بسم الله الرحمن الرحیم همان طور که همه‌ی دوستان بزرگوار می‌دانند ما ایرانی‌ها نسبت به همه‌ی ائمه ارادت خاص و وِیژه داریم و وظیفه‌مان است ولی نسبت به امام رضا علیه السلام یک ارادت دیگری است امام رضا به هر حال جوری است که همه زیر سایه‌اش هستیم این وجود مقدس دو سه سال بیشتر در ایران نبود سال 200 هجری وارد ایران شد سال 202 به شهادت رسید در واقع حدود سه سال اما در عین حال به قدری برکات داشت بودن امام رضا علیه السلام در ایران که اگر آن مقداری که ما می‌توانیم بفهمیم از آن برکات آن چیزهایی که نمی‌دانیم و اسراری که در آمدن ایشان بوده و احیانا شاید در طول تاریخ بیشتر روشن شود آن‌ها را کاری نداریم اما همان مقداری که برای ما روشن است واقعا برکات فوق العاده بود اجازه می‌خواهم به یکی دو تا از این برکات در طی برنامه‌ی امروز ان‌شاء‌الله اشاره بکنم یکی از مهم‌ترین برکات امام رضا علیه السلام گسترش تشیع در ایران و کم کم ایران را تبدیل کردن به پایگاه شیعه بلکه پایتخت شیعه بوده است و این چیز بسیار قابل توجهی است اهل بیت علیهم السلام از همان ابتدا از زمان پیغمبر اکرم نسبت به ایرانی‌ها واقعا عنایت داشتند لطف داشتند محبت داشتند خود ایرانی‌ها هم نسبت به اهل بیت همین طور بود چون در آن‌ها صفا و صمیمیت و تواضع و اخلاق و همه چیز را می‌دیدند آن تکبر و بزرگمنشی که در پادشاهان ایرانی دیده بودند در طول تاریخ ایران قبل از اسلام دیده بودند یا شنیده بودند در این خانه خبری از آن چیز‌ها نبود از افتادگی و تواضع و صداقت بود لذا از آن اول صادقانه زانو زدند در مقابل اهل بیت پیغمبر اکرم در روایتی فرمود ایرانی‌ها طرفداران و دوستاران ما اهل بیت هستند آیات بسیاری از قرآن را اگر به تفاسیر مراجعه کنید و‌شان نزولش را ببینید اشاره کرد که این مربوط به قوم فارس است قوم سلمان است به ایرانی هاست یک مورد را عرض می‌کنم در سوره‌ی محمد صلی الله علیه و آله در آیه‌ی 38 خداوند متعال می‌فرماید «وَإِن تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَيْرَكُمْ» اگر شما که در زمان پیغمبر هستید دور پیغمبر را گرفتید همان عرب‌هایی که دور پیغمبر بودند خدا می‌فرماید اگر شما پشت کنید به پیغمبر آن کاری که باید انجام بدهید را ندهید یک قوم دیگری را به جای شما می‌آورم شما را تبدیل می‌کنم قوم دیگری را به جای شما می‌آورم که خدمت برساند اصحاب وقتی این آیه نازل شد از پیغمبر سوال کردند که آن قوم دیگری که خدا در این آیه می‌گوید من می‌آورم به جای شما کیست؟ سلمان کنار پیغمبر نشسته بود پیغمبر اکرم دست به پای او زد فرمود این و قوم و قبیله‌اش هم وطنانش بعد پیغمبر فرمود دنباله‌ی همین حدیث است اگر لَوْ کَانَ الْإِیمَانُ مَنُوطاً بِالثُّرَیَّا لَتَنَاوَلَهُ رِجَالٌ مِنْ فَارِسَ اگر ایمان و دین در ستاره‌ی پروین که آن زمان به عنوان مظهر دور بودن این ستاره بوده است اگر در آن جا هم باشد ایرانی‌ها می‌روند و او را به دست می‌آورند همت بلند است دنبال دین هستند روایت دیگری در کنزالعمال نقل کرده که پیغمبر فرمود اَعظَمُ النّاس نَصیباً فِی الاِسلام اَهلُ فارس بیشترین کسانی که نصیب دارند در دین در وفاداری به دین در کوشا بودن در عمل به دین و در گسترش دین ایرانی‌ها هستند. تمجید کمی نیست بعد از رحلت پیغمبر اکرم متاسفانه تبعیض بین عرب و عجم قائل شد و نسبت به غیر عرب‌ها به خصوص ایرانی‌ها خیلی بی مهری روا می‌شد در بیت المال حقوق و سهمشان خیلی کم‌تر بود مشاغل پست اجتماعی و کارهای خدماتی را به ایشان می‌دادند زمان خلافت امیرالمومنین علیه السلام که رسید سال 35 هجری تقریبا حدود فرض کنید بیست سال بعد از رحلت پیغمبر حضرت امیر ورق را برگرداند مثل خود پیغمبر اکرم عنایتش به همه یکسان بود نسبت به ایرانی‌ها که خیلی بی مهری شده بود حضرت خیلی محبت می‌کرد ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه‌اش نقل کرده که امیرالمومنین یک مرتبه خطبه می‌خواند یک فردی به نام اشعث بن قیس واقعا فرد منافقی بود همان کسی بود که دخترش زن امام حسن بود که او را مسموم کرد پسرش محمد بن اشعث در کربلا جز قاتلین سید الشهدا علیه السلام بود خودش جز خوارج بعد‌ها شد او وقتی دید ایرانی‌ها دور امیرالمومنین را گرفتند کنار منبر و دور حضرت نشستند با یک تعصبی پا گذاشت روی شانه‌ها و آمد جلو و پرخاش کرد به امیرالمومنین که چه هست که این سرخ رویان را اطراف خودت جمع کردی و بر ما غلبه دادی حضرت امیر ناراحت شدند فرمودند که این افراد راحت طلب خودشان بستر گرم و نرم را رها نمی‌کنند و اهل زحمت و کار نیستند این بندگان خدا را که در روز گرم برای یک لقمه نان حلال تلاش می‌کنند می‌خواهند که من از خودم دور کنم من هرگز این کار را نمی‌کنم حضرت فرمود من مقصودم این جاست امیرالمومنین فرمود که از حبیبم رسول خدا شنیدم که تعبیر این است، همان طور که در ابتدا شما ایرانی‌ها را وارد دین کردید در انتها در آخر الزمان ایرانی‌ها شما را وارد دین می‌کنند واقعا این یک نکته‌ی بسیار قابل توجهی است که در روایات ما مکرر به این اشاره شده متعدد اشاره شده که زمینه سازان ظهور در آخرالزمان ایرانی‌ها هستند این نه از باب یک نژاد پرستی باشد اصلا این حرف‌ها نیست نه از باب این که ایرانی‌ها خالصانه پای دین ایستادند صادقانه دین را قبول کردند پایش برداشتند و این مسئولیت بزرگ روی دوش ایرانی‌ها افتاد پیغمبر اکرم فرمود گروهی از مشرق (مشرق نسبت به حجاز عربستان آن زمان ایران و مغرب روم آن زمان بود دنیای غرب آن زمان بود مشرق ایران بود) زمین هست که قیام می‌کنند و زمینه ساز حکومت مهدی ما خواهند بود مقدمات ظهور را این‌ها فراهم می‌کنند و سهمشان در این زمینه خیلی زیاد است و آن کسی که ایران را آماده کرد برای چنین مسئولیت بزرگی امام رضا علیه السلام بود وجود مقدس امام رضا وقتی به ایران آمد ایران را تبدیل کرد به یک پایگاه برای تشیع برای رشد به ارادت به اهل بیت و معرفت به اهل بیت و به تدریج پایتخت و ‌ام القرای شیعه شدن است درست قبل از امام رضا جاهایی مثل قم و سبزوار در ایران شیعیان بودند اما این گسترشی که با آمدن امام رضا علیه السلام در همان دو سه سال و ارادتی که به اهل بیت پیدا شد در هیچ دوره ای نبود خیلی‌ها به خاطر حضرت این جا جمع شدند وقتی امام رضا آمد یاد پیغمبر را ایرانی‌ها ندیده بودند تجسم عینی پیغمبر را دیدند همان فرد با همان چیزهایی که از پیغمبر شنیده بودند سادگی صفا تواضع محبت علم و درایت که عالم آل محمد لقب گرفت امام رضا علیه السلام رأفت و رحمت و صمیمتش این که فرق نمی‌گذاشت بین اشراف و بین طبقات پایین اجتماعی و با همه یکسان برخورد می‌کرد این روحیات باعث شد که زانو بزنند و حتی بعضی از کسانی که آن موقع شیعه نبودند واقعا گرایش به اهل بیت برایشان خیلی زیاد شد حتی خانواده‌ی خود مأمون مادر و همسر و خانواده‌اش جذب حضرت شدند ارادت داشتند به امام رضا کار به کجا رسید که مأمون و خاندان عباسی به شدت نسبت به اهل بیت این موضع را داشتند و شدیدا نسبت به شیعیان برخورد می‌کردند طوری بود که برخورد شدید این‌ها با شیعیان اهل بیت از بنی امیه هیچ کمتر نداشت تهمت شیعه گری کافی بود که کسی را زندان بکنند زندان‌های مرگ آور تا یک زمان‌هایی اسم علی جرم بود در زمان امام رضا کاملا ورق برگشت طوری که مأمون خودش ادعای تشیع می‌کرد و حتی بعضی از نویسندگان عجیب این جاست که این ادعا را هم پذیرفته‌اند گفته‌اند شیعه بوده شهادت امام رضا به دست مأمون را بعضا نپذیرفتند تا این حد.

