دختران چه مى پرسند؟(بخش یکم)

دختران چه مى پرسند؟

متفرقه‏

سؤال 1: نقش زنان در انقلاب حضرت مهدى عجّل الله تعالی فرجه الشریف چيست؟

جواب: بدون ترديد نقش زنان در تاريخ اسلام بسيار مهم و تعيين كننده بوده و در هر مقطعى از تاريخ، زنان حضور چشمگير داشته‏ اند.

در انقلاب حضرت مهدى عجّل الله تعالی فرجه الشریف نيز نقش مهمى دارند.

امام صادق عليه السلام به مفضل بن عمر فرمود: حضرت مهدى عجّل الله تعالی فرجه الشریف را سيزده زن همراهى مى ‏كنند. مفضل عرض كرد: آنها چه كار مى ‏كنند.

حضرت فرمود: مجروحين را مداوا و بيماران را پرستارى مى ‏كنند.

همان طورى كه در زمان پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم چنين كردند.[1] امام باقر عليه السلام فرمود: سوگند به خدا امام زمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف با سيصد و اندى مى ‏آيد كه در ميانشان پنجاه زن هستند. آنان در مكه اجتماع مى ‏كنند بى آن كه قبلاً وعده داده باشند. آمدنشان مانند ابرهاى پاييزى است.[2]

سؤال 2: علت عصبانيت و بدخلقى بعضى از دختران جوان چيست؟

جواب: جوان در حال گذر از مرحله كودكى به بزرگسالى است. انسان تا به دوران تعادل بزرگسالى برسد، دگرگونى ‏هاى جسمى و روحى زيادى را بايد طى كند. تغييرات بدنى همراه با ترشح هورمونى دوران نوجوانى مى ‏تواند در روحيه و رفتار انسان تأثير بگذارد.

از طرف ديگر جوان مى‏ خواهد به عنوان يك شخصيت مستقل ابراز وجود كند و همراه همين مسأله گاهى كارهاى ناپخته مى ‏كند كه باعث ايراد گرفتن ديگران مى‏ شود و بزرگسالان خانه نيز هنوز او را به چشم يك كودك مى ‏نگرند و اين مسأله نيز باعث اصطكاك مى‏ شود.

سؤال 3: استفاده از حناى هندى براى دست و پا و مو چه حكمى دارد؟ آيا وضو و غسل با آن صحيح است؟

جواب: اگر مانند حناى معمولى باشد كه فقط رنگ آن باقى مى ‏ماند و مانع از رسيدن آب به پوست بدن در هنگام وضو و غسل نباشد، اشكال ندارد.

سؤال 4: بعضى از دختران آموزگار، حقوق دريافتى ‏شان را پس انداز مى ‏كنند و چون فعلاً در خانه پدر و مادر هستند، احتياج به خرج كردن پول ندارند و قصد تهيه‏ خانه هم ندارند و فقط مقدارى از اين پول را جهزيه تهيه مى ‏كنند. آيا اين‏ها بايد سال مالى داشته باشند يا خير؟ آيا به پس انداز آنها يا جهزيه‏ شان خمس تعلق مى‏گيرد يا خير؟

جواب: اگر در بين سال جهيزيه تهيه كرده باشند، خمس ندارد؛ اگر پول را پس انداز كرده باشند بايد خمس آن را بدهند.[3]

سؤال 5: نگهدارى عكس ‏هاى مبتذل و يا نصب كردن آن در اتاق خواب دختران چه حكمى دارد؟

جواب: اگر موجب اشاعه‏ فرهنگ ابتذال مى‏ شود، گناه است.

سؤال 6: آيا به حساب پس اندازى كه پدر براى دخترش باز كرده، خمس تعلق مى‏ گيرد؟

جواب: اگر وجه را در بين سال به دختر ببخشد بر پدر خمس واجب نيست و اگر سال بر آن پول بگذرد بايد او خمس آن را بدهد.[4]

سؤال 7: رانندگى اتومبيل براى زنان چه حكمى دارد؟

جواب: با حفظ حجاب اسلامى مانعى ندارد.[5]

سؤال 8: آيا زن حايض مى ‏تواند زيارت عاشورا و دعاى توسل يا دعاى كميل بخواند؟

جواب: زن حايض مى ‏تواند زيارت عاشورا و دعاى توسل و دعاى كميل بخواند، ولى چون در دعاى كميل جمله‏ «أَفَمَنْ كانَ مُؤْمِناً كَمَنْ كانَ فاسِقاً لايَسْتَوُون.» از سوره ‏اى است كه سجده واجب دارد، همين جمله را جايز نيست تلفظ كند و خواندن بقيه‏ دعاى كميل اشكالى ندارد و البته نبايد هنگام خواندن، بدنش به آن چه مس آن حرام است، برسد.[6] بنابراين، زن حايض مى ‏تواند دعاى توسل و زيارت عاشورا بخواند و در زيارت عاشورا مى ‏تواند مانند زمانى كه پاك است، سجده كند، ولى نمى ‏تواند نماز زيارت بخواند.

