شرح دعای روز نوزدهم ماه مبارک رمضان از آیت الله مجتهدی (ره)

اللَّهُمَّ وَفِّرْ فِیهِ حَظِّی مِنْ بَرَکَاتِهِ وَ سَهِّلْ سَبِیلِی إِلَی خَیْرَاتِهِ

وَ لاَ تَحْرِمْنِی قَبُولَ حَسَنَاتِهِ یَا هَادِیاً إِلَی الْحَقِّ الْمُبِین [1]

اللَّهُمَّ وَفِّرْ فِیهِ حَظِّی مِنْ بَرَکَاتِهِ
« وفّر » به معنی « زیاد کن » خدایا روزی من کن تا از برکات ماه مبارک رمضان حظ و بهره فراوان ببرم، و برکات ماه رمضان همان قرآن خواندن و دعای ابو حمزه خواندن است و گریه کردن بر سختی مرگ و آنچه پس از مرگ در پیش رو داریم.

قبر ندا می دهد من خانه تنهایی تو هستم

در حدیث آمده است که قبر؛ هر روز به پنج کلمه ندا می کند؛ « اَلقَبر یُنادی بِخمس کلماتٍ » و قبر هر روز صبح به صبح خطاب به ما می کند « اَنَا بیتُ الوَحْدَه » منم خانه تنهایی تو، در قبرستان همه کنار هم خوابیده اند ولی در عین حال غریب هستند، و بغلی از بغلی بی خبر است « فاحملوا الیَّ اَنیساً » انیسی و همنشینی برای خودت تهیه کن تا در آنجا تنها نباشی، اعمال نیک بهترین انیس انسان هستند در غربت قبر؛ « اَناَ بیتُ الظُلمة » من خانه تاریکی تو هستم « فحملوا اِلَیَّ سِراجاً » پس چراغی برای تاریکی قبرت آماده ساز « اَنَا بَیتُ الدِیدان » من خانه کرم و عقرب تو هستم پس تریاق و زهری که کرم ها و عقرب ها را از بین ببرد با خود بیاور. [2]

عقرب ها به جنازه حمله کردند

سالها قبل یکی از طلبه ها در مدرسه ما درس می خواند؛ ایشان می گفت: جنازه ای بود که می خواستیم او را دفن کنیم هر مکانی انتخاب می کردیم؛ عقرب ها به جنازه حمله می کردند، هر چه آنها را می کشتیم باز مثل چشمه از زمین می جوشیدند؛ آخر هم خسته شدیم و جنازه را روی عقرب ها گذاشتیم و دفن کردیم .

قبر می گوید من خانه پر از مار و عقرب تو هستم « فَاحمِلوا الیَّ تِریاقا [3] » و این روایات می خواهد بگوید که به فکر آخرتت باش ولی ما آنقدر مست دنیا هستیم که ابدا متوجه دشواری های قبر و برزخ و ... نیستیم، انسانی که بی هوش هست نمی فهمد و به فکر این مسائل نیست، لذا از خدا بخواهیم که ما را هوشیار کند. خدا کند که صدا های عالم معنی را بشنویم! که همواره فریاد می زند « اَنَا بیتُ الظُلمة ؛ انا بیتُ الدیدان ؛ انا بیت الغُربه » ... خدایا توفیق بده از برکات ماه مبارک رمضان استفاده کنیم. حدود چهل سال پیش بود که در روزنامه خواندم؛ مصرف برق در ماه رمضان بالا رفته است؛ و باید هم همینطور باشد و مردم اهل سحر باشند و از برکات ماه رمضان استفاده کنیم.

دولت وظیفه دارد با رباخواران مقابله کند

«حظ» به معنی بهره می باشد، بعضی ها در معاملات و قرض دادن هایشان بهره حرام می گیرند و اهل ربا هستند، و دولت وظیفه دارد با ربا خواران مقابله کند؛ من تعجب می کنم که چرا در جمهوری اسلامی هنوز عده ای ربا خواری می کنند و دولت هم هیچ اقدامی نمی کند! باید عده ای از طرف دولت تجسس کنند و اهل ربا را شناسایی و مجازات کنند.

فراموش نکنیم بهره دو نوع است، یکی بهره حرام مثل ربا و ... و یکی هم بهره معنوی مثل ماه رمضان که محل دعا و بهره های معنوی می باشد.

وَ سَهِّلْ سَبِیلِی إِلَی خَیْرَاتِهِ؛ خدایا راه خیرات را برای من آسان کن
یکی از خیرات افطاری دادن هست، اگر تمکن مالی دارید افطاری بدهید، که ثواب زیادی هم دارد؛ سابق در مساجد افطاری می دادند که باعث جذب بچه ها به مساجد می شد و کار خوب و پسندیده ای بود، یا درخت توت در مسجد می کاشتند تا پای بچه ها به مسجد باز شود، باید مسجد جذابیت داشته باشد تا جوانان و بچه ها به آنجا بیایند الان غالب افراد در مساجد پیرمردها هستند! چرا؟!

لذا از خدا بخواهید که راه خیرات را برای ما آسان بکند؛ باید از حال همسایه خود با خبر باشید؛ بعضی ها سحری ندارند بخورند با نان خالی روزه می گیرند؛ و شما مسئول هستید حتی اگر بی خبر باشید! باید تحقیق کنید و از حال همسایه فقیرتان اطلاع داشته باشید.

