماعت در نماز تا چه موقع درست است ؟
پاسخ – اقتدای به امام جماعت در حال قرائت و قنوت اشکال ندارد و در رکوع نهایت آن است . یعنی شما در حال قرائت و قنوت و رکوع می توانید اقتدا بکنید . اگر شما در تشهد آخر نماز به نماز رسیدید ، شما می توانید تکبیرة الاحرام را بگویید و بنشینید ، بعد که امام جماعت سلام داد ، شما نمازتان را ادامه بدهد .این یک رکعت حساب نمی شود ولی ثواب دارد .
505 – چون من پرستار چند تا بیمار در خانه هستم و بیش از حد خسته هستم ، آیا می توانم نمازم را نشسته بخوانم ؟
پاسخ – تکلیف شما این است که وقتی شما خسته نیستید نمازتان را ایستاده بخوانید اما اگر کار زیاد بوده و شما خسته شده اید و دارد وقت نماز می گذرد ، می توانید نماز را نشسته بخوانید و لی اگر اول وقت نماز است و شما خسته هستید می توانید استراحت بکنید و بعد نمازتان را ایستاده بخوانید .
506 – آیا در نماز جماعت می توان در هنگام رکوع اقتدا کرد ؟ 
پاسخ – هم در رکوع و هم در قبل از رکوع می توان اقتدا کرد . اگر در رکوع ما به ذکر امام هم نرسیم ولی آنرا درک کنیم می توانیم اقتدا بکنیم . در رکعت سوم و چهارم می توان به امام جماعت اقتدا کرد بشرط اینکه فرد بتواند حمد و سوره اش را بخواند . اگر احتمال می دهد که به حمد و سوره نمی رسد باید صبر کند تا امام نمازش تمام بشود  . در رکعت آخر وقتی امام تشهد را می خواند فرد می تواند اقتدا بکند و بنشیند و بعد که تشهد امام تمام شد ، بلند بشود و حمد و سوره اش را بخواند . این کار ثواب دارد .
507 – آیا برای هر نماز خواندن اذان و اقامه لازم است ؟
پاسخ – برای هر نمازی اذان و اقامه وارد نشده است . اذان و اقامه پیش از نمازهای واجب و یومیه و نمازهای قضا لازم است . نماز جمعه جزو نماز یومیه است واذان واقامه دارد . نماز طواف ، میت و آیات  اذان و اقامه ندارد .  نمازهای مستحب اذان و اقامه ندارد . اگر شخص بین دو نماز فاصله نینداخت اگر برای نماز اولی اذان و اقامه گفته باشد برای نماز دوم اقامه کافی است . در نماز جماعت اذان و اقامه از شما ساقط است . اذان و اقامه واجب نیست ولی مستحب موکد است .
511 – آیا خواندن اذان و اقامه نماز از گردن خانم ها ساقط است ؟
پاسخ – خیر . قبل از خواندن نمازهای واجب خواندن اذان و اقامه مستحب است . اگر منظورشان گفتن بلند اذان است که باید گفت خانم ها با صدای بلند اذان نمی گویند . البته گفتن اذان و اقامه موارد دیگری هم دارد . بعضی از فقها می گویند که برای نماز جماعت اگر خانم اذان بگوید کافی نیست .
514– آیا اگر کسی خودش نماز قضا داشته باشد می تواند برای پدرش نماز قضا بخواند ؟
پاسخ – اشکالی ندارد . کسی که خودش نماز قضا دارد می تواند برای پدر و مادر متوفای خود نماز قضا بخواند و روزه بگیرد . کسی که روزه ی قضا بعهده اش هست نمی تواند روزه ی مستحبی بگیرد .
524 – آیا می شود پشت سر امام جماعتی که در تلویزیون نماز می خوانند نماز خواند ؟
پاسخ – خیر نمی شود به تلویزیون یا رادیو اقتدا کرد
530 – آیا می توان روی فرشی که نجس است نماز خواند یا پتویی روی آن بیندازیم و روی آن نماز بخوانیم ؟
پاسخ – اشکالی ندارد . برای نماز خواندن فرش نباید پاک باشد مگر اینکه آنجایی که شما می ایستید خیس باشد و پای شما نجس بشود که این اشکال دارد . اگر فرش نجس باشد ولی خشک باشد و پای شما هم خشک باشد اشکالی ندارد . فقط محل گذاشتن پیشانی روی مهر باید پاک باشد و بقیه قسمت هایی که روی آن نماز می خوانیم لازم نیست که پاک باشد .
531 – اگر بعد از وضو بفهمیم که مانعی روی ناخن ما بوده است آیا نماز صحیح است ؟
پاسخ – اگر بعد از وضو بفهمیم که مانع قبل از وضو هم بوده است ، این وضو باطل است و باید مجددا وضو بگیریم و اگر با این وضو نمازی خوانده باشید آن نماز هم باطل است .
532 – اگر نماز صبح ما قضا بشود ، آیا نمازهای بعدی که می خوانیم باطل است ؟
پاسخ – اگر نماز شما قضا شد در اولین فرصت نماز قضا را بجا بیاورد ولی اگر آنرا بجا نیاورد و نماز ظهر را بخواند نماز صحیح است و باطل نیست . بعضی از فقها     می فرمایند که مستحب است که نماز صبح را بجا بیاورد و بعد نماز ظهر را بخواند . اگر فردی نماز قضای صبح را نخواند و نماز ظهر را بخواند ، نمازش صحیح است .
536 – آیا خانمی که عذر شرعی دارد و نمی داند که پاک شده است یا خیر ، باید نمازش را بخواند ؟
پاسخ – خیر .اگر نمی داند که پاک شده است یا خیر لازم نیست که نمازش را بخواند .
543 – مهرهایی که بصورت آئینه ای است ، اگر پیشانی ما روی آئینه و قسمتی از مهر باشد آیا نماز صحیح است ؟
پاسخ – برخورد قسمتی که آئینه دارد اشکالی ندارد . مقداری از مهر که بر پیشانی شما قرار می گیرد نباید از یک بند انگشت کمتر باشد . دیگر اینکه ما به مهرسازان گفته ایم که مهرهای سجده را با آئینه و نقش و نگار تزئین نکنید . گاهی اوقات ممکن است که اشکال داشته باشد . اگر شما مهر آئینه دار دارید سعی کنید در قسمت بدون آئینه سجده کنید ولی اگر قسمتی از پیشانی روی آئینه و مهر گذاشته بشود اشکالی ندارد .
547 – کسی که بین نماز شک می کند که تشهد خوانده است یا نه ، چکار باید بکند ؟
احتمالا ایشان باید در رکعت دوم باشند که شک بکنند تشهد خوانده اند یا نه . و باید قبل از سجده یا بعد از وارد شدن در رکعت سوم شک کنند . اگر شخص دارد سلام می دهد و شک می کند که  تشهد خوانده یا نه ، انشاء الله تشهد خوانده است . اگر برای رکعت سوم ایستاده ، انشاء الله تشهد خوانده است ولی اگر هنور نایستاده است و سلام نداده است ، باید تشهد را بخواند . پس اگر از محل تشهد گذشته باشد یعنی وارد جز بعدی شده است و دارد سلام می دهد یا برای رکعت بعدی ایستاده است ، اعتنا نکند و نماز را ادامه بدهد . ولی اگر از محل تشهد نگذشته است و وارد جز بعدی نشده است باید تشهد را بخواند .
550 – من همه ی نمازهایم را سر موقع می خوانم ولی در مورد نماز صبح بعضی مواقع خواب می مانم . چکار کنم که صبح ها خواب نمانم ؟
پاسخ – شما باید آسیب شناسی کند یعنی باید علت اینکه شما صبح ها خواب می مانید و نمازتان قضا می شود را پیدا کنید . آیا بخاطر دیر شام خوردن یا دیر خوابیدن است یا بخاطر زحمت های روز است یا بخاطر بیماری است . از طرفی شاید شما ساعت ندارید یا کسی نیست که شما را بیدار کند . شما شام را زودتر بخورید وشب زودتر بخوابید . اگر کار شما خیلی سخت است در روز نیم ساعت استراحت کنید که خستگی شبانه ی شما کم بشود. شما می توانید به کسی بسپارید که شما را از خواب بیدار کند و دیگر اینکه اراده کنید که صبح بلند بشوید . شما برای کارهای مهم سعی می کنید که زود بیدار بشوید و کاری مهمتر از نماز وجود ندارد .
553 – رفت و آمد با دوستی که نماز نمی خواند چه حکمی دارد؟
پاسخ – اگر ارتباط شما تاثیر گذار روی او باشد و برای شما مفسده ای نداشته باشد ، واجب است که با او رفت و آمد کنید . گاهی واجب است که ترک مراوده کنید یعنی اگر شما با او رفت و آمد نداشته باشید ، او اهل نماز می شود و در اینجا امر به معروف می شود . گاهی اوقات رفت و آمد شما ضرر دارد یعنی اینکه ممکن است روی شما اثر بگذارد یا دیگران شما را متهم کنند که با افراد بی نماز مراوده دارید ، در اینحا هم ترک مراوده لازم است .
568 – نماز نافله ی شب و نماز مغرب چند رکعت است ؟
پاسخ –  نماز نافله ی شب همان نماز شب است که مستحب است و ثواب زیادی دارد و وقت آن از نیمه شب تا اذان صبح است . و هر چه به نماز صبح نزدیکتر باشد ثواب بیشتری دارد . کسانی که می دانند خواب می مانند می توانند نماز شب را قبل از نیمه شب بخوانند. اگر کسی قبل از اذان شروع به نماز خواندن کرد و نماز تا بعد از اذان صبح ادامه داشت اشکالی ندارد . نماز شب یازده رکعت است که هشت رکعت آن به نیت نماز شب یا نافله ی شب خوانده می شود ، دو رکعت بعد به نیت نماز شفع و یک رکعت به نیت نماز وتر خوانده می شود . آداب مستحبی هم دارد . در قنوت آن برای چهل مومن دعا می شود و مستحب است که هفتاد مرتبه بگوید : استغفرالله ربی اتوب الیه و سی صد مرتبه بگوید : العفو . نافله ی نماز مغرب چهار رکعت است یعنی دو تا دو رکعت که بعد از نماز مغرب به نیت نافله ی مغرب خوانده می شود. نافله ی نمازعشاء هم دو رکعت است که بعد از نماز عشاء خوانده می شود.
569 – اگر نمازهای پنج گانه را در پنج وقت بخوانیم چه حکمی دارد ؟
پاسخ- شما نماز را در وقت بخوانید و اگر در پنج نوبت هم خواندید اشکالی ندارد. اگر نمازها را در سه نوبت هم بخوانید اشکالی ندارد .
570 – اگر کسی در هنگام خواندن نماز یادش بیاید که مسح سر و پا نکشیده است حکم آن چیست ؟
پاسخ – اگر انسان در هنگام نماز متوجه بشود که وضویش باطل است نمازش صحیح نیست و باید نمازش را دوباره بخواند .
571 – اگر در نماز ذکر رکوع  و سجده را جابجا بگوییم چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر سهوا باشد اشکالی ندارد . بسیاری از فقها فرموده اند که اگر عمدا هم باشد اشکالی ندارد .
573 – اینکه می گویند اگر دو مسلمان با هم قهر کنند نمازشان باطل است ، صحیح است ؟
پاسخ – خیر . نمازشان باطل نیست بلکه نمازشان مورد قبول نیست یعنی پذیرفته نمی شود و نمره ی مثبت هم نمی گیرد .
576 – اگر در بین نماز ندانیم که چند رکعت خوانده ایم یا بفهمیم که نمازمان را اشتباه خوانده ایم آیا می توانیم نمازمان را قطع کنیم یا سلام بدهیم ؟
پاسخ – اگر شما در بین نماز کمی فکر کنید و ندانید که کدام رکعت هستید نماز شما باطل است . اگر در بین نماز بفهمید که نمازتان باطل است می توانید نماز را رها کنید و دوباره بخوانید . در شک بین چهار و شش فرموده اند که اگر در حالت نشسته کسی سر از سجده برداشته و یک تشهد و سلام باقی مانده  ، می تواند آنرا تمام کند. و بعد نماز را دوباره بخواند .
578 – مرتب در نماز اشتباه می کنم و بین رکعت ها شک می کنم . من باید چکار کنم ؟ 
پاسخ – اگر شما مرتب شک می کنید نباید به آن اعتنا کنید تا مشکل شما برطرف بشود . یک وقت شما نماز را یاد نگرفته اید و اشتباه می خوانید ، در این صورت باید نماز را یاد بگیرید ولی یک وقت می خوانید و آنرا تکرار می کنید که در این صورت نباید به آن اعتنا کنید.
576 – اگر در بین نماز ندانیم که چند رکعت خوانده ایم یا بفهمیم که نمازمان را اشتباه خوانده ایم آیا می توانیم نمازمان را قطع کنیم یا سلام بدهیم ؟
پاسخ – اگر شما در بین نماز کمی فکر کنید و ندانید که کدام رکعت هستید نماز شما باطل است . اگر در بین نماز بفهمید که نمازتان باطل است می توانید نماز را رها کنید و دوباره بخوانید . در شک بین چهار و شش فرموده اند که اگر در حالت نشسته کسی سر از سجده برداشته و یک تشهد و سلام باقی مانده  ، می تواند آنرا تمام کند. و بعد نماز را دوباره بخواند .
578 – مرتب در نماز اشتباه می کنم و بین رکعت ها شک می کنم . من باید چکار کنم ؟ 
پاسخ – اگر شما مرتب شک می کنید نباید به آن اعتنا کنید تا مشکل شما برطرف بشود . یک وقت شما نماز را یاد نگرفته اید و اشتباه می خوانید ، در این صورت باید نماز را یاد بگیرید ولی یک وقت می خوانید و آنرا تکرار می کنید که در این صورت نباید به آن اعتنا کنید.