شریعتی: این قدر فضا آماده بود.

حاج آقا عالی: به نفع تشیع برگشت به نفع اهل بیت برگشت که حتی او از این فرصت بخواهد استفاده بکند این طور ادعایی بکند که بعضی‌ها پذیرفته‌اند البته شکی نیست مشهور و ان چیزی که قرائن متعدد است بدون تردید شهید کردن امام رضا علیه السلام کار اوست می‌خواهم عرض کنم فضا این شکلی شده بود در هر حال از همان موقع به بعد بود که شیعه نزج گرفت و ارادت به اهل بیت در ایران طوری شد که حتی بعضی از مذاهب دیگری که در ایران بودند علاقه پیدا کردند ولو یهودی بود مسیحی بود ولو کسانی بودند که مخالف اهل بیت بودند اما نسبت به امام رضا علیه السلام چون می‌دانستند خیلی متخلق‌اند عالم‌اند حضرت سرکشی می‌کردند مسیحی مریض می‌شد حضرت می‌رفتند دیدنش عیادت می‌کرد گاهی مواقع امام رضا در ایران تا الآنش هم همین طور است اقوام مختلفی در آن است زبان‌های مختلفی در آن است لهجه‌ها و گویش‌های مختلف امام رضا ایرانی صحبت می‌کرد و با لهجه مثلا فرض کنید گاهی مواقع نمی‌خواهم لهجه‌های مختلف را بگویم ولی لهجه‌هایی که در ایران است ترکی است کردی است گیلکی است مازنی بلوچ است حضرت گاهی مواقع با این زبان‌ها در روایت داریم حرف می‌زد یک مرتبه اباصلت کنار حضرت نشسته بود امام رضا علیه السلام فارسی صحبت کرد اباصلت یک مرتبه خیلی تعجب کرد که شما همه‌ی لغات با گویش‌ها و لهجه‌ها را بلدید؟ امام رضا فرمود این روایت در عیون اخبار رضا است فرمود من حجت خداوند بر مردم‌ام خدا هیچ گونه کسی را حجت بر قومی قرار نمی‌دهد که زبان آن‌ها را بلد نباشد مگر این کلام حضرت امیر جدم به تو نرسید که فرمود خدا به ما فصل الخطاب را داده یک معنای فصل الخطاب این است امام رضا می‌فرمایند فصل الخطاب چیزی جز این نیست که زبان‌های مختلف را آدم بداند و بتواند با آن زبان‌ها حرف بزند. در هر حال عنایت اهل بیت علیهم السلام و به خصوص امام رضا به این کشور از همان ابتدا بوده و در طول تاریخ هم بوده و الآن هم وجود مقدس امام زمان علیه السلام همین عنایت را دارد از سفیر انگلستان نقل می‌کنند در یکی از دوره‌های گذشته چهل پنجاه سال گذشته ایشان می‌گفته که من در عجب‌ام من تاریخ ایران را خیلی رویش کار کردم و به خصوص دوره‌های معاصر و اخیر را حوادثی که بر ایران گذشته تاخت و تازهایی که در ایران بوده توطئه‌هایی که در ایران بوده چه در خارج چه در داخل به گونه ای بوده با مطالعاتی که من کردم هفده مرتبه قرار بوده این کشور از نقشه محو شود اصلا نباشد روی نقشه توطئه‌های بسیار سنگین در طول تاریخ ما دوران مغول‌ها را داشتیم در جنگ جهانی کشور محل تاخت و تاز بود هفده مرتبه باید از نقشه محو می‌شد اما در عجب‌ام که چه سری است که این کشور هنوز باقی مانده این سری که او نفهمید غیر از ظواهر مسئله و ایران را باقی نگه داشته در طول تاریخ این است که دست مقدس معصومین علیهم السلام و فوق آن‌ها دست مقدس پروردگار عالم که یک معنا خود معصومین هستند نگاه داشته این کشور را در جنگ جهانی اول که ایران محل تاخت و تاز متحدین و متفقین و روس‌ها و انگلیس‌ها و آلمان‌ها و غیره بود قطحی شدید کشتارهایی در ایران به وجود آمده بود مرحوم آیت الله نائینی استاد آیت الله خوئی استاد آیت الله حکیم و خیلی از مراجع این یکی از بزرگان علمای ما بوده ایشان خیلی ناراحت بود خیلی غصه می‌خورد که این کشور دارد از بین می‌رود با این وضعیتی که الآن است توسلی کرده بود شب با گریه و غصه و ناراحتی خوابش برده بود در خواب دید که یک دیواری به شکل نقشه‌ی ایران است این دیوار دارد خراب می‌شود و می‌افتد زیر آن دیوار هم زن و بچه نشسته‌اند این دیوار کج شده و دارد می‌افتد روی آن‌ها ایشان در همان عالم خواب فریاد زد که خدایا به فریاد برس ایران دارد از بین می‌رود می‌گوید در همان حین دیدم که حضرت ولی عصر علیه السلام تشریف آوردند با دست مبارکشان اشاره کرد دیوار را برگرداند سر جایش فرمود خطراتی برای این کشور شاید باشد بلاهایی می‌اید سختی‌های می‌بینند اما ما نمی‌گذاریم این کشور سقوط بکند ما نمی‌گذاریم سقوط بکند از این جهت عنایات اهل بیت همیشه بوده ما در این سی و پنج سال بعد انقلاب مکرر دیدیم مقام معظم رهبری می‌فرمود منی که در همه جا بودم می‌فهمم که قضیه چه است ایشان تشبیه قشنگی داشت می‌فرمود ما می‌فهمیدیم در خیلی از حوادثی که برای انقلاب پیش آمد مثل یک ماشینی که در جاده‌ی چالوس مثلا در آن پیچ و خم‌ها می‌اید پایین یک اتوبوس با سرعت می‌آید پایین مسافرها هم آسوده گرفتند خوابیدند نمی‌دانند چه خطراتی اطرافشان است دره‌هایی که هست بعد ما می‌رویم آن جلو برای این که کنترل کنیم می‌بینیم فرمان نیست یعنی فرمان در اختیار ما نیست می‌گوید این را ما به وضوح دیدیم که فرمان در اختیار کس دیگری است از این جهت باید خدا را شکر کرد منتها باید این لیاقت و قابلیت را حفظ کرد خدا با هیچ قومی قوم و خویشی ندارد همین تعبیری که در این آیه است، اگر شما پشت کنید خدا این پرچم را به دست گروه دیگری می‌دهد قوم دیگری می‌دهد به هر حال باید این را حفظ بکنید و این زمینه‌ی عنایت را امام رضا علیه السلام برای ایران فراهم کرد از این جهت حق بزرگی به گردن ما دارد فقط این نیست که قبل مطهر امام رضا این جاست این سر جای خودش اما این که ایران را آماده کرد برای چنین مسئولیت بزرگ زمینه سازی تمدن مهدوی این کار امام رضا بود یکی دیگر از برکاتش است من برکت دیگر را بعد از میان برنامه عرض می‌کنم.