سؤال 9: حكم گرفتن عكس بدون حجاب كه ظاهر كننده آن آقا است، چگونه است؟

جواب: گرفتن عكس نامحرم بدون حجاب اشكال دارد و ديدن‏ عكس توسط نامحرم و بدون قصد لذت در صورتى كه آنان را نشناسد بلامانع است.[7]

سؤال 10: برخى از زنان و دختران اعتقاد زيادى به انواع فال، از جمله فال قهوه و نيز كف بينى و طالع بينى دارند به گونه ‏اى كه گاهى مسير زندگى خود را بر آن اساس پى ‏ريزى مى ‏كنند. اين كار براى خانم‏ ها و انجام دهندگان آن چه حكمى دارد؟

جواب: فال قهوه و امثال آن از خرافات است و سزاوار نيست كه هيچ كس به سراغ آن برود.[8]

سؤال 11: آيا بلند گذاشتن ناخن براى زنان جايز است؟

جواب: براى زن اشكال ندارد كه مقدار كمى از ناخن ‏هايش بلند باشد اما به شيوه تقليد از اجانب نباشد در حديثى از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم نقل شده كه به مردان فرمودند ناخن ‏ها را بگيريد اما براى زنان جايز است كمى از آن را باقى بگذراند؛ زيرا موجب زينت و زيبايى آنها است.[9]

البته بلند گذاشتن بيش از حد ناخن ‏هاى دست علاوه بر منافات داشتن با اصول بهداشتى، نوعى تقليد از بيگانگان محسوب مى‏ شود و مطلوب نيست.[10]

سؤال 12: آيا براى خانم‏ ها جايز است كه عطر بزنند و از منزل خارج شوند؟

جواب: در روايات متعددى از اين كار نهى شده و ظاهر بعضى از آنها حرمت است.[11]

سؤال 13: تك خوانى موسيقى ‏هاى غيرمطرب توسط زن مانند سرودها، چه حكمى دارد؟

جواب: در صورتى كه نامحرم صداى آنها را بشنود، جايز نيست.[12]

سؤال 14: من ظرفيت ديدن فيلم‏ هاى غيراخلاقى را دارم و در من تأثير نمى ‏كند، آيا ديدن آنها برايم حرام است؟

جواب: اين تصور شما ناشى از اشتباهى است كه خيلى از جوانها دارند. آنها خيال مى ‏كنند قدرت اين را دارند كه هر فيلمى را ببينند و با هر دوستى هم صحبت شوند و به هر مجلسى كه دلشان خواست بروند و در آنها هيچ تأثيرى نكند. در حالى كه اين مسأله جزء اصول مسلّم علمى است كه موجود زنده در حال اثرپذيرى و اثرگذارى در محيط خود مى ‏باشد و بزرگان به اين نكته اشاره كرده‏ اند. پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم دائماً به خداوند پناه مى ‏برد و به درگاه او ناله و زارى مى ‏كرد تا خداوند او را حفظ كند. آن وقت ما چگونه مى ‏توانيم در اوج بلوغ و طغيان غرايز، چنين ادعايى را داشته باشيم؟ حقيقت اين است كه نفس، ما را فريب مى ‏دهد و با اين توجيه كه اين ‏ها در ما تأثير ندارد ما را به گذرگاه ‏هاى خطرناك مى ‏كشاند و كم كم قبح و زشتى گناه را در نظر ما از بين مى‏ برد. خلاصه در انتها انسان سر از جايى درمى ‏آورد كه اگر از ابتدا فكرش را هم مى ‏كرد به وحشت مى ‏افتاد. شما در مورد افرادى كه جنايت يا لغزش‏ هاى اخلاقى خطرناك داشته ‏اند تحقيق كنيد.

خواهيد ديد همه‏ آنها ندانسته و گام به گام به جايى كشيده شدند كه راه بازگشت نداشتند. تهاجم ناجوانمردانه‏ فرهنگى به نسل جوان در دنيا به كمك همين فيلم ‏ها و ارائه الگوهاى غلط انجام گرفته است. البته شايد مقصود شما از سؤال اين باشد كه با ديدن اين فيلم‏ ها دست به كار خلافى نمى ‏زنيد. ما اراده و قدرت شما را تحسين مى ‏كنيم؛ ولى بدانيد كه اين فيلم ‏ها در شما تأثير خواهند گذاشت.

به هر حال، مراقب باشيد و بدانيد كه عمر و جوانى دوباره باز نمى ‏گردد. خود را با اين توجيهات به دام گناه نيندازيد و مطيع دستورات خداوند باشيد تا كامتان در دنيا و آخرت شيرين شود و به مقام شايسته خويش نائل شويد. چشم و گوش خود را سخاوتمندانه در هر راهى مصرف نكنيد و اجازه ورود به دنياى درونتان را به هر كسى و هر چيزى ندهيد.

