تأثيرپذيري يا تأثيرگذاري و حدود و كيفيت آن، بستگي به توانايي ها و قابليت هاي انسان در ابعاد مختلف دارد.
با رعايت اصول و نكات زير، مي توانيد ميزان تأثيرگذاري خود را افزايش دهيد:
1. صميميت و ابراز آن؛ صميمانه ديگران را دوست داشته باشيد و محبت قلبي خود را به آنان اظهار داريد. پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله وسلم فرموده است: «اذا احبّ احدكم اخاه فليعلمه فانّه اصلح لذات البين؛...» «هرگاه يكي از شما به برادر [ديني] خود علاقه مند شد، محبت خود را به او ابراز كند. اين كار افراد را بيشتر به هم پيوند مي دهد» ، (ري شهري، محمد، دوستي در قرآن و حديث، ترجمه سيد حسن اسلامي، (قم: دارالحديث، چاپ اول، 1379)، ح 507، ص 162).
2. برخورد با نشاط؛ سلام و احوال پرسي كردن، تبسم بر لب داشتن، احترام به طرف مقابل و پذيرش وي راه نفوذ در قلب او است. در فرهنگ اسلامي نيز نسبت به اموري از قبيل سلام كردن، مصافحه، تبسم، احترام، ابراز محبت و علاقه قلبي به ديگران سفارش و اهتمام زيادي وجود دارد.
3. آغاز مثبت؛ يك يا چند نكته مثبت و ارزشمند را در طرف مقابل شناسايي و برجسته سازيد و با تحسين صادقانه به جهت وجود آن امر مثبت، ارتباط خود را با وي محكم سازيد و هيچ گاه رابطه خود را با نكته اي منفي آغاز نكنيد.
4. عدم سرزنش مستقيم؛ در صورتي كه اشتباه و لغزشي در طرف مقابل مشاهده كرديد، به طور مستقيم از او گلايه نكنيد و وي را مورد انتقاد مستقيم و سرزنش قرار ندهيد.
اميرمؤمنان علي عليه السلام مي فرمايد: «موقعي كه جوان نورسي را به سبب گناهانش، نكوهش مي كني، مراقب باش كه قسمتي از لغزش هايش را ناديده انگاري و از تمام جهات مورد اعتراض و توبيخش قرار ندهي، تا جوان به عكس العمل وارد نشود و نخواهد از راه عناد و لجاج، بر شما پيروز گردد» (ابن ابي الحديد، عبدالحميد، شرح نهج البلاغه، تحقيق مجدد ابوالفضل ابراهيم، (داراحياء الكتب العربيه)، ج 20، ص 333.).
5. خودگشايي؛ قبل از انتقاد از ديگران، مي توانيد به برخي از اشتباهات، شكست ها و ناكامي هاي خود در زندگي و چگونگي اصلاح و بهبود آن اشاره كنيد.
البته در استفاده از اين روش نبايد افراط كرد؛ زيرا موجب مي شود توجه ديگري بيش از حد به شخص شما معطوف شود. از طرف ديگر اين مسئله نبايد موجب افشاي اسرار و رازهاي پنهان آدمي شود.
6. شنونده خوب بودن؛ بكوشيد شنونده خوبي باشيد و زمينه اي فراهم آوريد كه ديگران درباره خود، براي شما حرف بزنند. اگر كسي احساس كند شنونده خوبي براي سخنان خود يافته است، به راحتي مي تواند افكار و احساسات خود را به او منتقل كند و به ايجاد ارتباط با او اقدام نمايد. در اين مرحله شنونده مي تواند به تأثيرگذار خوبي تبديل شود. پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله وسلم شنونده بسيار خوبي بود. همين خلق نيكوي آن حضرت، يكي از مهم ترين عوامل مقبوليت و محبوبيت او بين مردم بود و موجب شد كه آن حضرت بتواند تأثيرات عميقي بر مردم به جاي گذارد.
7. ابراز احساسات؛ يكي ديگر از عوامل مؤثر در برقراري ارتباط مؤثر، تشخيص دقيق احساسات طرف مقابل و برجسته كردن آنها است. با بازگرداني احساسات به گوينده، به او القاء مي كنيم كه سخنانش را فهميده و براي او ارج و احترام قائليم.