شریعتی: ان‌شاء‌الله نکات خوبی شنیدیم خداوند شما را حفظ بکند به قرار روزانه می‌رسیم چقدر خوب است ثواب تلاوت این آیات را هدیه کنیم به روح بلند و آسمانی امام رضا علیه السلام ولی نعمت همه‌ی ما و ان‌شاء‌الله از برکاتش بهره مند شویم در روایتی شنیدم امام رضا علیه السلام فرمودند یک موقع وقتی که نامه‌های عمل را می‌دهند و یکی سر پل صراط و سوم پای حساب کتاب ان‌شاء‌الله حضرت سر قرار تشریف بیاورند و دست همه‌ی ما را بگیرند به برکت همین آیات نورانی. امروز صفحه‌ی 197 آیات 62‌ام تا 67‌ام سوره‌ی مبارکه‌ی توبه است که امروز با تدبر تلاوت بکنیم به برکت صلوات بر محمد و آل محمد

اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم

يَحْلِفُونَ بِاللَّـهِ لَكُمْ لِيُرْضُوكُمْ وَاللَّـهُ وَرَسُولُهُ أَحَقُّ أَن يُرْضُوهُ إِن كَانُوا مُؤْمِنِينَ ﴿٦٢﴾ أَلَمْ يَعْلَمُوا أَنَّهُ مَن يُحَادِدِ اللَّـهَ وَرَسُولَهُ فَأَنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدًا فِيهَا ذَلِكَ الْخِزْيُ الْعَظِيمُ ﴿٦٣﴾ يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُم بِمَا فِي قُلُوبِهِمْ قُلِ اسْتَهْزِئُوا إِنَّ اللَّـهَ مُخْرِجٌ مَّا تَحْذَرُونَ ﴿٦٤﴾ وَلَئِن سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ قُلْ أَبِاللَّـهِ وَآيَاتِهِ وَرَسُولِهِ كُنتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ ﴿٦٥﴾ لَا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُم بَعْدَ إِيمَانِكُمْ إِن نَّعْفُ عَن طَائِفَةٍ مِّنكُمْ نُعَذِّبْ طَائِفَةً بِأَنَّهُمْ كَانُوا مُجْرِمِينَ ﴿٦٦﴾ الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُم مِّن بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمُنكَرِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ وَيَقْبِضُونَ أَيْدِيَهُمْ نَسُوا اللَّـهَ فَنَسِيَهُمْ إِنَّ الْمُنَافِقِينَ هُمُ الْفَاسِقُونَ ﴿٦٧﴾ وَعَدَ اللَّـهُ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْكُفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا هِيَ حَسْبُهُمْ وَلَعَنَهُمُ اللَّـهُ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّقِيمٌ ﴿٦٨﴾

ترجمه:

آنان برای شما [از روی حیله و تزویر برای معذور نشان دادن خود نسبت به کارهای ناهنجارشان] به خدا سوگند می خورند تا شما را راضی و خشنود سازند، در صورتی که اگر مؤمن بودند، شایسته تر آن بود که خدا و رسولش را خشنود کنند. (۶۲) آیا ندانسته اند که هر کس با خدا و رسولش دشمنی و مخالفت کند، مسلماً آتش دوزخ برای اوست که در آن جاودانه است؛ این [همان] رسوایی بزرگ است. (۶۳) منافقان از اینکه سوره ای بر ضدشان نازل شود که آنان را از اسراری که [در جهت دشمنی با خدا، پیامبر، مؤمنان و حکومت اسلامی] در دل هایشان وجود دارد، آگاه نماید اظهار ترس و نگرانی می کنند؛ بگو: مسخره کنید، خدا آنچه را از آن بیمناک و نگرانید، آشکار خواهد کرد. (۶۴) و اگر [نسبت به اعمال ناهنجار و گفتار باطلشان] از آنان بازخواست کنی، قاطعانه می گویند: فقط شوخی وبازی کردیم! بگو: آیا خدا وآیات او و پیامبرش را مسخره می کردید؟! (۶۵) [بگو: نسبت به اعمال و گفتارتان] عذرخواهی نکنید که [عذرخواهی شما را پایه واساسی نیست] یقیناً شما پس از ایمانتان کافر شدید؛ اگر از گروهی از شما [که تابع و دنباله رو بودید] درگذریم، گروه دیگر را [که سردمداران برنامه های منافقانه بودند] به سبب آنکه همواره [در جامعه اسلامی] دست به جرم و خطا می زدند، قطعاً عذاب می کنیم. (۶۶) مردان و زنان منافق همانند و مشابه یکدیگرند، به کار بد فرمان می دهند و از کار نیک باز می دارند و از انفاق در راه خدا امساک می ورزند، خدا را فراموش کردند و خدا هم آنان را [از لطف و رحمت خود] محروم کرد؛ یقیناً منافقانند که فاسق اند. (۶۷) خدا آتش دوزخ را به مردان و زنان منافق و کافران وعده داده، در آن جاودانه اند، همان برای آنان بس است و خدا لعنتشان کرده و برای آنان عذابی پایدار است. (۶۸)

اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم

شریعتی: گفت همه آهوان صحرا سر خود نهاده بر کف به امید آن که روزی به شکار خواهی آمد ان‌شاء‌الله هر چه زودتر در ظهور حضرت تعجیل شود نکته‌ی قرآنی را حاج آقا بفرمایند.

حاج آقا عالی: آیه‌ی 62 سوره‌ی توبه می‌فرماید «وَاللَّـهُ وَرَسُولُهُ أَحَقُّ أَن يُرْضُوهُ إِن كَانُوا مُؤْمِنِينَ» این سوره در مورد منافقین صحبت می‌کنید یکی از انواع نفاق را اشاره می‌کنند قسم می‌خورند که مردم را راضی بکنند قسم می‌ خورند برای رضایت دیگران خوشان را شیرین می‌کنند تا در دل دیگران خودشان را جا بکنند خدا می‌فرماید خدا و رسول این‌ها اولی هستند به این که این‌ها را باید راضی بکنید اگر مومنید دنبال او باشید درست است منافقین اصطلاحی و معروف تماما دنبال رضایت این بودند که مردم را راضی بکنند و محبوبیت در دل این‌ها ایجاد بکنند کاری به خدا و رسول نداشتند اما این مصداق نفاق است و هر مقداری که انسان توجه‌اش به جای راضی کردن خدا و اهل بیت برود دنبال این که خودش را در دل دیگران جا بکند برود دنبال این که زندگی‌اش را تنظیم کند تا دیگران بگویند به به با خوشایند دیگران زندگی‌اش را فقط بخواهند تنظیم کنند بعضی‌ها در این زمینه وسواس پیدا می‌کنند کارهایشان را جوری می‌کنند که دیگران ببینند چه می‌شوند معیار می‌شود مردم و نگاه آن‌ها بله گاهی مواقع دید مردم مهم است اما در چارچوبه‌ی رضایت خدا نه این که این دید بشود ملاک دید مردم و این که مردم چه می‌گویند بشود ملاک ملاک اگر این باشد این به گونه ای رگه‌های اخلاق نفاق است و این خوب نیست مگر ما قرار است که خودمان را در دل مردم جا بکنیم اگر خدا را راضی بکنیم در زیارت امین الله است که خدایا ما را محبوب بکن در بین مردم مَحْبُوبَةً فِي أَرْضِكَ وَ سَمَائِكَ ولی تو ما را محبوب بکن نه خودمان نه این که خودمان خودمان را به هر شکلی و با هر قیمتی در دل‌ها جا بکنیم.

شریعتی: آن‌هایی که معیارشان خداست و با تقوا با مردم رفتار می‌کنند بین مردم محبوب هستند.

حاج آقا عالی: بله چون دل‌ها دست خداست خداوند متعال محبت آن‌هایی را که برخلاف آن کسی که می‌خواهد فقط دیگران را راضی کند کاری به خدا ندارد درست عکسش است آن چه که مهم باشد برایمان و تنظیم زندگیمان رضایت خدا و اهل بیت باشد.

شریعتی: خیلی ممنون دومین برکت حضور حضرت را می‌شنویم.