سؤال 15: آيا موسيقى و آهنگ و ترانه هايى كه وجود دارد، حرام است يا نه؟ در مورد آهنگ‏ ها و سرودهاى راديو، تلويزيون حكم شرعى چگونه است؟

جواب: موسيقى و آهنگ در روح انسان تأثير مى‏ گذارد و انسان را در جهت خاصى حركت مى ‏دهد.

اكنون اگر از آن در جهت اهداف مثبت و توجه به معنويات استفاده شود، ظاهراً بلا اشكال است؛ مانند برخى از سرودهاى راديو، تلويزيون كه در آن از مسائل اخلاقى و عرفانى و عشق به خدا و معصومين عليهم السلام و شهدا صحبت مى ‏كنند. همان طور كه چشم احتياج به ديدن مناظر زيبا دارد، گوش هم احتياج به شنيدن نواهاى منسجم و زيبا دارد.

نكته ديگر اين كه حالا كه گوش انسان به صداى زيبا احتياج دارد، چرا ما فقط آن را با آهنگ و نوار موسيقى ارضا كنيم. افرادى كه‏ دائماً آهنگ گوش مى ‏كنند، از صداهاى زيباى ديگر مانند گوش كردن به نوار قرآن قاريان خوش صدا كه بسيار زيبا و مفيد نيز مى ‏باشد، محروم مى ‏شوند. آيات قرآن، هم مايه لذت گوش انسان است و هم غذاى روح او مى ‏باشد. آيات قرآن متناسب با تار و پود روح ما است كه انسان، هم از ظاهر آن لذت مى ‏برد و هم از معانى و باطن آن.

بنابراين، ما نبايد از اين گونه نواهاى آسمانى پرفايده و بى ‏ضرر خود را محروم كنيم.

موسيقى اگر متناسب با مجالس لهو و لعب باشد، حرام است. اگر يقين كرديم كه يك موسيقى راديو و تلويزيون نيز همين حالت را دارد، حرام است و الّا اشكال ندارد.

سؤال 16: آيا نگاه كردن به فيلم‏ هاى مستهجن براى زنان و مردان بدون لذت جايز است؟

جواب: نگاه كردن به اين گونه فيلم ‏ها كه به منظور انحراف جوانان تدارك ديده شده، جايز نيست.[13]

سؤال 17: رقص چه حكمى دارد؟

جواب: هر عملى كه عرفاً بدان رقص گويند براى غير همسر جايز نيست و در حرمت رقص زن فرقى در انواع رقص ‏ها نيست.[14]

سؤال 18: رقص در مجالس زنانه بدون آهنگ موسيقى حرام است يا حلال؟

جواب: رقص اگر به گونه‏ اى باشد كه شهوت را تحريك كند و يا مستلزم كار حرام و يا ترتيب مفسده ‏اى باشد، حرام است.[15]

سؤال 19: رقصيدن دختران در ميهمانى ‏ها و جشن ‏ها چه حكمى دارد؟

جواب: رقص حرام است، مگر براى شوهر.[16]

سؤال 20: رقص زن براى زن و رقص مرد براى مرد چگونه است؟

جواب: رقص براى جنس موافق با همراه نبودن محرمات ديگر از نظر بسيارى از مراجع تقليد حرام است و برخى از مراجع هم چون آيت الله فاضل لنكرانى آن را حرام نمى ‏داند.[17] بنابراين، هر كس بايد طبق فتواى مرجع تقليد خود عمل نمايد.

سؤال 21: خواب ‏نامه ‏هايى كه به نام پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و ائمه عليهم السلام مطرح مى‏ شود، چه حكمى دارد؟

جواب: خواب ‏نامه ‏هايى با مضامين مختلف در بين مردم پخش مى‏ شود كه مثلاً دخترى در حرم حضرت زينب عليها السلام خواب ديده كه حضرت به او فرموده كه به زنان بگو حجاب را رعايت كنند و در پايان از خواننده‏ نامه خواسته شده از روى آن چند بار بنويسد و اگر ننويسد اتفاق بدى براى او مى‏ افتد و گاهى به نام پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و يا امام رضا عليه السلام چنين نسبت‏ هايى داده مى‏ شود كه اصل چنين خواب ‏نامه ‏ها از طرف دشمنان اسلام به منظور تضعيف پايه‏ هاى اعتقادى انجام مى‏ شود و تمام علماى اسلام چنين كارهايى را ناپسند مى ‏دانند.[18]

سؤال 22: فلسفه‏ نگهداشتن عدّه چيست؟

جواب: از آنجا كه غالباً به هم خوردن خانواده‏ ها ضربه‏ هاى جبران ناپذيرى بر پيكر اجتماع وارد مى ‏سازد، اسلام مقرراتى وضع كرده تا آخرين مرحله‏ امكان از گسستن پيوند خانواده جلوگيرى به عمل آيد.