585 – من بیمار هستم و پا درد دارم و نمی توانم ایستاده نماز بخوانم . آیا من می توانم نشسته نماز بخوانم ؟
پاسخ – اگر شما می توانید نماز را ایستاده شروع کنید ، این کار را بکنید و اگر بعد از سجده دیگر نمی توانید بایستید  بقیه را نشسته بخوانید ولی اگر از اول نمی توانید ایستاده نماز بخوانید می توانید نشسته نماز را بخوانید .
586 – من هر روز برای مادرم که فوت شده است دو رکعت نماز می خوانم . آیا ثواب این نمازها به مادرم می رسد ؟
پاسخ – بله . ثواب این نمازهای مستحبی به مادرتان می رسد. اگر شما می دانید که مادرتان نماز قضا دارد خوب است که نماز قضای مادرتان را بخوانید . شما بگویید : دو رکعت نماز قضای صبح به نیت مادرم بجا می آورم قربت الی الله ، این بهتر است .
593 – من از لثه ام خون می آید ،باید درهنگام نماز چکار کنم ؟
پاسخ – شخصی که از لثه هایش خون می آید باید برای خوردن و نماز مواظبت کند زیرا این خون نجس است . . اگر فرد مواظبت کرد و بی اختیار خون خورد ، این فرد کار حرامی انجام نداده است و نمازش هم باطل نیست ولی اگر بطور عمد خون را بخورد اشکال دارد .
605 – بخاطر پا دردی که دارم روی صندلی نماز می خوانم و هفت جای بدن من در روی زمین قرار نمی گیرد . آیا نماز من درست است ؟
پاسخ – اگر شما ناچار هستید که روی صندلی نماز بخوانید هر کدام از اعضای بدن شما که می شود بر روی زمین قرار بدهید . اگر دستها روی میز باشد اشکالی ندارد .  
606 – آیا ما می توانیم در نماز جماعت حمد و سوره را بخوانیم ؟
پاسخ – در نماز جماعت خواندن حمد و سوره از عهده ی شما ساقط است . اگر شما صدای امام جماعت را می شنوید نباید حمد و سوره را بخوانید ولی اگر شما صدای امام جماعت را نمی شنوید (در نماز صبح مغرب و عشا ) می توانید حمد و سوره را بخوانید ولی در نماز ظهر و عصر که نماز را آهسته می خوانند شما می توانید ذکر بگویید ولی نباید حمد و سوره را بخوانید و اگر چیزی هم نخواندید نمازتان صحیح است .
614 – اگر ما در هنگام نماز شک کردیم که نیت نماز ظهر کرده ایم تا نیت نماز عصر ، تکلیف چیست ؟
پاسخ – اگر نماز ظهر را قبلاً خوانده اید که این نماز، نماز عصر محسوب می شود . و درصورتی که نماز ظهر را نخوانده اید نماز ظهر محسوب می شود . نیت آن خیلی تأثیری ندارد . گاهی این شک ها از روی وسواس می باشد .
623 – اگر ما در نماز یک رکوع اضافی انجام بدهیم حکم آن چیست ؟
پاسخ – رکوع جزوارکان نماز است و اگر کسی سهوا و عمدا رکوع اضافی بجا بیاورد نمازش باطل است . در نماز جماعت از باب تبعیت اگر دو تا رکوع پشت سرهم پیش بیاید اشکالی ندارد ولی در نماز فرادا یا در نماز جماعت اگر از باب تبعیت نباشد ، رکوع اضافی نماز را باطل می کند .
629 – آیا می شود با یک اذان و اقامه چند نماز خواند ؟
پاسخ – بله . ولی مستحب است برای هر نماز واجب یومیه اذان و اقامه گفته شود که ثواب بسیار زیادی دارد .
630 – آیا این تفکر صحیح است که خانم ها نباید برای نماز جماعت به مسجد بروند و باید در خانه بمانند ؟
پاسخ – خانم با رعایت عفاف و حجاب می تواند برای نماز جماعت به مسجد برود اما اگر رفتن به مسجد برای خانم مشکل یا مفسده ای داشته باشد باید در خانه نماز بخواند . اگر در محل شما امنیت هست و خانمها در نگاه نامحرم قرار نمی گیرند و با رعایت حجاب و عفاف می توانند به مسجد بروند اینکار را بکنند ولی خانمی که شوهر دائم دارد بدون اجازه ی شوهرش نمی تواند به مسجد برود مگر اینکه با اوهماهنگ کند .
652 – آیا می شود به شخصی پول داد تا نمازهای ما را بخواند ؟
پاسخ – خیر . کسی که زنده است خودش باید نماز بخواند و حتی اگر کسی بخواهد بدون پول هم برای فرد زنده نماز واجب بخواند ، این کار امکان ندارد . اگر کسی از دنیا رفته باشد می توان به کسی سپارد که برایش نماز بخواند .
653 – اگر چند روز بعد از نماز متوجه بشویم که مکان نمازمان پاک نبوده است تکلیف چیست ؟
پاسخ – لازم نیست که مکان نمازگزار پاک باشد . فقط باید پیشانی و محل گذاشتن آن روی مهر پاک باشد . اگر محل نجس و خیس است و به لباس نمازگزار رطوبت می دهد ، این اشکال دارد . حالا اگر طرف متوجه نجس شدن نشد و حتی لباسش هم نجس شده است و باز متوجه نشد ، نمازی که خوانده شده صحیح است .
658 – آیا در هنگام خواندن آیه ان الله و ملائکته یصلون علی النبی در هنگام نماز    می توان صلوات فرستاد ؟
پاسخ – بله . صلوات فرستادن هنگام نماز اشکالی ندارد بلکه مستحب هم هست .
 659 – اگر در هنگام سجده ی نماز سرمان به مهر برخورد بکند ، آیا این برخورد سجده حساب می شود و باید بعدا ذکر آنرا گفت ؟
پاسخ – در اینجا لازم نیست که ذکر سجده را بگوید . اگر انسان هنگام رفتن به سجده سرش به مهر خورد و بلند شد ، می فرمایند که اگر انسان بتواند باید خودش را نگه دارد و الا این یک سجده حساب می شود . ذکر جزو واجبات رکنی نیست و در اینجا چون ذکر عمدا ترک نشده است ، این خودش یک سجده است و نمی توان سجده را تکرار کرد . و بعد از نماز لزومی ندارد که ذکر را بجا آورد . حالا اگر سر به مهر خورد و       بی اختیار بلند شد و دوباره سجده رفت ،این دو سجده یک سجده حساب می شود .
671 – اگر کسی روزه بگیرد ولی نماز نخواند آیا روزه ی او باطل است و کفاره هم دارد ؟ 
پاسخ- کفاره ندارد و روزه اش هم باطل نیست . روزه و نماز هر کدام یک واجب جداگانه است . ایشان باید نمازهایی را که نخوانده است قضا کند و استغفار کند .
676 – آیا هنگام نماز حتما باید مچ پای خانمها بهم چسبیده باشد ؟
پاسخ – خیر . فرموده اند که مستحب است که آقایان یک قدم بین دو تا پایشان که روی زمین است فاصله باشد . البته اگر پاهای آقایان بهم چسبیده باشد هم نمازشان صحیح است . در مورد خانمها گفته اند که فاصله دو تا پا ، باید کمتر از یک قدم باشد . حالا اگر پاها را جوری روی زمین بگذارند که پاهایشان بهم چسبد نمازشان باطل نیست .
677 – اگر هنگام خواندن نماز چشمهای مان را ببندیم ، آیا نماز صحیح است ؟
پاسخ – بله . نماز صحیح است . البته بستن چشم در نماز کراهت دارد . بعضی از فقهاء فرموده اند که بستن چشم در رکوع استثنا شده است .
681 – آیا نماز آیات قنوت دارد ؟
پاسخ – قنوت در نماز آیات مستحب است . در نماز آیات می توان پنج تا قنوت یا یک قنوت بجا آورد . می تواند قبل از رکوع دهم یک قنوت بجا بیاورد یا اینکه یک قنوت قبل از رکوع دوم ، یک قنوت قبل از رکوع چهارم ، یک قنوت قبل از رکوع ششم ، یک قنوت قبل از رکوع هشتم و یک قنوت قبل از رکوع دهم بجا بیاورد .
682– اگر فرزندی در خانواده فوت کرد آیا بر پدر و مادر او واجب است که نماز و روزه های او را بجا بیاورند ؟ 
پاسخ – خیر واجب نیست . اما خوب است که پدر و مادر قضای نماز و روزه های فرزندشان را بجا بیاورند .
684 – بعضی از ایام نماز صبح من قضا می شود . آیا باید وقتی از خواب بیدار     می شوم نماز قضا را بخوانم ؟ نیت آن چگونه باید باشد ؟
پاسخ – اگر نماز شما قضا بشود بهتر است که وقتی از خواب بلند می شوید آنرا بخوانید ولی اگر بعد هم بخوانید مانعی ندارد . برای نیت لازم نیست که حتما بگویید نماز قضای صبح را می خوانم ، همین که توجه دارید و نماز قضا را می خوانید ، کفایت می کند .
685 – من در هفته یک روز به خاطر کارم مجبور هستم که به سفر بروم ، آیا من باید نماز را کامل بخوانم ؟
پاسخ- این به نظر مرجع تقلید شما برمی گردد . به فتوای بعضی از فقهاء و مراجع تقلید چون شما در خلال ده روز یک سفر کاری دارید ، نمازتان تمام و روزه تان هم صحیح است . بعضی از فقهاء می فرمایند که شما مسافر هستید و نمازتان شکسته است . شما باید جزئیات آنرا از دفتر مرجع تقلید خودتان بپرسید .
687 – اگر کسی که زانویش درد می کند نشسته نماز بخواند ، آیا نمازش درست است ؟
پاسخ – اگر کسی زانویش درد می کند می تواند نشسته نماز بخواند . اگر فرد می تواند نماز را ایستاده شروع بکند تا وقتی که نشست ، بعد نماز را نشسته ادامه بدهد . اگر واقعا از اول نمی تواند بایستد یا ایستادن برایش ضرر دارد می تواند از اول نشسته نماز بخواند .
691 – آیا کسی که نماز و روزه ی قضا دارد می تواند برای میت نماز بخواند و روزه بگیرد ؟
پاسخ – بله ، می توان این کار را کرد . می فرمایند : اگر کسی روزه ی قضا از ماه رمضان سال قبل دارد و فرصت او هم کم است ، باید اول روزه ی قضای خودش را بجا بیاورد ولی اگر وقت دارد می تواند از طرف میت هم روزه ی قضا بجا بیاورد . انسان بهتر است اول نماز و روزه ی قضای خودش را بجا بیاورد . کسی که روزه ی قضا دارد نمی تواند روزه ی مستحب بجا بیاورد ولی کسی که نماز قضا دارد می تواند   روزه ی مستحب بگیرد .
692 – اگر ما قبل از تسبیحات اربعه نماز ، بسم الله الرحمن الرحیم بگوییم اشکال دارد ؟
پاسخ – قبل از تسبیحات اربعه بسم الله الرحمن الرحیم وارد نشده است . شما می توانید بعنوان ذکر مطلق نه ذکر وارده در نماز ، بسم الله الرحمن الرحیم را بگویید . اما بهتر است که تسبیحات اربعه را بدون بسم الله بگویید که اشکالی در نمازتان ایجاد نشود .
693 – آیا باید در دو رکعت اول نماز حتما سوره ی توحید خوانده بشود ؟
پاسخ – خواندن سوره ی توحید استحباب دارد . اگر شما در نمازهای واجب یومیه  سوره ی توحید را نخوانید ، نماز درست است ولی در اینجا دو تا مستحب داریم . فرموده اند : تمام نمازهای روزانه بدون سوره ی توحید نباشد ، دیگر اینکه در نمازهای یومیه در رکعت اول بعد از حمد سوره ی اناانزلنا و در رکعت دوم سوره ی توحید را بخوانید.
698 – اگر کسی نمازش در حال قضا شدن باشد و آن نماز را تند بخواند آیا نمازش درست است ؟
پاسخ – اگر کسی نماز را صحیح بخواند اشکالی ندارد . فرموده اند که اگر نماز در حال قضا شدن است نماز را بدون مستحبات آن بخوانید ،این نماز تند می شود. اگر مقدار واجب را صحیح و درست بخوانند یعنی رکوع و سجده را ناقص نخوانند یا در حال حرکت نماز بخوانند که نمازشان باطل باشد ، نمازشان درست است .  پس در این موقع باید تمام نماز را بدون واجبات در وقت خواند .
700 – اگر برای فرد کوچکتر از خودمان نمازمان را بلند بخوانیم که او هم بشنود و بخواند ، آیا به نماز ما ایرادی وارد است ؟ 
پاسخ – خیر . به نماز شما ایرادی وارد نیست . شما نماز را قربت الی الله بخوانید و در ضمن بلند هم بخوانید که او بشنود . در نماز ظهر و عصر حتما باید حمد و سوره آهسته خوانده شود .
701 – وقتی که وقت تنگ است و ممکن است که نماز قضا بشود چه قسمتهایی از نماز را می توان حذف کرد ؟
پاسخ – ما می توانیم کل مستحبات نماز را حذف کنیم . اگر نماز دارد قضا می شود باید مستحبات نماز را حذف کنیم . مثلا ما می توانیم قنوت را بجا نیاوریم و تسبیحات اربعه را هم یک بار بخوانیم و تکبیر قبل از رکوع و بعد رکوع را هم نگوییم . در ضمن اگر وقت خیلی کوتاه است می توان سوره را هم نخواند.
