16 – پدر من میان دختر ها و پسرهای خود تفاوت زیاد قائل است آیا این کار از لحاظ شرعی اشکال دارد یا خیر؟ (متفرقه )
پاسخ – اگر این تبعیض قائل شدن به گونه ای است که به یکی از آنها احترام می گذارد و یا هدیه می دهد و برای دیگری این کار را نمی کند  . یا با یکی از آنها زیاد تندی می کند و با دیگری کمتر یعنی طوری که معلوم است مابین آنها فرق می گذارد ، گفته اند در صورتی که این کار موجب اختلاف ، فتنه و فساد شود و مابین آنها کدورت ایجاد کند  حرام است و جایز نیست . اما اگر در آن حد هم نباشد کراهت دارد . حتی اگر فرزندی از جهاتی وضعیتی دارد که پدر می خواهد به او برسد باید طوری باشد که دیگران متوجه نشوند و موجب اختلاف نباشد .
21 – خانمی که عذر شرعی دارد آیا می تواند آیه های سجده دار را گوش کند ؟( متفرقه )
پاسخ – گوش دادن اشکالی ندارد اما خواندن آنها حرام است . دربرخی از جلسات گفته شده که الان به آیه ی      سجده دار رسیده ایم بنابراین خانم هایی که عذر شرعی دارند از جلسه بیرون بروند . لازم نیست از جلسه خارج شوند . خود آنها آیه را نخوانند اما اگر بشنوند اشکالی ندارد. زمانی هم که شنیدند سجده را باید بجا بیاورند . حتی با وجود اینکه  این افراد طهارت ندارند بازهم اشکالی ندارد، چون در سجده ی تلاوت آیات قرآن طهارت شرط نیست . یعنی با داشتن عذر شرعی و نداشتن طهارت هم فرض واجب است که فرد سجده ی تلاوت را بجا بیاورد .
46 – کشتن حیوانات خطرناک مانند  مار چه حکمی دارند ؟ (متفرقه)
پاسخ – فرموده اند که حیوانات را اذیت نکنید زیرا آنها هم حقوقی دارند حتی اگر حیوانات بیابانی باشند . اما حیوانات موذی که اذیت می کنند یا ضرر دارند و سبب بیماری می شوند کشتن آنها اشکال شرعی ندارد . حیوانات حلال گوشت که برای خوردن گوشت آنها را   می کشند هم اشکالی ندارد .
48 – فحش و لعنت فرستادن به اموات در هنگام عصبانیت چه حکمی دارد ؟(متفرقه)
پاسخ – انسان مومن در هنگام عصبانیت هم باید بر اعصاب خودش مسلط باشد و سخن ناسزا و زشت بر زبان نیاورد . کسی که مومن است و از دنیا رفته است احترام دارد چه مرده و چه زنده باشد . فرموده اند که مرده ی مومن هم مثل زنده اش احترام دارد . همان جور که نمی شود از یک شخص زنده غیبت کرد نمی توان پشت سر مرده هم غیبت کرد . یعنی غیبت مرده هم جایز نیست . همچنان که نمی شود به یک انسان زنده ی مومن ناسزا گفت و او را لعن کرد ، پس از مرگ هم این کار جایز نیست . پس در هنگام عصبانیت هم افراد باید خودشان را کنترل کنند . حالا ممکن است که فردی بگوید که من عصبانی بودم و یک مومنی را لعن کردم یا فحش دادم ، الان وظیفه ی من چیست ؟ وظیفه ی شما این است  که نسبت به گذشته استغفار و نسبت به آینده تصمیم بر این دشاته باشید که دیگر از این کارها انجام ندهند .
50 – درد دل کردن و گفتن ظلم هایی که افراد در حق ما کرده اند ، غیبت محسوب        می شود  ؟( متفرقه)
پاسخ – یک مورد غیبت استثنا شده است که بعضی فرموده اند که غیبت نیست و بعضی فرموده اند که از موارد استثنای غیبت است . آنکسی است که به او ظلم و ستم شده است و غیبت ظالم را بکند و پشت سر ظالم حرف بزند . اما موردی که اشکالی ندارد در جایی است که از باب نهی از منکر است  یا برای استیفای حق است . کسی به فردی ظلم کرده است . آن فرد به دادگاه رفته است و پشت سر کسی که حقش را گرفته است حرف می زند و از او خوبی نمی گوید . درست است که در اینجا بعنوان غیبت پشت سر دیگری حرف زدن است اما از نظر شرعی اشکال ندارد . پس نمی تواند در هر جا بنشیند و از او صحبت بکند ولی اگر برای نهی از منکر باشد یا حقی از او ضایع کرده باشد غیبت محسوب     نمی شود . 
51 – آیا اینکه می گویند : بعضی ها چشم برزخی دارند درست است ؟( متفرقه )
پاسخ – این سوال فقهی نیست . ممکن است بر اساس برخی از ریاضت ها یا سختی هایی که طرف تحمل می کند یا برخی از مراحل تقوایی و عبادی که طرف می پیماید و انجام     می دهد ، طرف بیش از آن چیزی که افراد دیگر با چشم و گوش ظاهری شان می بینند و       می شوند فراتر از اینها هم ببیند و بشنود . اما اینکه ما وظیفه داریم دنبال چشم برزخی باشیم یا نه ، خیر ما نباید دنبال چشم برزخی باشیم . ما موظف هستیم که به تکالیف خودمان عمل کنیم . اگر کسی تقوا پیشه کرد ،از محرمات پرهیز کرد ، واجبات را انجام داد و در طریق الهی قرار گرفت به این مراحل خواهد رسید و ممکن است که چشم برزخی پیدا کند . اما اینکه عده ای کار و زندگی را ترک کرده اند و حتی گاهی وظایف دینی شان را هم ترک کرده اند مثلا تلاش برای کسب روزی حلال را کنار گذاشته و دنبال چشم برزخی است این کار درستی نیست .
53 –  اینکه می گویند در زمان قمر در عقرب کاری انجام ندهید درست است ؟ (متفرقه)
پاسخ -  بله . قمر در عقرب حقیقت دارد . این اصطلاح نجومی است . وقتی ماه در برج عقرب قرار می گیرد ، در روایات و بعضی احکام داریم که بهتر است بعضی از کارها را در آن موقع انجام ندهیم . اگر صرفا حکم کراهتی باشد انجام دادن کار اشکالی ندارد و حرام نیست . حالا ضرورت دارد که فردی به مسافرت برود این اشکال ندارد . مثلا ممکن است که گفته باشند که در یک روز خاص مسافرت نروند . همین سوال را شخصی از امام صادق(ع) پرسید که آیا در فلان روز می توانیم به مسافرت برویم ؟ ایشان فرموند که صدقه بده و هر وقت خواستی به مسافرت برو . بنابرایندر این ایام هم که بعضی از کارها کراهت دارد و نهی شده است ولی حرام نیست با دادن صدقه مشکل حل می شود .
58 – دروغ گفتن برای اینکه برای ما مشکل درست نشود چه حکمی دارد ؟( متفرقه )
پاسخ – دروغ گفتن گناه کبیره است و سرچشمه ی بسیاری از گناهان است و حکم اولیه این است که انسان نباید دروغ بگوید . دروغ مصلحت آمیز اشکالی ندارد . یعنی یک امر بسیار مهمی در کار است که مصلحت آن بیشتر از ترک دروغ است . دروغ نگفتن مصلحت بالایی دارد . حالا باید یک امری در بین باشد که می خواهد برای او دروغ بگوید که مصلحت آن خیلی بیشتر از یک دروغ است . مثلا یک بی گناهی کشته می شود . با یک دروغ از قتل یک بی گناه جلوگیری می شود. اگر در اینجا دروغ جلوی قتل را می گیرد اشکالی ندارد . یک خانواده دارد متلاشی می شود و بهم می ریزد ، فتنه و فسادی در خانواده پیش می آید . اگر یک دروغ گفته بشود که جلوی فتنه و فساد و طلاق را بگیرد این دروغ مصلحت آمیز می شود . اما حالا می خواهیم زمینی را بخریم اگر دروغ بگوییم         می توانیم آنرا ارزان تر بخریم یا می خواهیم پروانه ی ساختمانی بگیریم اگر دروغ بگوییم زودتر می توانیم این پروانه را بگیریم و مشکلی هم در زندگی پیش نمی آید حتی اگر سختی هم داشته باشد ولی این جوری نیست که یک مصلحت اهمی در کار باشد لذا برای این امور نمی شود دروغ گفت .
68 – تکلیف ما مغازه داران در مقابل متکدیان متعدد چیست ؟ (متفرقه)
پاسخ – گدایی کردن کراهت شدید دارد یعنی سوال کردن و از دیگران درخواست کمک کردن حتی قرض گرفتن هم کراهت دارد . یک وقتی است که طرف گدایی می کند و از دیگران پول می خواهد و سائل است ولی یک وقت برای امور زندگی شان قرض می گیرد . اصل قرض گرفتن هم کراهت دارد مگر اینکه نیاز داشته باشد . هر چه نیازش شدیدتر باشد کراهت آن کمتر می شود . اگر واقعا نیاز خیلی شدید است ممکن است که کراهت برطرف بشود. بعضی از فقها سابق می فرمودند که گدایی کردن حرام است اما الان اغلب می فرمایند که کراهت شدید دارد و رد سائل هم کراهت دارد. یک وقت است که گدایان متعددی می آیند که زیبنده ی جامعه نیست و اعلام کرده اند که به گدایان کمک نکنید یا طرف می داند که اینها گدا به معنای فقیر نیستند واگر به اینها کمک نکند باعث می شود که آنها دست از این کار بردارند و در واقع به فرهنگ جامعه کمک می کند . یا از قیافه ی طرف می فهمد که آنچه را که می گیرد خرج کارهایی مثل اعتیاد می کند که در اینجا کمک نکند بهتر است اما یک وقتی معلوم است که طرف درمانده است یا وضعیتش مشخص نیست ، در اینجا کمک کردن خوب است یا اینکه می گوییم که اشکالی ندارد . مواردی که کمک به فرهنگ غلط است یا اعلام کرده اند که به اینها کمک نکنید و آنها گدا نیستند یا طرف تشخیص می دهد که فقیر نیست ، در اینجا کمک نکنید بهتر است . یک وقت فرد مراجعه می کند و گدایی می کند ولی شما نمی دانید که او فقیر است یا نه ،در اینجا نمی توانید   صدقه ای که باید به فقیر داده بشود به او بدهید زیرا شما نمی دانید که او فقیر است. حالا اگر می خواهید از جیب خودتان چیزی به او بدهید اشکالی ندارد اگر فرهنگ غلطی رواج پیدا نمی کند .
80 – شغل من فیلم برداری است  و پول هایی به عنوان شیرینی به من می دهند . مصرف کردن آنها چه حکمی دارد؟ (متفرقه)
پاسخ – اگر شما از اداره ، نهاد یا سازمانی مأمور هستید و در قبال آن حقوق می گیرید یا مزدی دریافت می کنید ، اضافه بر این حقوق نباید از دیگران شیرینی ، کادو یا چیز دیگری بگیرید . اما اگر کار شما آزاد است و برای      فیلم برداری به جایی رفته اید و یک شیرینی هم به شما دادند یا اینکه این شیرینی ، هدیه و غیره ربطی به کار شما نداشته باشد یعنی برای درخواست انجام کاری نباشد و لطمه ای هم به کار شما نزند اشکالی ندارد . به طور خلاصه اگر در رابطه با کار اداری و استخدامی شما باشد که شما موظف هستید آن کار را انجام بدهید چیزی از دیگران بگیرید و یا چیزی به شما بدهند ، مخصوصاً اگر به دنبال آن توقعی باشد و یا کاری از شما بخواهند که برای آنها انجام دهید اشکال دارد . اما اگر ربطی به اینها ندارد شما برای فیلم برداری به جایی رفتید و افرادی هم آمدند و شیرینی برای شما آوردند و یا هدیه ای به شما دادند اشکالی ندارد . ممکن است آنها این توقع را هم داشته باشند که یک فیلمی هم از آنها بگیرید اما شما کار خود را انجام می دهید . این کار اشکالی ندارد و گرفتن آن هم مانعی ندارد .
83 – سیاه پوشیدن برای یک مرحوم تا چند روز جایز است ؟ (متفرقه)
پاسخ – اسلام طرفدار لباس رنگ روشن و سفید است . در احکام لباس نماز گزار هم شنیده اید که لباس تیره کراهت دارد و مستحب است که سفید و رنگ روشن باشد . سه نوع لباس است که استثنا شده است . یکی عمامه ی مشکی است . یکی عبا است که چادرخانم ها هم نوعی عبا است و عرب ها به آن عبایه می گویند و همچنین کفش. اینها اگر مشکی هم باشد کراهت ندارد . البته نسبت به کفش رنگ زرد هم توصیه شده است . ولی در عزا یک استحباب کلی ما داریم که فرموده اند : صاحب عزا به گونه ای باشد که دیگران بدانند ایشان عزادار است . امروزه بین ما اینگونه مرسوم است که لباس سیاه پوشیدن نشانه ی عزاداری است . و افراد می فهمند که طرف عزادار است . لذا در عزای دیگران پوشیدن لباس سیاه از این باب اشکالی ندارد . شاید هم این استحباب کلی را داشته باشد . اما چند روز آن را نفرموده اند . مدتی که مرسوم است که طرف عزادار باشد لباس سیاه پوشیده شود.  نه اینکه چهل ، پنجاه روز یا گاهی یک سال پوشیده شود که به این مقدار توصیه نشده است .
93 – دو سال پیش پولی برداشته شده است . آیا می توانم بجای آن اشیاء یا اجناس دیگری بدهم ؟ ( متفرقه)
پاسخ – انسان باید بدهی یا حق الناس را زودتر بپردازد . و خودش را راحت کند . هرچه که حق الناس است شما باید همان چیز را ادا کنید . یعنی اگر پول به گردن شماست باید پول را بدهید ، اگر جنسی از کسی پیش شما بوده باید مثل همان جنس را به صاحبش برگردانید . شما باید همان مقدار پول را به طرف برگردانید . یکوقت شما می خواهید پول را برگردانید ولی نمی توانید رویارو این کار را انجام بدهید و ممکن است که اختلاف یا نزاعی یا فسادی پیش بیاید ، شما می توانید این پول را به حساب او واریز کنید و او متوجه نمی شود که چه کسی پول را به حسابش ریخته است . اگر از این طریق هم نمی شود این کار را بکنید     می توانید بجای ادای دین خودتان جنسی را بعنوان کادو به شخص برسانید .
توان مالی پیدا کنید و از زیر بار این دِین خارج شوید .
99– جراحی اجزاء صورت برای خانم ها اگر برای زیبایی باشد چه حکمی دارد ؟( متفرقه)
پاسخ – جراحی صورت و یا سایر اجزاء بدن البته چون شما برای زیبایی سوال می کنید ، صورت متداول  و مرسوم آن جراحی صورت است . ولی اصل پاسخی که ما مطرح می کنیم شامل اجزاء دیگر هم می شود و فرقی ندارد . اصل جراحی ، اگر جراح زن باشد مانعی ندارد . به این خاطر که شما می خواهید زیر دست جراح قرار بگیرد ، اگر صرفاً برای زیبایی باشد و برای معالجه نباشد ضرورتی ندارد که زیر دست نامحرم قرار بگیرید . یک زمانی است که فرد سوختگی دارد و می خواهد آن را ترمیم کند یعنی برای معالجه است و چاره ای ندارد ، فرضاً بیمار خانم است و جراح هم  مرد است از روی ضرورت و ناچاری زیر دست نامحرم قرار می گیرد اشکالی ندارد . اما برای زیبایی اضطرار وجود ندارد . بنابراین اگر خانمی بخواهد برای زیبایی جراحی صورت انجام دهد و دکتر او هم خانم باشد مانعی ندارد . اما نکته ی دوم این است که بعد از انجام این جراحی اگر بر روی پوست صورت خود مانعی ایجاد نکرده باشید از نظر وضو و غسل مانعی ندارد . گاهی جراحی ها به صورتی است که موادی استفاده می شود که روی پوست صورت مانع ایجاد می کند، در این صورت برای غسل و وضو اشکال دارد . چون در وضو و غسل آب باید به پوست صورت برسد ، وضو و غسل در این صورت باطل است . یعنی شما بدون وجود اضطرار مانعی بر روی صورت خود ایجاد کرده اید که وضو و غسل را باطل می کند ، قطعاً این کار معصیت است . کسی که معتقد به نماز است و نیاز به غسل و وضو دارد چنین کاری را انجام نمی دهد .
103- چگونه باید توبه کنیم و طلب آمرزش بکنیم ؟( متفرقه )
پاسخ – توبه مراحلی دارد . نسبت به گناهی که طرف مرتکب شده است باید استغفار کند . یعنی از خدا بخواهد که گذشته را ببخشد . اگر تکلیف و وظیفه ای به دنبال آن بوده است ، آن تکلیف و وظیفه را انجام بدهد . مثلا اگر نماز نخوانده قضای آنرا بجا بیاورد و اگر روزه نگرفته آنرا انجام بدهد . و همچنین اگر حقی از کسی ضایع شده است آن حق را ادا کند ، رضایت طرف را جلب کند . و مهمتر این که تصمیم بگیرد که دیگر این گناه را مرتکب نشود .با این شرایط انشاءالله خدا می بخشد . بعد از آن هم باید مواظب باشد که دیگر آن گناه را انجام ندهد .
105 – اگر کسی در شلمچه سفر داشته باشد یا در جایی که شهدا دفن شده باشند که زمین وقف شده و زراعی هم نیست ، اگر مقداری از آن خاک را بعنوان تبرک با خودش ببرد ، آیا این کار اشکال دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – گرچه آن سرزمین به جهت شهدای عزیزی که جان شان را برای حفظ نظام اسلامی نثار کردند و بخاطر اسلام جانشان را فدا کردند ، در نزد ما مقدس است و احترام دارد اما آن خاک تبرک خاصی ندارد که ما بگوییم مورد تبرک است و آوردن آن خاک هم توصیه نشده است . خاکی که توصیه شده است خاک اباعبدالله الحسین است . حالا اگر ما از زمین آزادی که ملک کسی نیست و وقف هم نیست خاکی بیاوریم ، این کار اشکالی ندارد اما اینکه این خاک تبرکی داشته باشد که کسی به آن تبرک بجوید ، چنین چیزی وارد نشده است .
111 – با یکی از فامیل های شوهرم رفت و آمد صمیمی داریم . آیا می توانیم با آن آقا صیغه ی خواهر برادری بخوانیم  ؟( محرمیت )
پاسخ – در احکام اسلامی صیغه ی خواهر برادری به این عنوان که مثل خواهر و برادر یا کمتر به یکدیگر محرم بشوند نداریم . آنچه که موجب محرمیت می شود یا ازدواج دائم یا ازدواج موقت  یا مسئله ی رضاع و شیرخوردن است که آن هم گذشته است . پس صیغه ی خواهر برادری نداریم . امکان دارد که شما دخترتان را به عقد آن مرد در بیاورند که شما مادر خانم ایشان بشوید و محرمیت ایجاد بشود ولی باید به عالمی مراجعه کنید که مشکل شرعی پیش نیاید. امکان محرمیت به سبب ازدواج در بعضی از صورتها وجود دارد .
118 – در برخی از کتابها شعر خواندن در شب یا روز جمعه مذمت شده است آیا از لحاظ شرعی این درست است ؟ ( متفرقه )
پاسخ – بله در این مورد روایت داریم . بعضی از بزرگان در این مورد مقید هستند که در شب و روزه جمعه شعر نمی خوانند . ولی اگر اشعار پند آموزی باشد ، مثل بعضی از سخنران ها که می خواهند مطلبی بگویند یک شعری مناسب با آن مطلب می گویند که پند آموز است ، این کراهت ندارد . حکم کراهتی است یعنی حرام نیست . اگر شعرها پند آموز باشد کراهت هم ندارد .
120 – حق الناس به چه حقوقی گفته می شود ؟ ( متفرقه)
پاسخ – به کل حقوق حق الناس گفته می شود چه حقوق مادی مثل مالی که از دیگری سرقت کرده است یا بدهی داشته که نپرداخته است یا تاخیر انداخته است ،چه حقوق معنوی مثلا تهمتی به فردی زده است یا آزاری رسانده است یا کنایه ای به فرد زده که به او برخورده است . حقوق معنوی مثلا دیگری نوبتش جلوتر بوده و من آن حق را غصب    کرده ام . من مالی را از او ندزدیده ام ولی حق او را غصب کرده ام یاحق تالیف یا حق ثبت . هر نوع حقی که باشد باید صاحب حق نظرش جلب بشود . و اگر امکان ندارد که رضایت او را جلب کنید و نشانه ای از او نیست ، اگر حق معنوی است برای او طلب مغفرت بکنید و برای خودتان هم استغفار بکنید .
122 – چرا دعاهای من مستجاب نمی شود ؟ هر قدر نذر و نیاز می کنم و دعایم اجابت   نمی شود، دارم ناامید می شوم . من را راهنمایی بفرمایید .
پاسخ – ناامید نشوید . پیامبر خدا حضرت موسی دعا کرد و چهل سال بعد دعای او به اجابت رسید . در اجابت دعا عجله کنید. گاهی فکر می کنیم که در هنگام خروج از حرم هر چه بخواهیم به ما می دهند. می گویند کسی کنار ضریح ایستاده بود و می گفت که بیست هزار تومان نیاز دارم و باید زودتر آنرا جور کنم . در همان موقع دید فردی در کنار او دعا می کند که دو هزار تومان لازم دارد . درهمان موقع دست در جیب خودش کرد و دو هزار تومان به طرف داد و گفت که تو با این دو هزار تومان حواس آقا را پرت نکن . گاهی چیزهایی از خدا می خواهیم که اگر خدا آنرابه ما ندهد لطفش شامل حال ما شده است. ممکن است که از خدا مال دنیا بخواهم که اگر خدا آنرا به من بدهد با آن جهنمی می شوم . مثلا جوانی می خواهد که ازدواجش سر بگیرد ولی ازدواجی که او می خواهد به خیر و صلاح او نیست و فردا ممکن است به طلاق منجر بشود . گاهی آنچه که ما می خواهیم به خیر و صلاح ما هست ولی شرایط دعا را مراعات نکرده ایم ، موانع دعا را برطرف نکرده ایم . در دعای کمیل می خوانیم : خداوندا گناهانی که باعث حبس دعای من می شود بر من ببخش . همین که ما حاجات را از خدا می خواهیم و رو به درگاه خدا می کنیم ، لطف خدا شامل حال ما می شود . بعضی از دعاها ذخیره ی آخرت ماست و ما از آن اطلاعی نداریم .
146 – در مورد نامه هایی که در مورد خواب بزرگان است و می گویند که چهل بار از روی آن بنویسید و اِلا چنین و چنان می شود توضیح دهید . ( متفرقه )