از يك طرف طلاق را از منفورترين حلال‏ ها شمرده و از طرف ديگر با ارجاع اختلافات زناشويى به دادگاه خانواده كه به وسيله بستگان‏ طرفين تشكيل مى‏ شود، زمينه آشتى را فراهم مى ‏آورد.

«عدّه» وسيله ‏اى است براى صلح و بازگشت به زندگى؛ زيرا گاهى در اثر عوامل مختلف زمينه‏ اى فراهم مى‏ شود كه زن و شوهر نمى ‏توانند يكديگر را تحمل كنند و تصميم به جدايى و طلاق مى‏ گيرند، اما مدتى كه از اين كشمكش گذشت، زن و شوهر از كار خود پشيمان مى ‏شوند. عدّه فرصتى است تا اين امواج زودگذر بگذرد و ابرهاى تيره‏ نزاع و دشمنى از آسمان زندگى آنان پراكنده شود.

يكى ديگر از فلسفه ‏هاى عدّه، روشن شدن وضع زن از نظر باردارى است. درست است كه يك بار ديدن عادت ماهيانه معمولاً دليل بر عدم باردارى زن است، ولى گاه ديده شده كه زن در عين باردارى عادت ماهيانه را در آغاز حمل مى ‏بيند.

از اين رو، براى رعايت كامل اين موضوع دستور داده شده كه زن سه بار عادت ماهيانه ببيند و پاك شود تا به طور قطع عدم باردارى از شوهر سابق روشن گردد و بتواند ازدواج مجدد كند.[19]

سؤال 23: شنيدن نوارهاى موسيقى كه خواننده آن زن است چه حكمى دارد؟

جواب: همه‏ مراجع فرموده‏ اند جايز نيست.[20]

سؤال 24: پدر و مادرم من را با ديگران مقايسه مى ‏كنند و آنها را به رخم مى ‏كشند و من ناراحت مى ‏شوم. آيا اين كار صحيح است؟

جواب: بعضى اوقات پدر و مادر مى‏ خواهند انسان را به تحرك وادار كنند و براى اين كار از روش ناصحيحى استفاده مى ‏كنند.

بهتر اين است كه هر انسانى را با خودش مقايسه كنند، مثلاً يك دانش ‏آموز كه نمره 12 گرفته را با دانش ‏آموز نمره 20 مقايسه نكنند، بلكه او را با نمره قبلي اش كه مثلاً 9 گرفته بوده مقايسه كنند و متوجه اين باشند كه او پيشرفت كرده است.

بنابراين، شكى نيست كه مقايسه انسان با ديگران مخصوصاً اگر به صورت سركوفت زدن باشد صحيح نيست و اما وظيفه‏ ما در مقابل اين كار چيست؟

اولاً: بايد سعى كنيم كه در برابر مقايسه ما با ديگران، حساسيت و عكس ‏العمل نشان ندهيم؛ بلكه به طور جدى بگوييم: بله، واقعاً فلانى از من بهتر است. من هم بايد تلاش كنم كه به او برسم و حتى از او سبقت بگيرم. در اين صورت اين مسأله مى ‏تواند مايه‏ رشد شما شود. ضمن اين كه مقايسه كننده احساس مى ‏كند كه نمى ‏تواند از اين راه وارد شود و ديگر سركوفت نمى ‏زند.

ثانياً: اين نكته كه مقايسه انسان با ديگران كار صحيحى نيست را از طريق مطرح كردن با پدر و مادر با كمال احترام به آنها تذكر دهيد. در صورتى كه مفيد واقع نشد، مسئول و مربى تربيتى و مشاور مدرسه و يا نزديكان را متقاعد نماييد كه با پدر و مادرتان صحبت كنند و به آنها بگويند كه مقايسه و سركوفت زدن باعث تحقير شخصيت انسان مى‏ شود و سودى ندارد و مضر است. پدر و مادر نيز شما را دوست دارند، وقتى ببينند كارى فايده ندارد ان شاء الله آن را كنار خواهند گذارد.

سؤال 25: چرا دختر در روايات با عنوان ريحانه و گل مطرح شده است؟

جواب: زيرا چنان كه گل مظهر نشاط و طراوت است، دختر نيز مظهر عاطفه و احساسات و طراوت است. همان طور كه گل لطيف و ظريف و آسيب‏ پذير است، دختران نيز به لحاظ لطافت روحى و جسمى، بايد از كارهاى خشن و سخت به دور باشند. گل براى محفوظ ماندن از آسيب ‏ها نياز به حفظ و مراقبت دارد، دختران نيز لازم است براى محفوظ ماندن از آسيب‏ ها و خطرها با عفاف و حجاب باشند.[21]

سؤال 26: پدر و مادرم به من اعتماد ندارند و مرا محدود مى ‏كنند. چگونه اعتماد آنها را به دست بياورم؟

جواب: در پاسخ به سؤال فوق توجه به چند نكته ضرورى است:

1. بايد دانست حساسيت خانواده به فرزند و كنترل او از روى محبت است؛ يعنى چون فرزندشان را خيلى دوست دارند و به قول معروف دست و دلشان براى او مى ‏لرزد، مى‏ ترسند كه لطمه ‏اى به او بخورد.