703 – اگر ما در نماز جماعت متوجه شدیم که چند نفر در جلوی ما نمازشان را اشتباه می خوانند تکلیف ما چیست ؟
پاسخ – اگر اتصال شما قطع نشود یعنی به این معنا که آنها اشتباه نماز می خوانند ولی کنار دستی شما نماز را صحیح می خواند ،پس نماز شما صحیح است اما اگر اتصال شما با آنهایی است که نمازشان اشتباه است ، شما دیگر ارتباط با صفوف و امام جماعت ندارید . از آن موقع که شما متوجه این موضوع شدید ، باید نمازتان را فرادا بخوانید و خواندن  نماز جماعت صحیح نیست . 
706 – لباس هایی که اکلیل دارد بعضی مواقع به بدن و موهای ما می چسبد  . آیا ما باید نمازها و غسل هایی که با این اکلیل ها انجام داده ایم دوباره انجام بدهیم ؟
پاسخ – معمولا این اکلیل ها جابجا می شوند ولی اگر جابجا هم نشده باشد برای مسح سر  اشکالی ندارد . اگر این اکلیل بر صورت است و آب به آن نرسیده است وضو صحیح نیست و نمازهایی هم که با آن وضو خوانده اید صحیح نیست و باید آنرا دوباره بخوانید . چون در غسل موالات شرط نیست ،همان قسمتهایی که اکلیل بوده است را باید دوباره بشویید و غسل کاملا باطل نیست . پس تا آنجا که اکلیل نبوده است غسل درست است و از آنجا به بعد را باید به نیت غسل بشوید .
712 – من در نمازهای پنج گانه ام دائما شک می کنم . شک من به این صورت است که شک می کنم که خواندن نمازم را فراموش کرده ام یا خیر و گاهی شک می کنم که نمازم صحیح بوده است یا خیر . تکلیف چیست ؟
پاسخ – چون شما زیاد شک می کنید شک شما اعتبار ندارد. پس اگر شک کردید که نمازتان را خوانده اید یا خیر ، باید بنا بر آن بگذارید که نمازتان را خوانده اید . اگر شما شک کردید که نمازتان صحیح بوده است یا خیر ، باید بنا را بر این بگذارید که نمازتان صحیح است .
714 – اگر قبل از نماز در بطلان وضو شک کنیم ، تکلیف چیست ؟
پاسخ – شما نباید به شک اعتنایی بکنید و می توانید با آن وضو نمازتان را بخوانید .
715 – اگر ما بعد از نماز متوجه بشویم که وضو نگرفته ایم یا وضوی ما باطل بوده است ،نماز ما چگونه است؟
پاسخ – آن نمازها صحیح نیست و باید دوباره آنها را بخوانید .
716 – اگر در نماز جماعت یادمان رفت که اقتدا بکنیم تکلیف چیست ؟
پاسخ – اگر شما تکبیرة الاحرام را گفته اید و شروع به خواندن نماز کرده اید و می دانید که این جمعیت پیش نمازی دارد ، این برای اقتدا کافی است . ولی اگر شما در جماعت نماز را فردا شروع کرده اید ، نماز شما فرادا می شود . و باید نماز خودتان را ادامه بدهید . در این فرض شما می توانید که نیت خودتان را به نماز مستحب یا قضا برگردانید تا در دو رکعت سلام بدهید تا به نماز جماعت برسید .  این کار فقط برای درک نماز جماعت اشکالی ندارد .  
717 – آیا می توان با دمپایی روی فرشی نماز خواند ؟
پاسخ – اشکالی ندارد . ولی هنگام سجده باید شصت پای شما روی زمین قرار بگیرد . 
719 – آیا می توان بجای قضای نماز چهار رکعتی دو تا نماز دور کعتی خواند ؟  آیا می توان نماز ایستاده را بصورت نشسته خواند ؟
پاسخ – خیر . قضای نماز چهار رکعتی را نمی توان بصورت دو تا نماز دو رکعتی خواند . حالا فرد قبلا می توانسته نماز ایستاده بخواند ولی حالا توانایی ایستادن را ندارد و امیدی هم ندارد که در آینده بتواند نماز را ایستاده بخواند ، پس می تواند نماز قضا را نشسته بخواند . اگر کسی امید دارد که می تواند در آینده نماز ایستاده بخواند باید صبر کند تا نماز قضای ایستاده بخواند .
721 – در رکعت اول نماز بعد از سجده ی دوم باید حتما بنشینیم و بعد بلند شویم یا مستقیم می توانیم بلند بشویم ؟
پاسخ – بعد از سجده ی دوم باید یک نشستن کوتاهی باشد که به آن جلسه ی استراحت می گویند . در این مورد بعضی از فقهاء احتیاط و بعضی فتوا دارند .
721 – من نظامی هستم و گاهی به ماموریت می روم . حکم نماز و روزه ی من چگونه است ؟
پاسخ – اگر سفرهای شما زیاد است و هر ده روز یک سفر دارد به فتوای اکثر فقهاء نماز شما صحیح است . البته تفاوت در فتوا وجود دارد . بخاطر اهمیت کاری شما و بخاطر اهمیتی که نماز دارد شما حتما با دفتر مرجع تقلید خودتان تماس بگیرید.
723 – شخصی که بیمار است و نمی تواند تا آخر عمر نماز بخواند و روزه بگیرد ، آیا می تواند در زمان حیات به شخصی پول بدهد که برایش نماز بخواند ؟
پاسخ – خیر . تا انسان زنده است حتی اگر فرد از خواندن نماز قضا هم ناامید باشد        نمی تواند این کار را بکند . حتی کسی نمی تواند بطور داوطلبانه برای این شخص نماز بخواند . اینها وظیفه ی شخص زنده است ولی فرد می تواند که وصیت کند که بعد از فوتش نماز و روزه را برایش بجا بیاورند .
724 – آیا هر موقع که دوست داشته باشیم می توانیم نماز قضا را بخوانیم ؟
پاسخ – بله. شما صبح می توانید نمازمغرب و عشا قضا را بخوانید . خواندن نماز قضا وقت معینی ندارد . اگر نماز شما قضا شده است سعی کنید که زودتر نماز قضا را بجا بیاورید.
725 – من راننده کامیون هستم . ممکن است که حتی ده روز بار به شهری نبرم. تکلیف نماز و روزه ی من چیست ؟
پاسخ – اگر شما بیشتر از ده روز به سفری نرفتید و همانجا ماندید ، اولین سفری که   می روید نمازتان شکسته است و شما مسافر هستید . بعد از این سفر باید نمازهایتان را کامل بخوانید .
728 – من در شمال ، شیراز و تهران خانه دارم و در هر سه شهر زندگی می کنم . تکلیف نماز و روزه ی من چیست ؟
پاسخ – بعضی از فقهاء می فرمایند که داشتن سه تا وطن صحیح نیست ولی بعضی از فقهاء می فرمایند : داشتن سه تا وطن اشکال ندارد . اگر شما در سه تا وطن زندگی     می کنید با دفتر مرجع تقلیدتان تماس بگیرید تا بتوانید به وظیفه تان عمل کنید .
732 – من می توانم همراه با درد و مشقت نمازم را ایستاده بخوانم . آیا من می توانم نشسته نماز بخوانم ؟
پاسخ – اگر واقعا ایستاده نماز خواندن شما باعث درد و مشقت است شما می توانید نشسته نماز بخوانید .
736 – اگر پدری سی سال نماز قضا داشته باشد و پسر بزرگتر نتواند نمازهای قضای او را بجا بیاورد تکلیف چیست ؟
پاسخ – اگر پدر نمازها را عمدا و از روی عناد نخوانده باشد به عهده ی پسر بزرگتر نیست . پسر بزرگتر هم به اندازه ی که می تواند باید نمازهای را بجا بیاورد . اگر برای او امکان داشت میتواند پولی بپردازد تا فرد دیگری برای پدرش نماز بخواند .
748 – آیا ما می توانیم نمازهای قضا را نشسته بخوانیم ؟
پاسخ – اگر شما می توانید ایستاده نماز بخوانید نباید نشسته بخوانید . اگر شما نماز واجب را هم نشسته می خوانید و امید دارید که در آینده بتوانید نماز را ایستاده بخوانید نباید نماز قضا را بخوانید و باید صبر کنید . اگر شما امیدی ندارید که در آینده نماز ایستاده بخوانید می توانید نماز قضا را نشسته بجا بیاورید . در ضمن شما نمی توانید نمازی را که برای میت می خوانید نشسته بجا بیاورید .
755 – اگر ما قسمتی از نماز را اشتباهی بخوانیم و بعد سجده ی سهو بخوانیم و بعد متوجه بشویم که سجده ی سهو ما هم اشتباه بوده است ، حکم نماز ما چیست ؟
پاسخ – اگر سهوی بوده است و به ارکان نماز خللی وارد نشده است مثلا در نیت یا تکبیرة الاحرام یا رکوع یا سجده اشکالی نبوده است و مثلا کلمه ای را در تشهد اشتباه خوانده است یا در واجبات غیر رکنی اشتباه کرده است ، نماز صحیح است و باید   سجده ی سهو بجا آورده شود. حالا اگر فرد سجده ی سهو را فراموش کرده است یا آنرا اشتباه بجا آورد ، نمازش باطل نیست ولی فرد وظیفه دارد که سجده ی سهو را مجددا بجا بیاورد .
757 – اگر هنگام نماز خواندن لنز یا موی مصنوعی داشته باشیم یا آرایش داشته باشیم آیا نماز ما صحیح است ؟
پاسخ – اگر لنز داخل چشم باشد مانعی ندارد ولی اگر روی پوست را گرفته باشد یا روی مژه ها را گرفته باشد اگر امکان برداشتن هست باید آنرا برداشت ولی اگر فرد چاره ای ندارد با همان وضو بگیرد و نماز بخواند . اگر آرایش غلیظ باشد و چیزی روی پوست را گرفته باشد باید آنرا پاک کرد ولی اگر در آن حد نیست و صرف رنگ است ، اشکالی ندارد .
758 – چند وقتی هست که در نمازم حضور قلب ندارم . خیلی سعی می کنم که اذکار نماز را در قلب خودم مرور کنم ولی نمی توانم و شیطان بر من غلبه  می کند . ممکن است اینها به خاطر مشکلاتی است که دارم . راهنمایی بفرمایید .
پاسخ – مشغله ی فکری انسان را از فهم معانی ، توجه و حضور قلب در نماز باز    می دارد . سعی کنید که مشغله هایتان را کم کنید ، به معانی نماز توجه داشته باشید ، در جایی نماز بخوانید که سر و صدا و محل عبور افراد نباشد و تصویری در جلوی شما نباشد . ما باید در نماز توجه داشته باشیم که مخاطبی داریم و با او صحبت می کنیم . آن مخاطب خداست . شما وقتی در مقابل فرد بزرگی صحبت می کنید خیلی به حرفهایتان توجه دارید. پس سعی کنید در نماز هم توجه داشته باشید .

759– مدتی است که من بلافاصله بعد از نماز یادم می رود که  سلام را کامل گفته ام یا نه ، در بعضی موارد نماز شک می کنم یا مواردی را فراموش می کنم . حکم نماز من چیست ؟
پاسخ – شما کثیر الشک هستید و نباید به شک هایتان اعتنا کنید . بعد از مدتی این حالت برطرف می شود.
760 – اگر در نماز یادمان رفت که قنوت بخوانیم ، حکم این نماز چیست ؟
پاسخ – قنوت مستحب است . اگر شما عمدا هم قنوت را بجا نیاورید نمازتان درست است .
761 – اگر در سه سلام پایان نماز یکی از آنها را فراموش کردیم آیا نماز ما باطل است؟
پاسخ – خیر . اگر شما یکی از دو سلام آخر نماز ( السلام علینا و علی ... و السلام علیکم و رحمة االله و برکاته ) را بگویید کفایت می کند .
762 – اگر در هنگام نماز صدایی را بشنویم و احساس ترس کنیم و سرمان را برگردانیم یا بطور غیر ارادی چیزی بگوییم آیا نماز ما باطل است ؟
پاسخ – اگر سهوا باشد اشکالی ندارد . ولی نباید عمدا این کار را کرد .
764 – با شخصی که نماز را تند می خواند و به درست خواندن نماز اهمیت نمی دهد و سن بالا هم دارد چه کار باید کرد ؟
پاسخ – اگر ایشان حرف شما را گوش نمی دهد شما می توانید به روحانی محل بگویید که طرز خواندن نماز و احکام آنرا برای مردم بگوید .شاید برای ایشان هم اثر داشته باشد .

770 – من دانشجو هستم و دانشگاه من 60 کیلومتر با محل زندگی ام فاصله دارد . من سال گذشته نمازم را شکسته خوانده ام . مرجع تقلید من رهبر انقلاب است . تکلیف من چیست ؟
پاسخ – رهبر انقلاب تفاوتی بین مسافرت برای شغل و مسافرت برای تحصیل         می گذارند . ایشان می فرمایند که سفر تحصیلی حکم سفر شغلی را ندارد . اگر سفرهای شغلی زیاد باشد نماز کامل است ولی در سفر تحصیلی بنابر احتیاط این حکم را ندارد . یعنی شما باید هم نماز را شکسته بخوانید و هم کامل بخوانید . البته این کار کمی سخت است . چون در این حکم احتیاط است شما می توانید در این مورد به فتوای دیگران رجوع کنید که می گویند : نماز را کامل بخوانید و شما هم نمازتان را کامل بخوانید .