مواخذه اصحاب توسط امام معصوم (ع)

در روایت است که شخصی مورد مواخذه امام معصوم (ع) قرار گرفت که چرا تو از حال همسایه فقیرت بی خبری؟

آن شخص گقت: نمی دانستم

حضرت فرمودند: مواخذه ات می کنم که چرا نمی دانستی؛ اگر با خبر بودی که همسایه ات ندارد و کمک نمی کردی که کافر بودی ! صرف دعا خواندن انسان را بهشتی نمی کند باید زیر بال و پر فقراء را گرفت؛ آن هم نه هر فقیری، بلکه فقیر آبرومند که فقیر هست و اظهار فقر نمی کند.

کاری نکنیم حسنات اعمال از بین برود

وَ لاَ تَحْرِمْنِی قَبُولَ حَسَنَاتِهِ؛ خدایا مرا از قبول حسنات محروم نکن
خدایا اگر کار خوبی می کنم اهل نماز شب و دعای ابوحمزه و ... هستم حسنات آن اعمالم را به من برسان و محرومم نکن؛ یعنی کاری کنم که آن حسناتم از بین برود، مثلا اگر یک غیبت کنم تمام اعمال چهل روزه من از بین می رود [4] در حدیث آمده است که اگر کسی غیبت کند عبادات چهل روزه او در نامه کسی که مورد غیبت قرار گرفته است نوشته می شود [5].

لذا اگر کسی غیبت شما را کرد باید برای او چشم روشنی هم ببرید چون تا چهل روز هر کار خیری که بکند در نامه اعمال شما ثبت می شود؛ در جامع السعادت آمده است که شخصی مورد غیبت قرار گرفت و آن شخص برای غیبت کننده هدیه فرستاد و تشکر کرد. [6] باید هر روز بگوییم که خدایا کاری کن که حسناتم مورد قبول تو واقع بشود.

یَا هَادِیاً إِلَی الْحَقِّ الْمُبِین؛ ای خدایی که راهنمایی می کنی به سوی حق
الان چقدر باید از خدا شکر گذار باشیم که ما را به دین حق هدایت نموده است و به شیعه دوازده امامی هدایت کرده؛ همه، شیعیان امیر المومنین علی بن ابیطالب ( علیه السلام ) هستید. «و الَی الحقِ المُبین » در حقیقت ولایت اهل بیت (ع) هست که خداوند ما را به سوی ولایت اهل بیت هدایت نموده است. ای خدایی که ما را به حق مبین و آشکار هدایت کرده ای این دعاها را در حق ما مستجاب بفرما.

[1] - بحارالأنوار ج : 95 ص : 149

اللَّهُمَّ وَفِّرْ حَظِّی مِنْ بَرَکَاتِهِ وَ سَهِّلْ سَبِیلِی إِلَی حِیَازَةِ خَیْرَاتِهِ وَ لَا تَحْرِمْنِی الْقَلِیلَ مِنْ حَسَنَاتِهِ یَا هَادِی إِلَی الْحَقِّ الْمُبِینِ

[2] - تحریر المواعظ العددیة ص 390

قال النّبی صلّی اللّه علیه و آله: القبر ینادی بخمس کلمات: أنا بیت الوحدة؛ فاحملوا إلیّ أنیسا، و أنا بیت الحیّات؛ فاحملوا إلیّ تریاقا، و أنا بیت الظلم «2» فاحملوا إلیّ سراجا، و أنا بیت التراب فاحملوا إلیّ فراشا، و أنا بیت الفقر فاحملوا إلیّ کنزا.

[3] - تریاق، معرب تریاک و آن دوایی مرکب است معروف، که چند ادیه را کوفته و بیخته در شهد آمیزند و آن دافع اقسام زهرهای نباتی و حیوانی باشد.]غیاث اللغات[ ... حکیم ناصر خسرو قبادیانی گفته است:

ترا که مار گزیده ست حیله تریاق است * ز ما بخواه ، گمان چون بری که ما ماریم

[4] - مستدرک الوسائل ج : 7 ص : 322

عَنِ النَّبِیِّ ص أَنَّهُ قَالَ مَنِ اغْتَابَ مُسْلِماً أَوْ مُسْلِمَةً لَمْ یَقْبَلِ اللَّهُ تَعَالَی صَلَاتَهُ وَ لَا صِیَامَهُ أَرْبَعِینَ یَوْماً وَ لَیْلَةً إِلَّا أَنْ یَغْفِرَ لَهُ صَاحِبُهُ

[5] - ارشاد القلوب-ترجمه رضایی ج 1 278

و پیغمبر فرمود: مرد روز قیامت می آید نگاه به نامه ی عملش میکند اثری از کارهای نیک خود را در آن نامه نمی بیند سپس عرض میکند کجاست کارهای شایسته ی من که در دنیا انجام دادم پاسخ داده می شود تو غیبت مردم را کردی بجای غیبت هایت ثواب های تو در نامه عمل کسانی که غیبت آنها را کردی نوشته شد

[6] - جامع السعادات ج : 2 ص : 316

«أن رجلا قیل له: ان فلانا قد اغتابک، فبعث إلیه طبقا من الرطب، و قال: بلغنی أنک قد أهدیت الی من حسناتک، فأردت أن أکافیک علیها فاعذرنی، فانی لا أقدر أن أکافیک علی التمام».