2. اعتماد را بايد با عمل به دست آورد. مثلاً اگر به بيرون رفتن شما به تنهايى حساسيت دارند، شما پيشقدم شويد و بگوييد كه من امروز مقدارى خريد دارم و برادرم حتماً بايد با من بيايد تا من تنها نروم. يا اگر به تلفن ‏هاى شما حساس‏ اند وقتى تلفن زنگ زد گوشى را برنداريد تا افراد ديگر منزل بردارند. آن وقت اگر با شما كار داشتند گوشى را به شما بدهند.

سؤال 27: اگر انسان محدود شود در او ايجاد حرص و عقده مى‏ شود، اما اگر جوانان در مسائل دوران جوانى آزاد باشند اين مشكلات، خود به خود حل مى‏ شود.

جواب: اين سؤالى است كه خيلى از جوانها مطرح كرده ‏اند و ظاهر آن نيز معقول و منطقى به نظر مى ‏رسد. يعنى اگر ما جلوى چيزى‏ را بگيريم عطش و حرص انسان نسبت به آن زياد مى‏ شود. بنابراين، بايد آن را آزاد گذاشت تا همه‏ مسائل حل شود.

اكنون ببينيم آنان كه چنين تصورى مى ‏كنند به كجا رسيده ‏اند.

كاهش شديد آمار ازدواج، كثرت فرزندان نامشروع، تمايل جوانان به زندگى مجرد، متلاشى شدن خانواده ‏ها، احساس تنهايى مخصوصاً در افراد مسنّ و ... از آثار اين طرز فكر است. با وجود اين همه صدمات لااقل انسان انتظار دارد كه مسأله غريزه در ميان آنان حل شده باشد، در صورتى كه كار به انحرافات جنسى، تجاوز به كودكان و تجاوز به زنان، همراه با تهديد و ارعاب از مسائل رايج كشورهاى غربى است.

به شكلى كه فرياد انديشمندان اين كشورها بلند شده و آنها نسبت به آينده بسيار بيمناك هستند. پس اشكال كار در كجا است؟ مسأله اين جا است كه اگر انسان از چيزى منع شود و ضمناً به طرف آن تحريك شود در او ايجاد عقده شده و سر به طغيان مى‏ گذارد. اما اگر زمينه ‏هاى تحريك در جامعه از بين برود و غرايز در سنين اوليه جوانى كنترل شوند و سپس با ازدواجى مناسب حل شوند؛ هيچ عقده و فشار روانى پيش نمى ‏آيد. متأسفانه در جامعه‏ اسلامى ما گروهى از طريق فيلم‏ هاى مبتذل، مجلات و كتب محرك، ماهواره، مجالس لهو و لعب و تصاوير كامپيوترى به اوج تحريك و فشار غريزى مبتلا مى ‏شوند و چون در نظام اسلامى هرج و مرج جنسى منع شده است، احساس خفقان و ناراحتى مى ‏كنند.

در تمام دنيا براى اين غرايز چاره ‏اى وجود ندارد، الّا اين كه افراد با كنترل خود، اجازه‏ طغيان و تحريك بيشتر به آن ندهند و در نهايت با ازدواج مناسب مسأله را حل كنند. چون ميل طبيعى با ازدواج برطرف مى‏ شود.

جوانانى كه به دنبال فيلم‏ ها و مجلات و محافل آن چنانى هستند و پدران و مادرانى كه فيلم ‏هاى ماهواره و نظاير آن را به داخل خانه مى ‏آورند، دانسته يا ندانسته تيشه به ريشه نسل آينده خود مى ‏زنند و به اسم تفريح و گذراندن وقت قدم در راهى مى ‏گذارند كه انتهاى آن سقوط حتمى در وادى فساد و فروپاشى اخلاق و نظام خانواده است.

سؤال 28: در زندگى اطرافيانم شكست ديده ‏ام و احساس مى ‏كنم در زندگى شكست خواهم خورد، لطفاً مرا راهنمايى كنيد.

جواب: ديدن شكست ‏هاى متعدد در اطرافيان، دل شما را خالى كرده است. فكر مى ‏كنيد كه شما هم به همان گرفتارى ‏ها دچار مى ‏شويد. در حالى كه اولاً: شكست آنها به هيچ وجه دليل نمى‏ شود كه شما هم شكست بخوريد؛ ثانياً: شما مى ‏توانيد آن شكست‏ ها را بررسى كنيد و از آنها درس بگيريد و سعى كنيد در زندگى طورى‏ رفتار كنيد كه مشكلاتى كه براى آنها پيش آمده براى شما پيش نيايد.