771 – مادر بزرگ من چند سال پیش فوت کرده است . پدر من پسر بزرگ اوست .عموی من بابت نماز قضا دویست هزارتومان به فردی داد که نماز قضت را بجا بیاورد . ایشان وصیت هم نداشته اند . آیا وظیفه ای بر عهده ی پدر من هست ؟
پاسخ – اگر مادر بزرگ شما دراین خصوص وصیتی نداشته است و پدر شما هم از نماز قضای ایشان اطلاعی ندارد ، پدر شما تکلیفی نسبت به نمازهای قضا مادرش ندارد . اگر پدر شما اطلاع دارد که مادرش نماز قضا دارد و عموی شما با دادن نمازهای قضا را بجا آورده است ،پس ایشان دیگر نماز قضائی ندارند که بجا آوردن آن بر پدر شما واجب باشد . اگر نماز قضای مادر بزرگ بیشتر است و مرجع تقلید پدر شما نظرش این است که نماز قضای مادر برعهده ی پسر بزرگتر است ، پدر شما باید اضافه ی آنرا بجا بیاورد.
774 – آیا می توان بجای نماز واجب والدین دو رکعت نماز والدین برای آنها خواند ؟
پاسخ – یک نماز مستحب والدین داریم ولی این جزو نماز قضا محسوب نمی شود. اگر والدین نماز قضا دارند باید برای آنها نماز قضا خواند .

778 – اگر انگشتر غصبی در دست ما باشد آیا نماز ما اشکال دارد ؟
پاسخ – اگر انگشتر غصبی در دست شما باشد نماز باطل است ولی اگر در جیب شما باشد نماز باطل نیست .
784 – کیفیت تکبیر گفتن اول نماز و بالا بردن دست ها به سمت گوش باید چگونه داشته باشد؟
پاسخ- ابتدا دستها را به سمت بالا برده و مقابل گوش ها نگه می دارید و الله اکبر      می گویید یا در حال اینکه دست ها را بالا می برید الله اکبر می گویید . بهتر آن است که دست ها را بالا برده و مقابل گوش ها قرار دهید. بهتر است وقتی که تکبیر را شروع   می کنید حرکت دستها آغاز بشود و وقتی دستها مقابل گوش ها رسید تکبیر تمام بشود.
785 – آیا خانم ها باید قضای نماز ایام عذر شرعی را  بجا بیاورند ؟
پاسخ – نمازهای ایام عذر شرعی قضا ندارد با اینکه اهمیت نماز بیشتر است ولی روزهای آن قضا دارد . این احکام تابع دلیل است .  
789 – آیا با کفش می توان نماز خواند ؟
پاسخ – با کفش می شود نماز خواند بشرط اینکه هنگام سجده شصت پای روی زمین قرار بگیرد یا اینکه کفش خیلی نازک باشد که عرفا شصت پا روی زمین قرار بگیرد یا اینکه جلوی کفش باز است و انگشت شصت روی زمین قرار بگیرد . با کفشی که باعث می شود شصت پا روی زمین قرار نگیرد نمی توان نماز خواند مگر در نماز میت که در آوردن کفش لازم نیست .
790– من از نه سالگی روزه هایم را مرتب نگرفته ام و نمی دانم نمازهایم را درست خوانده ام یا خیر ، الان من پنجاه سال دارم و نمی توانم قضای روزه هایم را بگیرم .تکلیف من چیست ؟
پاسخ – اگر شما نمازها را نخوانده اید یا مطمئن هستید که باطل بوده است باید آنها را بخوانید . شما باید قضای روزه هایی که نگرفته اید را بجا بیاورید . نمازهایی که  نخوانده اید کفاره ندارد ولی استغفار دارد . در مورد روزه ها علاوه بر استغفار، باید قضای آنرا هم بجا بیاورید. کفاره هر روزه یک مد طعام یعنی 750 گرم طعام مثل نان ، برنج و خرما است که باید آنرا به فقیر بدهید . در مورد کفاره ی شصت تایی اگر عمدی بوده است بعهده ی شما می باشد .
791 – اگر ما نماز را شروع کردیم و بعد از چند لحظه تازه اذان شروع شد ، آیا ما باید نماز را ادامه بدهیم ؟
پاسخ – اگر انسان بین نماز متوجه بشود که اذان می گویند ، می فرمایند که این نماز صحیح است . و باید آنرا ادامه بدهید. اما اگر انسان در وسط نماز متوجه شد که هنوز وقت نماز نشده است باید نمازش را رها کند .
794 – آیا ما می توانیم هنگام خواندن نماز ، جواب سلام دیگری را بدهیم ؟
پاسخ – بله . انسان نمی تواند به نمازگزار سلام کند مگر اینکه حواس مان نباشد . اگر کسی در حال نماز است و فردی به او سلام می کند چون جواب سلام واجب است باید جواب سلام را در هنگام نماز داد . در هنگام نماز جواب سلام را طولانی نکنید . سلام مقدم است و شما باید با همان عبارت جواب سلام طرف را بدهید .
798 – از شهرستان شیروان به تهران آمده ام و خادم یک مسجد شده ام  . آیا من باید نمازم را شکسته بخوانم ؟
پاسخ – اگر شما تهران را وطن قرار داده اید و می خواهید در آنجا زندگی کنید باید نمازهایتان را کامل بخوانید . اگر شما در رفت و آمد هستید باید این سوال را از دفتر مرجع تقلید خودتان بپرسید . این سوال کلی است و نمی توان جزئیات آنرا گفت .
801 – اگر ما مسافر باشیم و بخواهیم در مسجد نماز بخوانیم ، کیفیت خواندن نماز چگونه است ؟
پاسخ – شما که مسافر هستید می توانید به مسجد بروید و نماز بخوانید . خوب است که مسافر از ثواب نماز جماعت محروم نشود. در رساله داریم که اگر مسافر به امام جماعت اقتدا کند کراهت دارد . این کراهت یعنی اینکه ثوابش کمتر است . ولی ثواب این نماز از نماز فرادا بیشتر است . شما می توانید نماز دو رکعتی را به امام اقتدا کنید و بعد از دو رکعت سلام بدهید . بعد بایستید و دو رکعت نماز قضا یا ظهر یا... را اقتدا کنید و اگر نماز چهار رکعتی قضا می خوانید دو رکعت بعدی را خودتان بصورت فرادا بخوانید .
825 – کسی که حج مقبول دارد گناهانش بخشیده می شود ، آیا قضای نماز هم بخشیده می شود؟
پاسخ – خیر . اگر کسی نماز و روزه ی قضا دارد باید آنرا بجا بیاورد. اینها تکلیف است و باید بجا آورده شود. در ایام حج فرصت خوبی است که در مسجدالنبی یا مسجدالحرام نمازهای ده هزار ثوابی بخوانید و نمازهای قضای خودتان را بجا بیاورید .
831 – آیا می توان نمازهای مستحب را به ائمه اطهار هدیه کرد ؟
پاسخ – ما برای ائمه نمازهای خاص داریم که درکتاب های دعا هم وارد شده است . اما می توان نمازهای مستحبی خواند و ثواب آنرا به ائمه هدیه کرد.
834 – من نمازهای قضای خودم را در هر روز بعد از نماز واجب بجا می آورم. آیا این کار درست است ؟
پاسخ – این کار اشکالی ندارد .نماز قضا زمان ندارد و هر چه زودتر بخوانید بهتر است . شما می توانید نماز مغرب را در روز هم بخوانید .
835 – من درهنگام خواندن نماز درمورد سجده هایم شک می کنم . و سجده ی سهو بجا می آورم. آیا این کار اشکال دارد ؟
پاسخ – اگر شما خیلی شک می کنید ، نباید به شک هایتان اعتنا کنید و سجده ی سهو را هم بجا نیاورید . ولی اگر شما زیاد شک نمی کنید و هنوز وارد جز بدی نشده اید مثلا سر از سجده برداشتید و شک کردید که  یک سجده بجا آورده اید یا دو تا ، همانجا یک سجده ی دیگر بجا بیاورید ولی اگر شما از محل سجده گذشته اید باید بنا را بر این بگذارید که دوتا سجده بجا آورده اید و این  شک اعتبار ندارد .
836 – اگر ما در بین نماز شک کنیم که وضوی داریم یا خیر ،وظیفه ی ما چیست؟
پاسخ – اگر شما در بین نماز شک کنید که وضوی شما باطل بوده است یا وضو گرفته اید یا خیر یعنی شما با طهارت نیستید و نماز شما باطل است و نمی توانید نماز را ادامه بدهید و باید نماز را رها کنید .
840 – اگر گفتن تعداد ذکر و تسبیعات اربعه در نماز زوج باشد اشکال دارد ؟
پاسخ – ذکر رکوع و تسبیحات اربعه با هم فرق دارد . ذکر رکوع می تواند زوج باشد دو ،چهار ،شش ، هشت ولی بهتر است فرد باشد و از سه تا سبحان الله هم کمتر نباشد ولی اگر زوج هم باشد اشکالی ندارد .تسبیحات اربعه ( سبحان الله والحمدلله ولااله الاالله والله اکبر) را باید سه بار گفت ولی بعضی فرموده اند که یک بارهم کفایت می کند. بیشتر از سه بار گفتن تسبیحات اربعه درست نیست ولی اگر بعنوان ذکر باشد اشکالی ندارد .
857 – در طول عمرم هر چند سال یک باردر شهری به مدت چهار سال سکونت داریم . نماز و روزه ی ما در این سفرها چگونه است ؟
پاسخ – در این مسئله تفاوت فتوایی وجود دارد . اگر شما وطن مشخصی دارید و از آن هم اعراض نکرده اید ،در آنجا نماز شما تمام است . اما شهرهای دیگر وطن شما محسوب نمی شود و نماز شما در آنجا شکسته است مگر اینکه شما قصد ماندن ده روز را داشته باشید . بعضی از مراجع این مدت را برای وطن کافی می دانند . شما این مسئله را از دفتر مرجع تقلید خودتان بپرسید .
858 – اگر نمی دانیم چقدر نماز قضا داریم چکار باید بکنیم ؟
پاسخ – اگر شما می دانید که نماز قضا دارید باید حداقل را بجا بیاورید. و احتیاط این است که بیشتر از آن بجا بیاورید. ولی اگر نمی دانید که نماز قضا دارید یا خیر ، شما تکلیفی ندارید .
862 – نماز آیات را چطور باید خواند ؟
پاسخ – خواندن نماز آیات شیوه های مختلفی دارد . الان دو شیوه ی مختصر و مفصل است . در روش مفصل ده حمد و ده سوره خوانده می شود و در روش مختصر تنها یک حمد و یک سوره که تقسیم می شود خوانده می شود. نمی توان سوره را به تنهایی خواند .
863 – آیا می توان در نماز غفیله قل هوالله خواند ؟
پاسخ – اگر بجای ذکرهای نماز غفلیه سوره ی دیگری بخوانید این نماز دیگر نماز غفیله محسوب نمی شود. این نماز بین نماز مغرب و عشا خوانده می شود . شما   می توانید دو تا دو رکعت نماز نافله ی مغرب را بخوانید که ثوابش بیشتر است .

806 – من هنگام نماز خواندن و مراحل آن مشکل دارم و فکر می کنم که وضوی من باطل شده است . تکلیف چیست ؟ 
پاسخ – این احساس ها تاثیری در نماز خواندن ندارد . اگر شما وسواسی شده اید اعتنایی نکنید و نمازتان صحیح است .
810 – آیا ما می توانیم برای نمازهای قضا اذان و اقامه نگوییم ؟
پاسخ – گفتن اذان و اقامه برای نمازهای واجب یومیه و نمازهای قضا مستحب است . شما می توانید برای نماز قضای خودتان یا اگر نماز قضا بصورت تبرعی ( یعنی خودتان می خواهید برای فرد دیگری نماز قضا بخوانید)  می خوانید اذان و اقامه نگویید اما اگر نماز استیجاری باشد( یعنی مزدی به شما می دهند که نماز قضا بخوانید ) شما باید مستحبات متعارف را انجام بدهید که یکی از آنها اذان واقامه است .حالا اگر برای هر نماز یک اذان و اقامه نگفتید ، برای نمازهای یک شبانه روز یک اذان و اقامه بگویید .

812 – آیا می توان درنماز ذکر قنوت را به زبان فارسی یا زبان های دیگر خواند ؟
پاسخ- بله . خواندن دعای غیر عربی در قنوت اشکالی ندارد .
815 – آیا می توان در سجده ی سهو ذکر صلوات را خواند ؟( نماز )
پاسخ – اگر ذکر واجب سجده ی سهو گفته بشود و صلوات هم ذکر بشود اشکالی ندارد . یک صورت ذکر سجده ی سهو همراه با صلوات است . در ذکر سجده ی سهو می گوییم : بسم الله و بالله السلام علیک ایهاالنبی والرحمة الله و برکاته یا بسم الله و بالله اللهم صل علی محمد و آل محمد .
816 – آیا درنماز می توان بجای تسبیحات اربعه سوره ی حمد را خواند ؟
پاسخ – در رکعت سوم نماز بجای تسبیحات اربعه می توان سوره ی حمد را به تنهایی خواند و باید آهسته خوانده بشود. 
819 – آیا با خونی که روی پیراهن خشک شده است می توان  نماز خواند ؟
پاسخ – بله . اگر فرد بداند که لباسش خون آلود است نمازش باطل است . اگر مقدار خون از بند انگشت کمتر باشد و رطوبتی به آن نرسد نماز باطل نیست .