پاسخ – شما هیچ تکلیفی نسبت به آنها ندارید . خواب حجیت آور نیست . خواب تعبیر دارد که باید اهل فن آنرا تعبیر کنند . پیامک هایی که امروزه باب شده است که فلان خواب را فردی دیده و.... برای شما هیچ تکلیفی نمی آورد

149 – برای دادن صدقه ، باید چه ملاک هایی برای تشخیص فقیر واقعی مدنظر داشته باشیم  ؟

پاسخ – از نظر فقهی فقیر کسی است مخارج سال او تامین نمی شود یعنی خرج او بیشتر از درآمدش است و کم می آورد . حالا ممکن است که فرد وضعش از این هم بدتر باشد که مسکین بحساب می آید و ممکن است که گدایی هم می کند که البته گدایی کردن دلیل بر فقر نمی شود . ممکن است که کسی فقیر هم باشد ولی گدایی نکند.  ممکن است که کسی گدایی می کند ولی فقیر نیست . اگر شما نسبت به کسی آشنایی دارید که با اینکه تلاش می کند خرجش بیشتر از درآمدش است می توانید به او صدقه بدهید و اگر شرایط دریافت زکات را هم داشته باشد می توانید به او زکات هم بدهید .

168 – اگر ما از زیارت کتاب دعایی را برداریم و در خانه از آن استفاده کنیم ، آیا از نظر شرعی اشکال دارد ؟   ( متفرقه )

پاسخ – بعضی ها که به زیارت یا اماکن متبرکه می روند به این توجه ندارند که نباید از حرم کتاب دعا یا قرآن یا مهر بیاورند . اگر با خودتان آنها را به منزل آورده اید هر چه زودتر آنرا به مکان اولیه برگردانید . اگر هم خودتان نمی توانید اینکار را بکنید به فرد دیگری که به آنجا می رود بدهید تا آنرا ببرد. بعضی ها می گویند که ما کتابی را       برمی داریم و پیش خودمان نگه می داریم تا حاجت ما برآورده بشود و بعد آنرا برگردانیم ، این این کار خلاف است .

188 – قرآن خواندن خانم با صدای بلند پیش آقایان چه حکمی دارد ؟
پاسخ – قرآن خواندن با صوت توسط خانمها یا تحریک کننده است یا جلب توجه می کند یا مفسده دارد .فقهاء فرموده اند که خانمها با صوت بلند نخوانند یا آوازه خوانی نداشته باشند .

193 – غیبت چیست ؟( متفرقه )
پاسخ – پیامبر می فرمایند : پشت سر فرد غایبی به دیگری حرفی بزنید که اگر او بشنود خوشش نیاید . ممکن است که کاری کرده یا چیزی خریده باشد و خوشش نیاید که کسی بداند . مثلا اگر شما بگویید که فلانی برای جهیزیه ی دخترش چه چیزی خریده یا نخریده بود ، و فردی که حرفهای شما را می شنود اطلاعی از آن نداشته باشد و طرف هم از شنیدن این ناراحت بشود ، غیبت محسوب می شود. اگر از طرف تعریف کنید ، غیبت نیست . حالا اگر طرف از آن اطلاع هم دارد خوب نیست که انسان حرف و حدیث دیگران را نزد دیگری بگوید .

237 – من وقتی بچه بودم یک انگشتر پیدا کردم که قیمت آن هجده هزارتومان بود . دنبال صاحب آن هم گشتم ولی آنرا پیدا نکردم . وظیفه من چیست ؟ ( متفرقه )

پاسخ – اینکه تحقیق کردید و صاحب آن پیدا نشد کار درستی بوده است . شما باید آنرا نگه می داشتید تا صاحب آن پیدا بشود یا اینکه خود انگشتر را به نیت صاحب انگشتر به فقیر می دادید . حالا اگر صاحب آن پیدا نشد ، به قیمت روز انگشتر ، به نیت صاحب آن صدقه بدهید یا به فقیری که می شناسید بدهید .

261 – مسجدالاقصی چه زمانی قبله ی مسلمانان بوده است؟ ( متفرقه )

پاسخ – تا سال دوم هجرت ، قبله ی مسلمانان به سمت مسجدالاقصی بوده است . در مدینه مسجدی به یادگار از تغییر قبله مانده است که به آن مسجد قبلتین می گویند . بخاطر زخم زبان هایی که به مسلمانان می زدند ، خدا دستور تغییر قبله ی مسلمانان را بطرف       مسجد الاحرام داد . با تغییر قبله قداست مسجدالاقصی در بین مسلمانان کم نشده است . نقل است که پیامبر یک نماز را به دو قبله خوانده است و بعضی نقل ها هم هست که می گوید : بین نماز ظهر و عصر قبله تغییر کرده است .

162– آیا شرکت در راهپیمایی روز قدس واجب است ؟ ( متفرقه )

پاسخ – برای کسانی که عذری ندارند و امکان شرکت در راهپیمایی را دارند واجب است . اگر دفاع از مظلوم و برائت از دشمنان واجب است ، بهترین روز اعلام برائت ، روز قدس است . عده ای به مسلمانان فلسطین کمک مالی می کنند و عده ای در جنگ آنها شرکت می کنند و عده ای هم کمک لسانی می کنند . پس از جهاتی واجب است . اگر شما کسی را هم به راهپیمایی ببرید ، در ثواب آن شریک هستنید

270 –  استفاده از فلز پلاتین برای آقایان چه حکمی دارد ؟( متفرقه )
پاسخ – پلاتین طلا نیست گرچه گران قیمت است و استفاده از آن برای مردان اشکالی ندارد و نماز خواندن با آن هم باطل نیست .
275 – اگر ما برای کسانی که خودکشی کرده اند قرآن بخوانیم آیا ثوابش به آنها می رسد ؟( متفرقه )
پاسخ – برای میت هرچند هم که گناهکار باشد ، تلاوت قرآن و کارهای خیر و صدقه اثر دارد و ثوابش به میت می رسد .
292 – آیا اگر فردی اولاد و فرزندان من را اذیت کند و من در باره ی او با کسی درد و دل کنم ،غیبت محسوب     می شود ؟( متفرقه )
پاسخ – گرچه گفته اند که کسی که به او ظلم و ستم شده است، پشت سر ظالم و ستمکار حرفی بزند، غیبت محسوب نمی شود.  اما  ظاهراً این در مورد کسی است که می خواهد استیفای حق کند .  فردی به دادگاه رفته و شکایت کرده است که شخصی حق من را خورده و به من ستم کرده است . با این کار پشت سر فرد مورد نظر حرف می زند اما غیبت محسوب نمی شود . اما اگر شخص پشت سر فرد ستمکار با این و آن حرف بزند که این کار نه اثر نهی از منکر دارد و نه از لحاظ استیفای حق اثری دارد، در این صورت غیبت محسوب می شود . اما جایی که اثر نهی از منکر دارد یا برای استیفای حق است ، اشکالی ندارد .
295 – اگر آب دهان و آب بینی حیوان نجس به لباس بخورد و خشک شود ، آیا لباس نجس است ؟( متفرقه )
پاسخ – تنها حیوان نجس سگ و خوک است و حیوانات دیگر نجس نیستند . برخی حیوانات دیگر حرام گوشت هستند اما نجس نیستند . اگر آب دهان یا بینی سگ و خوک به لباس انسان بخورد نجس می شود و باید تطهیر کرد . در این حالت خشک شدن کفایت نمی کند . اما اگر حیوان نجس نباشد ، مثلاً گربه به لباس انسان زبان زده و یا آب دهان او به لباس انسان ریخته باشد، در صورتی که  خشک شده باشد     می توان با همان لباس نماز خواند و اشکالی هم ندارد . چون آب دهان گربه نجس نیست و لباس را نجس نمی کند . البته تا زمانی که خیس است نمی توان با آن نماز خواند اما وقتی که خشک شد اشکالی ندارد .
297 – خیلی از افراد گناهان را به عنوان دفع افسد به فاسد توجیح می کنند . لطفاً توضیح بفرمایید.(متفرقه )
پاسخ – دفع افسد به فاسد جای اضطرار است . یعنی جایی که دَوَران امر به این است که گناه افسد را انجام بدهد و یا فاسد را و هیچ چاره ای هم جز این ندارد . یعنی راه برون رفت نیست جز اینکه یکی از این گناهان را مرتکب بشود. فرموده اند که فاسد را انجام بدهد .   ممکن است که افسد گناه کبیره باشد و فاسد گناه صغیره  ، پس بهتر است که گناه صغیره را انجام بدهد . ولی نه اینکه در حالت عادی و غیر اضطرار ، طرف گناه کند و بعد بگوید که دفع افسد به فاسد است . این مورد فقط در خصوص زمان اضطرار است و جایی است که دیگر هیچ چاره ای وجود ندارد که باید یک کدام را انجام دهد . در این صورت باید گناه خفیف و صغیره را انجام بدهد . ولی جایی که فرد چاره دارد نباید گناه کند .