به خداوند توكل كنيد و از او اميد خير و بركت داشته باشيد و سعى كنيد رفتار صحيحى داشته باشيد. ان شاء الله كه هيچ مشكلى برايتان پيش نمى ‏آيد و يقين داشته باشيد كه خداوند قادر بر هر كارى مى ‏باشد و مى ‏تواند در دلِ گرفتارى‏ ها براى شما آرامش و خوشبختى فراهم كند، همان طور كه آتش را براى حضرت ابراهيم عليه السلام به گلستان تبديل كرد. وقتى خداوندى به اين قدرت و مهربانى بر نظام عالم حاكم است، جاى هيچ گونه دلهره و نگرانى و اين گونه وسوسه‏ ها نيست.

سؤال 29: چگونه مى ‏توان در اوج جوانى و سال‏ هاى آغاز آن خود را از گناه و بى ‏بند و بارى حفظ نمود؟

جواب: يكى از بهترين راه‏ ها براى سؤالى كه مطرح شد اين است كه از ابتدا به غرايز سركش دوره‏ بلوغ اجازه خودنمايى و تحت تأثير قرار دادن را ندهيد.

اگر خود را به فعاليتى كه دوست داريد مشغول كنيد و اوقات فراغت خود را كاملاً پر كنيد تا حدى زيادى از افتادن در وادى بى ‏بند و بارى نجارت پيدا خواهيد كرد. غرايز انسان مانند انبار مهمات هستند كه اگر يك جرقه به آن برسد منفجر شده و قابل مهار نيست و صدمه‏ مى ‏زند. افرادى كه خود را با انواع فيلم ‏ها و موسيقى و مجله ‏هاى محرك و دوستان ناباب و كتاب ‏هاى بد و چشم چرانى و ... به مرحله‏ تحريك و انفجار مى ‏رسانند، نخواهند توانست از دام بى ‏بند و بارى و آلودگى ‏هاى آن دور بمانند. پس اوقات فراغت خود را پر كنيد و طورى عمل كنيد كه حتى يك دقيقه وقت اضافه هم نداشته باشيد. به نمازهاى پنجگانه بسيار اهميت بدهيد و در پايان از خداوندى كه بر همه چيز دانا و توانا است كمك بخواهيد كه شما را حفظ كند.

سؤال 30: آيا مى‏ شود در جوانى هر كارى دلمان خواست انجام دهيم و در سنين پيرى توبه كنيم؟

جواب: اين فكر به چند دليل غلط است و جوان مى ‏بايست خود را از وسوسه‏ آن دور كند:

1. اگر كسى گناه كند، كم كم به آن خو مى ‏گيرد و ترك آن مشكل خواهد بود.

2. هنگامى كه گناه تكرار شد، قُبح و زشتى آن در نظر انسان از بين مى ‏رود و ممكن است، اصولاً به فكر توبه نيفتد. يعنى هنگامى كه به او مى‏ گويند: براى تدارك آخرت از گناهانت توبه كن، مى‏ گويد: من كه گناهى نكرده ‏ام در حالى كه گناهان زيادى داشته ولى چون به آنها عادت كرده است آنها را گناه نمى ‏داند.

3. ما زمان مرگ خود را نمى ‏دانيم. از كجا معلوم كه مثلاً شصت يا هفتاد سال عمر كنيم و در آن موقع، موفق به توبه شويم. چه كسى مى ‏تواند تضمين كند كه براى يك دقيقه ديگر زنده است؟

4. اصولاً گناه چيز بد و زننده ‏اى است و اگر كسى ذره‏ اى كمال پيدا كند از گناه بیزار مى‏ شود.

با توضيحى كه داديم ديگر انسان نبايد بگويد فعلاً گناه كنيم بعداً توبه مى ‏نماييم. مثل اين كه ما بگوييم فعلاً سمّ بخوريم و بعداً برويم بيمارستان تا مداوا شويم. انسان عاقل به طرف گناه نبايد برود و بايد با اطمينانى كه به پروردگارش دارد بداند كه در گناه ضررى وجود دارد كه بالاخره گريبان انسان را مى ‏گيرد.

سؤال 31: چگونه مى ‏توان غريزه‏ جنسى را كنترل نمود؟

جواب: بهترين راه مقابله با غريزه‏ جنسى ازدواج است و اگر به هر دليلى شرايط ازدواج فراهم نبود، بايد خود را از زمينه‏ ها و صحنه‏ هايى كه موجب بحران جنسى مى‏ شود، دور نگاه داشت هم چون نگاه‏ هاى مسموم و مناظر تحريك ‏آميز، موسيقى ‏هاى تحريك كننده و مبتذل، نشست‏ هاى دوستانه غفلت ‏زا و ... ايجاد مصونيت به وسيله تقويت ايمان و تقوا و ارتباط با خدا و قرآن و دعا و دوستان شايسته.