844 – نماز نافله را چه موقع باید خواند ؟
پاسخ – نمازنافله یعنی نماز مستحب . بعضی از نمازهای مستحب وقت معینی دارد و بعضی وقت معینی ندارد . مثلا نماز زیارت را بعد از زیارت کردن می خوانند . نمازهای نافله ی یومیه هم داریم. نافله ی نماز صبح قبل از نماز صبح خوانده می شود ، نوافل نماز ظهر که هشت رکعت است قبل از نماز ظهر خوانده می شود و نافله ی نماز عصر هم قبل از نماز عصر خوانده می شود ، نافله ی نماز مغرب سه نماز دو رکعتی است که بعد از نماز مغرب خوانده می شود و نافله نماز عشا یک نماز دو رکعتی نشسته است که بعد از نمازمغرب خوانده می شود. نماز مستحبی دیگر نماز حاجت را می توان هر موقع که بخواهیم بخوانیم یعنی وقت معینی ندارد . یازده رکعت نماز شب هم داریم که وقت آن از نیمه شب تا اذان صبح است . 
847 – در مورد نماز شب توضیحاتی بفرمایید .
پاسخ – نماز شب از نمازهای مستحب موکد است. ثواب بسیار زیادی دارد . این نماز یازده رکعت است و وقت آن از نیمه شب شرعی تا هنگام اذان صبح است . از این یازده رکعت ، هشت رکعت به نیت نماز نافله ی شب است که چهارتا نماز دو رکعتی است و بعد دو رکعت نماز شفع و یک رکعت نماز وتر است . یکسری آداب هم دارد که در توضیح المسائل آمده است . 
851 – من متولد تهران هستم و سالهاست که در کرج زندگی می کنم و خانه ی پدری در لاهیجان دارم . آیا وقتی من به لاهیجان می روم نماز من شکسته است ؟
پاسخ – شما که متولد تهران هستید و در آنجا زندگی نکرده اید و بعضی مواقع به آنجا می روید نمازتان شکسته است . لاهیجان وطن پدر و مادر شما هست ولی وطن شما نیست .
852 – حدترخص به زبان امروزی چند کیلومتر است ؟( نماز )
پاسخ – وقتی انسان به مسافرت می رود ،اگر از عقب به خیابان و شهر نگاه کند آنجا به خوبی مشخص نیست ، به این حد ترخص می گویند یا اگر در آخر شهر اذان بگویند صدای اذان را نمی شوند یا بقدر دور بشود که دیگر خودش پیدا نباشد. حدترخص حدودا سه تا چهار کیلومتر است .
867 – انسان های لال چگونه باید نماز بخوانند ؟
پاسخ – انسان های لال همان طور که با انسانهای دیگر صحبت می کنند یعنی زبان اشاره ،همان طور هم باید خدا صحبت می کنند. پس تکلم آنها با همان اشارات است . در بحث نماز و لبیک حج هم آنها باید با اشاره انجام بدهد و افعال نماز را هم باید انجام بدهند مثل قیام و رکوع و ...
871 – آیا هزینه کردن برای گنبد ،ماذنه و مناره های مسجد اشکالی دارد ؟
پاسخ – ماذنه محل اذان گفتن است و مناره محل آتش است که در قدیم در آن آتش روشن  می کردند که کاروان ها راه شان را گم نکنند . دراثر مرور زمان به ماذنه هم مناره گفته  شد. گنبد همان سقف بزرگ است . امروزه این امکان هست که مساجد بدون گنبد هم ساخته بشوند . استحبابی وارد نشده است که گنبدی بسازند . در احکام اسلامی ماذنه ارتفاع و بلند نداریم  حتی محل اذان گفتن نباید از بالای پشت بام بلندتر باشد تا اشرافی روی منازل مردم نداشته باشد . امروزه ماذنه ها نمادی برای مسجد شده است . این کار نشانه ای برای مردم است و اسراف هم نیست . ولی باید از تشریقات زیاد پرهیز کرد . ما نمی توانیم بگوییم که گنبد و گلدسته خلاف شرع است . پیام امام خمینی بعد از کشتار حج چنین است : پیامبر نیازی به مساجد تشریفاتی و گلدسته های تزئیناتی ندارد . پیامبر در پی مجد وعظمت پیروان خود بوده است . پس آبادانی مسجد هم به ساختمان آن نیست بلکه به نمازگزاران آن است .
873 – من شخص معتادی هستم ولی به تمام اعتقادات پایبند هستم و همه ی اعمال خودم را انجام می دهم . آیا این اعتیاد مانع قبولی نماز و عبادات من می شود.؟
پاسخ – استفاده از موادمخدر گناه و حرام است . این اعتیاد ممکن است که در قبولی اعمال شما اثر داشته باشد . ممکن است که شما نماز قضا نداشته باشید ولی آیا نمازی      که شما می خوانید قبول است؟ معلوم نیست . این اعتیاد گاهی مانع استجابت دعا و کمال انسان می شود . تصمیم بگیرید که اعتیاد را کنار بگذارید .
874 – مادر من فوت کرده است . من پسر دوم خانواده هستم . آیا یکسال نماز برای مادر من کافی است ؟ مبلغ آن چقدر است ؟
پاسخ – این وظیفه ی شما نیست بلکه وظیفه ی پسر بزرگ است . اگر شما می خواهید اجر و ثواب ببرید نمازهای مادرتان را بجا بیاورید . یک سال نماز خوب است و در مورد مبلغ می توانید از دفتر علما سوال کنید . می توانید مبلغ را به آنها بدهید و آنها آنرا به افراد مورد اطمینان می دهند تا نماز ها را بجا بیاورند .
875 – اگر ما تسبیحات اربعه را یک بار بگوییم حکم نماز چیست ؟
پاسخ – بیشتر فقهاء می فرمایند : یک بار گفتن تسبیحات اربعه کافی است ولی احتیاط مستحب است که سه بار گفته بشود .
881 – حد ترخص شهر تهران چگونه است ؟
پاسخ – شما ازهر سمتی که از تهران بیرون می روید باید از آخر شهر تهران را حساب کنید و به مقداری بروید که اگر برگردید و نگاه بکنید دیوارهای شهر را نمی بینید و اذان را هم نمی شنوید . حد ترخص در حدود سه الی چهار کیلومتر است . مسافت شرعی چهار کیلومتر شرعی است . پس حد ترخص از هر سمتی که بروید از همان سمت حساب می شود . وقتی شما بیش از حد ترخص از شهر بیرونبروید نمازتان شکسته است .
آیا گفتن سه تکبیر آخر نماز جزو نماز است و باید حتما گفته بشود ؟
پاسخ – خیر . سه تکبیر آخر نماز جزو مستحبات نماز است . فرموده اند : مستحب است که انسان پس از تمام کردن نماز قدری در محل نماز بنشیند و به ذکر یا دعا یا تلاوت قرآن مشغول باشد و سه بار گفتن الله اکبر بهترین ذکر است .
 امام جماعت ما بعد از گفتن ذکر رکوع صلوات می فرستد و هنوز صلوات تمام نشده است یعنی مد محمد را در حال حرکت می گوید . آیا ما می توانیم در نماز به ایشان اقتدا کنیم ؟

پاسخ – آنچه که در حال آرامش بدن باید گفت بشود اذکار واجب نماز واذکار مستحبی است که در نماز وارد شده است . امام جماعت این حکم را می دانند . شاید ایشان صلوات را بعنوان ذکر وارد در نماز نمی گویند و این اشکالی ندارد . در این گونه موارد حمل بر صحت می شود یعنی نماز ایشان صحیح است و شما می توانید به ایشان اقتدا کنید زیرا یقین به بطلان دارید .
 اگر در نماز نافله ی مغرب سوره ی حدید را نخوانیم و بجای آن سوره ی دیگری را بخوانیم درست است ؟
پاسخ – بله . اینها مستحباتی است که مکمل نماز است و اگر آن را بجا نیاورید نوافل شما درست است و شما ثواب نوافل را برده اید . حتی در نماز های واجب هم یکسری چیزها مستحب است . اگر شما مستحبات را عمل کنید ثواب بیشتری می برید .
 اگر ما در نماز زیاد شک کنیم تکلیف چیست ؟
پاسخ – شما باید به شک هایتان اعتنا نکنید . مثلا اگر شما شک دارید که سجده ی دوم را بجا آورده اید یا نه ، بنا را بر این بگذارید که بجا آورده اید و نمازتان را ادامه بدهید. یا اگر شما در نماز شک کردید که رکعت سوم هستید یا چهارم ، پیش خودتان بگویید که رکعت چهارم هستم و نماز را ادامه بدهید ولی اگر شک کردید که رکعت چهارم هستید یا پنجم ، با خودتان بگویید که انشاءالله رکعت پنجم را بجا نیاورده ام و نماز را ادامه بدهید.
 اگر شخص سالمی خسته باشد می تواند نماز را نشسته بخواند ؟
پاسخ – خستگی مجوزی برای این نیست که فرد نمارش را نشسته بخواند . اگر نماز ایستاده خواندن برای فرد مشقت دارد می تواند نمارش را نشسته بخواند . ولی اگر     می تواند استراحت کند و بعد نمازش را ایستاده بخواند باید این کار را بکند . اگر فرد واقعا نمی تواند نماز را ایستاده بخواند می تواند نماز را نشسته بخواند ولی به صرف خستگی نمی تواند این کار را بکند .
وقتی که عرق می کنیم مهر به پیشانی ما می چسبد وهنگامی که سر از سجده بر می داریم مهر هم بلند می شود آیا این برای نماز ما اشکالی پیش می آورد ؟
پاسخ – شما باید مهر چسبیده را بردارید و به زمین بگذارید و روی آن سجده کنید. اگر مهر به پیشانی شما چسبیده بود و شما مهر را برنداشتید و با همان مهر چسبیده سجده را انجام دادید ، نماز شما باطل است .
 اگر هنگام نماز چند قطره خون از بینی بیرون بیاید چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر خون کم باشد و آلودگی کمتر از یک بند انگشت باشد نماز باطل نمی شود ولی اگراز این مقدار بیشتر باشد نماز باطل می شود . اگر وقت نماز تنگ است و اگر نماز را رها کند و بینی را بشوید و دوباره نماز بخواند نماز قضا می شود ،می تواند در همان حالت نمازش را ادامه بدهد .
من هنگام نماز خواندن فکرم به جای دیگری می رود و من نمازم را قطع    می کنم. تکلیف چیست ؟
پاسخ – اگر ما توقع داشته باشیم که فکر ما تمام مدت در نماز باشد و هیچ جای دیگر نرود ، این خیلی مشکل است . اگر هنگام نماز فکر ما جای دیگری رفت تا ما متوجه شدیم باید دوباره به نماز برگردیم و بهترین شیوه این است که انسان بداند که دارد با خدا حرف می زند . شما نباید نماز را رها کنید. اگر شما فکرتان را به نماز برگردانید و نماز را ادامه بدهید نمازتان صحیح است . شما نباید نماز را بشکنید ولی می توانید نمازتان را دو بار بخوانید و مواظب باشید که این کار منجر به وسواس نشود.
 اگر کسی در محلی نماز بخواند و نداند که محل آن غصبی است یا خیر ، نماز او چه حکمی دارد ؟
پاسخ – نماز این فرد درست است .
 اگر انسان در جایی نماز بخواند و بعدا بفهمد که آنجا نجس بوده است نماز چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر انسان بعد از نماز متوجه بشود ، نمازش صحیح است . در ضمن لزومی ندارد جایی که انسان نماز می خواند پاک باشد. صرفا باید محل پیشانی که روی مهر قرار      می گیرد باید پاک باشد.
 من امام جماعت یکی از مساجد هستم . آیا فردی که روحانی نیست می تواند بجای من نماز بخواند ؟
پاسخ – اگر به جز شما دسترسی به روحانی دیگری برای نماز جماعت نیست ، اشکالی ندارد شحصی که شرایط امامت را دارد نماز جماعت بخواند . از جمله اینکه این فرد باید عادل باشد و نمازش هم صحیح باشد.
 من بچه ی شهرستان هستم و همسرم اهل تهران است . محل کار من تهران است ولی محل زندگی مان در کرج است . نمازهای من و همسرم در تهران و شهرستان چگونه است؟
پاسخ – اگر همسر شما از تهران که وطن او بوده است اعراض نکرده باشد ، الان که برای کار به تهران می رود ، در تهران نمازش کامل است . چون تهران وطن شما نبوده است و الان شما ساکن کرج هستید ، اگر به شهرهای دیگر می روید نمازتان شکسته است مگر اینکه قصد ده روزه بکنید . شهرستان شما که وطن شوهرتان نیست ، برای شوهر شما مثل سایر شهرها است یعنی اگر شوهر شما قصد ده روز ماندن در آنجا را داشته باشد نمازش صحیح است .
آیا ما باید نمازهایی را که در بیمارستان در حال بیهوشی و کما هستیم را قضا کنیم ؟
پاسخ – شما نسبت به نمازهایی که در حال بیهوشی بوده اید وظیفه ای ندارید . اما شما باید قضای نمازهایی که روی تخت بیمارستان بوده اید را بخوانید .
 من گاهی هنگام وضو گرفتن بعد از اینکه دست چپ خودم را می شویم ، دستم را زیر شیر آب می برم و بعد مسح می کشم ، آیا این کار اشکال دارد ؟
پاسخ – اگر شما از آب غیر اضافه ی وضو استفاده می کنید ، این کار اشکال دارد ولی اگر  این کار را به نیت وضو انجام می دهید اشکالی ندارد . شما سعی کنید این کار را ترک کنید .