298– اگر کسی مجبور بشود که قسم دروغ بخورد ، آیا بر او کفاره واجب است ؟ ( متفرقه )
پاسخ – انسان باید سعی کند که قسم نخورد مخصوصا قسم دروغ نخورد که گناه دارد . قسم اخباری کفاره ندارد مثلا قسم می خورم که چنین کاری را انجام داده ام یا نداده ام یا من اطلاع ندارم . اینها دروغ اخباری است که اگر دروغ باشد حرام است و اگر راست باشد کراهت دارد . قسم انشائی کفاره دارد . یعنی قسم می خورد که کاری را انجام بدهد یا ندهد و آن هم قسم به الله یا اسماء خدا است . اگر به این قسم عمل نکرد کفاره دارد .

300 – گاهی مواقع به هیچ وجه نمی توانیم افرادی را ببخشیم و کینه ی عمیق داریم . برای رفع آن چکار باید بکنیم ؟ ( متفرقه )
پاسخ – شما او را ببخشید . ممکن است که در دلتان کمی کینه داشته باشید آن هم کم کم از بین می رود . درروایت داریم که هر کس از یک مومنی درگذرد خداوند در روز قیامت از گناهان او می گذرد . آنچه در دل شما باقی می ماند می توانید با گفتن ذکرها آنرا از بین ببرید .
301 – چرا بیشتر دعاهای ما مستجاب نمی شود ؟ ( متفرقه )
پاسخ – شاید مستجاب  بشود ، نباید عجله کنید ، باید زمان آن فرا برسد . خیلی از پیامبران دعا می کردند و سالها بعد به اجابت می رسیده است . اگر خدا خیلی از دعاهای ما را برآورده نمی کند بخاطر این است که آن به صلاح ما نیست . خدا از باب لطف آنرا به ما نمی دهد . بچه می خواهد چاقو را بردارد ولی مادر اجازه نمی دهد زیرا به صلاح بچه نیست هرچند بچه ناراحت مهم می شود. گاهی ما شرایط دعا را مراعات نکرده ایم . گاهی موانعی در کار است . برخی از گناهان مانع استجابت دعا است . در روایت داریم که اگر کسی پولی به کسی بدهد و از او نوشته نگیرد ، دعایش برآورده نمی شود زیرا با دست خودش ، خودش را در مشکلات می اندازد . دعای ما باید این باشد که خدا آنچه دردنیا و آخرت به صلاح ما است به ما عنایت بفرماید  .
307 – اگر کسی گفت که من به گردن شما حق دارم مثل همسایه . آیا ما باید حق او را ادا کنیم ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اگر از گفته ی او برای شما اطمینان حاصل شد می توانید از او بپرسید که چه حقی دارد . اگر حق مالی یا غیر مالی است او را راضی کنید . حالا طرف می گوید ولی شما به گفته ی او یقین ندارید ، خوب است که شما او را راضی کنید ولی واجب نیست که او را راضی کنید

311 – من شی را پیدا کردم و به فقیر دادم . حالا صاحب آن شی پیدا شده است . تکلیف چیست ؟( متفرقه )
پاسخ – شما باید صاحب شی را راضی کنید . می فرمایند : اگر شما چیزی را پیدا کردید ، وظیفه ندارید که آنرا بردارید و برداشتن آن کراهت دارد . اما اگر آنرا برداشتید مسئولیت به گردن شما می آید و شما باید صاحب آن شی را پیدا کنید . اگر صاحب آن پیدا نشد ، شما می توانید آنرا بصورت امانت پیش خودتان نگه دارید یا از طرف صاحب شی ، صدقه بدهید . ولی اگر صدقه دادید و صاحب آن شی پیدا شد ، شما باید صاحب شی  را هم راضی کنید . اگر جنس موجود نیست قیمت آنرا به صاحبش  بدهید .

317 – آیا برای خواندن قرآن باید رو به قبله باشیم ؟( متفرقه )
پاسخ – لازم نیست ولی مستحب است که موقع قرائت قرآن رو به قبله باشیم .
318 – در سن سیزده سالگی از جیب شخصی پولی برداشته ام . بعد از چند سال که بزرگتر شده ام توبه کرده ام . آیا حتما باید از ایشان حلالیت بطلبم ؟( متفرقه ) 
پاسخ – پول برداشتن از جیب دیگران با استغفار بخشیده نمی شود . اگر امکان دارد از طرف حلالیت بطلبید و اگر امکان ندارد شما می توانید مبلغی که آن موقع از جیبش    برداشته اید را حساب کنید که الان چقدرارزش دارد و این پول را با نامه یا پست به او برسانید . اگر بتوانید از او حلالیت بگیرید که پول را از شما نگیرد هم اشکالی ندارد .
319– پول مادرم دست من است . مقداری از آنرا خرج مادرم می کنم و بعضی مواقع که قرض دارم یا چیزی احتیاج دارم بدون اجازه ی مادرم پول او را بعنوان قرض برمی دارم . آیا این کار اشکال است ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اگر ایشان این اختیار را به شما داده باشد اشکالی ندارد  . یک وقت اختیاری به شما نداده اند ولی می دانید که او راضی است ، این اشکالی ندارد . اگر به شما این اختیار را نداده است و می دانید که راضی نیست شما نمی توانید بدون رضایت او این کار را انجام بدهید . کاری که شما برای مادرتان انجام می دهید ثواب دارد و ممکن است که مزد هم داشته باشد ولی کسی از مادرش مزد نمی گیرد .
321 – برگه هایی که بعنوان وصیت پیامبر پخش می شود آیا صحت دارد ؟( متفرقه ) 
پاسخ – وصیت پیامبر در کتاب های روایی هست . کتاب سه جلدی مکاتیب الرسول از مرحوم احمد میانِجی است . اگر این برگه ها مستند باشد اشکالی ندارد ولی اگر ساختگی است و یا بگویند که از روی این نامه چهل بار بنویسید و... نباید به آنها عتنا کرد .

328 – اگر مواد خوراکی که خراب می شود را پیدا کنیم چه حکمی دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – می فرمایند : مدتی آنرا نگه دارد و بعد از آن استفاده کند و اگر صاحبش پیدا   شد مبلغ را به او بدهد و اگر صاحبش پیدانشد ، مبلغ را به فقیر بدهد .
329 – پدرم برای خرجی خوب پول نمی دهد . ما گاهی از جیب او پول بر می داریم . آیا این کار اشکال دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اگر پدر هزینه ی زندگی را به اندازه ی متعارف می پردازد ، ولی آن قدر که شما می خواهید نمی دهد ، نمی شود بدون اجازه از جیب او پول برداشت و اگر پولی هم برداشته اید به او بگویید که راضی باشد.
332– آیا دروغ گفتن کفاره دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – خیر . دروغ گفتن کفاره ندارد ولی این دلیل نمی شود که دروغ گناه کوچکی است . بعضی از گناهان با اینکه در این دنیا کفاره ندارند ولی در آخرت عقوبت شان خیلی شدید است . کسی که عمدا نماز نخواند کفاره ندارد ولی باید قضای آنرا بخواند. حالا اگر کسی عمدا روزه نگیرد باید قضا را بجا بیاورد و کفاره هم باید بپردازد . ولی بدانید که اهمیت نماز از روزه بیشتر است .
ار بهتر از نخواندن نماز است .

334 – آیا اگر خواب مرده ای را ببینیم باید کفاره بدهیم ؟ ( متفرقه )
پاسخ – خیر . خواب مرده دیدن کفاره ندارد . ممکن است که خواب تعبیر خاصی داشته باشد . بعضی ها خواب مومنی را می بینند که در وضعیت خوبی نیست و بعد خیلی ناراحت می شوند . این طور نیست که ما هر چه در خواب می بینم در دنیا هم اتفاق بیفتد . گاهی انسان خواب وحشتناکی را می بیند و فکر می کند که تعبیر آن خیلی بد است ولی اگر به اهل فن مراجعه کند می بیند که تعبیرش خوب است. اگر شما تصور می کنید که تعبیر خواب تان خوب نیست ، صدقه بدهید و ثوابش را به روح آن میت هدیه کنید .
335 – بهترین خیرات برای درگذشتگان چیست ؟( متفرقه )
پاسخ – بهترین خیرات انجام دادن تکالیفی است که بر عهده ی میت بوده است و از دنیا رفته است .مثلا میت بدهکاری دارد مثل زکات و خمس یا اینکه امانتی در دستش داشته است و ادا نکرده است ، شما می توانید آنها را انجام بدهید . اگر میت نماز و روزه بر عهده اش است آنها را بجا بیاورید. می توانید کارهای خیر دیگری هم بکنید . در آخرت دار عمل نیست بلکه دار حساب است . هر کاری که ما بتوانیم برای اموات انجام بدهیم برایشان مفید است .
337 – آیا واجب است که در گوش نوزاد اذان و اقامه بگویید . ( متفرقه )
پاسخ – خیر . واجب نیست بلکه مستحب است که در هنگام تولد نوزاد در گوش راست او اذان و در گوش چپ او اقامه بگویند .  این کلمات در روح و جسم این نوزاد اثر دارد .

 351 –  ما نان خشک می خریم و بعضی مواقع قاطی آنها قاشق و چنگال هایی پیدا    می شود .آیا ما می توانیم از آنها استفاده بکنیم ؟( متفرقه )
پاسخ – یک وقت بنظر شما می آید که از این قاشق و چنگال ها اعراض کرده اند و دیگر دنبال آنها نمی آیند و می دانید که راضی هستند ، این اشکالی ندارد. یک وقت شما نمی دانید که آنها قاشق و چنگالها را می خواهند یا خیر ،اگر شما می توانید صاحب آنرا پیدا کنید ولی اگر صاحب آن پیدا نشد باید آنرا به فقیر بدهید و اگر فقیر نمی تواند از آن استفاده کند شما خودتان آنرا بردارید و پولش را به فقیر بدهید .

358 – آیا برای خیرات باید اسم فرد را ببریم یا نیت کافی است ؟( متفرقه )

پاسخ – همین که شما نیت می کنید که ثواب خیرات برای فلان میت باشد کافی است . اما اگر آنرا به زبان بیاورید بهتر است .

368 – پوشیدن لباس سیاه برای مرگ نزدیکان به مدت طولانی چه حکمی دارد ؟( متفرقه )

پاسخ – پوشیدن لباس سیاه به مدت طولانی کراهت دارد و اسلام طرفدار رنگ سفید است . در نماز مستحب است که رنگ سفید بپوشیم . سه چیز اگر مشکی باشد کراهت ندارد . یکی عبا  یا چادر خانم ها ، یکی کفش و دیگر عمامه است . البته اگر این         هم مشکی نباشد بهتر است . از این باب که الان مرسوم است که هر کسی عزادار است لباس مشکی می پوشد ، اشکالی ندارد ولی اگر به مدت طولانی لباس مشکی بپوشد خوب نیست . البته مشکی پوشیدن در عزاداری واجب نیست .

381 – آیا مردی اجازه دارد که همسرش را اذیت کند و از او بخواهد که از پدرش جدا باشد ؟ آیا مرد می تواند درخواست درآمد مالی داشته باشد ؟( متفرقه )
پاسخ – هیچ کس حق ندارد به دیگران ظلم کند . در بعضی از مناطق مردها به زنها ظلم می کنند و در بعضی مناطق مدیریت خانه بعهده ی زنها است و آنها امر و نهی می کنند . باید نظام خانواده سالم با رفاقت و با مدیریت شوهر اداره شود . زن واجب النفقه است . درخانواده های متدین زن و مرد با هم درآمدشان را خرج می کنند و یا اگر خانم بخواهد از درآمد خودش پس انداز کند مرد نمی تواند آنها را بگیرد . زن هم نمی تواند بدون اجازه ی شوهر از جیبش پول بردارد.

388 – اگر انسان شک دارد که اموال پدرش حلال است یا حرام ، استفاده از آنها چه حکمی دارد ؟( متفرقه )

پاسخ – اگر انسان شک دارد ، این شک اعتباری ندارد و لازم نیست که تحقیق و تفحص بکند . اگر خواستند احتیاط کنند در بعضی موارد باید خمس یا مظالم عباد آنرا بپردازند و بهتر است که با دفترمرجع تقلیدشان تماس بگیرند تا در مورد پرداخت آن راهنمایی بشوند .

390 – ملاک به بلوغ رسیدن پسران چیست ؟ ( متفرقه )

پاسخ – یکی از نشانه های بلوغ کامل شدن سن است . ممکن است که نشانه های دیگر زودتر ظاهر بشود . اگر پسری نشانه های دیگر را در خودش ندید و پانزده سال تمام قمری دارد ، بالغ شده است .

 399 – درمورد دعا نویسی توضیحاتی بدهید . ( متفرقه ) 
پاسخ – کسانی که دعاهای غیر مستند می نویسند و این کار را برای کسب درآمدشان انجام می دهند ، کارشان درست نیست ولی اگر کسی دعای مستند می نویسد و مبلغی هم می گیرد ،این اشکالی ندارد .

403 – اگر روی دیوار کلمات قرآنی نوشته شده باشد آیا می توانیم روبروی آن بخوابیم ؟ ( متفرقه )
پاسخ – نباید به این کلمات روی دیوار بی احترامی بشود . اگر دراز کردن پا و گذاشتن چیزی روی آنها بی احترامی بحساب بیاید حرام است ولی اگر بی احترامی نشود اشکالی ندارد .

416 – آیا می شود فقط  با خواندن معنای قرآن آن را ختم کرد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – خیر. این ختم قرآن به حساب نمی آید البته این کار هم بدون ثواب نیست . ثواب تلاوت قرآن این است که آنرا از رو بخوانیم و ثواب از رو خواندن قرآن بیشتر از حفظ خواندن آن است . نگاه به خط قرآن اجر و ثواب دارد. عربی خواندن قرآن هم اجر دارد . مرحله ی بعدی معنای خواندن و تفسیر آن است .

420 – تازه به سن بلوغ رسیده ام . چگونه مرجع تقلید انتخاب کنم ؟
پاسخ – مراجع تقلید مشخص هستند . شما می توانید از افراد آگاه بپرسید و هرکدام که جامع الشرایط هستند انتخاب کنید و در احکام شرعی از آنها پیروی کنید . شما می توانید از پدر و مادر خودتان هم کمک بگیرید.

445 – گاهی شوخی هایی می کنیم که اگر افراد بفهمند ناراحت می شوند .آیا این کار اشکال دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – این کار غیبت است و حرام است . اینکار جزو گناهان کبیره است. می شود که مجالس شاد باشد ولی گناه در آن نباشد .

462 – کفاره ی پاره کردن قرآن در حالی که فرد عصبانی بوده است چیست ؟ ( متفرقه )
پاسخ – فرد در حال عضبانیت باید خودش را کنترل کند و به کتاب مقدس توهین نکند . حالا چون در حال عصبانی بوده است این کار کفاره ندارد . خوب است کار خیری انجام بدهد . افرادی که این کار را دیده اند به آنها اعلام کند که این توهین به قرآن در حال عصبانیت بوده است تا بی حرمتی به قرآن عادی نشود .