حاج آقا عالی: یکی دیگر از برکات امام رضا علیه السلام با آمدنشان در ایران این بود که ایرانیان را اهل زیارت و توسل بار آورد درست است که قبل از امام رضا در روایات متعدد اهل بیت اشاره شده به زیارت کردن توسل داشتن و در آیاتی از قرآن اشاره به این داد اما امام رضا علیه السلام عملا کاری کرد ایرانی‌ها اهل زیارت و توسل بشوند هم در زمان حیاتشان آن دو سه سالی که بودند گروه گروه می‌رفتند برای زیارت حضرت و بعد از شهادتشان همیشه و هر سال روز افزون می‌کند زائران حضرت از داخل و خارج کشور طوری که آمار زیارت امام رضا علیه السلام در طول سال بیش از آمار زیارت مکه است برای حج. این اهل زیارت و توسل کردن کار بسیار ارزشمند و فوق العاده ای است چیز کمی نیست در روایات ما از خود امام رضا علیه السلام است که یکی از مصادیق وفای به عهد که قبلا صحبت کردیم که ما عهدی نسبت به اولیاء خدا و حضرات معصوم داریم یکی از مصادیقش همین زیارت است و توسل من روایتش را از امام رضا می‌خوانم فرمود هر امامی یک عهدی بر گردن شیعیان و دوستانش دارد چیزی که به عنوان تکمیل به وفای به عهد است زیارت قبر آن هاست اگر کسی از سر شق برورد زیارتشان و اشتیاق به زیارتشان داشته باشد و اشتیاق به پاداش‌های زیارت داشته باشد اولیاء دین اهل بیت شفیعان او در روز قیامت خواهند بود با این دید و این نگاه که زیارت می‌شود وفای به عهد می‌شود تجدید عهد با این نگاه زیارت کردن صرف عمل استحبابی معمولی مثل نماز مستحب نافله نیست یا مثل روزه‌ی مستحبی گرفتن نیست می‌شود یک وظیفه و یک تکلیف که شما باید وفای به عهد داشته باشید و یکی از بهترین انواع ارتباط که جایگزین هم ندارد زیارت است شبهه ای که می‌گویند آقا پول زیارت را بده برای فلان فقیر فلان کار آن‌ها سر جای خودش خیرات و مبرات سر جای خودش اما این معنا ندارد که پول زیارت را بده آن جا زیارت نرو بله یک کسی است خیلی زیاد از اندازه می‌خواهد برود زیارت بله این یک مقدارش را کمک بکند به دیگران اما این که حداقل سالی یکی دو مرتبه بخواهد برود این درست نیست اگر بخواهیم خدمت به دیگران هم بکنیم برای خدا باشد برای خدا بودن آن جا تنظیم می‌شود.

شریعتی: همان انفاق و دستگیری و کمک در سایه‌ی امام رضا و روحیه ای که آن جا ایجاد می‌شود.