سؤال 32: حكم دوچرخه سوارى و موتورسوارى دختران با مانتو در سطح شهر با توجه به آثار و تبعات سوء اجتماعى و اخلاقى آن، چيست؟

جواب: با توجه به پيامدهاى سوئى كه اين گونه امور دارند، لازم است از آن پرهيز شود.[22]

سؤال 33: با اين كه رفتار صحيح در محيط بيرون داريم، باز هم بعضى از افراد براى ما ايجاد مزاحمت مى ‏كنند. در اين صورت تكليف ما چيست؟

جواب: افرادى كه با حجاب كامل و رفتار متين در اجتماع ظاهر مى ‏شوند، معمولاً صدمات بسيار كمترى از ناحيه‏ مزاحمين مى ‏خورند. در اين گونه موارد اگر هم مزاحمى وجود داشته باشد، رفتارى خشن توأم با مسخره كردن دارد كه اين موضوع نشان دهنده‏ آن است كه حجاب و رفتار خوب شما مؤثر بوده است؛ زيرا اگر او مى ‏توانست طمعى در شما داشته باشد، هيچ گاه ظاهراً برايتان ايجاد مزاحمت نمى ‏كرد، بلكه جملات زيبا مى ‏گفت و ابراز محبت مى ‏كرد.

پس معلوم مى‏ شود كه او از اين موضوع نااميد است، لذا اقدام به اذيت و مزاحمت مى ‏كند. بنابراين، با قاطعيت به رفتار صحيح و حجاب كاملتان ادامه دهيد كه خير دنيا و آخرت شما در آن است. در مورد مزاحمين خيابانى بهترين روش بى ‏اعتنايى است؛ يعنى شما چنين فردى را كه اين قدر خود را پايين آورده و در حد يك مزاحم خيابانى قرار داده است، نديده بگيريد.

به عبارت ديگر، اصلاً او را به حساب نياوريد و جواب سخن زشت يا زيبايش را ندهيد. اگر مى ‏توانيد مسير منزل خود را عوض كنيد تا او مطمئن شود كه شما روى اين گونه دوستى‏ ها حساب نمى ‏كنيد و شخصيت شما بالاتر از اين گونه مسائل است. البته اگر خداى ناكرده مزاحمت در حدى بود كه قابل تحمل نبود مى ‏بايست با پدر، مادر يا برادر يا مسئولين مدرسه در ميان بگذاريد و از طريق افراد بزرگتر يا حتى نيروهاى انتظامى جلوى يك فرد شرور گرفته شود. در اين مورد هم هيچ ترسى به خود راه ندهيد. بعضى افراد مى ‏ترسند كه اگر مثلاً به پدر خود بگويند مورد سرزنش و توبيخ قرار بگيرند؛ در حالى كه شما در يك محيط صميمى مى ‏توانيد مسأله را با پدرتان مطرح كنيد. البته اگر واقعاً فكر مى ‏كنيد كه در آن صورت پدرتان عكس العمل منفى نشان مى ‏دهد، موضوع را به شخص مطمئنى از نزديكان بگوييد تا كمكتان كند. در انتها يك نكته را ذكر مى ‏كنيم و آن اين كه مبادا خداى ناكرده شما در خيابان، بدحجابى و جلوه‏ گرى كنيد و افراد جوان را تهييج كنيد و انتظار داشته باشيد چيزى به شما نگويند. تمام مطالبى كه گفته شد براى كسى است كه حجاب و رفتار اسلامى كامل‏ را رعايت مى ‏كند و در محيط بيرون درست رفتار مى ‏كند و مورد مزاحمت قرار مى‏ گيرد و الّا خودش مقصر است.

سؤال 34: علت حساسيت و زود رنجى دختران چيست؟

جواب: اگر حساسيت و زود رنجى مربوط به حالات جوانى باشد تا حدى امرى طبيعى است. جوان مقدارى حالت تهاجمى پيدا مى ‏كند. او مى‏ خواهد خود را اثبات و ابراز وجود كند. تحمل نظرات ديگران را ندارد. دلش مى‏ خواهد همه به او توجه كنند و در مقابل حرفش حرفى نزنند.

بنابراين، حساس و زود رنج مى‏ شود و چون به طور كلى دختران از پسران حساس ‏ترند، اين زود رنجى و حساسيت آنان نيز بيشتر است و با حالاتى نظير گريه و يا گوشه‏ گيرى همراه مى‏ شود. البته خوب است كه در اين مواقع بزرگسالان خانواده بدون اين كه او را متوقع و به اصطلاح لوس كنند از او دلجويى به عمل آورند و مسائل را برايش توضيح دهند و اگر اين كار همراه با ابراز محبت و احترام باشد، بسيار مؤثرتر است. اما اگر حساسيت يك نفر بيش از حد باشد و دائماً از هر حرف و حركتى برنجد و تمام عمر خود را در اين راه صرف كند بايد به فكر چاره‏ اى اساسى براى برطرف كردن اين ضعف باشد مخصوصاً تا دوره‏ جوانى نگذشته و اخلاق او ثبات پيدا نكرده به داد خود برسد.