465 – در جایی که بیشتر خانمها بدحجاب هستند ، آیا ما وظیفه داریم به همه ی آنها تذکر بدهیم ؟ ( متفرقه )
پاسخ – وظیفه ما نسبت به خانم بدحجاب نهی از منکر است ولی برای نهی از منکر شرایطی را نقل کرده اند از جمله احتمال تاثیر داشتن است . اگر در خیابان آقایی بخواهد به خانم های بد حجاب تذکر بدهد ممکن است که مفسده داشته باشد و تاثیری هم نداشته باشد ولی اگر خانم ها تذکر بدهند بهتر است و ممکن است که تاثیر آن بیشتر باشد . اگر شما فکر می کند که تذکر شما تاثیری دارد ، تذکر بدهید ولی اگر برای شما مفسده دارد واجب نیست که تذکر بدهید .
466 – خوردن از درخت توت که صاحب آن مشخص نیست چه حکمی دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – این به عرف محل برمی گردد . در بعضی از محل در بیرون درخت توت    می کارند تا مردم از آن استفاده کنند . پس دیگر اجازه لازم نیست ولی اگر در محلی درخت توت می کارند که خودشان از آن استفاده کنند باید اجازه بگیرید. اگر این    درخت ها در حصار یا دیواری هستند باید اجازه بگیرید . معمولا درخت های توتی که در بیرون از حصار کاشته می شود اجازه نمی خواهد بشرط اینکه به مزارع ضرر وارد نشود .

429 – اگر ما عذر شرعی داشته باشیم می توانیم صلوات بفرستیم ؟
پاسخ – بله . اشکالی ندارد که اگر شما عذر شرعی داشتید صلوات بفرستید . البته در این زمان سوره هایی که سجده ی واجب دارد نباید خوانده بشود و بعضی گفته اند که آیه سجده دار نباید خوانده بشود . ( متفرقه ) 
430 – اگر به فردی که بزرگتر است چند بار سلام بکنیم و او جواب سلام ما را ندهد ، این چه حکمی دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – شما ثواب سلام کردن را می برید . اگر فرد عمدا جواب سلام شما را ندهد ترک واجب کرده است زیرا سلام به دیگران مستجب است ولی جواب سلام دادن واجب است .
434 – حد ترخص به زبان امروزی چند کیلومتر است ؟( متفرقه )
پاسخ – حدوداً سه الی چهار کیلومتر است . فقها فرموده اند که فرد آنقدر از محل دور بشود که اذان آنجا را نشنود یا وقتی به خانه ها نگاه می کند قابل تشخیص نباشند . مسافت شرعی 8 فرسخ است  که چهار کیلومتر رفت و چهار کیلومتر برگشت است و حدودا 45 کیلومتر است .

– هدیه دادن به کارمندان دولت نه بعنوان رشوه بلکه بعنوان تشویق چه حکمی دارد ؟ ( متفرقه)
پاسخ – رشوه بیشتر به قاضی داده می شود که به نفع طرف حکم کند ولی بعضی از هدایا حکم رشوه را دارد و با تغییر اسم بنام شیرینی و زیر میزی حکم عوض نمی شود. کارمندان دولت در رابطه با کار اداری خودشان مجاز به دریافت هدیه نیستند . اگر کسی به کارمند دولت که کارش ربطی به کار اداری ندارد هدیه بدهد اشکالی ندارد . بهتر است که این هدیه در محل کار به فرد داده نشود.
471 – دروغ گفتن برای آشتی دادند و طرف چه حکمی دارد ؟ ( متفرقه ) 
پاسخ – حرام است . ما می توانیم بدون دروغ افراد را با هم آشتی بدهیم و اختلاف را برطرف کنیم . اگر دعوا و اختلاف منجر به خونریزی بشود یا خانواده ای از هم بپاشد می توان دروغ مصلحتی گفت .
472 – تقلب در امتحانات چه حکمی دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ- تقلب در امتحانات اشتباه است . کمک کردن به ناحق به دیگران درست نیست

482 – داشتن ماهواره در خانه بشرط اینکه از شبکه های مبتذل آن استفاده نشود چه حکمی دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – داشتن ماهواره و استفاده از آن دو حیث دارد . اگر در کشور اسلامی برای ماهواره مجوز لازم است باید مجوز تهیه بشود و شما باید قانون کشور را در مورد مواد قاچاق رعایت کنید . اما اگر کسی طبق مقررات و با مجوز ماهواره تهیه کرد یا اینکه بدون مجوز ماهواره را تهیه کرد و نگاه کرد ، استفاده از برنامه های مبتذل آن حرام و استفاده ازبرنامه های مفید اشکالی ندارد .

489 – مادرم تازه فوت کرده است . برای تسلی روح مادرم و اینکه خودم آرامش پیدا کنم چکار باید بکنم ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اگر تکالیف عبادی مثل نماز وروزه برگردن ایشان بوده است سعی کنید آنها را بجا بیاورید  ، کارهای خیر مثل صدقه ، خواندن قرآن و دعا هم  انجام بدهید .
493 – گفتن ایراد ظاهری افراد مثل قد کوتاهی ،حکم غیبت را دارد ؟( متفرقه )
پاسخ – اگر با فردی صحبت می کند که او هم قد کوتاه فرد را می داند یا اینکه اگر شخص بفهمد ناراحت نمی شود ، این غیبت نیست. ولی اگر با شخصی که شما صحبت می کنید نداند قد طرف کوتاه است و طرف هم اگر بفهمد که شما پشت سر او حرف    زده اید ناراحت بشود ، این غیبت بحساب می آید . اگر قصد هیچ کدام از این کارها را ندارید ولی قصد دارید که او را کوچک کنید این هم اشکال دارد حتی اگر غیبت بحساب نیاید .
494 – آیا رفت و آمد با فامیل واجب است و ترک آن حرام است؟ ( متفرقه)
پاسخ – آنچه لازم است صله ی ارحام است و آنچه حرام است قطع رحم است . رحم  در درجه ی اول اقوام نسبی انسان هستند ولی رفت و آمد لازم نیست و اگر باشد خوب است . ممکن است که اقوامی در شهرستان یا خارج باشند و شما نتوانید با آنها رفت و آمد بکنید ولی می توانید تلفن بزنید و نامه بنویسید ، این خودش ارتباط است . شما نباید قطع رابطه بکنید. داریم که با ارحام خودتان ارتباط داشته باشید حتی با یک سلام .

504 – اگر چیزی را از ما دزدیده باشند و ما بفهمیم که چه کسی آنرا دزدیده است ، آیا می توانیم بدون اطلاع شخص شئی مورد نظر را از خانه ی شخصی که دزدیده است برداریم ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اگر واقعا مطمئن شدید که کالا برای خودتان است ، می توانید آنرا بردارید در صورتی که مستلزم وارد شدن به ملک و تصرف املاک دیگران نباشد . شما چطور می خواهید به خانه ی طرف بروید و شئی را بردارید ؟ اگر شما با اجازه وارد منزل فرد شده اید و شئی در دسترس است و این شئی مال شما است ، می توانید آنرا بردارید. پش شما باید اجازه ی ورود داشته باشید و دیگر اینکه این کار مفسده نداشته باشد . شما می توانید از طریق قانونی اقدام کنید و کالای خودتان را بگیرید . ممکن است که شما کالای خودتان را در ویترین مغازه ای ببینید . شما می توانید کالای خودتان را مطالبه کنید و صاحب مغازه هم باید آنرا در اختیار شما قرار بدهد .

496 – آیا ما می توانیم در اداره ای که کار می کنیم برای کارهای شخصی از تلفن آنجا استفاده بکنیم ؟ ( متفرقه )
پاسخ – استفاده از امکانات دولتی و بیت المال باید مطابق مقررات باشد . اگر قوانین و مقررات اداره ی شما این اجازه را به شما می دهد ، استفاده از تلفن اداره برای کارهای شخصی اشکالی ندارد یا اینکه مسئولی که اختیار قانونی دارد به شما اجازه بدهد ، باز استفاده از تلفن برای کارهای شخصی اشکالی ندارد . گاهی قانون پرداخت هم وجود دارد یعنی به مقداری که استفاده می کنید باید مبلغ را پرداخت کنید .
501 – آیا گذاشتن نام الهه بر روی دختر اشکال دارد ؟( متفرقه )
پاسخ – بله . بعضی از فقهاء اشکال می کنند و حتی صفات خاص خداوند مثل رحمان ، رحیم ، رازق و خالق باید همراه کلمه ی عبد باشد . پس بهتر است که شما اسم دیگری بگذارید .

523 – فردی به کسی رشوه داده و در جایی استخدام شده است . آیا درآمد این شخص که استخدام شده حرام است؟ (متفرقه )
پاسخ – اگر حقی از کسی ضایع شده باشد یا ایشان شرایط استخدامی را ندارند و با پرداخت رشوه این کار را کرده اند ، این درآمد حرام است. ولی اگر حقی از کسی ضایع نشده است و طرف شرایط استخدامی را هم داشته ، این درآمد حلال است هر چند او کار خلافی انجام داده  که رشوه داده است .
525 – فرق نعوذبالله و اعوذبالله چیست ؟ ( متفرقه )
پاسخ -  اولی جمع است و دومی مفرد است . اگر شما در جمع هستید می گویید : نعوذبالله یعنی ما به خدا پناه می بریم ولی اگر تنهایی هستید می گویید : اعوذبالله یعنی من به خدا پناه می برم .
526 – گفتن دروغ برای اصلاح بین دو نفر چه حکمی دارد ؟( متفرقه )
پاسخ – دروغ گفتن جایز نیست . دروغ گناه کبیره است و مذمت شده است . اگر مصلحت اهمی درکار است جایز است که انسان دروغ بگوید . یک وقت یک بی گناهی دارد کشته می شود و هیچ راه چاره ای هم نیست مگر اینکه دروغی بگوییم که جلوی قتل را بگیریم یا اینکه دو طایفه می خواهند با هم بجنگند و می خواهد خون ریزی بشود یا اینکه خانواده ای در حال از هم پاشیدن است .حتی در جایی که پای قتل در میان است اگر بشود توریه کرد نباید دروغ گفت . توریه یعنی شما چیز دیگری می گویید و طرف چیز دیگری می فهمد . شما قصد دیگری دارید ولی طرف چیز دیگری می فهمد . 
528 – خانمی که چادری است ولی در هنگام رفتن به کوه و دشت چادرش را بر      می دارد ولی حجابش را رعایت می کند ، آیا حجاب او اشکال دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اصل رعایت حجاب کامل است . چادر حجاب برتر است . فرموده اند : بهتر است که خانمها چادر داشته باشند . اگر خانم در کوه و دشت حجاب خودش را حفظ کند اشکالی ندارد که چادرش را بردارد .

538 – آیا زنجیر طلا برای مرد حرام است؟ ( متفرقه )
پاسخ – بله . بطور کلی طلا برای مردان حرام است . و اگر با آن نماز بخوانند ، نماز باطل است .
542 – ارائه فاکتورهای صوری مانند لوازم خانگی یا ماشین برای اخذ وام چه حکمی دارد ؟( متفرقه )
پاسخ – جایز نیست و حرام است . این کذب عملی است . وقتی وام کالا می دهند شما از طرف بانک وکیل می شوید که کالاهایی را نقدا خریداری کنید و بعد آنها اقساطی آن کالاها را به شما می فروشند . اگر این کار صورت نگیرد مشکل ربویی پیدا می کند . پس شما کالا را بخرید و بعد اگر منعی نداشت کالاها را بفروشید . شما می توانید که کالاهایی را از مغازه دار بخرید و بگویید بعدا که پول را آوردم اجناس را می برم . بعد که وام گرفتید به مغازه دار بگویید من می خواهم این اجناس را بفروشم آیا شما می خرید یا به کس دیگری بفروشم ؟ این خرید و فروش واقعی است .

551 – بلند خواندن قرآن بدون صوت خانم ها در پیش آقایان چه حکمی دارد ؟( متفرقه )
پاسخ – خانمها باید مسائلی را در تلاوت قرآن رعایت کنند . یکی اینکه در نزد نامحرم با صوت قرآن نخوانند چون این کار مفسده دارد و تحریک آمیز است . اما اگر بطور عادی قرآن می خوانند و مفسده ای هم ندارد و خوف این هم نیست که تحریک آمیز باشد اشکالی ندارد . مثلا استادی دارند که سن بالایی دارد و خانم نزد ایشان قرآن می خوانند ولی اگر استاد جوان باشد و خوف فتنه و فساد باشد ، خانم باید از خواندن پرهیز کند .

 552 – اگر فردی آبروی کسی را برده باشد و فقط توبه کند ، آیا توبه اش قبول می شود یا باید حتما از آن فرد حلالیت بطلبد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اگر فردی آبروی کسی را برده باشد باید رضایت طرف را جلب کند مگر اینکه او اطلاع نداشته باشد و بتواند اعاده ی حیثیت بکند . و دیگر اینکه نزد کسانی که آبروی طرف را ریخته است باید بگوید که من اشتباه کرده ام و این فرد چنین کاری را نکرده است . پس در این امور توبه کردن به تنهایی کفایت نمی کند . بهتر است که انسان از این گونه گناهان پرهیز کند ، پشت سر دیگران حرف نزند و آبروی کسی را نبرد تا دچار چنین مشکلاتی نشود .

555 – تشریح کردن جسد میت مسلمانان برای دانشجویان چه حکمی دارد ؟( متفرقه )
پاسخ – تشریح جسد میت مسلمان جایز نیست ، این حکم اولیه ی آن است . مگر اینکه حفظ جان عده ای مبتنی بر این کار باشد یعنی اگر این کار را انجام ندهند و به مطالب علمی دست پیدا نکنند ، ممکن است که عده ای به خاطر برخی بیماریها که آنها   نتوانسته اند این آموزش را ببینند از دنیا بروند یعنی ضرورت باشد ، در این صورت باید از جسد میت غیر مسلمان استفاده کرد ولی اگر جنازه ی غیر مسلمان هم در دسترس نیست ، بعضی فقها فرموده اند در صورتی که بدن مثله نشود و بی احترامی نباشد این کار اشکالی ندارد و در مواردی اجازه ی ورثه یا خودش درزمان حیات هم لازم است .

556 – آیا اصلاح ابرو خانمها از نظر شرعی حرام است؟ ( متفرقه )
پاسخ – اصل اصلاح ابرو برای خانم ها از نظر احکام شرعی اشکالی ندارد ولی اگر به حدی است که در بین خانمها آرایش بحساب می آید ، باید از نگاه نامحرم پوشانده بشود .

548 – اینکه می گویند خدا در آخرت از حق الله می گذرد ولی از حق الناس نمی گذرد صحیح است ؟ ( متفرقه ) 
پاسخ – بله . درست است . اگر کسی از دنیا برود و حق الله بر گردنش باشد خدا از او می گذرد بشرطی که در دنیا توبه کرده باشد . در مورد حق الناس شما علاوه بر اینکه باید توبه کرده باشید ، باید حق مردم را هم ادا و آنها را راضی کرده باشید . یعنی رضایت خدا و مردم شرط است . و رضایت خدا وابسته به رضایت مردم است . توبه به این معناست که شخص نسبت به گذشته استغفار کند و اظهار پشیمانی کند و اگر وظایفی بر عهده اش است آنها را ادا کند و دیگر اینکه تصمیم بگیرد دیگر این گناه را تکرار نکند . در حق الناس باید رضایت طرف را هم جلب کند .

549 – در مورد صدقه های واجب و مستحب توضیحاتی بفرمایید . ( متفرقه ) 
پاسخ – معمولا مردم وقتی می گویند: صدقه ، ذهن شان به طرف صدقه ی مستحب می رود که هنگام خروج از خانه یا در ابتدای سفر می پردازند . واجبات مالی اطلاق به صدقه شده است بخصوص بر زکات . صدقه ی مستحب آن چیزی است که شما انفاق می کنید و بر شما واجب نیست و شما برای اجر و ثواب و آثاری که دارد آنرا می پردازید .