حاج آقا عالی: این روحیه را به آدم می‌دهد و الا یواش بواش تزویر و ریا می‌اید و الا در خدمت رسانی چشم و هم جشمی پیش می‌اید آدم وقتی می‌رود آن جا اشک می‌ریزد او را تنظیم می‌کند پاک می‌کند همه‌مان تجربه کرده‌ایم همین که وارد حرم می‌شویم فضا عوض می‌شود چون ملائکه دائم در تردد‌اند چون آن جا دائم ذکر خدا گفته می‌شود چون آن جا معصیتی نیست فضا فضای سبکی است آدم این سبکی را حس می‌کند در امام حسین وقتی اشاره می‌کنیم در زیارت شب اول رجب در مفاتیح است می‌گوییم اَشهَدُ اَنَّكَ طُهرٌ طاهِرٌ مُطَهَّرٌ مِن طُهر طاهِر مُطَهَّر یعنی همه‌اش طهارت و پاکی خودتان پاکید پدرتان پاک است حرمتان هم پاک است در این حمام آدم وارد شود طبیعی است عوض می‌شد طبیعی است آلودگی‌هایش می‌رود شستشویی کن آن گه به خرابات خرام تا نگردد ز تو این دیر خراب آلوده باید وارد این جاها شد تا آدم جای دیگری آلودگی ایجاد نکند از این جهت زیارت آن‌ها رفتن وفای به عهد است بهترین متن زیارتی در حرم‌های معصومین یا از دور اگر کسی برایش امکان نیست که از نزدیک زیارت بکند خود اهل بیت به ما یاد دادند از دور زیارت بکنید جای آن را ان‌شاء‌الله می‌گیرد درست است ممکن است کمتر فضیلت داشته باشد اما از هیچ خیلی بالاتر است قابل مقایسه نیست بهترین متن برای همه‌ی معصومین زیارت جامعه‌ی کبیره است و برای امام زمان علیه السلام زیارت آل یس است و به خصوص است که مومنین همه وقت می‌توانند بخوانند به خصوص عصر جمعه. از دور و نزدیک مرحوم شیخ صدوق در عیون نقل می‌کند که یکی از صالحان پیغمبر اکرم را در خواب دید قبلا گفته‌ام اما به مناسبت عرض می‌کنم به پیغمبر عرض کرد می‌خواهم به زیارت فرزندان شما بروم زیارت کدامشان بروم پیغمبر فرمود فرزندان من بعضی‌ها با شمشیر کشته شدند بعضی‌ها مسموم شدند تا آمدند پیش من در این عالم آن طرف جواب نگرفت چون سوالش این بود کجا بروم دوباره پرسید پیغمبر فرمود زیارت آن کسی برو که در همسایگی شماست چون این فرد ایرانی بود گفت رضا را می‌گویید پیغمبر فرمود بگو صلی الله علی بگو صلی الله علیه بگو صلی الله علیه بگو درود خدا بر او زیارت همسایه‌تان بگو زیارت امام رضا علیه السلام در بعضی روایات چیز عجیبی است زیارت امام رضا از زیارت امام حسین بالاتر دانسته شده امام جواد این روایت را فرموده البته شکی نیست که در کل افضل زیارات زیارت اباعبدالله الحسین است اما امام رضا علیه السلام یک خصوصیتی به تعبیر طلبگی از یک حیث و جهت زیارتش افضل است البته خود امام جواد در آن روایت فرموده که زیارت جدم ابی عبدالله الحسین را موافق و مخالف خواص و عوام می‌روند اما زیارت پدرم امام رضا را خاصه می‌گویند شیعیان می‌روند و یک جهتش این است که در ایران باید زیارت‌ها در آن زیاد شود تا بشود پایگاه از این جهت خیلی توصیه به زیارت امام رضا شده همان طور که شما هم روایتش را نقل کردید فرمود اگر کسی با دوری راه من را زیارت بکند در سه جا که هولناک‌ترین جای قیامت است من به بازدیدش می‌ایم در سه جا از هول و وحشت‌های او خلاصش می‌کنم یکی نامه‌ی عمل را به آدم ارائه می‌دهند که خیلی وحشتناک است یکی در صراط است و یکی هم آن جایی که اعمال انسان را می‌خواهند وزن بکنند آن جا وزن کشی اعمال است البته این که امام رضا فرموده این سه جا منحصر به این سه جا نیست این سه جا سخت‌ترین جایی است که اشاره کرده امام رضا امام رئوف است آن‌هایی که به دیدنش می‌روند آقا مدیون کسی نمی‌شود دو تا هم رویش می‌گذارد می‌اید رئوف یعنی این که یک جوری با تو برخورد می‌کند که کم نمی‌گذارد برایت مهربانی‌اش به گونه ای است که کم برایت نمی‌گذارد یکی از اصحاب امام رضا به نام موسی بن سیار است می‌گوید با امام رضا می‌رفتیم توس اولین بارمان بود که وارد شهر می‌شدیم صدای شیون و گریه همان ابتدای شهر به گوش رسید دیدیم تشییع جنازه ای است نگاهم به حضرت بود دیدم حضرت از مرکب آمد پایین به سرعت رفت در جمع تشییع جنازه کن‌ها و خودش را مثل یک مادر که به بچه می‌چسبد به جنازه چسبید و زیر جنازه را گرفت همراه شد تعجب کردم اولین بار بود توس آمده بود بعید می‌دانستم آن آقا را بشناسد یک مقدار که حضرت جنازه را تشییع کرد برد جلو جدا که شد خدمت آقا گفتم این فرد را می‌شناختید؟ حضرت فرمود نمی‌دانی که تشییع جنازه‌ی یک مومن از دوستان ما جوری است که فردی که تشییع می‌کند تمام گناهانش پاک می‌شود انگار که از مادر متولد شده و گناهی ندارد آن جنازه را کنار قبر گذاشتند می‌خواستند داخل بکنند دیدم حضرت رفت جلو دستش را گذاشت روی سینه‌ی فرد متوفا فرمود دیگر نترس بشارت می‌دهم تو را به بهشت باز من از حضرت پرسیدم که خیلی عجیب است شما می‌شناختید؟ حضرت فرمود مگر نمی‌دانید اعمال شما شب و روز بر ما عرضه می‌شود اگر کسی از شما کوتاهی تقصیر داشته باشد دعا می‌کنیم و اگر کار خیری داشته باشد دعا می‌کنیم خدا پاداش بدهد می‌شناختم چون اعمالش عرضه می‌شود همان موقع آمد این فقط مال آن زمان که جسم فیزیکی حضرت بود نیست من یک مرتبه عرض کردم همه‌ی دوستان شنیده‌اند مرحوم آیت الله حائری آشیخ مرتضی رضوان خدا بر او عاشق امام رضا بود آ شیخ مرتضی حائری یزدی استاد مقام معظم رهبری از مراجع فوق العاده‌ی ما بود بیست و دو سه سال پیش مرحوم شد ایشان دو سه روز اگر حوزه علمیه قم تعطیل بود می‌رفت مشهد اگر بلیط اتوبوس گیرش نمی‌آمد روی پیت حلبی ته اتوبوس می‌نشست تا مشهد این قدر مقید بود وقتی هم که می‌آمد با یک شور و شوقی می‌آمد بعضی‌ها دیده بودند ایشان را که بی تکلف صاف می‌رفت در حرم یک جاهایی را با عبایش جارو می‌کرد که جارو کش حرم امام رضا محسوب شود ایشان می‌گفت ما چهارده معصوم را خلاصه کردیم در امام رضا هر موقع از کسی می‌پرسید مال کجایی می‌گفت مشهد گریه می‌افتاد حدود شاید هفتاد بار در کل عمرش مشرف شد آخرین باری که از حرم آمد بیرون به یکی از شاگردانش گفت با گریه گفت این دفعه‌ی آخر من است پابوس امام رضا آمدم شاگردش گفت از کجا می‌گویی؟ گفت چون خود امام رضا فرمود شما دیگر نیا ما دیگر می‌آییم به دیدنت حال چطور دیده بود نمی‌دانیم معلوم است که عمرم دیگر کفاف نمی‌دهد به زیارت امام رضا بیایم آیت الله آقای مرعشی نجفی با ایشان یک قراری گذاشتند آقازاده‌ی آقای مرعشی می‌فرمودند یک قرار گذاشتند هر کدام زود‌تر از دنیا رفت به دیگری خبر بدهد پس از مرگ چه شد آیت الله حائری زود‌تر از دنیا رفت آیت الله مرعشی ایشان را دید حال یا در خواب یا در چیز دیگری پرسید از آن طرف چه خبر آقای آشیخ مرتضی حائری گفت من وقتی از دنیا رفتم دو ملک آمدند برای سوال از من خیلی ترسیدم می‌گوید یک مرتبه صدای دلنوازی از پشت سر که نمی‌دیدم کیست صدا را می‌شنیدم گفت نترس نترس می‌گفت من خیلی آرام شدم این صدا نزدیک می‌شد نترس این دو ملک دور می‌شدند تا این که صاحب صدا آمد و دو تا ملک کاملا رفتند ترس من هم به کلی برطرف شد آرام گرفته بودم چهره زیبا منور به من گفتش ترسیدی؟ گفتم در عمرم این قدر نترسیده بودم بعد فرمود دیگر ترسی بر تو نیست راحت باش گفتم آقا شما؟ گفت هفتاد بار زیارت من آمدی این دفعه‌ی اول بازدید من است 69 بار دیگر طلب داری وجود مقدس امام رئوف امام رضا علیه السلام دست شیعیانی که این طور ارادت به ایشان دارند از دور و نزدیک رها نمی‌کنند آن‌هایی که مشرف هستند مشهد خوش به حالشان آن‌هایی هم که نه از دور می‌توانند سلامی بدهند زیارتی بکنند تجدید عهدی بکنند با این امام بزرگواری که هر موقع اسم فرزندشان مهدی می‌آمد بلند می‌شد دستش را روی سرش می‌گذاشت یاد داد ادب محضر امام زمان را ما را آماده کرد برای ظهور ما را اهل زیارت و تجدید عهد با اهل بیت کرد خیلی مدیون امام رضا هستیم این امام بزرگوار در مسائل معنوی خیلی گره گشاست در همه‌ی مسائل خیلی گره گشاست آنهایی که به جاهایی رسیدند عرفا بزرگان با امام رضا خیلی ارتباط داشتند هفتاد سال آقای بهجت زیارتش را ترک نمی‌کرد هر موقع مشهد بود هر روز حرم امام رضا بود هر روز صبح حرم امام رضا علیه السلام بود از این جهت خیلی خوب است که دوستان حضرت شیعیان حضرت یک روزشان را من یادم است طرح قشنگی یک زمانی طرح خادمین معنوی خیلی طرح قشنگی است که آدم یک روزش را وقف امام رضا بکند.