 بین دو تا سجده ی نماز چه ذکری باید گفته بشود  ؟
پاسخ – ما برای بین دو سجده ، ذکر واجب نداریم ولی ذکر مستحب داریم : استغفر الله ربی و اتوب الیه و وقتی سر از سجده بر می داریم می گوییم : الله اکبر و بعد می گوییم : استغفرالله ربی و اتوب الیه ، بعد الله اکبر می گوییم و به سجده بعدی می روییم.
 اگر هنگام سجده نماز ، بینی روی زمین باشد اشکال دارد ؟
پاسخ – خیر . این کار مستحب است . در هنگام نماز پیشانی باید به زمین گذاشته بشود ولی اینکار در مورد بینی مستحب است .
 اگر ما شک کنیم که تسبیحات اربعه را چند بار گفته ایم ، تکلیف نماز چیست ؟
پاسخ – اگر شما می دانید که یک بار گفته اید ، دو بار دیگر بگویید ولی اگر بین سه بار یا بیشتر شک دارید ، باید بنا را بر سه بار بگذارید و نمازتان را ادامه بدهید و نمازتان صحیح است .
 من بخاطر پا دردم روی صندلی نماز می خوانم . در هنگام سجده ،هفت قسمت بدن من روی زمین قرار نمی گیرد .آیا نماز من درست است ؟
پاسخ- اگر شما ناچار هستید که روی صندلی نماز بخوانید هر کدام از اعضای هفتگانه را که می توانید روی زمین قرار بدهید . پیشانی و دستها که روی صندلی است و زانو هم به زمین نمی خورد . اگر شما می توانید انگشتان پا را روی زمین قرار بدهید .

 من پسر دوم مادرم هستم . من هر روز دو رکعت نماز برای مادرم می خوانم . آیا این کار ثواب دارد ؟
پاسخ – قطعا ثواب دارد . این نماز مستحبی است ولی اگر شما می دانید که مادرتان نماز قضا دارد ، سعی کنید نماز قضای مادر را بخوانید : دو رکعت نماز صبح به نیت مادرم بجا می آورم قربة الی الله .

 آیا واجب است که ما نماز و روزه های کسی را که مرده است  بخریم ؟
پاسخ – خیر . اگر فرد نماز و روزه ی قضا نداشته باشد تکلیفی ندارد . اگر میت نماز قضا داشته باشد ، برعهده ی پسر بزرگ است . اگر میت وصیت کرده است باید طبق وصیت عمل بشود. حالا اگر میت وصیتی ندارد و شما نمی دانیدُ که نماز و روزه ی قضا دارد بر شما چیزی واجب نیست . 
 کسی که نماز قضا دارد آیا باید در اولین فرصت نماز قضا را بخواند ؟
پاسخ – انسان باید مواظبت کند که نمازش قضا نشود ولی اگر نماز قضا شد وقت معین ندارد . یعنی انسان می تواند هر موقع نماز قضا را بخواند ولی فرموده اند که کوتاهی نشود. انسان باید زودتر نماز قضایش را بخواند . بعضی از فقهاء می فرمایند که اگر کسی نمازش قضا شد احتیاط این است که فرد پیش از آنکه نماز بعدی را بخواند ،نماز قضایش  را بجا بیاورد.
اگر در نماز ،چادر یا دستمال کاغذی بین مهر و پیشانی قرار بگیرد ، آیا سجده باطل می شود ؟
پاسخ – انسان در نماز باید پیشانی اش را بر چیزی که سجده بر آن درست است بگذارد . اگر چادر یا دستما ل کاغذی بین مهر و پیشانی قرار بگیرد سجده صحیح نیست . در این حالت باید پارچه را از پیشانی کنار بزنید تا پیشانی روی مهر قرار بگیرد .
 آیا کسی که نماز واجب قضا دارد می تواند نماز مستحبی بخواند ؟
پاسخ – کسی که نماز واجب قضا دارد می تواند نماز مستحبی بخواند . حالا اگر نماز واجبی است که وقت آن می گذرد ، فرد نباید مشغول نماز مستحب بشود . کسی که روزه ی قضای ماه رمضان برعهده اش است نمی تواند روزه ی مستحبی بجا بیاورد .
اگر زمان نماز شده است ولی من نمازم را نخوانم و به مسافرت بروم ، آیا من باید نمازم را شکسته بخوانم ؟ 
پاسخ – فعلا که شما در مسافرت هستید ، نماز را شکسته بخوانید . حالا اگر شما در مسافرت بودید و نماز را نخواندید ،وقتی به وطن خودتان رسیدید باید نماز را کامل بخوانید.
نماز و روزه ی فرزند من در وطن اول من و همسرم چگونه است ؟
پاسخ – اگر فرزندان در آن محل بدنیا نیامده اند و بزرگ نشده اند و در آنجا زندگی    نکرده اند ، آن محل برای فرزندان شما وطن محسوب نمی شود. اگر شما و فرزندانتان به وطن شوهرتان بروید باید نماز شکسته بخوانید ولی شوهرتان باید نماز را کامل بخواند .
اگر ما به شهرستانی برویم و فرزندمان در آن شهر بدنیا بیاید و درشناسنامه اش هم ثبت بشود ، آیا آن شهر وطن فرزندمان محسوب می شود و باید نماز را کامل بخواند؟
پاسخ – خیر . مقصود از محل تولد زمان بدنیا آمدن نیست . مقصود از وطن یعنی آغاز زندگی در آن محل بوده است و در آنجا بزرگ شده باشد .
 من سفر کاری زیادی می روم . آیا نماز من در سفر شکسته است؟
پاسخ – بله . فتوای بسیاری از فقها این است که اگر شما سفر کاری متعددی دارید و      نمی توانید ده روز را در محلی بمانید و تمام هفته در سفر هستید ،باید نماز را کامل بخوانید .
 آیا در سفر ،تمام نمازها بصورت شکسته خوانده می شود ؟
پاسخ – در سفر تمام نمازهای چهاررکعتی شکسته خوانده می شود ولی نمازهای سه رکعتی و دو رکعتی تغییری نمی کند. در نمازهای مستحبی تعداد رکعت های نماز تغییری نمی کند ولی بعضی از نمازهای مستحبی در سفر ساقط می شود . نمازهای نافله ی ظهر و عصر درمسافرت ساقط است و فتوای بیشتر فقهاء در مورد نافله ی نماز عشا هم این طور است .
 اگر ما شخصی را در نماز بخندانیم چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر ما شخصی را از روی عمد بخندانیم ،مرتکب گناه شده ایم . اگر کسی در نماز خنده اش می گیرد ، باید سعی کند که در نماز نخندد و اگر خنده بصورت لبخند یا تبسم بود نماز باطل نمی شود ولی اگر خنده با صدا و عمدا باشد نماز باطل می شود .
من بیست و نه سال دارم و ناراحتی اعصاب دارم . تابحال نماز نخوانده ام . علت نماز نخواندن من شوهر من است. راهنمایی بفرمایید . 
پاسخ – اینکه شما تابحال نماز نخوانده اید ربطی به ازدواج شما ندارد . در ضمن شوهرنباید باعث جهنمی شدن زن بشود.، شما سعی کنید وقتی شوهر شما نیست نمازتان را بخوانید و نمازهای قضای تان را بجا بیاورید و سعی کند که امر به معروف کنید تا شوهرتان هم نماز خوان بشود.
در زمانی که خانم ها عذر شرعی دارند ، آیا باید قضای نمازهای شان را بخوانند؟
پاسخ – خیر در ایام عادت ماهیانه نمازها قضا ندارند ولی روزه ها ،قضا دارند.
 آیا برای نمازهای قضا باید کفاره بپردازیم ؟
پاسخ – خیر . نماز قضا کفاره ندارد حتی اگر کسی به عمد نماز نخواند ، نماز قضا را بجا می آورد و توبه می کند . ولی اگر کسی عمدا روزه را بجا نیاورد علاوه بر قضا ،کفاره هم دارد . 
 نماز خواندن در مکانی که مجسمه دارد چه حکمی دارد؟
پاسخ – در محلی که مجسمه است خواندن نماز کراهت دارد. مخصوصا اگر روبروی انسان باشد.
من وقتی نماز می خوانم تمام کارهای روزانه به یادم می آید، چکار کنم که در نماز حواسم جمع باشد ؟
پاسخ – در نماز ممکن است که حواس انسان پرت بشود ولی انسان باید تلاش کند که وقتی متوجه حواس پرتی شد ، دوباره به نماز برگردد . بهترین شیوه ی توجه و حضور قلب در نماز این است که انسان متوجه باشد که دارد با کسی حرف می زند و مخاطب او خداوند است .کار دیگر این است که انسان در نماز توجه به معنای آن داشته باشد. در جایی که سر و صدا و تردد هست نباید نماز خواند و این کار مکروه است . در خانه مستحب است که جایی برای نماز خواندن باشد.(نماز خانه) نگاه به یک نقطه باعث تمرکز حواس است . پس در هنگام قیام به محل سجده و در رکوع به بین القدمین و در تشهد به دامن خودتان نگاه کنید .
 اگر دست انسان خون بیاید و بعد آنرا بشویید ولی باز دست قرمز باشد آیا با آن   می توان نماز خواند ؟
پاسخ – اگر صرفا قرمز است و خون از بین رفته است ، نماز خواندن اشکالی ندارد . زیرا جای زخم قرمز است . اما اگر هنوز خون وجود دارد و کاملا شسته نشده است ،نمی توان با آن نماز خواند .
 آیا برای خواندن نمازهای مستحب وضو گرفتن لازم است ؟
پاسخ – بله . برای نمازهای واجب و مستحب وضو گرفتن واجب است . فقط نماز میت است که وضو داشتن در آن واجب نیست و مستحب است . نماز مستحب را می توان در حال حرکت خواند ولی خانم ها باید پوشش لازم را رعایت کنند . اگر چادر نباشد اشکالی ندارد ولی باید بدن پوشیده باشد.
 اگر ما در واجبات نماز مثل تشهد عباراتی را اضافه کنیم. آیا این اشکال دارد ؟
پاسخ – سایر واجبات نماز یکسری مستحبات دارد . مثلا در تشهد ،اول می گویند : بسم الله و بالله و ... این جزو مستحبات تشهد است . بجا آوردن مستحبات نماز ثواب دارد . اگر ذکر یا دعا یا قرآن را به قصد ورود در نماز نخوانیم اشکالی ندارد . اذکار مستحب مثل اذکار تکبیر قبل یا بعد از رکوع ،اگر به قصد ورود به نماز باشد ، در هنگام گفتن این ذکرها باید بدن در حال حرکت نباشد و در حال آرامش باشد .
 کسی که در کودکی نماز خوانده است آیا می توان آن نمازها را بجای نمازقضاهای فعلی قرار بدهد ؟
پاسخ – خیر . کسی که در کودکی نماز خوانده است ثواب آنها را می برد ولی الان باید نمازهای قضا را بخواند.
اگر ما بعد از نماز متوجه شدیم که وضو نگرفته ایم و وقت نماز هم گذشته باشد،تکلیف چیست ؟
پاسخ – شما باید قضای آن نماز را بجا بیاورید. اگر انسان بعد از مدتها متوجه بشود که وضو نگرفته یا وضویش باطل بوده و با آن نماز خوانده است ، باید آن نماز را قضا کند.
 اگر در هنگام نماز بچه ای مهر را بردارد تکلیف چیست ؟
پاسخ – شما می توانید از چیزهایی که سجده بر آن صحیح است استفاده کنید . بر زمین ،خاک ، سنگ ،چمن ،بر درخت ، چوب ، کاغذ ، حصیر می توان سجده کرد . اگر هیچ کدام از اینها در جلوی انسان نبود ، انسان در حال نماز که مهرش برداشته شده است ،     می تواند چند قدم برود البته بدون اینکه روی از قبله برگرداند و آن مهر را بردارد یا به سنگ فرش برسد و بر آن سجده کند . اگر این کار امکان ندارد و هنوز وقتی برای نماز خواندن وجود دارد ، نماز را رها کند و مهری پیدا کند و دوباره نمازش را بخواند . اگر هیچ کدام از اینها نیست و وقتی هم برای نماز خواندن وجود ندارد ،فرموده اند که می تواند روی فرش یا پارچه ای که از پنبه یا کتان است سجده کند . بعد اگر اینها هم نبود می تواند روی دست یا عقیق سجده کند . در واقع آخرین مرحله روی دست است .
 اگر کسی شراب بخورد ، آیا می تواند نماز بخواند ؟
پاسخ – خوردن مشروبات الکلی حرام است و در اسلام نهی شده است و ضررهای زیادی دارد . روایت داریم که اگر در چاهی خمر ریخته بشود بعد آن چاه را پر کنند و از آنجا علفی بروید و گوسفندی آنرا بخورد فرموده اند : من از آن گوشت نمی خورم . این پلیدی خمر را می رساند . حالا فردی که مشروب خورده است ، باید نمازش را بخواند زیرا نمازخواندن وظیفه ی اوست . و اگر نماز نخواند ، فرد دو تا گناه مرتکب شده است . این نماز به این درد می خورد که تکلیف را انجام داده است و در قیامت فرد بخاطر تکلیف انجام ندادن مواخده نمی شود. ممکن است که این نماز قبول نشود یعنی نمره نگیرد .
 در نمازهای چهار رکعتی اگر شک کنیم که تسبیحات اربعه را سه یا چهار بار   گفته ایم ، تکلیف چیست ؟
پاسخ – اگر شما هنوز به رکوع نرفته اید یک بار دیگر تسبیحات اربعه را بخوانید و اگر به رکوع رفته اید ،دیگر اعتنا نمی کنید و نماز را ادامه  بدهید و نماز صحیح است .