سوال – اگر فردی آبروی کسی را برده باشد و فقط توبه کند ، آیا توبه اش قبول می شود یا باید حتما از آن فرد حلالیت بطلبد؟
پاسخ – اگر فردی آبروی کسی را برده باشد باید رضایت طرف را جلب کند مگر اینکه او اطلاع نداشته باشد و بتواند اعاده ی حیثیت بکند . و دیگر اینکه نزد کسانی که آبروی طرف را ریخته است باید بگوید که من اشتباه کرده ام و این فرد چنین کاری را نکرده است . پس در این امور توبه کردن به تنهایی کفایت نمی کند . بهتر است که انسان از این گونه گناهان پرهیز کند ، پشت سر دیگران حرف نزند و آبروی کسی را نبرد تا دچار چنین مشکلاتی نشود .

سوال – تشریح کردن جسد میت مسلمانان برای دانشجویان چه حکمی دارد ؟
پاسخ – تشریح جسد میت مسلمان جایز نیست ، این حکم اولیه ی آن است . مگر اینکه حفظ جان عده ای مبتنی بر این کار باشد یعنی اگر این کار را انجام ندهند و به مطالب علمی دست پیدا نکنند ، ممکن است که عده ای به خاطر برخی بیماریها که آنها   نتوانسته اند این آموزش را ببینند از دنیا بروند یعنی ضرورت باشد ، در این صورت باید از جسد میت غیر مسلمان استفاده کرد ولی اگر جنازه ی غیر مسلمان هم در دسترس نیست ، بعضی فقها فرموده اند در صورتی که بدن مثله نشود و بی احترامی نباشد این کار اشکالی ندارد و در مواردی اجازه ی ورثه یا خودش درزمان حیات هم لازم است .

سوال – آیا اصلاح ابرو خانمها از نظر شرعی حرام است؟
پاسخ – اصل اصلاح ابرو برای خانم ها از نظر احکام شرعی اشکالی ندارد ولی اگر به حدی است که در بین خانمها آرایش بحساب می آید ، باید از نگاه نامحرم پوشانده بشود .

سوال – اینکه می گویند خدا در آخرت از حق الله می گذرد ولی از حق الناس نمی گذرد صحیح است ؟ 
پاسخ – بله . درست است . اگر کسی از دنیا برود و حق الله بر گردنش باشد خدا از او می گذرد بشرطی که در دنیا توبه کرده باشد . در مورد حق الناس شما علاوه بر اینکه باید توبه کرده باشید ، باید حق مردم را هم ادا و آنها را راضی کرده باشید . یعنی رضایت خدا و مردم شرط است . و رضایت خدا وابسته به رضایت مردم است . توبه به این معناست که شخص نسبت به گذشته استغفار کند و اظهار پشیمانی کند و اگر وظایفی بر عهده اش است آنها را ادا کند و دیگر اینکه تصمیم بگیرد دیگر این گناه را تکرار نکند . در حق الناس باید رضایت طرف را هم جلب کند .

سوال – من در تهران مسافرکشی می کنم . بعضی از مسیرها قیمت مشخص ندارد . خیلی اوقات مسافرها ناراضی هستند . تکلیف درآمد من چیست ؟
پاسخ – شما سعی کنید که مسافر ناراضی نباشد . اگر کرایه معین نیست شما باید از اول مشخص کنید و اگر مسافر کرایه ی شما را قبول کرد و سوار شد باید همان کرایه را به شما بدهد که به آن اجرت المسما (اجرتی که نام برده شده است ) می گویند . اگر شما کرایه را مشخص نکردید و کرایه هم مشخص نیست ، شما باید مبلغی از طرف بگیرید که اگر او راضی هم نبود کرایه شما درست باشد . در اینجا شما باید اجرت المثل  بگیرید . یعنی اگر کسی ماشینی مثل شما داشته باشد و همین مسیر را ، مسافر بیاورد مبلغی می گیرد که این مبلغ همان کرایه ی شما هم می شود . اگر شما این مبلغ را کمی پایین تر از اجرت المثل بگیرید بهتر است .

سوال – اینکه می گویند خدا در آخرت از حق الله می گذرد ولی از حق الناس نمی گذرد صحیح است ؟ 
پاسخ – بله . درست است . اگر کسی از دنیا برود و حق الله بر گردنش باشد خدا از او می گذرد بشرطی که در دنیا توبه کرده باشد . در مورد حق الناس شما علاوه بر اینکه باید توبه کرده باشید ، باید حق مردم را هم ادا و آنها را راضی کرده باشید . یعنی رضایت خدا و مردم شرط است . و رضایت خدا وابسته به رضایت مردم است . توبه به این معناست که شخص نسبت به گذشته استغفار کند و اظهار پشیمانی کند و اگر وظایفی بر عهده اش است آنها را ادا کند و دیگر اینکه تصمیم بگیرد دیگر این گناه را تکرار نکند . در حق الناس باید رضایت طرف را هم جلب کند .

سوال – در مورد صدقه های واجب و مستحب توضیحاتی بفرمایید . 
پاسخ – معمولا مردم وقتی می گویند: صدقه ، ذهن شان به طرف صدقه ی مستحب می رود که هنگام خروج از خانه یا در ابتدای سفر می پردازند . واجبات مالی اطلاق به صدقه شده است بخصوص بر زکات . صدقه ی مستحب آن چیزی است که شما انفاق می کنید و بر شما واجب نیست و شما برای اجر و ثواب و آثاری که دارد آنرا می پردازید .

572 – وام های محلی که بصورت قرعه کشی و شانسی است چه حکمی دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اشکالی ندارد . داریم که اگر در امری به مشکل برخورد کردید می توانید قرعه بزنیم و این از احکام شرعی است . اگر عده ای دور هم جمع بشوند و پولی روی هم بگذارند و این پول را وام بدهند ، این وام به دو شرط اشکالی ندارد . یکی اینکه همه اطلاع و رضایت داشته باشند که این پولها به چه کسانی داده می شود و دیگر اینکه اطلاع داشته باشند که به کسی که وام می دهند پول اضافه تری نمی گیرند ولی اگر مقداری بعنوان کارمزد گرفته بشود اشکالی ندارد .

557 – آیا خواندن فاتحه بر انسان زنده اشکال دارد؟( متفرقه )
 پاسخ – خیر اشکالی ندارد . ثواب خواندن سوره ی فاتحه الکتاب به انسان زنده هم می رسد . ما روایت داریم که سوره ی فاتحه را بر بیمار بخوانید که تاثیرگذار است .
580 – من انگشتری به عروس هدیه دادم و بعد آنرا پیدا کردم ولی به او پس ندادم . این مسئله چه حکمی دارد ؟( متفرقه )
پاسخ – اگر عروس از بستگان و ارحام نسبی شما باشد باید انگشتر را برگردانید زیرا آنرا هدیه کرده اید و برگشت ندارد ولی اگر عروس از ارحام و بستگان نیست و شما از دادن انگشتر منصرف شده اید دیگر لزومی ندارد که به او برگردانید . اگر شما در این صورت انگشتر را برگردانید عروس خوشحال می شود و ذهنش به طرف کسی نمی رود که انگشتر را برداشته باشد .

583- در مورد تهمت زدن توضیحاتی بدهید . ( متفرقه )
پاسخ – اگر انسان به کسی نسبت ناروا بدهد گناه بزرگی است و انسان باید توبه کند و  توبه ی آن تنها به استغفار نیست و باید از طرف هم حلالیت بطلبد .

591 – اگر لباس شیک و جدید بپوشیم و در آن لباس بدن ما معلوم نباشد ، آیا پوشیدن این لباس حرام است ؟ ( متفرقه )
پاسخ – خیر . پوشیدن لباس شیک حرام نیست .اسلام طرف دار لباس نو ،تمیز ،زیبا و سفید است . لباس سبک ، لباسی است که فرد انگشت نما بشود یا خانم جلب نظر نامحرم را بکند یا لباس برای دشمن یا ترویج فرهنگ دشمن باشد . اسلام با اینها مخالف است . البته لباس شیک نباید بر خلاف آداب اسلامی باشد . شیکی به معنای آراستگی و زیبایی است . خانمها هم نباید با آرایش جلوی نامحرم ظاهر بشوند .

سوال – مادر من به تازگی فوت کرده است ، برای آرامش روح او و تسلی خاطر خودم چه کاری را انجام دهم ؟
پاسخ – اگر انسان برای فوت مادر خود غصه نخورد یک انسان عادی و طبیعی نیست . انسان با عاطفه و با وجدان و کسی که دارای طبیعت سالم است ، حتی برای کسالت مادر خود ، غصه دار می شود . اما مهم این است که انسان بتواند در زندگی بر برخی از امور مسلط باشد . یعنی بتواند آرامش روحی پیدا کند . درطول تاریخ ، همه ی افراد داغ و مصیبت دیده اند . اما برای آینده ی خود فکر کرده اند . اولاً سعی کرده اند که ناشکری نکنند . آنچه که موجب غضب الهی است بر زبان جاری نکنند . مطمئناً ما یک روز به دنیا آمده و یک روز هم از دنیا می  رویم . بنابراین حتی ممکن است فرزند انسان قبل از خود او از دنیا برود . در این غم ها انسان غصه خورده و گریه می کند . وقتی که پیامراکرم (ص) فرزند هیجده ماهه ی خود ابراهیم را در مدینه به خاک سپردند، گریه کردند . برخی از اصحاب گفتند که یا رسول الله شما ما را به صبر توصیه می فرمودید . اما الان خود شما گریه می کنید . حضرت فرمودند که من الان هم توصیه به صبر می کنم . اما من به شما نگفتم که گریه نکنید . بلکه گفتم که صبر کنید و آنچه که موجب غضب الهی است بر زبان جاری نکنید . بعد هم گفتند که فرزندان ما جگرگوشه های ما هستند . به هرحال وقتی که از دنیا می روند انسان غصه دار می شود . اما ما در قرآن و روایات داریم که در اینگونه موارد از نماز کمک بگیرید . نماز بالاترین ذکر خداوند است . ذکر خدا موجب آرامش است . گاهی اوقات برای فردی که فوت کرده نماز بخوانید . البته بهتر است که اگر نماز قضا دارند و یا شما احتمال می دهید که نماز قضا داشته باشند ، آنها رابجا بیاورید . نماز قضا هم موجب آرامش روح ایشان و هم موجب آرامش دل شما است . همچنین سعی کنید وسایلی را که شما را به یاد ایشان می اندازد از اطراف خود دور کنید . هرچقدر شما بیشتر به عکس ها و وسایل ایشان نگاه کنید بیشتر ناراحت می شوید . به یاد مرگ و سفرآخرت بودن و برای رفتن به خانه ی آخرت آماده شدن و توشه برداشتن خوب است . اما اینکه مدام ناراحت بوده و به فکر فردی که از دنیا رفته باشیم کار درستی نبوده و زندگی ما را مختل می کند . انشاء الله خداوند به شما صبر داده و روح مادر شما شاد باشد .

599 – من در مغازه با فردی شریک هستم ولی گاهی اوقات اجناسی از مغازه برمی دارم که فراموش می کنم پول آنرا حساب کنم . من باید چکار بکنم ؟ ( متفرقه )
پاسخ – انسان وقتی با کسی شریک است باید دقت بیشتری در مورد تصرف اموال مورد شرکات داشته باشد . اگر شما فراموش کردید که قیمت جنسی را بپردازید می توانید مبلغی بالاتر در نظر بگیرید و پرداخت کنید تا مطمئن بشوید آنچه را که بدهکار هستید پرداخته اید . راه دیگر این است که شریک خودتان را راضی کنید و به او بگویید که فراموش کرده اید که قیمت اجناس را بپردازید .

600 – اگر شخصی توبه کند از کجا بفهمد که توبه اش مورد قبول واقع شده است ؟( متفرقه )
پاسخ – اگر فرد ، دیگر سراغ آن گناه نرفت معلوم می شود که توبه اش پذیرفته شده است و در وضع و حال شخص تغییر ایجاد می شود .

601 – خانواده ی پدر من به حجاب اهمیت نمی دهند . آیا رفتن به خانه ی این افراد اشکال دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اگر شما به میهمانی بروید و مرتکب گناه بشوید ، این کار جایز نیست ولی اگر شما در آنجا گناه نمی کنید و آنها به احترام شما گناه نمی کنند ، رفتن به میهمانی اشکالی ندارد . اگر میهمانی رفتن باعث گناه شما می شود شما نباید قطع رحم بکنید بلکه شما باید امر به معروف بکنید و با ارتباط تلفنی احوال آنها را بپرسید و هدیه ای برای آنها بفرستید تا شما آنها را تحت تاثیر قرار بدهید .

602 – مقداری بادام مقابل منزل ما گذاشته اند و ما نمی دانیم که صاحب آن کیست . وظیفه ی ما چیست ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اگر شما بادام را برداشته اید باید دنبال صاحب آن بگردید و اگر از پیدا کردن صاحب آن ناامید شدید ، از طرف صاحب مال آنرا به فقیر صدقه بدهید .

603 – حکم سیگار و قلیان چیست ؟( متفرقه )
پاسخ – حکم کلی این است که اگر کسی بداند که اینگونه مواد برایش ضرر زیادی دارد یا احتمال بدهد ، استفاده از این مواد حرام است . غالب پزشکان می گویند که این مواد برای بدن ضرر دارد . بعضی از مراجع می فرمایند : اگر فرد می داند که این مواد برایش ضرر ندارد حرام نیست ولی بهتر است که استفاده نکند .بعضی از مراجع می فرمایند : چون با نظر پزشکان ثابت شده است که این مواد ضرر دارد ، استعمال آنها حرام است .

595 – هزینه ی ورزشکاران از بیت المال تامین می شود . در این مورد توضیحاتی بفرمایید. ( متفرقه )
پاسخ – درهر امری از یک ورق کاغذ گرفته تا امکانات کلان ، باید طبق مقررات و قوانین باشد . هر امری اگر با اجازه ی قانونی باشد اشکالی ندارد . ولی اگر خلاف مقررات و قوانین باشد این کار جایز نیست . در این مورد باید ضرورت ها را هم در نظر بگیرند . افرادی که از بیت المال استفاده می کنند اگر کار آنها بر خلاف قانون باشد جایز نیست . و فرد ضامن است و باید جبران کند .

 596 – اگر ما غیبتی را بشنویم ، آیا گناه کرده ایم  ؟( متفرقه )
پاسخ – بله غیبت دو طرفه است . غیبت شنونده ای دارد . غیبت یعنی اینکه مطلبی را پشت سر دیگری به فردی بگویید که او از این مطلب اطلاع ندارد . کسی که غیبت را استماع کند  گناهکار است ولی اگر غیبت به گوشش بخورد گناهکار نیست . سعی کنید پشت سر دیگران حرف نزنید زیرا گناه کبیره است و گاهی این حرفها بدبینی ایجاد می کند و کانون خانواده ها را ازهم می پاشد . اگر کسی غیبت کرد ، شما امر به معروف بکنید و اگر نمی توانید جلسه را ترک کنید تا آنها متوجه اشتباه خودشان بشوند .

 598 – اگر مقداری از مال خودمان را به بیماری بدهیم که توان مالی ندارد آیا این کمک صدقه محسوب می شود ؟ ( متفرقه )
پاسخ – بله . معنی صدقه همین است . صدقه هم مالی است و هم غیر مالی . اگر شما کار فرد ناتوانی را انجام بدهید ، صدقه محسوب می شود . در روایت داریم که اگر پول دارید قرض بدهید زیرا صدقه ده برابر ثواب دارد ولی قرض هجده برابر ثواب دارد . قرض باعث می شود که فرد به فکر تولید بیفتد تا قرض خودش را ادا کند ولی در صدقه این طور نیست .

