من یک وام کالا گرفته ام ولی برای بانک فاکتور صوری برده ام .حکم آن چیست ؟
پاسخ- با فاکتور صوری نمی توان وام گرفت. این یک دروغ عملی است . شما باید طبق قراردادعمل کنید تا بتوانید وام بگیرید . این کار صحیحی نیست . اگر شما بعد از فاکتور صوری ، وام را بصورت خرید کالای دیگری خرج کرده اید اشکالی ندارد .ما توصیه می کنیم که اگر وامی می گیرید مطابق قراردادعمل کنید . پس شما وام کالا را در خرید خانه مصرف نکنید یا وام خودرو را در کار دیگری مصرف نکنید . شما خودرو را بگیرید و اگر لازم نداشتید بفروشید و پول آنرا جای دیگر خرج کنید.
ما تعاونی داریم که هر ماه قرعه کشی می کنیم و به یک نفر وام می دهیم . فردی که برنده می شود هزار تومان بیشتر می دهد تا این پول را به افرادی که آخر برنده می شوند بدهیم . آیا این تعاونی اشکال دارد ؟
پاسخ – این صندوق های خانگی که اخیرا هم زیاد شده است ، باید این شرایط را داشته باشد : همه باید با رضایت پول بدهند و بدانند که پول کجا خرج می شود یا به فردی وکالت بدهند که او خرج کند . دیگر اینکه به افرادی که وام داده می شود اضافه نگیرند . اگر اضافه بصورت کارمزد باشد اشکالی ندارد اما اگر از افراد سود بگیرند ، این کار اشکال دارد .
پدر من بدهی داشته است و سه سال است که فوت کرده است . پدر من یک خانه دارد که مادر و خواهرم در آن زندگی می کنند . این بدهی مانده است . آنها پولی دارند که می خواهند در بانک بگذارند و از روی آن وام بگیرند . آیا این پول حلال است که سود آنرا بگیرند تا قرض پدرم را بدهند
پاسخ – اگر این سپرده گذاری برای سودآوری مطابق یکی ازعقود شرعی باشد مثل مضاربه یا جعاله یا وکالت یا مشارکت ، اشکالی ندارد . ممکن است که طرف ودیعه می سپارد و قصدسود گرفتن ندارد ، بانک خودش مبلغی را اضافه می دهد ، این هم اشکالی ندارد . سپردهای بلندمدت و کوتاه مدت بانک ها از نظر رهبر انقلاب اشکالی ندارد زیرا این قوانین بانکها را مجلس تصویب کرده است . بعضی از مراجع نسبت به این سپرده گذاری فتوای دیگری دارند .شما می توانید با دفتر مرجع تقلیدتان تماس بگیرید و از آنها سوال کنید .
ما مبلغی بعنوان سپرده کوتاه مدت در بانک گذاشته ایم که برای ساخت مسکن وام بگیریم . آیا این کار اشکال دارد ؟
پاسخ – مقررات بانک های دولتی مصوب مجلس شورای اسلامی است . این مقررات بعد از مجلس شورای اسلامی در شورای نگهبان مطرح شده است و بعد ابلاغ شده است که به آن مقررات بانکی بدون ربا می گویند. بانک ها مقید هستند که طبق این قوانین عمل کنند و مردم هم باید طبق این قرارداد عمل کنند مثلا وام خودرو را خرج مسکن نکنند . بعضی از مراجع نسبت به بعضی از قوانین اشکال می گیرند که مشکل فقهی دارد زیرا تفاوت فتوا وجود دارد . اگر شما می خواهید سپرده گذاری کنید با دفتر مرجع تقلید خود تماس بگیرید و از آنها سوال کنید . اگر قصد شما سود گرفتن نباشد و صرفا ودیعه گذاری است و بانک خودش سودی می دهد این اشکال ندارد .
اگر انسان برای انجام یک ضرورت پول نزول کند چه حکمی دارد ؟
پاسخ – ربا جزوگناهان کبیره است . ولی اگر واقعا اضطرار است ( جان یا آبروی طرف در خطر است)،ربا اشکالی ندارد .
حکم فروش چک مدت دار چیست ؟
پاسخ – مشهور فتوای فقها و مقام معظم رهبری این است که فروش چک مدت دار به قیمت کمتر اشکال دارد و صحیح نیست و در حکم ربا است . اما بعضی از فقها فروش چک را بعنوان فروش ذمه، در صورتی که چک واقعی و تضمینی باشد بی اشکال می دانند. گاهی شما چک را به خود فرد می دهید و مبلغ کمتری پول می گیرید که این کار اشکال ندارد .
من مبلغی پول دارم و در آمدی هم ندارم . من می خواهم آنرا در بانک سپرده گذاری بکنم ، آیا این کار از نظر شرعی مشکل دارد ؟
پاسخ – این به نظر مرجع تقلید شما برمی گردد . همه مراجع تقلید می فرمایند: اگر سپرده گذاری در بانک جزو یکی از عقود اسلامی باشد اشکالی ندارد .به فتوای بعضی از مراجع تقلید از جمله آیت الله خامنه ای مقررات بانک های دولتی که مصوب مجلس است و از طرف شورای نگهبان هم تایید شده است، اشکالی ندارد و می توان پول را سپرده گذاری کرد و سود آنرا علی الحساب گرفت و خرج کرد و در پایان مصالحه یا محاسبه می شود.
من پولی در بانک گذاشته ام و حالا می خواهم وام بگیرم . آنها می خواهند سود زیادی از من بگیرند . آیا این سود اشکال شرعی ندارد ؟
پاسخ – هر سود دادن و هر سود گرفتنی حرام نیست . سود دادن و سود گرفتن باید از نظر موازین شرعی اشکالی نداشته باشد . بنظر مقام معظم رهبری و بعضی از مراجع دیگر، مقررات بانک های جمهوری اسلامی ایران که مصوب مجلس است و از طرف شورای نگهبان هم تاییدشده است، اشکالی ندارد . شما با دفتر مرجع خودتان تماس بگیرید و این را مطرح کنید . سود قرض یا معامله باطل حرام است .
ما می خواهیم منزل خودمان را به اسم یکی از اقوام بکنیم که وام بگیرند و بعد دوباره خانه را به اسم ما بزنند . آیا این کار از نظر شرعی اشکال دارد؟
پاسخ – اگر این معامله صوری باشد و خریداری صورت نمی گیرد و شما فقط بنام طرف می کنید و او وام می گیرد و بعد بنام شما می زند ، این معامله صحیح نیست .اما اگر طرف آنرا واقعا خریداری کند و بعد دوباره خانه را به شما بفروشد، این اشکالی ندارد.