بهترين راه مبارزه با اين مسأله اين است كه از هيچ كس انتظار و توقّعى نداشته باشد.

اگر كسى به او سلام نكرد، اگر كسى او را به ميهمانى دعوت نكرد، ناراحت نشود. در اين صورت نه تنها از زندگى شاكر و راضى مى‏ شود، خداوند هم محبت او را در دل ‏ها مى ‏اندازد.

البته نكته فوق به اين معنى نيست كه اجازه بدهد نسبت به او بى‏ احترامى شود و خود را خوار كند و يا اين كه به مردم بى‏ اعتنايى كند، بلكه غرض اين است كه فوق اين مسائل حركت كند و خود را بالاتر از آن بداند كه در اين مسائل وارد شود. همان طور كه بازى با اسباب بازى‏ هاى كودكانه را براى خود عار مى‏ داند و آن را نمى ‏پسندد.

سؤال 35: استفاده از عطر يا كرم و رژ لب براى روزه دار چه حكمى دارد؟

جواب: هيچ يك از موارد مذكور مبطل روزه نيست مگر آن كه وارد دهان شود و همراه با آب دهان فرو داده شود.

سؤال 36: عرق بدن زن حايض چه حكمى دارد؟

جواب: عرق زنى كه در حال عادت است، نجس نيست و موجب‏ نجس شدن جاهاى ديگر بدن نيز نمى‏ شود.

سؤال 37: آيا زن در حال حيض مى ‏تواند غسل جمعه به جا آورد؟

جواب: زن در حال حيض مى ‏تواند غسل جمعه به جا آورد.

سؤال 38: خوشبختى واقعى چيست؟

جواب: براى خوشبختى ملاك‏ ها و معيارهاى گوناگونى ارائه شده است ولى خوشبختى واقعى زمانى حاصل مى‏ شود كه انسان در ارتباط با سه موضوع زير درست عمل كند:

1. در رابطه با خود، خود را به درستى بشناسد و زمينه هاى رشد خود را فراهم نمايد.

2. رابطه با خدا را حفظ نمايد و مطيع او باشد.

3. رابطه‏ اش با ديگران بر طبق اصول عقلى و شرعى باشد.

سؤال 39: شرايط حضور سياسى و اجتماعى بانوان از نظر قرآن چيست؟

جواب: زنان همانند مردان مى ‏توانند در صحنه‏ هاى مختلف اجتماعى، سياسى و اقتصادى حضور و در زمينه‏ هاى مختلف فعاليت داشته باشند ولى اين حضور بدون قيد و بند نيست، بلكه براى از بين‏ بردن استفاده ‏هاى منفى و ابزارى از زن، شرايطى در اسلام براى آن بيان شده است كه برخى از آنها عبارتند از:

1. حفظ حجاب و پوشش. (احزاب/59)

2. پرهيز از سخن گفتن هوس‏ انگيز. (احزاب/32)

3. پرهيز از نگاه حرام به مردان. (نور/31)

4. پرهيز از هر گونه جلوه‏ گرى، خودنمايى و هر عملى كه موجب جلب توجه نامحرم مى‏ گردد مانند آشكار نمودن زينت ‏ها و زيورها، راه رفتن به سبك خاص، پوشش لباس ‏هاى نامناسب، استعمال عطر و آرايش در برابر نامحرم. (نور/31 و احزاب/33)

5. رعايت عفاف و پاكدامنى، حضور در صحنه‏ هاى اجتماعى مشروط به عفت مى ‏باشد و عفيف كسى است كه در برابر وسوسه‏ ها و كشش ‏هاى نفسانى خود را نگه دارد.

[1] اثبات الهداة، شيخ حر عاملى، ج 7، ص 150.

[2] بحارالانوار، ج 52، ص 223؛ يكصد پرسش و پاسخ پيرامون امام زمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف، عليرضا تهرانى، ص 223.

[3] استفتائات امام خمينى رحمه الله، ج 1، ص 353، س 25.

[4] مجمع المسائل، ج 1، ص 286، س 893.

[5] احكام بانوان، آيت الله مكارم، س 878.

[6] عروة الوثقى، ج 1 فيما يحرم على الجنب، م 5.

[7] يكصد پرسش و پاسخ درباره‏ نماز دختر، ص 40، ستاد اقامه‏ نماز.

[8] احكام بانوان، آيت الله مكارم، ص 246، س 896؛ پرسش ‏هاى مهم و پاسخ‏ هاى كوتاه، محسن قرائتى، مركز فرهنگى درس‏ هايى از قرآن، ص 84.

[9] وسايل الشيعة، ج 1، ص 435.

[10] مسائل جديد، سيد محسن محمودى، ج 3، ص 64 (ديدگاه ده مرجع تقليد).

[11] وسايل الشيعة، ج 14، ص 113.