613- اگر شخصی در محل کار خود از کسی دزدی کرده باشد . صاحب مال هم فوت کرده باشد . الان چه کاری باید انجام دهد ؟( متفرقه )
پاسخ – اولاً انسان باید مراقب بوده و به اموال دیگران دست اندازی نداشته باشد . سرقت و دزدی یک گناه است . هم حق الله محسوب شده و هم حق الناس است . اولاً به خاطر اینکه از دستور خداوند تخلف کرده باید استغفار کند . دوماً تصمیم بگیرد که دیگر این کار را انجام ندهد . سوماً باید رضایت صاحب مال را جلب کند . اگر فوت کرده دیگر نمی تواند این کار را انجام دهد بنابراین برای او طلب مغفرت کند . در ضمن اگر آن چیزی را که سرقت کرده عیناً موجود است باید به ورثه ی میت تحویل بدهد . اگر موجود نیست ، عین آن را تهیه کند و یا به قیمت روز، پول آن را به ورثه ی میت بدهد . دادن عین مال یا پول آن به یک نفر از ورثه کافی نیست . چون همه ی وراث از آن ارث می برند . مگر اینکه آن یک نفر مورد اطمینان بوده و سهم بقیه را بپردازد، در این صورت اشکالی ندارد .

615 – ما یک قطعه طلا که قیمت آن خیلی بالا است پیدا کرده و خرج کرده ایم . الان بعد از چند سال پشیمان هستیم . راهنمایی بفرمایید . ( متفرقه )
پاسخ – اگر صاحب آن پیدا شده و یا می شود باید آن را به ایشان بازگردانید . و یا پول آن را به قیمت روز به آن شخص بدهید . حتی اگر قبول نمی کند و عیناً آن قطعه طلا را می خواهد ، باید آن را خریده و به او بدهید . اما اگر صاحب آن را پیدا نکردید و می دانید که بعداً هم پیدا نمی کنید ، باید وجه آن طلا را به قیمت روز، از طرف صاحب آن به فقیر صدقه بدهید.

620 – گرفتن خامه ی شیر توسط دامداران و فروختن آن به خریدار شیر چه حکمی دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – آن چیزی که متعارف است و از قدیم الایام هم بوده این است که افرادی که دامداری داشته اند سرشیر و خامه ی شیر را می گرفته اند و بعد شیر را هم می فروختند . این مسئله متعارف بوده و مردم هم می دانستند که این کار انجام می شود و حرفی هم نداشته اند . پس این کار اشکالی ندارد . اما اگر متعارف نیست که خامه و سرشیر را بگیرند و باید با همان بفروشند و یا اگر می گیرند باید اعلام کنند  . در این جا اگر بگیرند و جداگانه بفروشند اشکال دارد . لذا اگر متعارف است اشکالی ندارد .  امروزه در کارخانه های لبنیاتی متعارف است که این کار را می کنند . مردم هم از این مسئله اطلاع دارند . اگر هم اطلاع نداشته باشند ، به هرحال کاری متعارف است . اما اگر متعارف نباشد ، وقتی که می خواهند شیر را بفروشند باید به خریدار اعلام کنند که خامه ی این شیر گرفته شده است . یا اگر شیری که خامه ی آن گرفته شده قیمت بیشتری داشته و شیری که خامه ی آن گرفته نشده قیمت ارزان تری دارد ،  در صورتی که گرفته باشند باید به قیمت ارزان تر بفروشند .

632 – شوهر نسبت به اموال زن تا چه مقدار مالکیت دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – شوهر تا اندازه ای که خانم اجازه بدهد می تواند نسبت به اموال خانم مالکیت داشته باشد . اگر خانم اموالی دارد یا درآمدی دارد ، اینها برای خانم است و شوهر نمی تواند زن را مجبور کند که اموالش را به مالکیت او در بیاورد . اگر زن یا مرد اموال خودش را به ملکیت دیگری در آورد یا اذن تصرف بدهد ، دیگری می تواند در آن دخالت کند .

 633 – آیا من می توانم سی دی های مستهجن برادرم را بدون اجازه ی او بشکنم ؟ ( متفرقه )
پاسخ – خیر . در مورد امر به معروف و نهی از منکر از رهبر سوال شده است و ایشان فرموده اند که امر به معروف و نهی از منکر در حد تذکر لسانی است . شما نمی توانید اموال دیگران را خراب کنید یا اینکه دیگران را بزنید یا آنها را حبس کنید . شما می توانید به خود برادرتان بگویید که این سی دها را پاک کند یا از بین ببرد . اما شما نمی توانید سی دی او را بشکنید . اگر فردی در مقام تربیت فرزند است مثل پدر و مادر یا معلم ، می توانند او را از این کار باز بدارند .

 636 – چطور می توان کسی را که غیبت می کند راهنمایی کرد ؟( متفرقه )
پاسخ – وقتی انسان به غیبت گوش ندهد طرف دیگر غیبت نمی کند . اگر کسی غیبت کرد شما می توانید مجلس را ترک کنید تا او متوجه کار اشتباه خودش بشود یا اینکه مستقیما به او بگویید که این سخنان غیبت است و گناه دارد . گاهی طرف غیبت می کند و ما آنرا تایید می کنیم و با او همکاری می کنیم . بهترین عمل موثر برای ترک غیبت گوش ندادن ، ترک مجلس و نهی از منکر است .

642– آیا مستاجر می تواند تغییری در بنای ساختمان  و اجاره بها بدهد ؟( متفرقه )
پاسخ – وقتی قرارداد اجاره برای مدتی بسته شد ، تغییر اجاره بها امکان ندارد مگر با توافق طرفین . در طول مدت اجاره مستاجر نمی تواند مبلغی را که بعنوان قرض الحسنه داده است مطالبه کند . در مورد تغییر بنای ساختمان ، اگر مستاجر از موجر اجازه بگیرد اشکالی ندارد اما بدون رضایت و شرط قبلی تغییر غیر متعارف جایز نیست . نصب پرده و تابلو با میخ کوچک اشکالی ندارد ولی تغییرات غیر متعارف باید با اجازه ی صاحب ملک باشد .

  654 – شوهرم شغل دولتی دارد و به فکر مردم است . گاهی اوقات ارباب رجوع به او هدایایی می دهند . آیا این هدایا اشکال دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اگر ایشان مطابق قانون کار می کنند نباید هدیه بگیرند زیرا طبق مقررات کارمند دولت ، نباید از ارباب رجوع هدیه بگیرد . اگر ایشان پارتی بازی نکرده اند ، قانون را رعایت کرده اند و خلافی هم مرتکب نشده اند ، با این حال به ایشان هدیه     داده اند اشکالی ندارد . اما هنگام کار در اداره هدیه گرفتن جایز نیست .

656 – گاهی مواقع در محل کار حوصله ندارم خوب کار کنم . آیا من می توانم کار اداری را در منزل انجام بدهم ؟ آیا می توانم اضافه کاری بکنم ولی آنرا حساب نکنم تا آنرا جبران کنم ؟( متفرقه )
پاسخ – اگر این کار منع قانونی نداشته باشد اشکالی ندارد . تمام این کارها باید طبق مقررات باشد. و اگر برای این کار از مسئول تان اجازه بگیرید اشکالی ندارد .

657 – آیا می شود از خودکار بیت المال استفاده کرد و بعد خودکاری خرید و جای آن گذاشت ؟ ( متفرقه )
پاسخ – خیر نمی شود . انسان باید کارهای شخصی را با وسایل خودش انجام بدهد . شما نمی توانید برای کارهای شخصی از بیت المال استفاه کنید مگر اینکه مقررات اجازه ی این کار را به شما بدهد. و شما از مسئول قانونی اجازه داشته باشید .

688 – در مورد دروغ مصلحتی توضیحاتی بفرمایید . ( متفرقه )
پاسخ – دروغ مصلحتی در زمانی استفاده می شود که مسئله ی اهمی در کار است و با آن دروغ می شود مصلحت را احراز کرد و در ضمن راه دیگری هم وجود نداشته باشد . مثلا اگر در جایی ما پا درمیانی کنیم و یک دروغ بگوییم ، جلوی خونریزی فردی گرفته می شود یا اینکه دو تا طائفه می خواهند باهم بجنگند و شما می توانید با دروغی جلوی این جنگ را بگیرید و چاره ی دیگری هم نیست . در این مورد اگر می شود توریه کرد نباید دروغ گفت . یعنی ما حرفی می زنیم و دیگران از حرف ما برداشت دیگری می کنند . مثلا شما می گویید : من او را ندیدم ، منظور شما این است که امروز او را ندیدم .

689 – رد مظالم یعنی چه ؟ ( متفر قه)
پاسخ – رد مظالم یا مظالم عباد ، مظلمه هایی است که بعهده ی ماست یعنی حقی از دیگران برعهده ی ماست و ما صاحب آنها را نمی شناسیم و به آنها دسترسی نداریم . در اینجا ما می توانیم از طرف صاحب مال آنچه بعهده ی ما است بپردازیم . گاهی در وصیت نامه ها می نویسند که این مبلغ را بعنوان رد مظالم بپردازید. اینکار وظیفه ی انسان در حال حیات است . سعی کنید تا زنده هستید مبلغی بعنوان مظالم عباد بپردازید زیرا ممکن است که حقی بر کردن شما باشد و شما ندانید .

690 – اگر حقی از دیگران بر گردن ما است چگونه می توانیم آن حق را بپردازیم ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اگر شما حقی از شخص معینی بر گردن دارید می توانید به او بگویید و آنرا ادا کنید . اگر فرد مشخص نیست می توانید مظالم عباد را بپردازید به این نیت که اگر کسی حقی بر گردن شما دارد ادا بشود.

696 – اگر من بخواهم به مستحق کمک کنم و صدقه بدهم ، آیا من می توانم به فرزندم که وضع مالی خوبی ندارد کمک کنم ؟ ( متفرقه )
پاسخ- بین صدقه ی مستحب و واحب فرق است . اگر شما می خواهید صدقه ی مستحب بدهید که از شما دفع بلا بشود و ثوا ب ببرید می توانید این صدقه را به فرزندتان بدهید . احتمالا صدقه به غیر ، ثواب بیشتری دارد زیرا فرزندان واجب النفقه هستند . شما     نمی توانید صدقات واجب مثل زکات ، کفارات یا چیزی را که شما پیدا کرده اید و باید از طرف صاحبش نفقه بدهید را به افراد واجب النفقه بدهید .
697 – اگر کسی پشت سر ما حرفی بزند و ما ناراحت و عصبانی بشویم و ما هم غیبت او را بکنیم ، حکم این کار چیست ؟ ( متفرقه )
پاسخ – حکم بعضی از فقهاء این است که در غیبت حلالیت طلبیدن لازم نیست بلکه شما باید استغفار کنید و برای فرد هم طلب آمرزش بکنید و برای او دعا کنید. بعضی از فقهاء می فرمایند که حلالیت طلبیدن لازم است اگر امکان آن وجود داشته باشد . بعضی از گفته ها در حال عصبانیت اعتباری ندارد .

713 – تقلب در امتحان چه حکمی دارد ؟ ( متفرقه)
پاسخ – تقلب در امتحان درست نیست . گاهی می پرسند که اگر تقلب کردیم و به مقامی رسیدیم ،آیا حقوقی که می گیریم درست است یا خیر . گاهی تقلب باعث ضایع کردن حق دیگران می شود . پس اگر حقوق دیگران ضایع بشود این قطعا اشکال دارد .اگر کسی استخدام بشود و سواد لازم را نداشته باشد استخدام او اشکال دارد . حالا کسی تقلب کرده است و با مدرکش در جایی استخدام شده است ، فرموده اند که اگر فرد شرایط استخدامی را دارد حقوقی که می گیرد اشکالی ندارد. گرچه کار درستی نکرده است .

742 – آیا من می توانم از صندوق کمیته امداد پولی را به کسی ببخشم ؟ آیا ما می توانیم پول خرد صندوق را برداریم و بجای آن اسکناس بگذاریم ؟( متفرقه )
پاسخ – صدقه ی مستحب یعنی پولی که شما در صندوق می گذارید تا به فقیری بدهید تا وقتی به فقیر نداده اید می توانید آنرا بردارید و عوض کنید با بصورت قرض آنرا بردارید یا می توانید منصرف بشوید و آنرا خرج کنید . بعضی از فقهاء در مورد صندوق کمیته ی امداد یا صندوق هایی که در اختیار شما گذاشته اند می فرمایند : همین که شما پول را در صندوق کمیته ی امداد می اندازید یعنی پول را در اختیار آنها قرار داده اید و بعضی احتیاط کرده اند که نیاید آنرا بردارید . ولی اگر صندوق برای خودتان است اشکال ندارد که آنرا بردارید .

752 – اگر کسی شاهد یک منکر اخلاقی باشد آیا باید به اماکن امنیتی اطلاع بدهد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اگر کسی خلافی انجام داده و دیگر این کار را انجام نمی دهد ، اینجا گفتن ندارد مخصوصا اگر موجب آبروریزی بشود حرام است . ولی ممکن است که فرد منکری را تکرار می کند ، در اینجا به شیوه ای که خود فرد موجب گناه دیگری نشود و آبریزی صورت نگیرد و به شیوه ای مناسب ، باید جلوی منکر را گرفته شود . در مسائل اخلاقی می فرمایند که تحقیق و تفحص نکنید ، جایی آنرا نقل نکنید زیرا گفتن آن باعث رواج فساد می شود . اگر شما می توانید بدون آبروریزی و گناه جلوی منکر را بگیرید ، این کار را بکنید در غیر این صورت شما تکلیفی ندارید .

753 –  کار من پخش مواد غذایی بصورت سیار است و شک دارم که باید مظالم عباد بپردازم یا خیر ؟ ( متفرقه )
پاسخ – خوب است که انسان در زندگی اش مبلغی را بعنوان مظالم عباد یا رد مظالم بپردازد . مظالم عباد برای زمانی است که انسان بناحق ،حق کسی را غصب کرده باشد . ممکن است که انسان چیزی را خریده و قرار بوده که پول آنرا پرداخت کند و بعد آنرا فراموش کرده است یا اموالی در اختیار انسان است که صاحب آن مشخص نیست . چون شما شک دارید چیزی به گردن شما نیست . اگر کسی می داند از دیگران حقی برگردنش هست ولی صاحبان آنرا نمی شناسد باید مظالم عباد بپردازد . یعنی مبلغ را از طرف آنها به فقیر البته با اجازه ی مرجع تقلید بپردازید . اگر فردی نمی داند که     مظلمه ی عباد برگردنش هست یا خیر ، خوب است که مبلغی را بعنوان مظالم عباد بپردازد .

766 – یک فرد خَیِر زمینی را به هیئت اهدا کرده است و الان زمین در طرح شهرداری قرار گرفته است . شهرداری می خواهد در محل دیگری به هیئت زمین بدهد. آیا این کار اشکال دارد ؟ ( متفرقه )
پاسخ – این موارد باید از طرق قانونی اقدام شود. در مورد زمین های وقفی شهرداری باید با سازمان اوقاف هماهنگی داشته باشد . اگر این طرح باید اجرا بشود ، شهرداری می تواند زمین دیگری به هیئت بدهد و این کار اشکالی ندارد البته حتما باید هماهنگی باشد .
783 – گاهی ما در پاسخ یک سوال شرعی از افراد مختلف جواب های مختلف  می شنویم . دراین صورت تکلیف چیست ؟ ( متفرقه ) 
پاسخ – شما نباید از افراد مختلف سوال کنید . شما باید از یک نفر مورد اطمینان سوال کنید یا از دفتر مرجع تقلیدتان سوال کنید . حالا اگر از چند نفر سوال کردید و هر کدام جواب های مختلفی دادند هیچ کدام از جواب ها اعتبار ندارد . مگر اینکه یکی از جوابها مورد اطمینان شما باشد .
839 – می خواهیم از جایی عبور کنیم ولی باید از زمین دیگران رد بشویم که مطمئن هستیم ازداخل شدن ما به زمین شان ناراضی نیستند . وظیفه ی ما چیست ؟( متفرقه )
پاسخ – شما باید وارد زمین مردم نشوید و از راه دیگری بروید . حتی اگر راه شما دور بشود . از اراضی وسیع که محصولی در آن کشت نشده است می توان عبور کرد .