 آیا حلقه ی طلا برای مرد اشکال دارد ؟ آیا می توان با آن نماز خواند ؟
پاسخ – بله . طلای زرد برای مرد حرام است و اکثر فقهاء می فرمایند که طلای سفیدهم برای مرد حرام است . فلزات دیگر مثل پلاتین و نقره اشکالی ندارد . نماز خواندن با  طلا هم حرام است .
اگر ما هنگام نماز جهت قبله را ندانیم تکلیف چیست ؟
پاسخ – شما به هر طرفی که احتمال می دهید آنجا قبله است نماز بخوانید .اگر شما فرصت دارید در چند جهت نماز بخوانید تا شما به سمت قبله یا کمی انحراف از قبله نماز خوانده باشید .اگر انحراف از قبله کم بوده است و پشت به قبله نبوده است ، این نماز اعاده ندارد . اما اگر نماز پشت به قبله یا به سمت راست یا چپ قبله خوانده شود، بسیاری از فقها می فرمایند که این نماز باید اعاده بشود. بعضی می فرمایند که اگر در وقت باشد باید نماز اعاده بشود ولی اگر بعد از وقت نماز متوجه شد، این نماز دیگر اعاده ندارد .
 من به روستاهای اطراف شهرمان سفر کاری دارم .حکم نماز من چگونه است ؟
پاسخ – اگر سفرهای ماموریتی و شغلی شما زیاد نباشد و ماهی یک بار یا دوبار باشد فتوای اکثر مراجع تقلید این است که نماز شما شکسته است مگر اینکه شما قصد ماندن ده روز را درسفر داشته باشید . اگر مسافرت های شما زیاد باشد و ده روز یک جا نمی مانید، نماز شما کامل است .
 آیا نماز قضای مادر من که فوت کرده است به گردن پدر من است؟
پاسخ – خیر. نماز قضای مادر شما بر پسر بزرگش واجب است نه شوهرش . مگر اینکه مادرشما وصیتی داشته باشد که باید طبق آن عمل کرد
آیا می توان تسبیحات اربعه نماز را با بسم الله شروع کرد ؟
پاسخ – خیر . تسبیحات بسم الله الرحمن الرحیم ندارد و به قصد ورود نمی توان آنرا خواند ولی اگر شما بخواهید بسمالله را بعنوان یک ذکر مطلق بخوانید اشکالی ندارد ولی بهتر است که بسم الله نگویید زیرا وارد نشده است .
 آیا هنگامی که نمازگزار در حال خواندن نماز جماعت است می تواند تلفن همراه خودش را خاموش کند ؟
پاسخ – انجام دادن این کارهای مختصر که صورت نماز را بهم نمی زند اشکالی ندارد مثلا تلفن همراه در کنار شما باشد و آنرا خاموش کنید . اما اگر برای خاموش کردن می خواهید چند قدم بردارید و این کار را انجام بدهید اشکال دارد .
 اگر ما در هنگام خواندن نماز وَتر باشیم و اذان صبح هم گفته بشود، آیا باید نماز وتر را دوباره بخوانیم ؟
پاسخ – نماز وتر جزو نمازشب است. نماز شب یازده رکعت است که چهار نماز دو رکعتی به نیت نافله ی شب خوانده می شود و دو رکعت نماز به نیت نماز شفع و یک رکعت نماز به نیت نماز وتر خوانده می شود . وقت نماز شب از نیمه شب تا اذان صبح است . اگر شما در حال خواندن نماز وتر هستید و اذان صبح گفته شد دیگر نیازی نیست که آنرا دوباره بخوانید . شما سعی کنید که نماز شب را زودتر بخوانید تا هنگام اذان صبح تمام شده باشد.
 اگر ما هر چند روز یک بار برای نماز صبح بلند بشویم اشکال دارد؟
پاسخ – بله. اشکال دارد . انسان باید هر روز صبح برای نماز صبح بیدار بشود و آنرا بخواند. اگر شما خودتان را عادت بدهید هر روز می توانید سر اذان صبح بیدار بشوید .  
اگر ما خودمان نماز قضا داشته باشیم می توانیم برای نماز میت اجیر بشویم ؟
پاسخ – اشکالی ندارد ولی بهتر است که شما اول نمازقضاهای خودتان را بخوانید.
 آیا نماز جماعت دونفری هم قبول است ؟
پاسخ – به غیر از نماز جمعه ، بقیه ی نمازهای یومیه ی را می توان با دو نفر بصورت جماعت خواند. هر چه تعداد افراد بیشتر بشود اجر و ثواب بیشتری دارد .
 آیا فردی که قرائت نمازش درست نباشد می توان به او اقتدا کرد ؟
پاسخ – مراعات قرائت و تجوید در نماز خوب است ولی شرط لازم نیست . ممکن است که کسی نمازش صحیح باشد ولی قرائت را هم رعایت نکند .اگر امام جماعتی نماز را غلط  می خواند نمی توان به او اقتدا کرد ولی نمی توان علیه او هم تبلیغ کرد . شما باید مخفیانه به ایشان تذکر بدهید تا ایشان اصلاح بشوند .
 آیا خانمها می توانند بدون روسری و فقط با چادر نماز بخوانند ؟
پاسخ – در هنگام نماز ،لازم نیست که خانمها صورت ، دست ها و پاها تا مچ را بپوشانند. اگر چادر خانم ضخیم باشد و تمام بدن پوشیده باشد و خانم روسری هم سرش نکند، خواندن نماز اشکالی ندارد. اما اگر تنها با چادر نمی تواند حجاب خودش را حفظ کند یا چادرش نازک است و بدنش پیداست، این کفایت نمی کند . 
 من از شهر خودم به شهر دیگری رفته ام و دیگر قصد ندارم که برگردم. نماز من چگونه است ؟ اگر ما بخواهیم به نماز جمعه ی شهر دیگری برویم چگونه باید نماز بخوانیم ؟
پاسخ- اگر شما می خواهید به زادگاهتان برگردید یا احتمال می دهید که به آنجا برگردید یا بخشی از سال را در آنجا می گذرانید ، آنجا وطن شماست و شما باید نماز را کامل بخوانید .اگر شما تصمیم ندارید که برای زندگی به وطن خودتان برگردید و گاهی به آنجا  می رویید، چون شما از زادگاه خودتان اعراض کرده اید، اگر کمتر ازده روز در آنجا بمانید باید نمازتان را شکسته بخوانید .
شما می توانید دو رکعت نماز جمعه را بخوانید و نماز عصر را دو رکعتی بخوانید و دو رکعت دیگر را بعنوان نماز قضا اقتدا کنید .
 آیا برای نماز بجای مهر می توان از سنگ مرمر استفاده کرد ؟
پاسخ – بله . ولی برای سجده درنماز ،مهر تربت امام حسین (ع) بهتر است.
نماز فرزندانم در وطن من و همسرم چگونه است ؟
پاسخ – اگر فرزندان شما در وطن شما یا همسرتان بدنیا نیامده آمده اند و بزرگ نشده اند ، وقتی شما به آنجا می روید فرزندان شما مسافر هستند و نمازشان شکسته است.
 دخترم در شهر دیگری متولد شده است و محل تولدش هم در شناسنامه همان شهر است. آیا آن شهر، وطن اول دختر من محسوب می شود  و باید در آنجا نماز را کامل بخواند؟
پاسخ – اینکه کسی در شهری بدنیا بیاید و چند روز در آنجا باشد، این شهر حکم وطن نخواهد داشت. محلی که این بچه در آنجا بزرگ شده است وطن اصلی این بچه است و باید در آنجا نماز را کامل بخواند.
در مسجدی امام جماعت هنگام نماز سوره ای را شروع کرد ولی نیمه رها کرد و سوره ی دیگری را شروع کرد. آیا نماز ما اشکال دارد ؟
پاسخ – این کار اشکالی ندارد. ممکن است که امام سوره را فراموش کرده است و بناچار آنرا رها کرده است. فرموده اند : فقط سوره توحید وکافرون را اگر شروع کردیم، نباید نیمه رها کنیم و بقیه سوره ها اشکالی ندارد . پس نماز شما اشکالی ندارد.
آیا بطور کلی احکام نماز و روزه به یکدیگر ربط دارند ؟
پاسخ – در برخی از احکام نماز و روزه به یکدیگر ربط دارند و مثل هم هستند ولی وقتی شما روزه هستید و می خواهید به مسافرت بروید باید هنگام اذان در شهر خودتان باشید و تا آخر شهر می توانید بروید ولی تا حدترخص نمی توانید بروید اما شما نماز را زمانی شکسته می خوانید که به ترخص رسیده باشید یعنی جایی که اگر شما برگردید شهر مشخص نیست و شما صدای اذان را نمی شنوید ،در اینجا احکام نماز و روزه با یکدیگر فرق دارند .
 اگر ما یکی از نمازها را در شهر خودمان و نماز بعدی را در مسافرت بخوانیم اشکال دارد ؟
پاسخ – خیر اشکالی ندارد. اگر شما اول وقت نمازظهر را خواندید و به مسافرت رفتید و نماز عصر را در بین راه یا مقصد بصورت شکسته خوانید اشکالی ندارید. ولی اگر هر دو نماز را در اول وقت بخوانید بهتر است .
اگر مهر خیلی کوچک باشد، آیا برای خواندن نماز اشکال دارد ؟
پاسخ – خیر، ولی مهر نباید از یک بند انگشت کمتر نباشد .یعنی باید پیشانی به اندازه ی یک بند انگشت روی مهر قرار بگیرد .
کسانی که پشت سر امام نماز می خوانند اگر جلوتر از امام به رکوع یا سجده بروند ،آیا اینکار اشکال دارد ؟
پاسخ – اگر کسی عمدا از امام جلوتر به سجده یا رکوع برود نمازش باطل است . ولی اگر این کار سهوی باشد اشکالی ندارد ولی باید از امام جماعت تبعیت کند .      
 کسی که نماز قضای فراوان دارد و وقت زیادی هم ندارد چکار کند ؟
پاسخ -  اگر مرگ فرد نزدیک است و فرصت بجاآوردن نمازهای قضا را ندارد باید وصیت کند. اگر پسر بزرگی دارد به او اطلاع بدهد بشرطی که اطمینان دارد که او برایش بجا    می آورد و اگر اطمینان ندارد باید اموالی را مشخص کند که از آن اموال برای او نماز بجا بیاورند . حالا ممکن است که طرف مشغله ی زیادی دارد و نمی رسد که نمازهای قضایش را بخواند. شما بدانید که نماز مهمتر از کارهای دیگر است و شما می توانید از استراحت و تفریح تان کم کنید و نمازهای قضا را بجا بیاروید .
 پدر من فوت کرده است و نماز قضا داشته است . من هم نماز قضا دارم. وظیفه ی چیست ؟
پاسخ – اگر شما پسر بزرگ هستید، نمازهای قضای پدر شما بر عهده ی شماست. شما باید هر دو نمازهای قضا را بجا بیاورید . در نماز ادا نماز خودتان مقدم است ولی در نماز قضای تقدمی وجود ندارد ولی در روزه این طور نیست زیرا وقت آن معین است و اگر زمان زیادی تا ماه رمضان باقی نمانده باشد شما باید اول روزه ی قضای همان سال خودتان را بجا بیاورید ولی اگر از روزه های سال گذشته باشد تفاوتی ندارد .شما باید نمازها و روزه های قضای خودتان را خودتان بجا بیاورید ولی می توانید نماز و روزه های پدرتان را به دیگری بسپارید حتی ممکن است که مزد هم به طرف بدهید .
 آیا نمازهای قضا را می توان بطور یکجا خواند یا باید ترتیبی در آن قائل شد ؟
پاسخ – اگر منظور شما از ترتیب این است که با هر نماز ادا یک نماز قضا خوانده بشود ، این طور نیست که ترتیبی وجود داشته باشد .برای بجا آوردن نماز قضا وقت معین ندارد. نماز قضای عشا را می توان روز خواند یا نماز ظهر را می توان شب خواند. اما اینکه انسان یک مرتبه بایستد و بیست تا نماز صبح و بیست تا نماز ظهر و... بخواند صحیح نیست . بعضی می فرمایند که همانطور که نماز عصر را نمی توان قبل از نماز ظهر خواند، در نماز قضا هم باید این ترتیب رعایت بشود. پس بهتر است که انسان نماز قضا را به ترتیب شبانه روز بجا بیاورد و تعداد زیادی از آنها را قضا کند .
 آیا می توانیم نمازهای قضا را نشسته بخوانیم ؟
پاسخ  اگر شما می توانید نمازها را ایستاده بخوانید نمی توانید نمازهای قضا را نشسته بخوانید ولی اگر شما نمازهای واجب را نشسته می خوانید ،اگر شما امید دارید که در آینده بتوانید نماز ایستاده بخوانید باید تا آن موقع صبر کنید اما اگر امیدی ندارید که در آینده ایستاده نماز بخوانید، می توانید نمازهای قضا را نشسته بخوانید. نماز قضایی که از طرف میت خوانده می شود که به آن نماز استیجاری می گویند ،نمی توان نشسته خواند.
 اگر در نماز ذکر رکوع و سجده را جابجا بگوییم اشکال دارد ؟
پاسخ – خیر اشکالی ندارد.
آیا اشکال دارد که در هنگام نماز خواندن فردی جلوی ما نشسته باشد؟
پاسخ – بهتر است که کسی در جلوی شما ننشسته باشد زیرا کراهت دارد . ولی نماز باطل نیست .
 اگر هنگام نماز نام پیامبر را بشنویم آیا باید صلوات بفرستیم ؟
پاسخ – مستحب است که اگر هنگام نماز نام پیامبر را شنیدیم صلوات بفرستیم.