8. ارج گذاري؛ به ديگران اعتبار بدهيد؛ شخصيتشان را ارج بنهيد و كاري كنيد كه احساس اهميت و شخصيت كنند.
9. پذيرش مثبت بدون شرط؛ (Unconditional Positive Regard) كاري كنيد كه طرف مقابل احساس كند او را به دليل ارزش ذاتي اش پذيرفته ايد و به او اهميت مي دهيد و به عنوان يك انسان مورد احترام صادقانه و خالصانه شما قرار گرفته است و بدون توجه به نكات ضعف و عيوبي كه دارد مورد پذيرش شما است. اين توجه و پذيرش مثبت، به طرف مقابل احساس ارزشمندي مي بخشد و تأثير پذيري اش را نسبت به شما افزايش مي دهد. بنابراين بايد طرف مقابل را بدون قيد و شرط و صرفاً به خاطر ارزش ذاتي و ماهيت انساني اش، پذيرفت و به او احترام صادقانه گذاشت.
10. انگيزش؛ نسبت به كار مثبتي كه مي خواهيد انجام دهيد، ميل شديدي در طرف مقابل ايجاد كنيد و فضاي رواني لازم براي انجام دادن آن فراهم را سازيد. كوچك ترين پيشرفت را در طرف مقابل، تحسين نموده و با تشويق او كاري كنيد كه احساس كند حركت به سمت مطلوب و جبران اشتباهات ساده است و به خوبي مي تواند مشكلات را حل و كاستي ها را جبران كند.
11. رفتار مطلوب؛ رفتارهاي خوبي را كه از ديگران نسبت به خود انتظار داريد، با او در پيش گيريد. به عبارت ديگر آنچه را براي خود مي پسنديد، براي وي نيز بپسنديد و او را به سوي آن رهنمون شويد.
12. تحميل گريزي؛ نقطه نظرات و ديدگاه هاي خويش را بر ديگران تحميل نكنيد. مردم سخن چنين كسي را نمي پذيرند و با فردي كه همچون يك سرپرست با ايشان رفتار كند، دوستي نمي ورزند و به او اعتماد نمي كنند.در اين زمينه براي آگاهي بيشتر ر.ك.
الف. كارنگي، ديل، آئين دوست يابي؛
ب. مدرسي، سيد هادي، دوستي و دوستان؛
پ. ري شهري، محمد، دوستي در قرآن و حديث، ترجمه سيد حسن اسلامي، (قم: دارالحديث، چاپ اول، 1379). بنابراين به جاي اينكه به ديگران دستور دهيد، خواست خود را به شكل سؤال مطرح كنيد؛ زيرا معمولاً افراد دوست ندارند به آنان دستور داده شود.
از ديگر راه هاي تأثيرگذاري
هديه دادن؛ گفتار زيبا؛ تبليغ عملي؛ همگامي؛ جلب همكاري؛ همدلي و انعطاف پذيري؛ در عين جدي بودن و جدي رفتار كردن، بايد همواره انعطاف پذيري مناسب را حفظ نمود. نبايد انتظار داشت تغيير و اصلاح در انديشه و رفتار طرف مقابل ناگهاني، بلافاصله و يك مرتبه انجام گيرد؛ زيرا اين مسئله نيازمند زمان و تدريج است. بنابراين بايد به طرف مقابل، زمان و فرصت كافي داد تا به تدريج و تحت تأثير سخن شما تغيير و تحول لازم را در خود ايجاد كند. خداوند متعال نيز پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله وسلم را به خاطر داشتن چنين ويژگي مي ستايد و آن را يكي از علل موفقيت آن حضرت معرفي مي كند: «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ»؛ (آل عمران (3)، آيه 159.) ؛ «به واسطه رحمت خدا با مردم، خوش خوي و مهربان شدي و اگر تندخوي سخت دل بودي، مردم از گرد تو پراكنده مي شدند...». بنابراين اگر كسي بخواهد پيامبرگونه تأثيرگذاري مثبت داشته باشد، بايد از انعطاف و بردباري كافي در برابر ناآگاهي ها، نقص ها و ضعف هاي ديگران برخوردار باشد.