805 – من در هنگام خیاطی کردن برای دیگران ، فکر می کنم که اگر در برش و ... اشتباهی بکنم حق الناس انجام داده ام. تکلیف من چیست ؟ ( متفرقه )
پاسخ – این فکر در همه ی کارها هست . مثلا یک کشاورز می تواند فکرکند که ممکن است مقدار آب کم و زیاد بشود یا مرز زمین ها بهم بخورد . اگر هر کس بخواهد کاری را انجام بدهد و فکر کند که مبادا درآن قصور و تقصیری صورت بگیرد ، دیگر کسی کاری انجام نمی دهد . شما این افکار را کنار بگذارید و در حین کار مواظب باشید که به پارچه های دیگران خسارت وارد نشود. اگر سهوا مسئله ای پیش آمد حکمش جداست و شما مقصر نیستید . در ضمن شما باید اضافه ی پارچه ها را به صاحبانش برگردانید و اضافه ای که دور ریخته می شود (معمولا کسی آنها را نمی گیرد و از آن اعراض می کنند ) اشکالی ندارد .
809 –  ادعیه هایی که مربوط به اول و آخرماه است مربوط به ماههای شمسی است یا قمری ؟( متفرقه )
پاسخ – این ادعیه ها مربوط به ماههای قمری است . فقط روز اول فروردین آداب خاصی دارد .