کسی که در عمرش نماز نخوانده است ، آیا بعد از مرگ او باید همه ی نمازهایش را خواند ؟ 
پاسخ – بله ،اگر بتوانند این کار را بکنند. اگر او فرزند پسری دارد یا پسر بزرگتری دارد باید نماز را برای او بجا بیاورد یا کسی را اجیر کند که نماز را برای پدرش بجا بیاورد .
  اگر در رکعت دوم نماز عشا شک کنیم که رکعت دوم هستیم یا سوم ، تکلیف چیست ؟
پاسخ – اگر شما در حال نشسته هستید یعنی سر از سجده ی دوم برداشته اید و نمی دانید که تشهد بخوانید یا در ر کعت سوم هستید ، در اینجا باید بنا را بر رکعت سوم بگذارید و نماز را ادامه بدهید و تمام کنید و بعد یک رکعت نماز ایستاده احتیاط بخوانید یا دورکعت نماز احتیاط نشسته بخوانید .اگر شما در حالت ایستاده یا حالتهای دیگر بودید، نماز باطل است . باید نماز را رها کنید .
 آیا ما باید در نمازهای واجب یومیه اذان و اقامه بگوییم ؟ در هنگام نماز جماعت آیا ما باید حتما اذان و اقامه را بگوییم ؟
پاسخ – گفتن اذان و اقامه مستحب است و در نمازهای واجب یومیه و قضای آنها  باید گفته بشود. در نماز جمعه مستحب است که اذان و اقامه گفته شود،نمازهای مستحبی اذان واقامه ندارند. در نماز جماعت وقتی اذان و اقامه گفته می شود ، دیگران لازم نیست که هر فردی اذان و اقامه بگویند .
 آیا می توان روی تخت چوبی نماز خواند ؟
پاسخ – بله ، این کار اشکالی ندارد. اگر تخت ثابت است و حرکت نکند و مقدار جایی برای خواندن نماز داشته باشد اشکالی ندارد .
 طرز خواندن نماز غفیله را توضیح بدهید .
پاسخ – نماز غفیله بین نماز مغرب و عشا خوانده می شود و دو رکعت است. در رکعت اول بعد از حمد آیه و ذالنون اذ ذهب خوانده می شود و در رکعت دوم آیات خاص دیگری  خوانده می شود.
 من متولد تهران هستم و در دوسالگی به کرج رفتم و الان که هجده سال دارم به تهران آمده ام . حکم نماز من در تهران و کرج چگونه است ؟
پاسخ – شما متولد تهران هستید و الان هم به تهران آمده اید و آنرا وطن خودتان قرار داده اید ، پس نماز شما در تهران کامل است .چون شما شانزده سال در کرج زندگی کرده اید ممکن است که کرج هم وطن شما باشد .
 من چند سالی برای تحصیل در قم زندگی کرده ایم و قصد داشتم که دیگر به وطنم که تهران است بازنگردم ولی الان چند سالی است که مجبورشده ام به تهران بیایم و الان دوباره می خواهم به قم برگردم . تکلیف نماز من چیست ؟
پاسخ – اگر شما قم را بعنوان وطن جدیدتان قرار دادید ، قم وطن شما بوده است و بعد اگر از آن اعراض کردید قم دیگر وطن شما نبوده ولی اگر از قم اعراض نکرده باشید، قم همچنان وطن شما بوده است و الان که قصد کرده اید بگردید ، قصد شما تاثیری ندارد حتی اگر شما از قم اعراض کرده باشید و الان بخواهید به آنجا برگردید و آنرا وطن قرار بدهید، قم وطن شما می شود ولی اگر شما الان قصد ندارید که قم را وطن خودتان قرار بدهید، قم وطن شما محسوب نمی شود.   
من هم در محل زندگی و هم در محل کارم سکونت دارم . تکلیف نماز من چگونه است ؟
پاسخ –اکثر فقها می فرمایند که نماز باید تمام خوانده بشود.  
 اگر فضای غسل فراهم نباشد می توانیم نماز را بعقب بیندازیم ؟
پاسخ – اگر انسان نماز را به تاخیر بیندازد و دیرتر نماز بخواند اشکالی ندارد ولی اگر تاخیر بنیدازد که نماز قضا بشود و بعد قضای آنرا بخواند این صحیح نیست.پس اگر امکان غسل نیست می تواند خودش را تطهیر کند و با تیمم نماز را بخواند. 
 آیا خواندن نماز روی تشک یا تخت ابری اشکال دارد ؟
پاسخ – اشکالی ندارد .اگر تخت ابری مقداری پایین می رود و بعد حرکتی ندارد، این اشکالی ندارد ولی اگر تخت فنری باشد و وقتی شما می ایستید زیر پای تان حرکت کند این اشکال دارد زیرا مکان متحرک است. مثل ماشینی که در حال حرکت است .
 وقتی ما با هواپیما به سفر می رویم و زود به مقصد می رسیم، آیا می توانیم نماز را صحیح بخوانیم ؟
پاسخ – اگر شما هشت فرسخ معادل 45 کیلومتر از شهر خودتان دور بشوید نمازتان شکسته خواهد بود . حتی اگر شما با هواپیما یا وسیله ی دیگر سفر کنید .
 وقت خواندن مخصوص نماز چه زمانی است ؟
پاسخ – برای نماز ظهر یا مغرب، از اول وقت خواندن نماز به مقدار خواندن آن نماز را وقت مخصوص آن نماز می گویند. نماز بعدی را نمی توان در این وقت خواند .اگر شما نماز ظهر را زود شروع کردید و نماز عصر را در وقت نماز ظهر خواندید، هم نماز ظهر و هم نماز عصر شما باطل است . اگر آخر وقت است شما باید نماز عصر را بخوانید زیرا اگر شما این کار را بکنید نماز عصر را در وقت خوانده اید و اگر عمدا نماز ظهر را بخوانید نماز ظهر باطل است زیرا وظیفه ی شما نماز عصر بوده است. و نماز عصر شما هم قضا بحساب می آید. بطور معمول افراد اول نماز ظهر را می خوانند و بعد نماز عصر را می خوانند .
در نماز شکسته حتما باید در نیت به شکسته بودن نماز اشاره کنیم ؟
پاسخ – خیر .همین که شما می دانید نمازتان شکسته است کافی است و اگر هم به زبان نیاوردید اشکالی ندارد.اگر بگویید دورکعت نماز ظهر بجا می آورم اشکالی ندارد و اگر حواستان نبود و گفتید که چهار رکعت نماز ... باز هم اشکالی ندارد . 
 اگر در هنگام نماز جماعت اتصال ما با جماعت قطع شد تکلیف نماز ما چیست ؟
پاسخ – اگر اتصال قطع شد ، شما باید بقیه نماز را به نیت فرادا بخوانید. اگر کسی در جلو یا بغل دست تان نیست ، می توانید چند قدم به جلو بروید تا به جماعت متصل بشوید و این کار صحیح است .
 بعد از چند سال متوجه شده ام که قبله را اشتباهی گرفته ام .تکلیف نمازهای من چیست ؟
پاسخ – اگر تغییر کمتر از 90 درجه بوده است نمازهای خوانده شده صحیح است ولی اگر شما پشت به قبله نماز خوانده اید یا سمت راست بوده و شما چپ خوانده اید، بسیاری از فقها می فرمایند که نمازهای خوانده شده را اعاده کنید و بعضی می فرمایند که اگر وقت آن گذشته است قضا ندارد ولی اگر وقت آن نگذشته است باید آنرا دوباره بخوانید.شما می توانید این را از دفتر مرجع تان سوال کنید.
کسی که نماز نمی خواند حکمش چیست ؟
پاسخ – نماز یک فریضه ی واجب است و فردی که نماز نمی خواند باید توبه کند و نمازهای قضا را بخواند.
 اگر با مال غصبی خانه ای اجاره کنیم و در آنجا نماز بخوانیم ، این نماز چه حکمی دارد ؟
پاسخ – این نماز اشکال دارد و ممکن است که باطل باشد. بعضی ها می فرمایند که نماز اشکال دارد .
 اگر خانمی عذر شرعی داشته باشد خواندن سجده ی  زارت عاشورا چه حکمی ئدارد ؟
پاسخ – سجده کردن تلاوت اشکالی ندارد مثل آیات سجده دار ی قرآن و یا زیارت عاشورا . عذر شرعی داشتن مانع نماز خواندن و سجده در نماز است .
 اگر بخواهیم دعایی در رکوع یا سجده بخوانیم و کسره یا فتحه ی حروفی را اشتباه بگوییم ،آیا نماز باطل می شود؟
 پاسخ – اگر عمدا نباشد اشکالی ندارد و نماز باطل نمی شود. اگر فرد همان موقع متوجه اشتباه بشود ، آنرا تصحیح می کند ولی اگر بعدا متوجه اشتباه خودش بشود نمازش صحیح است . یک وقت کسی نماز را غلط می خوانده است و فکر می کرده درست است ، اگر این فرد مقصر بوده و نرفته که یاد بگیرد، باید قضای آنرا بخواند ولی اگر یاد گرفته است و متوجه اشتباهش نشده است اشکالی ندارد و نمازش صحیح است .
اگر بخواهیم برای میت نماز قضا بخوانیم آیا وقت مشخصی دارد؟
پاسخ- اگر برای شما وقت تعیین کرده اند که مثلا درعرض شش ماه این نمازها را بخوانید ، شما باید دراین شش ماه نمازها را بخوانید و اگر نخواندید باز باید اجازه بگیرید که آیا      می توانید این نمازهای قضا را بخوانید یا خیر .اگر وقت تعیین نکرده اند می فرمایند که نباید مسامحه بشود و نباید زیاد تاخیری بیفتد .
 درچه زمانی ما می توانیم در بین نماز به امام جماعت اقتدا کنیم ؟
پاسخ – اگر شما بین قرائت یا قنوت یا در حال رکوع رسیدید می توانید اقتدا کنید . اگر شما به رکوع امام جماعت در رکعت اول برسید شما یک رکعت را درک کرده اید .اگر شما در رکعت سوم یا چهارم اقتدا کردید شما باید حمد و سوره را بخوانید ، شما می توانید صبر کنید تا امام رکوع برود و بعد شما تکبیرة الاحرام را بگویید و به رکوع بروید . اگر امام در رکعت سوم یا چهارم است و شما اقتدا کردید باید حمد و سوره بخوانید و اگر فرصت پیدا نکردید سوره را نخوانید . اگر امام جماعت نمازش زودتر تمام شد ، وقتی امام سلام داد شما می توانید نماز را فرادا ادامه بدهید .
 اگر در هنگام سجده نماز مانعی مثل چادر یا دستمال کاغذی بین دست و زمین قرار بگیرد نماز را باطل می کند ؟
پاسخ – خیر .ولی در پیشانی جیزی نباید بین پیشانی و مهر حایل باشد.
 قیام متصل به رکوع در رکعت دوم نماز قبل از قنوت است یا بعد از آن ؟
پاسخ – بعد از قنوت است . قیام متصل به رکوع یعنی ایستاده به رکوع رفتن .
 آیا می شود نمازهای مستحب ماه رمضان را بجای نماز قضا حساب کرد ؟
پاسخ – خیر . هیچ وقت نماز مستحب بجای نماز قضا محاسبه نمی شود .اگر کسی نماز قضا دارد باید آنها را بجا بیاورد.
 من در جوانی نمی دانستم که غسل جنابت بر گردن من است ولی همیشه نماز خوانده ام و اعمال دینی ام را انجام داده ام . آیا اعمالی که من انجام داده ام قضا دارد ؟
پاسخ – اگر شما مطمئن هستید که غسل بر گردن شما بوده است و آنرا انجام نداده اید باید نمازهای آن زمان را بجا بیاورید ولی روزه ها قضا ندارد . اگر شما نمی دانید که غسل بر گردن تان بوده است یا نه ،قضای نماز هم بر گردن شما نیست ولی بهتر است که شما با دفتر مرجع تان تماس بگیرید و جزئیات را بگویید تا پاسخ خودتان را بگیرید .
 کسانی که فلج هستند و طهارت ندارد می توانند نماز بخوانند.؟
پاسخ – هیچ گاه نباید نماز خواندن ترک بشود. نماز خواندن دارای مراتب است. ممکن است کسی نتواند ایستاده نماز بخواند ،می تواند تکیه بدهد یا بنشیند یا بخوابد و نماز بخواند. فرد فلج می تواند نشسته یا خوابیده نماز بخواند و اگر می تواند طهارت را رعایت کند و اگر نمی تواند به هر مقداری که می تواند لباس یا خودش را تطهیر کند و نماز بخواند . به قدری که طرف به مشقت و زحمت زیاد نیفتد می تواند خودش را تطهیر کند یا از دیگران کمک بگیرد .اگر این کارها مقدور نیست نماز با همان لباس و بدن نجس برای او اشکالی ندارد. و این نمازها هم قضا ندارد .
من تعمیرکار هستم و نمی توانم در اول وقت نماز لباس و دستم را از روغن پاک کنم . راهنمایی بفرمایید. 
پاسخ – اگر لباس شما روغنی است ولی پاک است می توانید با آن نماز بخوانید ولی اگر دست و صورت شما روغنی است باید آنها را بشویید و بعد نماز بخوانید .
پای راست من قطع شده است و تا لگن پایم مصنوعی است . من تمام نمازم را نشسته خوانده ام . آیا این اشکال دارد ؟
پاسخ – اگر تصور شما این بوده است که باید نمازتان را نشسته بخوانید و غافل بودید، نمازهای گذشته شما قضا ندارد ولی از این به بعد شما نمازهای تان را ایستاده شروع کنید و بعد اگر نتوانستید، نشسته ادامه بدهید.