شریعتی: دل را گره می‌زنی هر کاری می‌کنی به خاطر امام رضا باشد.

حاج آقا عالی: بله در خانه کار می‌کند زحمت می‌کشد کسی که بیرون کار می‌کند کارهایی که انجام می‌دهد امام رضا علیه السلام را در نظر داشته باشد حداقلش این باشد کارهای خویش را هدیه کنیم به امام رضا این می‌تواند پیوند ما را با حضرت بیشتر کند.

شریعتی: این که فرمودید امام رضا ما را اهل زیارت کردند آداب زیارت هم خیلی مهم است دیگر؟

حاج آقا عالی: مهم‌ترین ادب که مرحوم علامه مجلسی در بحار ذکر کرده‌اند دل شکسته است یعنی در عین حال که آداب ظاهری‌اش را این‌ها همه سر جای خودش اما آدم با دل شکسته برود لذا بعضی خوبانی بود می‌خواستند بروند مشهد اگر دلشان آمادگی نداشت این قدر صلوات می‌فرستند یا یارئوف می‌گفتند که این دل بشکند آماده شود این اذن دخول است بعد وارد می‌شدند و استفاده می‌کردند من یک نکته‌ی درس را هم از امام رضا علیه السلام عرض بکنم علاوه بر این که زیارت از دور هم قبول می‌کنند و خودشان یادمان دادند یک چیز دیگر هم یادمان دادند هم از امام رضا هم از پدر بزرگشان امام موسی کاظم در کامل الزیارات است فرمودند اگر کسی نمی‌تواند ما را زیارت بکند دوستان و شیعیان ما را زیارت بکند پای ما بنویسد یعنی بعضی از خوبان و شیعیان را آدم به صله‌ی آن‌ها و صله رحم هم است دیدنشان برود اهل بیت فرمودند که این را می‌توانید پای ما بنویسید به عنوان زیارت ما نوشته می‌شود دوستان خوب ما را بروید زیارت بکنید علما صلحا امام زاده‌هایی که مدفون هستند خوبانی که زنده هستند به دیدن این‌ها بروید به پای ما بنویسید