822 – ما مقداری زمین مصادره ای خریده ایم . آیا اینها حرام است ؟ ( متفرقه )
پاسخ – اگرشما علم دارید که این زمین مصادره ای است و به زور گرفته شده است حرام است ولی اگر مالی از طریق حکم قاضی مصادره شده است و شما از طریق مزایده  آنرا خریده اید اشکالی ندارد تا وقتی که مال مصادره برگرداننده بشود یا مالکیت فرد ثابت نشود ، استفاده شما از آن زمین اشکالی ندارد .
823 – آیا پوشیدن روسری های رنگی برای خانم ها اشکال دارد؟( متفرقه )
پاسخ – اگر لباس رنگی موجب انگشت نما شدن خانم نشود و باعث جلب نظر نامحرم نشود استفاده از آن اشکالی ندارد . اگرشما بخواهید احتیاط کنید ، باید از پوشیدن روسری رنگی پرهیز کنید .
841 – شغل من لوله کشی گاز است . گاهی بخاطر بالا رفتن لوله ، من مجبور هستم که قیمت را بالاتر از قیمتی که تعیین کرده بودیم حساب کنم . آیا این کار اشکال دارد؟ ( متفرقه )
پاسخ- وقتی شما قرارداد می بندید به فکر گرانی هم باشید . اگر شما قراردادی دارید و اجناس خیلی گران شده است ، به صاحب کار اطلاع بدهید و احتمالا ایشان هم قبول     می کنند. اگر صاحب کار با رضایت این مبلغ را به شما بپردازد اشکالی ندارد. اگر شما قراردادی بنویسید که با مبلغ ثابتی کاری را انجام می دهید بعد چیزی گران شود ، شما باید مبلغ اضافی را از جیب خودتان بپردازید . طرف شرعا مکلف نیست زیرا شما از اول باید در قرارداد فکر این موارد را می کردید. پس صاحب کار موظف نیست که قیمت اضافی را بپردازد مگر با تراضی .
866 – توبه و شرایط توبه چیست ؟ ( متفرقه )
پاسخ – توبه یعنی اینکه انسان نسبت به گناهان گذشته توبه کند و از خدا بخواهد که او را ببخشد ، دیگر اینکه تصمیم بگیرد که دیگر آن گناه را انجام ندهد ، اگر بخاطر گناهان وظیفه ای را انجام نداده است جبران کند مثل کفاره یا قضای یا... ،اگر حقی از کسی ضایع کرده است رضایت صاحبان حق را جلب کند ،دیگر اینکه کارهای خیر و مستحب را زیاد انجام بدهد .
888 – آقایانی که ابروهایشان را تمیز می کنند ، آیا از نظر شرعی این کار اشکال دارد ؟ (متفرقه )
پاسخ – اگر تمیز کردن مقصود زیرابرو برداشتن و آرایش است این قطعا برای آقایان حرام است . اما اگر منظور از تمیز کردن ، چیدن موی اضافی باشد این کار اشکالی ندارد.
892 – آیا کسی که عربی بلد نیست می تواند ترجمه ی قرآن را بخواند ؟( متفرقه )
پاسخ – بله می تواند این کار را بکند ولی ترجمه ، تلاوت قرآن نیست و ثواب تلاوت قرآن را ندارد. بهتر است که شما تلاوت کردن قرآن را یاد بگیرید .
898 – اگر کسی برای ساختن دندان مصنوعی پیش غیر مسلمان برود اشکال دارد؟ ( متفرقه )
پاسخ – خیر . اگر مفسده ای بر آن مترتب نباشد اشکالی ندارد .
908 – اسامی متبرکه که در روزنامه ها است ، اگر در جایی بیفتد که بی احترامی به آنها محسوب بشود اشکال دارد ؟
پاسخ – اگر شما اسامی مبارکه را می بینید باید از آن مواظبت کنید که در جایی نیفتد . حالا اگر شما اسامی را نمی بینید و لای روزنامه است و در جایی افتاده است ، این بی احترامی محسوب نمی شود.
914 – حکم عقیقه کردن را توضیح بدهید .
پاسخ – عقیقه ذبح کردن برای نوزاد است. مستحب است که وقتی خدا به انسان فرزندی عطا کرد ، حیوانی ذبح بشود و گوشتش بصورت پخته یا نپخته بین افراد تقسیم بشود. و مستحب است که ده نفر از افرادی که به آنها گوشت داده می شود فقیر باشد. البته مکروه است که پدر و مادر بچه از این گوشت بخورند . همچنین مستحب است که این کار در روز هفتم نوزاد انجام بشود . مستحب است ران آن گوشت را به مامای کودک بدهند . این از جمله کارهای مستحب موکد است . اگر کسی بزرگ شد و فهمید که برای او عقیقه نکرده اند خودش می تواند برای خودش عقیقه بکند. بهتر است که حیوان ذبح شده شتر یا گاو یا گوسفند باشد. مستحب است که استخوانهای حیوان را دفن کنند. دفن استخوان حیوان یک حکم کلی است و مربوط به عقیقه نیست .
920 – آیا طلسم و جادو در زندگی حقیقت دارد؟ چطور باید طلسم را باطل کرد ؟
پاسخ – طلسم و جادو واقعیت دارد ولی ما نباید هر مشکلی که در زندگی پیش می آید ، به آن عنوان طلسم یا جادو بدهیم . این تصور درستی نیست . ممکن است انسان نابکاری این کار را انجام بدهد و طلسماو اثر بکند .( البته جادو کردن حرام است ) در قرآن اصل طلسم و جادو تایید شده است . اگر کسی یقین پیدا کرد که او را طلسم یا جادو کرده اند می تواند برای باطل کردن پیش اهل فن برود و این کار اشکالی ندارد . اما اگر فرد بخواهد در تمام مشکلات زندگی اش به اینکار متوسل بشود ، این کار درست نیست .
924 – اگر به کسی تهمت زده باشیم و ایشان فوت کرده باشند تکلیف ما چیست ؟
پاسخ – شما باید پیش کسانی که آبروی آن فرد را برده اید اعاده ی حیثیت بکنید ،البته اگر این کار امکان دارد ولی اگر اینکار مفسده دارد ، واجب نیست . شما می توانید کار خیر انجام بدهید و ثواب آنرا به روح آن میت هدیه کنید .
937 – ورزشکارانی که برای مسابقه اعزام می شوند با هزینه ی بیت المال به کشورهای دیگر می روند . حکم آنها چیست ؟
پاسخ – در هر امری ازیک ورق کاغذ در اداره گرفته تا امور کلان ، باید طبق مقررات و با اجازه ی قانونی باشد و این اشکالی ندارد . اما اگر خلاف مقررات و قانون باشد اشکال دارد .  توصیه ی ما این است که ضرورت ها مورد دقت بیشتری قرار بگیرد ، اولویت ها را در نظر بگیرند و برای آن امور بودجه در نظر بگیرند .افردی که بیت المال را هزینه یا استعمال می کند باید طبق قانون و مقررات باشد و کسی که بودجه را استعمال یا خرج    می کند ضامن است .
938 – اگر ما غیبتی را بشنویم ، آیا گناه کرده ایم ؟
پاسخ – غیبت دو طرفه است . غیبت شنونده ای دارد . غیبت یعنی اینکه مطلبی را پشت سر دیگری بگویید که از آن اطلاع ندارد . کسی که غیبت می کند و کسی که گوش می دهد ( اگر به گوشش بخورد اشکالی ندارد ) ، هر دو گناهکار هستند . خواهران گرامی مواظب مجالس خودتان باشید و سعی کنید پشت سر کسی صحبت نکنید زیرا این کار گناه دارد و عذاب اخروی دارد و ممکن است باعث ازهم پاشیده شدن کانون خانواده ای بشود . اگر کسی داشت غیبت می کرد ، شما او را امر به معروف و نهی از منکر بکنید یا جلسه را ترک کنید حتی اگر طرف ناراحت بشود .
940 – اگر پولی را به فرد بیمار فقیر بدهیم ، آیا این صدقه محسوب می شود ؟
پاسخ – بله . این صدقه است . ما صدقه ی غیر مالی هم داریم . اگر شما دست کسی را بگیرید و به او کمک بکنید تا مشکل او رفع بشود ،این یک صدقه ی غیر مالی است و ثواب هم دارد . اما اگر کسی هست که شما می توانید به او قرض بدهید و بعد آنرا پس بگیرید ،اگر قرض بدهید بهتر از صدقه است . روایت داریم : صدقه ده برابر پاداش دارد ولی قرض هجده برابر پاداش دارد . قرض مولد است ولی صدقه این طور نیست .
اگر شخصی توبه کند ، از کجا متوجه بشود که توبه اش مورد قبول قرار گرفته است ؟( متفرقه )
پاسخ – اگر او دیگر به سراغ آن گناه نرفت یعنی توبه اش مورد قبول واقع شده است . و در حالش تغییراتی ایجاد می شود .
  مقداری بادام در پشت در خانه ی ما گذاشته بودند و ما از هر کس که پرس و جو کردیم نتوانستیم صاحب آنرا پیدا کنیم . تکلیف ما چیست ؟(متفرقه )
پاسخ – به احتمال قوی اینها برای کسی است که آنرا جاگذاشته است . اگر قیمت آن زیاد است ، شما نمی توانید آنرا استفاده کنید و وظیفه ی شما این است که صاحب آنرا پیدا کنید و اعلام کنید ولی اگر از پیدا کردن صاحب آن ناامید شدید ، از طرف صاحب مال آنرا به یک فقیر صدقه بدهید .
 آیا استعمال سیگار و قلیان حرام است ؟
پاسخ – این سوال یک حکم کلی دارد که با فتوای تمام مراجع تقلید ما سازگاری دارد . اگر کسی بداند که استعمال سیگار و قلیان برای او ضرر( کلی یعنی ضرری که عقلاء از آن پرهیز می کنند) دارد ، حرام است. زیرا ضرر رساندن به بدن حرام است .اما اگر فرد   می داند ضرر ندارد یا یقین ندارد ، حرام نیست ولی بهتر است که استفاده نشود . بعضی از مراجع تقلید می فرمایند : چون ضرر اینها  توسط پزشکان مشخص شده است ، استعمال اینها حرام است .
من در دوران بارداری خواب دیدم که نام پسرم را محمد گذاشته ام ولی این کار را نکردم . آیا این کار اشکال دارد ؟
پاسخ – خیر . خواب تعبیر دارد ولی حجیت ندارد . اگر انسان در خواب دید که به او امری کرده اند واجب نیست که آن کار را انجام بدهد .
991 – من مجبور شدم بدون اجازه از خانه ی همسایه مان پتو بردارم .ولی من جرات نکردم به همسایه مان بگویم و از او حلالیت بطلبم . وظیفه ی من چیست ؟
پاسخ – اگر امکان دارد رضایت همسایه را جلب کنید و اگر امکان ندارد شما باید مبلغ اجاره ی یک شب پتو را برای ایشان بفرستید حتی اگر آنها متوجه نشوند که شما این کار را کردید . اگر شما نمی توانید آن همسایه را پیدا کنید این مبلغ را از طرف او بعنوان مظلمه ی عباد بپردازید .
 آیا عوض کردن نام و نام خانوادگی از نظر شرعی اشکال دارد ؟
پاسخ – خیر . این کار اشکال شرعی ندارد .
 اگر کسی در مقابل پول برای اموات قرآن بخواند ، و در قرائت اشتباه داشته باشد اشکال دارد ؟
پاسخ – اگر کسی قرآن را بصورت داوطلبانه برای خودش یا اموات بخواند و اشتباه غیر عمدی داشته باشید، اشکالی ندارد ولی اگر شما قرآن را نمی توانید صحیح بخوانید و از کسی مزد می گیرید که برای امواتش قرآن بخوانید ،باید به آنها بگویید که من اشتباهاتی دارم ، اگر آنها قبول کردند و به شما مزد دادند اشکالی ندارد و اِلا این کار درست نیست .
1020 – تاتو کردن ابرو برای خانم ها بشرطی که خون نیاید و با بی حسی باشد چه حکمی دارد؟
پاسخ – اصل این کاراگر برای بدن ضرر نداشته باشد و مستلزم کار حرام نباشد اشکالی ندارد . اگر روی موی و پوست را چیزی نگرفته باشد و صرفا رنگ باشد ،برای وضو و غسل اشکالی ندارد . اگر تاتو آرایش محسوب نشود لازم نیست که آنرا بپوشانند ولی اگر آرایش محسوب بشود باید آنرا از نامحرم بپوشانند .
1021 – تفاوت مکروه و حرام را توضیح دهید .
پاسخ – حرام کاری است که ترک آن لازم است و حتما ما نباید آن کار را انجام بدهیم . و اگر آنرا انجام بدهیم عقاب دارد .مکروه کاری است که انجام ندادن آن خوب است ولی اگر کسی آنرا انجام داد عذاب و عقاب ندارد . اگر ما را از این کار منع کرده اند بخاطر این است که ما رشد پیدا بکنیم . کارهای مستحب و مکروه برای این است که به ما نمره ی اضافه بدهند .انسان با انجام واجبات و ترک محرمات به بهشت می رود ولی درجات بهشت متعدد است . بسیاری از نهی ها در حدکراهت است و حرام نیست .
1034 – اسامی معصومین و امامان از نظر فقهی چه حکمی دارد ؟
پاسخ – هر گونه بی احترامی به نام امام حسین (ع) حرام است . اگر این نام درجایی نوشته شده باشد و کسی به آن بی احترامی کند و یا این نام با بی احترامی بر زبان آورده شود ، این کار حرام است . لمس نام امام حسین (ع) به فتوای اکثر مراجع تقلید بدون طهارت جایز نیست .حتی آویزان کردن گردنبدی که نام امام حسین (ع) روی آن نوشته شده است اگر با بدن تماس پیدا کند ،جایز نیست . بعضی ها اسم معصومین را روی فرزندان شان می گذارند ،این نامها حکم اسامی معصومین را ندارد .
1035 – آیا پوشیدن لباس آستین کوتاه برای آقایان اشکال دارد ؟
پاسخ – گاهی این سوال را در مورد عزاداران هم می پرسند .از نظر حکم شرعی اولیه این طور نیست که بر آقایان واجب باشد که تمام بدن را بپوشانند. حکم ثانوی این است که اگر نامحرمانی در مکانی هستند که از روی شهوت  به بدن مرد نگاه می کنند یا باعث جلب توجه نامحرمان می شود ،پوشیدن لباس آستین کوتاه اشکال دارد .
 خوردن ناهار یا شام در مراسم ختم چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر این کار با رضایت کسانی باشد که غذا می دهند اشکال ندارد . فرموده اند : مستحب است که برای صاحبان عزا غذا ببرید . در اینجا ما خلاف آموزه های دینی رفتار می کنیم . گاهی میلیون ها تومان هزینه ی این کارها می شود و انشاءالله این سنت های غیر حسنه برداشته بشود.
 آیا خواندن قرآن با نوار ثواب هم دارد ؟
پاسخ – بله . شما با گوش دادن به نوار قرآن ، به آن مسلط می شوید . اینکار خوبی است و ثواب هم دارد . اگر شما قصد آموزش دارید و غلط هم بخوانید اشکالی ندارد .
 همسرم من انگشتری پیدا کرده است و به اندازه ی مبلغ آن صدقه داده است، آیا دینی به گردن ایشان هست ؟
پاسخ – اگر کسی چیزی را پیدا کرد باید اعلام و جستجو بکند تا صاحب آنرا پیدا کند .اسلام فرموده است که اگر چیزی را دیدید برندارید اما اگر آنرا بردارید، این کار برای شما مسئولیت آور است . اگر انگشتری که شما پیدا کردید از اول می دانستید که صاحب ندارد یا نشانه ای ندارد که بتوان صاحب آنرا پیدا کرد ، باید انگشتر را بعنوان صدقه به فقیری می دادید ولی اگر شما می خواهید قیمت آنرا صدقه بدهید باید اجازه بگیرید . اگر شما چیزی را پیدا کردید که نمی توانید آنرا مدتی نگه دارید مثل میوه یا آن چیز به درد فقیر   نمی خورد،می توانید مبلغ آنرا به فقیر بدهید .
من دیپلم خودم را طوری گرفته ام که خودم سر امتحان نرفته ام و بخاطر کارم مجبور به این کار شده ام . آیا این کار اشکال دارد
پاسخ – این کار اشکال دارد . اگر شما می توانید از طریق قانونی دیپلم بگیرد . حالا اگر شما الان شرایط استخدامی را دارید ،حقوقی که در قبال کارتان می گیرد اشکال شرعی ندارد در حالیکه اصل کار شما اشکال داشته است .
 گاهی مزد کار ما را با تاخیر و با چک می پردازند. آیا این کار اشکال دارد ؟
پاسخ – شما می توانید این را قبول نکنید یا شما می توانید که از اول بگویید که اگر        می خواهید دستمزد را در آخر کار یا دیرتر بدهید مبلغ بیشتری را باید پرداخت کنید و این اشکالی ندارد . حالا اگر طرف پول را دیر پرداخت کرد و شما آنرا گرفتید و رضایت دادید، در واقع شما اعلام رضایت کرده اید.
 مادرم سید است . آیا این سیادت هم به فرزندان می رسد ؟
پاسخ – بله. ولی آن سیادت فقهی که اصطلاحا به آن هاشمی می گویند و احکام خاصی دارد از طرف پدر می رسد نه مادر .
 صله ی رحم نسبت به پدر و مادر تا چه اندازه ای لازم است؟
پاسخ – نزدیکترین افراد رحم ، پدرومادر هستند . قطع ارتباط با پدرومادر بی احترامی به آنها است و جایز نیست تا حدی که می فرمایند: پدر و مادر واجب النفقه هستند یعنی اگر پدرومادر توانایی مالی نداشته باشند بر فرزند واجب است که هزینه ی زندگی آنها را بپردازد. صله ی رحم یعنی اینکه ارتباط طوری قطع نشود که انسان مثل بیگانگان باشد. اگر امکان دارد دیدار و رفت و آمدیباشد و اگر امکان ندارد در حد احوال پرسی باشد. ارتباط با پدر و لازم باید بیشتر باشد .
 ما خانه ای ساخته ایم که نزدیک قبرستان است و هنگام ساخت خانه تعدادی استخوان بیرون آمد ،تکلیف چیست ؟
پاسخ – وظیفه ی شما این بوده است که استخوانهای بیرون آمده را دفن کنید .در اینگونه موارد دقت لازم است .
 من از بازنشستگی همسرم استفاده می کنم . آیا لازم است که من از این پول ،برای شوهر مرحومم رد مظالم پرداخت کنم ؟
پاسخ – این به وضعیت همسرتان برمی گردد . اگر حقی بر گردن شوهر شما بوده است و شما از آن اطلاع دارید یا ایشان بدهکار بوده اند و شما آنها را نمی شناسید، باید از پول ایشان، رد مظالم بپردازید و لازم نیست که از بازنشستگی که به شما تعلق دارد بپردازید .اگر شما می خواهید برای همسرتان رد مظالم بپردازید اشکالی ندارد .
 عطر زدن برای خانم ها چه حکمی دارد ؟   
پاسخ – اصل استفاده ی از عطر اشکالی ندارد و پسندیده است حتی اگر شوهر این درخواست را داشته باشد، عطر زدن بر زن واجب می شود. اگر زن و مرد در بیرون خوش بو باشند بهتر از این است که بدنشان بوی بد بدهد. اگر خانم در جایی حاضر می شود که مردان بوی عطر او را استشمام می کنند و جلب توجه نامحرم را می کند این کار اشکال دارد ولی اگر جامعه ی ما طوری بود که همه خانم ها و آقایان معطر بودند و اگر خانمی عطر زد و بیرون آمد جلب توجه نکرد ، این اشکالی ندارد .
 من راننده تاکسی هستم و نمی توانم خرده ی پول را، به مسافرها پس بدهم . آیا این کار اشکال دارد؟
پاسخ – اگر شما نرخ مصوب دارید ،باید طبق آن کرایه بگیرید مگر اینکه مسافری خودش اضافه تر بدهد یا خرده ی آنرا نگیرد . اگر شما قیمت بالاتری از مسافر بگیرید اشکال شرعی دارد.
 آیا می توان صدقه را به سادات داد ؟
پاسخ – بله . صدقه ی مستحب را می توان به سادات فقیر داد.
اگر انسان شاهد منکری باشد، آیا باید به اماکن عمومی اطلاع بدهد ؟
پاسخ – اگر شخص منکری انجام داده و دیگر آنرا تکرار نمی کند،نباید آنرا به اماکن عمومی اطلاع داد زیرا باعث آبروریزی می شود که این حرام است .اگر کسی منکری را ادامه می دهد در اینجا باید با شیوه ای که گناه دیگری صورت نگیرد و آبرو ریزی نشود، به فرد تذکر داد ولی اگر احتمال آبروریزی وجود دارد و کار بدتر می شود یا مفسده ای دارد واجب نیست . در مسائل اخلاقی می فرمایند که تفحص نکنید و آنرا نقل نکنید زیرا مفسده ی آن بیشتر است .
 ما در خانه انگشتری پیدا کرده ایم که صاحب آن پیدا نشد ، تکلیف چیست ؟
پاسخ – ممکن است که این انگشتر برای میهمان ها باشد، شما باید پرس و جو بکنید ولی اگر شما این کار را کردید و صاحب آن تا یکسال پیدا نشد ، آنرا از طرف صاحبش به یک فقیر صدقه بدهید.
 آیا می توان قرآن را به فارسی خواند ؟
پاسخ – بله ولی این تلاوت قرآن نیست . تلاوت قرآن خواندن متن عربی است . اگر انسان سعی کند که عربی را یاد بگیرد و معانی آنرا هم بخواند ثواب بیشتری می برد.
 آیا آرایش خانمها در جامعه اشکال شرعی دارد ؟
پاسخ - اصل آرایش کردن اشکالی ندارد ولی اگر خانم در بیرون از خانه آرایش کند و در معرض دید نامحرم باشد این اشکال دارد .اگر خانم ها آرایش داشته باشند باید چهره را از نامحرم بپوشانند . فتوای مشهور فقها این است که خانم ها می توانند قرص صورت و دستها تا مچ را باز بگذارند بشرطی که آرایش نداشته باشند.
 گناهان کبیره چگونه از گناهان صغیره مشخص می شوند ؟
پاسخ – گناهان زیر جزو گناهان کبیره هستند : گناهانی که به کبیره بودن  آن تصریح شده است، گناهانی که به آنها وعده ی آتش داده شده است،گناهانی که گفته می شود از فلان گناه بدتر است . گناه کبیره یعنی گناه بزرگ و بخشیده شدن این گناهان مشکل تر است .مثل گناهانی مثل دروغ ، غیبت ،تهمت و...
 حرام مطلق چیست ؟
پاسخ – حرام مطلق یعنی به هر نحوی انجام شود حرام است و ممکن است که گناه کبیره یا صغیره باشد.
 من در شرکت دولتی کار می کردم و حق من را ضایع کرده اند .تکلیف چیست ؟
پاسخ – اگر فردی خودش را ذی حق می داند باید از طریق قانونی اقدام کند. اگر ایشان طبق قرارداد استخدامی مبلغی را قبول کرده اند باید همان مبلغ را بگیرند و نباید بگویند که کار من بیشتر است پس من بیشتر دستمزد می خواهم . ولی اگر همان مبلغی که در قرارداد نوشته شده است را به ایشان نمی دهند، ایشان باید از طریق قانونی عمل کنند.   
 در زمان پریود خانمها آیا خواندن قرآن اشکال دارد؟
پاسخ – خیر ولی نباید جایی از بدن شان به قرآن برسد. اگر شما خواستید احتیاط کنید سوره هایی که آیات سجده دارد ( سجده، علق، فصلت، نجم ) را نخوانید. 
 من درآمد مالی ندارم و از کمیته امداد کمک می گیرم و بعضی مواقع از کسانی پول می گیرم که می دانم در آمدهایشان حرام است . تکلیف چیست؟
پاسخ – ممکن است که کسی کاسبی حرامی داشته باشد،اگر پولی که شما از او می گیرید مطمئن هستید که حرام است قبض آن حرام است . ولی اگر شما مطمئن نیستید که پولی که به شما داده اند از درآمد حرام است شما می توانید آنرا استفاده کنید ولی اگر شما می توانید از کسی پول بگیرید که اهل در آمد حرام نباشد. 
فحش و لعنت فرستادن به اموات چه حکمی دارد ؟
پاسخ – نباید به مومن فحش داد یا لعن کرد چه مرده و چه زنده .
 اگر انسان حاجت برادر دینی خودش را برآورد و در مقابل آن هدیه ای بگیرد حرام است؟
پاسخ – اگر کاری برای طرف انجام می دهید و آن کار مشروع است می توانید مزد کارتان را بگیرد و اگر فرد کاری می کند و خود طرف هم هدیه ای به او می دهد این هم اشکالی ندارد. اما اگر کارمندی که استخدام اداره یا شرکتی است و در قبال کاری که انجام می دهد مزد می گیرد، از ارباب رجوع هدیه بگیرد حرام است زیرا ایشان در قبال حقوقی که می گیرد موظف است که کار مردم را انجام بدهد و دیگر نمی تواند از ارباب رجوع هدیه بگیرد.
 من در جاده فرشی پیدا کرده ام تکلیف من چیست ؟
پاسخ – چون شما این فرش را برداشته اید وظیفه دارید که صاحب آنرا پیدا کنید. در نزدیکی آن محل پرس و جو کنید یا اطلاعیه ای بزنید . کار سخت می شود .داریم که اگر شیئی را در جایی دید آنرا برندارید و برداشتن آن کراهت هم دارد . اگر آن شئی را برداشتید مسئولیت دارید که صاحب آن شئی را پیدا کنید. اگر ایامی گذشت و از پیدا شدن آن ناامید شدید، شما از طرف صاحب فرش ، این فرش را به فقیری بدهید یا فعلا آنرا پیش خودتان نگه دارید تا به او بدهید واگر طرف پیدا نشد آنرا به فقیر بدهید .
 رفتن به دستشویی با آویختن گردنبدی که آیه قرآن روی آن نوشته شده است چه حکمی دارد؟
پاسخ – اگر روی گردنبند آیه قرآن داشته باشد و به بدن برخورد بکند این کار حرام است ولی اگر روی لباس است و بی احترامی هم نباشد اشکالی ندارد.
 آیا دیدن عکس ها و فیلم های مبتذل مطلقا حرام است؟
پاسخ – اگر فیلم ها و عکس ها متبذل باشد دیدن آن حرام است . اگر عکس های سوءاخلاقی و منافی عفت باشد دیدن و نگهداری آن هم حرام است .
آیا استفاده از طلای سفید برای مرد اشکال دارد ؟
پاسخ – بسیاری از فقها و مراجع می فرمایند که طلای سفید حکم طلای زرد را دارد که برای مرد حرام است . پلاتین و نقره اشکالی ندارد. بسیاری از فقها می فرمایند که طلای سفید بر مردان جایز نیست .
 اگر ما احساس کنیم که سر کار، حقوق ما را کامل نمی دهند، آیا ما می توانیم به شکلی که آنها نفهمند پول خودمان را برداریم ؟
پاسخ – خیر،طرف باید حق خودش را مطالبه کند. اگر حق او را نپرداختند از طریق قانونی اقدام کند یا واسطه بفرستد تا حقش را بگیرد . حتی فرد می تواند به دادگاه شکایت کند .
 آیا پا گذاشتن روی قبور مومنین اشکال دارد ؟
پاسخ – اگر این کار بی احترامی باشد اشکال دارد و اگر روی آنها اسم خدایا و آیات قرآن نوشته شده باشد اشکال دارد ولی اگر اسم خدا و آیات قرآن روی آن ننوشته باشند و بی احترامی هم نباشد اشکالی شرعی ندارد .ممکن است که قبر، قبر شخصیت بزرگی باشد و پا گذاشتن روی آن بی احترامی می باشد.
 انگشترهایی که روی آن آیات قرآن نوشته شده است حتما باید در دست چپ گذاشته بشود؟
پاسخ – خیر .اگر به این اسامی و آیات نوشته شده روی انگشتر بی احترامی بشود یا نجس بشود حرام است و این کار جایز نیست . انگشتر در دست راست بهتر است .
اگر ما پول خردهایی را که برای صدقه جمع کرده ایم با پول درشت عوض کنیم اشکال دارد ؟
پاسخ – اگر شما این صدقات را از مردم جمع کرده اید و نظر آنها این است که همان ها را به فقیر بدهند، نباید پولها را عوض کنید. اگر آنها نظر خاصی ندارند و برای فقیر هم پول خرد و درشت فرقی نمی کند و صدقه کار مستحب است ،تبدیل اشکالی ندارد 
 اگر نام خدا را روی کاغذ خط بزنیم اشکال دارد ؟
 پاسخ – اگر این کار بی احترامی نباشد اشکالی ندارد.
پول رد مظالم را باید به چه کسانی بدهیم ؟
پاسخ – باید به فقرا پرداخت ولی بسیاری از فقها می فرمایند که باید از مرجع اجازه گرفت.
 اگر فردی ناراحت بشود اشکالی ندارد که او را امر به معروف ونهی از منکر نکنیم ؟
پاسخ – اشکالی ندارد که ناراحت بشود .اگر امر به معروف و نهی ازمنکر اثر نداشته باشد ، گفتن آن واجب نیست . خوب است که انسان بتواند عیوب رفتار ناشایست خودش را قبول کند و خودش را اصلاح کند.